DE Reis. De Reis naar jezelf. Interactief Werkboek

DE Reis De Reis naar jezelf Interactief Werkboek

Welkom bij DE Reis! De Reis is een praktische zelfstudie voor vrouwen, die je helpt een nieuwe solide fundering in je leven of werk aan te leggen en tijdens de reis jezelf en je leven onder de loep te nemen en opnieuw op te bouwen tot het leven van jouw dromen. Leven vanuit je kernwaarden en kernverlangens, vol passie en zelfvertrouwen. De Reis opent de deur voor je, maar je zult er zelf doorheen moeten stappen. Een reis met een uitgestippelde route die je langs alle delen van jezelf leidt en een dieper begrip geeft van wie jij werkelijk bent. Met als houvast een barometer en een kompas gebaseerd op de 6 leefgebieden die nodig zijn om een rijk en betekenisvol leven te kunnen leiden. Veel reisplezier! 2

De Reis is een zelfstudie, wat betekent dat je, naast onze webinars en video s, zelf aan de slag zal gaan in het werkboek. We gaan een zestal levensgebieden bezoeken en onderzoeken, die we hebben onderverdeeld in 6 modules. Via deze route zal je een goed beeld van jezelf krijgen op alle leefgebieden. Ze geven je inzicht, overzicht en je gaat voelen en ervaren door te doen. Er is echter geen moeten. Als een opdracht of een visualisatie niet goed voelt of op dat moment niet lekker binnenkomt, sla deze dan gerust over. Het gaat tenslotte om jou en hoe jij de dingen gaat verwerken en in gang zet. Mocht je nog vragen hebben, stel ze dan gerust na afloop van de behandelde les. We zullen van tijd tot tijd ook een Q&A sessie doen. Tijdens dit vragenuurtje gaan we dieper op jullie vraagstukken in. Veel leerplezier! Sandra en Jessica 3

Krachtig en vrouwelijk

Wat wil je voelen Mannelijke en vrouwelijke energie The more space you Ons streven is een staat van balans tussen de mannelijke en de use, vrouwelijke the more kwaliteiten die wij ieder bezitten. Waar in behoeften is voorzien, omstandigheden worden begrepen, ja zelfs de niet zo leuke kanten en ervaringen, en de manier waarop valuable het naar your je toe kan stromen op een bewuste wijze wordt ingezet" information looks De maatschappij heeft meer vrouwelijke energie nodig omdat we zijn doorgeslagen in het mannelijke. En laten we eerlijk zijn, wij vrouwen hebben daar net zo hard aan meegewerkt door onszelf een mannelijke attitude van kracht en handelen aan te meten door de emancipatie in de strijd naar gelijkheid. Het vrouwelijke is zwaar ondergewaardeerd geworden en vooral ons vermogen om kwetsbaar te durven zijn. Dat succes gekoppeld is aan zowel de mannelijke als vrouwelijke energie of beter gezegd de balans daartussen, dat begint steeds duidelijker te worden. Vorig jaar was dat voor ons beiden een keerpunt, de vrouwelijke energie weer echt bewust toe te laten in ons leven en vanaf dat moment begonnen dingen ook in een razend tempo te veranderen. Je leert beide energieën te balanceren en als je gecentreerd in je vrouwelijke kracht staat, heb je altijd oog voor je omgeving door jouw verbondenheid. En dat is wat de maatschappij nu zo hard nodig heeft en jijzelf ook. 5

Waarom wil je dat www. 6

t ECHT?

Vrouwelijke kracht wordt zelfs in de 21e eeuw nog steeds niet begrepen en helaas meestal door vrouwen zelf. De hedendaagse vrouw leeft in een tijd waar de mogelijkheden eindeloos zijn en haar ware potentieel tot wasdom kan komen. Maar blijft worstelen tussen vrij zijn en gevangene van opgelegde idealen. Sta jij krachtig in je vrouwelijke energie of overheerst bij jou de mannelijke energie? Het is een tijd van evolutie voor veel vrouwen, of we nu willen of niet we voelen allemaal die verandering in de energie die ons ernaar doet verlangen om meer in onze vrouwelijke kern te komen staan. Om meer vanuit liefde en verbinding met elkaar te gaan leven. Als vrouwen hebben we allemaal momenten dat we meer in het ene of andere gebied, ons hoofd of ons lijf, aanwezig zijn. Maar ware kracht ontstaat, en daarmee ook je aantrekkende aanwezigheid, wanneer beide krachtcentra met elkaar in verbinding staan. 8

