Indumation.be 2011 haalt 5.012 vakbezoekers



Vergelijkbare documenten
Effectief document- en risicobeheer

consultancy ontwerp project management exploitatie onderhoud audits optimalisatie opleidingen Uw bedrijfswater in ervaren handen

Evaluatie pilot ipad onder docenten

Hoe los ik het op, samen met Thuisvester? Ik heb een klacht

Pedicure bij Rameau. Verzorgde voeten lopen het prettigst. Om in aanmerking te komen voor vergoeding zijn gemachtigd voor te schrijven:

Mag systeem. Vloerreiniging

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech arbodienst

1. Weten dat in het geval van compressoren rekening moet gehouden worden met thermische effecten

Op zoek naar een betaalbare starterswoning? Koop een eigen huis met korting

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Revius Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

RAADS IN FORMATIE BRIE F

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

consultancy ontwerp project management exploitatie onderhoud audits optimalisatie opleidingen Uw bedrijfswater in ervaren handen

Verbeterbeleid. Avonturijn

Tabellenrapportage CQ-index Kraamzorg

Een totaalleverancier met veelzijdige kennis en een overzichtelijke en gebruiksvriendelijke webshop

Bestratingsmachine verwerkt tot ton materiaal per uur

Strategic Workforce Management

Enquête social media gebruik ROC West-Brabant

Extreme prestaties Nu BPA-vrij ONTDEK DE ONGE- LOOFLIJKE KRACHT VAN ONZE BPA-VRIJE PRODUCTEN

VAIO-Link Online Service Gids

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op?

Eindrapport Leerlingtevredenheidsonderzoek Floracollege Eindexamenklassen 2013

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Unic Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2015

Pompen n Afsluiters n Systemen. Uw succes is ons doel.

Mexicaanse griep: A/H1N1 griep

Periodiciteit bij breuken

Rekenen met levensduurkosten

www. POspiegel.nl Online Instrument voor CB Het Talent schooljaar februari DigiDoc

imtech Arbodienst (versie 2.0)

Stuur aan op kwaliteit!

Mobile Business Efficiënt communiceren met uw zakenrelaties

Sloopbesluit en verhuizen

SCHELDETHEATER. Terneuzen. Het ideale decor voor iedere ontmoeting, voor elk evenement,zakelijk en particulier

Een toelichting op het belang en het berekenen van de steekproefomvang in marktonderzoek.

Regelingen ten behoeve van decentrale units.

Buren en overlast. waar je thuis bent...

Software As A Service. voor optimaal container beheer. eenvoudige oplossingen voor complexe processen

Hogeschool Utrecht Enquete studenten op ROC Midden Nederland. Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument IO: Gitta.

On line studentenbegeleiding

Kernstuk van een efficiënt en milieuvriendelijk hydraulisch teststation

industriële meet- en regeltechniek

Vuilwaterafvoersystemen voor hoogbouw

Solartechnologie 2013/2014 EEN GOED KLIMAAT

Klanten binden door excellente dienstverlening

betreffende het doorgeven van orders via fax en telefoon

Handleiding RCA-24. Artikel-Nr voudige RailCom-display. tams elektronik

One Office Voice Pack Vaste en mobiele telefonie in één pack

Zadkine dienstverlening bij Zadkine Zadkine Online Evaluatie Instrument locatie: Marconistraat april 2014

imtech Arbodienst (versie 2.1)

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

TAF GoedGezekerd AOV. De eerste AOV waarmee u zelf de touwtjes in handen heeft

Synchroon hefsysteem brengt houten brug op hoogte

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering

Innovatieve procestechnologie in nieuwe fabriek van Baxter

Efficiënt communiceren met uw zakenrelaties 09/2012

We kennen in de wiskunde de volgende getallenverzamelingen:

Commissie Pensioenhervorming Nota over de actuariële neutraliteit. Bijlage III

Huisstijl en logogebruik Associatie KU Leuven

Verwarmingsenergie uit de lucht gegrepen.

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Vathorst Online Evaluatie Instrument mei 2013

Kwaliteitshandboek 3. Gebruikersgerichte processen 3.3 Het beëindigen van de individuele dienstverleningsovereenkomst

SKT gebruikt energiezuinige WQuattro-motoren

One Office Voice Pack Vaste en mobiele telefonie in één pack

Schoenen voor diabetes en reuma

SUNRAIN. Terraszonweringen SUNRAIN

imtech Arbodienst (versie 2.0)

Constructeurs aan zet

OBS 't Gijmink Oudertevredenheid ods 't Gijmink Online Evaluatie Instrument maart 2016

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

MEDICAL SYSTEMS INNOVATE WITH CARE. inter VISUAL SYSTEMS

Alles wat u moet weten over asbest in en om uw woning

ROUTEKAART ENERGIEOPSLAG NL Systeemintegratie en de rol van energieopslag

ROUTEKAART ENERGIEOPSLAG NL 2030

TAF Overlijdensrisicoverzekering

Het water dat we in Dongen gebruiken, wordt voorgezuiverd voordat het door het waterschap nagezuiverd. aan de natuur teruggegeven wordt.

Postgraduaat Community Service Engineering

I d e n t i f i e r ; s e c t o r o r o f f e r i n g ; a k k u r a t b o l d 7 / 1 2 ; 1 l i n e m a x i m u m

Product-Data-Blad. Aqua Load 110. Modulair boileroplaadsysteem voor veel warm water

Evaluatierapport. Tevredenheidsonderzoek NMV Nederlandse Montessori Vereniging Eindrapportage. BvPO

One Office Voice Pack Vaste en mobiele telefonie in één pack

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk. Veiligheidsschoenen

Schoenen voor diabetes en reuma

Toelichting bij Opbrengstgegevens VAVO

Hogeschool Van Hall Larenstein Open Dag Wageningen 'Wageningen (Larenstein)' Online Evaluatie Instrument december 2013

Schatgraven. Werken aan de zelfstandigheid van kinderen

Onveilige bedrijven betalen méér

Rolux 5G. Combineer design met een topprestatie

Spatial 360. Licht als accent. Zachte en uniforme lichtspreiding

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Farel College Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

Hogeschool Van Hall Larenstein Enquete Open Dag Velp - 22 maart 2014 Online Evaluatie Instrument maart 2014

Hogeschool Van Hall Larenstein Enquete Open Dag Velp - 9 november 2013 Online Evaluatie Instrument november 2013

Indaver bedrijfscode. Missie, kernwaarden en gedragsregels voor duurzaam ondernemen

imtech Arbodienst asbestregelgeving (versie 2.1)

DE WMS/TMS OPLOSSING VOOR HET COMPLEXE LOGISTIEKE PROCES LOGISTICS MANAGER SUITE

Semi-orthopedische schoenen (OSB)

Transcriptie:

184 JUNI 2011 Hydropeuma Dé referetie voor aadrijf- e besturigstechiek Idumatio.be 2011 haalt 5.012 vakbezoekers Eerste editie va ieuwe vakbeurs i Kortrijk Xpo metee voltreffer. Driemaadelijks tijdschrift va FIMOP e BELGITRANS - 2de trimester - 41e jaargag - Afgiftekatoor Leuve X - P 309959-12,50 EUR 6 - Debat: de toekomst va peumatica 22 - Opeig eerste Marie Parker Store i België 35 - Digitale elektroica i hydraulische compoete

7844 x passie!...e ethousiasme voor techologie strale de producte va ifm electroic uit. Met oze sesore e systeme beweegt u de wereld. Kies uit 7844 producte het gepaste voor uw toepassig. Productdiversiteit heeft ee aam : ifm electroic. 100 - Lezersdiest ifm electroic close to you! www.ifm.com/ be Zuiderlaa 91 1731 Zellik Telefoo: 02 / 481.02.20

