MZG 2014 in beeld Pathologieënatlas. Geografische variatie van de pathologie in de Belgische ziekenhuizen

Transcriptie

1 MZG 2014 in beeld Pathologieënatlas Geografische variatie van de pathologie in de Belgische ziekenhuizen

2 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave I. Algemeen gedeelte Methodologie en Bevolking per arrondissement Belgische bevolking Document Kaart Tabel Leeftijdspiramide II. Alle pathologieën 1. Alle hospitalisatietypes verblijven Leeftijdspiramide ligdagen Leeftijdspiramide 2. Klassieke hospitalisatie verblijven ligdagen Gemiddelde verblijfsduur 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. GGVD kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. GGVD tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 3. Daghospitalisatie - aantal verblijven Chirurgisch Niet-chirurgisch Alle types 1. SAR kaart 5. SAR kaart 8. SAR kaart 2. SAR tabel 6. SAR tabel 9. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 7. Leeftijdspiramide 10. Leeftijdspiramide 4. Percentage opname < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

3 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave III. Selectie op basis van MDC 1. MDC 15 - neonatalogie 2. Multiple significant trauma verblijven ligdagen verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide IV. Selectie op basis van APR-DRG 1. Appendectomie verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide V. Selectie op basis van ICD-9-CM diagnosecodes 1. Diabetes type 1 2. Diabetes type 2 verblijven ligdagen verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

4 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave 3. Astma 4. Chronisch obstructief bronchiaal lijden (COPD) verblijven ligdagen verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 5. Congestief hartfalen 6. Ischemische hartziekte verblijven ligdagen verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 7. Hersenbloeding verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide VI. Selectie op basis van ICD-9-CM ingreepcodes 1. Prostatectomie 2. Heupprothese verblijven ligdagen verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

5 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave VII. Selectie op basis van APR-DRG en de ICD-9-CM diagnose- en ingreepcodes 1. Bevallingen met verhoogd risico verblijven ligdagen 1. SAR kaart 4. SAR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide VIII. Kankers 1. Colorectale kanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 2. Maagkanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 3. Maligne neoplasmata van trachea, bronchus en long verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

6 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave 4. Blaaskanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 5. Prostaatkanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 6. Borstkanker bij vrouwen verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 7. Leukemie verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

7 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave 8. Schildklierkanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 9. Alvleesklierkanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 10. Huidkanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 11. Uteruskanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

8 MZG 2014 in beeld Inhoudsopgave 12. Cervix uteri kanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 13. Corpus uteri kanker verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide 14. Kanker van lip, mondholte en farynx verblijven ligdagen patiënten Ziekenhuismortaliteit 1. SAR kaart 4. SAR kaart 7. IHSIR kaart 9. IHSMR kaart 2. SAR tabel 5. SAR tabel 8. IHSIR tabel 10. IHSMR tabel 3. Leeftijdspiramide 6. Leeftijdspiramide < FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu >

9 < ALGEMEEN GEDEELTE > België : administratieve arrondissementen ANTWERPEN OOSTENDE BRUGGE EEKLO SINT- NIKLAAS TURNHOUT MAASEIK VEURNE DIKSMUIDE ROESELARE TIELT GENT DENDERMONDE HALLE-VILVOORDE MECHELEN HASSELT IEPER KORTRIJK OUDENAARDE AALST BRU.- HOOFD. LEUVEN TONGEREN MOESKROEN AAT NIJVEL BORGWORM DOORNIK ZINNIK LUIK BERGEN CHARLEROI NAMEN HOEI VERVIERS THUIN PHILIPPEVILLE DINANT MARCHE- EN- FAMENNE BASTENAKEN NEUFCHÂTEAU VIRTON AARLEN < Inhoudsopgave Belgische bevolking > 9

10 < ALGEMEEN GEDEELTE > Belgische bevolking op 1/1/ inwoners ( mannen vrouwen) Mannen Vrouwen Totaal Mannen Vrouwen Totaal 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave en Leeftijdspiramide > 10

