Discussienotitie KEI-stadslab Maastricht Noordoost



Vergelijkbare documenten
Nazareth Buurtbelangen Nazareth. Limmel Buurtraad Limmel. Wyckerpoort Wyckerpoort actief. Wittevrouwenveld WVV Actief

A2 MAASTRICHT: ÉÉN PLAN VOOR STAD EN SNELWEG

Maastricht Belvédère. Nota Ruimte budget 10 miljoen euro

WIJKVISIE STADSKANAAL NOORD

Den Helder Stadshart 47

Roosendaal - Spoorhaven

Aanbesteding project A2 Maastricht ligt op koers

Omgevingsvisie Maastricht Resultaten 2 e ronde dialoogsessies met strategische partners van Maastricht 24, 25 en 26 oktober 2018

3. Wat is bijzonder bij de aanpak voor project A2 Maastricht?

Ede - Oost Spoorzone. Masterplan voor de herontwikkeling van vier kazerneterreinen, spoorzone, stationsomgeving

Bijlage L bij het TB Achtergronddossier geluid Nadere onderbouwing keuzes Viaductweg

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue)

Structuurschets Noordoost

Workshop Cradle to Cradle rondom gebiedsontwikkeling Maastricht Noord - Oost

het plan in hoofdlijnen

i ii Òiî i î >> i ÈÒî-Òi`i iî" Òä i Gebiedsvisie Hollands Spoor en omgeving

CAMPUS-park Delft TU Noord

Spelregels bij particulier initiatief Kruyderlaan-Herenstraat Collegevergadering 17 januari 2017

Duurzaam groeien. Agro, fresh, food en logistics

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten

beschrijving plankaart.

Wijkperspectief Vinkhuizen voor elkaar!

Maak Plaats! Wie Hoorn binnenrijdt maakt kennis met de Poort van Hoorn. Het stationsgebied is het mobiliteitsknooppunt van Hoorn en de regio.

UITSNEDE STRUCTUURKAART

SOCIAAL PERSPECTIEF. sociale structuurvisie Zaanstad

Wijkvisie op de Vosseparkwijk

Piet Hein kavel te Goes

STEDEN- BOUWKUNDIGE VISIE WAGENWEG- GEBIED APRIL 2017

Ruimtelijk onderzoek Gent-Dampoort Korte stavaza voor de klankbordgroep Oude Dokken 17/10/2011 VOORGAANDE AANPAK

Stationsgebied Hilversum. Hilversum. De groene loper naar de mediastad Stationsgebied

Woonvisie. Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016

Wijken voor de Fiets: PRACHTwijken: PRACHTplekken en PRACHTverbindingen als Parels

Veelgestelde vragen Transformatie Schieoevers-Noord

Uitzicht op een betere wijk

Discussienotitie Haagse Mobiliteitsagenda

DE BOOMGAARD H E L L E V O E T S L U I S. Concept Stedenbouwkundig Plan September 2009

herinrichting stationsgebied

STEDENBAAN Station Moerwijk

Onderzoek Digipanel: Structuurvisie

CENTRUM ZEIST Stedenbouwkundige verkenning

Eerste resultaten monitor wijkactieplan MSP t.b.v. regiegroep MSP ; Bureau Onderzoek & Statistiek, gemeente Heerlen

Wijkperspectief Tuinwijk oude wijk in nieuw jasje

WIJKACTIEPLAN MAASTRICHT NOORDOOST LIMMEL NAZARETH WITTEVROUWENVELD WYCKERPOORT AMBITIEDOCUMENT

Deventer - Stationsomgeving. herinrichting openbaar gebied, kantoren, onderwijs en stedelijke voorzieningen.

Hoger bouwen in Maastricht. gemeente Maastricht november 2007

Bouwen en groen, wat gaan de partijen in Zuidoost doen?? Bouwen en groenstandpunten in de verkiezingsprogramma s 2010

Collegebesluit Collegevergadering: 11 december 2018

UITWERKING DEELGEBIED CENTRUM

Rotterdam Stadshavens

N65 Ondergronds bij Helvoirt. Presentatie Raadscommissie 9 september 2010

Wat wordt de toekomst van de Zuidelijke Ringweg Groningen

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

Rotterdam - Parkstad. Stedenbouwkundig ontwerp voor de ontwikkelingen van zowel Parkstad als de oostflank van de Afrikaanderwijk.

onderwerp Aanvraag initiatievenbudget herontwikkeling winkelcentrum Lorentzplein Badhoevedorp

A13/A16 ROTTERDAM. Toelichting Deelgebied West. Februari 2015

Factsheet Verkeer. 1. Inleiding. 2. Ambities. Definities, bestaande wetgeving en beleid

Stationskwartier Zwijndrecht. Wonen in het nieuwe stadshart van Zwijndrecht

BEZORGD BADHOEVEDORP Wie zijn wij? Onze speerpunten.

