Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger!"

Transcriptie

1 Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger!

2 Vooraf Psychisch verzuim Problemen. Op het werk of privé. Die Psychisch verzuim is ziekteverzuim vanwege hebben we allemaal wel eens. Uw psychische klachten. Deze klachten worden medewerkers dus ook. Soms zijn die veroorzaakt door spanningen en problemen, problemen niet één, twee, drie weer privé of op het werk. Veelvoorkomende opgelost, de medewerker krijgt psychische klachten zijn piekeren, slecht slapen en en lichamelijke klachten en meldt zich concentratieproblemen. Vaak gaan ziek. En dat is niet altijd nodig. Een goed psychische klachten gepaard met fysieke gesprek met de leidinggevende kan klachten als vermoeidheid, lusteloosheid, verzuim vanwege psychische klachten hoofd- en spierpijn. voorkomen. Dit blijkt uit een pilot bij een aantal schoonmaak- en glazenwassers- Al deze klachten hebben natuurlijk bedrijven. Aan de leidinggevende nu de gevolgen voor het dagelijks schone taak zo n goed gesprek te voeren. Aan u de taak hen daarin te functioneren. Ook op het werk. Een medewerker met psychische stimuleren en te faciliteren. klachten maakt fouten, vergeet Deze folder vertelt u hoe. dingen, heeft zijn hoofd er niet altijd bij, is stiller dan anders, barst zomaar in huilen uit, is snel geïrriteerd en meldt zich regelmatig voor korte tijd ziek, meestal met vage klachten.

3 Een goed gesprek Voordelen van een goed gesprek Wat de oorzaak van de problemen van de houden of een medewerker anders is De voordelen van een goed gesprek zijn Het voeren van een goed gesprek medewerker ook is, erover praten is heel dan anders. En als dat zo is, hem of haar legio. Aandacht, begrip en een luisterend biedt trouwens ook voordelen voor belangrijk. Met partner, familie, vrienden, uitnodigen voor een gesprek. Een goed oor doen ieder mens goed. Zeker iemand leidinggevenden. Goed contact tussen maar ook met de leidinggevende. Wat de gesprek welteverstaan. Maar hoe doe je met psychische klachten. Uit de pilot leidinggevende en medewerker is voor leidinggevende betreft, over het algemeen dat? Eigenlijk is het allerbelangrijkste: Voorkomen van psychisch verzuim die de beiden belangrijk. De medewerker gaat zal het initiatief voor zo n gesprek van goed luisteren, de juiste vragen stellen, RAS uitvoerde bij een aantal schoonmaak- met meer plezier naar het werk; de hem of haar moeten komen. De leiding- meedenken over mogelijke oplossingen en en glazenwassersbedrijven, blijkt dat een leidinggevende ontwikkelt een effectievere gevende moet dus goed in de gaten zo nodig verwijzen naar deskundige hulp. gesprek zo goed doet, dat een medewerker stijl van leidinggeven. Ook komen zich minder snel ziek meldt. En dat niet werkproblemen zo sneller op tafel. Want alleen. Ook de kwaliteit van het werk al worden klachten vaak veroorzaakt verbetert. Medewerkers die zich gehoord door privé-problemen, ook werkdruk, voelen, werken prettiger en presteren problemen met de leiding of bijvoorbeeld beter. Voor u als directeur / manager een de sfeer in het team kunnen de oorzaak belangrijk gegeven natuurlijk. zijn van spanningen.

4 Wat is úw rol? Het voeren van het gesprek is natuurlijk een belangrijke taak van de leidinggevende. U kunt hem of haar daarin stimuleren én faciliteren. Hoe doet u dat? Een paar ideeën: Benoem een projectleider die de preventie van psychisch verzuim coördineert. Bepaal het bedrijfsbeleid over psychisch verzuim, bespreek dit met de OR en communiceer erover met uw leidinggevenden en medewerkers. Bespreek het onderwerp regelmatig met uw leidinggevenden. Bestel de waaier Voorkomen van psychisch verzuim. Een praktisch hulpmiddel voor direct leidinggevenden. Over hoe signalen te herkennen, hoe een goed gesprek te voeren en wat te doen als iemand na psychisch verzuim weer terugkeert op de werkvloer. Met veel handige tips en gespreksvoorbeelden. En, last but not least: geef zelf het goede voorbeeld! Neem zelf ook de tijd voor een goed gesprek als u ziet dat een van uw leidinggevenden dat nodig heeft.

