Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie

Transcriptie

1 Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie Aanvullende regionale analyse RAPPORT Brussel, 9 februari

2 D/2000/4665/4 Gedrukt door Goekint Graphics 2

3 INHOUD 1. Inleiding 9 2. Beschrijvend deel Aantal milieubedrijven, milieuomzet en milieuwerkgelegenheid Analyse per compartiment Bedrijfsgrootte Rechtsvorm en oprichtingsperiode Specialisatie- en diversificatiegraad Rendabiliteit en toegevoegde waarde Groeiperspectieven Cijfermatig deel Gegevens per provincie Kerngegevens Aantal milieubedrijven Milieuomzet Milieuwerkgelegenheid Bedrijfsgrootte Rechtsvorm Oprichtingsdatum Specialisatiegraad Diversificatiegraad Rendabiliteit Arbeidsintensiteit Toegevoegde waarde Groeiperspectieven Gegevens per arrondissement Kerngegevens Aantal milieubedrijven Milieuomzet Milieuwerkgelegenheid Bedrijfsgrootte Rechtsvorm Oprichtingsdatum Specialisatiegraad Diversificatiegraad Gegevens per gemeente Kerngegevens Aantal milieubedrijven Milieuomzet Milieuwerkgelegenheid Bedrijfsgrootte Rechtsvorm 120 3

4 4

5 LIJST VAN FIGUREN,TABELLEN EN KAARTEN TABELLEN Tabel 1: Opgenomen kengetallen 9 Tabel 2: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per provincie) 16 Tabel 3: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) 17 Tabel 4: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in het totaal aantal milieubedrijven 18 en in de totale werkgelegenheid (per provincie) Tabel 5: Milieuomzet per compartiment (per provincie) 19 Tabel 6: Vergelijking spreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (per provincie) 20 Tabel 7: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) 21 Tabel 8: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) 23 Tabel 9: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) 24 Tabel 10: Verdeling aantal milieubedrijven en milieuomzet tussen KMO s en grote ondernemingen 25 (per provincie) Tabel 11: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) 26 Tabel 12: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) 27 Tabel 13: Specialisatie (per provincie) 28 Tabel 14: Diversificatiegraad (per provincie) 29 Tabel 15: Dekkingsgraad van de gegevens over het resultaat van milieubedrijven (per provincie) 31 Tabel 16: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (per provincie) 31 Tabel 17: Dekkingsgraad gegevens rendabiliteitsratio s (per provincie) 33 Tabel 18: Arbeidsintensiteit (per provincie) 35 Tabel 19: Beschikbaarheid van gegevens over de toegevoegde waarde (per provincie) 36 Tabel 20: Gemiddelde toegevoegde waarde per bedrijf (per provincie) 36 Tabel 21: Som van de toegevoegde waarden (per provincie) 36 Tabel 22: Perspectieven milieuomzet per compartiment (per provincie) 38 Tabel 23: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid 40 (per arrondissement) Tabel 24: Aantal milieubedrijven per compartiment (per arrondissement) 42 Tabel 25: Aandeel aantal milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en 43 totale werkgelegenheid (per arrondissement) Tabel 26: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) 45 Tabel 27: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) 47 Tabel 28: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) 49 Tabel 29: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven 51 (per arrondissement) 5

6 Tabel 30: Milieuomzet per compartiment, per bedrijfsgrootte (per arrondissement) 53 Tabel 31: Rechtsvorm (per arrondissement) 56 Tabel 32: Oprichtingsperiode (per arrondissement) 57 Tabel 33: Categorieën in de ouderdomsindex 59 Tabel 34: Ouderdomsindexen van de Vlaamse milieusector (per arrondissement) 59 Tabel 35: Specialisatiegraad (per arrondissement) 61 Tabel 36: Specialisatie-index (per arrondissement) 62 Tabel 37: Categorieën in de specialisatie-index 63 Tabel 38: Diversificatiegraad (per arrondissement) 64 Tabel 39: Diversificatie-index (per arrondissement) 65 Tabel 40: Categorieën in de diversificatie-index 66 Tabel 41: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per gemeente) 67 Tabel 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) 75 Tabel 43: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en totale 86 werkgelegenheid (per gemeente) Tabel 44: Milieuomzet en gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) 97 Tabel 45: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) 107 Tabel 46: Bedrijfsgrootte (grote onderneming versus KMO) (per gemeente) 114 Tabel 47: Rechtsvorm (per gemeente) 120 FIGUREN Figuur 1: Aandeel verlieslatende milieubedrijven t.o.v. het totaal (per provincie) 32 Figuur 2: Netto verkoopmarge voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) 34 Figuur 3: Netto rendabiliteit eigen vermogen voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) 34 Figuur 4: Aandeel van de provincies en de arrondissementen in het aantal milieubedrijven 41 6

7 KAARTEN Kaart 1: Aandeel van elke provincie (%) in het aantal milieubedrijven, de milieuomzet en 11 de milieuwerkgelegenheid Kaart 2: Kerngegevens milieusector per compartiment (per provincie) 13 Kaart 3: Verdeling van het aantal bedrijven en de bedrijfsomzet naar bedrijfsgrootte (per provincie) 14 Kaart 4: Aantal milieubedrijven (per provincie) 16 Kaart 5: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) 17 Kaart 6: Aandeel milieubedrijven in bedrijvenbestand (per provincie) 18 Kaart 7: Totale milieuomzet in duizenden BEF (per provincie) 19 Kaart 8: Milieuomzet per compartiment (per provincie) 20 Kaart 9: Vergelijkingspreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde 21 tegen marktprijzen (per provincie) Kaart 10: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) 22 Kaart 11: Milieuwerkgelegenheid (per provincie) 22 Kaart 12: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) 23 Kaart 13: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per provincie) 24 Kaart 14: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) 25 Kaart 15: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) 26 Kaart 16: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) 27 Kaart 17: Specialisatie (per provincie) 28 Kaart 18: Specialisatie-index (per provincie) 29 Kaart 19: Diversificatiegraad (per provincie) 30 Kaart 20: Diversificatie-index (per provincie) 30 Kaart 21: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (1997) (per provincie) 32 Kaart 22: Arbeidsintensiteit (per provincie) 35 Kaart 23: Gemiddelde toegevoegde waarde en indicatie som toegevoegde waarde (per provincie) 37 Kaart 24: Groeiperspectieven totale omzet milieusector (per provincie) 39 Kaart 25: Aantal milieubedrijven (per arrondissement) 41 Kaart 26: Aantal bedrijven per compartiment (per arrondissement) 43 Kaart 27: Aandeel milieubedrijven in het totaal aantal milieubedrijven (per arrondissement) 44 Kaart 28: Milieuomzet in mio BEF (per arrondissement) 44 Kaart 29: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) 46 Kaart 30: Aantal milieuwerknemers (per arrondissement) 46 Kaart 31: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) 48 Kaart 32: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per arrondissement) 48 Kaart 33: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) 50 Kaart 34: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven en in 52 de milieuomzet (in duiz. BEF) (per arrondissement) Kaart 35: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per arrondissement) 57 Kaart 36: Aantal milieubedrijven per oprichtingsperiode (per arrondissement) 58 Kaart 37: Ouderdomsindex (per arrondissement) 60 Kaart 38: Specialisatiegraad (aantal bedrijven per specialisatiecategorie) (per arrondissement) 62 Kaart 39: Specialisatie-index (per arrondissement) 63 Kaart 40: Diversificatiegraad (per arrondissement) 65 Kaart 41: Diversificatie-index (per arrondissement) 66 Kaart 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) 74 Kaart 43: Aantal milieubedrijven per compartiment (per gemeente) 85 7

8 Kaart 44: Aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand (per gemeente) 96 Kaart 45: Milieuomzet (per gemeente) 96 Kaart 46: Gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) 105 Kaart 47: Milieuomzet per compartiment (per gemeente) 105 Kaart 48: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) 106 Kaart 49: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per gemeente) 113 Kaart 50: Aandeel milieuwerkgelegenheid in totale werkgelegenheid 113 Kaart 51: Bedrijfsgrootte van de milieubedrijven (aantal milieubedrijven) (per gemeente) 118 Kaart 52: Gemiddeld aantal milieuwerknemers per milieubedrijf (per gemeente) 119 Kaart 53: Aandeel NV s in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) 127 Kaart 54: Aandeel zelfstandigen in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) 127 8

9 1 Inleiding Op 15 september 1999 publiceerde de SERV het rapport "Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie". Met dit rapport schetste de SERV een globaal beeld van de belangrijkste kenmerken, problemen en uitdagingen van de Vlaamse milieusector. De bevindingen in dit rapport waren gebaseerd op een analyse van de internationale literatuur over de milieumarkt en de milieu-industrie en op een inventarisatie en bevraging van de Vlaamse milieusector. Met uitzondering van enkele beknopte gegevens over de lokalisatie van milieubedrijven, werd geen regionale analyse van deze sector in de studie opgenomen. Vanuit verschillende hoeken (provincies, GOM s, e.d.) is de behoefte gebleken aan een bijkomende regionale analyse, die de kengetallen van de Vlaamse milieusector zou weergeven voor een specifieke regio. Om deze reden werd het initiatief genomen om het SERV-rapport van 15 september 1999 aan te vullen met een regionale analyse (provincie, arrondissement, gemeente). Deze aanvullende regionale analyse vormde de basis voor het voorliggende rapport, dat bestaat uit twee delen. In een eerste beschrijvend gedeelte (2.) worden de belangrijkste bevindingen uit de provinciale analyse besproken. In een tweede, meer cijfermatig deel (3.) worden een aantal kengetallen van de Vlaamse milieusector achtereenvolgens opgesplitst naar de Vlaamse provincies (3.1), arrondissementen (3.2) en gemeenten (3.3). Een lijst van opgenomen kengetallen is opgenomen in Tabel 1. Tabel 1: Opgenomen kengetallen 1 KENGETALLEN BESCHRIJVEND DEEL CIJFERMATIG DEEL Provincies Provincie Arrondissement Gemeente Omvang van de X X X X milieusector Bedrijfsgrootte X X X X Rechtsvorm X X X X Oprichtingsdatum X X X Specialisatiegraad X X X Diversificatiegraad X X X Rendabiliteit X X Arbeidsintensiteit X X Toegevoegde waarde X X Groeiperspectieven X X 1 Een aantal kengetallen die in het rapport Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie aan bod kwamen en die gebaseerd waren op extrapolaties en/of schattingen, zullen in dit rapport niet uitgesplitst kunnen worden naar de Vlaamse provincies. Het gaat hier o.a. over de verdeling van de publieke versus private omzet en over de afzet naar de verschillende exportgebieden. 9

10 De voor dit rapport gebruikte methodologie komt grotendeels overeen met de methodologie die gebruikt werd bij de opmaak van het basisrapport over de Vlaamse milieu-industrie en die in detail beschreven is in de bijlagen van dat rapport. Waar de methodologie wijzigde t.o.v. dit basisrapport wordt dit in het cijfermatig deel beschreven. 10

11 2 Beschrijvend deel 2.1 Aantal milieubedrijven, milieuomzet en milieuwerkgelegenheid In Vlaanderen zijn er naar schatting milieubedrijven. Bijna één op drie van de Vlaamse milieubedrijven is in de provincie Antwerpen gevestigd (Kaart 1). Daarmee herbergt deze provincie het grootste gedeelte van de Vlaamse milieusector. West-Vlaanderen en Oost- Vlaanderen tellen respectievelijk 22% en 21% van de milieubedrijven. Vlaams- Brabant en Limburg zijn tenslotte tezamen goed voor een kwart van het aantal Vlaamse milieubedrijven. Deze verdeling van milieubedrijven over de Vlaamse provincies komt in zeer grote mate overeen met de verdeling van alle Vlaamse bedrijven over de provincies 2. Kaart 1: Aandeel van elke provincie (%) in het aantal milieubedrijven, de milieuomzet en de milieuwerkgelegenheid 3 Aandeel van de provincie Aantal milieubedrijven Milieuomzet Milieuwerkgelegenheid In de provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant is het aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand iets omvangrijker dan gemiddeld; in de provincies Limburg en West-Vlaanderen is dit aandeel een weinig kleiner. (cfr. Tabel 4 blz. 18) 3 De aandelen van de bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen moeten bij deze van de Vlaamse provincies worden opgeteld om tot 100% te sommeren. 11

12 De omzet van de Vlaamse milieusector in 1997 werd geschat op ongeveer 180 miljard BEF. De provincie Antwerpen realiseert met bijna 30% van de milieubedrijven bijna 40% van deze milieuomzet, nl. ongeveer 66 miljard BEF. De milieujaaromzet in de provincies West-Vlaanderen en Oost- Vlaanderen bedraagt ongeveer 20% van de Vlaamse milieuomzet en situeert zich tussen 35 en 40 miljard BEF. De provincies Vlaams-Brabant en Limburg zijn elk goed voor ongeveer 18 miljard BEF (10%) van de Vlaamse milieuomzet 4. Ongeveer 4,5 miljard BEF (2,5%) van de Vlaamse milieuomzet wordt tenslotte gerealiseerd in milieubedrijven waarvan de hoofdzetel zich buiten Vlaanderen bevindt. In de gehele milieusector zijn in Vlaanderen naar schatting mensen werkzaam. Ongeveer 40% van deze milieuwerkgelegenheid (ongeveer arbeidsplaatsen) situeert zich in de provincie Antwerpen. De provincies West- Vlaanderen en Oost-Vlaanderen vertegenwoordigen elk ongeveer een kleine 20% van de milieuwerkgelegenheid (ongeveer arbeidsplaatsen). Het aandeel van de provincies Vlaams-Brabant en Limburg in het aantal milieuwerknemers schommelt rond 10% (ongeveer arbeidsplaatsen). Tenslotte is 3% van de werknemers in de milieusector tewerkgesteld bij een onderneming waarvan de hoofdzetel zich buiten Vlaanderen bevindt. Men kan dus concluderen dat de provincie Antwerpen het grootste is zowel in aantal milieubedrijven, in de gerealiseerde milieuomzet als in de milieuwerkgelegenheid. De provincies Oost- en West- Vlaanderen realiseren voor de drie kengetallen elk ongeveer de helft van de waarden van de provincie Antwerpen. In de provincies Limburg en Vlaams-Brabant situeren de kengetallen zich ongeveer op een vierde van deze van de provincie Antwerpen. Uit Kaart 2 kan eveneens informatie over de gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf worden afgeleid. De Antwerpse milieubedrijven realiseren namelijk tezamen aanzienlijk meer milieuomzet dan hun aantal zou doen vermoeden 5. Hun gemiddelde milieuomzet per bedrijf is dus groot. Ook in Oost-Vlaanderen is het aandeel in de milieuomzet groter dan het aantal bedrijven laat verwachten. De milieubedrijven uit Vlaams-Brabant zijn wat de gemiddelde milieuomzet betreft over het algemeen het kleinst. Indien een milieusector in een provincie meer werkgelegenheid verschaft in vergelijking met haar omzet, spreekt men van een arbeidsintensieve milieusector. De milieubedrijven in de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant zijn duidelijk arbeidsintensiever dan het gemiddelde van de Vlaamse milieusector 6. De milieusector in de provincies West- Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en in mindere mate de provincie Limburg zijn daarentegen minder arbeidsintensief. Wanneer een provincie tenslotte een groter aandeel in de milieuwerkgelegenheid realiseert dan haar aandeel in het aantal milieubedrijven 7, kan men hieruit afleiden dat de gemiddelde bedrijfsgrootte (uitgedrukt in het aantal werknemers per bedrijf) in deze provincie vrij groot is. Dit is enkel het geval voor de provincie Antwerpen (cfr. infra). 4 De spreiding van de milieuomzet over de Vlaamse provincies is vrij gelijklopend met deze van andere economische activiteiten. Indien men de Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (1997) als referentiekader neemt, kan men vaststellen dat de verdeling over de provincies in grote mate gelijk loopt met deze van de milieuomzet. Enkel een kleine oververtegenwoordiging in de provincie Antwerpen en een kleine ondervertegenwoordiging in de provincies Limburg en Vlaams-Brabant vallen op. (cfr. Tabel 6 blz. 20) 5 Het groene staafje (milieuomzet) overstijgt het rode staafje (aantal milieubedrijven). 6 Het blauwe staafje (milieuwerkgelegenheid) uit Kaart 1 is in deze provincies groter dan het groene staafje (milieuomzet). 7 Het blauwe staafje (milieuwerkgelegenheid) uit Kaart 1 is hoger dan het rode staafje (aantal milieubedrijven). 12

