Besluitvormingsnotitie Herstructurering Muziekonderwijs Vorming van Lokaal Kunstencentrum in de gemeente Heusden augustus 2008
Inhoudsopgave Hfst. Naam bladzijde 1. Inleiding 3 1.1. Aanleiding 3 1.2. Uitgangspunten 5 2. Blik op het nieuwe kunstencentrum 6 3. Consequenties 7 3.1. Juridische consequenties 7 3.2. Personele consequenties 8 3.3. Financiële consequenties 9 3.3.1. Structurele financiële consequenties 9 3.3.2. Incidentele financiële consequenties 10 3.4. Inzet van middelen 12 3.4.1 Structurele kosten 12 3.4.2. Incidentele kosten 12 3.5. Eigen opbrengsten 13 3.6. Technische consequenties 13 4. Risicoparagraaf 13 5. Slotoverwegingen 14
1. Inleiding In de gemeenteraadsvergadering van 25 september 2007 is in principe besloten tot een herstructurering van het muziekonderwijs. Aan het college is gevraagd de mogelijkheden te onderzoeken van de vorming van een lokaal kunstencentrum in de gemeente Heusden, door het samenvoegen van de Aleph, het Heusdense deel van het CMD en Stichting de Muzenberg. In dat besluit is een aantal randvoorwaarden meegegeven voor een dergelijk centrum. De randvoorwaarden zijn: - De nieuwe organisatie neemt de verplichtingen en taken van het Heusdense deel van het CMD geheel over. - De overgang dient budgettair neutraal te verlopen. Onder budgettair neutraal verstaan we `hetzelfde doen voor hetzelfde geld`. Om de vorming van een lokaal kunstencentrum te kunnen realiseren, is het noodzakelijk om de gemeenschappelijke regeling te ontbinden. In het vorige raadsvoorstel hebben wij u voorgelegd een en ander voor te bereiden. De onderhavige besluitvormingsnotitie omvat de resultaten van het voorwerk, op grond waarvan u het besluit kunt nemen al dan niet over te gaan tot de vorming van het Lokaal Kunstencentrum in Heusden. 1.1. Aanleiding De aanleiding voor het vormen van een lokaal kunstencentrum is divers. In deze paragraaf zetten wij de redenen voor de herstructurering op een rij en bieden we een inzicht in de verschillen tussen de huidige en de nieuwe situatie. Redenen voor het herstructureren van het muziekonderwijs in de gemeente Heusden: a. Door de ontwikkelingen in de tijd en de veranderende eisen die gesteld worden aan culturele vorming, wil de gemeente een laagdrempelige culturele onderneming mogelijk maken die binnen de gemeentegrenzen een breed aanbod heeft op het gebied van culturele vorming. Voor de inwoners van Heusden zijn de klassieke vormen van culturele vorming makkelijk toegankelijk. De combinatie van dans, muziek, beeldend en theater binnen de eigen gemeentegrenzen biedt meer mogelijkheden voor culturele mixproducten en vernieuwing. De huidige gemeenschappelijke regeling biedt hiervoor te weinig mogelijkheden. De vorm van gemeenschappelijke regeling biedt minder mogelijkheden om een culturele onderneming te zijn dan een particuliere stichting. Een voorbeeld hiervan is de CAO, die voor de particuliere stichting meer flexibiliteit heeft. b. De organisatievorm van de huidige instelling, de gemeenschappelijke regeling, is verouderd en levert een onwenselijke dubbele pettensituatie op. De wethouder is zowel portefeuillehouder van het gehele beleidsterrein kunst en cultuur, als bestuurslid van een belanghebbende organisatie. Dit beperkt de armslag om gemeentelijke beslissingen te nemen, en het beperkt de mogelijkheden om als bestuur een (mogelijk onconventionele) vernieuwingsstap te zetten. c. De huidige instelling is niet financieel zelfstandig, maar heeft altijd de gemeentelijke organisaties achter zich. Dit beperkt de afstand tussen opdrachtgever en opdrachtnemer en vertroebelt in die zin de subsidierelatie. d. Het aanbod van het CMD moet meer kunnen mee ontwikkelen met de maatschappelijke vraag, inspelen op het zapgedrag van het cursistenpotentieel en de mogelijkheid bieden voor kruisbestuivingen tussen diverse disciplines. De huidige organisatie kent hiervoor te
