REGIONALE PATENTACTIVITEIT VLAANDEREN EN BELGIË

Transcriptie

1 Steunpunt O&O Indicatoren Dekenstraat Leuven REGIONALE PATENTACTIVITEIT VLAANDEREN EN BELGIË Augustus 2007 Mariette Du Plessis* Catherine Lecocq** Tom Magerman* Xiaoyan Song* Bart Van Looy*,** *Steunpunt O&O Indicatoren **Steunpunt Ondernemen en Internationaal Ondernemen, Managerial Economics, Strategy & Innovation, Fac. ETEW, KULeuven Contact: Bart.vanlooy@econ.kuleuven.be Mariette.duplessis@econ.kuleuven.be

2 Inleiding In dit rapport wordt een overzicht geboden van de regionale patentactiviteit in België. Deze regionale verdeling van technologie-activiteit is uitgewerkt voor de periode 1990 tot 2004/5 en is gebaseerd op de adresinformatie beschikbaar voor patentaanvragen en toekenningen binnen het Europese (EPO) en Amerikaanse (USPTO) patentsysteem. Voor het EPO patentsysteem betreffen het zowel aanvragen als toekenningen; voor het Amerikaanse systeem enkel toekenningen. 1 PCT aanvragen zijn in deze analyse niet opgenomen aangezien hieromtrent geen systematische adresinformatie beschikbaar is. Er werd een dubbele allocatie uitgevoerd; in eerste instantie gebaseerd op adresinformatie van de aanvrager; in tweede instantie gebaseerd op adresinformatie van de uitvinder. Beide methoden hebben voor- en nadelen. Wanneer men werkt met adresinformatie afkomstig van de aanvrager sluit men in regel aan bij de locatie waar de technologie-activiteit plaats vindt. Men stelt echter ook vast dat ondernemingen aanvragen indienen op naam van de hoofdzetel of nog een divisie die zich specialiseert in de patentaanvragen en waarbij deze eenheid zich in een andere regio (of zelfs land) situeert. Deze benadering kan dus voor een vertekening in regel ten gunste van grotere agglomeraties zorgen. Vandaar dat ook vaak gewerkt wordt met allocatie op basis van adresinformatie van de uitvinders. Echter ook hier zijn vertekeningen aan de orde, die des te groter worden naarmate pendelen frequenter en over grotere afstanden voorkomt. Een vollediger, genuanceerd beeld wordt dan ook bekomen door beide perspectieven te hanteren 2. Methodologie Om het aantal octrooien van elk regio in België te identificeren is gebruik gemaakt van adresinformatie die beschikbaar is binnen de PATSTAT databank. Adresinformatie heeft betrekking op zowel aanvragers als op uitvinders en bevat in regel straatnaam, gemeente en postcode. In een eerste fase wordt deze adresinformatie (gemeentenaam en postcode) geïsoleerd en gerelateerd aan de beschikbare naamlijsten van gemeenten en postcodes (zowel de LAU (Local Administrative Units) inventaris 3 als lijsten van gemeentenamen en postcodes beschikbaar via De Post 4 ). Voor patentdocumenten waar adresinformatie onvolledig is, wordt op basis van een manuele procedure waarbij ook gebruik gemaakt wordt van informatie betreffende de aanvrager een verdere toewijzing gerealiseerd. Tenslotte werden uitvoerige kwaliteitscontroles uitgevoerd, aan de hand van zowel postcodes, gemeentenamen als aan de hand van namen van aanvragers. Voor een beperkt aantal patentdocumenten is onvoldoende informatie beschikbaar om te komen tot een correcte regionale allocatie. In totaal hebben wij voor de Belgische aanvragers van EPO aanvragen 99.99% van de patenten kunnen toekennen aan een regio, voor de uitvinders is 99.72% toegekend aan een regio. Voor de EPO toekenningen is het percentage toekenning aan een regio 99.98% en 99.68% voor aanvragers en uitvinders 1 Weliswaar publiceert USPTO recent ook aanvragen; de adresinformatie voor dergelijke aanvragen zowel op het niveau van uitvinders als op het niveau van aanvragers is echter dermate onvolledig, dat een betrouwbaar regionaal beeld niet kan gecreëerd worden aan de hand van deze indicator. 2 Tezelfdertijd kan opgemerkt worden dat de resultaten bekomen via uitvinders en aanvragers in belangrijke mate gelijk lopen; correlaties bekomen in het kader van deze studie bedragen 0,80 voor USPTO toekenningen, en 0,9 voor EPO aanvragen en toekenningen (berekend op de absolute aantallen per regio)

3 respectievelijk. Ook % van de USPTO aanvragers kon aan een regio toegekend worden, voor de uitvinders ligt dit percentage lager en kon 97.1% van alle patentdocumenten worden toegekend 5. Indien meerdere aanvragers of uitvinders afkomstig uit verschillende Belgsiche regio s werden geobserveerd, werden de patenten geteld in alle betrokken regio s ( full count principe). Meerdere aanvragers en/of uitvinders binnen eenzelfde regio worden uiteraard telkens maar eenmaal voor de betreffende regio in rekening gebracht. Inzake indeling in regio s werd gebruik gemaakt van de NUTS codes (Nomenclature of Territorial Units for Statistics) zoals gebruikt door Eurostat. Een overzicht van de NUTS codes voor België wordt weergegeven in Tabel 1. 5 De resterende groep bevat in regel enkel een naam, straatnaam, dan wel de omschrijving deceased. 2

4 Tabel 1 NUTS classificatie België CODE NUTS 1 NUTS 2 NUTS 3 RÉG. BRUXELLES-CAP.- BRUSSELS BE1 HFDST. GEWEST BE10 BE100 BE2 BE21 BE211 BE212 BE213 BE22 BE221 BE222 BE223 BE23 BE231 BE232 BE233 BE234 BE235 BE236 BE24 BE241 BE242 BE25 BE251 BE252 BE253 BE254 BE255 BE256 BE257 BE258 BE3 BE31 BE310 BE32 BE321 BE322 BE323 BE324 BE325 BE326 BE327 BE33 BE331 BE332 BE333 BE334 BE34 BE341 BE342 BE343 BE344 BE345 BE35 BE351 BE352 BE353 VLAAMS GEWEST RÉGION WALLONNE Rég. Bruxelles-Cap Brussels Hfdst. Gewest Antwerpen Limburg (B) Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Brabant Wallon Hainaut Liège Luxembourg (B) Namur Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad Arr. Antwerpen Arr. Mechelen Arr. Turnhout Arr. Hasselt Arr. Maaseik Arr. Tongeren Arr. Aalst Arr. Dendermonde Arr. Eeklo Arr. Gent Arr. Oudenaarde Arr. Sint-Niklaas Arr. Halle-Vilvoorde Arr. Leuven Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Arr. Nivelles Arr. Ath Arr. Charleroi Arr. Mons Arr. Mouscron Arr. Soignies Arr. Thuin Arr. Tournai Arr. Huy Arr. Liège Arr. Verviers Arr. Waremme Arr. Arlon Arr. Bastogne Arr. Marche-en-Famenne Arr. Neufchâteau Arr. V irton Arr. Dinant Arr. Namur Arr. Philippeville 3