13 2.2 Analyse per compartiment De verdeling van de milieubedrijven over de verschillende compartimenten is in de Vlaamse provincies grotendeels gelijklopend (Kaart 2). Toch kunnen een aantal beperkte regionale verschillen worden opgemerkt. Het aandeel van het afvalcompartiment in de (provinciale) milieusector is het grootst in de provincies Oost- en West-Vlaanderen (ongeveer 45%). In de provincie Antwerpen is daarentegen slechts één op drie milieubedrijven een afvalbedrijf. Het aandeel water-, bodem-, lucht-, geluid-, consulting en andere bedrijven in het milieubedrijvenbestand van de Vlaamse provincies is het grootst in de provincies Antwerpen (en Vlaams- Brabant). De provincie Limburg en in mindere mate ook de provincie West-Vlaanderen behoren tenslotte tot de provincies met het hoogste aandeel van recyclagebedrijven in hun provinciaal milieubedrijvenbestand. Een grotendeels analoge verdeling over de compartimenten kan worden vastgesteld bij de verdeling van de milieuomzet en de milieuwerkgelegenheid over de compartimenten. 2.3 Bedrijfsgrootte Uit het SERV-rapport van 15 september 1999 over de Vlaamse milieu-industrie bleek dat ruim 90% van het aantal milieubedrijven in Vlaanderen kleine en middelgrote ondernemingen 8 zijn. Op provinciaal vlak schommelt het aandeel van de KMO s in aantal milieubedrijven tussen 88% voor de provincie Antwerpen en 94% voor de provincie West- Vlaanderen. De provincie Antwerpen heeft dus het grootste aandeel grote ondernemingen (Kaart 3). Bijna 40% van de grote milieubedrijven zijn trouwens gesitueerd in Antwerpen. Kaart 2: Kerngegevens milieusector per compartiment (per provincie) AANTAL BEDRIJVEN MILIEUOMZET MILIEUWERKGELEGENHEID Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 8 KMO s worden gedefinieerd als ondernemingen met minder dan 50 werknemers. 13

14 Kaart 3: Verdeling van het aantal bedrijven en de bedrijfsomzet naar bedrijfsgrootte (per provincie) 9 OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG AANTAL BEDRIJVEN OMZET Grote ondernemingen KMO s Grote ondernemingen KMO s Hoewel slechts 10% van de Vlaamse milieubedrijven grote bedrijven zijn, zijn deze bedrijven globaal goed voor 46% van de omzet van de sector. Terwijl in de meeste provincies het aandeel van deze grote ondernemingen in de milieuomzet slechts schommelt tussen 35% en 43%, bedraagt dit percentage in de provincie Antwerpen bijna 60%. 2.4 Rechtsvorm en oprichtingsperiode Het aandeel NV s in de milieusector bedraagt 42%. Zelfstandigen en BVBA vertegenwoordigen elk ongeveer een kwart van de milieubedrijven. De verdeling verschilt tussen de provincies in die zin dat de provincie Antwerpen relatief meer NV s telt en relatief minder zelfstandigen en BVBA s. Omgekeerd kennen de provincies Oost-Vlaanderen en West- Vlaanderen relatief meer zelfstandigen en BVBA s en relatief minder NV s. Deze vaststellingen kaderen in de hierboven beschreven trends. De Vlaamse milieusector is bovendien een sector van jonge bedrijven. 40% van de Vlaamse milieubedrijven is opgericht na 1990; 60% na De leeftijdsstructuur van de milieubedrijven is in de Vlaamse provincies grotendeels gelijklopend, al valt op dat de Limburgse milieusector iets jonger is dan het gemiddelde. 2.5 Specialisatie- en diversificatiegraad Ruim de helft van alle bedrijven actief in de milieusector is exclusief in deze sec- 9 De milieuomzet wordt uitgedrukt in duizenden BEF. De grootte van de bollen staat in verhouding tot het aantal milieubedrijven, resp. de omzet. 14

15 tor actief. De specialisatiegraad is het hoogst in de provincie West-Vlaanderen en het laagst in de provincie Antwerpen en Vlaams-Brabant. Dit is niet verwonderlijk aangezien de provincie Antwerpen bijvoorbeeld veel grote bedrijven telt, die meestal milieuactiviteiten als nevenactiviteiten verrichten zodat het aandeel van de milieuomzet in de totale omzet voor deze bedrijven kleiner is dan gemiddeld. De diversificatiegraad in de Vlaamse milieusector is vrij laag. Bijna 75% van alle milieubedrijven zijn slechts actief in één compartiment. De diversificatiegraad van de milieusector varieert slechts in zeer beperkte mate over de Vlaamse provincies. 2.6 Rendabiliteit en toegevoegde waarde Het percentage verlieslatende milieubedrijven was gedurende de laatste vijf jaar gemiddeld het laagst in de provincies Limburg en West-Vlaanderen. Voor de provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en voor de bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen lag dit percentage hoger dan het gemiddelde van de sector. Andere rendabiliteitsratio s die in het cijfermatig deel zijn opgenomen bevestigen dit beeld. De gemiddelde toegevoegde waarde per bedrijf was daarentegen het grootst in de provincie Antwerpen en het kleinst in de provincies Limburg en Vlaams-Brabant. 2.7 Groeiperspectieven Op basis van enquêteresultaten kan men stellen dat de Vlaamse milieusector haar toekomst globaal gezien positief inschat. De milieubedrijven in de verschillende Vlaamse provincies verwachten bovendien in grote mate een gelijke evolutie van hun omzet in de toekomst. Kleine verschillen vallen echter op. Het hoogste percentage negatieve groeiverwachtingen vindt men in de provincies Oost-Vlaanderen en Limburg. Oost-Vlaanderen is tevens de provincie met relatief het minst positieve groeiverwachtingen, terwijl de provincie Limburg, tezamen met de provincie Antwerpen en Vlaams- Brabant behoort tot de provincies met de meeste positieve groeiverwachtingen. Van de bedrijven die een sterke daling van hun omzet in de komende twaalf maanden verwachten, is er 41% in Oost- Vlaanderen gevestigd, terwijl de Oost- Vlaamse bedrijven globaal slechts 20% uitmaken van het totaal aantal milieubedrijven in Vlaanderen. Bij de milieubedrijven die een matige daling verwachten, valt het relatief grote aandeel van de West-Vlaamse bedrijven op. In het cijfermatig deel hierna worden deze kengetallen en resultaten verder geanalyseerd per provincie (deel 3.1 vanaf blz. 16), per arrondissement (deel 3.2 vanaf blz. 40) en per gemeente (deel 3.3 vanaf blz. 67). 15

16 3 Cijfermatig deel 3.1 Gegevens per provincie Kerngegevens Tabel 2: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per provincie) BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal % In duizenden % Aantal % bedrijven BEF werknemers Antwerpen ,70% ,82% ,90% Limburg ,31% ,50% ,31% Oost-Vlaanderen ,10% ,38% ,80% Vlaams-Brabant ,20% ,12% ,29% West-Vlaanderen ,83% ,69% ,75% Hoofdzetel buiten 94 2,86% ,48% 752 2,95% Vlaanderen Totaal ,00% ,00% ,00% Aantal milieubedrijven Kaart 4: Aantal milieubedrijven (per provincie) 944 ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN 467 VLAAMS- BRABANT 372 LIMBURG 16

17 Tabel 3: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal 10 Vlaams-Brabant Antwerpen Limburg West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal Kaart 5: Aantal milieubedrijven per compartiment (per provincie) 11 Aantal milieubedrijven per compartiment Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 10 Dit totaal is niet de som van de vorige kolommen aangezien bedrijven in meer dan één compartiment actief kunnen zijn. 11 De grootte van de bollen is iets groter dan het aantal milieubedrijven per provincie aangezien bedrijven in meerdere compartimenten kunnen voorkomen en dus dubbeltellingen kunnen genereren. 17

18 Tabel 4: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in het totaal aantal milieubedrijven en in de totale werkgelegenheid (per provincie) 12 Aantal milieu- Milieu werk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieubedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in totaal werkgelegenheid aantal bedrijven in totale werk- (%) gelegenheid (%) Antwerpen ,61 1,80 Limburg ,37 1,02 Oost-Vlaanderen ,72 1,28 Vlaams-Brabant ,68 1,02 West-Vlaanderen ,54 1,29 Totaal ,60 1,37 Kaart 6: Aandeel milieubedrijven in bedrijvenbestand (per provincie) 13 ANTWERPEN WEST- VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand 2,7 tot 2,8% (1) 2,6 tot 2,7% (2) 2,5 tot 2,6% (1) 2,3 tot 2,4% (1) 12 Bron: RSZ en VDAB (cijfers voor 1997). Aangezien in de cijfers over het aantal milieubedrijven en de milieuwerkgelegenheid zelfstandigen worden opgenomen en aangezien dit bij de cijfers over het totale bedrijvenbestand en de totale werkgelegenheid niet het geval is, gelden de berekende cijfers eerder relatief en indicatief dan absoluut. 13 Het cijfer tussen haakjes in de legende duidt op het aantal provincies dat in deze categorie valt. 18

19 3.1.3 Milieuomzet Kaart 7: Totale milieuomzet in duizenden BEF (per provincie) Tabel 5: Milieuomzet per compartiment (per provincie) (in duiz. BEF) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal

20 Kaart 8: Milieuomzet per compartiment (per provincie ) 14 Milieuomzet per compartiment (in duiz. BEF) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Tabel 6: Vergelijking spreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (per provincie) 1997 Omzet Bruto Toegevoegde Milieuomzet (in duiz. Waarde tegen marktprijs BEF.) per mio BTW BEF.) per mio BTW in werkelijke prijzen per provincie per provincie A (in %) B (in %) A/B (in duiz. BEF) (in mio) Antwerpen ,76% ,27% Limburg ,74% ,13% Oost-Vlaanderen ,92% ,13% Vlaams-Brabant ,38% ,88% West-Vlaanderen ,19% ,60% Totaal ,00% ,00% De grootte van de bollen staat in verhouding tot de omvang van de totale milieuomzet van elke provincie. 20

21 Kaart 9: Vergelijkingspreiding milieuomzet versus spreiding algemene Bruto Toegevoegde Waarde tegen marktprijzen (per provincie) OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN LIMBURG VLAAMS-BRABANT Milieuomzet in duiz. BEF per mio BTW 39 tot tot tot tot 28 Tabel 7: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) Gemiddelde milieuomzet in duizenden BEF Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal

22 Kaart 10: Gemiddelde milieuomzet per milieubedrijf (per provincie) OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN LIMBURG VLAAMS-BRABANT Gemiddelde milieuomzet per bedrijf 70 tot 80 mio (1) 50 tot 60 mio (1) 40 tot 50 mio (2) 30 tot 40 mio (1) Milieuwerkgelegenheid Kaart 11: Milieuwerkgelegenheid (per provincie)

23 Tabel 8: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) (Aantal werknemers) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal Kaart 12: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per provincie) Milieuwerkgelegenheid per compartiment Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 23

24 Kaart 13: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per provincie) 15 OOST-VLAANDEREN ANTWERPEN WEST-VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid 1,75 tot 2 % (1) 1,25 tot 1,5 % (2) 1 tot 1,25% (2) Bedrijfsgrootte Tabel 9: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) Aantal werknemers Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen < tot tot tot tot tot tot tot > Totaal Cijfers m.b.t. deze kaart zijn opgenomen in Tabel 4 blz. 18. De cijfers tussen haakjes in de legende van de kaart duiden op het aantal provincies in deze categorie. 24

25 Kaart 14: Aantal milieubedrijven per bedrijfsgrootteklasse (per provincie) Aantal bedrijven naar bedrijfsgrootte Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers < 5 5 tot tot tot tot tot tot tot 1000 > 1000 Tabel 10: Verdeling aantal milieubedrijven en milieuomzet tussen KMO s en grote ondernemingen (per provincie) AANTAL BEDRIJVEN OMZET Grote KMO s Totaal Grote KMO's Totaal onder- ondernemingen nemingen Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal

26 3.1.6 Rechtsvorm Tabel 11: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen NV BVBA Zelfstandige VZW CV Overheidsinstelling Andere Totaal Kaart 15: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per provincie) Aantal milieubedrijven per rechtsvorm NV BVBA Zelfstandige VZW CV Overheidsinstelling Andere 26

27 3.1.7 Oprichtingsdatum Tabel 12: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) Oprichtingsdatum Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen vóór tot tot tot tot vanaf N Dekkingspercentage 77,86% 69,35% 64,41% 68,52% 64,62% 70,21% 69,63% Kaart 16: Milieubedrijven volgens oprichtingsdatum (per provincie) Oprichtingsperiode (Aantal bedrijven per periode) vóór tot tot tot tot 1995 vanaf N duidt op het aantal milieubedrijven waarvoor gegevens over de oprichtingsdatum beschikbaar zijn. 27

28 3.1.8 Specialisatiegraad Tabel 13: Specialisatie (per provincie) Aandeel milieuomzet Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal in de totale omzet Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten Vlaanderen < 10% tot 25% tot 50% tot 75% tot 90% tot 100% % Totaal Kaart 17: Specialisatie (per provincie) Aandeel milieuomzet in totale omzet < 10% 10 tot 25% 25 tot 50% 50 tot 75% 75 tot 90% 90 tot 100% 100% 28