weinig mogelijkheden. e. Een versnipperd aanbod, als het huidige, brengt inefficiëntie met zich mee en onduidelijkheid. Eén lokaal kunstencentrum kan zich beter profileren naar zowel publiek als collega-organisaties als de harmonieën. Voor een gestructureerd aanbod in het muziekonderwijs is het bovendien beter om het te professionaliseren en in verband te brengen met andere cultuurvormen. De belangrijkste verschillen tussen de beoogde situatie en de huidige zijn dan ook: - Er is geen directe bestuurlijke relatie meer met de deelnemende gemeenten, collegeleden maken geen deel meer uit van het bestuur van de instelling. - Op grond van een vierjarige prestatie-overeenkomst wordt gewerkt als opdrachtgever en opdrachtnemer, waardoor de verantwoordelijkheden zuiverder ingevuld worden. - In plaats van twee instituten voor muziek en één voor diverse kunstdisciplines, ontstaat één instituut dat alle disciplines aanbiedt, gericht op en gehuisvest in de gemeente Heusden. - De nieuwe instelling kan zich ontwikkelen tot culturele ondernemer, met meer mogelijkheden om in te spelen op de vraag en de actualiteit, op eigen verantwoordelijkheid. - Het personeel wordt onderbracht in de CAO KE (Kunsteducatie) en komt in dienst van de stichting, waardoor de personele consequenties voor de gemeente verdwijnen. - Hoewel gesubsidieerd, is de instelling zelf verantwoordelijk voor financiële risico s. Schematisch de belangrijkste verschillen in kengetallen: Huidige situatie 2008 Instelling Onderdeel Aantal cursisten CMD (Heusdens deel) Muziek 382 Aleph Dans, theater, beeldende kunst 1400 De Muzenberg Muziek, HaFa 118 Totaal 1900 Nieuwe situatie 2009 Instelling Onderdeel Aantal cursisten Lokaal Kunstencentrum Muziek, dans, theater, beeldende kunst 1900
1.2. Uitgangspunten In het raadsvoorstel van 25 september 2007 is al een principekeuze gemaakt voor een lokaal kunstencentrum in Heusden. a. Raadsbesluit van 25 september 2007: budgettair neutraal karakter. b. Intentieverklaring d.d. december 2007: frictiekosten worden niet ten laste gebracht van het nieuwe centrum, maar opgevangen door de gemeente. c. Nieuw beleid is niet opgenomen in de begroting. Eerst wordt geconcentreerd op een goede invlechting van de Muzenberg en het personeel van het CMD. Pas later wordt gekeken naar huisvestingsbeleid, tariefstelling, aanbod. d. Het uitgangspunt voor het nieuwe kunstencentrum is eerst invlechten van de diverse onderdelen zonder nieuw beleid. De nieuwe organisatie is weliswaar subsidie-afhankelijk, maar staat qua financiële huishouding niet zo dicht op de gemeentebegroting als het CMD als gemeenschappelijke regeling.het is daarom van belang dat de nieuwe instelling in financieel opzicht een gezonde start kan maken. Het 1 op 1 overgaan vanuit het CMD is ook niet helemaal een terecht uitgangspunt. Al een paar jaar werd vanuit het CMD niet geïnvesteerd in huisvesting of gereserveerd voor weerstand of instrumenten. Niemand kan in de toekomst kijken, maar de verwachting was dat op de langere duur met het CMD ook iets anders moest gebeuren om de toekomst in te kunnen. Het uitgangspunt budgettair neutraal is grotendeels gehandhaafd. Daarnaast is er sprake van onvermijdelijke meerkosten die ontstaan bij het overgaan van een gemeenschappelijke regeling naar een particuliere stichting. Bovendien is het afzetten van de nieuwe begroting tegen de huidige begrotingen van de afzonderlijke stichtingen niet juist. Indien de huidige situatie zou worden geprolongeerd, zou de gemeente in de toekomst met meerkosten worden geconfronteerd. In de financiële paragraaf wordt verder in gegaan op dit onderwerp.