5 Pilot Voorkomen psychisch verzuim Zeven schoonmaak- en glazenwassersbedrijven - klein en groot - deden mee aan de pilot Voorkomen van psychisch verzuim. Tijdens de pilot hebben 130 leidinggevenden de waaier Voorkomen van psychisch verzuim in de praktijk getest. De reacties van de deelnemers waren positief. Een medewerker had regelmatig allerlei lichamelijke klachten vanwege spanningen. Als ik het daar met haar over had, ging dat meestal in een ruzieachtige sfeer. De laatste keer had ik de waaier van te voren goed doorgelezen en begon ik het gesprek met een vraag uit de waaier. Daarna heb ik steeds rustig doorgevraagd. De medewerker vertelde hoe verdrietig ze was en dat ze niet goed in haar vel zat. Ze gaf aan dat ze door privé-problemen allerlei lichamelijke klachten kreeg. Ik was zo blij dat het nu wel een prettig gesprek was! Die waaier heeft me echt geholpen! Het gesprek heeft zeker geholpen. Natuurlijk zal de medewerker zelf aan haar problemen moeten werken. Maar ik merkte dat het hielp dat ik als leidinggevende daar een voorzet voor gaf. Ook heb ik haar gewezen op de mogelijkheden van bedrijfsmaatschappelijk werk of een psycholoog. Psychische klachten komen steeds vaker voor. De waaier helpt leidinggevenden over de drempel te stappen om hierover in gesprek te gaan met de medewerker. Ons bedrijf is heel enthousiast over deze aanpak van psychisch verzuim. Normaal zijn leidinggevenden niet zo gemotiveerd om aan dit soort zaken te werken, maar ze werden enthousiast na het lezen van de waaier en het volgen van de training. De waaier helpt hen bij de voorbereiding van een gesprek. Als casemanager neem ik m er trouwens ook wel eens bij als ik een een-op-een gesprek met leidinggevenden voer. De pilot is inmiddels alweer een tijdje geleden, maar ik merk nog steeds dat leidinggevenden eerder signaleren dat iemand niet lekker in zijn vel zit en mij daar sneller over bellen!'

6 Een aantal hulpmiddelen Waaier Voorkomen van psychisch verzuim Een waaier bestaande uit een aantal losse kaarten met handige tips en gespreksvoorbeelden speciaal voor leidinggevenden (voorlieden, object- en rayonleiders). Opleidingsmodule Psychisch Verzuim Voorkomen Eendaagse cursus voor direct leidinggevenden. De cursus sluit aan bij de module Coachend Leidinggeven. Leidinggevenden oefenen gesprekken en leren van elkaar. Kijk voor meer informatie op

7 Colofon Deze uitgave maakt deel uit van Zo werk je prettiger!, de voorlichtingscampagne over het Arboconvenant Schoonmaak- en Glazenwassersbranche. De campagne wordt gecoördineerd door de Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS) en is een initiatief van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Ondernemersorganisatie Schoonmaak- & Bedrijfsdiensten (OSB), FNV Bondgenoten en CNV BedrijvenBond Ontwikkeling: Bent Coaching en Advies, Hoofddorp Concept en realisatie: DST Experience Communicatie, Baarn RAS, Tilburg, 2006 Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.

Problemen? Praat erover! Zo werk je prettiger!

Problemen? Praat erover! Zo werk je prettiger! Problemen? Praat erover! Zo werk je prettiger! Vooraf Problemen. Iedereen heeft ze wel eens. Je zit de hele dag te piekeren en slaapt slecht. Gelukkig lossen veel problemen zich vanzelf op. En hoeft je

Nadere informatie

Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen

Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen Werkoverleg, een aantal hulpmiddelen Werkoverleg werkt! Opleidingsmodule Coachend Leidinggeven Tweedaagse cursus voor alle leidinggevenden: voorlieden, objectleiders en rayonleiders. De cursus wordt op

Nadere informatie

Werkdruk omlaag! Zo werk je prettiger!

Werkdruk omlaag! Zo werk je prettiger! Werkdruk omlaag! Zo werk je prettiger! Ook wel eens het gevoel dat je tijd te kort komt om je werk goed te doen? Je bent niet de enige. Want werken in de schoonmaak is hard werken. Dat is op zich niet

Nadere informatie

Coachend Leidinggeven. Zo werk je prettiger!

