Oostende Waremme

Doelstellingen en beschrijving van het surveillancenetwerk 1. Doelstellingen schatting trend van infecties met het (1996-26), schatting incidentie op nationaal en arrondissementsniveau, voorstelling van de voornaamste epidemiologische kenmerken van de patiënten. 2. Evolutie van het aantal deelnemers 21 laboratoria die ten minste 1 infectie registreerden, dit is 19% van alle peillaboratoria, verspreiding van de 21 laboratoria over 11/43 arrondissementen : 1 in Vlaanderen, 6 in Wallonië en 5 in Brussel (tabel 1). Tabel 1 : : verspreiding van de laboratoria per arrondissement (, %; 1998-26) 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Arrondissement % % % % % % % % % Antwerpen 4 33 5 42 5 45 5 45 6 5 7 7 6 6 6 6 4 4 Mechelen 1 17 1 17 1 14 1 14 Turnhout 1 17 3 5 2 4 1 2 Halle-Vilvoorde 1 1 2 1 2 1 2 1 1 1 1 1 -- -- -- -- -- -- Leuven 1 2 1 2 1 2 2 4 1 2 Brugge 1 25 1 25 1 25 1 25 2 5 1 25 2 5 Diksmuide -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Ieper 1 33 1 33 1 1 1 1 Kortrijk 1 17 3 6 2 4 2 4 2 4 2 5 2 5 1 25 Oostende 1 33 1 33 1 33 1 1 1 1 1 1 Roeselare 1 5 1 33 1 33 1 33 1 33 Tielt 1 1 1 1 1 1 1 1 Veurne -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Aalst 1 25 2 5 2 5 1 25 1 25 1 33 1 33 Dendermonde 1 5 1 5 1 5 1 1 1 5 Eeklo Gent 1 17 2 29 3 43 2 29 1 17 1 2 1 2 2 4 Oudenaarde -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- St.-iklaas 2 67 2 67 2 67 1 33 1 5 1 5 Hasselt 1 14 2 33 2 33 2 4 Maaseik 1 5 Tongeren -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Vlaanderen 13 17 17 23 23 31 26 36 21 31 23 37 16 26 12 2 1 17 Brussel 5 33 5 38 5 38 7 44 5 36 5 33 5 36 7 47 5 36 ivelles 1 5 1 5 1 5 1 5 1 5 1 5 Ath 1 1 Charleroi 1 2 3 6 2 4 2 5 2 5 1 25 1 25 Mons 1 5 Mouscron 1 5 1 5 1 5 1 5 Soignies 2 5 1 25 1 25 1 33 3 75 2 5 2 5 Thuin 2 5 2 5 2 5 3 75 3 75 2 5 Tournai 1 5 1 33 1 5 1 5 Huy 1 1 1 1 1 1 Liège 1 17 2 4 2 4 3 6 2 4 1 25 1 25 Verviers 2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 Waremme -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Arlon 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Bastogne -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Marche-en-Famenne -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- eufchâteau 1 1 Virton -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Dinant 1 5 2 1 1 5 1 5 2 1 2 1 2 1 1 5 2 1 amur 2 5 1 33 2 67 2 67 1 33 Philippeville -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Wallonie 12 29 15 37 15 38 15 38 19 48 14 37 13 34 8 22 6 17 België 3 23 37 29 43 34 48 38 45 37 42 36 34 3 27 25 21 19 : aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden IPH - Epidemiologie k81_t1 % : (aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden/ totaal aantal peillaboratoria) x 1 1