BIJLAGE 3: Toetsingskader

Vragen/suggesties 2016 en antwoorden. Woningen

Lage Bergse Bos. Inpassing A13 A16. Lansingerland raadsleden 6 januari 2015

De Nieuwe Ontwikkelaar, 20 april Willem Sulsters (WSA)

5.1 Autoverkeer. 5.2 Parkeren

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen

KANSENKAART. Kansenkaart 2020 Mogelijkheden voor bouwen in Leiden Inhoudsopgave Meer informatie. Toelichting. Meer info. Voorwoord.

IJsselsprong Zutphen. Nota Ruimte budget 20 miljoen euro. Planoppervlak 160 hectare

Referentieprojecten Grontmij: stationslocaties

UITVOERING PROJECT A2 MAASTRICHT STAP

IJsseldelta- Zuid. Nota Ruimte budget 22,4 miljoen euro. Planoppervlak 650 hectare

Uitvoeringsplan Nationaal Programma Rotterdam Zuid. Marco Pastors 11 maart 2015

GEBIEDEN. 4 havo 3 Stedelijke gebieden 4-5

A13/A16 ROTTERDAM. Toelichting Deelgebied Terbregseveld. Februari 2015

ONEN IN NOORD-HOLLAND NOORD

in opdracht van en Nota van Uitgangspunten Goudse Poort Samenvatting Definitief

Samenvatting Stedenbouwkundig plan

Doelstellingen: Wat willen we met het Project Gent Sint-Pieters bereiken?

Den Haag zit vol met gebieden

t bouwhuis enschede Masterplan geeft zorgterrein kwaliteiten van landgoed terug

wordt door Zuidasdok nog beter bereikbaar De feiten op een rijtje

De Deventer Omgevingsvisie Hoe ziet Diepenveen er straks uit?

stedenbouwkundig plan stationsgebied hilversum informatieavond 13 november 2017

ONEN IN NOORD-HOLLAND NOORD

Infrastructuur De Uithof en Rijnsweerd. Hier komt tekst. Raadsinformatieavond. Utrecht.nl

Blik op Leidschendam-Voorburg 2020

Stadsproject Ragheno

Blauwe Zorg in de Wijk

Informatieavond Planpresentatie Osdorpplein 28 mei 2013 in De Meervaart

Veldwerkopdracht Utrecht in ontwikkeling

Locatie: OPG - Merwedekanaalzone

Lezing geluid in ro 28 juni 2017 vissers & roelands architecten & ingenieurs 1. Lezing geluid in ruimtelijke ordening 28 juni 2017

HET POORTJE; Toelichting stedenbouwkundige inpassing Datum:

Het beleg van Breda. Endry van Velzen in samenwerking met Pieter van Wesemael (stedebouwkundig plan) Wilma Keizer (presentatie)

Opgave en. toekomstperspectief EEN NIEUWE TOEKOMST

Maritiem Kwartier Delfzijl

Bijlage 2. Overzicht investering uitvoeringsprogramma

AMBITIEDOCUMENT! CENTRUM KEVERDIJK

Reactie op ontwerp actiecomité Groen voor poen dd. juli 2012

Reactie KCAP op opmerkingen van de Participatiegroep

Tevoren meegegeven uitgangspunten De gymzaal en buitensportfaciliteit zijn als randvoorwaarde meegegeven voor de ontwikkeling van

Transcriptie:

Discussienotitie KEI-stadslab Maastricht Noordoost Aanleiding en vraagstelling De buurten in Maastricht Noordoost zijn al decennia lang van elkaar gescheiden door de A2/N2. In afwachting van een besluit tot ondertunneling van deze snelweg heeft de herontwikkeling van Maastricht Noordoost wat jaren op zich laten wachten. Maar, sinds het besluit tot ondertunneling definitief is, heeft het omliggende Noordoost groen licht: Limmel, Nazareth, Wittevrouwenveld en Wyckerpoort gaan de komende jaren op de schop. Van grote invloed op deze buurten is de ligging ten opzichte van de infrastructuur. Naast de A2/N2, de spoorlijn met rangeerstation en het Julianakanaal loopt er nog een hoogspanningsleiding door de wijk. Ook de Ringweg om Maastricht maakt een forse doorsnijding door de wijk. Langs deze infrastructuur is veel (zware) industrie te vinden, wat de barrièrewerking vergroot. Mede om die reden staat het leggen van verbindingen centraal bij de vernieuwing van Noordoost. Verbindingen met het naastgelegen Geusseltpark, landgoederenzones en tussen de wijken onderling. De vier buurten worden twee wijken: Wyckerpoort/Wittevrouwenveld en Limmel/Nazareth. Waar Limmel en Nazareth wat verder van het centrum verwijderd zijn, liggen Wittevrouwenveld en Wyckerpoort pal naast het centrum. In die twee buurten is een mengelmoes aan bouwstijlen te vinden: stadsvernieuwing, flats en voormalige mijnwerkerskoloniën. Door de hoge woningdichtheid is de druk op de buitenruimte in Wittevrouwenveld en Wyckerpoort hoog. De buurten kampen met een tekort aan parkeerplaatsen, groen, openbare ruimte en ruimte voor langzaam verkeer (fiets). Veel bewoners parkeren hun auto voor de deur, terwijl de ruimte zich er niet voor leent. Los van deze fysieke opgave ligt er ook een opgave op het sociaal-economische vlak. In delen van Noordoost is sprake van een hardnekkige werkloosheid. Een relatief groot deel van de sociale problemen is geconcentreerd bij een relatief kleine groep van gezinnen met meervoudige problemen, eenoudergezinnen met lage inkomens, laag opgeleide allochtonen en ook verslaafden. Onder deze groep bevindt zich ook een beperkt aantal gezinnen en individuen die door overlast en intimidatie de leefbaarheid in de wijk behoorlijk onder druk zet. In Maastricht werken corporaties, buurtkaders en gemeente sinds 1999 in het kader van het Grostestedenbeleid constructief samen aan de buurtontwikkeling. In deze traditie hebben deze partijen in 2007 afgesproken om een buurtontwikkelingsplan (BOP) op te stellen voor Limmel/Nazareth en Wittevrouwenveld/Wyckerpoort. De planvorming en uitvoering gebeurt in afstemming met het A2-project (ondertunneling). Vooruitlopend op dit moederproces zijn de vier buurten onder de noemer Maastricht Noordoost opgenomen in de nationaal ingestoken wijkaanpak, gericht op veertig wijken (Actieplan Krachtwijken). Naar aanleiding daarvan is een Wijkactieplan (november 2007) opgesteld. 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 1

Van structuurschets naar masterplan Parallel aan het Wijkactieplan heeft de gemeente een Structuurschets (april 2008) opgesteld. Deze moet ruimtelijk houvast bieden voor de verdere uitwerking in een ruimtelijk masterplan en de buurtontwikkelingsplannen. Woningcorporaties Servatius en Woonpunt hebben al gezamenlijk een masterplan opgesteld. Het masterplan van de gemeente is op dit moment nog in ontwikkeling. In juni 2008 hebben gemeente en de twee corporaties hun masterplannen voor het eerst naast elkaar gelegd. Eind juni 2008 (Limmel/Nazareth) en eind augustus 2008 (Wittevrouwenveld/Wyckerpoort) zijn gemeente, corporaties en de buurtkaders (bewoners) bijeen gekomen om te kijken waarover consensus bereikt kan worden en om de agenda te bepalen. In november 2008 moet het masterplan in concept gereed zijn. Vervolgens wordt deze gelijktijdig met de concept-plannen voor de A2 voorgelegd ter openbare consultatie. De plannen voor de buurtontwikkeling en de A2 kunnen zo op elkaar worden afgestemd. Het masterplan moet onder andere een oplossing bieden voor het tekort aan parkeerplaatsen en openbare ruimte in Wittevrouwenveld en Wyckerpoort. Het plan is om daarnaast, na de ondertunneling van de A2, ruimte te creëren voor langzaam verkeer (fiets). De vraag is in hoeverre er in Wittevrouwenveld en Wyckerpoort een combinatie te maken is tussen gebiedsontwikkeling, verbetering van de openbare ruimte en het mobiliteitsvraagstuk. Hierover willen de gemeente en de twee corporaties in gesprek met het KEI-stadslabpanel. De vragen die voorliggen: De schaarse openbare ruimte wordt nu overwegend passief gebruikt. Auto s bepalen het beeld. Hoe kan je meer dynamiek toevoegen aan de openbare ruimte, zodanig dat bewoners deze op meerdere manieren kunnen gebruiken? Welke ingrepen zijn noodzakelijk om tegelijkertijd de openbare ruimte in ruimtelijk en sociaal opzicht (bruikbaarheid) te kunnen verbeteren en parkeerruimte toe te voegen aan de wijk? Hoe krijgt het langzaam verkeer in de wijk de ruimte, na ondertunneling van de A2? Hoe kan je openbare ruimte, mobiliteit en gebiedsontwikkeling op een integrale wijze oppakken? En, welke stappen zijn daarvoor nodig? Wijkbeschrijving Wyckerpoort wordt begrensd door de Viaductweg, de A2/N2, de Scharnerweg en de spoorlijn Maastricht-Sittard. Wittevrouwenveld wordt begrensd door de Terblijterweg, Scharnerweg en de A2/N2. 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 2