29 Kaart 18: Specialisatie-index 17 (per provincie) Specialisatie-index Zeer hoog Hoog Gemiddeld Laag Zeer laag Diversificatiegraad Tabel 14: Diversificatiegraad (per provincie) Aantal comparti- Antwerpen Limburg Oost- Vlaams- West- Hoofdzetel Totaal menten waarin Vlaanderen Brabant Vlaanderen buiten het bedrijf actief is Vlaanderen Totaal Deze specialisatie-index wordt berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke specialisatiecategorie (<10%, 10 tot 25%,...) met een bepaalde wegingsfactor (voor de specialisatiecategorie < 10% bedraagt deze 1, voor 10 tot 25% 2, enz.). Voor de provincie Antwerpen bekomt men aldus bijvoorbeeld: ((91/944)*1)+((167/944)*2)+((213/944)*3)+((18/944)*4)+((14/944)*5)+((8/944)*6+((433/944)*7). De gemiddelde specialisatie-index van de Vlaamse milieusector bedraagt Ten opzichte van dit gemiddelde werden de volgende categorieën geïdentificeerd: : zeer laag; : laag; : gemiddeld; 5-5.1: hoog; : zeer hoog. 29

30 Kaart 19: Diversificatiegraad (per provincie) Diversificatiegraad van milieubedrijven Aantal compartimenten waarin actief Kaart 20: Diversificatie-index 18 (per provincie) Diversificatie-index Zeer hoog (1) Hoog (1) Gemiddeld (0) Laag (1) Zeer laag (2) 18 Deze diversificatie-index wordt berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke diversificatiecategorie (bedrijven actief in 1 compartiment, bedrijven actief in 2 compartimenten,...) met een bepaalde wegingsfactor (voor de diversificatiecategorie actief in 1 compartiment bedraagt deze 1, voor actief in 2 compartimenten 2, enz.). Voor de provincie Antwerpen bekomt men aldus bijvoorbeeld: ((665/944)*1)+((162/944)*2)+((68/944)*3)+((26/944)*4)+((11/944)*5)+((9/944)*6+((3/944)*7). De gemiddelde diversificatie-index van de Vlaamse milieusector bedraagt Ten opzichte van dit gemiddelde werden de volgende categorieën geïdentificeerd: : zeer laag; : laag; : gemiddeld; : hoog; : zeer hoog. De cijfers tussen haakjes in de legende duiden op het aantal provincies dat in deze categorie valt. 30

31 Rendabiliteit Tabel 15: Dekkingsgraad van de gegevens over het resultaat van milieubedrijven (per provincie) Antwerpen N Dekkingsgraad 52,86% 57,94% 60,59% 64,41% 57,20% Limburg N Dekkingsgraad 48,12% 51,34% 55,11% 58,87% 51,61% Oost-Vlaanderen N Dekkingsgraad 47,12% 50,86% 54,03% 56,63% 51,30% Vlaams-Brabant N Dekkingsgraad 46,25% 50,75% 54,39% 58,03% 46,90% West-Vlaanderen N Dekkingsgraad 47,35% 49,44% 51,67% 55,01% 48,05% Hoofdzetel buiten N Vlaanderen Dekkingsgraad 44,68% 50,00% 53,19% 59,57% 52,13% Totaal N Dekkingsgraad 48,74% 52,60% 55,55% 59,05% 51,72% Tabel 16: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (per provincie) Antwerpen N (verlieslatend) N Aandeel verlieslatende 33,52% 26,70% 30,24% 31,05% 26,56% bedrijven Limburg N (verlieslatend) N Aandeel verlieslatende 48,12% 51,34% 55,11% 58,87% 51,61% bedrijven Oost-Vlaanderen N (verlieslatend) N Aandeel verlieslatende 32,42% 30,03% 32,53% 35,11% 30,34% bedrijven Vlaams-Brabant N (verlieslatend) N Aandeel verlieslatende 38,89% 33,33% 37,01% 35,42% 26,94% bedrijven West-Vlaanderen N (verlieslatend) N Aandeel verlieslatende 25,59% 22,54% 24,80% 30,89% 24,93% bedrijven Hoofdzetel buiten N (verlieslatend) Vlaanderen N Aandeel verlieslatende 45,24% 34,04% 26,00% 33,93% 26,53% bedrijven Totaal N (verlieslatend) N Aandeel verlies- 33,50% 29,54% 30,43% 33,11% 27,87% latende bedrijven 19 N is het aantal bedrijven waarvoor gegevens over het resultaat beschikbaar zijn. 20 N(verlieslatende bedrijven) is het aantal verlieslatende bedrijven in een bepaald jaar. 21 N is het aantal bedrijven waarvoor gegevens over het resultaat beschikbaar zijn. 31

32 Kaart 21: Aandeel verlieslatende milieubedrijven (1997) (per provincie) WEST- VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN ANTWERPEN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Aandeel verlieslatende milieubedrijven 30 tot 31% (1) 25 tot 27% (2) 28 tot 30% (1) 24 tot 25% (1) 27 tot 28% (gemiddelde milieusector) (0) Figuur 1: Aandeel verlieslatende milieubedrijven t.o.v. het totaal (per provincie) 50 % 45 % 40 % 35 % 30 % 25 % 20 % 15 % 10 % 5 % 0 % Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen TOTAAL 32

33 Tabel 17: Dekkingsgraad gegevens rendabiliteitsratio s (per provincie) Netto verkoopmarge voor belastingen Antwerpen N Dekkingsgraad 33,26% 34,11% 35,59% 37,50% 33,79% Limburg N Dekkingsgraad 24,73% 24,73% 26,61% 26,88% 20,16% Oost-Vlaanderen N Dekkingsgraad 29,83% 31,56% 31,27% 34,44% 31,41% Vlaams-Brabant N Dekkingsgraad 28,27% 30,84% 32,33% 35,12% 28,05% West-Vlaanderen N Dekkingsgraad 24,09% 23,40% 23,54% 25,35% 20,61% Hoofdzetel buiten N Vlaanderen Dekkingsgraad 30,85% 34,04% 32,98% 38,30% 29,79% Totaal N Dekkingsgraad 28,79% 29,71% 30,50% 32,68% 27,94% Netto rendabiliteit eigen vermogen voor belastingen Antwerpen N Dekkingsgraad 52,86% 57,63% 59,96% 63,24% 56,89% Limburg N Dekkingsgraad 47,58% 50,81% 54,84% 58,33% 51,34% Oost-Vlaanderen N Dekkingsgraad 47,26% 50,58% 53,75% 56,34% 51,30% Vlaams-Brabant N Dekkingsgraad 46,04% 50,96% 54,18% 57,82% 46,68% West-Vlaanderen N Dekkingsgraad 47,35% 49,58% 51,11% 55,01% 47,49% Hoofdzetel buiten N Vlaanderen Dekkingsgraad 43,62% 48,94% 52,13% 57,45% 51,06% Totaal N Dekkingsgraad 48,65% 52,42% 55,09% 58,50% 51,41% 33

34 Figuur 2: Netto verkoopmarge voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) 5 Netto verkoopmarge vóór belastingen 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen TOTAAL Figuur 3: Netto rendabiliteit eigen vermogen voor belastingen (mediaanwaarde) (per provincie) Netto rendabiliteit eigen vermogen vóór belastingen Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen TOTAAL 34

35 Arbeidsintensiteit Tabel 18: Arbeidsintensiteit (per provincie) Omzet Werkgelegenheid Arbeidsintensiteit 22 (in duiz. BEF) (aantal werknemers) (omzet in duiz. BEF per werknemer) A B A/B Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal Kaart 22: Arbeidsintensiteit (per provincie) ANTWERPEN WEST- VLAANDEREN OOST- VLAANDEREN VLAAMS-BRABANT LIMBURG Omzet in duiz. BEF per werknemer tot tot tot tot tot Bij een hoge omzet in duizenden BEF per werknemer spreekt men van een lage arbeidsintensiteit. 35

36 Toegevoegde waarde Tabel 19: Beschikbaarheid van gegevens over de toegevoegde waarde (per provincie) Antwerpen N Dekkingspercentage 24 52,86% 58,05% 60,59% 64,41% 57,20% Limburg N Dekkingspercentage 48,12% 51,61% 55,38% 58,87% 51,61% Oost-Vlaanderen N Dekkingspercentage 47,41% 51,01% 53,89% 56,63% 51,30% Vlaams-Brabant N Dekkingspercentage 46,25% 50,54% 54,18% 58,03% 47,11% West-Vlaanderen N Dekkingspercentage 47,35% 49,44% 51,67% 54,87% 47,91% Hoofdzetel buiten N Vlaanderen Dekkingspercentage 44,68% 50,00% 53,19% 59,57% 52,13% Totaal N Dekkingspercentage 48,80% 52,66% 55,52% 59,01% 51,72% Tabel 20: Gemiddelde toegevoegde waarde per bedrijf (per provincie) (in duizenden BEF) Gemiddelde 25 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal Tabel 21: Som van de toegevoegde waarden (per provincie) 26 (in duizenden BEF) Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Hoofdzetel buiten Vlaanderen Totaal N is het aantal bedrijven waarvoor gegevens over de toegevoegde waarde beschikbaar zijn. 24 Het dekkingspercentage wordt bekomen door N te delen door het aantal bedrijven per provincie (in 1997). 25 Dit gemiddelde is een ongewogen gemiddelde, bekomen door de gemiddelden in de vijf jaren samen te tellen en te delen door Ongewogen gegevens. Deze cijfers zijn trouwens vertekend omdat enkel voor grote bedrijven dergelijke gegevens beschikbaar zijn. Deze cijfers weerspiegelen dus vooral de aanwezigheid van grote bedrijven. 36

37 Kaart 23: Gemiddelde toegevoegde waarde (1997) en indicatie som toegevoegde waarde (per provincie) Som toegevoegde waarde Gem. toegevoegde waarde per bedrijf (in duiz. BEF) tot (1) tot (0) tot (1) tot (1) tot (2) 37

38 Groeiperspectieven Tabel 22: Perspectieven milieuomzet per compartiment (per provincie) 27 Milieu- Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage omzet ANTWERPEN Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging Totaal LIMBURG Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging Totaal OOST-VLAANDEREN Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging Totaal VLAAMS-BRABANT Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging Totaal WEST-VLAANDEREN Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging Totaal Deze gegevens zijn gebaseerd op vertrouwelijke enquêteresultaten, die slechts in geaggregeerde vorm worden weergegeven. Wegens het beperkt aantal milieubedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen worden de resultaten voor deze categorie niet weergegeven. 38

39 Kaart 24: Groeiperspectieven totale omzet milieusector (per provincie) Groeiperspectieven van milieubedrijven Sterke daling Matige daling Ongewijzigd Matige stijging Sterke stijging 39

40 3.2 Gegevens per arrondissement Kerngegevens Tabel 23: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per arrondissement) NIScode Arrondissement BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % 11 ANTWERPEN ,60% ,38% ,46% 12 MECHELEN 158 4,85% ,20% ,75% 13 TURNHOUT 212 6,51% ,78% ,53% 23 HALLE-VILVOORDE 268 8,23% ,64% ,89% 24 LEUVEN 198 6,08% ,77% 933 3,75% 31 BRUGGE 125 3,84% ,64% 885 3,55% 32 DIKSMUIDE 62 1,90% ,87% 219 0,88% 33 IEPER 68 2,09% ,34% 233 0,93% 34 KORTRIJK 200 6,14% ,09% ,47% 35 OOSTENDE 68 2,09% ,02% 324 1,30% 36 ROESELARE 93 2,86% ,55% 877 3,52% 37 TIELT 82 2,52% ,03% 476 1,91% 38 VEURNE 20 0,61% ,39% 130 0,52% 41 AALST 114 3,50% ,39% 677 2,72% 42 DENDERMONDE 103 3,16% ,59% 853 3,42% 43 EEKLO 42 1,29% ,87% 230 0,92% 44 GENT 310 9,52% ,21% ,99% 45 OUDENAARDE 48 1,47% ,78% 125 0,50% 46 SINT-NIKLAAS 136 4,18% ,75% ,38% 71 HASSELT 212 6,51% ,27% ,96% 72 MAASEIK 87 2,67% ,07% 740 2,97% 73 TONGEREN 76 2,33% ,38% 421 1,69% Subtotaal ,00% ,00% ,00% Hoofdzetel buiten Vlaanderen 28 Totaal Wegens hierboven vermelde redenen worden de kerngegevens van bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen niet weergegeven. 40

41 3.2.2 Aantal milieubedrijven Kaart 25: Aantal milieubedrijven (per arrondissement) Figuur 4: Aandeel van de provincies en de arrondissementen in het aantal milieubedrijven TIELT 2,5% IEPER 2,1% ROESELARE 2,8% BRUGGE 3,8% West-Vlaanderen : 22% OOSTENDE 2,1% DIKSMUIDE 1,9% VEURNE 0,6% BRUSSEL 0,6% REST 0,4% Hoofdzetel buiten Vlaanderen : 3% ANTWERPEN 17,4% Antwerpen : 29% Vlaams-Brabant : 14% KORTRIJK 6,1% LEUVEN 6,0% HALLE-VILVOORDE 8,1% EEKLO 1,3% OUDENAARDE 1,5% ST.-NIKLAAS DENDERMONDE 4,1% 3,1% AALST 3,5% MAASEIK 2,6% TONGEREN 2,3% GENT 9,4% Oost-Vlaanderen : : 21% TURNHOUT 6,4% MECHELEN 4,8% HASSELT 6,4% Limburg : 11% 41

42 Tabel 24: Aantal milieubedrijven per compartiment (per arrondissement) NIS- Arrondissement Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Code ANTWERPEN 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT LIMBURG 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN OOST-VLAANDEREN 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS VLAAMS-BRABANT 23 HALLE-VILVOORDE LEUVEN WEST-VLAANDEREN 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE HOOFDZETEL BUITEN VLAANDEREN 51 ATH CHARLEROI MONS MOUSCRON LIEGE VERVIERS NAMUR BRUSSEL NIVELLES Totaal

43 Kaart 26: Aantal bedrijven per compartiment (per arrondissement) Aantal bedrijven per compartiment Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Tabel 25: Aandeel aantal milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en totale werkgelegenheid (per arrondissement) 29 Arrondissement Aantal Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieumilieubedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegentotaal aantal heid in totale bedrijven (%) werkgelegenheid (%) 11 ANTWERPEN ,60 1,52 12 MECHELEN ,56 2,13 13 TURNHOUT ,69 2,36 23 HALLE-VILVOORDE ,68 1,17 24 LEUVEN ,69 0,80 31 BRUGGE ,77 1,02 32 DIKSMUIDE ,68 2,18 33 IEPER ,05 0,82 34 KORTRIJK ,79 1,37 35 OOSTENDE ,93 0,94 36 ROESELARE ,51 1,76 37 TIELT ,89 1,82 38 VEURNE ,43 0,97 41 AALST ,53 1,15 42 DENDERMONDE ,95 2,06 43 EEKLO ,67 1,28 44 GENT ,78 1,11 45 OUDENAARDE ,29 0,42 46 SINT-NIKLAAS ,84 1,79 71 HASSELT , MAASEIK ,14 1,31 73 TONGEREN ,09 1,07 Totaal ,12 1,05 29 Bron: RSZ en VDAB 30 Bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in het totaal verrekend. 43