in vergelijking met 25, daling van het aantal laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden in Vlaanderen, Wallonië en Brussel (tabel 2). Tabel 2 : : evolutie van het aantal deelnemers (1996-26) Jaar Laboratoria die ten minste 1 Jaar Laboratoria die ten minste 1 Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden geval diagnosticeerden geval diagnosticeerden % % % 1996 12 8,6 2 43 33,9 24 34 3,1 1997 26 19,4 21 48 37,8 25 27 24,5 1998 3 22,6 22 45 37,2 26 21 19,1 1999 37 28,7 23 42 36,2 IPH - Epidemiologie k81_t2 Voornaamste epidemiologische kenmerken 1. Incidentie en registratiefrequentie in 26 nationale incidentie van 8,/1 5 inwoners; opmerkelijk zijn de 49 gediagnosticeerde gevallen in Brussel (23 : =37, 24 : =358, 25 : =277) waarvan 65 gevallen waren gelokaliseerd in Brussel-Stad, 54 in Sint-Gillis, 54 in Sint-Jans-Molenbeek en 53 in Anderlecht, evenals 168 gevallen gediagnosticeerd in het arrondissement Antwerpen (23 : =128, 24 : =152, 25 : =244; figuur 1). Figuur 1 : : incidentie per arrondissement (/1 5 inw., 26) AL : Aalst AR: Arlon AT: Ath AW: Antwerpen B: Brussel BG: Brugge BS: Bastogne CR: Charleroi DK: Diksmuide DM : Dendermonde D: Dinant EK: Eeklo GT: Gent HS: Hasselt HV: Halle-Vilvoorde HY: Huy IP: Ieper KR: Kortrijk LG: Liège LV: Leuven MC: Mouscron MH: Mechelen M: Mons MR: Marche-en-Fam. MS: Maaseik C: eufchâteau M: amur V: ivelles OD: Oudenaarde OS: Oostende PV: Philippeville RS: Roeselare SG: Soignies S: St.-iklaas TG: Tongeren TH: Turnhout TL: Tielt T: Thuin TR: Tournai VR: Veurne VT: Virton VV: Verviers WR: Waremme VR DK IP OS incidentie/1. inwoners [, - 48,1], MC >, - 2,5 > 2,5-5, > 5, RS BG TL KR TR EK GT OD AT M AL 8,4 DM SG S HV T B CR AW MH V PV LV M TH D HS WR HY C MS TG LG MR VT BS AR TG VV 2

2. Evolutie van de incidentie en registratiefrequentie opmerkelijk is de toename van de incidentie in Brussel (tabel 3). Tabel 3 : : evolutie incidentie/arrondissement (/1 5 inw., 1997-26) Arrondissement 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Brussel 18, 22,2 27,6 34,6 33,9 32,4 37,3 35,8 27,5 48,1 totaal 171 211 263 332 325 317 37 358 277 49 Antwerpen 4, 9,5 17,4 7,8 7,4 13, 13,7 16,1 25,7 17,6 Mechelen 1,7 4, 8,9 2,9 5,6 5,5 3,9 2,3 6,4 2,9 Turnhout 3,3 1,5 4, 1,7 3,9 2, 2,9, 2,2 1,4 Halle-Vilvoorde 5,6 4, 7,7 14,7 16,8 17,8 16,4 14,1 5,4 8,9 Leuven 6,6 1,6 2,2 4,2 2,,7 2,6,6,4,2 Brugge 4,5 8,6 1,5 3,7 1,3 7,4 1,1 2,2,, Diksmuide, 4,2, 4,2, 2,1 2,1, 2,1 2,1 Ieper, 1,9 3,8 2,9 1, 4,8 3,8,,, Kortrijk 6,5 12,9 14, 1,8 2,2 5,4 5,8 15,9,7, Oostende 2,1 2,8 13,4 14,7 23,2 37,5 13,1,,7, Roeselare, 1,4 2,1,7 2,1 1,4 12, 1,4,, Tielt 2,3 13,7 14,8 2,3 4,5 5,7 15,9 18,1,, Veurne, 9, 7,1 8,9 17,7 8,7 6,9, 3,4, Aalst,4,8 1,5 2,3 4,2 6,9 7,6 3,,8,8 Dendermonde 7, 9,2 4,8 1,1 5,9 8, 7,5 7,5 3,2 3,7 Eeklo,, 8,8 2,5 3,8 6,3 1,3 8,8 1,, Gent 1,8 4,1 4, 1,8,8 1,4 4,6 7,4,6,4 Oudenaarde 5,3 1,5 6,1,9,9,9 8,7 6,1,9, St.-iklaas 4,5 5, 6,3 1,3 4, 1,8 4, 2,6 7,5 4,8 Hasselt,5 3,7 1,1 5, 5,5 1, 1, 3,6,, Maaseik,9 3,3 5,1 3,2 3,7,9,4 1,8 1,8, Tongeren 3,7 4,8 1,6 1,1 1,1,5, 1,,5,5 Vlaanderen 3,4 5,3 7,1 4,9 6,1 6,9 7, 6,8 5,9 4,3 totaal 21 314 423 29 36 414 418 49 354 259 ivelles 2,6 2,3 2,6 2,3 4,6 1,4 2,2 3,6 2,5 3,3 Ath, 5,1 5,1 2,5 2,5 2,5 1,2 2,5 1,2 3,7 Charleroi 1,4 3,1 4,5 5,7 2,4 5,5 6,2 8,8,2,7 Mons 1,2,4 2, 1,2 1,2 1,2 4,,4,8,8 Mouscron,, 2,9 1,4 1,4 2,9 1,4 1,4 1,4, Soignies 5,2 9,9 9,8 12,1 6,4 5,7 16, 15,3,6 2,2 Thuin 2,8 3,4 8,2 4,1 11, 11,6 6,2 11,6,7,7 Tournai 2,1,7,7 2,1 1,4, 4,3 1,4,, Huy 1, 8,2 4, 3, 4, 2,, 1,, 1, Liège,7 1,9 1,7 2,2 2,4 2, 1,9 1,2,5,5 Verviers,8 1,9 3,8 6,4 11,7 6, 7,4 3,7 3, 8,4 Waremme, 3, 4,4 1,5 1,5,,,,, Arlon 3,9 19,5 31, 25,1 36,6 3,8 13,1 16,8,, Bastogne, 2,5 2,5 4,9, 2,4 14,3 9,5 7,1, Marche-en-Famenne,,,,,, 5,8 3,8,, eufchâteau,,, 1,8 3,6 1,8 3,6 1,8,, Virton 2,1 6,3 6,2 18,6 22,7 6,1 1,1 16,1, 4, Dinant 3,1 3,1 2, 4, 5, 6, 49,4 48,2 1,7 8,7 amur,7 1,8 1,8,7,4 2,5 3,1 2,8 4,8 3,8 Philippeville,, 1,6 6,5 6,5 8,1 8,, 3,2, Wallonie 1,5 2,9 3,7 4,1 4,6 3,5 6,1 5,9 1,7 2,2 totaal 49 97 124 137 153 117 27 199 57 74 Onbekend totaal 22 31 27 42 67 28 24 21 24 22 België 4,4 6,4 8,2 7,8 8,8 8,5 9,8 9,5 6,8 8, totaal 443 653 837 81 95 876 119 987 712 845 IPH-Epidemiologie 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 2 S.A.) voor het beschouwde jaar k81_t3 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 1 S.A.) voor het beschouwde jaar 3