Als we gaan kijken naar vrouwen dan kunnen we deze, met enkele uitzonderingen, grofweg opdelen in 3 types De vrouwen die leven van hun middel omhoog, overwegend mannelijke energie, onafhankelijk De vrouwen die leven van hun middel omlaag, overwegend vrouwelijke energie, afhankelijk De vrouwen die een brug hebben geslagen tussen boven en onderlijf, inter-afhankelijk Met de komst van de emancipatie is er veel veranderd voor ons v vrouwen in positieve zin, maar vele van ons zijn ook hierdoor de verbinding met hun vrouwelijke essentie verloren en daardoor de verbinding tussen boven en onderlijf. Wij hebben als het ware de verbinding verbroken met onze authentieke kracht. Is de verbinding die we ervaren dan de nieuwe golf? Waarschijnlijk zal je jezelf in een van de 3 onderstaande types herkennen De vrouwen die leven van hun middel omhoog: Eigenschappen: Ervaren weinig levendigheid en passie Hebben moeite aan te trekken wat ze willen Proberen alles te rationaliseren Zoeken vaak een gelijke partner maar missen vervolgens de passie Hebben de neiging veel te piekeren Hebben moeite met complimenten Kunnen zich schamen voor hun seksuele behoeften Komen soms overmatig zelfverzekerd over Hebben behoefte aan controle van situaties Zijn vooral gericht op ontvangen van liefde Hebben zich veelal een mannelijke attitude van kracht aangemeten Bakenen grenzen vaak zeer assertief af Worden gezien als zeer zelfstandige vrouwen 9

De vrouwen die leven van hun middel omlaag: Eigenschappen: Ervaren veel passie en chaotische levensstijl Trekken vaak (on)gewenste seksuele aandacht Proberen alles te voelen en ervaren Kunnen over-emotioneel zijn Voelen de behoefte een compliment te retourneren Komen onzeker over of voelen zich onzeker en dragen masker van zelfverzekerdheid Gebruiken veelal hun seksualiteit om aandacht te krijgen Kunnen grenzeloos overkomen Hebben behoefte aan loslaten Zijn vooral gericht op geven van liefde Worden vaak gezien als behoeftige vrouwen en hebben de neiging foute mannen aan te trekken we ve been there Vrouwen die leven in verbinden met hun boven en onderlijf: Eigenschappen: Ervaren een luchtige speelsheid en sensualiteit Voelen zich zelfverzekerd en content met hun lichaam Omarmen, respecteren en benutten de verschillen tussen man en vrouw Ervaart vrijheid zonder dit te hoeven opeisen Genieten van complimenten zonder behoefte deze terug te moeten geven Hebben een persoonlijke aanwezigheid en aantrekkingskracht Hebben een gezonde visie op seksualiteit en gezonde grenzen Genieten van zowel seksualiteit als intimiteit en bij voorkeur binnen een liefdevolle relatie Zijn in staat een balans te vinden tussen het geven en ontvangen van liefde Hebben een natuurlijke rust en dankbaarheid over zich Hebben hun schaduwkant omarmt 10

Komen gecentreerd, sterk en mysterieus over Weet dat zij werkelijke controle krijgt als zij de controle opgeeft en het leven omarmt zoals het komt. Zoekt niet naar een partner, maar trekt deze aan In welk type je jezelf ook herkent, allemaal hebben we een basisbehoefte en dat is gezien willen worden. Waar de wereld werkelijk behoefte aan heeft is meer vrouwen die balans in zichzelf hebben weten te vinden. De Reis 11

Opdracht: Sta jij op het gebied van relaties meer in je mannelijke of je vrouwelijke energie? Hoe uit zich dat in relaties? (Niet alleen liefdesrelaties) Wat zou je hierin anders willen zien? Welke voordelen denk je hieruit te kunnen halen als je Make it meer in contact staat met de andere energie? beautiful, makeit fun! A woman simply is, but a man must become. 12

Eén van de polariteiten die een uiting zijn van de Yin/Yang polariteit is 'vrouwelijk / mannelijk'. Eén van de opgaven die mensen in hun leven (kunnen) hebben is het integreren van de kwaliteiten van de 'tegengestelde' sekse. Vrouw / man of Vrouwelijk / Mannelijk? Mannelijk / vrouwelijk geeft aan, dat je spreekt over bepaalde kwaliteiten die je vrouwelijk, dan wel mannelijk kunt noemen. Wanneer je zegt: man = mannelijk, vrouw = vrouwelijk gaat het niet meer over kwaliteiten, maar over eigenschappen (hoe is een 'mannelijke man?!). En heeft elke man naast mannelijke ook vrouwelijke kwaliteiten, elke vrouw heeft ook mannelijke kwaliteiten, al is dit soms niet meteen duidelijk. Hieronder staat een aantal Yin-Yang-polariteiten waarvan je kunt zeggen dat de Yang-kant doorgaans als 'typisch mannelijk' wordt beschouwd, en de Yin-kant als 'typisch vrouwelijk'. Er is een tijd geweest (en dat is nog niet zo lang geleden), dat je als man 'mannelijk' diende te zijn en als vrouw 'vrouwelijk'. In veel culturen is dat overigens nog steeds zo.