Wyckerpoort en Wittevrouwenveld zijn zeer gevarieerd in bouwstijl. Ze zijn het resultaat van kleine uitbreidingen van vóór de oorlog en van naoorlogse parochiestichtingen. De wijken bevatten veel kleine bedrijven. Langs het oude lint van de Scharnerweg staat nog veel historische bebouwing. Beide buurten kennen een rommelige structuur en hebben geen duidelijke interne hiërarchie van straten en openbare ruimtes. Hierdoor is oriëntatie lastig en kennen de buurten weinig samenhang. Met het station en de aansluitingen op de A2/N2 is de wijk wel bijzonder goed ontsloten. Aan de andere kant veroorzaakt de snelweg veel overlast: geluidshinder, luchtvervuiling en barrièrewerking. Langs de weg staat op dit moment naoorlogse woonbebouwing. Het betreft overwegend strokenbouw van vier bouwlagen of meer, die parallel aan de snelweg staat en zo de achterliggende bebouwing afschermt. De dwarsverbindingen in oost-westrichting zijn echter onduidelijk, omdat ze vaak doodlopen op de Maas of op het spooremplacement. In de huidige situatie zijn de enige doorgaande oost-westroutes de Viaductweg, de Balijeweg en de Scharnerweg. Dit wordt als probleem gezien, omdat daardoor de belangrijkste 'trekkers' van het stadsdeel (Geusseltpark, Maasoever en Wyck/Binnenstad) slecht toegankelijk zijn. Wyckerpoort Wyckerpoort telt ruim 2.100 woningen, verdeeld over drie subbuurten (noord, midden en zuid). De woningdichtheid is 35 tot 50 woningen per hectare. 68 % van de woningvoorraad zijn huurwoningen, 47% is gestapeld. Wyckerpoort-Noord kent een duidelijke groenstructuur van parken en plantsoenen, die samenhangen met de stedenbouwkundige opzet. De stedenbouwkundige structuur en een wezenlijk deel van de bebouwing van Wyckerpoort stammen van voor de oorlog. De wijk bevat enkele opvallende landmarks, zoals de Koepelkerk uit de jaren twintig en de Gemeenteflat uit 1948. Deze laatste is in 2007 door het ministerie van OC&W voorgedragen als rijksmonument. Een porselein- en tegelfabriek domineert de noordwestkant van de buurt. De zeer grote open ruimte van het naoorlogse Old Hickoryplein is nooit bebouwd vanwege de slechte bodemgesteldheid. Kenmerkend voor de vierlaagse bebouwing aan het plein zijn de poortgebouwen. In het noordelijke deel van Wyckerpoort doet zich een concentratie van sociale problemen voor: veel meervoudige problematiek, taalachterstand en gedragsproblemen bij kinderen, weinig interactie tussen kinderen en een algehele achterstandsproblematiek. Het midden en zuiden van Wyckerpoort manifesteren zich als het sterkere deel van de buurt. Wittevrouwenveld Wittevrouwenveld is een echte volksbuurt, met weinig open ruimtes en een compacte bouw (45-50 woningen per hectare). De buurt telt ruim 2.400 woningen en bestaat grotendeels uit naoorlogse portiekwoningen en rijtjeshuizen uit de jaren tachtig. 77% van de woningvoorraad zijn huurwoningen. De buurt is gebouwd op een voormalig winterbed van de Maas. De straten zijn bij het bebouwen van dit gebied met anderhalve meter opgehoogd. Als gevolg van het ontstane hoogteverschil tussen tuin en straat zijn veel woningen souterrainwoningen. De Burgemeestersbuurt, Schepenenbuurt en Tuinwijk zijn voorbeelden van intieme naoorlogse tuinwijken. Sociaal gezien scoort de buurt zwak, onder andere wegens drugsgerelateerde problematiek bij jongeren, het ontbreken van een toekomstperspectief bij de jeugd en meervoudige problematiek, ook onder de allochtone bevolking (met name vrouwen). De buurtschool staat onder druk en werkeloosheid wordt doorgegeven van generatie op generatie. Ondanks alles is er door alle aandacht die naar de buurt gaat een duidelijke verbetering te zien. Ten opzichte van de buurtpeiling 2004 is Wittevrouwenveld de buurt die er het meest op vooruit is gegaan. Dit wordt verklaard door de zichtbare investeringen die de afgelopen drie jaar in het centrum van de buurt zijn gedaan. Het gaat onder andere om een totale vernieuwing van het buurtcentrum, een nieuw winkelcentrum aan de Voltastraat en herinrichting van de openbare ruimte met groen. Daarnaast maken 131 eengezinswoningen (Electrobuurt) plaats voor nieuwbouw van 142 woningen (koop- en huurappartementen en grondgebonden koop- en grondgebonden huurwoningen). De eerste resultaten worden anno 2008 zichtbaar. 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 3