11 < ALGEMEEN GEDEELTE > Belgische bevolking op 1/1/2015 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen inwoners (totaal : ) < Inhoudsopgave Belgische bevolking > 11

12 < ALLE HOSPITALISATIETYPES > Ziekenhuisverblijven in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ziekenhuisverblijven (totaal : verblijven) < Inhoudsopgave ligdagen Frequentie > 12

13 < ALLE HOSPITALISATIETYPES > Ligdagen in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ligdagen (totaal : ligdagen) < Inhoudsopgave verblijven Frequentie > 13

14 < ALLE HOSPITALISATIETYPES > Selectiecriteria Algemene criteria We hebben slechts de verblijven in aanmerking genomen waarvoor er een valide code aanwezig was voor de leeftijd en het geslacht, gezien de gebruikte standaardisatie. De geografische spreiding is berekend op basis van de woonplaats van de patiënt die in het ziekenhuis verbleef voor de bestudeerde pathologie, pathologiegroep of ingreep. De verblijven die overeenstemmen met patiënten die onbekende woonplaats hebben of die in het buitenland gedomicilieerd zijn, werden derhalve uit de studie uitgesloten. Wel vermelden we het aantal van deze verblijven. De geografische eenheid van de studie stemt overeen met de administratieve eenheid van het arrondissement en wordt in de MZG-gegevensbank via de specifieke code geïdentificeerd die door de ADSEI (voormalig NIS) van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie is geleverd. De selectie is gebeurd op basis van de verblijven in klassieke hospitalisatie, chirurgische daghospitalisatie en niet-chirurgische daghospitalisatie. verblijven (blz. 12) Voor 2014, werden er verblijven in de MZG geregistreerd waarvan in klassieke hospitalisatie, in chirurgische daghospitalisatie en in niet-chirurgische daghospitalisatie. Uit deze groep werden de verblijven van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (1.592) en de verblijven van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd (57.753). Onze analyse heeft dus betrekking op verblijven. ligdagen (blz. 13) Voor 2014, werden er ligdagen in de MZG geregistreerd waarvan in klassieke hospitalisatie, in chirurgische daghospitalisatie, in niet-chirurgische daghospitalisatie. Uit deze groep werden de ligdagen van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (7.512) en de ligdagen van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd ( ). Onze analyse heeft dus betrekking op ligdagen. Leeftijdspiramides (blzn. 12 en 13) verblijven ligdagen Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen >= < Inhoudsopgave > 14

15 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > verblijven in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave ligdagen Toelichting > 15

16 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > verblijven in SAR Distributie per arrondissement ( verblijven) SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave ligdagen Toelichting > 16

17 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > Ziekenhuisverblijven in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ziekenhuisverblijven (totaal : verblijven) < Inhoudsopgave ligdagen Frequentie > 17

