Retail Tour Finland Bezoekverslag bloemen en planten bij Finse retailers PT 2010-54 juli 2010 - Josephine Klapwijk - van Dijk Productschap Tuinbouw, M&I
Retail Tour Finland Bezoekverslag bloemen en planten bij Finse retailers Auteur Josephine Klapwijk - van Dijk Functie Sr. Projectleider Marktonderzoek Telefoon 079-3470649 e-mail j.vandijk@tuinbouw.nl Fotografie: Geert Kuijpers Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon 079 347 07 07 email info@tuinbouw.nl internet www.tuinbouw.nl Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder toestemming van de uitgever of auteur. 1
2 Productschap Tuinbouw
Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Algemene informatie 7 2.1 Hypermarkt / Supermarkt / Discounter 7 2.1.1 SOK (S group) 8 2.1.2 Kesko 8 2.1.3 Suomen Lähikauppa 8 2.1.4 Schwarz Group 8 2.2 Bouwmarkt 9 2.3 Aankoopkanalen bloemen en planten 10 3 S Market 11 4 Prisma 16 5 Sale 23 6 K City Market 24 7 K Supermarket 28 8 K Market 33 9 K Market Petrol 38 10 Siwa 40 11 Vapaa Valinta 42 12 Lidl 45 13 Plantagen 46 14 Ikea 52 15 K Rauta 56 16 Bauhaus 62 3 Productschap Tuinbouw 3
4 Productschap Tuinbouw
1 Inleiding In 2010 heeft een medewerker van Productschap Tuinbouw een bezoek gebracht aan Finland. De volgende retailkanalen zijn bezocht: - Supermarkten: K Market, S Market, K Citymarket, K Supermarket, Siwa, Lidl, Prisma, Vapaa Valinta, Sale. - Tuincentrum: Plantagen - Bouwmarkt: Bauhaus, K Rauta - Benzine station: K market Petrol Station - Meubelzaak: Ikea Doel van dit bezoek is een impressie te geven van de huidige manier waarop bloemen & planten gepresenteerd worden in de verschillende retailkanalen in Finland. Hierbij is gekeken naar: Communicatie: prijs, herkomst land, verzorgingsinformatie, tht datum, POS materiaal Product: assortiment, schapvulling, bloemen&planten verhouding, verpakking, acties. Kwaliteit: Product & personeel De winkels zijn bezocht in Helsinki, Tampere en Turku. Bijna alle bezochte winkels hadden snijbloemen en kamerplanten in het assortiment. 5 Productschap Tuinbouw 5
6 Productschap Tuinbouw
2 Algemene informatie 2.1 Hypermarkt / Supermarkt / Discounter De Finse markt van hypermarkt, supermarkt en discounter ketens bestaat uit 4 retailer conglomeraten. Tabel 2.1.1 Omzet en aantal filialen hyper/supermarkten/discounter 2009 (in miljoen euro) Omzet Food omzet Aantal filialen SOK (S Group) Kesko Suomen Lähikauppa Schwarz Group 9.696 5.590 1.465 768 8.063 4.706 1.298 704 789 726 202 139 Bron: Planet Retail SOK (S group) en Schwarz Group hebben marktaandeel gewonnen de afgelopen 3 jaar. Grootste winnaar was toch wel SOK die het marktaandeel flink zag stijgen. Het marktaandeel van Kesko en Suomen Lähikauppa is echter teruggelopen sinds 2006. Grafiek 2.1.2 Marktaandelen hyper/supermarkt/discounter ketens 2006 versus 2009 100% 90% 3,0% 3,8% 8,0% 7,0% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 31,0% 36,4% 25,4% 43,6% Schwarz Group Suomen Lähikauppa Kesko SOK 10% 0% 2006 2009 Bron: Planet Retail 7 Productschap Tuinbouw 7
2.1.1 SOK (S group) In Finland is de S Group marktleider met een aandeel van bijna 44%, dit is de afgelopen 3 jaar gestegen met 7,2%-punten. S Group opereert in Finland, Estland, Letland, Litouwen en Rusland. Het bedrijf heeft een klantenkaart (Loyalty card) genaamd S-Etukortti. Meest omzet wordt gegeneerd via S Market (49%) en Prisma (39%). De S Group supermarkten hebben een private label genaamd Rainbow, het no frills merk Hyvä Ostos (good purchase) en het internationale Coop label. De S Group bestaat uit: Sale: Keten van kleine buurtsupers vooral gelokaliseerd op het platteland en kleine dorpen. Focus ligt op service en de meeste winkels hebben een klein assortiment. Alepa: Discounter keten die voornamelijk in Helsinki en omgeving is te vinden. S Market: Grote supermarktketen met een breed assortiment producten en services. Prisma: Hypermarktketen in voornamelijk Finland en de Baltische Staten te vinden. 