Het beleid en de maatregelen Los van de vele deelprojecten zijn er in Noordoost twee grote ontwikkelingen te onderscheiden: het A2-project en buurtontwikkeling. De planvorming en uitvoering van de buurtontwikkeling gebeurt in afstemming met het A2-project. Daarnaast is Noordoost onderdeel van de '40-wijkenaanpak' van minister Vogelaar (WWI), dat handen en voeten krijgt in het Wijkactieplan. Dit plan geldt als 'startschot' van de buurtontwikkeling. Verder is de Structuurschets Noordoost opgesteld. Deze moet ruimtelijk houvast bieden voor de verdere uitwerking in een ruimtelijk masterplan en de buurtontwikkelingsplannen. Bij de uitwerking van het masterplan spelen de thema s Cradle to Cradle en duurzaamheid een belangrijke rol. Onderstaand schema geeft de afstemming tussen de planvorming van het A2-project en de buurtontwikkeling weer: Project A2 Het project A2 Maastricht is een initiatief van Rijkswaterstaat, Provincie Limburg, gemeente Maastricht en de gemeente Meerssen. Het project heeft drie doelstellingen: betere bereikbaarheid van Maastricht en doorstroom op de A2 bevordering van verkeersveiligheid en leefbaarheid in omliggende buurten nieuwe kansen voor A2-buurten door stedelijke vernieuwing en opheffing barrières Om de luchtkwaliteit te verbeteren en de geluidsoverlast te verminderen wordt de A2 tussen de knooppunten Geusselt en het Europaplein ondertunneld. Op het nieuwe maaiveld worden op een aantal plekken de omliggende buurten opnieuw met elkaar verbonden. Daarnaast ontstaat hierop een Stadsboulevard: bedoeld 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 4