2. Blik op het nieuwe Kunstencentrum Alvorens te beschrijven welke gevolgen het besluit tot het opheffen van de gemeenschappelijke regeling en oprichten van een nieuw kunstencentrum heeft, willen we eerst een blik werpen op de nieuwe situatie. Wat is de bedoeling van de herstructurering en wat voor soort instelling levert een dergelijke keuze op? Hiervoor citeren we een stuk uit het beleidsplan van de Aleph. Het integrale kunstencentrum wordt een plek waar eenieder terecht kan voor alle facetten van kunsteducatie. Het is er levendig met cursussen, exposities, optredens, voorstellingen, demonstraties, open dagen, noem maar op. Het is een plek waar inwoners trots op kunnen zijn, een plek die inspireert en verwondert, die mensen beweegt, vol energie, samenwerking en kruisbestuiving tussen de verschillende kunstdisciplines. En dit niet alleen in het centrale gebouw, ook de dependances in de diverse kernen, waar gedanst en gemusiceerd wordt, moeten duidelijk de uitstraling en energie hebben van hét centrum voor de kunsten van de gemeente Heusden. (blz.3, Centrum voor de Kunsten de Aleph, partner in kunsteducatie) Het nieuwe centrum maakt het ontwikkelen van culturele mixproducten beter mogelijk, omdat alle disciplines onder één dak worden aangeboden. Innovatie wordt gestimuleerd door het onderling samenwerkende onderwijzend personeel, de cursisten kunnen een aanbod verwachten dat aansluit bij de vraag van een veranderende maatschappij en een steeds veranderend cultureel palet. Dit is nodig omdat de cursist tegenwoordig niet zo zeer één instrument of kunstdiscipline aanhangt, maar graag zapt tussen diverse kunstuitingen, en daar soms ook kruisverbanden tussen aanlegt. Het centrum start met het bedienen van 1900 cursisten. Om dit aan te kunnen bieden heeft de gemeente in de Aleph een partner die met invlechting van De Muzenberg en het Heusdense deel van het CMD een breed en integraal aanbod kan bieden en ontwikkelen. De doelen die de instelling zich voor de periode 2009-2012 stelt zijn het bieden van een kennismaking met kunst in de allerbreedste zin van het woord. De Aleph wil de inwoners van Heusden de mogelijkheid bieden dit in een adequaat ingerichte en prettige omgeving onder de leiding van de professionele docenten, mensen die zelf actief met hun vak bezig zijn, te doen, niet alleen passief maar ook actief. Dit bereikt de Aleph door de volgende kernactiviteiten: 1. Het verzorgen van een breed aanbod van kunsteducatie op het gebied van amateurkunst 2. Kunsteducatie zowel binnen als buiten de muren van de instelling door een breed en kwalitatief hoogwaardig aanbod voor het onderwijs 3. Ondersteuning van het amateur verenigingsleven op het gebied van de diverse kunstdisciplines zoals de harmonieën en toneelverenigingen 4. Podiumactiviteiten en exposities. Voor meer informatie verwijzen wij hier kortheidshalve naar de beleidsnotitie van de Aleph, die als bijlage bij dit voorstel ter inzage ligt op de gebruikelijke wijze.
3. Consequenties De start van het nieuwe lokale kunstencentrum is gepland op 1 januari 2009, indien de gemeenteraad akkoord gaat. Voor die tijd moet een aantal voorbereidingen zijn getroffen. De voorbereidingen betreffen de overgang van het personeel van de Muzenberg en het CMD naar het nieuwe Kunstencentrum, de vorming van werkgroepen ter voorbereiding op een nieuw aanbod en nieuwe werkomgeving (De Aleph verdubbelt het aantal personeelsleden met deze fusie).ook moeten publiciteitsacties worden voorbereid om de cursisten en het grote publiek (mogelijke nieuwe cursisten) te informeren. Tot slot moet de bedrijfsvoering worden afgestemd op de nieuwe situatie. Een nieuwe administratie moet worden ingericht. Om deze redenen is het belangrijk dat het besluit over het nieuwe kunstencentrum in september wordt genomen. De gemeenschappelijke regeling moet worden afgewikkeld. Dit vereist een besluit van de gemeenteraden van Heusden en Waalwijk om te besluiten de gemeenschappelijke regeling op te heffen, een besluit van het dagelijks bestuur over het opstellen van een liquidatieplan met daarbij een goede overdracht van roerende zaken. Dit vindt plaats in het najaar van 2008. In deze planning is rekening gehouden met een zorgvuldige afwikkeling richting het personeel, een goede communicatie naar de cursisten en het algemene publiek. Het vormen van een integraal lokaal kunstencentrum heeft een aantal consequenties. Deze zijn hieronder uitgewerkt. 