in vergelijking met het gemiddelde van voorgaande jaren gaat het aantal gevallen gediagnosticeerd in Brussel in 26 in stijgende lijn (figuren 2 en 3). Figuur 2 : : evolutie van de registratiefrequentie per arrondissement ( 26; M 1997-25) 5 4 3 26 = 823 M 1997-25 =772 2 1 Aw Mh Th HV Lv Bg Dk Ip Kr Os Rs Tl Vr Al Dm Ek Gt Od S Hs Ms Tg B v At Cr Mn Mc Sg Tn Tr Hy Lg Vv Wr Ar Bs Mr c Vt Dn m Pv Figuur 3 : : evolutie van de registratiefrequentie per arrondissement ( 26, Max en Min per arrondissement 1997-25) 5 4 3 26 Max per arrondissement 1997-25 Min per arrondissement 1997-25 2 1 Aw Mh Th HV Lv Bg Dk Ip Kr Os Rs Tl Vr Al Dm Ek Gt Od S Hs Ms Tg B v At Cr Mn Mc Sg Tn Tr Hy Lg Vv Wr Ar Bs Mr c Vt Dn m Pv in vergelijking met 25, stijging van het aantal gevallen gediagnosticeerd in 26 (tabel 4). Tabel 4 : : evolutie van de registratiefrequentie (1996-26) Jaar Aantal Gemiddeld aantal Jaar Aantal Gemiddeld aantal Jaar gevallen gevallen/lab/jaar gevallen gevallen/lab/jaar Aantal gevallen Gemiddeld aantal gevallen/lab/jaar 1996 26 1,9 2 81 6,3 24 987 8,7 1997 443 3,3 21 95 7,1 25 712 6,5 1998 653 4,9 22 876 7,2 26 845 7,7 1999 837 6,5 23 119 8,8 IPH - Epidemiologie k81_t4 4