18 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > verblijven in 2014 Selectiecriteria Voor elk verblijf waarvoor er minstens één volledige dag gefactureerd wordt, moet er een MZG-registratie gebeuren. Hierbij worden ook de verblijven van minder dan 24 uur waarvoor er een dagprijs wordt gefactureerd, in aanmerking genomen (bv. bij overlijden, zie RIZIV-reglement dat van kracht is voor de facturatie van de ligdagen). In de selectie worden alle klassieke ziekenhuisverblijven in aanmerking genomen die voldoen aan de algemene selectiecriteria, ongeacht de aandoening of de ingreep die aan de basis van de opname ligt. Er werd geen enkel specifiek criterium toegepast. De verblijven in daghospitalisatie worden niet in aanmerking genomen. Pasgeborenen die niet in een NIC-dienst opgenomen werden, werden uit de selectie geschrapt teneinde de onderling vergelijkbare gegevens te kunnen vergelijken. Voor 2014, werden er verblijven in de MZG in klassieke hospitalisatie geregistreerd. Uit deze groep werden de verblijven van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (858) en de verblijven van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd (26.810). Onze analyse heeft dus betrekking op verblijven. SAR kaart (blz. 15) Als we de kaart onderzoeken, dan zien we geografische verschillen in de verspreiding van de klassieke ziekenhuisverblijven. In 7 arrondissementen ligt het aantal geregistreerde verblijven hoger dan verwacht (SAR-klasse 5): - 2 in Vlaanderen: Roeselare, Tielt; - 5 in Wallonië: Charleroi, Bergen, Moeskroen, Marche-en-Famenne, Dinant. In het centrum van het land tekent zich een bleker gekleurd gebied af: Leuven en Halle-Vilvoorde in Vlaams-Brabant (en ook Aarlen) hebben een SAR van klasse 2 met een lager aantal geregistreerde verblijven dan verwacht. Er dient te worden opgemerkt dat in 33 arrondissementen de SAR in klasse 3 of 4 ligt, wat neerkomt op een kleiner verschil met het verwachte aantal. We wijzen erop dat geen enkel arrondissement klasse 1 of klasse 6 heeft. Het feit dat het aantal klassieke ziekenhuisverblijven hoger ligt dan verwacht, kan te wijten zijn aan een of meerdere factoren zoals: - een populatie met een grotere morbiditeit, wat het gevolg kan zijn van ongun- - stige sociaaleconomische omstandigheden of van een minder sterk ontwikkelde - preventieve geneeskunde; - een grotere opnamecultuur van bepaalde ziekenhuizen; - een relatief hoog aantal verblijven, maar eerder van korte duur; - een kleinere substitutiegraad van klassieke hospitalisatie naar daghospitalisatie - (chirurgisch of medisch). Mannen Leeftijdspiramide (blz. 17) verblijven Vrouwen Leeftijdsgroep Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen >= Het grote aantal significante resultaten, op de kaart aangeduid met een rood sterretje, is toe te schrijven aan het grote aantal verblijven. < Inhoudsopgave ligdagen > 18

19 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > ligdagen in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave verblijven GGVD kaart Toelichting > 19

20 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > ligdagen in SAR Distributie per arrondissement ( ligdagen) SAR Ondergrens Bovengrens ligdagen Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens ligdagen Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave verblijven GGVD tabel Toelichting > 20

21 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > Ligdagen in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ligdagen (totaal : ligdagen) < Inhoudsopgave verblijven Frequentie > 21

22 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > ligdagen in 2014 Selectiecriteria Voor 2014, werden er ligdagen in de MZG in klassieke hospitalisatie geregistreerd. Uit deze groep werden de ligdagen van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (6.778) en de ligdagen van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd ( ). Er werd geen rekening gehouden met pasgeborenen waarvan de verblijven niet gefactureerd werden. Onze analyse heeft dus betrekking op ligdagen. SAR kaart (blz. 19) De kaart waarvan de cijfergegevens opgenomen zijn in de verdelingstabel laat in alle arrondissementen een statistisch significante SAR zien, met uitzondering van Antwerpen, Marche-en-Famenne en Neufchâteau. 12 arrondissementen hebben een significant hoger aantal ligdagen dan verwacht (SAR-klasse 5 of 6): - 3 in Vlaanderen: Oostende, Roeselare, Veurne; - 8 in Wallonië: Aat, Charleroi, Bergen, Moeskroen, Zinnik, Thuin, Doornik, - Luik; - in Brussel-Hoofdstad. 10 arrondissementen hebben een significant lager aantal ligdagen dan verwacht (SAR-klasse 2): - 7 in Vlaanderen: Turnhout, Halle-Vilvoorde, Leuven, Aalst, Dendermonde, - Sint-Niklaas, Maaseik; - 3 in Wallonië: Nijvel, Verviers, Aarlen. Als we vergelijken met de kaart van de verblijven, zien we in bepaalde arrondissementen een relatief hoger aantal ligdagen in vergelijking met het aantal verblijven, en dus een relatief lange gemiddelde verblijfsduur. Zie daarvoor de kaart van de meetkundige gemiddelden van de verblijfsduur (volgende pagina). Leeftijdspiramide (blz. 21) ligdagen Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen >= < Inhoudsopgave verblijven GGVD kaart > 22