3.1.Juridische consequenties De keuze voor het oprichten van een lokaal kunstencentrum houdt ook in het opheffen van de gemeenschappelijke regeling. Hiervoor is het nodig een besluit te nemen in de gemeenteraden van Waalwijk en Heusden tot opheffing. Acties besluitvorming opheffing De gemeenschappelijke regeling wordt opgezegd door een besluit van de gemeenteraden. Het algemeen bestuur van het CMD draagt daarbij zorg voor de liquidatie onder goedkeuring door Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant. Het algemeen bestuur blijft na opheffing aan zolang dit noodzakelijk is. In de regeling is opgenomen dat een besluit moet worden genomen door 2/3 van de gemeenteraden, maar aangezien Loon op Zand eerder al is uitgetreden, moeten de overgebleven gemeenten beide besluiten tot opheffing. Dit voorstel loopt dan ook parallel met de besluitvorming in Waalwijk. Behandeling in de raad van Waalwijk vindt plaats in oktober Bij het besluit tot opheffing is in ieder geval opgenomen een door het dagelijks bestuur van het CMD en de OR (en vakbonden) getekend sociaal statuut en sociaal plan. Er is een sociaal plan en een sociaal statuut opgesteld, deze bevinden zich nog in de concept fase. Nieuwe afspraken voor de CAR-UWO zijn op 1 juli rondgekomen. De nieuwe afspraken voor de CAO-KE (Kunsteducatie) worden doorgeschoven naar 1 januari 2009. Voorwaarden besluit tot opheffing In de statuten van de gemeenschappelijke regeling CMD is opgenomen dat bij het besluit tot opheffing een sociaal plan en sociaal statuut aanwezig moeten zijn. Daarnaast moet een liquidatieplan worden opgesteld met een lijst met roerende zaken en een voorstel hoe daarmee om te gaan. Hieruit kunnen kosten voortvloeien. Deze kosten vallen onder de frictiekosten omdat deze eenmalig gemaakt worden en samenhangen met de opheffing van de gemeenschappelijke regeling. De kosten die voortvloeien uit het liquidatieplan bedragen 0, =. De baten zijn naar verwachting niet meer dan 2000,=.
Het sociaal plan en het sociaal statuut zijn in overleg met de vakbonden tot stand gekomen. De omslag van CAR-UWO naar CAO-KE is gemaakt door zowel CMD als Aleph en deze berekeningen zijn de grondslag geworden voor de begroting van de nieuwe organisatie. Het verschil tussen de twee CAO s wordt als structurele financiële last meegenomen in de begroting. 3.2. Personele consequenties De overgang van het onderwijzend CMD-personeel en het onderwijzend personeel van de Muzenberg naar de nieuwe organisatie heeft als gevolg dat dit personeel onder een andere CAO komt te werken. Niet meer de CAR-UWO maar de CAO KE (Kunsteducatie) gaat gelden voor de CMD-docenten. De docenten van de Muzenberg werken niet op grond van een CAO. De omzetting naar de CAO-KE brengt extra kosten met zich mee die als structurele last zijn meegenomen in de begroting van het nieuwe kunstencentrum. Het personeel is geïnformeerd over de ontwikkelingen. Er is op 28 mei 2008 een bijeenkomst gehouden ter voorbereiding op de samenvoeging met het gehele personeel van de nieuwe organisatie. Waar het gaat om rechten van het personeel is in zijn algemeenheid op te merken dat er voor het personeel voordelen en nadelen zijn verbonden aan de overgang van de CAR-UWO naar de CAO-KE. De CMD-docenten kennen de consequenties van de overgang. Hieronder noemen we de belangrijkste. Salaris Afgesproken is dat het onderwijzend personeel overgaat op netto-netto basis. Dat betekent dat het personeel hun salaris behoudt en min of meer gelijk (naast hoger) wordt ingeschaald in de nieuwe organisatie op grond van de nieuwe CAO. Er is een aantal verschillen dat niet direct opgevangen wordt in de CAO-KE. Het verschil neemt de gemeente voor haar rekening in de categorie frictiekosten, zo is afgesproken en vastgelegd in de intentie-overeenkomst. Pensioen De CMD-docenten zijn vanuit de CAR-UWO voor het pensioen verzekerd bij het ABP. In de nieuwe organisatie kunnen zij bij het ABP blijven. Hiervoor vraagt de Aleph toestemming aan haar eigen verzekeraar. Hiermee is op andere plaatsen ervaring opgedaan en dit levert in de praktijk nooit problemen op. Ziektekosten De werknemers zijn ook in de nieuwe situatie via de IZA verzekerd. Zogenaamde lege klokuren gaan niet over naar de nieuwe organisatie. Dat betekent dat van de 146 klokuren welke de gemeente afneemt bij het CMD, 129 klokuren overgaan van CMD naar Aleph. Staffuncties gaan niet over naar de nieuwe organisatie: dit levert voor het bestaande personeel geen problemen op. Er zijn twee medewerkers die bijna met pensioen gaan. Deze treden vervroegd uit en de suppletiekosten zijn meegenomen in de frictiekosten als incidentele kosten. De CAO-KE kent geen jubileumgratificatie bij 25- en 40-jarig dienstverband, zoals de