44 Kaart 27: Aandeel milieubedrijven in het totaal aantal milieubedrijven (per arrondissement) Aandeel milieubedrijven in het totaal aantal bedrijven 5,5 tot 6 % (1) 3,5 tot 4 % (1) 3 tot 3,5 % (1) 2,5 tot 3 % (13) 2 tot 2,5 % (3) 1,5 tot 2 % (2) 1 tot 1,5 % (1) Milieuomzet Kaart 28: Milieuomzet in mio BEF (per arrondissement)

45 Tabel 26: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) (in duiz. BEF) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 11 HASSELT MAASEIK v.g. 31 v.g. v.g v.g TONGEREN v.g v.g Oost-Vlaanderen 41 AALST v.g v.g DENDER v.g v.g MONDE 43 EEKLO v.g. v.g. v.g. v.g GENT OUDENAARDE v.g. v.g. v.g. v.g. v.g SINT-NIKLAAS Vlaams-Brabant 23 HALLE VILVOORDE 24 LEUVEN West-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE v.g. v.g. v.g. v.g. v.g IEPER v.g. v.g. v.g. v.g KORTRIJK OOSTENDE v.g v.g v.g ROESELARE v.g TIELT v.g v.g VEURNE v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g TOTAAL V.g.: vertrouwelijke gegevens - voor categorieën met minder dan vijf milieubedrijven worden geen gegevens over de milieuomzet verstrekt. 32 Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 45

46 Kaart 29: Milieuomzet per compartiment (per arrondissement) Milieuomzet (in duiz. BEF) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Milieuwerkgelegenheid Kaart 30: Aantal milieuwerknemers (per arrondissement)

47 Tabel 27: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 71 HASSELT MAASEIK v.g. v.g. v.g. 7 v.g TONGEREN v.g. 14 v.g Oost-Vlaanderen 41 AALST v.g. 11 v.g DENDER v.g. 27 v.g MONDE 43 EEKLO v.g. v.g. v.g. v.g GENT OUDENAARDE v.g. v.g. v.g. v.g. v.g SINT-NIKLAAS Vlaams-Brabant 23 HALLE VILVOORDE 24 LEUVEN West-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE v.g. v.g. v.g. v.g. v.g IEPER v.g. v.g. v.g. v.g KORTRIJK OOSTENDE v.g. 8 v.g. 26 v.g ROESELARE TIELT v.g. 35 v.g VEURNE 54 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g Totaal Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 47

48 Kaart 31: Aantal milieuwerknemers per compartiment (per arrondissement) Aantal milieuwerknemers per compartiment Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Kaart 32: Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid (per arrondissement) 34 Aandeel milieuwerkgelegenheid in de totale werkgelegenheid 2 tot 2,5% (4) 1,5 tot 2 % (4) 1 tot 1,5% (8) 0,5 tot 1 % (5) 0 tot 0,5% (1) 34 Deze kaart heeft betrekking op de cijfers uit Tabel 25 op blz

49 3.2.5 Bedrijfsgrootte Tabel 28: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Aantal werknemers per bedrijf Arrondissement < 5 5 tot tot tot tot 100 tot 200 tot 500 tot > 1000 Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN Oost-Vlaanderen 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS Vlaams-Brabant 23 HALLE VILVOORDE 24 LEUVEN Oost-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE Totaal Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 49

50 Kaart 33: Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers (aantal bedrijven) (per arrondissement) Aantal bedrijven naar bedrijfsgrootte Bedrijfsgrootte volgens aantal werknemers < 5 5 tot tot tot tot tot tot tot 1000 >

51 Tabel 29: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven (per arrondissement) (Aantal bedrijven) KMO Grote Totaal onderneming Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN Oost-Vlaanderen 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS Vlaams-Brabant 23 HALLE-VILVOORDE LEUVEN West-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE Totaal Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 51

52 Kaart 34: Aandeel KMO s en grote ondernemingen in het aantal milieubedrijven en in de milieuomzet (in duiz. BEF) (per arrondissement) Milieuomzet Grote ondernemingen KMO s Aantal milieubedrijven Grote ondernemingen KMO s 52

53 Tabel 30: Milieuomzet per compartiment, per bedrijfsgrootte (per arrondissement) Bedrijfsgrootte Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal ANTWERPEN 11 ANTWERPEN Grote onderneming KMO Totaal MECHELEN Grote onderneming KMO Totaal TURNHOUT Grote onderneming KMO Totaal LIMBURG 71 HASSELT Grote onderneming KMO Totaal MAASEIK Grote onderneming v.g. v.g. v.g. 0 v.g KMO v.g. v.g. v.g v.g Totaal v.g. v.g. v.g v.g TONGEREN Grote onderneming v.g. 0 v.g KMO v.g v.g Totaal v.g v.g OOST-VLAANDEREN 41 AALST Grote onderneming v.g. 0 v.g KMO v.g v.g Totaal v.g v.g DENDERMONDE Grote onderneming v.g v.g KMO v.g v.g Totaal v.g v.g EEKLO Grote onderneming v.g. v.g. v.g. v.g KMO v.g. v.g. v.g. v.g Totaal v.g. v.g. v.g. v.g GENT Grote onderneming KMO Totaal

54 Vervolg tabel 30 Bedrijfsgrootte Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Vervolg OOST-VLAANDEREN 45 OUDENAARDE Grote onderneming v.g. v.g. v.g. v.g. v.g KMO v.g. v.g. v.g. v.g. v.g Totaal v.g. v.g. v.g. v.g. v.g SINT-NIKLAAS Grote onderneming KMO Totaal VLAAMS-BRABANT 23 HALLE- Grote onderneming VILVOORDE KMO Totaal LEUVEN Grote onderneming KMO Totaal WEST-VLAANDEREN 31 BRUGGE Grote onderneming KMO Totaal DIKSMUIDE Grote onderneming 0 0 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g KMO v.g. v.g. v.g. v.g. v.g Totaal v.g. v.g. v.g. v.g. v.g IEPER Grote onderneming v.g. v.g. v.g. v.g KMO v.g. v.g. v.g. v.g Totaal v.g. v.g. v.g. v.g KORTRIJK Grote onderneming KMO Totaal OOSTENDE Grote onderneming v.g. 0 v.g v.g KMO v.g v.g v.g Totaal v.g v.g v.g

55 Bedrijfsgrootte Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal Vervolg WEST-VLAANDEREN 36 ROESELARE Grote onderneming v.g KMO v.g Totaal v.g TIELT Grote onderneming v.g. 0 v.g KMO v.g v.g Totaal v.g v.g VEURNE Grote onderneming 0 v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. 0 0 KMO v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g Totaal v.g. v.g. v.g. v.g. v.g. v.g Totaal 37 Grote onderneming KMO Totaal Gegevens over bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen werden in de totalen verrekend, maar omwille van hun vertrouwelijkheid niet in de tabel opgenomen. 55

56 3.2.6 Rechtsvorm Tabel 31: Rechtsvorm (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Rechtsvorm Arrondissement NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal ANTWERPEN 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT LIMBURG 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN OOST-VLAANDEREN 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS VLAAMS-BRABANT 23 HALLE-VILVOORDE LEUVEN WEST-VLAANDEREN 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE Totaal Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen 56

57 Kaart 35: Rechtsvorm van de milieubedrijven (per arrondissement) Aantal bedrijven per rechtsvorm NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Oprichtingsdatum Tabel 32: Oprichtingsperiode (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Oprichtingsperiode Arrondissement vóór 1955 tot 1975 tot 1985 tot 1990 tot vanaf Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN Oost-Vlaanderen 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS

58 Vervolg tabel 32 (Aantal bedrijven) Oprichtingsperiode Arrondissement vóór 1955 tot 1975 tot 1985 tot 1990 tot vanaf Totaal Vlaams-Brabant 23 HALLE VILVOORDE 24 LEUVEN West-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE N Kaart 36: Aantal milieubedrijven per oprichtingsperiode (per arrondissement) Oprichtingsperiode milieubedrijven vóór tot tot tot tot 1995 vanaf Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen. N=2290; voor slechts 2290 milieubedrijven zijn gegevens over de oprichtingsperiode beschikbaar. 58

59 Tabel 33: Categorieën in de ouderdomsindex Ondergrens Bovengrens Benaming ouderdomsindex Ouder dan gemiddeld Iets ouder dan gemiddeld Gemiddeld Iets jonger dan gemiddeld Jonger dan gemiddeld Tabel 34: Ouderdomsindexen van de Vlaamse milieusector (per arrondissement) Arrondissementen Ouderdomsindex 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HALLE-VILVOORDE LEUVEN BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS HASSELT MAASEIK TONGEREN Totaal De gemiddelde ouderdomsindex van de Vlaamse milieusector bedraagt 3.909, zie Tabel

60 Kaart 37: Ouderdomsindex (per arrondissement) 41 Ouderdomsindex Jonger dan gemiddeld (2) Iets jonger dan gemiddeld (7) Gemiddeld (6) Iets ouder dan gemiddeld (6) Ouder dan gemiddeld (1) 41 In Kaart 37 wordt de ouderdomsindex per arrondissement weergegeven. Deze wordt bekomen door de som van de producten van de het aandeel bedrijven (%) in elke oprichtingsperiode met een bepaalde factor. Voor de oprichtingsperiode voor 1955 bedraagt deze 1, voor 1955 tot 1975 is deze 2, voor 1975 tot , enz. De bekomen sommen variëren voor de Vlaamse milieusector tussen 3.4 en 4.3. Het absolute maximum is 6, nl. indien 100% (1) van de bedrijven zou opgericht zijn na 1995 (6) is het bekomen product 1X6=6. Hoe hoger deze ouderdomsindex is, hoe jonger de milieusector in dat arrondissement. In Tabel 33 worden een aantal categorieën in de ouderdomsindex geïdentificeerd en in Kaart 37 wordt elk arrondissement ondergebracht in een bepaalde categorie. 60

61 3.2.8 Specialisatiegraad Tabel 35: Specialisatiegraad (per arrondissement) (Aantal bedrijven) Aandeel milieuomzet in de totale omzet Arrondissement < tot 25 tot 50 tot 75 tot 90 tot 100% Totaal 25% 50% 75% 90% 100% Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN Oost-Vlaanderen 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS Vlaams-Brabant 23 HALLE VILVOORDE 24 LEUVEN West-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE Totaal Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen. 61

62 Kaart 38: Specialisatiegraad (aantal bedrijven per specialisatiecategorie) (per arrondissement) Specialisatiegraad Aandeel van de milieuomzet in de totale omzet % 90 tot 100% 75 tot 90% 50 tot 75% 25 tot 50% 10 tot 25% < 10% Tabel 36: Specialisatie-index (per arrondissement) Arrondissementen Specialisatie-index ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HALLE-VILVOORDE LEUVEN BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS HASSELT MAASEIK TONGEREN Totaal Analoog met de ouderdomsindex wordt de specialisatie-index berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke specialisatiecategorie (100% milieubedrijven, 90 tot 100% milieubedrijven,...) en een bepaalde factor. De specialisatiegraad is hoger, naargelang meer bedrijven 100% milieubedrijven zijn en om deze reden werd aan de 100%-milieubedrijvencategorie de factor 7 toegekend, aan de 90 tot 100%-milieubedrijvencategorie 6, enz. 62

63 Tabel 37: Categorieën in de specialisatie-index Ondergrens Bovengrens Benaming specialisatie-index Laag Matig Hoog Zeer hoog Uiterst hoog Kaart 39: Specialisatie-index (per arrondissement) BRUGGE OOSTENDE VEURNE DIKSMUIDE TIELT ROESELARE IEPER KORTRIJK EEKLO GENT AALST OUDENAARDE SINT-NIKLAAS DENDERMONDE MECHELEN HALLE- VILVOORDE ANTWERPEN TURNHOUT LEUVEN HASSELT MAASEIK TONGEREN Specialisatie-index Uiterst hoog Zeer hoog Hoog Matig Laag 63

64 3.2.9 Diversificatiegraad Tabel 38: Diversificatiegraad (per arrondissement) Aantal compartimenten waarin het milieubedrijf actief is Aantal bedrijven Totaal Antwerpen 11 ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT Limburg 71 HASSELT MAASEIK TONGEREN Oost-Vlaanderen 41 AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS Vlaams-Brabant 23 HALLE VILVOORDE 24 LEUVEN West-Vlaanderen 31 BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE Totaal Inclusief bedrijven met hoofdzetel buiten Vlaanderen. 64

65 Kaart 40: Diversificatiegraad (per arrondissement) Diversificatie Aantal comp. waarin bedrijven actief zijn Tabel 39: Diversificatie-index (per arrondissement) Arrondissementen Diversificatie-index ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HALLE-VILVOORDE LEUVEN BRUGGE DIKSMUIDE IEPER KORTRIJK OOSTENDE ROESELARE TIELT VEURNE AALST DENDERMONDE EEKLO GENT OUDENAARDE SINT-NIKLAAS HASSELT MAASEIK TONGEREN Totaal Analoog met de ouderdomsindex en de specialisatie-index wordt de diversificatie-index berekend door de som te nemen van de producten van het aandeel van elke diversificatiecategorie (actief in 1 compartiment, actief in 2 compartimenten,...) in het arrondissement en een bepaalde factor. De diversificatie is hoger, naargelang meer bedrijven actief zijn in veel compartimenten en om deze reden werd aan de actief in 8 compartimenten - categorie de factor 8 toegekend, aan de actief in 7 compartimenten -categorie de factor 7, enz. 65

66 Tabel 40: Categorieën in de diversificatie-index Ondergrens Bovengrens Benaming diversificatie-index Uiterst laag Zeer laag Laag Gemiddeld Hoog Zeer hoog Kaart 41: Diversificatie-index (per arrondissement) BRUGGE EEKLO OOSTENDE VEURNE DIKSMUIDE GENT TIELT ROESE-- LARE IEPER KORTRIJK OUDE- NAARDE ANTWERPEN ST.-NIKLAAS TURHOUT DENDER- MECHELEN MONDE HALLE- VILVOORDE AALST LEUVEN HASSELT MAASEIK TONGEREN Diversificatie-index Zeer hoog Hoog Gemiddeld Laag Zeer laag Uiterst laag 66