2.1.2 Kesko Kesko had in 2009 in Finland een marktaandeel van ruim 25%, dit is echter 5,6%-punten minder dan in 2006. Kesko heeft een klantenkaart genaamd Plussa en heeft dochterbedrijven in Estland, Letland en Rusland. Onder de eigen merken vallen o.a. Pirkka, Euro Shopper, Costa Rica (koffie) en Rico (groente&fruit). Kesko bestaat uit: K-Extra: Kleine winkel keten voornamelijk te vinden op het platteland. Levert goede service en een klein assortiment. De Finse post Posti behoort tot één van de onderdelen die onder deze keten vallen. K-Market: De middelgrote supermarkten zijn voornamelijk gelokaliseerd in het centrum van een stad en randstad. K-Market is de grootste keten binnen de Kesko groep. K-Supermarket: Keten van grote supermarkten met een uitgebreid assortiment. Deze grotere supermarkten zijn voornamelijk buiten de stad te vinden. K-Citymarket: Hypermarkten met een winkelvloer oppervlakte van 10.000 m2, zijn vooral in de grotere steden te vinden. 2.1.3 Suomen Lähikauppa Suomen Lähikauppa bestaat uit Euromarkt (hypermarkt), Valintatalo (supermarkt) en Siwa (convenience). De klantenkaart heet YkkösBonus. 2.1.4 Schwarz Group Discounter Lidl is sinds 2004 actief in Finland. 8 Productschap Tuinbouw
Tabel 2.1.3 Aantal filialen hyper/supermarkten 2009 Keten Formule Aantal filialen SOK (S Group) Prisma S market Sale Alepa Hypermarkt Supermarkt Discounter Discounter 55 415 240 79 Kesko K Citymarket K Supermarket K Market Hypermarket Supermarket Supermarket 69 170 487 Suomen Lähikauppa Euromarket Valintatalo Siwa Hypermarkt Supermarkt Convenience 21 181 544 Schwarz Group Lidl Discounter 139 Bron: Planet Retail 2.2 Bouwmarkt De Finse bouwmarkt sector heeft een waarde van 3,4 biljoen (Bron: Finnish Hardware Association) en is in 2009 met 14,8% gedaald. Het marktaandeel van de Rautakesko lag rond de 38%. Rautakesko ( iron Kesko ) bestaat uit K-rauta en Rautia keten. K-rauta heeft 42 winkels en Rautia keten heeft 107 winkels, deze laatste is meer gespecialiseerd in basis bouwproducten. Zowel de K-rauta als Rautia winkels worden gemanaged door franchisers. Ongeveer 49 Rauta winkel opereren als zogenaamde Rauta-K-maatalous winkels, deze verkopen naast hardware ook agrarische producten. Grootste concurrenten zijn Starkki, S Group en Bauhaus. Binnen S Group vallen een aantal bouwmarkt/diy filialen, ook wel bekend als de Agrimarket chain, deze verkopen zowel agrarische als bouwproducten. Värisilmä en RTV zijn meer home decoration winkels. 9 Productschap Tuinbouw 9
Tabel 2.2.1 K-rauta Rautia Starkki Omzet en aantal filialen bouwmarkten (in miljoen euro) Aantal filialen 42 107 21 Omzet 653 547 468 S Group (agrimarket) Puukeskus Puumerkki Värisilmä RTV Bauhaus Bron: Productschap Tuinbouw Nb 23 13 120 24 5 Nb 621 323 156 152 110 2.3 Aankoopkanalen bloemen en planten De belangrijkste afzetkanaal van bloemen in Finland is de bloemist. Voor kamerplanten is dat het tuincentrum, gevolgd door de bloemist. De supermarkten spelen bij snijbloemen en kamerplanten een kleine rol. Tabel 2.3.1 Marktaandelen verkoopkanalen 2001 (bestedingen) Snijbloemen Kamerplanten Bloemist Supermarkt Markt / straathandel Tuincentrum Warenhuis/DIY Overige 55% 11% 5% 11% 12% 6% 21% 13% 6% 27% 15% 18% Bron: Productschap Tuinbouw 10 Productschap Tuinbouw
3 S Market S Market: Grote supermarktketen met een breed assortiment producten en services. Bloemenschap staat vaak bij de ingang/uitgang. In sommige S market winkels staan de bloemen in een koelschap. Fair Trade bloemen zijn in het schap aanwezig. 11 Productschap Tuinbouw 11
12 Productschap Tuinbouw
13 Productschap Tuinbouw 13
14 Productschap Tuinbouw
15 Productschap Tuinbouw 15
4 Prisma Prisma: Hypermarktketen in voornamelijk Finland en de Baltische Staten te vinden. Bij Prisma zijn een aantal boeketten in een koelschap te vinden. Veel Fair Trade en Finse producten in het schap. Kwaliteit van de bloemen en planten is zeer goed. 16 Productschap Tuinbouw
17 Productschap Tuinbouw 17