CAR-UWO. De kosten voor de afkoop hiervan zijn meegenomen in de frictiekosten. De normjaartaak verschilt per CAO. Dit heeft voor de overgang naar de nieuwe situatie gevolgen welke van organisatorische aard zijn. Met bovenstaande is de personele overgang geregeld. Acties ten aanzien van de personele consequenties Soort actie Wat Wie Wanneer Formeel Besluit tot opheffing CMD Gemeenteraad Heusden 23-9-2008 Instemmen met consequenties sociaal statuut en sociaal plan Gemeenteraad Heusden 23-9-2008 Praktisch Overleg over overdracht CMD-Aleph Bestuur CMD en bestuur Aleph Na 23-9-2008 Inlichten en voorbereiden personeel op overgang en statdatum Aleph en CMD Na 23-9-2008 3.3. Financiële consequenties Het uitgangspunt budgettair neutraal is gehanteerd voor de vorming van een lokaal kunstencentrum, dat wil zeggen geen nieuw beleid of hetzelfde doen voor hetzelfde geld. Naast dit uitgangspunt zijn er onvermijdelijke financiële consequenties. Deze financiële consequenties zijn te onderscheiden in structurele en incidentele consequenties. 3.3.1. Structurele financiële consequenties De structurele consequenties van de vorming van een lokaal kunstencentrum zijn in de meerjarenbegroting van het nieuwe Kunstencentrum vanaf 2009 begroot op een subsidie(behoefte) van 599.000,--. Dit betekent een structurele verhoging van 119.000,--. De verklaring hiervoor is als volgt: 1.Technische wijzigingen De technische wijzigingen bestaan uit de indexering 2008-2009, dat wil zeggen de loon- en
prijsstijgingen, het wegvallen van de uittredingsbijdrage Loon op Zand in 2009 en het effect van de CAO-overgang (netto-netto maar inschaling in naast hogere trede). 2. Wijzigingen als gevolg van de overgang GR naar stichting Doordat het nieuwe kunstencentrum een particuliere stichting is, die los staat van de gemeente, zijn er zaken die anders geregeld moeten worden dan bij de gemeenschappelijke regeling. Zo moet gereserveerd worden voor weerstandsvermogen, afdekking van het risico van langdurig ziekteverzuim en een reserve worden opgebouwd voor de vervanging van instrumenten. Bij het CMD worden deze kosten genomen op het moment dat het aan de orde is wat dus kan leiden tot plotselinge stijgingen in de bijdrage van de gemeenten. 3.Invlechting De Muzenberg De invlechting van De Muzenberg houdt in dat er extra docenten zijn die nu volgens de CAO-KE betaald gaan worden. Dit brengt een professionalisering van het aanbod met zich mee en, voor de Aleph, extra cursisten en klokuren muziek. 4.Op juiste grootte brengen staf nieuwe kunstencentrum De nieuwe instelling gaat sober van start, zonder nieuw beleid. Om het muziekaanbod mogelijk te maken en de bedrijfsvoering hierop in te richten, moet de staf wel (minimaal) worden uitgebreid. De organisatie verdubbelt qua grootte, maar er komen geen stafmedewerkers over. De directeursformatie wordt daarom iets opgehoogd en er komt meer formatie voor personeelsbeleid en PR. Ook de administratie dient te wordenuitgebreid. De personeels- en cursistenadministratie wordt immers omvangrijker. Het op juiste grootte brengen van de staf van het nieuwe centrum wordt gefinancierd uit de overhead van het CMD. Schematisch laat het tekort zich als volgt omschrijven: Indexering 2008-2009 niet opgenomen in huidige meerjarenbegroting 2008-2011 18.000 Bijdrage CMD 2008 gunstig beïnvloed door uittreedbijdrage LOZ 7.000 Salarisstijging als gevolg van CAO-overgang 8.000 Reservering instrumentenfonds voorheen opgenomen in exploitatie CMD 5.000 Hogere reservering fonds ziekteverzuim 12.000 Opleidingskosten (voorheen niet opgenomen) 9.000 Invlechting Muzenberg en toename klokuren muziekonderwijs* 60.000 119.000 * Opgemerkt wordt dat de invlechting van de Muzenberg en de toename van de klokuren muziekonderwijs geld kost, maar daarnaast ook inkomsten oplevert. In paragraaf 3.5. wordt hierop verder ingegaan.