voor de lokale ontsluiting van de aanliggende buurten en als OV-as voor de bus. De Stadsboulevard moet bovendien voor het langzaam verkeer eenvoudig oversteekbaar zijn op een groot aantal plekken. Rond de knooppunten Geusselt en Europaplein, de entrees van de stad, ontmoeten stad en snelweg elkaar. Ter plekke is ruimte voor hoogbouw met (boven)regionale functies, zoals kantoren, waar mogelijk aangevuld met woningen. Ten noorden van de stad ligt de Landgoederenzone, bestaande uit landgoederen en tuinen. Ook zijn er belangrijke ecologische waarden. De eenheid in het gebied wordt vergroot door het aanleggen van recreatieve en ecologische verbindingen. Op basis van het programma van eisen, plangebied, budget en vastgoedmogelijkheden is aan drie marktpartijen gevraagd om de beste totaaloplossing te ontwerpen. Eind 2008 presenteren de marktpartijen hun plannen. Start van de bouw is gepland voor de tweede helft van 2010, de oplevering van de verkeersinfrastructuur voor 2016 en oplevering van het laatste vastgoed voor 2025. Meer informatie: www.a2maastricht.nl. Structuurschets Noordoost (2008) De Structuurschets Noordoost bevat een samenhangende visie voor het fysieke raamwerk van landschap, infrastructuur en openbare ruimtes. Het is nodig als tussenschakel tussen de (globale) Nota Structuur- en Mobiliteitsbeeld 2030 en de (gedetailleerde) ruimtelijke ontwikkelingen in Noordoost. De Structuurschets bepaalt de basiskwaliteiten van het stadsdeel. Daarnaast doet de visie uitspraken over de sociaal-culturele infrastructuur. De structuur van voorzieningen is daarin bepalend. Leidend is de zogenaamde pit-gedachte: voorzieningen kunnen elkaar versterken, zodat levendige ontmoetingsplaatsen kunnen worden gecreëerd. Tenslotte doet de visie uitspraken over woon- en werkmilieus, passend binnen de totale stedelijke programmering van de stad. Naast de ondertunneling van de A2-traverse worden er in oost-westrichting dwarsverbindingen gerealiseerd, om vanuit de woonbuurten de toegankelijkheid van de belangrijkste kwaliteiten in dit stadsdeel (Geusseltpark, Maasoever en Wyck/binnenstad) structureel te verbeteren. Dit betreft onder andere: Het maken van een nieuwe verbinding tussen Wyck en Wyckerpoort over de sporen ten noorden van het station voor openbaar vervoer, fiets en voetganger. Daarbij krijgt het station ook een duidelijke entree aan de oostzijde. Het maken van een tunnel onder het spoor tussen Limmel en Nazareth (Balijeweg) en het ondergronds brengen van de belemmerende en ontsierende hoogspanningsleidingen. Vormgeving van de Viaductweg als een "brug over de stad" met ongelijkvloerse kruisingen voor het lokale wegennet. Het maken van een ongelijkvloerse kruising voor langzaam verkeer tussen Nazareth en de Geusselt over de A2. Aantrekkelijke langzaam verkeer routes tussen Wyckerpoort (Old Hickoryplein) - Geusselt en Wittevrouwenveld (Voltastraat) - Geusselt. Voor het groene raamwerk is de opgave drieledig: o Vernatting: het watersysteem herstellen. o Ontsnippering: o.a. door het maken van water- en recreatieve verbindingen tussen de Geusselt en de Landgoederenzone. o Toegankelijkheid: o.a. door transformatie van bedrijfsterreinen langs de Maas en het aanleggen van een wandel- en fietspromenade langs de Maas die uitmondt in het Griendpark. Een verbetering van het voorzieningenniveau wordt bereikt door: o Een regionaal sport- en leisurecentrum Geusselt. o Het creëren van een samenhangende structuur aan wonen, welzijns- en zorgvoorzieningen, waardoor de bewoners van Noordoost in staat worden gesteld, al dan niet in combinatie met zorg, zo lang mogelijk zelfstandig in hun vertrouwde omgeving/buurt te wonen. 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 5

