Retail Tour Letland. Bezoekverslag bloemen en planten bij Letse retailers

Transcriptie

1 Retail Tour Letland Bezoekverslag bloemen en planten bij Letse retailers PT Februari Josephine Klapwijk - van Dijk Productschap Tuinbouw, M&I

2

3 Retail Tour Letland Bezoekverslag bloemen en planten bij Letse retailers Auteur Josephine Klapwijk - van Dijk Functie Sr. Projectleider Marktonderzoek Telefoon j.vandijk@tuinbouw.nl Fotografie: Geert Kuijpers Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon info@tuinbouw.nl internet Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder toestemming van de uitgever of auteur. 1

4 2 Productschap Tuinbouw

5 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Algemene informatie De retailmarkt in Letland Hypermarkten en superstores Supermarkten en buurtwinkels Discounters Bouwmarkten Aankoopkanalen bloemen en planten 9 3 Maxima Maxima X Maxima XX 14 4 Ahold (Rimi) Maxi Rimi Rimi Supernetto 25 5 Aibe 26 6 Prisma (SOK) 27 7 Depo DIY 31 8 Bloemist 33 3 Productschap Tuinbouw 3

6 4 Productschap Tuinbouw

7 1 Inleiding In 2010 heeft een medewerker van Productschap Tuinbouw een bezoek gebracht aan Letland. De volgende retailkanalen zijn bezocht in Riga: - Hypermarkt: Maxima XX, Rimi Hypermarkt, Prisma - Supermarkt: Maxima X, Rimi Supermarkt - Discounter: Supernetto - Bouwmarkt: Depo DIY - Bloemist: 2 bloemenwinkels Doel van dit bezoek is een impressie te geven van de huidige manier waarop bloemen & planten gepresenteerd worden in Letland. Hierbij is gekeken naar: Communicatie: prijs, herkomst land, verzorgingsinformatie, tht datum, POS materiaal Product: assortiment, schapvulling, bloemen&planten verhouding, verpakking, acties. Kwaliteit: Product & personeel 5 Productschap Tuinbouw 5

8 6 Productschap Tuinbouw

9 2 Algemene informatie 2.1 De retailmarkt in Letland Ongeveer 50% van de retail aankopen door Letse consumenten is ten behoeve van de food markt. Dit is relatief hoog in vergelijking met West Europese landen. Reden hiervoor is de lage levensstandaard in de Baltische Staten. Inwoners uit Estland, Letland en Litouwen hebben minder te besteden aan non-food producten dan West Europese inwoners. Na de recessie van 2008 wordt verwacht dat de economie in Letland in 2011 weer wat zal aantrekken. Letland is een opkomende markt in Centraal & Oost Europa. De Letse food markt wordt voornamelijk gevormd door buitenlandse investeerders die behoorlijke vooruitgang hebben geboekt op het gebied van retail in de hoofdstad Riga. Door de sterke aanwezigheid van buitenlandse spelers zoals Ahold uit Nederland en Maxima uit Litouwen worden locale bedrijven in Riga gedwongen meer te investeren. Echter buiten de hoofdstad wordt de food markt nog steeds gedomineerd door de traditionele structuur van buurtwinkels en kleine supermarkten. De Letse overheid wil de invloed van grote retailketens aan banden leggen door wettelijk vast te leggen dat geen enkele retailketen in Letland een marktaandeel groter dan 10% mag hebben. Dit zou invloed kunnen hebben op spelers zoals Ahold (Rimi) en Maxima. Supermarktketen Maxima is marktleider op de Letse markt met een aandeel van bijna 16%, gevolgd door Ahold (o.a. Rimi en Supernetto) met een marktaandeel van 14,4%. Beide marktaandelen zijn in vijf jaar tijd met ruim 3%-punten gestegen. Overige supermarktketens zoals Aibe, IKI en SOK (Prisma) zijn van kleinere betekenis. Tabel Omzet en aantal filialen supermarkten 2010 (in miljoen euro) Omzet Food omzet Aantal filialen Maxima Ahold (Rimi, Supernetto) Aibe IKI SOK (Prisma) Bron: Planet Retail Het marktaandeel van IKI is de afgelopen 5 jaar gestegen tot een marktaandeel van 2,6%. Nieuwkomer tot de Letse markt is het Finse bedrijf SOK met hypermarkt Prisma en heeft een marktaandeel van 1%. 7 Productschap Tuinbouw 7