5 Bevindingen 1. Totaal aantal octrooien per jaar voor EPO en USPTO In Tabel 2 wordt het detail van elke regio per jaar weergegeven voor de EPO aanvragen waarbij de allocatie is gebeurd op basis van de locatie van de aanvrager. De variant waarbij is gewerkt met locatie van de uitvinder vindt men in bijlage 1. Bijlage 2 en 3 betreffen dan de EPO toekenningen (gealloceerd op basis van aanvrager en uitvinder); bijlage 4 en 5 betreffen analoge data inzake de USPTO toekenningen. In Vlaanderen en België bekleedt Antwerpen de eerste plaats ongeacht de indicator die men hanteert. De top 5 in Vlaanderen betreft, naast Antwerpen, Leuven, Gent, Turnhout en Kortrijk. De regio Halle-Vilvoorde sluit dicht aan bij deze top 5. De sterke positie van de regio Antwerpen wordt in belangrijke mate gedragen door Agfa-Gevaert. Daarnaast spelen ook Bayer Antwerpen, Xeikon en Alcatel Bell een belangrijke rol. In de Leuvense regio betreffen de grootste aanvragers van octrooien IMEC, de Katholieke Universiteit Leuven en Raychem/Tyco. In Gent zijn vooral Innogenetics, VIB, Plant Genetic Systems en de Universiteit Gent actief inzake het aanvragen van octrooien; voor Turnhout betreft het Janssen Pharmaceutica, VITO en Nuyts NV. In Kortrijk zijn vooral Bekaert, Michel van de Wiele en Barco van belang. In de regio Halle-Vilvoorde speelt vooral Electrolux Home Products, Sony (Service Centre) en Vaillant een grote rol; daarnaast observeert men ook Puratos, Cerestar Holding en R.E.D. Laboratories. Voor Brussel valt de rol op van ondernemingen zoals Solvay, UCB en Glaverbel. In Nijvel betreffen belangrijke aanvragers, Glaxosmithkline (Smithkline Beecham), Universite Catholique de Louvain en Ion Beam Applications (IBA). Omwille van de lange tijdsperiode tussen aanvraag en toekenning die voor het USPTO systeem gemiddeld 3 à 4 jaar en voor het EPO systeem 5 à 6 jaar bedraagt dienen trends inzake toekenningen met de nodige omzichtigheid benaderd te worden. Toch blijkt uit de resultaten dat een aantal regio s - Brussel-Hoofdstad, Mechelen, Turnhout, Gent, Halle- Vilvoorde, Leuven, Kortrijk, Nivelles, Charleroi, Liège en Namur - een duidelijke toenemende tendens vertonen in het aantal aangevraagde octrooien. Voor Antwerpen is dit minder het geval en is er eerder sprake van stagnatie of zelfs een daling. 4

6 Tabel 2 a Totaal aantal EPO octrooi aanvragen, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS 3 REGIO Totaal VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen (1) BE212 Arr. Mechelen BE213 Arr. Turnhout (4) BE221 Arr. Hasselt BE222 Arr. Maaseik BE223 Arr. Tongeren BE231 Arr. Aalst BE232 Arr. Dendermonde BE233 Arr. Eeklo BE234 Arr. Gent (3) BE235 Arr. Oudenaarde BE236 Arr. Sint-Niklaas BE241 Arr. Halle-Vilvoorde BE242 Arr. Leuven (2) BE251 Arr. Brugge BE252 Arr. Diksmuide BE253 Arr. Ieper BE254 Arr. Kortrijk (5) BE255 Arr. Oostende BE256 Arr. Roeselare BE257 Arr. Tielt BE258 Arr. Veurne

7 Tabel 2 b Totaal aantal EPO octrooi aanvragen, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS 3 REGIO Totaal BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad WALLONIË BE310 Arr. Nivelles BE321 Arr. Ath BE322 Arr. Charleroi BE323 Arr. Mons BE324 Arr. Mouscron BE325 Arr. Soignies BE326 Arr. Thuin BE327 Arr. Tournai BE331 Arr. Huy BE332 Arr. Liège BE333 Arr. Verviers BE334 Arr. Waremme BE341 Arr. Arlon BE342 Arr. Bastogne BE343 Arr. Marche-en-Famenne BE344 Arr. Neufchâteau BE345 Arr. Virton BE351 Arr. Dinant BE352 Arr. Namur BE353 Arr. Philippeville Onbekend 1 1 Totaal

8 Figuur 1 jaar per regio Grafische voorstelling van het gemiddelde aantal octrooien aangevraagd per 7

9 2. Octrooi totalen genormaliseerd aan de hand van inwoners en BBP. In tabel 3 worden de octrooitotalen (EPO aanvragen, toegewezen aan de hand van de aanvrager) in elke regio gerelateerd aan het aantal inwoners in de regio; resulterend in een indicator die het aantal patenten (of patentaanvragen) per miljoen inwoners weergeeft 6. In bijlage 6 tot en met 10 kunnen analoge data betreffende toewijzing aan de hand van uitvinders en toekenningen (EPO en USPTO) worden gevonden. Zoals tabel 3 aangeeft, plaatst deze indicator kleinere regio s met relatief meer technologie- activiteit, nadrukkelijker in de kijker. Voor Vlaanderen springen de relatief sterke positie van Ieper en Kortrijk nu in het oog (naast Antwerpen, Leuven, Turnhout en Gent). In Wallonië valt de relatief sterke positie op van Aarlen in belangrijke mate gedreven door slechts een onderneming, nl. Soremartec -, Nijvel en Charleroi. De relatief sterke positie van Charleroi hangt dan weer samen met o.m. de aanwezigheid van onderzoeksactiviteiten van Totalfina in deze regio. Tabel 4 bevat dan weer het aantal octrooien (EPO aanvragen, toegewezen aan de hand van de aanvrager), ditmaal genormaliseerd per miljoen BBP in elk regio. De resultaten zijn terug te vinden in bijlage 11 tot 15. De resultaten liggen in lijn met de bevindingen bekomen na normalisatie aan de hand van bevolkingsgegevens (correlatie: 0,92). Ook hier komen dezelfde - kleinere - regio s nadrukkelijker op de voorgrond. Een variant van deze indicatoren kan gevonden worden in tabel 5. Hier wordt de ratio tussen enerzijds aandeel in patentactiviteit en anderzijds aandeel in bevolking en BBP weergegeven. Deze ratio bedraagt 1 indien beide proporties samenvallen, bijvoorbeeld wanneer 10% van de patentactiviteit zich situeert in een regio die ook goed is voor 10% van de bevolking (cq. BBP). Waarden hoger dan 1 reflecteren een bijdrage op het vlak van technologie die verder gaat dan puur te verwachten op basis van bevolkingsaantallen (BBP); voor waarden kleiner dan 1 geldt net het omgekeerde. Tabel 5 maakt duidelijk dat inzake technologie, de regio s Ieper, Kortrijk, Leuven, Antwerpen, Turnhout en Gent relatief sterk staan. Daarnaast komt Brussel sterk naar voor wanneer men rekening houdt met bevolking. De lagere waarden voor Brussel na normalisatie voor BBP suggereren dan weer dat een belangrijk deel van het BBP in Brussel zich situeert in sectoren waar patentactiviteit minder of nauwelijks aanwezig is (de meerderheid van de dienstensector). In Wallonië observeert men relatief sterke posities voor Aarlen, Nijvel en Charleroi. Bijlage 16 bevat een set van analoge indicatoren, waarbij de allocatie is gebaseerd op uitvinders.. 6 Het is deze indicator die ook door Eurostat wordt gerapporteerd in het kader van de regionale STI indicatoren. De cijfers die hier gerapporteerd worden, liggen lager dan de cijfers die men vindt bij Eurostat; dit heeft te maken met het gegeven dat Eurostat ook de PCT aanvragen meetelt. Aangezien de Patstat databank omtrent PCT aanvragen onvoldoende adresinformatie bevat, is een correcte inclusie van de PCT aanvragen vooralsnog niet mogelijk. 8