FIMOP Associatio Belge des Fabricats, Importateurs, Distributeurs de Matériel Hydraulique, Peumatique et d Automatisme pour l Idustrie et Techiques Associées. Membre du Comité Europée CETOP BELGITRANS Associatio Belge pour les Techiques d Etraîemet (mécaiques, électriques, mechatroiques et hydro-dyamiques) 184 JUNI 2011 Hydropeuma Dé referetie voor aadrijf- e besturigstechiek Asbl FIMOP Tél: +32 (0)2 640 77 35 Fax: +32 (0)2 640 84 80 ifo@fimop.be www.fmop.be Asbl BELGITRANS Tél: +32 (0)2 640 84 32 ifo@belgitras.be www.belgitras.be CONSEIL D ADMINISTRATION JEAN-PIERRE VAN DER KELEN, Testo M. DE WINTER, Service Hydro M. BOELS, Parker Haifi PHILIPPE CONSIGLIO, Bosch Rexroth R. DECLEER, Decleer, Gaeles & Part. CONSEIL D ADMINISTRATION R. PATERNOSTER, AZ Hollik Belgium L. DE GROEF, Esco Trasmissios. G. HEYVAERT, MGH P. BOURGUIGNON, Hase Trasmissioss L. VAN HOYLANDT, Act i Time VERIFICATEURS AUX COMPTES M. VANDERPERREN, Parker Haifi VERIFICATEURS AUX COMPTES O. VAN HEER, WEG Europe COMMISSIONS CONFEDERATION AFFILIATIONS CONDITIONS GENERALES CETOP ENSEIGNEMENT IHP EVENTS & SALONS REPERTOIRE REVUE AUTOMATION/HP MARCOM GROUP ENQUETES DE MARCHE - HYDRAULIQUE - PNEUMATIQUE - VANNES E-NEWS WEBSITE DEONTOLOGIE COORDINATEUR MEMBRES 2010 AB Flex AF BELGIUM ASCO NUMATICS BENELUX ATLAS COPCO COMPRESSEURS BOGE COMPRESSEURS BOSCH REXROTH BREVINI BELGIO BURKERT CONTROMATIC CLIPPARD EUROPE CQS TECHNOLOGIES COMPAIR GEVEKE DECLEER-GAELENS & PARTNERS DINAMIK COMPRESSOR Doedijs Fluidap Doedijs Iteratioal DONALDSON ULTRAFILTER ERIKS + BAUDOIN Euregio Hydraulics FESTO BELGIUM FLUIDTECH Hasaflex GATES EUROPE HOGESCHOOL WEST-VLAANDEREN (PIH) HYDAC HYDRAULIC ASSISTANCE HYDRAUMEC INTERNATIONAL HYDRAUVISION Hydro Tools INGERSOLL RAND BENELUX LiMotio Mauli Fluicoecto v OLAER BENELUX Norgre PALL BELGIUM PARKER HANNIFIN PIRTEK BENELUX REM B SAUER DANFOSS SERVICE HYDRO SMC PNEUMATICS TESTO VAN DE CALSEYDE Va Heck Iterpieces/Ipar VEMOFLEX COMMISSIONS MARKETING EXPOSITIONS MEDIA WEBSITE MEMBRES 2010 ABB ACT IN TIME ATB AUTOMATION AVD BELGIUM AZ HOLLINK BELGIUM BEGE AANDRIJFTECHNIEK BRAMMER BREVINI BELGIO CALDIC TECHNIEK BELGIUM Eriks Motio Cotrol ESCO TRANSMISSIONS GKN SERVICE BENELUX HABASIT BELGIUM HANSEN TRANSMISSIONS INT. L. TAS & CO KTR MEA MGH OPTIBELT Psi Cotrol Mechatroics RENOLD CONTINENTAL REXNORD ROTERO BELGIUM SEW EURODRIVE SIEMENS SKF STROMAG TRANSMO VOITH TURBO WEG BENELUX Omslagverhaal COLOFON SECRETARIAAT Wielstraat 12 B - 2880 Borem Tel Fimop: +32 (0)2 640 77 35 Tel Belgitras: +32 (0)2 640 84 32 Fax: +32 (0)2 640 84 80 automatio@hydropeuma.be www.hydropeuma.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Reé Decleer, FIMOP p/a KHNB, Louisalaa 500, B 1050 Brussel REDACTIECOMITE Ig. Reé Decleer, Ig. Roger Stas, Robert Pateroster mba REALISATIE CxO Europe Wielstraat 12 - B -2880 Borem PUBLICITEIT Dirk Vermat gsm: +32 (0)477 270 787 e-mail: dirk.vermat@skyet.be Redactie Stij Dom - tel: +32 (0)2 640 77 35 - e-mail: automatio@hydropeuma.be DRUKKERIJ Artoos, Kampehout Verspreidig 6.500 ex. NL + 4.500 ex FR Automatio Magazie is ee uitgave va de beroepsvereigige Fimop e Belgitras. De adverteties i Automatio Magazie worde ter goedkeurig aa het redactiecomité voorgelegd. Alle adverteties die betrekkig hebbe op de techieke e de producte voor idustriële automatiserig kome i aamerkig voor publicatie. Alle artikels e berichte i de redactioele bijdrage va dit tijdschrift werde door de redactie geselecteerd. Zij verschije gratis e bevatte gee adverteties. De auteurs zij veratwoordelijk voor hu tekste. Volged ummer: september 2011 AUTOMATION paraît aussi e fraçais Lid va de Uie va de uitgevers va de Periodieke Pers. Copyright FIMOP 2011 11 - Idumatio.be 2011 haalt 5.012 vakbezoekers Ihoud REPORTAGE Debat: de toekomst va peumatica 6 Scheider Electric wit Best Commuicatio Award op Idumatio.be 9 Mobiele robotica 21 Opeig eerste Marie Parker Store i België 22 Lucht is geld 26 Total Itegrated Automatio Portal 33 Mechatroica beteket mogelijkhede 40 TOEPASSING Seller, slimmer e meer fuctioaliteit: WAGO Etheret cotroller 2.0 11 Perslucht houdt slijpstee i bewegig 25 Digitale elektroica i hydraulische compoete 35 BEURZEN Idumatio.be 2011 haalt 5.012 vakbezoekers 16 ACTUALITEIT 42-46 TUBUS structuurdemper u ook als eerhouderdemper verkrijgbaar 31 ATEX gecertificeerde vetieleilade met remote veldbus aasturig 31 Safety rotatie ecoder RVK58S 39 Codesatie krijgt gee kas 39 184 - JUNI 2011 - P 3

Voorwoord INDUMATION = INNOVATION =?!?! Idumatio is voorbij e Wat is het verdict? Het woord verdict is iet echt eutraal, hoewel het va verus e dictum komt of de waarheid - gezegd. Het woord zelf is va het Latij via het Egels i os woordeboek gekome e blijft toch hage i ee sfeer va oordeel > meig, vois, beslissig of uitspraak va ee jury (Va Dale). E toch wordt er over gepraat, soms erg egatief, soms super positief e ee heleboel tussei. E iederee spreekt allee voor zichzelf e zij eige gelijk e waarheid va dat momet. Op gevaar af va de komede debriefig te verstore, wille we toch ekele pute bekijke die er staa, vaststaa! Drie vakvereigige (Agoria, Belgitras e Fimop), die de Techologiesector vertegewoordige, groepere zich i ee bijzodere dektak e voere overleggesprekke e besprekige met vakbeursorgaisatore. Uiteidelijk make ze same met Expo Advice ee gloedieuwe vakbeurs, mider weelderig da de jare zevetig e tachtig, mider krampachtig da de jare egetig e mider miimalistisch da de jare later. Dat blijkt al gelukt. Automatisere blijft het kerwoord, iovere is de motiverig e daar ka iets tegeop. De eerste aablik va Idumatio geeft ee wauw-gevoel e de aakledig va de stade e het geheel is ee soort back-to-thefuture idruk, vooramelijk da voor diegee die al veertig jaar (1970 Idustriële Uitrustig) vakbeurze hebbe meegemaakt. Me ka og meer lyrisch doe maar de vraag va éé miljoe blijft og steeds: Welk redemet werd er bereikt? INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be 2 beurspla / pla du salo INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be The Belgia Factory, Process, Ifrastructure Automatio Show www.idumatio.be OFFICIELE CATALOGUS / CATALOGUE OFFICIEL 18-20/05/2011 - Kortrijk Xpo 6 exposatelijst / liste des exposats 8 exposateprofiele / profils des exposats 60 productelijst / liste des produits Ispired by INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be INDUmatio.be Eerst ekele cijfers: drie dage va 10:00 tot 18:00 uur e éé octure tot 22:00u ee bijzoder efficiëte catalogus (68 pagia s) 5.000 bezoekers (1.000 3.000 1.000) i drie dage 160 exposate i zaal 4 e zaal 5 (i Brussel paleize geoemd). Voorlopige vaststellige: Sommige vide dat deze beurs maar ee regioale beurs is, hoewel ze als atioale beurs werd beked gemaakt e voele zich daar da ook iet echt thuis. Adere vide dat Kortrijk te ver is e hake af... Eé dig is zeker: De exposate die vooraf de moeite gedaa hebbe om op alle mogelijke maiere klate e prospecte te iformere, hebbe gewoe. De exposate die allee compoete hebbe tetoogesteld, hebbe verlore. De exposate die zich als systeemitegratore kode bewijze, ware de grootste wiaars. Bij de bezoekers was er toch hier e daar ee zekere terughoudedheid te bespeure. De crisis schijt voorbij, late we blij zij e feeste? Die idruk hadde we iet. Dat bewijst ook de Algemee Vergaderig va CETOP, i Zürich dit jaar.waeer ieder lad zij cijfers voorstelt, da krijg me sowieso de top va 2008, de lawie va 2009, de vertraagde lawie, of de gestopte lawie, of ee lichte hellig aar bove i 2010 e de steile hellig aar bove i 2011... tot i mei waar me ee (sterke) stagatie voelt. Het gaat te sel. Vergeet 2008, wordt gezegd, 2008 was iet echt. 2011 ka echt worde als deze steilte NU stopt of op zij mist vertraagt. Toch gaat het goed met oze techieke e dat ka og beter, ook met de voete op de grod. Ook op de Algemee Vergaderig va FIMOP (07/06/2011) ko me die treds terugvide i de cojuctuurcijfers. We wete allemaal dat bij os ekele tieduizede vacatures bijgekome zij, e dat wekt hoop. Maar eerst igevuld krijge, da producere e verkope, betaald worde e da pas juiche. R.P.A.Decleer Veratwoordelijke uitgever P 4-184 - JUNI 2011