10 Grafiek Marktaandelen Food supermarktketens 2005 en % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0,3 0,0 1,0 3,5 2,6 3,3 11,2 14,4 12,2 15, SOK (Prisma) IKI Aibe Ahold (Rimi, Supernetto) Maxima Bron: Planet Retail 2.2 Hypermarkten en superstores Vanwege het kleine bevolkingsaantal van Letland is het te verklaren dat de hypermarkten sector slechts 30 filialen telt. De hypermarkten sector is verdeeld tussen Ahold (Maxi Rimi) en Maxima (Maxima XXX). Net zoals in de andere Baltische landen Estland en Litouwen is de hypermarkt scene verzadigd. 2.3 Supermarkten en buurtwinkels Het Letse supermarkten landschap wordt gevormd door locale bedrijven zoals Aibe en IKI, maar er zijn ook twee sterke buitenlandse bedrijven actief op gebied van kleinere supermarkten, namelijk Rimi (Ahold) en Maxima. Door het lage inkomens niveau in Letland blijven de onafhankelijke buurtwinkels een belangrijke rol spelen op de nationale food markt, met name in de kleine dorpen en landelijke gebieden. Er is ook een uitgebreid netwerk van kiosken. 2.4 Discounters Net zoals in Litouwen, wordt de Letse discounter markt momenteel alleen vertegenwoordigd door het Nederlandse Ahold in de vorm van soft discounter Supernetto. In het verleden waren discounters zoals Rema 1000 (Reitan) en Leader price/casino (IKI) ook actief in Letland, maar deze ketens vernieuwden de contracten niet en verlieten het land. Ook hard discounter Lidl (Schwarz Group) heeft de plannen tot de Letse markt toe te treden in de ijskast gezet. 8 Productschap Tuinbouw

11 2.5 Bouwmarkten De Letse bouwmarkt sector heeft een waarde van 4 miljard euro en laat vanaf 2009 een daling zien. De Letse bouwmarkt sector bestaat uit een aantal in omvang grote en kleine ketens. Grote ketens zoals K-Rauta en Dep DIY verkopen naast bouwmaterialen ook tuinartikelen en (kamer) planten. Het marktaandeel van K-rauta (Kesko) wordt geschat op 16%. De kleinere locale ketens zoals Meistar, Tapro, Kursi en Nelss verkopen geen (kamer)planten. Ketens Meistar en Tapro zijn in 2006 samengegaan onder de naam Tapeks/Aile. De meeste bouwmarkten zijn te vinden rond hoofdstad Riga. Tabel Aantal filialen en omzet bouwmarkten 2010 (in miljoen euro) Aantal filialen Omzet K-rauta (Kesko) Depo DIY Obi Bauhaus Meistar Tapro Kursi Nelss ,6 nb nb nb nb nb nb nb Bron: Productschap Tuinbouw. 2.6 Aankoopkanalen bloemen en planten Het belangrijkste afzetkanaal van bloemen en planten in Letland is de bloemist, kiosk en markt/straathandel. Veel consumenten kweken zelf bloemen. De bouwmarkt speelt bij kamerplanten een kleine rol. De verkoop van kamerplanten (en bloemen) is in opkomst in de Letse hypermarkt en supermarktketens. Deze ketens in Letland hebben steeds vaker kamerplanten in het assortiment en een enkeling biedt ook snijbloemen aan. 9 Productschap Tuinbouw 9

12 3 Maxima Supermarktketen Maxima is met een marktaandeel van bijna 16% marktleider in Letland. Het uit Litouwen afkomstige bedrijf telt in Letland zo n 131 filialen. Maxima behaalde in 2010 een omzet van gemiddeld 643 miljoen euro en bestaat in Letland uit de volgende formules: Tabel Omzet en aantal filialen Maxima keten 2010 (in miljoen euro) Formule Type Omzet Aantal filialen Maxima X Maxima XX Maxima XXX Hyper Maxima Buurtwinkel Supermarkt Superstore Hypermarkt Maxima X is een kleinere variant en voornamelijk in de binnenstad te vinden. Maxima XX is een supermarkt concept met discounter elementen. Maxima XXX is een superstore variant en Hyper Maxima is de hypermarkt formule. 3.1 Maxima X De Maxima supermarkt heeft alleen planten in het assortiment. Opvallend is het aanbod van kleine potmaten. 10 Productschap Tuinbouw