10 Tabel 3 a Totaal aantal EPO octrooi aanvragen per miljoen inwoners, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO Gem. ( 90-04) VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen 132,0 100,3 158,0 257,2 222,8 263,6 201,5 202,7 222,1 199,7 158,8 173,5 175,9 146,4 132,0 183,1 BE212 Arr. Mechelen 20,3 16,9 40,3 3,3 16,7 29,9 33,1 56,1 59,2 49,1 55,6 104,3 61,7 80,8 48,3 45,0 BE213 Arr. Turnhout 97,0 49,5 82,6 64,0 81,4 98,5 100,4 117,1 153,7 153,3 100,8 139,5 116,9 232,5 202,3 119,3 BE221 Arr. Hasselt 21,9 24,5 24,4 21,5 16,1 29,3 10,6 58,1 28,9 21,0 33,9 31,1 25,8 18,0 33,2 26,6 BE222 Arr. Maaseik 9,9 4,9 38,9 24,1 38,2 70,9 60,9 79,0 110,8 50,6 50,1 49,8 67,5 71,7 80,1 53,8 BE223 Arr. Tongeren 16,5 16,4 10,9 10,8 21,5 10,7 5,3 5,3 42,4 15,9 21,1 21,0 26,2 73,1 62,5 24,0 BE231 Arr. Aalst 11,6 7,7 11,6 7,7 3,8 11,5 19,1 26,8 15,3 7,6 15,2 34,3 19,0 3,8 13,0 BE232 Arr. Dendermonde 16,4 16,4 5,4 10,9 27,1 16,2 21,6 32,3 10,7 37,6 26,8 32,1 53,4 26,7 22,2 BE233 Arr. Eeklo 25,4 25,3 12,7 25,3 12,6 12,6 12,6 37,7 25,2 25,2 37,8 12,6 12,6 18,5 BE234 Arr. Gent 47,3 51,2 45,0 36,7 67,3 71,2 71,1 56,8 151,9 202,3 157,3 152,7 136,1 165,5 134,9 103,2 BE235 Arr. Oudenaarde 17,8 8,9 26,6 35,3 8,8 17,6 26,4 26,3 8,8 52,6 52,4 87,4 69,9 113,3 34,8 39,1 BE236 Arr. Sint-Niklaas 18,6 23,1 32,1 77,7 86,4 31,7 99,4 126,0 94,2 67,2 75,9 49,0 66,5 79,5 74,8 66,8 BE241 Arr. Halle-Vilvoorde 39,2 22,2 38,7 12,8 20,1 27,3 41,7 27,1 36,0 37,7 44,7 40,9 143,5 169,2 182,2 58,9 BE242 Arr. Leuven 60,3 69,1 68,6 61,2 54,0 73,8 113,2 119,2 176,1 206,5 216,4 185,2 171,4 242,1 217,6 135,6 BE251 Arr. Brugge 68,3 56,7 48,9 63,7 15,0 59,7 67,1 89,3 85,3 92,6 121,7 81,0 66,1 143,1 65,9 75,0 BE252 Arr. Diksmuide 21,1 21,0 41,9 62,8 20,9 20,8 20,8 20,8 20,8 16,7 BE253 Arr. Ieper 192,3 172,9 105,6 124,6 86,2 114,9 134,1 163,0 239,7 296,9 172,6 124,8 153,6 134,5 191,9 160,5 BE254 Arr. Kortrijk 90,6 46,9 90,0 75,5 89,8 61,0 107,6 132,8 165,2 193,9 183,5 180,0 295,3 259,6 205,6 145,2 BE255 Arr. Oostende 7,3 14,5 21,5 7,1 14,2 7,1 7,1 28,2 7,1 21,0 13,9 20,8 6,9 54,8 15,4 BE256 Arr. Roeselare 58,1 29,0 28,9 28,8 43,1 78,9 57,3 35,7 92,7 57,0 71,1 63,9 49,6 63,7 99,0 57,1 BE257 Arr. Tielt 11,6 23,2 11,6 23,1 34,5 22,9 22,9 22,8 56,9 45,6 11,4 34,1 22,7 68,0 67,9 31,9 BE258 Arr. Veurne 18,9 18,5 36,4 18,1 35,9 107,3 53,5 35,7 17,7 35,1 69,6 17,3 17,1 32,1 9

11 Tabel 3 b Totaal aantal EPO octrooi aanvragen per miljoen inwoners, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO Gem. ( 90-04) BRUSSEL Arr. de Bruxelles-Capitale / BE100 Arr. van Brussel-Hoofdstad 110,1 97,3 110,4 95,8 123,1 123,2 96,9 149,2 199,1 181,2 174,7 197,7 224,3 186,7 197,3 151,1 WALLONIË BE310 Arr. Nivelles 34,6 40,2 42,7 63,4 89,6 62,2 102,9 67,1 104,1 204,4 321,9 226,2 204,7 166,9 113,2 122,9 BE321 Arr. Ath 0,0 12,9 12,9 25,7 12,8 12,8 38,3 25,4 12,6 25,0 37,4 14,4 BE322 Arr. Charleroi 51,6 30,4 51,4 32,7 72,4 44,5 56,3 117,6 163,0 146,8 195,0 183,2 137,9 97,5 190,0 104,7 BE323 Arr. Mons 4,0 15,8 19,7 3,9 11,9 23,8 11,9 31,8 20,0 20,0 16,1 20,1 28,1 36,2 72,3 22,4 BE324 Arr. Mouscron 28,1 14,2 0,0 14,3 42,9 43,0 43,0 86,0 18,1 BE325 Arr. Soignies 6,0 5,9 5,9 5,9 23,4 11,7 11,6 11,6 11,6 11,5 5,7 11,4 8,1 BE326 Arr. Thuin 7,0 6,9 6,9 6,9 6,9 6,8 2,8 BE327 Arr. Tournai 14,2 14,2 7,1 7,1 7,1 35,5 14,2 14,2 28,4 35,5 7,1 12,3 BE331 Arr. Huy 21,3 10,6 21,0 20,7 20,6 30,6 19,8 29,5 19,5 29,1 14,8 BE332 Arr. Liège 44,1 32,2 27,0 35,3 32,0 33,8 22,1 64,6 61,3 74,9 95,7 126,5 93,9 83,6 107,2 62,3 BE333 Arr. Verviers 47,5 51,1 42,9 23,2 7,7 11,5 45,9 34,3 34,1 34,1 41,4 78,6 44,7 40,9 55,5 39,6 BE334 Arr. Waremme 15,5 15,4 45,1 14,9 29,2 28,9 9,9 BE341 Arr. Arlon 20,5 20,3 60,4 179,6 118,8 216,1 195,7 389,9 213,6 310,1 76,8 171,4 113,2 224,7 334,0 176,3 BE342 Arr. Bastogne 52,8 51,9 25,8 24,9 73,5 24,2 23,8 47,3 21,6 BE343 Arr. Marche-en-Famenne 20,5 20,3 20,1 20,0 117,6 97,5 77,4 96,0 31,3 BE344 Arr. Neufchâteau 18,3 18,1 18,1 35,9 35,8 17,8 9,6 BE345 Arr. Virton 21,7 21,3 21,1 41,5 20,1 8,4 BE351 Arr. Dinant 10,4 10,4 20,2 9,9 19,7 4,7 BE352 Arr. Namur 3,7 29,4 3,7 7,3 3,6 14,4 21,5 25,0 24,9 74,1 38,7 35,0 52,1 72,5 27,1 BE353 Arr. Philippeville 33,8 33,3 33,1 16,5 16,4 8,9 10