o o o o Streven naar twee nieuwe kindcentra (brede scholen) voor Limmel/Nazareth en Wittevrouwenveld/Wyckerpoort (onderzoek naar ingebruikname Openluchtschool na ondertunneling van de A2). Het nieuwe winkelcentrum aan de Voltastraat in samenhang met de herontwikkeling van de KPN-lokatie (hart van oost). Een nieuw buurtwinkelcentrum Limmel-Nazareth. Onderzoek naar ruimte voor perifere detailhandel en cultuur- en congresfuncties aan weerszijde van de Noorderbrug (resp. noord- en zuidzijde). Gekoerst wordt op een geleidelijke transformatie van de buurten. "Vanwege het karakter van Wittevrouwenveld als lappendeken van buurtjes ligt een geleidelijke en kleinschalige transformatie voor de hand. Dat speelt minder in Wyckerpoort met zijn meer rationele en grootschalige opzet", meldt de Structuurschets. In de nota 'Wonen in Beweging' is het toekomstige beeld van de wijken Wyckerpoort en Wittevrouwenveld aangeduid als stedelijk woonmilieu. Citaat: "Dit woonmilieu heeft een gemiddelde dichtheid, met zowel gestapelde als grondgebonden woningbouw. Beperkte functiemenging. Nadruk ligt op woonfunctie. Het stedelijk karakter wordt bepaald door de woningtypologie (stadswoningen) en de directe nabijheid van stedelijke voorzieningen." Volgens de nota heeft Wyckerpoort goede kansen om door te groeien naar een stedelijk woonmilieu. Bij deze verandering kan worden ingespeeld op een aantal sterke punten en kansen: De ligging nabij het centrum en station, de ondertunneling van de A2 en de kwaliteiten van het Old Hickoryplein. Wittevrouwenveld zou volgens de nota geleidelijk kunnen doorgroeien van een tuindorpmilieu naar een meer stedelijk woonmilieu. Dit vanwege de nabijheid van de binnenstad, het aanwezig zijn van voorzieningen en de kansen van de ondertunneling van de A2. Verder gaat de Structuurschets in op de cultuurhistorische waarde van de buurten en de mogelijkheden voor parkeren. Wellicht moeten er centraal (gebouwde) parkeervoorzieningen worden aangelegd. Bij nieuwbouw ligt het accent op ruime grondgebonden woningen met tuin. "De kavels zijn niet groot, maar dit wordt gecompenseerd door goed ingerichte openbare ruimtes met brede trottoirs en straatbomen, waarbij het parkeren deels onder of achter de woningen wordt opgelost", meldt de visie. Als contramal voor de 'rode' ontwikkelingen is de opgave om ook het groen kwalitatief te verbeteren, onderling te verbinden en meer toegankelijk te maken. Volgens de Structuurschets moet de duidelijke groenstructuur van parken en plantsoenen in Wyckerpoort-Noord bij de herstructurering gerespecteerd worden. Als er in de omgeving nieuwe groenstructuren worden aangelegd moet bekeken worden of de huidige groenelementen daarmee verbonden kunnen worden. 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 6