Coachend Leidinggeven. Zo werk je prettiger! Coachend Leidinggeven Zo werk je prettiger! Wensen voor een gezonde onderneming Directies grotere betrokkenheid medewerkers bij het bedrijf kwaliteiten van de mensen aan bod laten komen beter met klanten

Nadere informatie

Veilig werken met schoonmaakmiddelen. Zo werk je prettiger!

Veilig werken met schoonmaakmiddelen. Zo werk je prettiger! Veilig werken met schoonmaakmiddelen Zo werk je prettiger! Vooraf Als schoonmaker maak je schoon. Logisch natuurlijk. Helaas worden veel dingen niet schoon door er met een doekje overheen te wrijven. En

Nadere informatie

Let op je lijf! Zo werk je prettiger!

Let op je lijf! Zo werk je prettiger! Let op je lijf! Zo werk je prettiger! Tillen, draaien, bukken, kracht zetten. Werken in de schoonmaak kan best zwaar zijn. Dat is op zich niet zo erg. Als je het maar op een gezonde manier doet. En gezond

Nadere informatie

Glazenwassen. Zo werk je prettiger!

Glazenwassen. Zo werk je prettiger! Glazenwassen Zo werk je prettiger! Vooraf Glazenwassen. Een prachtvak. Je hebt veel vrijheid én bent de hele dag buiten. Niet voor niets dat de duizenden glazenwassers die in Nederland ramen en gevels

Nadere informatie

Let op je huid! Zo werk je prettiger!

Let op je huid! Zo werk je prettiger! Let op je huid! Zo werk je prettiger! Vooraf Jeuk, een rode huid, ruwe plekjes, kloofjes en blaasjes. Handeczeem. Wist je dat één op de tien mensen daar minstens één keer per jaar last van heeft? In sommige

Nadere informatie

Vooraf. In dit boekje vind je allerlei tips die je helpen gezond te blijven en je prettig te voelen. Tips voor iedereen en voor elk moment van de dag.

Vooraf. In dit boekje vind je allerlei tips die je helpen gezond te blijven en je prettig te voelen. Tips voor iedereen en voor elk moment van de dag. Zo blijf je fit! Vooraf Gezond blijven. Je prettig voelen. Je leven lang. Wie wil dat niet? Maar gezond blijven gaat niet vanzelf. Daar moet je wel wat voor doen. Door aandacht te hebben voor je gezondheid.

Nadere informatie

Aan de slag met de Stoffenmanager Schoonmaak. Zo werk je prettiger!

Aan de slag met de Stoffenmanager Schoonmaak. Zo werk je prettiger! Aan de slag met de Stoffenmanager Schoonmaak Zo werk je prettiger! Vooraf Schoonmakers werken dagelijks met allerlei schoonmaak- en onderhoudsmiddelen. Hierin zitten stoffen die schadelijk kunnen zijn

Nadere informatie

Pas op voor prikaccidenten! Zo werk je prettiger!

Pas op voor prikaccidenten! Zo werk je prettiger! Pas op voor prikaccidenten! Zo werk je prettiger! Vooraf Een stuk glas met bloed eraan. Een gebruikte injectienaald. Een bebloede zakdoek. Een plas bloed. Als schoonmaker kún je in contact komen met het

Nadere informatie

Voorkomen van psychisch verzuim

Voorkomen van psychisch verzuim Voorkomen van psychisch verzuim in de Schoonmaak- en Glazenwassersbranche Zo werk je prettiger! Legenda Gesproken tekst In deze waaier worden diverse gespreksvoorbeelden gegeven. In de schema s wordt het

Nadere informatie

Veilig omgaan met cytostatica. Zo werk je prettiger!

Veilig omgaan met cytostatica. Zo werk je prettiger! Veilig omgaan met cytostatica Zo werk je prettiger! Vooraf Kanker. Je kent vast wel iemand die erdoor getroffen is. Of misschien ben je er zelf door getroffen (geweest). Dan weet je hoe zwaar de medicijnen

Nadere informatie

Het telescopisch wassysteem Eisen aan het gebruik. Zo werk je prettiger!