Laat gebruikte smeerolie he t milieu ie t aar de dui v el helpe. Laat uw gebruikte olie ophale door ee erked operator. Eé druppel gebruikte olie ka maar liefst 1000 liter water vervuile. Mede daarom bet u als professioele oliegebruiker verplicht uw gebruikte olie te late ophale door ee erked ophaler. Let er evewel op dat dit correct gebeurt. Immers: allee als uw olie volges de door OVAM, BIM of OWD voorgeschreve procedure is opgehaald, ka deze op ee milieuvriedelijke maier worde gerecycleerd. Meg uw olie bijvoorbeeld iet met adere afvalstoffe, wat dat maakt recyclage ee heel stuk moeilijker. Uw gebruikte olie late ophale is ook goed voor uw portemoee. Voor kleie hoeveelhede hebt u amelijk oder bepaalde voorwaarde recht op ee forfaitaire vergoedig. Verduiveld mooi meegeome, toch? Eerst smere, da recyclere Valorlub is ee iitiatief va het bedrijfsleve e erked of aavaard door de drie regioale overhede. 101 - Lezersdiest

REPORTAGE I de vorige editie va Automatio Magazie las u het verslag va het debat rod compressore e perslucht. Dit keer verzamelde we de fabrikate va peumatisch materiaal rod de tafel. Zowel de opportuiteite, de bedreigige e de toekomst va de disciplie werde oder de loep geome. De toekomst va peumatica Welke rol speelt peumatica bie de aadrijftechieke e hoe kue de fabrikate daarop ispele? Dat was de hamvraag va het debat over de toekomst va peumatica. De deelemers ware het erover ees dat peumatica wel degelijk zij plaats heeft i de sector, ook al wordt het iet altijd aar waarde geschat e zij de elektrische aadrijftechieke aa ee steile opmars bezig. Jo Verstraete, algemee directeur bij Festo: Festo profileert zich de laatste tie jaar ook als aabieder va elektrische aadrijvige. Wij bouwe subsysteme, ooit volledige machies, maar oderdele va machies: het peumatische of elektrische gedeelte of ee combiatie va de twee. I de toekomst zulle zowel peumatische als elektrische aadrijvige ee rol va betekeis blijve spele. Het is belagrijk om de klat de toegevoegde waarde va ee peumatisch systeem duidelijk te make. Grégoire Jacobs, area maager bij Norgre: Norgre is actief bie de peumatica e de fluid cotrol. E ook op het gebied va elektroica. Tusse hydraulica e elektroica is er ee belagrijke iche die door de peumatica igevuld ka worde. Rekeig houded met de levesduur, de eergie-efficiëtie e de prijs blijft er ook i de toekomst ee plaats voor peumatische aadrijvige. Koe Tersago, accout maager bij Doedijs Iteratioal: Wij positioere os als oafhakelijk speler op de markt va de peumatica e ook als itegrator. Wij biede compoete aa e/of itegrere ze i systeme. We make ook actuatore op maat voor oze klate. Maciej Szygowski, sales egieer bij Doedijs Fluidap: Wij zij gespecialiseerd i zowel hydraulica als peumatica. Oze core busiess is egieerig. We zij zelf gee fabrikat e focusse op de iche va de selschakelede vetiele. Peumatische toepassige worde hoe lager hoe meer vervage door elektrische aadrijvige, maar peumatica blijft z plaats behoude i de markt. Hugues Maes, maagig director bij SMC Peumatics: SMC is ee Japas bedrijf va peumatica-compoete, maar we make bijvoorbeeld ook elektrische actuatore. Wij gelove sterk i het aalevere va compoete. We gaa iet de weg va de itegratore op e doe gee totaalprojecte. We hebbe atuurlijk kow-how e zorge ervoor dat de klat de gepaste compoete aageleverd krijgt. Voordele Jo Verstraete: Peumatica wordt gebruikt bij de fabricage va tal va producte e komt voor e komt i bija elk productieproces voor. Rudy Moreau, busiess uit maager bij Bosch Rexroth: De beschikbaarheid va de fluid is ee belagrijk voordeel. Als we het over redemet hebbe, kue we altijd de prijs va de compoete late dale. Maar de essetie is de hoeveelheid eergie die wordt gebruikt. Bij de productie va perslucht is er og ee grote marge va verbeterig, vooral op het gebied va eergieefficiëtie. Grégoire Jacobs: Perslucht is samedrukbaar e me ka er ee eergiereserve mee creëre. Ee peumatisch systeem is makkelijker te istallere da ee hydraulisch systeem. Ee peumatische compoet werkt op ee flexibele maier, bijvoorbeeld bij ee hoge temperatuur. Daarvoor zij elektrische e hydraulische oplossige mider geschikt. Maciej Szygowski: Perslucht is clea, wat je iet va hydraulica ka zegge. E er is gee sprake va vervuilig. Perslucht is ook i grote mate geëvolueerd omdat compressore ook i positieve zi veraderd zij e performater zij geworde. Ze verbruike hoe lager hoe mider eergie. Koe Tersago: De beschikbaar va het medium is voor mij ee groot voordeel. De eevoud va istallatie ook. Jo Verstraete: Peumatische compoete ka je iet overbelaste. Dat is bij elektrische aadrijvige wel het geval. Als je ee kracht uitoefet, moet je iet cotiu ee eergietoevoer uitoefee. De kracht blijft i de peumatische cilider. Tot 10 meter per secode gaa de peumatische e elektrische aadrijvige elkaar overlappe. Als je daar bove gaat, hale de elektrische aadrijvige de bovehad. Hugues Maes: I de toekomst zal er mider e mider perslucht odig zij voor peumatische aadrijvige. Peumatica wordt ook heel veel gebruikt i ATEX-omgevige. Grégoire Jacobs: Peumatische oplossige hebbe de eigeschap om sel tot stilstad te kome. De fluid zelf zorgt voor het remme. E de levesduur is ook ee duidelijk voordeel va peumatische aadrijvige. Rudy Moreau: Peumatica is i vergelijkig met elektroica e hydraulica ee techologie die techisch gezie gemakkelijk toegakelijk. Iemad met ee beperkte opleidig slaagt eri om zich vrij sel te redde bie de peumatica. E dat is iet het geval bij hydraulica e elektroica. Nadele Jo Verstraete: Als er ee precieze positioerig odig is, zal me eerder voor ee elektrische aadrijvig gaa. Ee perslucht-cilider is eerder geschikt voor ee put-tot-put-bewegig op eideslag. P 6-184 - JUNI 2011

