Intersectorale mobiliteit Informatie voor werkgevers
Deze folder is onderdeel van een drieluik. Er is ook een folder voor werknemers en professionals. Om belemmeringen in kaart te brengen bij intersectorale mobiliteit, zijn in februari 2006 twaalf pilots intersectorale mobiliteit gestart. Na ruim een jaar zijn deze projecten afgerond. Bureau Astri heeft medio 2006 van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de opdracht gekregen om de pilots intersectorale mobiliteit te evalueren. Eind november 2007 heeft Bureau Astri het evaluatie-onderzoek afgerond en het rapport met drie praktische handreikingen aan het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aangeboden. In het Astri-rapport Loopbanen zonder grenzen. Eindevaluatie projecten intersectorale mobiliteit een toekomstverkenning staat in de bijlage een overzicht van de twaalf pilots vermeld. De praktische lessen die uit de ervaringen in de pilots zijn getrokken zijn opgenomen in een drietal handreikingen, met daarin een verwijzing naar diverse hulpmiddelen uit de pilots. Informatie over het Astri-rapport en de drie handreikingen voor respectievelijk werknemers, werkgevers en professionals kunt u vinden op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid www.szw.nl. INTERSECTORALE MOBILITEIT 3
Wat u als werkgever moet weten over werknemers die vertrekken naar een andere sector of uit een andere sector bij u komen werken Intersectorale mobiliteit Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of branche waar men ooit de loopbaan is gestart. Eens een timmerman, altijd een timmerman. Het overstappen naar een baan in een andere sector of branche kan echter veel voordelen met zich meebrengen. Enerzijds kan werving in andere sectoren de oplossing zijn voor uw moeilijk vervulbare vacatures. Anderzijds getuigt het van goed werkgeverschap als u werknemers die dreigen uit te vallen in de eigen functie, begeleidt naar ander werk. Dit is ook in het belang van uw eigen portemonnee: u bespaart daarmee de kosten van loondoorbetaling bij ziekte en instroom in de WIA. Steeds meer werknemers en werkgevers ontdekken de voordelen van deze intersectorale mobiliteit in de praktijk. Instroom: u heeft moeilijk vervulbare vacatures Kunt u voor een aantal vacatures moeilijk kandidaten vinden? Zoek dan niet alleen binnen de sector naar nieuwe werknemers, maar verbreed uw blik. Buiten de sector zijn mogelijk wel gemotiveerde werknemers te vinden die uw vacatures kunnen vervullen (A zie pagina 9). Bedenk dat werknemers die een dergelijke switch durven te maken vaak erg gemotiveerd zijn. Kijk daarnaast niet alleen naar hun diploma s, maar heb ook oog voor vaardigheden die zij in de loop der jaren in het werk of daarbuiten hebben opgedaan. 4 INTERSECTORALE MOBILITEIT
Ik had de indruk dat hij zijn enthousiasme kon waarmaken, hij had een sportieve achtergrond en inzicht in het beroep. Hij was zelfs bereid om onderaan te beginnen. Daarmee haal je potentieel binnen. (Werkgever die een werknemer uit een andere sector in dienst genomen heeft) Hoe zorgt u ervoor dat werknemers uit andere sectoren instromen in uw bedrijf? Op diverse manieren kunt u uw bedrijf op de kaart zetten bij werknemers in andere sectoren: 1. Netwerken Sluit u aan bij een bestaand netwerk of vorm een netwerk van P&O-ers van bedrijven uit de buurt. In diverse regio s in Nederland (Noord-Holland, Limburg) is ervaring opgedaan met dergelijke netwerken. Deze blijken effectief voor het uitwisselen van vacatures. Werkgevers zijn ook enthousiast over deze netwerken (B), zo blijkt onder andere uit de oprichting van poortwachtercentra door heel Nederland. 