12 Figuur 2 Grafische voorstelling van het gemiddelde aantal octrooien (EPO) aangevraagd per jaar gerelateerd per miljoen inwoners per regio 11

13 Tabel 4 a Totaal aantal EPO octrooi aanvragen per miljoen euro BBP, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO Gemiddelde ( 95-04) VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen 9,1 7,0 7,0 7,6 6,5 5,0 5,4 5,4 4,4 3,8 6,1 BE212 Arr. Mechelen 1,5 1,6 2,6 2,8 2,3 2,3 4,2 2,3 2,9 1,6 2,4 BE213 Arr. Turnhout 4,8 4,8 5,5 7,2 6,6 4,0 5,5 4,4 8,5 7,2 5,9 BE221 Arr. Hasselt 1,3 0,5 2,6 1,2 0,9 1,3 1,2 1,0 0,7 1,2 1,2 BE222 Arr. Maaseik 4,7 4,1 5,2 6,8 3,0 2,8 2,7 3,6 3,7 4,0 4,1 BE223 Arr. Tongeren 0,8 0,4 0,4 3,2 1,2 1,5 1,4 1,7 4,7 4,1 1,9 BE231 Arr. Aalst 0,8 1,4 1,9 1,1 0,5 1,0 2,1 1,1 0,2 1,0 BE232 Arr. Dendermonde 1,1 1,5 2,2 0,7 2,3 1,6 1,8 2,9 1,4 1,6 BE233 Arr. Eeklo 0,9 0,9 2,7 1,7 1,7 2,2 0,7 0,7 1,2 BE234 Arr. Gent 2,9 2,9 2,3 6,0 7,7 5,8 5,5 4,7 5,6 4,2 4,8 BE235 Arr. Oudenaarde 1,1 1,6 1,5 0,5 2,8 2,7 4,4 3,1 4,7 1,4 2,4 BE236 Arr. Sint-Niklaas 1,8 5,5 6,7 5,0 3,5 3,6 2,2 2,9 3,3 3,1 3,7 BE241 Arr. Halle-Vilvoorde 1,2 1,8 1,1 1,4 1,4 1,6 1,4 4,8 5,5 5,5 2,6 BE242 Arr. Leuven 4,1 6,3 6,6 9,4 10,2 10,1 8,5 7,7 10,4 8,9 8,2 BE251 Arr. Brugge 2,9 3,3 4,3 4,0 4,2 5,1 3,4 2,7 5,7 2,5 3,8 BE252 Arr. Diksmuide 4,4 1,4 1,4 1,2 1,2 1,1 1,1 BE253 Arr. Ieper 7,3 8,5 9,9 13,8 15,9 9,5 6,3 7,2 6,4 8,8 9,4 BE254 Arr. Kortrijk 2,8 5,0 5,9 6,9 7,6 7,2 6,9 11,3 9,6 7,3 7,1 BE255 Arr. Oostende 0,4 0,5 1,7 0,4 1,1 0,7 1,1 0,3 2,6 0,9 BE256 Arr. Roeselare 3,4 2,6 1,7 4,1 2,4 2,9 2,5 1,9 2,4 3,6 2,7 BE257 Arr. Tielt 1,1 1,1 1,0 2,5 1,9 0,4 1,2 0,8 2,3 2,2 1,5 BE258 Arr. Veurne 0,9 1,9 5,5 2,6 1,7 0,8 1,5 3,0 0,7 0,7 1,9 12

14 Tabel 4 b Totaal aantal EPO octrooi aanvragen per miljoen euro BBP, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO Gemiddelde ( 95-04) BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad 2,8 2,2 3,4 4,4 3,8 3,5 3,9 4,3 3,5 3,6 3,5 WALLONIË BE310 Arr. Nivelles 3,4 5,6 3,6 5,3 9,8 14,3 9,6 8,4 6,7 4,2 7,1 BE321 Arr. Ath 1,1 1,1 3,3 2,1 0,9 1,9 2,7 1,3 BE322 Arr. Charleroi 2,6 3,2 6,9 9,0 8,0 10,4 9,5 7,1 4,9 9,0 7,1 BE323 Arr. Mons 1,7 0,8 2,3 1,4 1,3 1,0 1,3 1,7 2,1 4,0 1,8 BE324 Arr. Mouscron 0,9 0,8 2,1 2,0 1,9 3,7 1,1 BE325 Arr. Soignies 0,9 0,9 0,9 0,9 0,8 0,4 0,7 0,6 BE326 Arr. Thuin 0,7 0,6 0,1 BE327 Arr. Tournai 0,5 0,5 0,5 2,3 0,8 0,8 1,5 1,8 0,3 0,9 BE331 Arr. Huy 1,3 2,0 1,3 1,8 1,1 1,6 0,9 BE332 Arr. Liège 1,9 1,2 3,6 3,3 4,0 4,8 6,3 4,6 4,0 4,8 3,8 BE333 Arr. Verviers 0,7 2,8 2,1 2,0 1,9 2,2 4,1 2,3 2,2 2,8 2,3 BE334 Arr. Waremme 3,9 1,3 2,3 2,3 1,0 BE341 Arr. Arlon 11,5 10,5 20,4 11,1 15,5 3,9 9,0 5,5 10,7 15,6 11,4 BE342 Arr. Bastogne 1,9 5,2 1,7 1,5 2,8 1,3 BE343 Arr. Marche-en-Famenne 1,3 1,3 1,2 1,1 6,3 5,0 3,8 4,4 2,4 BE344 Arr. Neufchâteau 1,2 1,1 2,0 2,0 1,0 0,7 BE345 Arr. Virton 2,8 1,2 0,4 BE351 Arr. Dinant 1,5 0,7 1,3 0,3 BE352 Arr. Namur 0,9 1,3 1,4 1,4 3,9 2,0 1,7 2,5 3,3 1,8 BE353 Arr. Philippeville 3,1 1,5 1,5 0,6 13

15 Figuur 2 Grafische voorstelling van het gemiddelde aantal octrooien (EPO) aangevraagd per jaar gerelateerd per miljoen BBP per regio Tijdsperiode

16 Tabel 5 a Verhouding van het gemiddelde percentage octrooien per regio over het percentage van de bevolking/bbp voor octrooien met een Belgische aanvrager in Vlaanderen EP applicaties EP toekenningen US toekenningen NUTS3 REGIO %octrooien/%bev. ( ) %octrooien/%bbp ( ) %octrooien/%bev. ( ) %octrooien/%bbp ( ) %octrooien/%bev. ( ) %octrooien/%bbp ( ) VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen 2,4 1,6 3,1 2,0 3,1 2,4 BE212 Arr. Mechelen 0,5 0,6 0,6 0,6 0,3 0,3 BE213 Arr. Turnhout 1,4 1,5 1,5 1,4 2,0 2,0 BE221 Arr. Hasselt 0,3 0,3 0,4 0,3 0,2 0,2 BE222 Arr. Maaseik 0,6 1,0 0,6 0,8 0,6 1,2 BE223 Arr. Tongeren 0,3 0,5 0,4 0,5 0,2 0,3 BE231 Arr. Aalst 0,2 0,3 0,2 0,4 0,2 0,3 BE232 Arr. Dendermonde 0,3 0,4 0,3 0,3 0,1 0,2 BE233 Arr. Eeklo 0,3 0,3 0,3 0,6 0,2 0,2 BE234 Arr. Gent 1,2 1,2 0,9 0,8 1,1 1,4 BE235 Arr. Oudenaarde 0,4 0,6 0,5 0,5 0,4 0,4 BE236 Arr. Sint-Niklaas 0,8 1,0 0,9 1,1 0,7 0,9 BE241 Arr. Halle-Vilvoorde 0,7 0,6 0,8 0,5 0,4 0,3 BE242 Arr. Leuven 1,6 2,0 1,2 1,3 1,6 2,4 BE251 Arr. Brugge 0,9 1,0 1,4 1,4 0,2 0,3 BE252 Arr. Diksmuide 0,2 0,3 0,1 0,2 0,3 0,2 BE253 Arr. Ieper 2,1 2,3 2,2 2,8 2,9 3,2 BE254 Arr. Kortrijk 1,7 1,7 2,0 1,9 1,6 1,5 BE255 Arr. Oostende 0,2 0,2 0,2 0,1 0,2 0,3 BE256 Arr. Roeselare 0,7 0,7 0,8 0,9 0,5 0,6 BE257 Arr. Tielt 0,4 0,4 0,3 0,3 0,2 0,2 BE258 Arr. Veurne 0,4 0,5 0,3 0,4 0,1 0,2 15