REPORTAGE De deelemers aa het debat (va liks aar rechts): Maciej Szygowski (Doedijs Fluidap), Jo Verstraete (Festo), Grégoire Jacobs (Norgre), Koe Tersago (Doedijs Iteratioal), Hugues Maes (SMC Peumatics), Rudy Moreau (Bosch Rexroth). Grégoire Jacobs: Als ee vrachtwage met ee glascotaier va 30 to op ee rotode rijdt, zorgt het itere compesatiesysteem voor ee tegegewicht. E daarvoor wordt peumatica gebruikt. Om grote massa s te verplaatse, is hydraulica geschikt. Jo Verstraete: De alledaagse toepassige va peumatica zitte vooral i deurtoepassige zoals busse, metro s of treie. Daarvoor worde peumatische actuatore gebruikt. Hugues Maes: I tadartspraktijke worde er ook heel wat peumatische compoete gebruikt. Elke tadarts heeft i z kelder ee compressor staa. E i de gezodheidssector zij er veel toepassige. I ziekehuize zij er bedde die peumatisch bedied worde. Matrasse worde bijvoorbeeld op verschillede segmete opgeblaze om ligwode te voorkome. Aalyse-apparatuur (voor bijvoorbeeld bloedaalyse) zit ook vol met peumatica. Ook i carwashes e pretparke wordt veel peumatica gebruikt. Maciej Szygowski: De samedrukbaarheid va perslucht ka ee adeel betekee. Voor ee mooie vloeiede bewegig te verkrijge ka dat ee sychroisatieprobleem veroorzake. e flexibele bewegige odig, zeker voor verpakkigsmachies. Ook i de autoidustrie worde er veel peumatische ciliders gebruikt, vooral i lasstage. Kleie grijpers i robots werke ook met perslucht. De recyclagebusiess is ee sector waar veel potetieel aawezig is. Er worde meer e meer vetiele gebruikt om oderdele te sortere. Met vetiele gaat me de ogeweste compoete wegblaze. De selheid e de levesduur va het vetiel zij daarbij de troeve. Grégoire Jacobs: Als we spreke over grote krachte da is hydraulica de meest geschikte oplossig. Toch wordt er i de zware idustrie og peumatica gebruikt omdat er bij hydraulica bradgevaar is e peumatische toepassige i tegestellig tot hydraulische ook gebruikt kue worde bij hoge temperature. Je moet de twee tege elkaar afwege. Jo Verstraete: Bij ee grijper moet je kijke aar de houdtijd. Ee elektrische grijper is iteressater als je te make hebt met korte cyclustijde. Als je met ee lage houdtijd zit, is peumatica beter. Het komt erop aa om het juiste advies te geve i de costructiefase. Jo Verstraete: Voedig e verpakkig zij de belagrijkste sectore waari peumatica wordt gebruikt. Je hebt daar heel selle Hugues Maes: Bij peumatica is er altijd ee slag i het spel. E als er complexe draaibewegige odig zij i combiatie met bij- t 184 - JUNI 2011 - P 7

REPORTAGE t voorbeeld grijpe, da zit die slag als het ware i de weg. E da ga je beter voor ee elektrische aadrijvig. Koe Tersago: Volges mij ligge er opportuiteite i de zuivere machiebouw. Verder ook i recyclage, voedig e verpakkig. Dat zij de drie grote markte waari je actief bet als aabieder va compoete. De Belgische markt is vrij coservatief e de meeste bedrijve blijve bij de grote aabieders. Voor bijvoorbeeld Italiaase e Chiese merke is het iet evidet om hier voet aa de grod te krijge. Jo Verstraete: Klate blijve dikwijls bij ee leveracier iet weges de kwaliteit va de compoete, maar voor het advies dat ze krijge. Ze wille omiddellijk o the spot advies. Verkopers moete dus voldoede techisch oderlegd zij. De kust i de peumatica is het juist dimesioere. Als je overdimesioeert, zit je met ee extra eergiekost die je gedurede de hele levesduur va de machie meedraagt. Hugues Maes: Wij stelle vast dat ee ieuwe medewerkers de eerste jare ee pure kost is. Het gaat om opleide, opleide e opleide. Zodra je ee aatal jaar ervarig hebt, wordt het gemakkelijker om de klat advies te geve. Je ka je oderscheide door probleemoplossed mee te deke voor complexe oplossige. Het gaat om meedeke met de klat. Rudy Moreau: I alle aspecte va ee peumatische istallatie, heb je behoefte aa ee specialist. Er komt veel kijke bij ee aadrijvig e ook extere elemete spele ee rol. Zolag het eevoudig is, volstaat ee basiskeis. Maar dat komt hoe lager hoe mider voor. Wij hebbe olags ee istallatie gemaakt voor het afsijde va de koppe va varkes. Zo varke beweegt voortdured e oefet ee kracht uit die groter is da de kracht va de aadrijvig. E dat heeft ee ivloed op de hele istallatie. Als de istallatie telkes blokkeert, dreig je de klat te verlieze. Grégoire Jacobs: Olags hebbe twee prospecte hu keuze gemaakt op basis va het advies dat ze hebbe otvage e iet op basis va de kwaliteit of de prijs va de compoete. We werke veel met verdelers. I dat etwerk is er veel verloop va persoeel e voor os is het et belagrijk om ee beroep te doe op specialiste. Veel mese hebbe iet dezelfde competeties als de medewerkers va de fabrikate zelf. Iovaties Hugues Maes: Het meest iovatieve product dat SMC ooit heeft otwikkeld, is de compactcilider. Iovatie houdt rekeig met de treds i de idustrie. Het is iet zo dat de producte die je op de markt bregt telkes revolutioair zij. Tegewoordig is het ee tred om bussysteme te gebruike. Dat komt vauit de idustrie e als fabrikat va compoete moet je de idustrie volge. Jo Verstraete: Vadaag zij er weiig otwikkelige die baabreked zij i de peumatica. Het zij verbeterige va bestaade producte. Bij os zij de bioische toepassige belagrijk als voorbeeld va iovatie. Wij ispirere os voor ee deel op toepassige uit de atuur. Ee afdelig bie Festo werkt same met uiversiteite e oderzoekscetra. Dat soort producte blikt uit door zij eevoud. Met de peumatische spier heb je gee zuiger i de cilider odig. De spier trekt gewoo same door ze met perslucht oder druk te zette. Rudy Moreau: Peumatica staat iet apart op ee machie. Ze is gelieerd aa adere techologieë. De vooraamste iovatie va Bosch is het vermidere va het aatal compoete i ee istallatie. Elke compoet die we otwikkele, past altijd i het geheel. Koe Tersago: I plaats va de klassieke aadrijvig, bespare wij 70% plaats te opzichte va ee klassieke actuator. Die wordt vooral gebruikt i de olie- e gasidustrie. I sommige raffiaderije is er amelijk iet geoeg plaats om ee grote actuator te plaatse. Grégoire Jacobs: Iovatie situeert zich op twee domeie. Te eerste de flexibiliteit i de stadaard producte. Dat speelt ook i op de behoefte va de eidklat. Ee tweede aspect is de kwaliteit va de producte e de betrouwbaarheid. Peumatica is og altijd ee betrouwbaar product op de markt e wij zij verplicht om die betrouwbaarheid te behoude als we geloofwaardig wille blijve. Ee tweede elemet is uiteraard de toegevoegde waarde va ee product voor de eidklat. Wij dele oze kow-how met oze klate. Jo Verstraete: Elke machiefabrikat ka vadaag peumatica itegrere e die machie ook verkope. Het probleem is dat je machies iet met elkaar ka vergelijke. Maar als je twee dezelfde machies vergelijkt, moet er toch ee va de twee milieuvriedelijker zij? Omdat die ee juister gedimesioeerd is, op lagere druk werkt of omdat de vetiele op de juiste plaats staa. Met adere woorde: laat de machie door ee eergie-audit gaa zodat de machiecostructeur de machie adie beter ka verkope aa zij eidklat. Hugues Maes: De machiefabrikat kijkt op dit ogeblik og te veel aar de prijs i plaats va aar de efficiëtie. Uiteidelijk is de eidklat daar de dupe va. Die komt da aar os e vraagt om ee eergie-audit omdat de machie (te) veel eergie verbruikt. Maar eigelijk is het kalf da al verdroke wat de audit had aa het begi va het traject moete plaatsvide. 102 - Lezersdiest P 8-184 - JUNI 2011