Wittevrouwenveld daarentegen is bijzonder arm aan buurtgroen. De verbindingen met het noordelijker gelegen Geusseltpark ontbreken ook. Het voorstel is om in het kader van de herstructurering te streven naar een buurtpark van formaat in het noordelijk deel van Witttvrouwenveld. Dit buurtpark wint aan kwaliteit als het gelegen is aan een groene kindvriendelijke route die in oost-westrichting het Old Hickoryplein (Wyckerpoort) en de Geusselt met elkaar verbindt. Aan de zuidzijde van Wittevrouwenveld is vooral een veilige en aantrekkelijke verbinding met de Geusselt van belang. Gezien de nabijheid van de Geusselt is in dit deel van Wittevrouwenveld een groot buurtpark niet nodig. Wel moeten in het kader van de herstructurering kleinschalige groene speelplekken in de directe woonomgeving worden opgenomen. Ten slotte zijn de thema's Cradle to Cradle en duurzaamheid input voor de verdere uitwerking. De gedachte is dat met name groene stadsrandmilieus veel groene kwaliteiten kunnen opleveren en daarmee een bijdrage leveren aan beheersing van het stadsklimaat en verbetering van de luchtkwaliteit. Onderzocht moet worden of dit ook in compacte milieus kan. Toepassing van energiebesparing en innovatieve energiemethoden draagt bij aan het beheersbaar houden van woonlasten. Voor Wyckerpoort en Wittevrouwenveld bestaan inmiddels ideeën om groene daken toe te passen en bij de transformatie gebruik te maken van houtskeletbouw. Momenteel wordt de Structuurschets uitgewerkt in een ruimtelijk masterplan voor de buurten Limmel/Nazareth en Wittevrouwenveld/Wyckerpoort. Dit gebeurt in samenwerking tussen de corporaties, buurtvertegenwoordigers en gemeente (coproductie). In november 2008 moet het in concept gereed zijn. Vervolgens wordt het masterplan gelijktijdig met de concept-plannen voor de A2 ter openbare consultatie voorgelegd. De plannen voor de buurtontwikkeling en de A2 kunnen zo goed op elkaar worden afgestemd. Als laatste stap in de planvorming gaan de twee buurtontwikkelingsplannen naar verwachting eind 2009/begin 2010 naar de gemeenteraad. Dit gebeurt op basis van het (aangepaste) ruimtelijk masterplan, een sociale visie en het A2-plan. Daarna start de uitvoering die zo n tien jaar in beslag zal nemen (periode 2010-2020). Wijkactieplan (2007) In november 2007 is het Wijkactieplan in het kader van het landelijke Actieplan Krachtwijken opgesteld. De looptijd van het WAP is tien jaar (2008 tot en met 2017). Naast de activiteiten die op korte termijn (2008/2009) in gang worden gezet, bevat het WAP verschillende activiteiten die nader worden uitgewerkt in de buurtontwikkelingsplannen. Vanaf 2010 vindt de uitvoering van het WAP en BOP geïntegreerd plaats. Het doel van dit WAP is om in tien jaar van Maastricht Noordoost weer een vitale, woon- werk- en leefgemeenschap te maken. Inspanningen die zijn gericht op de verbetering van de fysieke kwaliteit en de veiligheid van de wijk, worden gecombineerd met inspanningen die het kwalificatieniveau van burgers verhogen, schooluitval reduceren en sociale en economische participatie van de wijkbewoners bevorderen. Onderwijs en arbeidsmarkt nemen in het WAP een dominante plaats in, met wonen en veiligheid als belangrijke randvoorwaarden. De gedachte is dat goede scholen een belangrijke schakel voor de wijk vormen, voor integratie en voor de emancipatie van burgers. Brede scholen kunnen uitgroeien tot een knooppunt in de wijk. Het WAP is opgebouwd uit vier samenhangende speerpunten: 1. Oost-west, thuis best. Dit richt zich op hechten en verbinden zowel in fysieke als sociale zin: een vertrouwde woon- en leefomgeving creëren waar iedereen zich thuis voelt, de bewoners actief betrokken zijn en (weer) trots zijn op hun eigen buurt. 2. Jong Noordoost. Dit bundelt de krachten gericht op alle jeugd van 9 maanden tot 23 jaar en hun ouders. Het richt zich op een veilig en gezond opvoedingsklimaat, een passend aanbod van peuterspeelzaakwerk, passend onderwijs en voor- en naschoolse opvang. Het stimuleert de ontwikkeling en garandeert een sluitend zorgnetwerk rondom het kwetsbare kind. 3. Noordoost werkt. Meedoen in de samenleving is belangrijk: voor kinderen geven werkende ouders het goede voorbeeld; werk vermindert doorgaans armoede en in gezinnen waar geen werkloosheid heerst zijn doorgaans minder problemen. De ambitie is om het aantal (langdurig) werklozen en inactieven in de wijk te halveren. Dit gebeurt met behulp van 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 7

begeleiding en financiële advisering op individueel niveau. Werk, participatie en een reële inkomensstijging gelden daarbij als wenkend perspectief. 4. Noordoost thuis. Tenslotte gaat extra zorg uit naar de relatief kwetsbare groep van multiprobleem-huishoudens. Om ontsporingen te voorkomen, wordt met dit speerpunt vanuit diverse instellingen een positief niet-vrijblijvende bemoeizorg georganiseerd onder één regie, die de problemen tot achter de voordeur helpt oplossen (persoonsgerichte aanpak). Via schuldhulpverlening en benutting van financiële voorzieningen wordt armoede tegengegaan. Om een vliegende start te maken met de uitvoering, heeft de gemeente in overleg met de corporaties en buurtkaders, voor de korte termijn (medio 2008 - medio 2010) acties uit het WAP geselecteerd. Parallel aan deze eerste fase van uitvoering werkt de gemeente het WAP uit in de twee buurtontwikkelingsplannen. Geraadpleegde literatuur Gemeente Maastricht (2007) Cultuurhistorische verkenning Gemeente Maastricht (2008) Structuurschets Noordoost KEI (2008) Projectbeschrijving Maastricht Noordoost. KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, Rotterdam. www.kei-centrum.nl/maastrichtnoordoost Lörzing, H. e.a. (2008) Krachtwijken met karakter. Den Haag/Rotterdam: Planbureau voor de leefomgeving/nai Uitgevers. Website Gemeente Maastricht (www.maastricht.nl): A2 www.a2maastricht.nl Krachtwijk Maastricht Noordoost Centrumplan Wittevrouwenveld 2008 KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing T 010 282 51 55 info@kei-centrum.nl 8