18 Productschap Tuinbouw
19 Productschap Tuinbouw 19
20 Productschap Tuinbouw
21 Productschap Tuinbouw 21
22 Productschap Tuinbouw
5 Sale Sale: Keten van kleine buurtsupers vooral gelokaliseerd op het platteland en kleine dorpen. Focus ligt op service en de meeste winkels hebben een klein assortiment. 23 Productschap Tuinbouw 23
6 K City Market K-Citymarket: Hypermarkten met een winkelvloer oppervlakte van 10.000 m2, zijn vooral in de grotere steden te vinden. Het assortiment bloemen en planten is klein te noemen. Kwaliteit laat nog wel eens te wensen over. Wel een speciaal hoog plantenschap met assortimentsboek. 24 Productschap Tuinbouw
25 Productschap Tuinbouw 25
26 Productschap Tuinbouw
27 Productschap Tuinbouw 27
7 K Supermarket K-Supermarket: Keten van grote supermarkten met een uitgebreid assortiment. Deze grotere supermarkten zijn voornamelijk buiten de stad te vinden. Bloemenschap vaak bij groente&fruit afdeling te vinden of de ingang. Bij één winkel is er gewerkt met een speciaal thema Rozen uit Africa. Ook veel Fair Trade producten te vinden. 28 Productschap Tuinbouw
29 Productschap Tuinbouw 29
30 Productschap Tuinbouw
31 Productschap Tuinbouw 31
32 Productschap Tuinbouw
8 K Market K-Market: De middelgrote supermarkten zijn voornamelijk gelokaliseerd in het centrum van een stad en randstad. K-Market is de grootste keten binnen de Kesko groep. Fairtrade bloemen staan in het schap. Bloemenschap is vaak bij groente & fruit schap te vinden en een paar kleine bosjes bij de kassa. Er is ook verpakkingspapier aanwezig. Opvallend is ook dat wenskaarten en andere cadeauproducten bij het bloemenschap staan gepresenteerd. 33 Productschap Tuinbouw 33
34 Productschap Tuinbouw
35 Productschap Tuinbouw 35
36 Productschap Tuinbouw
37 Productschap Tuinbouw 37
9 K Market Petrol Er zijn een paar bosjes (Fair Trade) bloemen te koop en zelfs wat planten (heide en kalanchoë). 38 Productschap Tuinbouw
39 Productschap Tuinbouw 39
10 Siwa Siwa is een convenience store. Bij Siwa staan de kalanchoës tussen de andere producten uitgestald. Er zijn een paar bosjes (Fair Trade) bloemen in emmers. 40 Productschap Tuinbouw
41 Productschap Tuinbouw 41
11 Vapaa Valinta Bij Vapaa Valinta staat het plantenschap buiten. Kwaliteit is niet altijd even goed. Lage prijzen zijn kenmerkend. 42 Productschap Tuinbouw
43 Productschap Tuinbouw 43
44 Productschap Tuinbouw
12 Lidl Lidl heeft weinig bloemen en planten in het assortiment. 45 Productschap Tuinbouw 45
13 Plantagen Plantagen heeft naast planten ook relatief veel bloemen in het assortiment. 46 Productschap Tuinbouw
47 Productschap Tuinbouw 47
48 Productschap Tuinbouw
49 Productschap Tuinbouw 49
50 Productschap Tuinbouw
51 Productschap Tuinbouw 51
14 Ikea De planten bij Ikea zien er goed verzorgd uit. Assortiment is er zowel breed als diep. Veel frisse groene planten in het assortiment en de orchidee, bromelia, vriesea en spathiphyllum zijn er goed vertegenwoordigd.. 52 Productschap Tuinbouw
53 Productschap Tuinbouw 53
54 Productschap Tuinbouw
55 Productschap Tuinbouw 55
15 K Rauta K-Rauta heeft perkgoed en orchideeën bij de ingang/uitgang. Veel producten staan op Deense karren gepresenteerd. Veel hardware sierpotten verkrijgbaar. 56 Productschap Tuinbouw
57 Productschap Tuinbouw 57
58 Productschap Tuinbouw
59 Productschap Tuinbouw 59
60 Productschap Tuinbouw
61 Productschap Tuinbouw 61
16 Bauhaus Bauhaus heeft veel orchideeën in de aanbieding. Verder is er een ruim assortiment groene en bloeiende planten aanwezig, netjes gepresenteerd. Goede kwaliteit. Veel sierpotten in het assortiment. 62 Productschap Tuinbouw
63 Productschap Tuinbouw 63
64 Productschap Tuinbouw
65 Productschap Tuinbouw 65
66 Productschap Tuinbouw
67 Productschap Tuinbouw 67
68 Productschap Tuinbouw
Productschap Tuinbouw Adres Louis Pasteurlaan 6 Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon 079 347 07 07 Fax 079 347 04 04 Internet www.tuinbouw.nl e-mail info@tuinbouw.nl