17 Tabel 5 b Verhouding van het gemiddelde percentage octrooien per regio over het percentage van de bevolking/bbp voor octrooien met een Belgische aanvrager in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO BRUSSEL %octrooien/%bev. ( ) EP applicaties EP toekenningen US toekenningen %octrooien/%bbp %octrooien/%bev. %octrooien/%bbp %octrooien/%bev. ( ) ( ) ( ) ( ) %octrooien/%bbp ( ) Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad 1,9 0,9 2,0 0,9 2,0 0,8 BE100 WALLONIË BE310 Arr. Nivelles 1,4 1,8 1,1 1,3 0,8 1,2 BE321 Arr. Ath 0,2 0,3 0,2 0,3 0,0 0,1 BE322 Arr. Charleroi 1,2 1,7 1,1 1,4 1,2 1,5 BE323 Arr. Mons 0,3 0,4 0,3 0,5 0,3 0,4 BE324 Arr. Mouscron 0,2 0,3 0,3 0,3 0,1 0,1 BE325 Arr. Soignies 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,2 BE326 Arr. Thuin 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 BE327 Arr. Tournai 0,1 0,2 0,2 0,3 0,0 0,1 BE331 Arr. Huy 0,2 0,2 0,3 0,4 0,1 0,1 BE332 Arr. Liège 0,7 0,9 0,7 1,0 0,4 0,5 BE333 Arr. Verviers 0,5 0,6 0,5 0,4 0,4 0,4 BE334 Arr. Waremme 0,1 0,2 0,1 0,4 0,1 0,2 BE341 Arr. Arlon 2,1 2,9 2,9 4,1 1,3 1,5 BE342 Arr. Bastogne 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,1 BE343 Arr. Marche-en-Famenne 0,3 0,6 0,3 0,7 0,1 0,1 BE344 Arr. Neufchâteau 0,1 0,2 0,0 0,1 0,1 0 BE345 Arr. Virton 0,1 0,1 0,1 0,1 0 0 BE351 Arr. Dinant 0,1 0, BE352 Arr. Namur 0,3 0,4 0,2 0,4 0,1 0,2 BE353 Arr. Philippeville 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,3 16

18 BIJLAGEN 17

19 Bijlage 1 a Totaal aantal EPO octrooi aanvragen, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS 3 REGIO Totaal VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen BE212 Arr. Mechelen BE213 Arr. Turnhout BE221 Arr. Hasselt BE222 Arr. Maaseik BE223 Arr. Tongeren BE231 Arr. Aalst BE232 Arr. Dendermonde BE233 Arr. Eeklo BE234 Arr. Gent BE235 Arr. Oudenaarde BE236 Arr. Sint-Niklaas BE241 Arr. Halle-Vilvoorde BE242 Arr. Leuven BE251 Arr. Brugge BE252 Arr. Diksmuide BE253 Arr. Ieper BE254 Arr. Kortrijk BE255 Arr. Oostende BE256 Arr. Roeselare BE257 Arr. Tielt BE258 Arr. Veurne

20 Bijlage 1 b Totaal aantal EPO octrooi aanvragen, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS 3 REGIO Totaal BRUSSEL Arr. de Bruxelles-Capitale / BE100 Arr. van Brussel-Hoofdstad WALLONIË BE310 Arr. Nivelles BE321 Arr. Ath BE322 Arr. Charleroi BE323 Arr. Mons BE324 Arr. Mouscron BE325 Arr. Soignies BE326 Arr. Thuin BE327 Arr. Tournai BE331 Arr. Huy BE332 Arr. Liège BE333 Arr. Verviers BE334 Arr. Waremme BE341 Arr. Arlon BE342 Arr. Bastogne BE343 Arr. Marche-en-Famenne BE344 Arr. Neufchâteau BE345 Arr. Virton BE351 Arr. Dinant BE352 Arr. Namur BE353 Arr. Philippeville Onbekend Totaal

21 Bijlage 2 a Totaal aantal EPO octrooi toekenningen, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS 3 REGIO Totaal VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen BE212 Arr. Mechelen BE213 Arr. Turnhout BE221 Arr. Hasselt BE222 Arr. Maaseik BE223 Arr. Tongeren BE231 Arr. Aalst BE232 Arr. Dendermonde BE233 Arr. Eeklo BE234 Arr. Gent BE235 Arr. Oudenaarde BE236 Arr. Sint-Niklaas BE241 Arr. Halle-Vilvoorde BE242 Arr. Leuven BE251 Arr. Brugge BE252 Arr. Diksmuide BE253 Arr. Ieper BE254 Arr. Kortrijk BE255 Arr. Oostende BE256 Arr. Roeselare BE257 Arr. Tielt BE258 Arr. Veurne

22 Bijlage 2 b Totaal aantal EPO octrooi toekenningen, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS 3 REGIO Totaal BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad WALLONIË BE310 Arr. Nivelles BE321 Arr. Ath BE322 Arr. Charleroi BE323 Arr. Mons BE324 Arr. Mouscron BE325 Arr. Soignies BE326 Arr. Thuin BE327 Arr. Tournai BE331 Arr. Huy BE332 Arr. Liège BE333 Arr. Verviers BE334 Arr. Waremme BE341 Arr. Arlon BE342 Arr. Bastogne BE343 Arr. Marche-en-Famenne BE344 Arr. Neufchâteau 1 1 BE345 Arr. Virton BE352 Arr. Namur BE353 Arr. Philippeville Onbekend 1 1 Totaal

23 Bijlage 3 a Totaal aantal EPO octrooi toekenningen, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS 3 REGIO Totaal VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen BE212 Arr. Mechelen BE213 Arr. Turnhout BE221 Arr. Hasselt BE222 Arr. Maaseik BE223 Arr. Tongeren BE231 Arr. Aalst BE232 Arr. Dendermonde BE233 Arr. Eeklo BE234 Arr. Gent BE235 Arr. Oudenaarde BE236 Arr. Sint-Niklaas BE241 Arr. Halle-Vilvoorde BE242 Arr. Leuven BE251 Arr. Brugge BE252 Arr. Diksmuide BE253 Arr. Ieper BE254 Arr. Kortrijk BE255 Arr. Oostende BE256 Arr. Roeselare BE257 Arr. Tielt BE258 Arr. Veurne