Het telescopisch wassysteem Eisen aan het gebruik. Zo werk je prettiger! Het telescopisch wassysteem Eisen aan het gebruik Zo werk je prettiger! Vanaf 1 juli 2004 geldt in Nederland een Europese wet die het gebruik van ladders door glazenwassers (en schilders) ontmoedigt. Al

Nadere informatie

Handleiding. Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Colofon

Handleiding. Werkoverleg werkt! Zo werk je prettiger! Colofon Handleiding Werkoverleg werkt! Colofon Deze uitgave maakt deel uit van Zo werk je prettiger, een voorlichtingscampagne van de Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS). Deze

Nadere informatie

Handleiding. Functioneringsgesprekken. Zo werk je prettiger!

Handleiding. Functioneringsgesprekken. Zo werk je prettiger! Handleiding Functioneringsgesprekken Zo werk je prettiger! Functioneringsgesprekken: de moeite waard! Aandacht. Goede communicatie. Op de werkvloer heel belangrijk. Medewerkers voelen zich meer betrokken,

Nadere informatie

Stofzuigers en schrobmachines

Stofzuigers en schrobmachines Stofzuigers en schrobmachines Ergonomische eisen en aanbevelingen Zo werk je prettiger! Stofzuigen is voor veel schoonmakers dagelijkse kost. Schoonmakers van kantoren, vliegtuigen, treinen en bussen besteden

Nadere informatie

Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering

Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2009 pavo 0202 Inleiding Als u last heeft van een burn-out door stress op het werk kunt u de therapiegroep werkstresshantering

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Omgaan met Psychische Klachten op de werkvloer

Omgaan met Psychische Klachten op de werkvloer Omgaan met Psychische Klachten op de werkvloer Harmen Doornbos www. actiefaanhetwerk.nl/zgv Powerful Impulse Agenda Introductie Verwachtingen Op welke vragen krijg ik antwoord? Psychische klachten Wat

Nadere informatie

Help! Verzuim voorkomen

Help! Verzuim voorkomen TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

U zorgt voor iemand met dementie. Wie zorgt er voor u?

U zorgt voor iemand met dementie. Wie zorgt er voor u? U zorgt voor iemand met dementie. Wie zorgt er voor u? Uw hart luchten Adviezen inwinnen Uw problemen bespreken Mevrouw Meijers weet wat het is om te zorgen voor iemand met dementie: Zowel mijn buurvrouw

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

Preventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer

Preventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer Preventie van werkdruk in de bouwsector Werknemer Inhoud Wat is werkdruk/stress? Welke factoren bevorderen stress op het werk? Hoe herken ik stress-symptomen bij mezelf? Signalen van een te hoge werkdruk

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig Beertje Anders zit stil in een hoekje als Beertje Bruin langskomt. Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig bent. Kan ik je helpen, want ik ben je vriend en vrienden

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

Kijk op: www.nt2taalmenu.nl. nt2taalmenu wordt gemaakt door: Frans Snik, Ed Kniesmeijer en René den Nijs. Brieven schrijven

Kijk op: www.nt2taalmenu.nl. nt2taalmenu wordt gemaakt door: Frans Snik, Ed Kniesmeijer en René den Nijs. Brieven schrijven OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Steeds opnieuw raak ik mijn baan kwijt. Waar ligt dat nou aan? Welke vervolgopleiding zou iets voor mij zijn? Is er voor mij extra ondersteuning

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

Piet Voorbeeld MIJN PROFIEL. Voornaam. Achternaam. Dienst. Schaal Tot schaal 8. Piet. Voorbeeld. Stadswerken

Piet Voorbeeld MIJN PROFIEL. Voornaam. Achternaam. Dienst. Schaal Tot schaal 8. Piet. Voorbeeld. Stadswerken MIJN PROFIEL Voornaam Piet Achternaam Voorbeeld Dienst Stadswerken Schaal Tot schaal 8 1 DIT BEN IK Wanneer heb je een goede werkdag gehad? Waarom? Als ik alles gedaan heb dat ik wilde doen en er ook onverwachte

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf. Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel

Nadere informatie

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Groeidocument trainingen blok 2 Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Inleiding Voor u ligt mijn groeidocument van de trainingen die zijn gegeven in blok 2 van de minor Consultancy. Om een succesvolle consultant

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie Nota BOPZ eenvoudige versie Zonder toestemming Ben je soms boos? Ben je soms boos en ben je dan wel eens gevaarlijk voor jezelf of anderen? Of doe je wel eens dingen die niet mogen? Soms moeten begeleiders