Everything in life in about balance Mede onder invloed van het feminisme is daar de afgelopen decennia veel in veranderd. Vrouwen wilden niet meer alleen maar zorgen, rust bieden, voeden, verantwoordelijk zijn voor de binnenwereld. Omgekeerd wilden mannen niet meer alleen geld verdienen, actief zijn, verantwoordelijk zijn voor de buitenwereld. Vrouwen beseften dat ze een goed verstand hadden, mannen beseften dat ze gevoelens hadden. In Yin/Yang-termen: mannen en vrouwen werden zich bewust van hun tegenpool. En gingen deze tegenpool ontwikkelen. Het fascinerende daaraan is, dat door deze ontwikkeling vrouwen vaak een tijdlang hun 'vrouwelijke' kant hebben verwaarloosd. Die kwam niet van pas bij het vinden van een plek in de mannenwereld. Ze zijn dan wel heel daadkrachtig, rationeel, zakelijk, maar hebben geen contact meer met hun innerlijk. Ook fascinerend is, dat mannen door deze ontwikkeling vaak een tijdlang hun mannelijke kant hebben verwaarloosd. Ze zijn dan wel heel attent, gevoelig en zorgzaam, maar tegelijk hebben ze weinig daadkracht. Het blijkt nodig te zijn, zowel je vrouwelijke als je mannelijke kant te ontwikkelen. En daarbij is het van belang, beide kanten te gaan onderscheiden en te gaan waarderen. 14

We hebben zowel mannelijke als vrouwelijke energie in onszelf. De verhouding tussen deze twee bepaalt hoe vrouwelijk of mannelijk ons gedrag is. Voor een goede evenwichtige relatie met onszelf en tussen man en vrouw is er een bepaalde verhouding van mannelijke en vrouwelijke energie nodig. Het beste is dat deze in balans is. Hoe deze verhouding voor jou persoonlijk is, kan niemand je zomaar zeggen. Dit heeft vaak te maken met ervaringen uit je verleden zoals de relatie met je moeder, met je vader en de relatie onderling. Maar ook of je je gesteund voelde door je ouders en je geborgen voelde. Dit bepaald mede of jij je als vrouw wel of niet in balans voelt. Zoals in de volksmond gesproken wordt over een sterke vrouw hangen daar bepaalde kenmerken aan vast. Maar wanneer ben je nou een sterke vrouw? Als je een doorzetter bent? Alles alleen oplost? De touwtjes in handen neemt? Hard werkt? Of als je je kwetsbaar op durft te stellen, om hulp durft te vragen en je emoties toont? Waarschijnlijk het laatste. Een krachtige vrouw is voor mij iemand die emotioneel onafhankelijk is, haar eigen ambities heeft en haar vrouwelijke energie toestaat. Wat zijn nu concrete gedragsuitingen die wijzen op mannelijke of vrouwelijke energie? 15

Opdracht: Kun jij de genoemde kwaliteiten hieronder plaatsen onder Yin of Yang, dus onder mannelijke of vrouwelijke energie? Yin of Yang licht / helder uiterlijk denken energie gebruiken verandering scherp hard Snel innerlijk voorraden opbouwen Doen ontvankelijk zijn / overgave donker / duister (naar) binnen rust zijn behoud rond zacht Langzaam (naar) buiten bezig zijn Geven voelen Wanneer je je bewust bent van de gedragspatronen zal je zien dat er dingen veranderen. Durf energieën toe te laten en doe er je voordeel mee. Je zult je beter in balans voelen. 16

Verdiepingsvragen Kun jij een bepaald moment in je leven bedenken waar je duidelijk van mannelijke naar vrouwelijke energie of omgekeerd bent geswitched? Wat was hiervoor de aanleiding? Omschrijf de situatie voor jezelf. Hoe anders had het leven eruit gezien als je dit niet of juist wel had gedaan? Welke aspecten van jezelf zet je in de schaduw en laat je niet zien aan anderen? 17

Kernwaarden en kernverlangens

Waarom wil je dat www. 19

Waarom wil je dat www.

Waarom wil je dat www.

Waarom wil je dat www.

Waarom wil je dat www.

Waarom wil je dat www.