3.3.2. Incidentele financiële consequenties De incidentele gevolgen van de herstructurering kunnen worden gedefinieerd als frictiekosten en desintegratiekosten enerzijds en opstartkosten anderzijds. Dit zijn eenmalige kosten die veroorzaakt worden door de overgang van CMD naar de nieuwe organisatie. Onderscheiden kunnen worden: Desintegratiekosten Deze kosten ontstaan door het vervallen van de functies adjunct directeur en administrateur van het CMD. Deze functies komen niet terug in de nieuwe organisatie en met de functionarissen wordt afgesproken dat zij gebruik zullen maken van de FPU. De periode tot die tijd wordt tot 90% gecompenseerd. De kosten voor de gemeente Heusden zijn, op grond van de verdeling naar begrote klokuren 2008, 101.366,=. (Voor Waalwijk is dit 136.025,=). Deze afspraken maken onderdeel uit van het sociaal plan, maar worden hieruit gelicht, omdat het gaat om een eenmalige bijzondere situatie. Het onderwijzend personeel gaat over naar de nieuwe organisatie. Lege uren worden niet overgedragen. In totaal gaan 129 klokuren over naar het nieuwe kunstencentrum. Frictiekosten De frictiekosten bestaan uit reeds bestaande FPU-kosten van een aantal oud-medewerkers en de jubileumgratificatie. De lopende FPU-afspraken bestaan tot en met 2011. De kosten voor de gemeente Heusden bedragen 26.626,00 (voor Waalwijk 35.732,00). Door de overgang van CAR-UWO naar CAO-KE komt de jubileumgratificatie bij een 25- of 40-jarig dienstjubileum, zoals gebruikelijk voor overheidsfunctionarissen te vervallen. De vakbonden hebben een voorstel gedaan voor een afkoopregeling. Hierbij wordt uitgegaan van: a. de salariskosten per november 2008 b. een tegemoetkoming voor alle personeelsleden in verhouding tot het aantal dienstjaren c. de hoogte van de tegemoetkoming is vastgesteld op 50% van het maximale bedrag. Op grond van bovenstaande uitgangspunten bedraagt de gratificatie vooralsnog 26.500,=. Het aandeel van Heusden is 11.315,00. Voor Waalwijk is dit 15.185,00. Een totaaloverzicht van de frictiekosten ziet er als volgt uit: Omschrijving Totale kosten Aandeel Waalwijk Aandeel Heusden Suppletiekosten 237.391,00 136.025,00 101.366,00 Jubileumgratificatie 26.500,00 15.185,00 11.315,00 Lopende FPU-afspraken 62.358,00 35.732,00 26.626,00 Totaal 326.249,00 186.941,00 139.308,00 Bron: G. van Buul, 2008 (verdeling op basis van klokuren Waalwijk 196 en Heusden 146) Opstartkosten. De nieuwe organisatie maakt kosten die te maken hebben met de start van het nieuwe
kunstencentrum. Deze hebben enerzijds te maken met het aanzienlijk groter worden van de organisatie (verdubbeling van het personeel en een derde meer leerlingen) en anderzijds ontstaan deze doordat er niet meer sprake is van een gemeenschappelijke regeling, maar van een gesubsidieerde particuliere stichting die culturele onderneming moet worden. Deze kosten zijn: Omschrijving Eenmalige bijdrage instrumentenfonds Eenmalige bijdrage reserve weerstandsvermogen Eenmalige bijdrage conversie loonen cursistenadministratie Eenmalige bijdrage reserve opleidingen Totaal eenmalige bijdrage opstart Nieuw Heusdens kunstencentrum Totale kosten 45.000,00 50.000,00 7.500,00 10.000,00 112.500,00 Toelichting: De reservering ten behoeve van het instrumentenfonds is bij het CMD nooit aangemaakt. Een instrumentenfonds is noodzakelijk om als instelling het instrumentarium te kunnen vervangen. De reservering bestaat uit een structureel deel van 5000,= en een incidentele bijdrage van 45.000,--. Dit bedrag is tot stand gekomen op grond van een inventarisatie van het instrumentarium en de verwachte kosten voor de vervanging hiervan. De eenmalige bijdrage voor het weerstandsvermogen wordt voorgesteld om ervoor te zorgen dat de stichting zelfstandig kan functioneren. Voor het weerstandsvermogen geldt dat dit in totaal maximaal 10% mag zijn van de totale begroting, volgens de algemene subsidieverordening. Bij geen van de huidige drie instellingen is er een budget aanwezig voor opleiding van het personeel. Daarom is ervoor gekozen om een eenmalige bijdrage hiervoor op te nemen, mede gelet op de organisatieveranderingen die het startjaar hun beslag krijgen. Het totaal van de incidentele kosten komt daarmee op 139.308 + 112.500 = 251.808 3.4. Inzet van middelen 3.4.1. Structurele kosten Het lokaal kunstencentrum heeft voor het jaar 2009 een subsidiebehoefte van 599.000,--. Als dekkingsmiddelen zijn aanwezig de huidige subsidie aan het CMD van 296.300,= en de huidige subsidie aan de Aleph van 183.400,--, in totaal dus een bedrag van 479.800,--. Dit betekent dat er een tekort aan middelen is van 119.200,--. Hiervoor is aanvullende dekking nodig.