13 11 Productschap Tuinbouw 11

14 12 Productschap Tuinbouw

15 13 Productschap Tuinbouw 13

16 3.2 Maxima XX Ook in Maxima hypermarkt zijn alleen planten te vinden in het assortiment. Opvallend is dat er veel aandacht besteed wordt aan het seizoen. Ten tijde van het bezoek was het Halloween. 14 Productschap Tuinbouw

17 15 Productschap Tuinbouw 15

18 16 Productschap Tuinbouw

19 4 Ahold (Rimi) Ahold is op de Letse markt beter bekend als Rimi Baltics. Ahold behaalde in Letland in 2010 een gemiddelde omzet van 628 miljoen euro en heeft hier 104 filialen. Deze keten heeft in Letland een marktaandeel van 14,4% en bestaat uit de volgende formules: Tabel Omzet en aantal filialen Ahold 2010 (in miljoen euro) Formule Type Omzet Aantal filialen Maxi Rimi Rimi Supernetto Hypermarkt Supermarkt Discounter Maxi Rimi Rimi hypermarkt heeft zowel bloemen als planten in het assortiment. Het bloemenassortiment bestaat echter alleen uit rozen, chrysanten en anjers. De planten afdeling is redelijk uitgebreid te noemen. 17 Productschap Tuinbouw 17

20 18 Productschap Tuinbouw

21 19 Productschap Tuinbouw 19

22 20 Productschap Tuinbouw

23 21 Productschap Tuinbouw 21

24 4.2 Rimi Ook supermarkt Rimi heeft zowel bloemen als planten in het assortiment. Het assortiment bloemen is hetzelfde als bij de hypermarkt, namelijk rozen, chrysanten en anjers. Het planten assortiment is kleiner dan bij de hypermarkt Rimi. 22 Productschap Tuinbouw

25 23 Productschap Tuinbouw 23

26 24 Productschap Tuinbouw

27 4.3 Supernetto Discounter Supernetto heeft geen bloemen en/of planten in het assortiment. 25 Productschap Tuinbouw 25

28 5 Aibe Supermarktketen Aibe komt oorspronkelijk uit Litouwen. Aibe bestaat uit supermarkten en buurtwinkels en heeft in Letland ongeveer 430 filialen. In 2010 behaalde Aibe in Letland een omzet van 114,2 miljoen euro. Het marktaandeel van Aibe is met 3,5% al vijf jaar redelijk stabiel. Een kwart van de Aibe winkels is in Riga te vinden. Ondanks de heftige concurrentie van Maxima en Rimi (Ahold) heeft Aibe in de toekomst plannen om uit te breiden buiten Riga. Het was helaas niet mogelijk om foto s te maken bij supermarktketen Aibe. 26 Productschap Tuinbouw

29 6 Prisma (SOK) Het Finse bedrijf SOK heeft 2 hypermarkten onder de naam Prisma in Letland. Prisma behaalde in 2010 een omzet van 56 miljoen euro. Prisma verkoopt alleen planten en heeft een uitgebreid assortiment aangevuld met trendy sierpotten. Bloemen zijn te krijgen bij de bloemenboetiek naast de hypermarkt. 27 Productschap Tuinbouw 27

30 Bloemenboetiek naast de ingang van Prisma. 28 Productschap Tuinbouw

31 29 Productschap Tuinbouw 29

32 30 Productschap Tuinbouw

33 7 Depo DIY Depo DIY heeft 9 bouwmarkt filialen in Letland en heeft een uitgebreid plantenassortiment. 31 Productschap Tuinbouw 31

34 32 Productschap Tuinbouw

35 8 Bloemist Bloemist is een belangrijk aankoopkanaal in Letland voor bloemen, opvallend is dat er ook veel kamerplanten verkrijgbaar zijn bij de Letse bloemist. 33 Productschap Tuinbouw 33

36 34 Productschap Tuinbouw

37 35 Productschap Tuinbouw 35

38 Productschap Tuinbouw Adres Louis Pasteurlaan 6 Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer Telefoon Fax Internet info@tuinbouw.nl