23 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > Geometrische gemiddelden van de verblijfsduur (GGVD) in 2014 : Significant verschil met de nationale GGVD GGVD : verhouding arrondissement/nationaal... - < < < < < < Inhoudsopgave ligdagen Toelichting > 23

24 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > Geometrische gemiddelden van de verblijfsduur (GGVD) in 2014 Distributie per arrondissement ( verblijven ligdagen) Kleinste kwadraten Geometrische gemiddelden Ondergrens Bovengrens Significante afwijking Kleinste kwadraten Geometrische gemiddelden Ondergrens Bovengrens Significante afwijking 11 Antwerpen 5, Mechelen 4, Turnhout 4, Brussel-Hoofdstad 5, Halle-Vilvoorde 5, Leuven 4, Nijvel 5, Brugge 5, Diksmuide 4, Ieper 5, Kortrijk 5, Oostende 5, Roeselare 4, Tielt 4, Veurne 5, Aalst 4, Dendermonde 5, Eeklo 5, Gent 5, Oudenaarde 5, Sint-Niklaas 5, Aat 5, Charleroi 5, Bergen 5, Moeskroen 5, Zinnik 5, Thuin 5, Doornik 5, Hoei 5, Luik 5, Verviers 5, Borgworm 5, Hasselt 4, Maaseik 4, Tongeren 4, Aarlen 5, Bastenaken 4, Marche-en-Famenne 5, Neufchâteau 5, Virton 5, Dinant 5, Namen 5, Philippeville 5, < Inhoudsopgave ligdagen Toelichting > 24

25 < KLASSIEKE HOSPITALISATIE > Geometrische gemiddelden van de verblijfsduur (GGVD) in 2014 Methodologie Om de verblijfsduur van de arrondissementen te kunnen vergelijken met de nationale verblijfsduur, voeren we een variantie-analyse uit. Dit type analyse veronderstelt dat de verblijfsduur de normale verdeling (Gauss-verdeling) volgt, wat hier duidelijk niet het geval is. Daarom transformeerden we de gegevens met behulp van een logaritme en kwamen we tot een aanvaardbare "normale" verdeling. We voerden dus een variantie-analyse uit op de getransformeerde gegevens, namelijk op de Neperiaanse logaritme van de verblijfsduur. Daarna werkten we voor elk arrondissement een Bonferroni-gecorrigeerd betrouwbaarheidsinterval uit rond de gemiddelde verblijfsduur. We transformeerden de waarden van het gemiddelde en dat betrouwbaarheidsinterval terug naar de oorspronkelijke waarden, dit wil zeggen naar een gemiddelde verblijfsduur en zijn betrouwbaarheidsinterval, uitgedrukt in dagen en niet langer in de Neperiaanse logaritmen. We dienen evenwel te verduidelijken dat dit nieuwe gemiddelde geen rekenkundig gemiddelde is, maar wel een meetkundig gemiddelde, dat overigens minder gevoelig is voor extreme waarden. GGVD kaart (blz. 23) De kaart toont de verhouding tussen de gemiddelde verblijfsduur in de arrondissementen en in het land, uitgedrukt in percent (zie methodologie hiernaast). Enkel verblijven in klassieke hospitalisatie. We stellen vast dat in 5 arrondissementen de verblijfsduur significant hoger ligt dan het nationale gemiddelde (klasse 5 of 6) : Aat, Bergen, Zinnik, Luik, alsook Brussel-Hoofdstad. In 7 arrondissementen daarentegen stellen we een significant lagere verblijfsduur vast dan het nationale gemiddelde (klasse 1 of 2). Die arrondissementen bevinden zich vooral in het noordoosten van België, waar hoofdzakelijk blekere kleuren te zien zijn: Turnhout, Leuven, Hasselt, Maaseik, Tongeren, maar ook Diksmuide en Roeselare; geen in Wallonië. Tot slot berekenden we per arrondissement het percentage van de gemiddelde verblijfsduur ten opzichte van de nationale gemiddelde verblijfsduur en deelden ze op in 6 klassen: < > 110. De significante verschillen ten opzichte van het nationale gemiddelde werden vastgesteld op basis van het betrouwbaarheidsinterval. < Inhoudsopgave ligdagen > 25