2. Stel eenvoudige informatie van functies beschikbaar Zet voor alle functies in uw bedrijf op papier wat de te verrichten taken zijn én welke vaardigheden daarvoor essentieel zijn. Dit is een handig hulpmiddel om werknemers uit andere sectoren aan te trekken: zij kunnen hun huidige taken en vaardigheden (ook de vaardigheden opgedaan in vrijwilligerswerk of hobby) vergelijken met de taken en vaardigheden van de functies in uw bedrijf. Grote kans dat zij overeenkomsten vinden en dat uw bedrijf en uw vacatures daardoor aantrekkelijker voor hen worden. 3. Biedt snuffelstages of detachering aan Biedt vrijblijvend stages aan, variërend van een meeloopdag tot een leer-werkstage. Werknemers kunnen zo kijken of hun verwachtingen over het werk overeenkomen met de praktijk. Daarnaast geven proefperiodes als snuffelstages of detacheringsovereenkomsten u de gelegenheid om werknemers uit andere sectoren te beoordelen op hun geschiktheid INTERSECTORALE MOBILITEIT 5
voor de functie en uw bedrijf. Een project in Overijssel laat goede voorbeelden zien van detachering (D) van een werknemer bij een nieuwe werkgever, waarbij de oude arbeidsvoorwaarden worden voortgezet. 4. Biedt aan om aan (om-)scholing te willen (mee-)betalen (Mee-) betalen aan de omscholing van een werknemer uit een andere sector lijkt op het eerste gezicht ongunstig, maar de praktijk wijst anders uit. Werkgevers zijn positief over het investeren in gemotiveerde werknemers met ontwikkelingspotentieel: helemaal als zij te maken hebben met moeilijk vervulbare vacatures. Een kleine investering van uw kant een financiële bijdrage aan omscholing of iemand intern opleiden en u heeft er een volwaardige arbeidskracht bij. We hebben een monteur in dienst genomen die niet uit de Grafische Industrie kwam. De werkzaamheden zouden heel anders zijn dan hij gewend was, maar hij gaf aan dat hij dacht dat hij dat wel kon leren. Je weet als werkgever dat het dan iets langer gaat duren dan bij een monteur die uit de Grafische Industrie komt, maar het is zeker niet iets om voor weg te lopen. (Werkgever die een werknemer uit een andere sector in dienst genomen heeft) Als ik een opleiding zou kunnen aanbieden zodat een gemotiveerd iemand bij mij aan de slag kan, dan zou ik dat doen. Ik zou diegene bijstaan. Het is de verantwoordelijkheid van de werknemer om die opleiding te volgen, maar ik zou daar wel financieel aan willen bijdragen. (Werkgever die een werknemer uit een andere sector in dienst genomen heeft) 6 INTERSECTORALE MOBILITEIT
Uitstroom: u heeft werknemers die niet goed op hun plek zitten Merkt u aan uw werknemer dat het werk hem of haar zwaar valt? Denk aan hoog verzuim, lagere productiviteit of klachten die aan het werk gerelateerd zijn. Of heeft u een werknemer die uit zijn werk geen voldoening meer haalt? In deze gevallen kan het nuttig zijn dat een werknemer nadenkt over een baan in een andere sector. Het promoten hiervan het beste willen voor je mensen getuigt van goed werkgeverschap! En bedenk u ook dat medewerkers die hun (vaak stille) carrièrewensen niet gerealiseerd zien, potentiële uitvallers zijn. Verder kost een zieke werknemer een werkgever veel geld. Voorkomen met intersectorale mobiliteit is beter dan genezen! Hoe helpt u een werknemer bij een overstap naar een andere sector? Op diverse manieren kunt u uw eigen werknemers begeleiden in een overstap naar een baan in een andere sector. Daarvoor dient er wel een vertrouwensbasis te zijn: laat zien dat u bereid bent mee te denken over de loopbaan van uw werknemer, zelfs als dat een overstap naar een baan in een andere sector betekent. 