24 Bijlage 3 b Totaal aantal EPO octrooi toekenningen, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS 3 REGIO Totaal BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad WALLONIË BE310 Arr. Nivelles BE321 Arr. Ath BE322 Arr. Charleroi BE323 Arr. Mons BE324 Arr. Mouscron BE325 Arr. Soignies BE326 Arr. Thuin BE327 Arr. Tournai BE331 Arr. Huy BE332 Arr. Liège BE333 Arr. Verviers BE334 Arr. Waremme BE341 Arr. Arlon BE342 Arr. Bastogne BE343 Arr. Marche-en-Famenne BE344 Arr. Neufchâteau BE345 Arr. Virton BE351 Arr. Dinant BE352 Arr. Namur BE353 Arr. Philippeville Onbekend Totaal

25 Bijlage 4 a Totaal aantal USPTO octrooi toekenningen, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO Totaal VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen BE212 Arr. Mechelen BE213 Arr. Turnhout BE221 Arr. Hasselt BE222 Arr. Maaseik BE223 Arr. Tongeren BE231 Arr. Aalst BE232 Arr. Dendermonde BE233 Arr. Eeklo BE234 Arr. Gent BE235 Arr. Oudenaarde BE236 Arr. Sint-Niklaas BE241 Arr. Halle-Vilvoorde BE242 Arr. Leuven BE251 Arr. Brugge BE252 Arr. Diksmuide BE253 Arr. Ieper BE254 Arr. Kortrijk BE255 Arr. Oostende BE256 Arr. Roeselare BE257 Arr. Tielt BE258 Arr. Veurne

26 Bijlage 4 b Totaal aantal USPTO octrooi toekenningen, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO Totaal BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad WALLONIË BE310 Arr. Nivelles BE321 Arr. Ath BE322 Arr. Charleroi BE323 Arr. Mons BE324 Arr. Mouscron BE325 Arr. Soignies BE326 Arr. Thuin BE327 Arr. Tournai BE331 Arr. Huy BE332 Arr. Liège BE333 Arr. Verviers BE334 Arr. Waremme BE341 Arr. Arlon BE342 Arr. Bastogne BE343 Arr. Marche-en-Famenne BE344 Arr. Neufchâteau BE352 Arr. Namur BE353 Arr. Philippeville Onbekend Totaal

27 Bijlage 5 a Totaal aantal USPTO octrooi toekenningen, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO Totaal VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen BE212 Arr. Mechelen BE213 Arr. Turnhout BE221 Arr. Hasselt BE222 Arr. Maaseik BE223 Arr. Tongeren BE231 Arr. Aalst BE232 Arr. Dendermonde BE233 Arr. Eeklo BE234 Arr. Gent BE235 Arr. Oudenaarde BE236 Arr. Sint-Niklaas BE241 Arr. Halle-Vilvoorde BE242 Arr. Leuven BE251 Arr. Brugge BE252 Arr. Diksmuide BE253 Arr. Ieper BE254 Arr. Kortrijk BE255 Arr. Oostende BE256 Arr. Roeselare BE257 Arr. Tielt BE258 Arr. Veurne

28 Bijlage 5 b Totaal aantal USPTO octrooi toekenningen, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO Totaal BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad WALLONIË BE310 Arr. Nivelles BE321 Arr. Ath BE322 Arr. Charleroi BE323 Arr. Mons BE324 Arr. Mouscron BE325 Arr. Soignies BE326 Arr. Thuin BE327 Arr. Tournai BE331 Arr. Huy BE332 Arr. Liège BE333 Arr. Verviers BE334 Arr. Waremme BE341 Arr. Arlon BE342 Arr. Bastogne BE343 Arr. Marche-en-Famenne BE344 Arr. Neufchâteau BE345 Arr. Virton BE351 Arr. Dinant BE352 Arr. Namur BE353 Arr. Philippeville Onbekend Totaal

29 Bijlage 6 a Totaal aantal EPO octrooi aanvragen per miljoen inwoners, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO Gemid. ( 90-04) VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen 134,2 112,2 182,8 276,5 262,4 293,6 246,5 273,5 271,4 277,0 273,7 288,2 295,3 291,7 251,3 248,7 BE212 Arr. Mechelen 98,2 84,3 117,5 103,7 130,0 106,3 228,7 168,3 174,2 209,7 196,1 211,8 181,8 232,8 235,0 165,2 BE213 Arr. Turnhout 167,8 91,1 103,3 102,4 96,6 136,4 130,5 174,5 255,4 262,1 196,6 222,7 233,7 276,1 252,8 180,1 BE221 Arr. Hasselt 54,8 35,5 32,5 37,7 50,9 64,0 77,0 108,4 107,8 133,9 156,4 173,8 139,4 136,1 143,1 96,8 BE222 Arr. Maaseik 69,6 29,5 68,1 48,1 47,7 75,7 70,3 190,5 244,7 138,0 159,5 149,4 157,5 241,8 285,0 131,7 BE223 Arr. Tongeren 33,0 32,8 38,0 43,2 37,6 42,8 48,0 90,3 111,2 74,0 89,6 152,3 73,3 88,8 109,4 71,0 BE231 Arr. Aalst 23,2 42,5 65,5 61,6 69,1 80,6 76,6 110,9 84,0 110,7 125,8 95,3 125,8 156,1 87,3 87,7 BE232 Arr. Dendermonde 131,5 98,4 70,8 135,8 119,3 140,6 140,2 215,1 166,5 166,4 187,7 144,5 176,5 272,4 165,2 155,4 BE233 Arr. Eeklo 88,8 63,4 38,0 101,0 125,9 62,9 75,5 150,9 264,2 113,2 150,9 75,6 151,1 138,5 125,6 115,0 BE234 Arr. Gent 137,7 120,9 92,0 85,7 163,1 132,3 117,9 158,2 240,9 273,1 302,4 275,3 324,2 356,9 248,1 201,9 BE235 Arr. Oudenaarde 80,3 71,0 35,4 70,6 61,6 96,7 123,1 79,0 149,0 175,3 139,9 174,8 174,7 156,9 199,8 119,2 BE236 Arr. Sint-Niklaas 83,6 83,2 142,3 118,8 118,3 81,6 85,8 224,9 224,3 219,4 276,8 160,2 124,2 207,7 263,9 161,0 BE241 Arr. Halle-Vilvoorde 138,1 152,0 175,1 207,3 222,7 227,4 239,3 260,3 306,1 368,5 379,1 356,0 311,7 260,9 257,6 257,5 BE242 Arr. Leuven 231,9 179,6 203,4 197,3 270,0 236,9 306,4 337,7 462,1 470,0 550,9 475,0 408,0 432,3 435,3 346,5 BE251 Arr. Brugge 121,4 98,3 105,3 131,2 134,6 138,2 130,5 145,1 196,6 225,8 162,2 132,5 154,3 165,1 95,1 142,4 BE252 Arr. Diksmuide 21,2 147,4 41,9 83,9 104,8 83,9 209,2 125,3 104,0 125,0 104,0 166,7 228,7 41,5 105,8 BE253 Arr. Ieper 153,8 96,1 86,4 67,1 57,5 86,2 95,8 143,8 210,9 134,1 134,2 124,8 134,4 172,9 153,6 123,4 BE254 Arr. Kortrijk 87,0 57,8 86,4 104,2 96,9 104,0 107,6 143,6 132,9 208,3 226,6 201,6 266,5 216,4 162,3 146,8 BE255 Arr. Oostende 36,4 28,9 78,9 28,5 49,7 99,2 42,5 35,3 119,9 77,6 91,1 48,8 90,0 117,0 95,8 69,3 BE256 Arr. Roeselare 138,1 123,1 64,9 122,4 93,4 172,0 121,7 164,4 192,6 149,6 213,4 220,2 198,4 205,2 198,0 158,5 BE257 Arr. Tielt 34,9 23,2 57,8 34,6 80,5 91,6 22,9 228,1 159,5 68,4 45,5 181,6 158,9 169,9 169,7 101,8 BE258 Arr. Veurne 94,5 18,7 55,4 36,4 18,1 71,8 107,3 71,3 35,7 35,3 52,6 52,2 69,1 102,7 54,7 28