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen,

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen, Zwolle Rapportage Mantelzorg in beeld Resultaten uit onderzoeken onder mantelzorgers 2012 en 2014 De gemeente Zwolle wil de positie van de mantelzorger versterken en hun taak verlichten. Met de komst van

Nadere informatie

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden zeker gedeeltelijk niet 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Voor discussies heb ik geen tijd, ík beslis. Medewerkers met goede voorstellen

Nadere informatie

HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG

HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG HANDLEIDING OPZETTEN BELEID TER VOORKOMING EN BESTRIJDING VAN ONGEWENST GEDRAG INHOUD 0. ALGEMEEN 3 Wat is de bedoeling van het beleid voor ongewenst gedrag? 3 Voor wie? 3 Hoe pak je het aan? 3 1. MAATREGELEN

Nadere informatie

Doe de grote zelftest

Doe de grote zelftest Doe de grote zelftest Ben ik burn-out? Het verraderlijke van burn-ut is dat je zelf vaak de laatste bent die het wil weten. De omgeving maakt je erop attent, dwingt je naar de dokter te gaan, of je stort

Nadere informatie

Naam : man vrouw. Geboortedatum : BSN nummer

Naam : man vrouw. Geboortedatum : BSN nummer AANMELDFORMULIER LTC Boost Naam : man vrouw Voorletters en roepnaam : Straat en huisnummer : Geboortedatum : BSN nummer Telefoon privé/mobiel : Telefoon werk : E-mail : Werkgever / bedrijf : Ik ben verzekerd

Nadere informatie

Waarde-volle zorg is ook nog JONG!

Waarde-volle zorg is ook nog JONG! Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal

Nadere informatie

Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand.

Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Advies en informatie voor werknemers Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Gezond en veilig werken, je goed voelen en dat blijven doen,

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg

Nadere informatie

Appeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen

Appeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Appeltje van Oranje 17 januari 2014 MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Achtergrond / aanleiding van het inibabef GGz prakbjk en onderzoek (P.van der Ende, 2011-2013): Kind groeit liefst op

Nadere informatie

Denk jij dat je. vastloopt tijdens. je studie?

Denk jij dat je. vastloopt tijdens. je studie? Denk jij dat je vastloopt tijdens je studie? Soms loopt het leven niet zoals jij zou willen. Misschien ben je somber, twijfel je erover wie je bent, loopt het niet zo met contacten of worstel je met je

Nadere informatie

CP15. functioneringsgesprek

CP15. functioneringsgesprek CP5 functioneringsgesprek In Nederland voert de leidinggevende een of meer keren per jaar een functioneringsgesprek met de werknemer over het werk. Dit gesprek gaat over wat wel en niet goed gaat in het

Nadere informatie

Depressie bij ouderen

Depressie bij ouderen Depressie bij ouderen 2 Depressie bij ouderen komt vaak voor, maar is soms moeilijk te herkennen. Deze folder geeft informatie over de kenmerken en de behandeling van een depressie bij ouderen. Wat is

Nadere informatie

Jezus geeft zijn leven voor de mensen

Jezus geeft zijn leven voor de mensen Eerste Communieproject 38 Jezus geeft zijn leven voor de mensen Niet iedereen gelooft in Jezus In les 5 hebben we gezien dat Jezus vertelt over de Vader. God houdt van de mensen. Hij vergeeft je zonden.

Nadere informatie

Inleiding Agenda van vandaag

Inleiding Agenda van vandaag Inleiding Agenda van vandaag Werkgebied GGD Deelname aan het ZAT Afname KIVPA vragenlijst Jongerenspreekuur op aanvraag (per mail aangevraagd) overleg mentoren, zorg coördinator en vertrouwenspersoon Preventief

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit

Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Iedere tiener is weleens somber en verdrietig, en vaak is het in één, twee dagen voorbij zonder dat je als

Nadere informatie

Voorwoord! Wie wil ik helpen?!

Voorwoord! Wie wil ik helpen?! Voorwoord Allereerst dankjewel dat je mijn boek hebt gekocht of gekregen en dat je dit ook leest. Dit toont dat jij vooruit wil in het leven en dat je ook actiegericht bent. En actiegerichte mensen halen

Nadere informatie

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en

Nadere informatie

U levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat.

U levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat. Klantbeoordelingen 2015 - zakelijke taaltrainingen januari t/m december 2015, n = 1.247 Klantenwaardering Vraagstelling Uitstekend Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Wat vindt u van het gebruikte lesmateriaal?

Nadere informatie

Handleiding. Prikaccidenten. Zo werk je prettiger!

Handleiding. Prikaccidenten. Zo werk je prettiger! Handleiding Prikaccidenten Zo werk je prettiger! Vooraf Prikaccidenten - wat zijn dat precies? Een gebruikte naald. Een bebloede zakdoek. Een scheermesje of stuk glas met bloed eraan. Een ongeluk waarbij

Nadere informatie

9recepten Lekker Werken in de Contractcatering

9recepten Lekker Werken in de Contractcatering 9recepten Lekker Werken in de Contractcatering gezond werken, da s pas lekker! Inleiding Voor u liggen negen recepten voor ondernemerschap, samengesteld door collega s uit de contractcatering. Waarom

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht?

Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Als onthaalouder sta je meestal alleen voor een groep kinderen. Net daarom is het belangrijk om te kunnen steunen op andere mensen of organisaties.

Nadere informatie

VOOR COACHES EN BEGELEIDERS DAVERENDE DILEMMA S. Francine ten Hoedt & Philine Spruijt

VOOR COACHES EN BEGELEIDERS DAVERENDE DILEMMA S. Francine ten Hoedt & Philine Spruijt 33 DAVERENDE DILEMMA S Francine ten Hoedt & Philine Spruijt VOOR COACHES EN BEGELEIDERS Beste coach, Een van de basisvereisten om coach te zijn is, volgens ons, willen ontwikkelen en willen leren. Hoe

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Voor cliënten Ik red me prima, maar nu mijn zoontje zich niet normaal ontwikkelt weet ik het even niet meer. Mijn beperking vraagt om aanpassingen in huis.

Nadere informatie

Vragenlijst mantelzorg

Vragenlijst mantelzorg Vragenlijst mantelzorg Aanwijzingen bij de vragenlijst Het invullen van de vragenlijst kost u ongeveer twintig minuten Als u leest uw naaste, dan gaat de vraag over de persoon voor wie u mantelzorger bent.

Nadere informatie

Aanmelden. informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen

Aanmelden. informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen Aanmelden informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen Vind je dat je in het weekend te veel coke, speed of xtc gebruikt? Heb je weer geblowd of gedronken, terwijl je dat

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Presentatie praktijk E-movere en Academie Moderne MassageTherapie. e-movere stressmanagement en ontspanning

Presentatie praktijk E-movere en Academie Moderne MassageTherapie. e-movere stressmanagement en ontspanning Presentatie praktijk E-movere en Academie Moderne MassageTherapie We zijn mensen van de multi-tasking tijd We denken en we doen veel Er wordt veel van ons gevraagd Bijna alles en iedereen staat onder druk

Nadere informatie

Positief Huishouden met Kinderen

Positief Huishouden met Kinderen Positief Huishouden met Kinderen Deel 3: Opruimen met kinderen Dit werkboek is van: Datum: 1 Copyright Drukke Moeders Marijke Minten Welkom Dit is een werkboek dat hoort bij de videotraining Positief Huishouden

Nadere informatie

Het conflicthanteringspalet. Anneke de Koning Leo Elfers Anne de Cloe

Het conflicthanteringspalet. Anneke de Koning Leo Elfers Anne de Cloe Het conflicthanteringspalet Anneke de Koning Leo Elfers Anne de Cloe Het conflicthanteringspalet In relatie tot de escalatieladder en het bestuurlijk- ambtelijk samenspel Verschil in beleving Conflicthanteringspalet

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

=Vitaal voor bedrijven Sterke werknemers voor sterke bedrijven

=Vitaal voor bedrijven Sterke werknemers voor sterke bedrijven Sterke werknemers voor sterke bedrijven IJsselwijs Wie zijn wij Verleden Heden Toekomst 2 IJsselwijs Kernwoorden Gericht op resultaat Ontwikkeling vakmanschap Standaard op maat Het Werkt! 3 Vraagt u zich

Nadere informatie

Hulp aan het thuisfront. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Hulp aan het thuisfront. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Hulp aan het thuisfront Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama

Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Deze folder legt uit wat er gebeurt als je papa of mama een bolletje