67 3.3 Gegevens per gemeente Kerngegevens Tabel 41: Kerngegevens milieusector: aantal bedrijven, omzet en werkgelegenheid (per gemeente) 46 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % PROVINCIE ANTWERPEN Arrondissement Antwerpen AARTSELAAR 16 0,49% ,60% 634 2,49% ANTWERPEN 307 9,33% ,94% ,30% BOECHOUT 6 0,18% ,18% 50 0,19% BOOM 10 0,30% ,09% 26 0,10% BORSBEEK 6 0,18% ,05% 9 0,04% BRASSCHAAT 11 0,33% ,06% 19 0,07% BRECHT 18 0,55% ,25% 99 0,39% EDEGEM 8 0,24% ,06% 39 0,15% ESSEN 6 0,18% ,13% 32 0,13% HEMIKSEM 8 0,24% ,18% 64 0,25% HOVE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g KALMTHOUT 9 0,27% ,24% 80 0,31% KAPELLEN 10 0,30% ,18% 44 0,17% KONTICH 14 0,43% ,27% 77 0,30% LINT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g MORTSEL 13 0,40% ,19% 59 0,23% NIEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g RANST 10 0,30% ,28% 128 0,50% RUMST 10 0,30% ,19% 58 0,23% SCHELLE 6 0,18% ,08% 20 0,08% SCHILDE 5 0,15% ,01% 3 0,01% SCHOTEN 28 0,85% ,66% 170 0,67% STABROEK 7 0,21% ,21% 53 0,21% WIJNEGEM 12 0,36% ,60% 271 1,06% WOMMELGEM 6 0,18% ,34% 46 0,18% WUUSTWEZEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g ZANDHOVEN 5 0,15% ,03% 8 0,03% ZOERSEL 9 0,27% ,06% 41 0,16% ZWIJNDRECHT 13 0,40% ,71% 600 2,35% MALLE 10 0,30% ,28% 52 0,20% Arrondissement Mechelen BERLAAR 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g BONHEIDEN 5 0,15% ,01% 3 0,01% BORNEM 8 0,24% ,36% 44 0,17% DUFFEL 5 0,15% ,14% 351 1,38% HEIST-OP-DEN- 16 0,49% ,42% 383 1,50% BERG 46 V.g.: vertrouwelijke gegevens. Gezien het beperkt aantal bedrijven in sommige gemeenten en gezien bij de enquête gegarandeerd werd dat de bevraagde gegevens - waaronder omzetgegevens en tewerkstellingscijfers - niet op individualiseerbare wijze zouden worden voorgesteld, werd er immers voor gekozen deze gegevens niet voor gemeente met minder dan vijf milieubedrijven weer te geven. Op deze manier wordt voor 107 gemeenten (inclusief Brusselse en Waalse gemeenten) bij milieuomzet en milieuwerkgelegenheid v.g. (vertrouwelijke gegevens) vermeld. Deze 107 gemeenten herbergen tezamen slechts 243 milieubedrijven, met een gezamenlijke milieuomzet van bijna 7 miljard en een globale milieuwerkgelegenheid van ongeveer eenheden. 67

68 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % LIER 16 0,49% ,78% 182 0,72% MECHELEN 49 1,49% ,52% 584 2,29% NIJLEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g PUTTE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g PUURS 11 0,33% ,12% 37 0,14% SINT-AMANDS- 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. BERGEN SINT-KATELIJNE- 11 0,33% ,04% 18 0,07% WAVER WILLEBROEK 30 0,91% ,65% 317 1,24% Arrondissement Turnhout ARENDONK 9 0,27% ,79% 390 1,53% BALEN 8 0,24% ,17% 58 0,23% BEERSE 19 0,58% ,62% 368 1,44% DESSEL 11 0,33% ,90% 544 2,13% GEEL 18 0,55% ,87% 172 0,68% GROBBENDONK 6 0,18% ,05% 12 0,05% HERENTALS 20 0,61% ,50% 172 0,68% HERENTHOUT 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g HERSELT % v.g. v.g. v.g. v.g HOOGSTRATEN 14 0,43% ,07% 34 0,13% HULSHOUT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g KASTERLEE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g LILLE 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g MEERHOUT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g MERKSPLAS 7 0,21% ,09% 30 0,12% MOL 23 0,70% ,17% 684 2,68% OLEN 8 0,24% ,24% 79 0,31% OUD-TURNHOUT 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g RAVELS 13 0,40% ,20% 66 0,26% RETIE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g RIJKEVORSEL 10 0,30% ,12% 41 0,16% TURNHOUT 12 0,36% ,14% 49 0,19% VORSELAAR 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g VOSSELAAR 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g WESTERLO 6 0,18% % 14 0,06% LAAKDAL 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST OUDERGEM 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g BRUSSEL 11 0,33% ,47% 179 0,70% EVERE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g JETTE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g UKKEL 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g SINT-LAMBRECHTS- 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g. WOLUWE SINT-PIETERS- 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. WOLUWE PROVINCIE VLAAMS-BRABANT Arrondissement Halle-Vilvoorde ASSE 7 0,21% ,46% 97 0,38% BEERSEL 18 0,55% ,10% 295 1,16% DILBEEK 21 0,64% ,33% 116 0,45% 68

69 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % GALMAARDEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g GOOIK % v.g. v.g. v.g. v.g GRIMBERGEN 20 0,61% ,37% 96 0,38% HALLE 6 0,18% ,10% 37 0,15% HOEILAART 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g KAMPENHOUT 7 0,21% ,36% 61 0,24% KAPELLE-OP- 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. DEN-BOS LIEDEKERKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g, LONDERZEEL 7 0,21% ,14% 29 0,11% MACHELEN 12 0,36% ,19% 88 0,35% MEISE 7 0,21% ,02% 7 0,03% MERCHTEM 8 0,24% ,09% 27 0,11% OPWIJK 6 0,18% ,07% 16 0,06% OVERIJSE 14 0,43% ,29% 113 0,44% PEPINGEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g SINT-PIETERS- 22 0,67% ,14% 43 0,17% LEEUW STEENOKKERZEEL 5 0,15% ,06% 24 0,09% TERNAT 7 0,21% ,05% 14 0,06% VILVOORDE 19 0,58% ,26% 411 1,61% ZAVENTEM 37 1,12% ,94% 355 1,39% ZEMST 7 0,21% ,13% 19 0,08% ROOSDAAL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g KRAAINEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g LINKEBEEK 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g SINT-GENESIUS- 7 0,21% ,03% 13 0,05% RODE WEMMEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g WEZEMBEEK- 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. OPPEM LENNIK 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g Arrondissement Leuven AARSCHOT 12 0,36% ,06% 16 0,06% BEKKEVOORT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g BERTEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g BIERBEEK 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g BOORTMEERBEEK 9 0,27% ,03% 10 0,04% BOUTERSEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g DIEST 9 0,27% ,08% 25 0,10% GEETBETS 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g HAACHT 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g HERENT 7 0,21% ,12% 17 0,07% HOEGAARDEN % v.g. v.g. v.g. v.g HOLSBEEK % v.g. v.g. v.g. v.g KEERBERGEN 6 0,18% ,03% 8 0,03% KORTENAKEN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g KORTENBERG 11 0,33% ,34% 113 0,44% LANDEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g LEUVEN 57 1,73% ,51% 413 1,62% LUBBEEK 7 0,21% ,10% 20 0,08% OUD-HEVERLEE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g ROTSELAAR 8 0,24% ,05% 17 0,07% TERVUREN 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 69

70 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % TIENEN 19 0,58% ,20% 55 0,22% TREMELO 8 0,24% ,10% 11 0,04% ZOUTLEEUW 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g LINTER 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g SCHERPENHEUVEL- 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. ZICHEM GLABBEEK- 5 0,15% ,16% 44 0,17% ZUURBEMDE TUBIZE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Arrondissement Brugge BEERNEM 5 0,15% ,07% 16 0,06% BLANKENBERGE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g BRUGGE 73 2,22% ,07% 739 2,90% DAMME 7 0,21% ,02% 6 0,02% JABBEKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g OOSTKAMP 8 0,24% ,05% 22 0,09% TORHOUT 10 0,30% ,11% 27 0,11% ZEDELGEM 5 0,15% ,10% 28 0,11% ZUIENKERKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g KNOKKE-HEIST 12 0,36% ,14% 39 0,15% Arrondissement Diksmuide DIKSMUIDE 11 0,33% ,34% 101 0,40% HOUTHULST 27 0,82% ,15% 37 0,15% KOEKELARE 6 0,18% ,12% 26 0,10% KORTEMARK 15 0,46% ,22% 42 0,17% LO-RENINGE 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g Arrondissement Ieper IEPER 21 0,64% ,19% 48 0,19% POPERINGE 11 0,33% ,07% 20 0,08% WERVIK 12 0,36% ,75% 102 0,40% ZONNEBEKE 12 0,36% ,26% 47 0,19% HEUVELLAND 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g LANGEMARK- POELKAPELLE 7 0,21% ,03% 8 0,03% VLETEREN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g Arrondissement Kortrijk ANZEGEM 5 0,15% ,07% 14 0,06% AVELGEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g DEERLIJK 11 0,33% ,65% 98 0,38% HARELBEKE 18 0,55% ,70% 222 0,87% KORTRIJK 53 1,61% ,56% 110 0,43% KUURNE 12 0,36% ,03% 12 0,05% LENDELEDE 6 0,18% ,10% 29 0,11% MENEN 17 0,52% ,09% 391 1,53% WAREGEM 29 0,88% ,98% 282 1,10% WEVELGEM 35 1,06% ,66% 170 0,67% ZWEVEGEM 11 0,33% ,12% 31 0,12% Arrondissement Oostende BREDENE 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g GISTEL 8 0,24% ,12% 85 0,33% ICHTEGEM 9 0,27% ,28% 78 0,30% MIDDELKERKE 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. 70

71 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % OOSTENDE 33 1,00% ,44% 128 0,50% OUDENBURG 9 0,27% ,08% 19 0,07% DE HAAN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g Arrondissement Roeselare HOOGLEDE 8 0,24% ,32% 56 0,22% INGELMUNSTER 1 0,03% v,g. v.g. v.g. v.g IZEGEM 24 0,73% ,65% 184 0,72% LEDEGEM 5 0,15% ,05% 20 0,08% LICHTERVELDE 10 0,30% ,34% 72 0,28% MOORSLEDE 6 0,18% ,02% 7 0,03% ROESELARE 32 0,97% ,08% 527 2,07% STADEN 7 0,21% ,02% 9 0,04% Arrondissement Tielt DENTERGEM 6 0,18% ,02% 6 0,02% MEULEBEKE 12 0,36% ,27% 49 0,19% OOSTROZEBEKE 7 0,21% ,05% 12 0,05% PITTEM 7 0,21% ,13% 34 0,13% TIELT 21 0,64% ,34% 137 0,54% WIELSBEKE 11 0,33% ,89% 172 0,67% WINGENE 10 0,30% ,13% 18 0,07% ARDOOIE 8 0,24% ,18% 49 0,19% Arrondissement Veurne ALVERINGEM 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g KOKSIJDE 5 0,15% ,09% 47 0,18% NIEUWPOORT 6 0,18% ,03% 8 0,03% VEURNE 7 0,21% ,26% 73 0,29% PROVINCIE OOST-VLAANDEREN Arrondissement Aalst AALST 44 1,34% ,05% 329 1,29% DENDERLEEUW 8 0,24% ,89% 237 0,93% GERAARDSBERGEN 10 0,30% ,06% 14 0,06% HAALTERT 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g HERZELE 6 0,18% ,02% 6 0,02% LEDE 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g NINOVE 18 0,55% ,09% 24 0,09% SINT-LIEVENS- 6 0,18% ,15% 35 0,14% HOUTEM ZOTTEGEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g, ERPE-MERE 11 0,33% ,07% 22 0,09% Arrondissement Dendermonde BERLARE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g BUGGENHOUT 5 0,15% ,11% 59 0,23% DENDERMONDE 34 1,03% ,46% 384 1,51% HAMME 10 0,30% ,41% 60 0,24% LAARNE 6 0,18% ,04% 19 0,07% LEBBEKE 13 0,40% ,52% 56 0,22% WAASMUNSTER 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g WETTEREN 9 0,27% ,10% 35 0,14% WICHELEN 6 0,18% ,23% 100 0,39% ZELE 14 0,43% ,65% 137 0,54% Arrondissement Eeklo ASSENEDE 5 0,15% ,04% 11 0,04% 71

72 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % EEKLO 10 0,30% ,39% 84 0,33% KAPRIJKE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g MALDEGEM 15 0,46% ,22% 51 0,20% SINT-LAUREINS 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g ZELZATE 9 0,27% ,20% 79 0,31% Arrondissement Gent AALTER 9 0,27% ,07% 26 0,10% DEINZE 18 0,55% ,36% 51 0,20% DE PINTE 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g DESTELBERGEN 11 0,33% ,04% 16 0,06% EVERGEM 16 0,49% ,44% 64 0,25% GAVERE 8 0,24% ,06% 24 0,09% GENT 163 4,96% ,70% ,66% KNESSELARE 7 0,21% ,02% 5 0,02% LOCHRISTI 7 0,21% ,04% 15 0,06% LOVENDEGEM 5 0,15% ,01% 5 0,02% MELLE 7 0,21% ,17% 18 0,07% MERELBEKE 12 0,36% ,17% 48 0,19% MOERBEKE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g NAZARETH 13 0,40% ,15% 49 0,19% NEVELE 6 0,18% ,38% 133 0,52% OOSTERZELE 6 0,18% ,14% 16 0,06% SINT-MARTENS- 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g. LATEM WAARSCHOOT 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g WACHTEBEKE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g ZOMERGEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g ZULTE 8 0,24% ,28% 57 0,22% Arrondissement Oudenaarde KRUISHOUTEM 10 0,30% ,26% 20 0,08% OUDENAARDE 17 0,52% ,25% 49 0,19% RONSE 7 0,21% ,15% 27 0,11% ZINGEM 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g BRAKEL 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g KLUISBERGEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g WORTEGEM- 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g PETEGEM LIERDE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g ZWALM 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g Arrondissement Sint-Niklaas BEVEREN 30 0,91% ,65% 429 1,68% KRUIBEKE 7 0,21% ,09% 31 0,12% LOKEREN 27 0,82% ,50% 200 0,78% SINT-GILLIS-WAAS 14 0,43% ,60% 20 0,08% SINT-NIKLAAS 34 1,03% ,99% 204 0,80% STEKENE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g TEMSE 22 0,67% ,78% 198 0,78% PROVINCIE HENEGOUWEN BERNISSART 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g CHARLEROI % v.g. v.g. v.g. v.g. 72

73 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % QUAREGNON 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g SAINT-GHISLAIN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g MOUSCRON 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g HERSTAL 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g LIEGE 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g EUPEN 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g PROVINCIE LIMBURG Arrondissement Hasselt AS 2 0,06% v,g. v.g. v.g. v.g BERINGEN 14 0,43% ,34% 127 0,50% DIEPENBEEK 14 0,43% ,91% 125 0,49% GENK 36 1,09% ,61% 344 1,35% GINGELOM 5 0,15% ,02% 5 0,02% HALEN 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g HASSELT 40 1,22% ,41% 138 0,54% HERK-DE-STAD 5 0,15% ,07% 24 0,09% LUMMEN 17 0,52% ,46% 132 0,52% NIEUWERKERKEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g OPGLABBEEK 6 0,18% ,06% 15 0,06% SINT-TRUIDEN 24 0,73% ,37% 104 0,41% TESSENDERLO 11 0,33% ,19% 75 0,29% ZONHOVEN 7 0,21% ,04% 12 0,05% ZUTENDAAL 7 0,21% ,23% 27 0,10% HAM 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g HEUSDEN- 18 0,55% ,41% 97 0,38% ZOLDER Arrondissement Maaseik BOCHOLT 6 0,18% ,10% 53 0,21% BREE 5 0,15% ,03% 6 0,02% KINROOI 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g LOMMEL 6 0,18% ,38% 80 0,31% MAASEIK 5 0,15% ,13% 40 0,16% NEERPELT 6 0,18% ,02% 8 0,03% OVERPELT 8 0,24% ,86% 106 0,42% PEER 7 0,21% ,04% 22 0,08% HAMONT-ACHEL 7 0,21% ,09% 21 0,08% HECHTEL-EKSEL 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g HOUTHALEN- 15 0,46% ,97% 279 1,10% HELCHTEREN MEEUWEN- 5 0,15% ,18% 50 0,20% GRUITRODE DILSEN-STOKKEM 12 0,36% ,20% 64 0,25% Arrondissement Tongeren ALKEN 10 0,30% ,13% 42 0,16% BILZEN 16 0,49% ,21% 65 0,25% BORGLOON 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g HEERS 2 0,06% v.g. v.g. v.g. v.g HOESELT 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g KORTESSEM 4 0,12% v.g. v.g. v.g. v.g LANAKEN 10 0,30% % % RIEMST % % % 73