30 Bijlage 6 b Totaal aantal EPO octrooi aanvragen per miljoen inwoners, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO Gemid. ( 90-04) BRUSSEL BE100 Arr. de Bruxelles-Capitale / Arr. van Brussel-Hoofdstad 106,0 90,0 119,9 122,1 147,3 143,2 138,0 185,9 231,6 223,2 251,6 240,9 220,3 204,8 206,3 175,4 WALLONIË BE310 Arr. Nivelles 153,9 231,8 228,9 259,6 295,8 275,3 296,8 314,9 422,2 546,9 666,7 591,1 532,8 467,4 389,3 378,2 BE321 Arr. Ath 39,1 26,0 25,9 38,7 25,7 25,6 38,4 165,8 152,7 152,5 126,3 163,3 112,5 99,8 124,4 87,8 BE322 Arr. Charleroi 21,1 23,4 23,4 21,0 37,4 25,8 35,2 80,0 106,3 111,3 147,4 128,4 99,9 116,5 109,3 72,4 BE323 Arr. Mons 27,7 75,1 71,1 19,7 55,4 47,5 63,5 79,6 83,9 72,0 112,4 124,5 116,6 128,6 200,8 85,2 BE324 Arr. Mouscron 14,0 14,0 14,0 42,1 14,2 42,7 85,6 28,6 42,9 57,4 71,7 128,9 37,1 BE325 Arr. Soignies 35,8 29,7 47,2 17,6 52,8 40,9 40,8 110,5 144,9 109,9 115,1 200,6 80,0 102,3 107,4 82,4 BE326 Arr. Thuin 35,0 27,8 27,7 55,2 48,2 20,6 13,7 54,9 89,1 61,7 54,7 82,0 82,0 82,1 68,3 53,5 BE327 Arr. Tournai 21,3 14,2 35,5 42,5 14,2 14,2 7,1 14,2 49,8 56,8 56,9 63,9 92,3 120,7 35,4 42,6 BE331 Arr. Huy 117,4 52,9 84,0 93,8 93,3 41,3 61,7 204,1 151,8 181,5 159,5 138,8 186,8 175,8 184,3 128,5 BE332 Arr. Liège 115,3 71,1 89,4 84,1 82,5 94,7 76,3 112,1 120,9 126,0 167,5 164,1 136,6 174,0 163,3 118,5 BE333 Arr. Verviers 178,0 66,8 109,2 96,8 80,9 111,2 164,4 144,7 174,4 170,3 139,2 228,4 272,2 167,3 199,9 153,6 BE334 Arr. Waremme 63,4 94,5 46,8 108,4 92,3 45,8 106,1 210,5 193,5 281,1 306,6 188,1 215,5 342,4 338,5 175,6 BE341 Arr. Arlon 20,5 81,3 100,6 59,9 99,0 157,2 97,8 175,4 388,3 387,6 422,3 381,0 245,3 337,1 500,9 230,3 BE342 Arr. Bastogne 212,8 131,9 104,7 77,9 128,9 25,6 152,3 151,1 225,0 274,3 196,1 314,8 311,8 214,3 236,4 183,9 BE343 Arr. Marche-en-Famenne 21,6 21,1 62,8 20,7 61,5 40,7 20,1 40,1 59,3 78,4 78,0 58,0 57,6 41,3 BE344 Arr. Neufchâteau 18,7 18,6 54,8 18,2 18,2 36,4 18,1 18,0 35,8 35,6 70,8 70,2 27,5 BE345 Arr. Virton 87,7 85,8 64,0 126,8 42,1 42,0 104,6 125,0 83,0 288,7 368,1 325,2 262,6 582,3 172,5 BE351 Arr. Dinant 10,5 20,7 10,3 20,3 60,5 40,0 29,9 29,7 78,8 49,0 23,3 BE352 Arr. Namur 81,4 73,6 62,2 76,3 86,8 93,7 100,6 125,4 188,9 153,1 264,7 175,7 174,8 208,5 200,3 137,7 BE353 Arr. Philippeville 50,0 16,6 16,5 32,9 81,8 32,7 32,5 32,4 48,4 80,3 47,9 31,5 29

31 Bijlage 7 a Totaal aantal EPO octrooi toekenningen per miljoen inwoners, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen 96,3 76,6 110,7 195,1 155,3 180,0 132,9 119,0 142,7 134,2 75,1 62,1 41,6 24,4 1,1 118,9 BE212 Arr. Mechelen 13,5 6,7 36,9 3,3 10,0 23,3 13,3 36,3 26,3 22,9 32,7 22,8 9,7 12,9 20,8 BE213 Arr. Turnhout 76,1 39,1 43,9 48,7 66,1 65,7 57,7 82,3 86,8 81,6 44,2 26,9 19,5 12,1 7,2 57,7 BE221 Arr. Hasselt 13,7 19,1 13,6 8,1 8,0 16,0 10,6 26,4 15,8 7,9 7,8 7,8 10,3 7,7 13,3 BE222 Arr. Maaseik 5,0 24,3 14,4 33,4 47,3 37,5 23,2 32,3 13,8 22,8 4,5 9,0 9,0 21,3 BE223 Arr. Tongeren 5,5 10,9 10,9 5,4 16,1 5,4 5,3 5,3 26,5 5,3 15,8 10,5 10,5 15,7 11,5 BE231 Arr. Aalst 7,7 7,7 3,8 7,7 15,3 15,3 3,8 19,1 6,2 BE232 Arr. Dendermonde 16,4 16,4 5,4 10,9 21,7 16,2 16,2 10,8 5,4 5,4 10,7 5,3 10,8 BE233 Arr. Eeklo 25,4 12,6 12,6 37,7 12,6 37,8 12,6 11,6 BE234 Arr. Gent 26,7 28,7 24,5 20,4 38,7 30,5 38,6 14,2 54,7 64,7 40,3 34,2 14,0 8,0 2,0 33,7 BE235 Arr. Oudenaarde 17,8 8,9 26,5 8,8 17,6 26,4 17,6 26,3 17,5 17,5 17,4 15,6 BE236 Arr. Sint-Niklaas 23,1 23,0 73,1 72,8 18,1 67,8 85,5 44,9 53,7 31,3 17,8 4,4 39,6 BE241 Arr. Halle-Vilvoorde 35,5 18,5 35,0 7,3 16,4 27,3 19,9 14,5 19,8 12,6 16,1 12,5 33,7 30,0 1,8 23,0 BE242 Arr. Leuven 30,1 50,6 29,7 43,1 36,0 35,8 68,8 59,6 48,4 43,9 54,7 34,9 21,7 13,0 2,2 43,9 BE251 Arr. Brugge 64,5 45,4 33,9 45,0 15,0 48,5 52,2 63,2 59,3 62,9 77,4 55,2 7,3 29,3 7,3 50,7 BE252 Arr. Diksmuide 21,0 21,0 41,8 6,4 BE253 Arr. Ieper 67,3 76,8 67,2 115,1 57,5 76,6 86,2 105,5 182,2 153,3 57,5 57,6 19,2 19,2 9,6 87,8 BE254 Arr. Kortrijk 58,0 28,9 54,0 53,9 64,6 35,9 71,7 82,6 107,7 107,7 89,9 61,2 64,8 36,1 14,4 70,5 BE255 Arr. Oostende 14,5 14,3 7,1 7,1 7,1 7,1 21,0 6,0 BE256 Arr. Roeselare 36,3 14,5 21,6 21,6 28,7 71,7 42,9 14,3 64,2 35,6 21,3 28,4 14,2 7,1 32,0 BE257 Arr. Tielt 11,6 11,6 11,6 23,1 11,5 22,9 22,9 22,8 11,4 11,5 BE258 Arr. Veurne 18,5 18,2 18,1 35,9 53,7 35,7 13,8 Gemid. ( 90-02) 30