Nadere informatie

Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet

Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet Crisiskaart Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet Consulent Crisiskaart Nel van kempen Diane Hek Crisiskaart Wat is een crisiskaart: Een uitvouwbaar kaartje van bankpasformaat. Samenvatting

Nadere informatie

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor

Nadere informatie

Protocol preventie handeczeem

Protocol preventie handeczeem Protocol preventie handeczeem RAS Arboconvenant Schoonmaak -en Glazenwassersbranche Januari 2007 Inhoud 1 Protocol preventie handeczeem 1.1 Inleiding 3 1.2 Doel 3 1.3 Doelgroep 3 1.4 Risico op blootstelling

Nadere informatie

Leer hoe je effectiever kunt communiceren

Leer hoe je effectiever kunt communiceren Leer hoe je effectiever kunt communiceren De kracht van geweldloze communicatie Hoe vaak kom je in een gesprek terecht waarin je merkt dat je niet meer zegt wat je wilt zeggen; dat je iets doet wat de

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Wonen & Samenleven

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Wonen & Samenleven MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Wonen & Samenleven Als mijn zoon begeleid zelfstandig gaat wonen, staat er dan altijd iemand voor hem klaar? Ik wil graag een traplift. Bij wie vraag ik die

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Denkt u. dat u mentaal. vastloopt?

Denkt u. dat u mentaal. vastloopt? Denkt u dat u mentaal vastloopt? Wat is Denk? Het leven kan veel van u vragen. Soms misschien teveel. Zeker als u langdurig onder druk staat of een tegenslag te verwerken krijgt. U heeft bijvoorbeeld al

Nadere informatie

Wat je moet weten over hasj en wiet

Wat je moet weten over hasj en wiet Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Leren & Werken Wat is de beste school voor ons kind? Welke vervolgopleiding past bij mij? Kan mijn kind een betaalde baan aan of is een beschermde

Nadere informatie

A. God, wij bidden U voor alle mensen die onzeker zijn over zichzelf: dat zij het vertrouwen in zichzelf hervinden.

A. God, wij bidden U voor alle mensen die onzeker zijn over zichzelf: dat zij het vertrouwen in zichzelf hervinden. Bidden met jongeren Voorbede Ben je teleurgesteld in het leven? Ben je gekwetst door anderen? Draag je vervelende herinneringen met je mee? A. God, wij bidden U voor alle mensen die hun leven graag anders

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een

Nadere informatie

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?

Nadere informatie

Training: Mindfulness. 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training

Training: Mindfulness. 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training Training: Mindfulness 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training Waarom? Leven in deze hectische tijd vraagt veel van ons dat maakt dat we ons vaak uitgeput

Nadere informatie

Bijlage 1: Stappenplan hoe werknemers te

Bijlage 1: Stappenplan hoe werknemers te Bijlage 1: Stappenplan hoe werknemers te bewegen tot scholing en opleiding Doel van dit stappenplan is aan te geven hoe P&O leidinggevenden kan helpen bij het selecteren van de doelgroep, het voeren van

Nadere informatie

Het Functioneringsgesprek

Het Functioneringsgesprek Het Functioneringsgesprek Augustus 2010 Het Functioneringsgesprek Inleiding Een functioneringsgesprek heeft tot doel de kwaliteit van het werk te verhogen en daarnaast zorgt het voor een verhoging van

Nadere informatie

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen. Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen

Nadere informatie

Hieronder vind je informatie over de mindfulness trainingen die starten op 23 september en 1 december 2015!

Hieronder vind je informatie over de mindfulness trainingen die starten op 23 september en 1 december 2015! Agenda 2015 SEPTEMBER 22 september Start training: Mindfulness VOL! 23 september Start training: Mindfulness NOG 2 PLAATSEN! DECEMBER 1 december start extra training: Mindfulness In de onderstaande pagina

Nadere informatie

Arbocatalogus Grafimedia

Arbocatalogus Grafimedia Arbocatalogus Grafimedia Van werkdruk naar werkplezier Presentatie voor gebruik in eigen bedrijf Arbocatalogus Grafimedia Van Werkdruk naar Werkplezier Presentatie voor gebruik in het eigen bedrijf Deze

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Voor cliënten Ik red me prima, maar nu mijn zoontje zich niet normaal ontwikkelt weet ik het even niet meer. Mijn beperking vraagt om aanpassingen in huis.

Nadere informatie