26 < CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > verblijven in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave Toelichting > 26

27 < CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > verblijven in SAR Distributie per arrondissement ( verblijven) SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave Toelichting > 27

28 < CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > Ziekenhuisverblijven in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ziekenhuisverblijven (totaal : verblijven) < Inhoudsopgave Frequentie > 28

29 < CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > verblijven in 2014 Selectiecriteria Chirurgische daghospitalisatie is een begrip dat op 1 juli 2002 werd ingevoerd met de nieuwe financieringsregels van de ziekenhuizen. Alle verblijven in daghospitalisatie met een verstrekking bepaald in een lijst van een koninklijk besluit worden beschouwd als chirurgische daghospitalisaties: - bijlage 3, punt 6 van het KB van 25 april 2002 betreffende de vaststelling en - de vereffening van het budget van financiële middelen van de ziekenhuizen; - bijlage 1 van het KB van 4 juni 2003 tot wijziging van het KB van 25 april betreffende de vaststelling en de vereffening van het budget van finan- - ciële middelen van de ziekenhuizen; - en alle eventuele volgende wijzigingen. Voor die verblijven is er een dagprijs verschuldigd in plaats van een forfait. Voor 2014, werden er verblijven in de MZG in chirurgische daghospitalisatie geregistreerd. Uit deze groep werden de verblijven van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (128) en de verblijven van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd (7.643). Onze analyse heeft dus betrekking op verblijven. SAR kaart (blz. 26) Op de kaart zien we grote verschillen tussen het noorden en het zuiden van België, een eigenschap die reeds aanwezig is in de MKG en MZG "in beeld" van de voorgaande jaren. Voor 2014 stellen we opnieuw vast dat het aantal chirurgische daghospitalisaties in Vlaanderen hoger ligt dan verwacht; in Wallonië en Brussel daarentegen ligt dat aantal lager dan verwacht. In 11 arrondissementen (allemaal in Vlaanderen) ligt het aantal ziekenhuisverblijven significant hoger dan verwacht (SAR-klasse 5 of 6): Antwerpen, Turnhout, Diksmuide, Oostende, Tielt, Aalst, Oudenaarde, Sint-Niklaas, Hasselt, Maaseik, Tongeren. In 14 arrondissementen (allemaal in Wallonië en Brussel) ligt het aantal verblijven significant lager dan verwacht (SAR-klasse 1 of 2): Nijvel, Thuin, Hoei, Luik, Verviers, Borgworm, Aarlen, Bastenaken, Marche-en-Famenne, Neufchâteau, Virton, Dinant, Philippeville; Brussel-Hoofdstad. De SAR-waarden van de hierboven vermelde arrondissementen zijn statistisch significant, en om die reden zijn ze aangeduid met een rood sterretje. Het grote aantal arrondissementen met significante SAR-waarden is te wijten aan een massa-effect (hoog aantal registraties). We merken op dat het om algemene tendensen gaat die bovendien losstaan van de aandoening die aan de basis lag van het klassieke ziekenhuisverblijf of van het verblijf in daghospitalisatie. De gezondheidstoestand van een bepaalde populatie, de "opname-cultuur" in een bepaald geografisch gebied, het registratiegedrag van de instellingen, en een aantal andere factoren oefenen onmiskenbaar ook een invloed uit op de cijfers van een welbepaald administratief arrondissement. Mannen Leeftijdspiramide (blz. 28) verblijven Vrouwen Leeftijdsgroep Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen >= < Inhoudsopgave > 29

30 < CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > Percentage opname in chirurgische daghospitalisatie in 2014 (op het geheel van de verblijven) Percentage opname 10 - < 11 % 11 - < 12 % 12 - < 13 % 13 - < 14 % 14 - < 15 % 15 - < 16 % < Inhoudsopgave Toelichting > 30