Opdracht: Om jouw kern zichtbaar te maken, kijk je eerst naar jouw kernwaarden. Kernwaarden zijn diepgewortelde overtuigingen, die aangeven welke kwaliteiten mensen belangrijk vinden voor zichzelf. Kernwaarden geven aan wat van wezenlijk belang is en wat niet. Ze geven richting aan onze keuzes en handelingen. Waarvoor sta ik? Wat verbindt mij? Wie ben ik? Waar ben ik goed in? Uit de lijst op de volgende pagina kies je 5 kernwaarden, die bij je horen onder welke omstandigheid dan ook. Het zijn de waarden, die jou maken tot wie je bent. Onze kernwaarden zijn de inspiratie voor ons dagelijks handelen.

Kernwaardenlijst Aandacht Enthousiasme Mondigheid Transformatie Affectie Essentie Muzikaliteit Troost Authenticiteit Fijnzinnigheid Natuurlijkheid Trouw Autonomie Flexibiliteit Nederigheid Uitdaging Avontuur Geduld Nuchterheid Uitmuntendheid Balans Geestkracht Onbaatzuchtigheid Veelzijdigheid Barmhartigheid Geleerdheid Ondernemerschap Veerkracht Bekwaamheid Gelijkheid Onthechting Verantwoordelijkheid Belangenbehartiging Geloof Ontmoeten Verbeeldingskracht Bereidheid Geluk Ontvouwen Verbinding Bescheidenheid Genezing Ontwikkeling/groei Verbondenheid Bescherming Genuanceerdheid Onvoorwaardelijkheid Verdraagzaamheid Betrokkenheid Gezag Openheid Vergeving Betrouwbaarheid Gezondheid Optimisme Vernieuwing Bevrijding Gratie Ordelijkheid Vertrouwen Bewustzijn Harmonie Overgave Vervulling Bezieling / Passie Heelheid Overvloed Vindingrijkheid Bloei Hulpvaardigheid Passie Virtuositeit Communicatie Humor Pionierschap Vitaliteit Creativiteit Inlevingsvermogen Potentieel/talent Volharding Daadkracht Innerlijke vrede Profijt Volmaaktheid Dankbaarheid Innovatie Rechtvaardigheid Vrede Degelijkheid Inspiratie Relatie Vreugde / Plezier Deugdzaamheid Integriteit Respect Vriendschap Dienstbaarheid Inzet Resultaat Vrijgevigheid Discipline Inzicht Samenwerken Vrijheid Doelgerichtheid Kracht Samenzijn Waardering Doelmatigheid Kunstzinnigheid Schenken Waardevrij Duidelijkheid Leiderschap Schoonheid Waardigheid Duurzaamheid Leraarschap Souplesse Waarheid Eenheid Levenslust Soevereiniteit Wijsheid Eenheid Liefde Speelsheid Zorgvuldigheid Eenvoud Mededogen Spiritualiteit Zorgzaam Eerlijkheid Meesterschap Spontaniteit Zuiverheid Effectiviteit Meeveren Synergie Efficiency Mildheid Tederheid Energiek Moed Tevredenheid Mijn Top 5 van kernwaarden : 1 2 3 4 5

Mijn twee belangrijkste kernwaarden zijn: en. Welke beelden heb je bij je 2 overgebleven kernwaarden? Voel je ze ook echt als je ze hardop uitspreekt? Passen ze bij jou of had je andere kernwaarden verwacht en als dat zo is, is dat dan niet een andere kernwaarde die meer bij het moment past, maar niet op lange termijn een vaste kernwaarde is? Kernwaarden kunnen tijdelijk zijn, maar meestal zijn er 2 of 3 dominant aanwezig gedurende je leven. Dit wijzigen eigenlijk nauwelijks. omdat ze bij jou horen en bij je karakter en levensinstelling. Ze kunnen ook een verlangen uitspreken, maar dan zijn het niet je echte kernwaarden. Die zitten meer diepgeworteld.