32 Bijlage 7 b Totaal aantal EPO octrooi toekenningen per miljoen inwoners, met een Belgische aanvrager, weergegeven per regio in Brussel en Wallonië NUTS3 REGIO Gemid. ( 90-02) BRUSSEL Arr. de Bruxelles-Capitale / BE100 Arr. van Brussel-Hoofdstad 71,7 71,1 83,1 70,5 96,8 91,6 66,4 87,2 112,1 90,1 66,5 53,5 40,6 10,0 2,0 77,8 WALLONIË BE310 Arr. Nivelles 31,4 21,6 30,5 33,2 56,8 38,5 58,8 26,2 37,6 77,7 71,2 36,8 19,6 13,9 42,6 BE321 Arr. Ath 25,7 12,8 12,8 12,8 12,7 12,5 6,9 BE322 Arr. Charleroi 37,5 16,4 39,7 30,4 53,7 30,4 21,1 44,7 82,7 42,6 78,5 52,3 11,9 7,1 42,2 BE323 Arr. Mons 11,9 19,7 11,9 23,8 7,9 27,9 12,0 8,0 8,0 8,0 8,0 4,0 8,0 11,6 BE324 Arr. Mouscron 28,1 14,2 14,3 28,6 14,3 7,7 BE325 Arr. Soignies 6,0 5,9 5,9 23,4 11,7 11,6 5,8 5,8 5,7 6,3 BE326 Arr. Thuin 7,0 6,9 1,1 BE327 Arr. Tournai 7,1 7,1 7,1 14,2 7,1 21,3 4,9 BE331 Arr. Huy 10,7 10,6 21,0 10,3 20,4 29,5 7,9 BE332 Arr. Liège 11,9 11,8 11,8 23,6 15,2 25,4 18,7 47,6 28,9 27,2 42,7 22,2 25,6 8,5 5,1 24,7 BE333 Arr. Verviers 23,7 35,3 27,3 23,2 7,7 19,1 15,2 19,0 15,1 3,8 26,2 3,7 3,7 17,2 BE334 Arr. Waremme 30,1 14,9 14,6 14,5 5,7 BE341 Arr. Arlon 20,5 20,3 40,2 159,7 118,8 137,5 195,7 194,9 174,8 213,2 19,2 133,3 56,6 18,7 115,7 BE342 Arr. Bastogne 52,8 26,0 24,2 7,9 BE343 Arr. Marche-en-Famenne 20,3 20,1 78,4 19,5 10,6 BE344 Arr. Neufchâteau 18,0 1,4 BE345 Arr. Virton 21,3 20,7 3,2 BE352 Arr. Namur 3,7 18,4 7,3 14,4 7,2 10,7 7,1 24,7 14,1 7,0 3,5 8,8 BE353 Arr. Philippeville 16,9 33,3 16,6 16,5 6,4 31

33 Bijlage 8 a Totaal aantal EPO octrooi toekenningen per miljoen inwoners, met een Belgische uitvinder, weergegeven per regio in Vlaanderen NUTS3 REGIO Gemid. ( 90-02) VLAANDEREN BE211 Arr. Antwerpen 84,4 76,6 135,5 204,7 182,1 202,5 160,8 144,8 151,3 149,2 102,0 98,6 56,5 43,5 3,2 134,5 BE212 Arr. Mechelen 77,9 57,3 80,6 70,3 83,3 53,2 106,1 79,2 52,6 91,7 58,8 61,9 22,7 42,0 3,2 68,9 BE213 Arr. Turnhout 133,8 75,5 69,7 69,1 76,3 88,4 82,8 104,7 116,5 143,4 81,1 63,6 65,7 24,2 7,2 90,1 BE221 Arr. Hasselt 38,4 27,3 27,1 29,6 32,1 48,0 58,4 52,9 34,2 70,9 52,1 57,1 33,6 18,0 43,2 BE222 Arr. Maaseik 59,6 14,7 48,6 33,7 38,2 42,6 42,2 83,6 133,9 64,4 91,1 40,7 22,5 9,0 55,1 BE223 Arr. Tongeren 22,0 27,4 27,2 32,4 26,9 32,1 32,0 31,9 74,2 37,0 42,1 68,3 31,4 20,9 37,3 BE231 Arr. Aalst 19,3 27,0 50,1 38,5 46,1 42,2 34,5 57,3 30,5 34,4 38,1 26,7 22,9 19,0 3,8 36,0 BE232 Arr. Dendermonde 65,8 54,6 54,5 97,8 86,8 75,7 64,7 75,3 43,0 64,4 69,7 37,5 37,4 32,1 63,6 BE233 Arr. Eeklo 88,8 12,7 88,4 75,6 50,3 50,3 75,5 75,5 62,9 88,1 25,2 37,8 37,8 56,2 BE234 Arr. Gent 106,9 77,9 53,1 63,3 112,1 65,1 77,2 67,0 103,3 105,2 106,9 78,4 52,0 39,9 4,0 82,2 BE235 Arr. Oudenaarde 44,6 26,6 26,6 61,8 52,8 70,4 70,4 52,7 78,9 52,6 17,5 43,7 43,7 17,4 49,4 BE236 Arr. Sint-Niklaas 51,1 46,2 96,4 82,2 72,8 45,3 58,7 67,5 112,2 94,0 116,1 66,8 17,7 8,8 4,4 71,3 BE241 Arr. Halle-Vilvoorde 93,3 107,5 121,7 141,2 147,8 138,2 145,1 124,7 136,9 136,6 128,8 108,6 56,7 26,4 1,8 122,1 BE242 Arr. Leuven 157,7 126,6 125,7 140,6 207,0 125,2 197,6 167,8 198,1 153,7 170,5 143,8 52,1 17,3 10,8 151,3 BE251 Arr. Brugge 102,4 49,1 71,5 101,2 89,8 100,8 89,5 74,4 89,0 129,6 62,7 33,1 44,1 22,0 3,7 79,8 BE252 Arr. Diksmuide 42,1 41,9 41,9 83,9 83,9 125,5 41,8 41,6 83,3 41,6 20,8 20,8 49,9 BE253 Arr. Ieper 48,1 57,6 57,6 57,5 47,9 67,0 76,6 124,6 153,4 76,6 67,1 76,8 28,8 19,2 9,6 72,3 BE254 Arr. Kortrijk 61,6 39,7 54,0 64,7 75,4 64,6 68,1 93,3 79,0 89,8 100,7 68,4 43,2 46,9 18,0 69,4 BE255 Arr. Oostende 14,6 21,7 57,3 21,4 42,6 70,9 35,4 28,3 70,5 49,4 35,0 13,9 13,8 35,4 BE256 Arr. Roeselare 87,2 72,4 57,7 93,6 79,0 150,5 93,1 78,6 142,7 85,5 85,3 85,2 49,6 14,2 21,2 89,3 BE257 Arr. Tielt 34,9 57,8 34,6 23,0 68,7 22,9 114,0 68,3 57,0 56,8 45,4 11,3 11,3 44,9 BE258 Arr. Veurne 18,9 18,7 55,4 18,2 18,1 71,8 53,7 53,5 17,8 17,7 17,5 27,8 32