74 Vervolg tabel 41 NIScode Gemeente BEDRIJVEN OMZET WERKGELEGENHEID Aantal bedrijven % In duiz. BEF % Aantal werknemers % TONGEREN 12 0,36% ,24% 103 0,40% WELLEN 3 0,09% v.g. v.g. v.g. v.g MAASMECHELEN 9 0,27% % % PROVINCIE NAMEN EGHEZEE 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g NAMUR 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g GEMBLOUX 1 0,03% v.g. v.g. v.g. v.g. Subtotaal ,61% ,14% ,70% Gemeenten met minder dan 5 milieubedrijven 243 7,39% ,86% ,30% Totaal ,00% ,00% ,00% Aantal milieubedrijven Kaart 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) Aantal milieubedrijven 200 tot 500 (1) 100 tot 200 (1) 50 tot 100 (3) 25 tot 50 (16) 10 tot 25 (83) 5 tot 10 (98) 0 tot 5 (106) 74

75 Tabel 42: Aantal milieubedrijven (per gemeente) Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal AALST AALTER AARSCHOT AARTSELAAR ALKEN ALVERINGEM ANTWERPEN ANZEGEM ARDOOIE ARENDONK AS ASSE ASSENEDE AVELGEM BALEN BEERNEM BEERSE BEERSEL BEKKEVOORT BERINGEN BERLAAR BERLARE BERNISSART BERTEM BEVEREN BIERBEEK BILZEN BLANKENBERGE BOCHOLT BOECHOUT NIS-code per gemeente 75

76 Vervolg tabel 42 Gemeente in (alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal BONHEIDEN BOOM BOORTMEERBEEK BORGLOON BORNEM BORSBEEK BOUTERSEM BRAKEL BRASSCHAAT BRECHT BREDENE BREE BRUGGE BRUSSEL BUGGENHOUT CHARLEROI DAMME DE HAAN DE PINTE DEERLIJK DEINZE DENDERLEEUW DENDERMONDE DENTERGEM DESSEL DESTELBERGEN DIEPENBEEK DIEST DIKSMUIDE DILBEEK

77 DILSEN-STOKKEM DUFFEL EDEGEM EEKLO EGHEZEE ERPE-MERE ESSEN EUPEN EVERE EVERGEM GALMAARDEN GAVERE GEEL GEETBETS GEMBLOUX GENK GENT GERAARDSBERGEN GINGELOM GISTEL GLABBEEK-ZUURBEMDE GOOIK GRIMBERGEN GROBBENDONK HAACHT HAALTERT HALEN HALLE HAM HAMME HAMONT-ACHEL HARELBEKE HASSELT

78 Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal HECHTEL-EKSEL HEERS HEIST-OP-DEN-BERG HEMIKSEM HERENT HERENTALS HERENTHOUT HERK-DE-STAD HERSELT HERSTAL HERZELE HEUSDEN-ZOLDER HEUVELLAND HOEGAARDEN HOEILAART HOESELT HOLSBEEK HOOGLEDE HOOGSTRATEN HOUTHALEN-HELCHTEREN HOUTHULST HOVE HULSHOUT ICHTEGEM IEPER INGELMUNSTER IZEGEM JABBEKE JETTE KALMTHOUT

79 KAMPENHOUT KAPELLEN KAPELLE-OP-DEN-BOS KAPRIJKE KASTERLEE KEERBERGEN KINROOI KLUISBERGEN KNESSELARE KNOKKE-HEIST KOEKELARE KOKSIJDE KONTICH KORTEMARK KORTENAKEN KORTENBERG KORTESSEM KORTRIJK KRAAINEM KRUIBEKE KRUISHOUTEM KUURNE LAAKDAL LAARNE LANAKEN LANDEN LANGEMARK-POELKAPELLE LEBBEKE LEDE LEDEGEM LENDELEDE LENNIK LEUVEN

80 Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal LICHTERVELDE LIEDEKERKE LIEGE LIER LIERDE LILLE LINKEBEEK LINT LINTER LOCHRISTI LOKEREN LOMMEL LONDERZEEL LO-RENINGE LOVENDEGEM LUBBEEK LUMMEN MAASEIK MAASMECHELEN MACHELEN MALDEGEM MALLE MECHELEN MEERHOUT MEEUWEN-GRUITRODE MEISE MELLE MENEN MERCHTEM MERELBEKE

81 MERKSPLAS MEULEBEKE MIDDELKERKE MOERBEKE MOL MOORSLEDE MORTSEL MOUSCRON NAMUR NAZARETH NEERPELT NEVELE NIEL NIEUWERKERKEN NIEUWPOORT NIJLEN NINOVE OLEN OOSTENDE OOSTERZELE OOSTKAMP OOSTROZEBEKE OPGLABBEEK OPWIJK OUDENAARDE OUDENBURG OUDERGEM OUD-HEVERLEE OUD-TURNHOUT OVERIJSE OVERPELT PEER PEPINGEN

82 Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal PITTEM POPERINGE PUTTE PUURS QUAREGNON RANST RAVELS RETIE RIEMST RIJKEVORSEL ROESELARE RONSE ROOSDAAL ROTSELAAR RUMST SAINT-GHISLAIN SCHELLE SCHERPENHEUVEL-ZICHEM SCHILDE SCHOTEN SINT-AMANDS SINT-GENESIUS-RODE SINT-GILLIS-WAAS SINT-KATELIJNE-WAVER SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE SINT-LAUREINS SINT-LIEVENS-HOUTEM SINT-MARTENS-LATEM SINT-NIKLAAS SINT-PIETERS-LEEUW

83 SINT-PIETERS-WOLUWE SINT-TRUIDEN STABROEK STADEN STEENOKKERZEEL STEKENE TEMSE TERNAT TERVUREN TESSENDERLO TIELT TIENEN TONGEREN TORHOUT TREMELO TUBIZE TURNHOUT UKKEL VEURNE VILVOORDE VLETEREN VORSELAAR VOSSELAAR WAARSCHOOT WAASMUNSTER WACHTEBEKE WAREGEM WELLEN WEMMEL WERVIK WESTERLO WETTEREN WEVELGEM WEZEMBEEK-OPPEM WICHELEN

84 Vervolg tabel 42 Gemeente (in alfabetische volgorde) 47 Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Totaal WIELSBEKE WIJNEGEM WILLEBROEK WINGENE WOMMELGEM WORTEGEM-PETEGEM TWICHELEN WUUSTWEZEL ZANDHOVEN ZAVENTEM ZEDELGEM ZELE ZELZATE ZEMST ZINGEM ZOERSEL ZOMERGEM ZONHOVEN ZONNEBEKE ZOTTEGEM ZOUTLEEUW ZUIENKERKE ZULTE ZUTENDAAL ZWALM ZWEVEGEM ZWIJNDRECHT Totaal

85 Kaart 43: Aantal milieubedrijven per compartiment (per gemeente) Aantal bedrijven Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 85

86 Tabel 43: Aandeel milieubedrijven en milieuwerkgelegenheid in totaal aantal bedrijven en totale werkgelegenheid 48 (per gemeente) NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid ARRONDISSEMENT ANTWERPEN AARTSELAAR ,74 9, ANTWERPEN ,37 1, BOECHOUT ,34 1, BOOM ,28 0, BORSBEEK ,73 0, BRASSCHAAT ,63 0, BRECHT ,29 2, EDEGEM ,69 0, ESSEN ,08 1, HEMIKSEM ,63 2, HOVE 2 v.g ,33 v.g KALMTHOUT ,01 2, KAPELLEN ,04 0, KONTICH ,93 1, LINT 2 v.g ,35 v.g MORTSEL ,83 0, NIEL 3 v.g ,73 v.g RANST ,13 5, RUMST ,26 2, SCHELLE ,48 1, SCHILDE ,20 0, SCHOTEN ,31 1, STABROEK ,00 3, WIJNEGEM ,57 4, WOMMELGEM ,67 0, WUUSTWEZEL 3 v.g ,91 v.g ZANDHOVEN ,13 0, ZOERSEL ,82 1,26 48 Bron: RSZ en VDAB. 86

87 11056 ZWIJNDRECHT ,89 9, MALLE ,70 1,07 ARRONDISSEMENT MECHELEN BERLAAR 3 v.g ,85 v.g BONHEIDEN ,16 0, BORNEM ,04 0, DUFFEL ,06 6, HEIST-OP-DEN-BERG ,22 4, LIER ,95 1, MECHELEN ,87 1, NIJLEN 2 v.g ,62 v.g PUTTE 1 v.g ,32 v.g PUURS ,37 0, SINT-AMANDS 1 v.g ,06 v.g SINT-KATELIJNE-WAVER ,47 0, WILLEBROEK ,79 6,14 ARRONDISSEMENT TURNHOUT ARENDONK ,56 12, BALEN ,64 1, BEERSE ,46 5, DESSEL ,59 18, GEEL ,44 1, GROBBENDONK ,71 0, HERENTALS ,13 1, HERENTHOUT 3 v.g ,13 v.g HERSELT 4 v.g ,84 v.g HOOGSTRATEN ,68 0, HULSHOUT 2 v.g ,48 v.g KASTERLEE 2 v.g ,67 v.g LILLE 3 v.g ,34 v.g MEERHOUT 2 v.g ,72 v.g MERKSPLAS ,52 1,67 87

88 Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid SINT-PIETERS-LEEUW ,46 0, STEENOKKERZEEL ,18 0, TERNAT ,24 0, VILVOORDE ,79 2, ZAVENTEM ,00 0, ZEMST ,08 0, ROOSDAAL 3 v.g ,14 v.g KRAAINEM 4 v.g ,44 v.g LINKEBEEK 2 v.g ,23 v.g SINT-GENESIUS-RODE ,36 0, WEMMEL 3 v.g ,02 v.g WEZEMBEEK-OPPEM 4 v.g ,23 v.g LENNIK 3 v.g ,90 v.g. ARRONDISSEMENT LEUVEN AARSCHOT ,21 0, BEKKEVOORT 2 v.g ,11 v.g BERTEM 4 v.g ,10 v.g BIERBEEK 3 v.g ,83 v.g BOORTMEERBEEK ,50 0, BOUTERSEM 3 v.g ,80 v.g DIEST ,75 0, GEETBETS 2 v.g ,92 v.g HAACHT 4 v.g ,94 v.g HERENT ,66 0, HOEGAARDEN 3 v.g ,84 v.g HOLSBEEK 4 v.g ,48 v.g KEERBERGEN ,02 0, KORTENAKEN 1 v.g ,84 v.g KORTENBERG ,80 3,24 88

89 24059 LANDEN 2 v.g ,10 v.g LEUVEN ,75 0, LUBBEEK ,40 0, OUD-HEVERLEE 2 v.g ,49 v.g ROTSELAAR ,00 0, TERVUREN 4 v.g ,97 v.g TIENEN ,30 0, TREMELO ,76 0, ZOUTLEEUW 1 v.g ,70 v.g LINTER 1 v.g ,28 v.g SCHERPENHEUVEL-ZICHEM 4 v.g ,23 v.g GLABBEEK-ZUURBEMDE ,94 8, TUBIZE 1 v.g ,38 v.g. ARRONDISSEMENT BRUGGE BEERNEM ,93 0, BLANKENBERGE 1 v.g ,19 v.g BRUGGE ,43 1, DAMME ,10 0, JABBEKE 2 v.g ,83 v.g OOSTKAMP ,90 0, TORHOUT ,13 0, ZEDELGEM ,11 0, ZUIENKERKE 2 v.g ,28 v.g KNOKKE-HEIST ,85 0,51 ARRONDISSEMENT DIKSMUIDE DIKSMUIDE ,77 2, HOUTHULST ,76 2, KOEKELARE ,80 2, KORTEMARK ,89 1, LO-RENINGE 3 v.g ,85 v.g. 89

90 Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid ARRONDISSEMENT IEPER IEPER ,39 0, POPERINGE ,30 0, WERVIK ,07 3, ZONNEBEKE ,33 2, HEUVELLAND 2 v.g ,18 v.g LANGEMARK-POELKAPELLE ,09 0, VLETEREN 3 v.g ,48 v.g. ARRONDISSEMENT KORTRIJK ANZEGEM ,56 0, AVELGEM 3 v.g ,55 v.g DEERLIJK ,48 2, HARELBEKE ,99 3, KORTRIJK ,31 0, KUURNE ,18 0, LENDELEDE ,44 2, MENEN ,39 4, WAREGEM ,67 1, WEVELGEM ,73 2, ZWEVEGEM ,72 0,53 ARRONDISSEMENT OOSTENDE BREDENE 4 v.g ,25 v.g GISTEL ,43 4, ICHTEGEM ,66 5, MIDDELKERKE 4 v.g ,82 v.g OOSTENDE ,72 0, OUDENBURG ,77 1, DE HAAN 1 v.g ,32 v.g. 90

91 36006 HOOGLEDE ,62 1, INGELMUNSTER 1 v.g ,35 v.g. ARRONDISSEMENT ROESELARE IZEGEM ,38 1, LEDEGEM ,21 1, LICHTERVELDE ,10 4, MOORSLEDE ,60 0, ROESELARE ,06 2, STADEN ,50 0,29 ARRONDISSEMENT TIELT DENTERGEM ,57 0, MEULEBEKE ,31 1, OOSTROZEBEKE ,57 0, PITTEM ,30 1, TIELT ,05 1, WIELSBEKE ,02 3, WINGENE ,21 0, ARDOOIE ,13 1,46 ARRONDISSEMENT VEURNE ALVERINGEM 2 v.g ,11 v.g KOKSIJDE ,87 1, NIEUWPOORT ,73 0, VEURNE ,83 1,30 ARRONDISSEMENT AALST AALST ,71 1, DENDERLEEUW ,30 9, GERAARDSBERGEN ,18 0, HAALTERT 3 v.g ,12 v.g HERZELE ,67 0, LEDE 4 v.g ,79 v.g NINOVE ,71 0,30 91