Werkwoordenlijst Kies uit de onderstaande lijst vijf werkwoorden en leg ze in volgorde van belangrijkheid. Je kunt de lijst eventueel aanvullen met je eigen werkwoorden. Aanhangen Construeren Nemen Samenstellen Vermaken Aanjagen Contact maken Oefenen Schenken Vernieuwen Aannemen Deelnemen Omarmen Scheppen Veroorzaken Aanraken Delen Onderhandelen Schrijven Verplichten Aanroepen Demonstreren Ondersteunen Spelen Versterken Aanspannen Dienen Onderzoeken Spreken Vertalen Aanspraak maken Dragen Ontdekken Staan Vertrouwen Aansteken Dromen Ontspannen Steunen Verwerven Aanvullen Financieren Ontsteken Stimuleren Verzamelen Aanwenden Gebruiken Ontvangen Tevreden stellen Verzorgen Afleveren Geldig maken Ontwerpen Teweegbrengen Voeden Arbeiden Geloven Opbouwen Toestaan Volbrengen Bedenken Genezen Opeisen Uitbreiden Voorbereiden Begiftigen Geven Openen Uitdrukken Voorbijgaan Begrijpen Handelen Ophouden Uitvoeren Voorlichten Beklimmen Herinneren Opofferen Uitzoeken Voorstellen Bekrachtigen Herkennen Oproepen Vasthouden Voortbrengen Belichten Herleiden Optreden Veiligstellen Voortzetten Beloven Herstellen Opvoeden Verbeteren Vooruitgaan Bemiddelen Hervormen Opwinden Verbinden Voorzien Bemoedigen Herzien Organiseren Verblijden Vorderen Beoordelen Houden Overgeven Verdedigen Vormen Beschouwen Houden van Overtuigen Verdelen Vormgeven Besluiten Improviseren Overwegen Verenigen Waarderen Bespreken Inspireren Prijzen Verspreiden Wedijveren Betrokken zijn Integreren Raadgeven Verfijnen Weerklinken Bevelen Invullen Realiseren Vergemakkelijken Weerspiegelen Bevestigen Kiezen Redden Vergeven Wekken Bevorderen Lanceren Reizen Verhelderen Werken Mijn Top 5 van kernwaarden : Bevrijden Leiden Relateren Verhogen Werven Bewegen Licenseren Respecteren Verkopen Zich verbinden Bijeenbrengen Meester worden Richten Verlevendigen Zich voorstellen Combineren Meten Rijpen Vereenzelvigen Zich verbeelden Communiceren Motiveren Riskeren Verlichten Zich aanbieden 28

Life is a verb. Mijn drie belangrijkste / meest inspirerende werkwoorden zijn:. en.. en.. Schrijf op een beknopte wijze op wat elk werkwoord voor je betekent: 1. 2. 3.

Mede onder invloed van het feminisme is daar de afgelopen decennia veel in veranderd. Vrouwen wilden niet meer alleen maar zorgen, rust bieden, voeden, verantwoordelijk zijn voor de binnenwereld. Omgekeerd wilden mannen niet meer alleen geld verdienen, actief zijn, verantwoordelijk zijn voor de buitenwereld. Vrouwen beseften dat ze een goed verstand hadden, mannen beseften dat ze gevoelens hadden. In Yin/Yang-termen: mannen en vrouwen werden zich bewust van hun tegenpool. En gingen deze tegenpool ontwikkelen. Het fascinerende daaraan is, dat door deze ontwikkeling vrouwen vaak een tijdlang hun 'vrouwelijke' kant hebben verwaarloosd. Die kwam niet van pas bij het vinden van een plek in de mannenwereld. Ze zijn dan wel heel daadkrachtig, rationeel, zakelijk, maar hebben geen contact meer met hun innerlijk. Ook fascinerend is, dat mannen door deze ontwikkeling De meeste mensen zijn hun hele leven druk met het ontwijken van wat ze niet willen. Wordt het niet eens tijd om te ontdekken wat je wel wil in het leven, zodat je je leven daaromheen opnieuw vorm kan geven? Door je af te stemmen op wat je wel wilt, kun je bewuste keuzes maken vanuit jouw kernverlangens. 30

De eerste eigenschap van stijl is helderheid. ~ Aristoteles Stop met overleven en ga leven! Helderheid is de sleutel naar het leven van je dromen, pas dan kun je aantrekken en sta je open voor waar je werkelijk naar verlangt en kun je het naar je toe laten komen. Het leven van je dromen begint met weten wat je dromen zijn en los te durven laten en nee durven zeggen tegen alles wat daar niet langer in past. Persoonlijk of zakelijk, als je leeft vanuit je kernverlangen is er geen verschil, je kan het samen voegen, als jij maar weet waar je naar toe wilt. Als jij weet wat je wil, dan wordt de weg zichtbaar. 31

Levensgebieden Luister naar de audioles 32

Waarom wil je dat www. 33

Levensgebieden Wil jij weten hoe je leven er nu voor staat en aan welke gebieden je meer aandacht zou willen geven of meer grip op zou willen hebben? Binnen een paar minuten kun je je leven beter overzien door deze volgende oefening. In het leven van alledag loop je nog wel eens voorbij aan een aantal zaken, die in je hoofd blijven hangen en zeuren. Je bent het overzicht een beetje kwijt of steekt vanwege tijdgebrek niet genoeg tijd in stilstaan bij wat je echt doet of juist wil in je leven. Als je midden in de situatie zit, kun je ook niet meer zien waar je staat. Je eigen leven helder bekijken kan alleen door er op een afstand naar te kijken. Even niet bezig zijn met het moment, maar met aandacht kijken naar de langere termijn. Dit maakt dat je dan in grote lijnen kunt handelen en je niet verliest in de details van je leven. Zo kun je dit veel meer gaan vormen naar jouw eigen wensen en dromen. Door betere en overdachte keuzes te maken, door los te laten wat in je gedachten moet. Wat loopt er nu al lekker en wat heeft meer aandacht nodig? Neem het stuur weer in eigen hand en vaar je eigen koers weer.