Het lokaal kunstencentrum bereikt een grote groep nieuwe cursisten. In de voorjaarsnota is ten behoeve van de aanbevelingen uit de Kadernota Cultuur een structureel bedrag van 25.000,-- opgenomen voor het vergroten van de culturele partcipatie. Dit bedrag kan worden aangewend als dekkingsmiddel voor het nieuwe kunstencentrum. Daarnaast kan een bedrag van 14.000,-- dat beschikbaar is voor accommodatiesubsidie CMD ingezet worden als budgetsubsidie. Tenslotte is in de meerjarenbegroting 2009-2012 een bedrag van 18.000 beschikbaar vanuit de stelpost indexering budgetsubsidies 2009. Het dan nog resterende dekkingstekort ad 62.200,-- is niet opgenomen in de voorjaarsnota 2008. Dit bedrag zal daarom structureel in de begroting 2009 moeten worden meegenomen. Dit kan tot gevolg hebben dat een heroverweging moet plaatsvinden van posten uit de Voorjaarsnota 2008 en/of bestaand beleid. 3.4.2. Incidentele kosten Zoals uit het voorgaande blijkt, bedragen de totale incidentele kosten 251.808,--. In de voorjaarsnota 2008 is voor frictiekosten opheffing CMD een (incidenteel) bedrag opgenomen van 165.000,--. De meerkosten ad 86.808,-- kunnen ten laste worden gebracht van de post incidentele onvoorziene uitgaven 2008. Acties ten aanzien van de financiële consequenties Soort actie Wat Wie Wanneer Formeel Kennis nemen van begroting 2009 voor het Lokaal Kunstencentrum Heusden Gemeenteraad Heusden 23-9-2008 Akkoord gaan met de financiële consequenties van de vorming van een lokaal kunstencentrum. Gemeenteraad Heusden 23-9-2008 Akkoord gaan met het opstellen van een meerjarensubsidieovereenkomst voor het nieuwe kunstencentrum op basis van de voorgelegde meerjarenbegroting Gemeenteraad Heusden 23-9-2008 3.5. Eigen Opbrengsten Het nieuwe geïntegreerde kunstencentrum heeft meer mogelijkheden om meer cursisten samen te brengen dan de afzonderlijke onderdelen. Door vernieuwende kunstvormen aan te bieden en culturele mixproducten, ontstaat een enorme meerwaarde voor Heusden. De te verwachten opbrengsten bedragen bij aanvang 438. 949 (CMD Heusden 134.038, Muzenberg 51.854 en Aleph 253.057).Dit is circa 43% van de totale begroting. Het nieuwe centrum voert een verantwoorde prijsstijging door om een bijdrage te leveren in de meerkosten. De nieuwe o
rganisatie is de professionele partner van de gemeente voor cultuureducatie. 3.6 Technische consequenties Er zijn op dit moment nog niet veel technische consequenties te melden, omdat het uitgangspunt is dat er geen nieuw beleid wordt opgezet of toegepast, maar eerst wordt gestart met de nieuwe organisatie en de ontwikkeling daarvan. Dit betekent dat er, behoudens noodzakelijke personeelsuitbreidingen die in deze notitie zijn omschreven, geen nieuwe maatregelen worden genomen, dat de huisvesting ook voorlopig voor het eerste jaar onveranderd blijft en dat er financieel wordt uitgegaan van een budgettair neutrale overgang naar de nieuwe organisatie. De voorbereidingen van het nieuwe kunstencentrum zijn al wel, onder voorbehoud van besluitvorming, in volle gang. Dat kan ook niet anders als de instelling goed voorbereid wil beginnen. Dit betekent dat met het voltallige personeel van de nieuwe organisatie bijeenkomsten zijn georganiseerd om de samenwerking te starten en een verkenning te maken van de mogelijkheden. 