3. Verdeling per geslacht en leeftijd 58% van de gevallen werd gediagnosticeerd bij personen van het mannelijke geslacht (geslachtsverhouding M/V : 1,4/1); 778 gevallen (93%) werden gediagnosticeerd bij kinderen < 5 jaar (figuur 4 en tabellen 5 en 6). Figuur 4 : : leeftijdsverdeling (, 26) 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 leeftijd (jaar) Tabel 5 : : verdeling per geslacht en leeftijdsgroep (, %; 26) Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen Totaal (jaar) % % % < 1 248 5,5 179 51,1 427 5,8 1-4 212 43,2 139 39,7 351 41,7 5-14 14 2,9 15 4,3 29 3,4 15-24, 4 1,1 4,5 25-44 6 1,2 6 1,7 12 1,4 45-64 4,8 2,6 6,7 > 65 7 1,4 5 1,4 12 1,4 Totaal 491 1, 35 1, 841 1, IPH - Epidemiologie k81_t5 Tabel 6 : : verdeling per geslacht en leeftijdsgroep (%; 2-26) Jaar Leeftijdsgroep (jaar, %) < 1 1-4 5-14 15-24 25-44 45-64 > 65 Totaal M V M V M V M V M V M V M V M V 2 797 24,1 16,4 23,6 18,9 4,3 4,3,8 1, 1,9 3,3,1,6,6,1 55,3 44,7 21 88 22, 15,5 23,1 21,5 5,6 4,2 1,1 1,5 1, 1,6,8,9,7,6 54,3 45,7 22 869 25,3 14,5 2,8 16,7 4,5 3,8,3 1, 2,2 3,2 1,1 2,1 1,5 3, 55,7 44,3 23 114 19,2 15,6 26,1 21,3 5,1 4,,3,8 1,6 2,3 1,3 1,5,5,6 53,9 46,1 24 983 2,8 13,9 24,2 22,1 5,1 5,5,8 1,1 1,3 2,4 1, 1,3,1,3 53,3 46,7 25 711 27,3 2, 24,2 18,7 3,7 3,1,1,6,,8,1,4,4,6 55,8 44,2 26 841 29,5 21,3 25,2 16,5 1,7 1,8,,5,7,7,5,2,8,6 58,4 41,6 IPH - Epidemiologie k81_t6 5

4. Seizoensevolutie sen werden het hele jaar door waargenomen maar naargelang de jaren vooral in de winter, in de lente of in de herfst (figuren 5 tot 8). Figuur 5 : : evolutie van het aantal diagnoses per week (26) / week 4 3 2 1 J F M A M J J A S O D Figuur 6 : : evolutie van het aantal diagnoses per week ( 26, Max en Min 1996-25) 5 4 3 2 1 26 Max Min 1996-25 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 Figuur 7 : : evolutie van het aantal diagnoses per week ( 26, M 1996-25) 5 4 26 = 845 M 1996-25 =747 3 2 1 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 6

Figuur 8 : : evolutie van het aantal diagnoses per 4 weken (1996-26) / 4 weken 125 1 75 5 25 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 uit de resultaten sinds 1998 blijkt er een verband te bestaan tussen de evolutie van het aantal sen geregistreerd door het netwerk en de evolutie van het aantal niet-griepale ALI (www.iph.fgov.be/epidemio/labo en www.iph.fgov.be/flu; figuur 9). Figuur 9 : : vergelijking tussen de wekelijkse evolutie van het en de niet-griepale ALI (; 1996-26) / week 5 4 3 2 1 niet-griepale ALI 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 25 2 15 1 5 niet-griepale ALI / 1 patiëntcontacten 7

5. Diagnosetechnieken De diagnosetechniek was bekend voor 16/21 laboratoria in 26. Voor deze diagnose gebruikten de meeste laboratoria in 25 en 26 de techniek detectie van antigenen (tabellen 7 en 8). Tabel 7 : : indeling van de diagnosetechnieken per kiem (, %; 25-26) 25 26 Diagnosetechniek % % % % antigeendetectie 122 33,24 17,13 19 13,47 12,9 cultuur 2 54,5 28,9 7 86,53 82,84 serologie 45 12,26 6,32,, gevallen waarvoor een techniek is vermeld 367 1, 51,54 89 1, 95,74 gevallen waarvoor geen techniek is vermeld 345 48,46 36 4,26 Tabel 8 : : indeling van de diagnosetechnieken per laboratorium (, %; 25-26) IPH - Epidemiologie k81_t7 25 26 Diagnosetechniek(en) % % % % antigeendetectie 12 66,67 44,44 12 75, 57,14 cultuur 3 16,67 11,11 4 25, 19,5 serologie 1 5,56 3,7,, antigeendetectie of cultuur 1 5,56 3,7,, antigeendetectie of serologie 1 5,56 3,7,, laboratoria die de techniek hebben vermeld 18 1, 66,67 16 1, 76,19 laboratoria die de techniek niet hebben vermeld 9 33,33 5 23,81 IPH - Epidemiologie k81_t8 Besluit De meeste gevallen worden bij kinderen < 5 jaar gediagnosticeerd. De gevallen worden het hele jaar door vastgesteld maar in het bijzonder in de winter, in de lente of in de herfst. De evolutie van niet-griepale ALI kan deels worden verklaard door de evolutie van het, in het bijzonder tegen het einde van de winter. Het is nuttig te herinneren aan het belang om per provincie of zelfs per arrondissement de ziektekiem verantwoordelijk voor niet-griepale acute luchtweginfecties te diagnosticeren zodat huisartsen de behandeling kunnen aanpassen aan de bacterien en/of virussen die in omloop zijn (www.iph.fgov.be/epidemio/labo - rubriek «maandelijkse rapporten»). 8