31 < CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > Percentage opname in chirurgische daghospitalisatie in 2014 Kaart (blz. 30) De kaart toont hier de verdeling per arrondissement van de verhouding (in %) tussen het aantal verblijven in de chirurgische daghospitalisatie en het aantal verblijven van alle types. We zien in de arrondissementen in het noorden van het land een iets hogere opnamegraad (meestal 12 14%) dan in het zuiden van het land (meestal 10 12%). Dat komt doordat er daar vaker een beroep wordt gedaan op chirurgische daghospitalisatie dan op de klassieke hospitalisatie. Bij die verschillen kunnen meerdere factoren een rol spelen, waaronder de "opnamecultuur" in een bepaald geografisch gebied en het registratiegedrag van de instellingen. < Inhoudsopgave > 31

32 < NIET-CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > verblijven in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave Toelichting > 32

33 < NIET-CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > verblijven in SAR Distributie per arrondissement ( verblijven) SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave Toelichting > 33

34 < NIET-CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > Ziekenhuisverblijven in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ziekenhuisverblijven (totaal : verblijven) < Inhoudsopgave Frequentie > 34

35 < NIET-CHIRURGISCHE DAGHOSPITALISATIE > verblijven in 2014 Selectiecriteria De verblijven die in deze rubriek geselecteerd werden, zijn alle verblijven die overeenstemmen met de definitie van daghospitalisatie, met uitzondering van de verblijven die zijn opgenomen in de definitie van chirurgische daghospitalisatie (zie blz. 29). Voor 2014, werden er verblijven in de MZG in niet-chirurgische daghospitalisatie geregistreerd. Uit deze groep werden de verblijven van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (606) en de verblijven van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd (23.300). Onze analyse heeft dus betrekking op verblijven. SAR kaart (blz. 32) Zoals bij de chirurgische daghospitalisatie zijn er op de kaart duidelijke verschillen te zien tussen het noorden en het zuiden van België. Voor 2014 zien we dat het aantal niet-chirurgische daghospitalisaties in Vlaanderen doorgaans hoger ligt dan verwacht, en in Wallonië lager dan verwacht. Vandaar de vaak donkerder kleur in het noorden en de blekere inkleuring in het zuiden van het land. In 13 arrondissementen (allemaal in Vlaanderen) ligt het aantal ziekenhuisverblijven significant hoger dan verwacht (SAR-klasse 5): - Mechelen, Turnhout, Brugge, Kortrijk, Oostende, Tielt, Veurne, Aalst, - Dendermonde, Oudenaarde, Sint-Niklaas, Hasselt, Maaseik. In 12 arrondissementen ligt het aantal ziekenhuisverblijven significant lager dan verwacht (SAR-klasse 1 of 2): - 11 in Wallonië: Nijvel, Bergen, Moeskroen, Doornik, Verviers, Aarlen, - Bastenaken, Marche-en-Famenne, Neufchâteau, Virton, Namen; - in Brussel-Hoofdstad. De SAR van de hierboven vermelde arrondissementen zijn statistisch significant, vandaar dat ze voorzien zijn van een rood sterretje. Het grote aantal arrondissementen met een statistisch significante SAR is toe te schrijven aan het grote aantal verblijven. Het gaat hier om algemene tendensen die losstaan van de aandoening die aan de basis lag van het verblijf. De gezondheidstoestand van een populatie, de "opnamecultuur" in een bepaald geografisch gebied, het registratiegedrag van de instellingen en een aantal andere factoren oefenen een invloed uit op de resultaten. Leeftijdspiramide (blz. 34) verblijven Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen >= < Inhoudsopgave > 35

36 < DAGHOSPITALISATIE, ALLE SOORTEN > verblijven in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave Toelichting > 36

37 < DAGHOSPITALISATIE, ALLE SOORTEN > verblijven in SAR Distributie per arrondissement ( verblijven) SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave Toelichting > 37

38 < DAGHOSPITALISATIE, ALLE SOORTEN > Ziekenhuisverblijven in 2014 Leeftijds- en geslachtsdistributie Leeftijd >= Mannen Vrouwen Percentage ziekenhuisverblijven (totaal : verblijven) < Inhoudsopgave Frequentie > 38