REPORTAGE De direct marketig-acties zij door de vertegewoordigers va Scheider opgevolgd. Zij hebbe hu klate e prospecte rechtstreeks aagesproke. Ook via het klatemagazie is er promotie gevoerd. Het resultaat va ee campage hagt i grote mate af va de kwaliteit va de CRM-database. Scheider Electric wit Best Commuicatio Award op Idumatio.be we kode verwachte. Toch ziet Philippe De Moor ook ee put dat voor verbeterig vatbaar is. We zij er iet i geslaagd om mese uit Walloië aar de beurs te krijge. Dat blijkt ook uit de cijfers. De bezoekers ware vooral mese uit Oost- e West-Vlaadere. Voor de volgede editie is dat duidelijk ee aadachtsput. Waarom hebbe jullie aa de beurs deelgeome? België had ood aa ee grote beurs e daarvoor hebbe we vauit Agoria meer voor gepleit. De beurs is er gekome op iitiatief va de fabrikate e had ee breed draagvlak. Het is evidet dat we os i de picture plaatse op ee beurs over idustriële automatiserig. We ware verplicht om aa image rebuildig te doe i de sector. E die doelstellig hebbe we gerealiseerd. Philippe De Moor, Idustry Busiess VP bij Scheider Electric: Het is evidet dat we os i de picture plaatse op ee beurs over idustriële automatiserig. Scheider Electric heeft op Idumatio.be de Best Commuicatio Award gewoe i de categorie voor stade groter da 64 m2. Het bedrijf kwam als wiaar uit de bus omdat ze het meeste bezoekers aar de beurs heeft gehaald, rekeig houded met de oppervlakte va de stad. We hebbe ee actieve marketigcampage gevoerd e dat heeft resultaat opgeleverd, vertelt Philippe De Moor, Idustry Busiess VP bij Scheider Electric. Ee beurs zoals Idumatio is voor ee bedrijf als Scheider Electric ee grote ivesterig. De kwaliteit va de bezoekers heeft me het meeste verrast, zegt Philippe De Moor, Idustry Busiess VP bij Scheider Electric. Het was ee totaal ieuwe beurs e we wiste iet goed wat Gepersoaliseerde aapak Idumatio.be is i het leve geroepe om de wildgroei aa beurze ee halt toe te roepe? Is die doelstellig bereikt i uw oge? Ik dek dat er op de markt og ee vrij grote aarzelig is geweest, maar door het succes va de beurs zal er bij de volgede editie ee deel va de terughoudedheid verdwije. We zie ook dat veel mese va hu bedrijf iet de mogelijkheid krijge zich ee volledige dag vrij te make om ee beurs te bezoeke. De octure werd da ook door veel mese gesmaakt. Hoe hebbe jullie het commuicatiepla aagepakt? We hebbe ee heel gepersoaliseerde aapak gehateerd. Oze direct marketig acties via e-mail vormde ee belagrijke middel. We hebbe drie acties via e-mail gedaa e daarmee telkes 16.000 mese bereikt. 103 - Lezersdiest Eergie-efficiëtie is speerput bie missie Naar de markt toe profileert Scheider Electric zich op twee domeie: machie-strategie e plat-strategie. Dat zij oze Machie e Plat Struxture, aldus De Moor. Machie Struxture richt zich aar machiebouwers e Plat Struxture aar de idustrie. Beide strategieë kadere i de overkoepelede strategie va Scheider die Eco Struxture heet e os i de markt zet als specialist izake eergiebeheer. Nieuw Machie Struxture platform Scheider heeft twee aparte automatiserigsplatforme voor beide strategieë. De Moor: Op Idumatio hebbe we os ieuw Machie Struxture platform gelaceerd. Dat ieuwe platform bestaat uit ee tweetal ieuwe PLC s, motio cotrollers e ee ieuw gamma frequetiesturige. E die worde allemaal odersteud door éé softwareplatform. Zowel de Machie Struxture als de Plat Struxture hebbe hu eige PLC s e softwareplatform. Het gaat om ee twee compleet adere werelde. De behoefte va machiebouwer zij volledig aders da die va idustriële plats. Zodra de machies i de plat zij geïstalleerd, otstaat er wel ee coectie tusse beide platforme. Op etwerkiveau is alles gebaseerd op de Etheret-strategie. Dubbele boodschap Scheider werkt met heel wat parters same e gelooft sterk i die aapak. Bie oze product-strategie kieze we vrij rigoureus voor distributieparters. Voor 70 à 80% va oze busiess gebruike we oze parters. Als we met adere busiess uits bie Scheider samewerke, gaa we wel meestal rechtstreeks aar de klat. We commuicere twee boodschappe aar de markt wille. Eerzijds make we duidelijk dat automatiserig eergie-efficiëtie bevordert. Aderzijds maakt het productieprocesse e machies efficiëter. Eergie-efficiëtie is het belagrijkste aspect va oze missie. Daarmee oderscheide we os va oze cocurrete. 184 - JUNI 2011 - P 9

Eergy savig! Vermider het eergieverbruik va uw peumatische systeme tot 60%! Gebruik de Eergy Savig Services va Festo - os servicepakket op maat met ee selle retur o ivestmet. Festo Belgium v systems@festo.be www.festo.be 104 - Lezersdiest

TOEPASSING De igebruikame is uiterst eevoudig dakzij de cofiguratietool Etheret Settigs. Deze tool laat toe om het statio volledig over Etheret i diest te eme e maakt het gebruik va ee speciale commuicatiekabel overbodig. Seller, slimmer e meer fuctioaliteit: WAGO Etheret cotroller 2.0 De cotrollers kue modulair worde uitgebreid volges de ode va de gebruiker. Op etwerkiveau zij 2 10/100MBit Etheret poorte voorzie met geïtegreerde switch e auto-crossover fuctie. Waar PLC s vroeger bija uitsluited werde igezet voor het verwerke va digitale e aaloge sigale, worde ze vadaag ook gebruikt voor meer complexe Etheret commuicatie zoals e-mail e SQL database coecties. Speciaal voor deze veeleisede toepassige heeft WAGO drie ieuwe Etheret cotrollers otwikkeld die izetbaar zij als volwaardig itelliget commuicatieplatform. Meer geheuge, ee grotere processorcapaciteit e ee geoptimaliseerde itere verwerkigsstructuur make va de WAGO-I/ O-SYSTEM 750 Etheret cotrollers performate IEC 61131-3 PLC s die zelfs tot multitaskig i staat zij. Op etwerkiveau zij 2 10/100MBit Etheret poorte voorzie met geïtegreerde switch e auto-crossover fuctie. Dit laat toe om de cotrollers eevoudig i ee lijtopologie te plaatse zoder de aaschaf va extra etwerk compoete. De cotrollers kue modulair worde uitgebreid volges de ode va de gebruiker met het uitgebreide gamma aa I/O modules uit de I/O-SYSTEM 750 serie. De igebruikame is uiterst eevoudig dakzij de cofiguratietool Etheret Settigs. Deze tool laat toe om het statio volledig over Etheret i diest te eme e maakt het gebruik va ee speciale commuicatiekabel overbodig. Ook zoder PC i de buurt ka het IP adres igesteld worde via de voorziee DIP-switches op de module. Gratis olie bibliotheke Stadaard hebbe de cotrollers ee eige webserver aa boord, waarop ekele webpagia s kue worde geplaatst om het proces te visualisere of aa te sture. Daaraast zij tal va Etheret protocolle odersteud, waaroder Etheret/IP, Modbus/TCP, SNMP, SNTP, DNS, http e FTP. De programmatie volges IEC 61131-3 gebeurt met CoDeSyS 2.3 e loopt over de seriële aasluitig of eevoudiger og via het Etheret etwerk. Dit laat toe de cotroller va op afstad te programmere, zelfs over het iteret. Voor de implemetatie va commuicatie via e-mail, het verzede va data aar SQL servers e tal va adere fucties, is er ee gratis bibliotheke ter beschikkig op de website. Backup e restore fuctioaliteit Naast de stadaarduitvoerig (750-881) zij er twee speciale versies gelaceerd waarva ee eerste is uitgerust met ee SDkaartslot (750-880) voor ee geheugeuitbreidig tot 8GB. Dit extra uitwisselbare geheuge ka worde gebruikt voor dataloggig, maar biedt teves ee backup e restore fuctioaliteit voor het PLC programma. De 750-880 is ook verkrijgbaar i ee uitvoerig voor ee groter temperatuurbereik va -20 C tot +60 C, zodat hij ook i extreme situaties izetbaar is. Het derde lid va de familie (750-882) biedt de mogelijkheid om ee redudate Etheretverbidig te realisere. Hier is de geïtegreerde switch vervage door twee afzoderlijke etwerkiterfaces die parallel kue worde aageslote. Als er zich ee kabelbreuk voordoet op ee va beide iterfaces, ka de adere de commuicatie overeme. Is redudatie iet vereist da ka de cotroller met twee afzoderlijke etwerke commuicere. Zo ka de 750-882 iformatie verzamele uit het techisch etwerk e deze doorspele aar het bureauetwerk. 105 - Lezersdiest 184 - JUNI 2011 - P 11