4 Risicoparagraaf Bij een volledig inzicht in de consequenties van de vorming van een lokaal kunstencentrum hoort een inzicht in de risico s. Deze zijn in het voorbereidingsproces met de Aleph geconstateerd en willen wij niet onvermeld laten. CAO verhoging 2009: gezien de huidige ontwikkelingen is een CAO verhoging te verwachten tussen de 3 en 7%. Uitsluitsel over de CAO-KE komt pas aan het einde van het jaar. De behandeling daarvan is opgeschort tot dan. De bruto-deeltijdsalarissen zoals aangeleverd door het CMD zijn bepalend in de berekeningen. De deeltijdfactor is nog onzeker en zou nog financiële consequenties kunnen hebben. Het kunstencentrum Heusden dient geen financiële risico s te lopen voor zaken die door de complexiteit der dingen niet te voorzien zijn en voortvloeien uit de huidige situatie. Omdat muziekuren per saldo geld kosten, geeft een uitgangspunt met minder lesuren een voordeel. Als er, door de uitstraling van het nieuwe KunstenCentrum Heusden, meer muzieklessen gegeven gaan worden, dan neemt de subsidiebehoefte toe. Voorwaarden hiervoor worden opgenomen in het nog op te stellen prestatiecontract met de Aleph. De huidige huurlocaties van CMD Heusden kennen achterstallig onderhoud. In het verleden is, in afwachting van de herstructurering, een sober onderhoudsbeleid toegepast. Het valt te verwachten dat in de toekomst geïnvesteerd moet worden in onderhoud van de locaties. Hiernaar zal het komende jaar onderzoek worden gedaan. In de meerjarenbegroting van de Aleph is gerekend met een stijging van de kosten en de lesgelden van 3,5%. De mogelijkheden van de aanpassing van de cursustarieven in de toekomst zouden door de marktwerking beperkt kunnen blijken. 5 Slotoverwegingen Tot slot zijn er, naast bovengenoemde aspecten, enkele overwegingen die van belang kunnen zijn bij de keuze voor het lokaal kunstencentrum zoals hier voorgesteld. Voorop staat uiteraard dat er een prachtig lokaal centrum voor de kunsten komt, een culturele onderneming die een vernieuwend aanbod kan neerzetten, ondernemerschap kan tonen en een nieuw leerlingpotentieel kan aanspreken. Met andere woorden, een geïntegreerd kunstencentrum dat naast bestaande markten ook een nieuwe markt kan aanboren en zodoende meer is dan de som der delen.
In het najaar van 2008 wordt een meerjarenprestatie-overeenkomst opgesteld in overleg met het nieuwe kunstencentrum. In deze prestatieovereenkomst wordt in ieder geval meegenomen de ontwikkeling van het verhoudingsgetal subsidie en eigen opbrengsten. Bij de start van het nieuwe kunstencentrum is die verhouding 42% eigen opbrengsten tegen 58,% subsidie. In vergelijking: bij het CMD was de verhouding 33% eigen inkomsten tegen 67% subsidie. Tenslotte plaatsen we het nieuwe kunstencentrum in een referentiekader: Met betrekking tot de kosten voor muziekonderwijs merken wij het volgende op. De bijdrage van onze gemeente aan het CMD bedraagt in 2008 296.294 voor 382 cursisten. Per cursist is dit een bedrag van 776. In de nieuwe situatie bedraagt de bijdrage 356.294 ( 296.294 plus 60.000 i.v.m. toename klokuren muziekonderwijs). Het aantal nieuwe cursisten bedraagt in de nieuwe situatie echter 500 (382 plus 118). Per cursist is de gemeentelijke bijdrage dan 713, dus lager dan in de huidige situatie. Een vergelijking met de situatie in Waalwijk leert het volgende. De bijdrage van de gemeente Waalwijk aan het CMD (exclusief huisvestingskosten) is in 2008 397.765 voor 690 cursisten. De subsidie aan de Terp bedraagt in 2008 232.000 voor 547cursisten. In totaal gaat het in Waalwijk dus om een bedrag van 629.765 voor 1237 cursisten. Dit bedrag is hoger dan de subsidiebehoefte van 599.000 (voor 1900 cursisten) van het nieuwe kunstencentrum Heusden. De subsidiebehoefte van het lokaal kunstencentrum Waalwijk zal in 2009, naar verwachting, ook flink hoger zijn (loon- en prijsstijgingen, overgang GR naar stichting). Dat betekent dat we in Heusden meer cursisten bedienen voor minder geld. Het leerlingenaantal van het nieuwe kunstencentrum is 35% van het aantal leerlingen van de culturele instelling in Tilburg. Tilburg is niet 3x maar 5 à 6 maal zo groot als Heusden. Dit geeft aan dat de behoefte aan kunsteducatie in Heusden relatief groter is dan in Tilburg of Waalwijk. Bijlagen: I. Beleidsplan Aleph II. Begroting Lokaal Kunstencentrum 2009 III. Sociaal statuut IV. Sociaal plan V. Intentieverklaring deelnemende partijen dd. December 2007