39 < DAGHOSPITALISATIE, ALLE SOORTEN > verblijven in 2014 Selectiecriteria Artikel 3 van het koninklijk besluit van 6 december 1996 houdende bepaling van de regels volgens welke bepaalde gegevens moeten worden medegedeeld aan de Minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heeft, bepaalt met name dat: " (...) de minimale klinische gegevens worden geregistreerd, bij ieder ontslag, voor alle verblijven waarbij de patiënt uit het ziekenhuis ontslagen wordt op dezelfde dag als die waarop hij is opgenomen, met name in diensten waar verstrekkingen worden verricht als bedoeld in artikel 4, 4, 5 en 5 bis van de nationale overeenkomst van het betrokken dienstjaar tussen de verplegingsinrichtingen en de verzekeringsinstellingen, of, in voorkomend geval, als bedoeld in de afzonderlijke overeenkomsten, gesloten met de verpleeginrichtingen." De nationale overeenkomst van 1 januari 1993 vermeldt: - in artikel 4, 4, de verstrekkingen die een maxiforfait kunnen genereren, - in artikel 4, 5, de verstrekkingen die een superforfait kunnen genereren en - in artikel 4, 5bis, de verstrekkingen die een forfait A, B, C of D kunnen - genereren. Sinds 01/04/1998 voorziet de overeenkomst geen superforfaits meer. Alle ziekenhuisverblijven in deze selectie voldoen aan de algemene criteria met betrekking tot woonplaats, leeftijd en geslacht. Toch werd er hier enkel rekening gehouden met de verblijven in daghospitalisatie. Overigens werden de verblijven die enkel RIZIV-codes hebben die betrekking hebben op een miniforfait, uit de selectie geschrapt. Voor 2014, werden er verblijven in de MZG in daghospitalisatie geregistreerd waarvan in niet-chirurgische daghospitalisatie en in chirurgische daghospitalisatie geregistreerd. Uit deze groep werden de verblijven van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (734) en de verblijven van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd (30.943). Onze analyse heeft dus betrekking op verblijven. SAR kaart (blz. 36) Zoals het geval was voor elk van de twee soorten daghospitalisaties, zijn er duidelijke verschillen te zien tussen het noorden en het zuiden van het land. Het aantal verblijven ligt in Vlaanderen duidelijk hoger dan verwacht en in Wallonië duidelijk lager dan verwacht. De 13 arrondissementen met de significant hoogste SAR-klassen (5 of 6) bevinden zich in Vlaanderen: Mechelen, Turnhout, Brugge, Kortrijk, Oostende, Tielt, Veurne, Aalst, Dendermonde, Oudenaarde, Sint-Niklaas, Hasselt, Maaseik. De 13 arrondissementen met de laagste SAR-klassen (1 en 2) zijn Nijvel, Bergen, Moeskroen, Doornik, Hoei, Verviers, Aarlen, Bastenaken, Marche-en-Famenne, Neufchâteau, Virton, Namen (in Wallonië) et Brussel-Hoofdstad. De SAR zijn allemaal statistisch significant (voorzien van een rood sterretje), behalve in het arrondissement Thuin. Dat verschijnsel is te wijten aan het hoge aantal registraties. We merken opnieuw op dat het om algemene tendensen gaat die losstaan van de aandoening die aan de basis lag van het ziekenhuisverblijf. De gezondheidstoestand van een populatie, de "opnamecultuur" in een geografisch gebied, het registratiegedrag van de instellingen en een aantal andere factoren oefenen een invloed uit op de resultaten. Mannen Leeftijdspiramide (blz. 38) verblijven Vrouwen Leeftijdsgroep Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen >= < Inhoudsopgave > 39

40 < MDC 15 - NEONATALOGIE > verblijven in klassieke hospitalisatie in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave ligdagen Toelichting > 40