92 Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid SINT-LIEVENS-HOUTEM ,03 1, ZOTTEGEM 4 v.g ,98 v.g ERPE-MERE ,63 0,67 ARRONDISSEMENT DENDERMONDE BERLARE 2 v.g ,84 v.g BUGGENHOUT ,40 1, DENDERMONDE ,09 3, HAMME ,43 1, LAARNE ,59 1, LEBBEKE ,74 2, WAASMUNSTER 4 v.g ,41 v.g WETTEREN ,70 0, WICHELEN ,37 6, ZELE ,37 2,24 ARRONDISSEMENT EEKLO ASSENEDE ,33 0, EEKLO ,27 1, KAPRIJKE 2 v.g ,94 v.g MALDEGEM ,90 1, SINT-LAUREINS 1 v.g ,93 v.g ZELZATE ,71 2,47 ARRONDISSEMENT GENT AALTER ,25 0, DEINZE ,49 0, DE PINTE 3 v.g ,29 v.g DESTELBERGEN ,24 0, EVERGEM ,43 1, GAVERE ,57 1,01 92

93 44021 GENT ,82 1, KNESSELARE ,76 0, LOCHRISTI ,59 0, LOVENDEGEM ,52 0, MELLE ,41 0, MERELBEKE ,83 1, MOERBEKE 1 v.g ,23 v.g NAZARETH ,64 1, NEVELE ,83 8, OOSTERZELE ,45 0, SINT-MARTENS-LATEM 4 v.g ,55 v.g WAARSCHOOT 2 v.g ,54 v.g WACHTEBEKE 1 v.g ,12 v.g ZOMERGEM 3 v.g ,36 v.g ZULTE ,49 1,96 ARRONDISSEMENT OUDENAARDE KRUISHOUTEM ,63 0, OUDENAARDE ,56 0, RONSE ,49 0, ZINGEM 3 v.g ,68 v.g BRAKEL 3 v.g ,52 v.g KLUISBERGEN 3 v.g ,70 v.g WORTEGEM-PETEGEM 2 v.g ,63 v.g LIERDE 2 v.g ,20 v.g ZWALM 1 v.g ,88 v.g. ARRONDISSEMENT SINT-NIKLAAS BEVEREN ,31 3, KRUIBEKE ,98 1, LOKEREN ,54 1, SINT-GILLIS-WAAS ,79 1, SINT-NIKLAAS ,92 0, STEKENE 2 v.g ,72 v.g. 93

94 Vervolg tabel 43 NIS- Gemeente Aantal milieu- Milieuwerk- Totaal aantal Totale werk- Aandeel milieu- Aandeel milieucode bedrijven gelegenheid bedrijven gelegenheid bedrijven in werkgelegenheid totaal bedrijven- in totale werkbestand gelegeheid VERVOLG ARRONDISSEMENT SINT-NIKLAAS TEMSE ,99 3,26 PROVINCIE HENEGOUWEN BERNISSART 1 v.g ,79 v.g CHARLEROI 1 v.g ,03 v.g QUAREGNON 1 v.g ,50 v.g SAINT-GHISLAIN 1 v.g ,31 v.g MOUSCRON 1 v.g ,09 v.g HERSTAL 1 v.g ,15 v.g LIEGE 2 v.g ,04 v.g EUPEN 1 v.g ,16 v.g. ARRONDISSEMENT HASSELT AS 2 v.g ,06 v.g BERINGEN ,35 1, DIEPENBEEK ,64 3, GENK ,00 0, GINGELOM ,72 0, HALEN 2 v.g ,29 v.g HASSELT ,79 0, HERK-DE-STAD ,83 0, LUMMEN ,41 3, NIEUWERKERKEN 3 v.g ,99 v.g OPGLABBEEK ,80 0, SINT-TRUIDEN ,22 0, TESSENDERLO ,35 1, ZONHOVEN ,99 0, ZUTENDAAL ,22 2, HAM 1 v.g ,85 v.g. 94

95 71070 HEUSDEN-ZOLDER ,70 1,83 ARRONDISSEMENT MAASEIK BOCHOLT ,86 2, BREE ,42 0, KINROOI 3 v.g ,47 v.g LOMMEL ,19 0, MAASEIK ,13 0, NEERPELT ,25 0, OVERPELT ,52 1, PEER ,49 0, HAMONT-ACHEL ,46 0, HECHTEL-EKSEL 2 v.g ,03 v.g HOUTHALEN- HELCHTEREN ,75 3, MEEUWEN-GRUITRODE ,78 2, DILSEN-STOKKEM ,29 1,46 ARRONDISSEMENT TONGEREN ALKEN ,44 1, BILZEN ,91 1, BORGLOON 3 v.g ,25 v.g HEERS 2 v.g ,72 v.g HOESELT 1 v.g ,51 v.g KORTESSEM 4 v.g ,99 v.g LANAKEN ,12 0, RIEMST ,17 0, TONGEREN ,81 1, WELLEN 3 v.g ,99 v.g MAASMECHELEN ,66 1,89 PROVINCIE NAMEN EGHEZEE 1 v.g ,43 v.g NAMUR 1 v.g ,04 v.g GEMBLOUX 1 v.g ,25 v.g. Totaal ,12 1,05 95

96 Kaart 44: Aandeel milieubedrijven in het bedrijvenbestand 49 (per gemeente) Aandeel milieubedrijven in bedrijvenbestand 5 tot 20% (16) 4 tot 5% (32) 3,5 tot 4% (19) 3 tot 3,5% (43) 2,5 tot 3% (39) 2 tot 2,5% (53) 1,5 tot 2% (38) 1 tot 1,5% (28) 0,5 tot 1% (19) 0 tot 0,5% (4) Milieuomzet Kaart 45: Milieuomzet (per gemeente) 49 Deze aandelen zijn systematisch een OVERschatting aangezien bij de milieubedrijven alle zelfstandigen als bedrijven worden aanzien, terwijl bij de gewone bedrijven zelfstandigen pas als bedrijven worden aanzien als zij ook werknemers in dienst hebben. Gemiddeld bedraagt het aldus gemeten aandeel van de milieubedrijven in het totale bedrijvenbestand iets meer dan 2%. 96

97 Tabel 44: Milieuomzet en gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) ARRONDISSEMENT ANTWERPEN AARTSELAAR , ANTWERPEN ,37 1, BOECHOUT ,34 1, ANTWERPEN BOECHOUT BOOM BORSBEEK BRASSCHAAT BRECHT EDEGEM ESSEN HEMIKSEM KALMTHOUT KAPELLEN KONTICH MORTSEL RANST RUMST SCHELLE SCHILDE SCHOTEN STABROEK WIJNEGEM WOMMELGEM ZANDHOVEN ZOERSEL ZWIJNDRECHT MALLE Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven worden in onderstaande tabel opgenomen. De vetgedrukte cijfers duiden op maximale cijfers. 97

98 Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) ARRONDISSEMENT MECHELEN BONHEIDEN BORNEM DUFFEL HEIST-OP-DEN-BERG LIER MECHELEN PUURS SINT-KATELIJNE-WAVER WILLEBROEK ARRONDISSEMENT TURNHOUT ARENDONK BALEN BEERSE DESSEL GEEL GROBBENDONK HERENTALS HOOGSTRATEN MERKSPLAS MOL OLEN RAVELS RIJKEVORSEL TURNHOUT WESTERLO

99 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL ARRONDISSEMENT HALLE VILVOORDE ASSE BEERSEL DILBEEK GRIMBERGEN HALLE KAMPENHOUT LONDERZEEL MACHELEN MEISE MERCHTEM OPWIJK OVERIJSE SINT-PIETERS-LEEUW STEENOKKERZEEL TERNAT VILVOORDE ZAVENTEM ZEMST SINT-GENESIUS-RODE ARRONDISSEMENT LEUVEN AARSCHOT BOORTMEERBEEK DIEST HERENT KEERBERGEN KORTENBERG LEUVEN LUBBEEK ROTSELAAR

100 Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) Vervolg ARRONDISSEMENT LEUVEN TIENEN TREMELO GLABEEK ZUURBEMDE ARRONDISSEMENT BRUGGE BEERNEM BRUGGE DAMME OOSTKAMP TORHOUT ZEDELGEM KNOKKE-HEIST ARRONDISSEMENT DIKSMUIDE DIKSMUIDE HOUTHULST KOEKELARE KORTEMARK ARRONDISSEMENT IEPER IEPER POPERINGE WERVIK ZONNEBEKE LANGEMARK-POELKAPELLE ARRONDISSEMENT KORTRIJK ANZEGEM

101 34009 DEERLIJK HARELBEKE KORTRIJK KUURNE LENDELEDE MENEN WAREGEM WEVELGEM ZWEVEGEM ARRONDISSEMENT OOSTENDE GISTEL ICHTEGEM OOSTENDE OUDENBURG ARRONDISSEMENT ROESELARE HOOGLEDE IZEGEM LEDEGEM LICHTERVELDE MOORSLEDE ROESELARE STADEN ARRONDISSEMENT TIELT DENTERGEM MEULEBEKE OOSTROZEBEKE PITTEM TIELT WIELSBEKE WINGENE ARDOOIE

102 Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) ARRONDISSEMENT VEURNE KOKSIJDE NIEUWPOORT VEURNE ARRONDISSEMENT AALST AALST DENDERLEEUW GERAARDSBERGEN HERZELE NINOVE SINT-LIEVENS-HOUTEM ERPE-MERE ARRONDISSEMENT DENDERMONDE BUGGENHOUT DENDERMONDE HAMME LAARNE LEBBEKE WETTEREN WICHELEN ZELE ARRONDISSEMENT EEKLO ASSENEDE EEKLO MALDEGEM ZELZATE

103 ARRONDISSEMENT GENT AALTER DEINZE DESTELBERGEN EVERGEM GAVERE GENT KNESSELARE LOCHRISTI LOVENDEGEM MELLE MERELBEKE NAZARETH NEVELE OOSTERZELE ZULTE ARRONDISSEMENT OUDENAARDE KRUISHOUTEM OUDENAARDE RONSE ARRONDISSEMENT SINT-NIKLAAS BEVEREN KRUIBEKE LOKEREN SINT-GILLIS-WAAS SINT-NIKLAAS TEMSE ARRONDISSEMENT HASSELT BERINGEN DIEPENBEEK GENK

104 Vervolg tabel 44 NIS- Gemeente 50 Milieuomzet Aantal milieu- Gemiddelde Rang milieu- Rang aantal Rang code (in duiz. BEF) bedrijven milieuomzet per omzet milieubedrijven gemiddelde bedrijf milieuomzet (in duiz. BEF) GINGELOM HASSELT HERK-DE-STAD LUMMEN OPGLABBEEK SINT-TRUIDEN TESSENDERLO ZONHOVEN ZUTENDAAL HEUSDEN-ZOLDER ARRONDISSEMENT MAASEIK BOCHOLT BREE LOMMEL MAASEIK NEERPELT OVERPELT PEER HAMONT-ACHEL HOUTHALEN-HELCHTEREN MEEUWEN-GRUITRODE DILSEN-STOKKEM ARRONDISSEMENT TONGEREN ALKEN BILZEN LANAKEN RIEMST TONGEREN MAASMECHELEN Gemeenten met minder dan milieubedrijven Totaal

105 Kaart 46: Gemiddelde milieuomzet per bedrijf (per gemeente) Gemiddelde milieuomzet (in duizenden BEF) tot (2) tot (2) tot (25) tot (13) tot (32) tot (20) tot (30) tot (44) tot (51) tot (46) 0 tot (43) Kaart 47: Milieuomzet per compartiment (per gemeente) 51 Milieuomzet Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage 51 De indeling in compartimenten per gemeente genereert heel wat deelsegmenten waarin het aantal bedrijven kleiner is dan 5. Om deze reden wordt de milieuomzet per compartiment en per gemeente niet in tabelvorm weergegeven. 105

106 3.3.4 Milieuwerkgelegenheid Kaart 48: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) 106

107 Tabel 45: Milieuwerkgelegenheid (per gemeente) NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector AARTSELAAR ,49% ANTWERPEN ,30% BOECHOUT ,19% BOOM ,10% BORSBEEK ,04% BRASSCHAAT ,07% BRECHT ,39% EDEGEM ,15% ESSEN ,13% HEMIKSEM ,25% KALMTHOUT ,31% KAPELLEN ,17% KONTICH ,30% MORTSEL ,23% RANST ,50% RUMST ,23% SCHELLE ,08% SCHILDE ,01% SCHOTEN ,67% STABROEK ,21% WIJNEGEM ,06% WOMMELGEM ,18% ZANDHOVEN ,03% ZOERSEL ,16% ZWIJNDRECHT ,35% MALLE ,20% BONHEIDEN ,01% BORNEM ,17% Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven zijn in deze tabel opgenomen. De gemeenten zijn gesorteerd volgens NIS-code. Voor een indeling in arrondissementen en provincies, zie Tabel 41 op blz

108 Vervolg tabel 45 NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector DUFFEL ,38% HEIST-OP-DEN-BERG ,50% LIER ,72% MECHELEN ,29% PUURS ,14% SINT-KATELIJNE-WAVER ,07% WILLEBROEK ,24% ARENDONK ,53% BALEN ,23% BEERSE ,44% DESSEL ,13% GEEL ,68% GROBBENDONK ,05% HERENTALS ,68% HOOGSTRATEN ,13% MERKSPLAS ,12% MOL ,68% OLEN ,31% RAVELS ,26% RIJKEVORSEL ,16% TURNHOUT ,19% WESTERLO ,06% BRUSSEL ,70% ASSE ,38% BEERSEL ,16% DILBEEK ,45% GRIMBERGEN ,38%

109 23027 HALLE ,15% KAMPENHOUT ,24% LONDERZEEL ,11% MACHELEN ,35% MEISE ,03% MERCHTEM ,11% OPWIJK ,06% OVERIJSE ,44% SINT-PIETERS-LEEUW ,17% STEENOKKERZEEL ,09% TERNAT ,06% HOUTHULST ,15% KOEKELARE ,10% KORTEMARK ,17% IEPER ,19% POPERINGE ,08% WERVIK ,40% ZONNEBEKE ,19% LANGEMARK-POELKAPELLE ,03% ANZEGEM ,06% DEERLIJK ,38% HARELBEKE ,87% KORTRIJK ,43% KUURNE ,05% LENDELEDE ,11% MENEN ,53% WAREGEM ,10% WEVELGEM ,67% ZWEVEGEM ,12% GISTEL ,33% ICHTEGEM ,30% OOSTENDE ,50% OUDENBURG ,07%

110 Vervolg tabel 45 NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector HOOGLEDE ,22% IZEGEM ,72% LEDEGEM ,08% LICHTERVELDE ,28% MOORSLEDE ,03% ROESELARE ,07% STADEN ,04% DENTERGEM ,02% MEULEBEKE ,19% OOSTROZEBEKE ,05% PITTEM ,13% TIELT ,54% WIELSBEKE ,67% WINGENE ,07% ARDOOIE ,19% KOKSIJDE ,18% NIEUWPOORT ,03% VEURNE ,29% AALST ,29% DENDERLEEUW ,93% GERAARDSBERGEN ,06% HERZELE ,02% NINOVE ,09% SINT-LIEVENS-HOUTEM ,14% ERPE-MERE ,09% BUGGENHOUT ,23% DENDERMONDE ,51%