1. Werknemers bewust maken van de mogelijkheden U kunt werknemers bewust maken van de mogelijkheden in functioneringgesprekken of in gesprekken die gaan over de persoonlijke ontwikkeling (POP). Prikkel werknemers om na te denken over hun toekomst: willen ze dit werk de komende jaren blijven doen of liggen hun ambities of mogelijkheden elders? (F) Bespreek de wensen en behoeften, de mogelijkheden en beperkingen in de loopbaan van de werknemer. Bijvoorbeeld door met hen een individueel toekomstplan (G) op te stellen. Ook in het kader van re-integratie tweede spoor 1 kunt u werknemers laten zien welke mogelijkheden er buiten uw bedrijf zijn. In enkele projecten is voorlichtingsmateriaal ontwikkeld waarmee u uw werknemers kunt informeren. Voorbeelden zijn twee korte teksten (H) die u kunt plaatsen in een personeelsblad of op intranet en een draaiboek voor een workshop (I) (van één dagdeel) die innovatief loopbaangedrag stimuleert. 1 werknemers die na ziekte bij een andere werkgever aan de slag gaan INTERSECTORALE MOBILITEIT 7
2. Werknemers helpen bij het maken van een keuze Werknemers denken vaak te snel dat een overstap naar een baan in een andere sector voor hen niet haalbaar is. Twijfels over het eigen opleidingsniveau, het arbeidsverleden, de leeftijd en arbeidsvoorwaarden (pensioenopbouw) werpen vaak een drempel op. De praktijk laat echter zien dat deze twijfels niet altijd terecht zijn. Indien werknemers bekend zijn met de mogelijkheden, blijkt de drempel ineens een stuk lager te zijn. U kunt ze daarbij helpen door: een realistisch beeld te geven van de gevolgen voor de arbeidsvoorwaarden: verwijs uw werknemer bijvoorbeeld naar de loonkijker (J); Werknemers er op te wijzen dat omscholing niet altijd noodzakelijk is: voortbouwen op elders verworven competenties EVC (K) is ook een mogelijkheid; indien omscholing nodig is, werknemers hierin te faciliteren in tijd of geld; werknemers in contact te brengen met werkgevers uit een andere branche (tijdelijke detachering of snuffelstage (D)). 3. Werknemers ondersteunen bij een overstap Als een werknemer eenmaal weet wat hij of zij wil en kan, dan kunt u hem begeleiden in het realiseren van zijn of haar wens. Geef advies waar uw werknemer CV-banken en vacaturebanken (l) op internet kan vinden en laat zien hoe hij of zij de externe arbeidsmarkt kan benaderen. Spreek de betreffende werknemer ook aan om gebruik te maken van zijn of haar (informele) netwerk. Zet daarnaast uw eigen netwerk de contacten die u informeel of formeel heeft met andere werkgevers in om werknemers te helpen bij het vinden van een nieuwe baan in een andere sector. 8 INTERSECTORALE MOBILITEIT
Meer informatie? De letters corresponderen met de vetgedrukte blauwe letters in de tekst. (A) Het poortwachtercentrum heeft een afgeschermd deel op haar website waar werkgevers hun vacatures plaatsen en delen met andere werkgevers. Zie voor informatie www.poortwachtercentrum.nl. (B) Voorbeelden van netwerken zijn te vinden op de sites www. intersectoralemobiliteit.nl en www.kroonophetwerk.nl. (D) Meer informatie over detachering kunt u vinden op www. overijssel-in-progress.nl. (F) De zelftest zingeving en duurzame inzetbaarheid. Dezeis te downloaden via de site www.leeftijdophetwerk.nl ga naar Pratijkvoorbeelden, Loopbaanadvies. (G) Voor meer informatie over het individueel toekomstplan www. leeftijdgeenpunt.nl. (H) Waarom verkassen? en Toe aan iets anders?. Beiden zijn te downloaden via de site www.leeftijdophetwerk.nl ga naar Pratijkvoorbeelden, Loopbaanadvies. (I) Het draaiboek voor de workshop mid-careercheck / vind uit wat je droombaan is, is te downloaden via de site www.leeftijdophetwerk.nl ga naar Pratijkvoorbeelden, Loopbaanadvies. (J) Loonkijker GOC: voor meer informatie www.goc.nl. INTERSECTORALE MOBILITEIT 9
(K) Voor meer informatie over EVC www.kenniscentrumevc.nl. (L) Oriëntatie op de externe markt/ leren netwerken. Dit instrument is te downloaden via de site www.leeftijdophetwerk.nl ga naar Pratijkvoorbeelden, Loopbaanadvies. 10 INTERSECTORALE MOBILITEIT
Postbus 90801 2509 LV Den Haag Nummer 164 Januari 2008 Gratis uitgave