41 < MDC 15 - NEONATALOGIE > verblijven in klassieke hospitalisatie in SAR Distributie per arrondissement ( verblijven) SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens verblijven Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave ligdagen Toelichting > 41

42 < MDC 15 - NEONATALOGIE > verblijven in klassieke hospitalisatie in 2014 Selectiecriteria Voor deze selectie van ziekenhuisverblijven worden de opnamen in aanmerking genomen die voldoen aan de algemene selectiecriteria, en die gekenmerkt worden door: - hetzij een MDC 15 (neonati - perinatale aandoeningen) - met een verblijf in een NIC-dienst, - hetzij een hoofddiagnose van code ICD9-CM die begrepen ligt tussen - V30. en V39.. De codes V30-V39 mogen slechts éénmaal gebruikt worden, namelijk als hoofddiagnose voor de registratie van het verblijf van pasgeborenen tijdens hetwelk de geboorte plaatsvond. Enkel geboorten die plaatsvonden in het ziekenhuis zelf of onmiddellijk vóór de ziekenhuisopname worden ondergebracht in de categorieën V30-V39. SAR kaart (blz. 40) In 3 arrondissementen ligt het aantal verblijven significant hoger dan verwacht (SAR-klasse 5 of 6), op de kaart weergegeven door donkere kleuren: - 2 in Wallonië: Nijvel, Charleroi; - in Brussel-Hoofdstad. Anderzijds zijn er 16 arrondissementen met een significant lagere SAR dan verwacht (klasse 1 of 2), op de kaart weergegeven door bleke kleuren: 10 in Vlaanderen: Antwerpen, Leuven, Diksmuide, Ieper, Kortrijk, Roeselare, - Tielt, Aalst, Gent, Sint-Niklaas; - 6 in Wallonië: Aat, Bergen, Aarlen, Marche-en-Famenne, Virton, Namen. De tabel met de SAR-waarden bevat de exacte cijfers waarop de cartografische afbeelding gebaseerd is. De MDC 15 omvat twee types van verblijven: enerzijds de verblijven van pasgeborenen die geboren zijn tijdens het verblijf in het ziekenhuis en anderzijds de verblijven van andere pasgeborenen, die betrekking hebben op jonge patiënten die niet geboren werden in de betrokken periode, maar die minder dan 30 dagen oud zijn. Uit deze selectie worden de pasgeborenen geschrapt die, bij het onderzoek, niet aan een ernstige klinische aandoening leden hetzij: - de pasgeborenen die geklasseerd worden onder APR-DRG (pasgeborene, geboortegewicht > g, normale pasgeborene of met - ander probleem) - of onder APR-DRG (pasgeborene, geboortegewicht g, normale pasgeborene of pasge- - borene met ander probleem) met graad van ernst 1, met name de laagste graad. Voor 2014, werden er verblijven in de MZG geregistreerd. Uit deze groep werden de verblijven van patiënten verwijderd van wie de woonplaats niet gekend was (4) en de verblijven van patiënten die in het buitenland zijn gedomicilieerd (177). Onze analyse heeft dus betrekking op verblijven. APR-DRG versie 28 < Inhoudsopgave ligdagen > 42

43 < MDC 15 - NEONATALOGIE > ligdagen in klassieke hospitalisatie in SAR : significant afwijkende SAR SAR klassen : < Inhoudsopgave verblijven Toelichting > 43

44 < MDC 15 - NEONATALOGIE > ligdagen in klassieke hospitalisatie in SAR Distributie per arrondissement ( ligdagen) SAR Ondergrens Bovengrens ligdagen Significante afwijking SAR Ondergrens Bovengrens ligdagen Significante afwijking 11 Antwerpen Mechelen Turnhout Brussel-Hoofdstad Halle-Vilvoorde Leuven Nijvel Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Aat Charleroi Bergen Moeskroen Zinnik Thuin Doornik Hoei Luik Verviers Borgworm Hasselt Maaseik Tongeren Aarlen Bastenaken Marche-en-Famenne Neufchâteau Virton Dinant Namen Philippeville < Inhoudsopgave verblijven Toelichting > 44