REPORTAGE Na zoveel tijd zat het os hoog e we kode het iet meer late om ee lijstje te make va de zeve meest voorkomede foute die hydraulica-gebruikers make, opdat u ze ka vermijde. De Zeve Meest Gemaakte Foute bij Hydraulische Istallaties Tijdes de laatste drie deceia dat wij i de idustriële hydraulica vertoefde, krege wij de kas om va heel dichtbij de hydraulica gebruikers te observere, va he te lere hoe e welke foute ze make e of alatig zij bij het oderhoud va hu istallaties. Fout ummer éé: Vervage va de olie Er zij slechts twee voorwaarde die het vervage va de olie rechtvaardige; het degradere va de basisolie of het uiteevalle va het additievepakket. Omdat er zoveel variabele zij bij het vaststelle va de selheid va oliedegradatie of additieveverbruik, is het vervage va Luchtbelle i de olie i de pompilaat die aa de uitlaat de olie op basis va het aatal werkure zoder verwijzig implodere; goed te zie aa de uitlopers va de iervormige opeige. olie, meer iets zoals schiete aar de actuele staat va de i het doker. Weges hoge prijs va de olie, is het dumpe va olie, die eigelijk og iet moet vervage worde, het laatste dat je wil hebbe. Voort werke met gedegradeerde olie of opgebruikte additieve beteket het odermije va de levesduur va iedere compoet i het hydraulisch systeem. De eige maier om te wete waeer ee olievervagig zich opdrigt is door de olie te (late)aalysere. Te hoge druk e te hoge temperatuur. Oherstelbaar. Fout ummer twee: Vervage va filters Ee gelijkaardige situatie doet zich voor bij de hydraulische filters. Als ze vervage worde volges het rooster, da worde ze of te vroeg of te laat vervage. Idie ze te vroeg worde vervage, vóór het vuilbevattigsvermoge is opgebruikt, da is dit weggegooid geld door oodige vervagig. Worde ze te laat vervage, adat de by-pass heeft gewerkt, da zal de verhogig va het aatal vuildeeltjes de levesduur va ieder compoet i het circuit erstig vermidere e dreigt er ee kosteverhogig op lage termij. De effecte va lucht- i-olie zij gelijksoortig met die va cavitatie. De oplossig is dat ee vervagig va de filters (of filterelemete) ekel plaatsvidt waeer het vuilbevattigsvermoge maximaal is, e dus vóór de werkig va de by-pass. Daarvoor is ee mechaisme odig dat juist dat bija vol put meldt. I feite wordt het drukverschil over het filterelemet gemete e geeft het ee sigaal bij het bija vol put. Dat ka ee visueel sigaal zij of ee elektrisch of geïtegreerd i ee Coditio Moitorig System. Ee verstopte idicator is de bruutste vorm va ee dergelijk apparaat. Ee veel betere oplossig is het voortdured volge (moitorig) va de drukval over het filterelemet. De drukplaat (liks) is zwaar beschadigd door luchtbelle die implodere; ka iet meer hersteld worde; de rechtse plaat is goed e is als vergelijkig bijgeplaatst. Fout ummer drie: Warmlope Weiig istallatie eigeaars of bedieers late ee verbradigsmotor draaie die warmloopt. Spijtig dat iet hetzelfde ka gezegd worde bij hydraulische systeme die warmlope. Maar zoals bij ee verbradigsmotor is het systeem late warmlope tot zelfs oververhittig de selste weg om hydraulische compo- t P 12-184 - JUNI 2011

REPORTAGE t Fout ummer vier: Gebruik va verkeerde olie De olie is de belagrijkste compoet i ieder hydraulisch systeem. Hydraulische olie is iet allee ee smeermiddel, het is het middel om eergie te trasportere door het hele systeem. Deze dubbele rol maakt va de viscositeit de vooraamste eigeschap va de hydraulische olie, wat het beïvloedt zowel de prestaties als de levesduur va de machies. Vooramelijk door cavitatie e aeratio. Zeer moeilijk te herstelle. Luchtbelle i de ilaat, excessieve temperatuur, misschie lage vloeistofkwaliteit. ete, dichtige, slage e zelfs de olie te verietige. Hoe heet is te heet voor ee hydraulische systeem? Het hagt vooramelijk af va de viscositeit e de viscositeitidex (de mate va viscositeitveraderig met de temperatuur) va de olie ad het soort hydraulische compoete i het systeem. Waeer de olietemperatuur verhoogt, da daalt zij viscositeit. Daarom is ee hydraulisch systeem te heet, waeer het de temperatuur bereikt waarbij de olieviscositeit lager wordt da odig voor ee adequate smerig. Ee schottepomp vereist bijvoorbeeld ee hoger miimum viscositeit da ee plujerpomp. Daarom heeft het type va compoet dat i het systeem gebruikt wordt, ivloed op ee veilige maximale werktemperatuur. De viscositeit bepaalt i hoge mate de maximale e miimale olietemperature waari het hydraulisch systeem veilig ka werke. Waeer ee olie gebruikt wordt met ee viscositeit die te hoog is voor het klimaat waari de machie moet werke, zal de olie iet goed strome of zal de smerig ovoldoede zij bij ee koud-start. Waeer ee Aeratio effecte op de verdeelplaat. olie gebruikt wordt met ee te lage viscositeit voor het heersede klimaat, zal de vereiste miimale viscositeit iet behoude kue blijve. Dat geldt ook voor ee adequate smerig, zelfs op de heetste dag va het jaar. Maar, er is meer. Bie de toelaatbare uiterste va de vereiste viscositeit voor ee gepaste smerig, bestaat ee smallere viscositeitbad waarbij verlieze gemiimaliseerd zij. Als de viscositeit hoger is da het ideale, otstaa og meer verlieze door vloeistofwrijvig. Als de viscositeit lager is da het ideale, da worde og meer verlieze gemaakt door wrijvig e itere lekke. Waeer verkeerde olieviscositeit gebruikt wordt, is er iet allee schade aa de smerig. Er doet zich ook ee voortijdig fale va de grootste compoete voor. Verder verhoogt het verbruik i erstige mate (diesel of elektriciteit). Twee zake die iemad eigelijk wil. Te slotte, wat me er ook zou va deke, het is iet vazelfspreked dat de correcte viscositeit i de hadleidig va de machiebouwer staat. Plaatselijk te hoge temperatuur. Los va het thema va ee adequate smerig, waarva het belag iet ka overdreve worde, beschadige werktemperature bove 82 C de meeste dichtige e slagcombiaties e verselle ze de afbraak va de olie. Maar voor redee die we al hebbe aagehaald, ka ee hydraulisch systeem warmlope ver beede die temperatuur. Cavitatie waardoor slipper los komt- ka iet hersteld worde. t 184 - JUNI 2011 - P 13