Opdracht: Deze oefening kun je eenvoudig uitvoeren op een vel papier of in Word. Neem ruim de tijd voor jezelf en begin met de oefening. Maak de balans op per levensgebied. 1. Schrijf de onderstaande levensgebieden op het vel papier, en schrijf erachter of je tevreden of ontevreden bent met je huidige situatie. Doe dit voor de volgende levensgebieden: Vriendschappen Familiebanden Liefdesrelatie Kinderen Financiën Carrière Huis Gezondheid Spiritualiteit Zelfvertrouwen Persoonlijke ontwikkeling Innerlijke rust Uitstraling Sociale vaardigheden Geluk

2. Schrijf bij de levensgebieden waarover je minder tevreden bent op waar dat door komt. Waarom ben je niet tevreden? Wat zijn de oorzaken? 3. Schrijf onder de reden waarom je niet tevreden bent, waar je graag zou willen staan in dit levensgebied. Hoe zou de ideale situatie eruit zien? Wat moet er veranderen om wél tevreden te kunnen zijn over dit levensgebied? 4. Bedenk nu voor ieder levensgebied waar je minder tevreden over bent, drie manieren om dichter bij de ideale situatie te komen die je omschreven hebt. Welke stappen kun je zetten om de huidige situatie om te zetten naar de gewenste situatie? 5. Je weet nu welke levensgebieden goed lopen en welke minder. Je hebt omschreven wat hier de reden van is, waar je in de toekomst naartoe wilt en hoe je dit zou kunnen bereiken. Ga nu op je gevoel af, en vraag jezelf af welke verandering je het meest gelukkig zou maken. Welk levensgebied zou je het liefst verbeteren? Markeer dit gebied.

6. Maak een klein stappenplan waarmee je binnen een week dichter bij de ideale situatie voor dit levensgebied kan zijn. Maak het jezelf niet te moeilijk, kies voor kleine stappen. 7. Je bent nu klaar met je evaluatie. Begin direct aan de eerste stap en werk hem de komende week af zodat je een stapje dichter bij een mooier leven bent. Herhaal de oefening binnen een maand opnieuw. Deze oefening is simpel en gaat toch diep. Je wordt aan het denken gezet en maakt helder wat je aan praktische zaken nodig hebt om je leven gelukkiger en mooier te maken. Nu ben je als het ware als manager aan het kijken naar je leven, zodat je een eigen plan ontwikkelt voor een happy life! 37

Doelen stellen vanuit kernverlangens 38

Waarom wil je dat www. 39

Opdracht: We beginnen met het kiezen van jouw Focuswoord. Kies een woord waar groeiruimte in zit, een woord dat je gaat helpen, ondersteunen en inspireert om mee aan de slag te gaan. MIJN WOORD VOOR 2015 IS:... Schrijf het op, hang het met reminders door je huis heen, in je agenda, roep het hardop uit. Dit jaar ga ik me focussen op... Kijk naar wat dat woord voor jou betekent. Als jij iedere dag jouw woord ervaart, voelt, ziet, ademt, wat zou er dan anders voor jou zijn. Welk verschil zal het maken in jouw leven?. Op welke manier ervaar je dit woord al in je leven, in welke leefgebieden is dit woord al aanwezig en waar afwezig?

Je hebt al eerder opgeschreven wat je wil veranderen op levensgebieden waarover je minder tevreden bent en waar dat door komt. Je weet nu welke levensgebieden goed lopen en welke minder. Je hebt omschreven wat hier de reden van is, waar je in de toekomst naartoe wilt en hoe je dit zou kunnen bereiken. Als je nu kijkt naar het lijstje met 12 kernverlangens, kun je deze dan koppelen aan de levensgebieden waar je het minder goed loopt. Als je bijvoorbeeld meer gezien wilt worden voor wie je bent, kun je dit voor jezelf vertalen naar respect als een van je kernverlangens. Hoe krijg je meer respect? Door voor jezelf te bepalen wat respect voor jou inhoudt en welk gevoel en welk gedrag daar bij past voor jou. Neem een moment en ga dit dan ook echt voelen. Schrijf op wat jij nodig hebt om tot dit gevoel te komen en wat je er misschien voor moet laten. Zo formuleer je je eigen doel vanuit je kernverlangen respect. Probeer dit te doen voor alle levensgebieden waarop je vooruitgang wilt zien en voor al jouw eigen kernverlangens.