111 42008 HAMME ,24% LAARNE ,07% LEBBEKE ,22% WETTEREN ,14% WICHELEN ,39% ZELE ,54% ASSENEDE ,04% EEKLO ,33% MALDEGEM ,20% ZELZATE ,31% AALTER ,10% DEINZE ,20% DESTELBERGEN ,06% EVERGEM ,25% GAVERE ,09% GENT ,66% KNESSELARE ,02% LOCHRISTI ,06% LOVENDEGEM ,02% MELLE ,07% MERELBEKE ,19% NAZARETH ,19% NEVELE ,52% OOSTERZELE ,06% ZULTE ,22% KRUISHOUTEM ,08% OUDENAARDE ,19% RONSE ,11% BEVEREN ,68% KRUIBEKE ,12% LOKEREN ,78% SINT-GILLIS-WAAS ,08% SINT-NIKLAAS ,80% TEMSE ,78%

112 Vervolg tabel 45 NIS- Gemeente Milieuwerk- Aantal milieu- Gemiddelde Aandeel in de Rang aantal Rang Rang in code gelegenheid bedrijven milieuwerk- totale werk- milieuwerk- gemiddelde aandeel in gelegenheid gelegenheid gelegenheid milieuwerk- de totale werkper milieu- van de gelegenheid gelegenheid in bedrijf Vlaamse per bedrijf de Vlaamse milieusector milieusector BERINGEN ,50% DIEPENBEEK ,49% GENK ,35% GINGELOM ,02% HASSELT ,54% HERK-DE-STAD ,09% LUMMEN ,52% OPGLABBEEK ,06% SINT-TRUIDEN ,41% TESSENDERLO ,29% ZONHOVEN ,05% ZUTENDAAL , 10% HEUSDEN-ZOLDER ,38% BOCHOLT ,21% BREE ,02% LOMMEL ,31% MAASEIK ,16% NEERPELT ,03% OVERPELT ,42% PEER ,08% HAMONT-ACHEL ,08% HOUTHALEN-HELCHTEREN ,10% MEEUWEN-GRUITRODE ,20% DILSEN-STOKKEM ,25% ALKEN ,16% BILZEN ,25% LANAKEN ,07% RIEMST ,04% TONGEREN ,40% MAASMECHELEN ,49% Gemeenten met minder ,30% dan 5 milieubedrijven 53 Totaal ,00% 53 Net zoals bij de tabellen over de milieuomzet per gemeente (Tabel 44) worden ook hier enkel gegevens opgenomen over de gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven. 112

113 Kaart 49: Milieuwerkgelegenheid per compartiment (per gemeente) 54 Milieuwerkgelegenheid Afval Water Bodem Lucht Geluid Consulting Andere Recyclage Kaart 50: Aandeel milieuwerkgelegenheid in totale werkgelegenheid Aandeel milieuwerkgelegenheid in totale werkgelegenheid 10 tot 20% (2) 5 tot 10% (12) 2,5 tot 5% (36) 2 tot 2,5% (10) 1,5 tot 2% (23) 1,25 tot 1,5% (18) 1 tot 1,25% (22) 0,75 tot 1% (26) 0,5 tot 0,75% (39) 0,25 tot 0,5% (55) 0 tot 0,25% (65) 54 De indeling in compartimenten per gemeente genereert heel wat deelsegmenten waarin het aantal bedrijven kleiner is dan 5. Om deze reden wordt de milieuomzet per compartiment en per gemeente niet in tabelvorm weergegeven. 113

114 3.3.5 Bedrijfsgrootte Tabel 46: Bedrijfsgrootte (grote onderneming versus KMO) (per gemeente) NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen AARTSELAAR ANTWERPEN BOECHOUT BOOM BORSBEEK BRASSCHAAT BRECHT EDEGEM ESSEN HEMIKSEM KALMTHOUT KAPELLEN KONTICH MORTSEL RANST RUMST SCHELLE SCHILDE SCHOTEN STABROEK WIJNEGEM WOMMELGEM ZANDHOVEN ZOERSEL ZWIJNDRECHT MALLE BONHEIDEN BORNEM DUFFEL HEIST-OP-DEN-BERG LIER MECHELEN PUURS SINT-KATELIJNE-WAVER WILLEBROEK ARENDONK BALEN BEERSE DESSEL GEEL GROBBENDONK HERENTALS HOOGSTRATEN Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven zijn in deze tabel opgenomen. 114

115 Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen MERKSPLAS MOL OLEN RAVELS RIJKEVORSEL TURNHOUT WESTERLO BRUSSEL ASSE BEERSEL DILBEEK GRIMBERGEN HALLE KAMPENHOUT LONDERZEEL MACHELEN MEISE MERCHTEM OPWIJK OVERIJSE SINT-PIETERS-LEEUW STEENOKKERZEEL TERNAT VILVOORDE ZAVENTEM ZEMST SINT-GENESIUS-RODE AARSCHOT BOORTMEERBEEK DIEST HERENT KEERBERGEN KORTENBERG LEUVEN LUBBEEK ROTSELAAR TIENEN TREMELO GLABBEEK-ZUURBEMDE BEERNEM BRUGGE DAMME OOSTKAMP TORHOUT ZEDELGEM KNOKKE-HEIST DIKSMUIDE HOUTHULST KOEKELARE KORTEMARK IEPER

116 Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen POPERINGE WERVIK ZONNEBEKE LANGEMARK- 7 7 POELKAPELLE ANZEGEM DEERLIJK HARELBEKE KORTRIJK KUURNE LENDELEDE MENEN WAREGEM WEVELGEM ZWEVEGEM GISTEL ICHTEGEM OOSTENDE OUDENBURG HOOGLEDE IZEGEM LEDEGEM LICHTERVELDE MOORSLEDE ROESELARE STADEN DENTERGEM MEULEBEKE OOSTROZEBEKE PITTEM TIELT WIELSBEKE WINGENE ARDOOIE KOKSIJDE NIEUWPOORT VEURNE AALST DENDERLEEUW GERAARDSBERGEN HERZELE NINOVE SINT-LIEVENS HOUTEM ERPE-MERE BUGGENHOUT DENDERMONDE HAMME LAARNE LEBBEKE WETTEREN

117 Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen WICHELEN ZELE ASSENEDE EEKLO MALDEGEM ZELZATE AALTER DEINZE DESTELBERGEN EVERGEM GAVERE GENT KNESSELARE LOCHRISTI LOVENDEGEM MELLE MERELBEKE NAZARETH NEVELE OOSTERZELE ZULTE KRUISHOUTEM OUDENAARDE RONSE BEVEREN KRUIBEKE LOKEREN SINT-GILLIS-WAAS SINT-NIKLAAS TEMSE BERINGEN DIEPENBEEK GENK GINGELOM HASSELT HERK-DE-STAD LUMMEN OPGLABBEEK SINT-TRUIDEN TESSENDERLO ZONHOVEN ZUTENDAAL HEUSDEN-ZOLDER BOCHOLT BREE LOMMEL MAASEIK NEERPELT OVERPELT PEER HAMONT-ACHEL

118 Vervolg tabel 46 NIS-code Gemeente 55 Grote KMO's Totaal ondernemingen HOUTHALEN HELCHTEREN MEEUWEN-GRUITRODE DILSEN-STOKKEM ALKEN BILZEN LANAKEN RIEMST TONGEREN MAASMECHELEN Subtotaal Gemeenten met minder dan vijf milieubedrijven Totaal Kaart 51: Bedrijfsgrootte van de milieubedrijven (aantal milieubedrijven) (per gemeente) Aantal bedrijven Grote ondernemingen KMO's 118

119 Kaart 52: Gemiddeld aantal milieuwerknemers per milieubedrijf (per gemeente) 56 Gem. aantal milieuwerknemers per milieubedrijf 50 tot 75 (1) 25 tot 50 (6) 10 tot 25 (34) 7 tot 10 (43) 5 tot 7 (23) 2 tot 5 (94) 0 tot 2 (107) 56 Deze kaart is gebaseerd op de cijfers in Tabel 45 blz

120 3.3.6 Rechtsvorm Tabel 47: Rechtsvorm (per gemeente) Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal AARTSELAAR ANTWERPEN BOECHOUT BOOM BORSBEEK BRASSCHAAT BRECHT EDEGEM ESSEN HEMIKSEM KALMTHOUT KAPELLEN KONTICH MORTSEL RANST RUMST SCHELLE SCHILDE SCHOTEN STABROEK WIJNEGEM WOMMELGEM ZANDHOVEN ZOERSEL ZWIJNDRECHT MALLE BONHEIDEN BORNEM DUFFEL HEIST-OP-DEN-BERG LIER MECHELEN Enkel gemeenten met meer dan vijf milieubedrijven zijn in deze tabel opgenomen. 120

121 12030 PUURS SINT-KATELIJNE WAVER WILLEBROEK ARENDONK BALEN BEERSE DESSEL GEEL GROBBENDONK HERENTALS HOOGSTRATEN MERKSPLAS MOL OLEN RAVELS RIJKEVORSEL TURNHOUT WESTERLO BRUSSEL ASSE BEERSEL DILBEEK GRIMBERGEN HALLE KAMPENHOUT LONDERZEEL MACHELEN MEISE MERCHTEM OPWIJK OVERIJSE SINT-PIETERS LEEUW 121

122 Vervolg tabel 47 Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal STEENOKKERZEEL TERNAT VILVOORDE ZAVENTEM ZEMST SINT-GENESIUS RODE AARSCHOT BOORTMEERBEEK DIEST HERENT KEERBERGEN KORTENBERG LEUVEN LUBBEEK ROTSELAAR TIENEN TREMELO GLABBEEK- ZUURBEMDE BEERNEM BRUGGE DAMME OOSTKAMP TORHOUT ZEDELGEM KNOKKE-HEIST DIKSMUIDE HOUTHULST KOEKELARE KORTEMARK IEPER

123 33021 POPERINGE WERVIK ZONNEBEKE LANGEMARK POELKAPELLE ANZEGEM DEERLIJK HARELBEKE KORTRIJK KUURNE LENDELEDE MENEN WAREGEM WEVELGEM ZWEVEGEM GISTEL ICHTEGEM OOSTENDE OUDENBURG HOOGLEDE IZEGEM LEDEGEM LICHTERVELDE MOORSLEDE ROESELARE STADEN DENTERGEM MEULEBEKE OOSTROZEBEKE PITTEM TIELT WIELSBEKE WINGENE

124 Vervolg tabel 47 Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal ARDOOIE KOKSIJDE NIEUWPOORT VEURNE AALST DENDERLEEUW GERAARDSBERGEN HERZELE NINOVE SINT-LIEVENS HOUTEM ERPE-MERE BUGGENHOUT DENDERMONDE HAMME LAARNE LEBBEKE WETTEREN WICHELEN ZELE ASSENEDE EEKLO MALDEGEM ZELZATE AALTER DEINZE DESTELBERGEN EVERGEM GAVERE GENT KNESSELARE

125 44034 LOCHRISTI LOVENDEGEM MELLE MERELBEKE NAZARETH NEVELE OOSTERZELE ZULTE KRUISHOUTEM OUDENAARDE RONSE BEVEREN KRUIBEKE LOKEREN SINT-GILLIS WAAS SINT-NIKLAAS TEMSE BERINGEN DIEPENBEEK GENK GINGELOM HASSELT HERK-DE-STAD LUMMEN OPGLABBEEK SINT-TRUIDEN TESSENDERLO ZONHOVEN ZUTENDAAL HEUSDEN-ZOLDER BOCHOLT BREE

126 Vervolg tabel 47 Gemeente 57 NV BVBA Zelfstandige CV VZW Overheid Andere Totaal LOMMEL MAASEIK NEERPELT OVERPELT PEER HAMONT-ACHEL HOUTHALEN HELCHTEREN MEEUWEN- GRUITRODE DILSEN-STOKKEM ALKEN BILZEN LANAKEN RIEMST TONGEREN MAASMECHELEN Subtotaal Gemeenten met minder dan vijf milieubedrijven Totaal

127 Kaart 53: Aandeel NV s in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) 58 Aandeel NV's in bedrijvenbestand 100% (9) 90 tot 100% (1) 80 tot 90% (1) 70 tot 80% (11) 60 tot 70% (27) 50 tot 60% (50) 40 tot 50% (35) 30 tot 40% (45) 20 tot 30% (32) 10 tot 20% (22) 0 tot 10% (75) Kaart 54: Aandeel zelfstandigen in het milieubedrijvenbestand (per gemeente) Aandeel zelfstandigen in bedrijvenbestand 100% (16) 80 tot 90% (4) 70 tot 80% (7) 60 tot 70% (16) 50 tot 60% (33) 40 tot 50% (21) 30 tot 40% (40) 20 tot 30% (53) 10 tot 20% (39) 0 tot 10% (79) 58 De felblauwe kleur duidt er dus op dat in de betrokken gemeente alle milieubedrijven NV s zijn. 127

128 Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen: Samenstelling Leden Voorgedragen door de representatieve werknemersorganisaties: Clauwaert Annick, Dielen Ilse, Geybels René, Harding Ton, Jonckheere Fernand, Peeters Vital, Slabbinck Lutgard, Verboven Xavier, Vercamst Jan, Wyckmans Ferre Voorgedragen door de representatieve organisaties van de werkgevers, de middenstand en de landbouw: De Pril Wilson, Dillen Marc, Hofkens Frans, Leemans Patricia, Muyters Philippe, Neyt Regine, Offeciers-Van de Wiele Mieke, Peeters Kris, Sauer Dirk, Van Havere Katleen Plaatsvervangende leden Voorgedragen door de representatieve werknemersorganisaties: Callaert Jan, Daemen André, De Baene Jean-Marie, De Batselier Georges, Engelen Hugo, Hamelinck Luc, Reniers Chris, Rosvelds Sandra, Van Sevenant Siska, Vercammen Sandra Voorgedragen door de representatieve organisaties van de werkgevers, de middenstand en de landbouw: Bode Agnes, Bortier Johan, Bosch Claire, Cortens Isabelle, De Moor Jozef, De Roock Chris, Gotzen Rudi, Michiels Michel, Penne Katrien, Vermeylen Eric Dagelijks Bestuur Voorzitter: Peeters Kris (NCMV) Ondervoorzitter: Peeters Vital (ACV) Leden: Muyters Philippe (VEV), Verboven Xavier (ABVV) Wonen de vergaderingen bij met raadgevende stem: Administrateur-generaal SERV: Kerremans Pieter Adjunct-administrateur-generaal SERV: Deman Esther 128

129 ERRATUM BLZ Totaal geselecteerd aantal inwoners voor doelstelling 2-gebieden in Vlaanderen Het totaal aantal inwoners dat in de geselecteerde gebieden woont, bedraagt Op het door de Europese Commissie voorgestelde bevolkingscontingent voor Vlaanderen van inwoners betekent dit een positief saldo van inwoners De door de Europese Commissie voor België vastgestelde structuurfondregio s Kaart 5 183