REPORTAGE t Oderzoek heeft vastgesteld dat ee verauwde ilaat de levesduur va ee tadwielpomp met 56% ka vermidere. E het is og slechter bij schotte- e plujerpompe omdat de costructies iet zo goed zij om te weerstaa aa de vacuüm geïduceerde krachte veroorzaakt door ee verauwde ilaat. Hydraulica-pompe zij iet otworpe om te zuige. Ee ader paar mouwe zij de probleme die veroorzaakt worde door de filters die op de lekleidige va plujerpompe e motore geplaatst worde. Maar het resultaat is hetzelfde als de aazuigzeve. Ze kue de levesduur sterk vermidere e hebbe catastrofale gevolge voor deze dure compoete. Cavitatie ee rollig effect op het raakvlak- ka iet hersteld worde. Fout ummer vijf: Verkeerde plaats va de filter(s) Iedere filter is ee goede filter? Fout! Beter ee filter da gee? Fout! Er zij twee plaatse voor filters die meer kwaad da goed doe e zo kue ze de compoete beschadige die ze geacht worde te bescherme. Ee filterlocatie moet vermede worde bij de pompilaat e de lekleidig(e) va plujerpompe e motore. Fout ummer zes: Zelfvulled Zelfsmered? Gelove dat hydraulische compoete zelfvulled e zelfsmered zij... Ee verbradigsmotor wordt ooit gestart zoder olie i het carter meestal toch. E toch gebeurt het og te veel bij veel hooggeprijsde hydraulische compoete. Het is ee feit dat als bij het starte de trapsgewijze procedure iet wordt gevolgd, de compoete erstig kue beschadigd worde. I sommige gevalle zulle ze toch goed werke voor ee tijdje, maar het kwaad is geschied bij de start e zij ze gedoemd tot ee prematuur fale. We beseffe heel goed dat de traditioele wijsheid daaromtret heel aders is. Ee filter of evetueel ee zeef is gewoo odig op de pompilaat om op zij mist de rotzooi tege te houde. Eerst e vooral, de pomp krijgt zij olie va ee daarvoor otworpe reservoir, iet uit ee vuilisbak. Te tweede, het is iet ormaal of aavaardbaar om afval i het reservoir te krijge. Idie oze eerste betrachtig is (e zou moete zij) de levesduur va de pomp maximaal te krijge, da is het voor de olie veel belagrijker om de pompilaat vrij e volledig te vulle tijdes iedere iame da de pomp tege moere, boute e 9/16 duim istelbare steeksleutels te bescherme. Die vorme gee gevaar i ee fatsoelijk otworpe reservoir, waar de pompilaat temiste vijf cetimeter bove de bodem is geplaatst. Cavitatie met hamereffect op schommelplaat. Twee gedachte kue dit dilemma goedmake: wete wat te doe e eraa deke om het te doe. Niet wete wat te doe is éé dig. Het wel wete e vergete het te doe, is afstomped. Me ka iet op de eige rug tikke omdat me de pompcarter heeft gevuld met zuivere olie e toch vergete om de stopkraa va de ilaatleidig ope te make vóór de opstart va de motor. Fout ummer zeve: Gee opleidig i Hydraulica volge De bedoelig va dit artikel is te toe dat, waeer me, of eigeaar is va, of werkt met, of herstelt, of oderhoud doet va ee hydraulische uitrustig, me op de hoogte moet zij va de laatste e ieuwste oderhoudspraktijke omtret hydraulische istallaties. Ee pak geld ka immers tusse de vigers wegglippe. Cavitatie met effecte op de houdplaat ka ier hersteld worde. De egatieve effecte va aazuigfilters De fuctie va filters i ee hydraulisch systeem is vloeistofzuiverheid te bereike e te behoude. De doelstellig va het op peil t P 14-184 - JUNI 2011

REPORTAGE t houde va ee vloeistofzuiverheid is om ee maximum levesduur te bereike va de systeemcompoete. Het is goed om te begrijpe dat sommige filterlocaties het omgekeerde effect hebbe; de aazuigfilter is zo voorbeeld. De pompilaat de ideale plaats voor ee filtermedium. Het otbreke va zowel ee hoge vloeistofselheid, die igeslote deeltjes losmake, als ee hoge drukval over het filterelemet, die het verloop va de deeltjes door de media forcere, verhoge het filterredemet. Nochtas kue die voordele teiet worde gedaa door de stroomrestrictie dat het elemet maakt i de aazuigleidig e het egatieve effect dat dit heeft op de levesduur va de pomp. Aazuigfilters eme meestal de vorm aa va ee 150μm (100 mesh) zeef, die op de aazuigleidig va de pomp is geschroefd i het reservoir. De stroomrestrictie door de aazuigzeef, die zelfs vergroot bij lage vloeistoftemperatuur (hoge viscositeit) e als het elemet verstopt is, verhoogt de kase op ee partiële oderdruk die zich otwikkelt aa de pompilaat. Excessieve vacuüm aa de pompilaat ka cavitatie erosie e mechaische schade veroorzake. Cavitatie erosie Waeer ee partieel vacuüm zich aa de pompilaat otwikkelt, ka de verlagig va de absolute druk resultere i de vormig va gas e/of dampbelle i de vloeistof. Waeer deze belle samegedrukt worde i de pompuitlaat, da implodere ze heel heftig. Implosiedrukke hoger da 145.000 psi (1.000 bar) werde gemete e als microdieselig optreedt (verbradig va ee megsel va lucht/olie) zij temperature zo hoog als 2.012 F (1.100 C) mogelijk. Waeer belle dicht bij ee metale oppervlak implodere, otstaat er erosie (figuur 1). Cavitatie erosie beschadigt kritische compoetoppervlakke e vervuile de hydraulische vloeistof met slijtagedeeltjes. Chroische cavitatie ka erstige erosie veroorzake e dat leidt tot pompfale. Figuur 1: Er otstaat erosie. Mechaische Schade De creatie va ee vacuüm i de pompholtes va ee axiale plujerpomp zet de plujer-bol e het slipper-pad-holte oder trekspaig. Die verbidig is iet gemaakt om te weerstaa aa de spaig e dus komt de slipper los va de plujerbol (fig. 2). Dat ka gebeure ogeblikkelijk waeer de oderdruk groot geoeg is of a vele ure waeer de trekspaig repetitief is. De houdplaat, die bedoeld is om de plujer-slippers i cotact te houde met de schommelplaat, moet weerstaa aa de krachte die de plujer va de slipper wille losmake. Die krachte kue de plaat doe kikke; daardoor ka de slipper cotact verlieze met de schommelplaat tijdes de ilaat e da terug op de schommelplaat gehamerd worde tijdes de drukfase. Het spreekt vazelf dat de schade meestal iet te overkome is e dus leidt aar ee catastrofaal fale va de pomp. Figuur 2: De slipper komt los va de plujerbol. Kiepompe kue beter weerstaa aa die trekkrachte, maar kue evegoed kapot gerede worde. Bij schottepompe kue gelijkaardige feomee voorkome. Hier kome de schotte los va de rig bij de ilaatfase e worde ze tege de rig gehamerd bij de drukfase. Excessieve schade is het gevolg. Tadwielpompe zij mechaisch gezie het best gewaped tege de spaige veroorzaakt door cavitatie. Toch hebbe metige uitgeweze dat, bij verstopte zuigfilter, harsige e oxidatiedeeltjes de levesduur tot 50% kue vermidere. Waarom da og ee aazuigfilter plaatse? Als de vloeistof e het reservoir professioeel zij zuiver gemaakt e alle lucht e vloeistof dat i het reservoir komt adequaat is gefilterd, da is zelfs ee groffilter volledig overbodig. Er zij hier misschie veel als-e, maar wordt het iet zo uitgevoerd da wille wij iet ees ee verzekerig aaeme. Vergete we iet dat de meeste aazuigfilters zich i het reservoir bevide, ee ekele keer buite het reservoir. Daardoor is het waarschijlijk dat aazuigfilters zelde oderhoud krijge. Dergelijke filters vervage geve immers aaleidig tot veel meer vervuilig i het reservoir. Ee extra: aeratio Deze term komt zelde voor i Europa, eigelijk is het Amerikaas. Omdat het hetzelfde effect heeft als het effect va cavitatie, maar iet dezelfde oorzaak. Het gaat om luchtbelle i de olie die aa de drukzijde va de pomp implodere, zoals bij cavitatie. Cavitatie otstaat bij ee zodaige oderdruk dat de dampspaig va de olie wordt bereikt e dampbelle otstaa. Cavitatie ka meerdere oorzake hebbe zoals oder adere: [zie ook hoger] te hoge viscositeit (dikke olie); verstopte aazuigfilter. te kleie aazuigleidig; ez. Luchtbelle i olie; meestal gaat me erva uit dat olie altijd ee hoeveelheid lucht i zich heeft. De adere oorzake hebbe te make met slecht dichtige. Omdat beschadigige va hydraulische pompe dezelfde symptome vertoe bij cavitatie als bij aeratio make wij hier meldig va e zij ze ook i de foto s te zie. [broe : Breda Casey i machielubricatio (peto) Vickers pump failure aalysis ] 106 - Lezersdiest 184 - JUNI 2011 - P 15

Veldbusoafhakelijk i Ex-Toepassige! Het WAGO-I/O-SYSTEM 750 ka aast de stadaardomgevig ook igezet worde i explosiegevaarlijke zoes i de idustrie e de mijbouw. Bij idustriële toepassige ka het WAGO-I/O-SYSTEM 750 i zoe 2/22 worde igezet e biedt het ee veilige, eevoudige e goedkope verbidig met sesore e actuatore uit zoe 0/20 e 1/21. De hiervoor otwikkelde busmodules creëre ee itrisiek veilig segmet, welk geïtegreerd i ee stadaard velbusstatio verschillede voordele biedt aa de gebruiker: veldbusoafhakelijkheid, flexibiliteit, modulariteit, IEC 61131-3 programmeerbaarheid, betrouwbaarheid, kostebesparig, ez. Volgede Ex i modules zij beschikbaar: digitale NAMUR igage, digitale uitgage, aaloge igage 4-20 ma, aaloge HART igage 4-20 ma, aaloge RTD igage, aaloge TC igage, aaloge 0-20 ma uitgage e de 1,0 A Ex i voedigsmodule. www.wago.be 107 - Lezersdiest