Je hebt al eerder opgeschreven wat je wil veranderen op levensgebieden waarover je minder tevreden bent en waar dat door komt. Je weet nu welke levensgebieden goed lopen en welke minder. Je hebt omschreven wat hier de reden van is, waar je in de toekomst naartoe wilt en hoe je dit zou kunnen bereiken. Als je nu kijkt naar het lijstje met 12 kernverlangens, kun je deze dan koppelen aan de levensgebieden waar je het minder goed loopt. Als je bijvoorbeeld meer gezien wilt worden voor wie je bent, kun je dit voor jezelf vertalen naar respect als een van je kernverlangens. Hoe krijg je meer respect? Door voor jezelf te bepalen wat respect voor jou inhoudt en welk gevoel en welk gedrag daar bij past voor jou. Neem een moment en ga dit dan ook echt voelen. Schrijf op wat jij nodig hebt om tot dit gevoel te komen en wat je er misschien voor moet laten. Zo formuleer je je eigen doel vanuit je kernverlangen respect. Probeer dit te doen voor alle levensgebieden waarop je vooruitgang wilt zien en voor al jouw eigen kernverlangens.

Jouw innerlijke schatkamer 43

Waarom wil je dat www. 44

Kwetsbaarheid Iedereen voelt zich weleens kwetsbaar, het is menselijk om je kwetsbaar te voelen, vooral als je je volledig openstelt voor alles wat je in je leven tegenkomt. Je bent kwetsbaar in het houden van je kinderen en dierbaren. Kwetsbaar in het gevoel dat je niet genoeg bent, niet goed genoeg, niet geliefd genoeg, niet perfect, succesvol genoeg. Uit schaamte voor jezelf. Kwetsbaar durven zijn als je jezelf openstelt. Maar er zit een groot verschil tussen kwetsbaar zijn en je kwetsbaar opstellen. Kwetsbaar zijn is vanuit je vrouwelijke energie (het woord zelf is ook vrouwelijk) het nog niet kunnen inschatten van je eigenwaarde of aan het vaak ingedacht eigen falen vast te houden. Geraakt kunnen worden door woorden of acties. Je kwetsbaar opstellen is helder hebben wat je eigen waarde is en je open durven stellen, zonder angst. Het durven loslaten van de mannelijke energie, om altijd de regie over een situatie te hebben. Hoe verhoudt kracht zich tot kwetsbaarheid? Dat zit hem in de link tussen kwetsbaarheid en zelfacceptatie. Nu leven we in een wereld vol prestatiedrang en competitie. En vergelijken we onszelf al heel snel met een ander. Maar eigenlijk (ver)oordelen we daarmee onszelf en denken steeds beter te moeten worden, omdat we het idee hebben dat we in essentie niet goed genoeg zijn om lief te hebben.

Perfectionisme is een afweermechanisme: als ik alles perfect denk en doe kan niemand kritiek op me hebben en hoef ik me niet te schamen en veroordeeld te worden. Maar daarmee wordt je juist kwetsbaar, omdat je jezelf verloochend. Zo steven je af op disconnectie. En disconnectie kan heel pijnlijk zijn. Mensen die zich kwetsbaar durven op te stellen, worden door schrijfster Brene Brown bezielde mensen genoemd. Mensen die weten dat ze de moeite waard zijn, ook al zijn ze niet perfect. Ze weten dat leven geen constante stroom van gelukkig zijn is, ieder leven kent zijn ups en downs. Ze kennen hun schaduwkant, hun angst, verdriet schaamte, schuldgevoel, boosheid. Als je dat toe kunt laten in je eigen leven, er niet van wegloopt, kun je ook de kwetsbaarheid in een ander zien en empathie tonen. Bezielde mensen zijn authentieke mensen, die dicht bij zichzelf blijven staan. Je hebt zelf de regie, de touwtjes in handen om daar waar JIJ wil je kwetsbaar op te stellen. Dit heeft te maken met de mate van veiligheid en begrip die je wel of niet voelt. Vaak veronderstel je zelf al, laat maar, ik doe dit wel alleen, want niemand snapt mij. Of wil je een ander niet belasten met jouw verdriet of zorgen. Er is moed voor nodig om kwetsbaarheid te tonen, tegenover jezelf, tegenover degene waar je het meeste van houdt, jezelf te laten zien gewoon zoals je bent. Je niet groter te houden dan je bent. Je hoeft niemand te bewijzen dat je het kunt, dat je sterk bent. Zeker jezelf niet. Als je helder hebt wie je bent en je jezelf en al je eigenschappen (goede en slechte!) kent, kan weinig je nog van je stuk brengen of raken. En als het je lukt om je open te stellen en kwetsbaar durft te zijn bij de mensen om je heen, je schaamte voorbij, dan kun je je echt verbinden met mensen. 46