BEURZEN De federaties Agoria vzw, Fimop vzw e Belgitras vzw hadde aa beursorgaisator Ivet Media de opdracht gegeve om ee overkoepelede tweejaarlijkse beurs voor idustriële automatiserig te orgaisere volges ee strikt bluebook dat beatwoordt aa de vooropgestelde eise. Idumatio.be 2011 haalt 5.012 vakbezoekers Met de eerste editie va Idumatio.be heeft de automatiserigssector ee duidelijk sigaal gegeve aar de exposat e bezoeker dat het opportuu is om éé atioale vakbeurs te orgaisere die marktrepresetatief is voor de bezoeker, die aa de deelemers de mogelijkheid biedt om zich volledig te profilere e die bovedie ook betaalbaar blijft. Beursorgaisator Ivet Media commuiceerde zij doelstellig officieel op Kaaal Z e verwees daarbij aar haar ambitie om het aatal bezoekers va ee soortgelijke Belgische vakbeurs (1.800 bezoekers op 2 dage) te verdubbele tijdes de drie beursdage. De eerste beursdag, woesdag 18 mei, kwam traditioeel rustig op gag met 1.023 bezoekers. Op doderdag 19 mei kwame 2.983 bezoekers aar de beurs waaroder 924 geodigde voor de octure vaaf 18.00 uur. Op de gevreesde vrijdag kwame toch og 1.006 bezoekers over de vloer die ook i de amiddag de beurs og ee tijdlag op gag hielde. Missie volbracht dus, maar de orgaisatore blijve met de voete op de grod. Ivet Media is alvast bezig met het voere va ee uitgebreide equête oder bezoekers e exposate Bovedie wordt same met de federaties ee grodige evaluatie uitgevoerd met het oog op evetuele verbeterige va het beurscocept. Represetativiteit qua oorsprog bezoekers, profiel e sector Het percetage Nederladstalige bedroeg 84,2 % tegeover 14,3 % Frastalige. Het percetage Duits- e Egelstalige bedroeg 1,5 %. Om de kwaliteit va het bezoek beter te kue ischatte werde zowel tijdes de pre-registraties via iteret als tijdes de beurs equêtes afgeome. Dit kue we aatoe via volgede grafieke: Activiteit va het bedrijf volges ragorde: - metaalproductie / costructie: 16,3% - machie-e apparateproductie: 15,8% - automatiserig igeieursbureau s: 13,5% - electro-techische activiteite hoog-e laagspaig: 11,5% - textiel / kuststoffe / alu-hout: 8,8% - voedig farma: 7,4% - petrochemie chemie: 4,7% - overhede e regies ifrastructuur: 3,8% - overige zoals trasport, vliegweze, ladbouw, diestesector: 18,2% Profiel va de bezoeker: - Egieerig: 28% - Maiteace: 14 % - CEO/Eigeaar: 11,6% - Directie: 8,6% - Aakoop: 8,3% - Productie: 6,6% - Oderzoek e otwikkelig: 6,7% - Systeemitegratie: 4% - Leraar Hogeschool: 4% - Overige zoals facility of logistieke maager: 8,2% De eerste editie va Idumatio.be bracht heel wat ieuwe producte aar Kortrijk Xpo. 38% va de bezoekers komt aar Idumatio.be 2011 voor ieuwe techologie e producte. t 184 - JUNI 2011 - P 17

BEURZEN t Idumatio.be staat voor iovatie. Dat bleek uit de istallaties die de exposate voorstelde. 96,7% va de bezoekers liet wete dat zij ogetwijfeld Idumatio. be weer kome bezoeke. Uitgebreid getest e geproefd door de bezoeker Uit de bezoekersequête distilleert de orgaisatie alvast volgede treds: - 38% komt aar Idumatio.be 2011 voor ieuwe techologie e producte - 33,6% voor oderhoud va bestaade cotacte - 18% geeft aa ee project te zulle uitvoere omiddellijk of bie het jaar - 7,3% heeft ee ivesterigsdeadlie va twee jaar. Voor de editie 2011 kwame alvast volgede bedrijve i de toprakigs: Top 5 stade < 64 m 2 Wiaar 2de 3de 4de 5de ABC Idustrial Parts Sick Ceratec Bitz Techics ATS Va de bezoekers kwam bija 44% allee aar de beurs, e 39,5% met maximum twee collega s. Dit typeert de Belgische beursbezoeker, die tamelijk idividualistisch is igesteld. Daartegeover gebeure de Nederladse beursbezoeke meer i groep. I België heerst bovedie de tred dat allee directielede of medewerkers de beurs bezoeke. 96% va de odervraagde bezoekers beweert gevode te hebbe wat hij/ zij zocht. E belagrijk om te othoude is alvast dat 96,7% meldt dat zij ogetwijfeld Idumatio.be weer kome bezoeke. Dyamisch bezoekersbeleid va de exposat Automatio Magazie, Fimop e Ivet Media werkte same ee wedstrijd uit om exposate te betrekke i de bezoekerswervig. De meest succesvolle maier om ee potetiële bezoeker tot ee effectieve beursbezoeker om te tovere is het rechtstreeks uitodige va de relatie door de exposat per kaart, via mail e telefoisch. De beursorgaisatie ka da wel de juiste doelgroepe over de beursvloer krijge, als exposat moet je da zorge dat die bezoeker ook je eige stad aadoet. Top 5 stade > 64 m 2 Wiaar 2de 3de 4de 5de Scheider Electric Belgique Beckhoff Automatio Siemes Rittal/Phoeix/Epla Wago Kotakttechiek Beide wiaars Scheider Electric Belgique e ABC Idustrial Parts krijge de award persoolijk overhadigd, same met ee mediapakket dat aagebode wordt door Automatio Magazie - Fimop. De reportage va Scheider Electric ka u i dit ummer leze op pagia 9. Die va ABC Idustrial Parts verschijt i de volgede editie die eid september uitkomt. 108 - Lezersdiest De Idumatio.be Best Commuicatio Award is ee prijs die toegeked wordt aa éé exposat met ee stadoppervlakte va méér da 64 m 2 e éé met ee stadoppervlakte va mider da 64 m 2. I pricipe wordt bereked hoeveel effectieve bezoekers iedere exposat aar de beurs gelokt heeft i verhoudig tot de oppervlakte va zij stad. Hoe hoger die score, hoe hoger de rakig. P 18-184 - JUNI 2011

Very Itelliget Parters AB Flex + AF Belgium ASCO Numatics Atlas Copco BOGE Brevii Bürkert Cotromatic Clippard Compair Geveke Cqs Techologies Decleer - Gaeles Diamik Compressor www.belgitras.be Doedijs Fluidap Doedijs Iteratioal Doaldso Eriks+Baudoi Euregio Hydraulics Festo Mauli Fluicoecto Fluidtech Gates Europe Hasa Flex Howest Hydac Very Itelliget Parts Hydraulic Assistace Hydraumec Hydro - Tools BELGISCHE VERENIGING VOOR AANDRIJFTECHNIEK vzw ASSOCIATION BELGE DE LA TRANSMISSION asbl Louizalaa 500 Av. Louise, Brussel 1050 Bruxelles e-mail: ifo@belgitras.be Hydrauvisio Igersoll Rad IPAR (Va Heck Iterpieces) LiMotio Norgre Olaer Pall Parker Haifi Pirtek REM-B Bosch Rexroth Sauer Dafoss Service Hydro SMC Peumatics Testo Va de Calseyde Vemoflex 110 - Lezersdiest 109 - Lezersdiest Belgitras_90x265_2011_jui.idd 1 15-06-2011 14:48:12

Make the most of your eergy Scheider Electric biedt geïtegreerde oplossige aa om eergie betrouwbaarder, veiliger, efficiëter e productiever te make op de residetiële markt, i de gebouwe, i de idustrie, de eergie e de ifrastructuur e voor gegevescetra e etwerke. Als wereldspecialist i eergiebeheer helpe wij u het beste e het meeste uit uw eergie te hale. Altivar 32 Du, iovered e toch zó krachtig! Selheidsregelaars voor asychroe e sychroe motore va 0,18 tot 15 kw Wilt u meer wete? Bezoek www.scheider-electric.be Scheider Electric v/sa - Tel.: 32(0)2 37 37 502 - customer.service@be.scheider-electric.com - www.scheider-electric.be 111 - Lezersdiest