Eigenwaarde Eigenwaarde hangt heel erg samen met zelfkennis. Je eigen inschatting van je waarde. Veelal wordt dit opgehangen aan eigen prestaties, aan wat je verdient of aan het uiterlijk. Allemaal afhankelijk van voorwaarden. Met als gevaarlijke gedachte: Pas als ik dit goed kan of er zo uit zie of zoveel verdien, ben ik van waarde. Dan pas mag ik een goed gevoel over mijzelf hebben. Een scenario wat gedoemd is te mislukken, omdat je de lat steeds hoger legt om daar te komen. Zo ben je op termijn op weg naar zelfdestructie en je ongelukkig voelen. Jezelf vergelijken met anderen maakt je eigenwaarde ook niet groter. Als je jezelf vergelijkt met anderen, zal je altijd mensen tegenkomen die beter lijken dan jij. Dit komt doordat jij van andere mensen alleen maar ziet, wat ze willen laten zien. Je bent niet op de hoogte van hun twijfels, hun strijd, hun zwaktes en andere vervelende zaken van hun leven. Als je een comfortabel en kalm leven lijdt, kijk je jaloers naar de mensen die veel meemaken en hard werken. Omgekeerd hetzelfde, als je een harde werker bent of succesvol, zal je af en toe vertwijfeld kijken naar de mensen, die een rustiger, gezelliger en meer gestructureerd leven hebben. Op die manier is het nooit goed of goed genoeg. 47

Een stabiele eigenwaarde staat en valt bij een duidelijke eigen kijk op het leven. Als je niet weet wat voor jou belangrijk is, zal je over vaker geneigd zijn om met de mening van anderen mee te gaan. Dat maakt natuurlijk erg onzeker. Je gaat er dan vanuit dat hun mening meer waard is dan die van jou. Als je daarentegen wel durft te vertrouwen op je eigen gevoel, ben je weerbaar en zeker in het contact en in de verbinding met anderen. Als ze het niet met je eens zijn, kun je dat eenvoudigweg zien als een verschil van inzicht of mening en niet als een teken dat jij het fout hebt (en dus fout bent). Iedereen is verschillend en je kunt er van uitgaan dat jouw mening evenveel waard is als de mening van anderen. Eigenwaarde is het beeld dat een mens op emotioneel niveau van zichzelf heeft, zonder daarbij redelijk of logisch te zijn. Eigenwaarde staat ook gelijk aan waardigheid. Een van de twee pijlers van zelfvertrouwen. Acceptatie is meestal de andere pijler. Dit hangt samen met het gevoel van waardigheid, wat centraal staat in onze definitie van zelfvertrouwen. Acceptatie wordt vaak verward met berusting. Acceptatie betekent echter niet dat je passief het leven ondergaat. Het betekent alleen dat je onderkent hoe de situatie nu is. Wat niet zegt dat je in de toekomst niet gaat proberen om de situatie te veranderen. Voordat je dat kunt doen, moet je echter wel aan jezelf kunnen toegeven hoe de huidige situatie is. En dat is precies wat acceptatie is. 48

Opdracht: Heb jij enig idee hoe dat bij jou werkt? Hoe beoordeel jij jezelf? Een mooie oefening om eens wat meer over je zelfbeeld te weten te komen: Pak een vel papier en zet daar in het midden vetgedrukt IK. Schrijf hier om heen alles wat er in je opkomt wat met jezelf te maken heeft als ik aan mezelf denk dan denk ik aan... Hang het vel aan de muur en beantwoord de volgende vragen: - Wat valt je op aan hetgeen je hebt opgeschreven? Wat zegt dit over je zelfbeeld? - Hoe koppel je je gevoel van eigenwaarde hieraan? - Als iemand anders dit leest, wat valt deze persoon dan op? En wat valt op? Koppel jij je zelfbeeld en daarvan afgeleid je eigenwaarde aan: - je rollen in je leven? je bijdrage/inzet? je uiterlijk? je sociale status? je talenten? je karakter? je werk? wat je beleeft of beleefd hebt? wie je bent als mens? in hoeverre je je levensdoelen hebt behaald? je bezittingen? de liefde/verbondenheid met jezelf? de bevestiging/het geloof van anderen in jou? 49

Waarom wil je dat We hebben vaak meer overwonnen in ons leven dan we denken, we krijgen steeds nieuwe obstakels op ons pad zodat we kunnen groeien. www. Opdracht 1: Maak een tijdlijn met de grote obstakels in je leven die je hebt overwonnen. Wat heb je hieruit geleerd, aan welke kernverlangens of kernwaarden werd hierin geen gehoor gegeven. Wat is het verschil met nu? 50

Opdracht 2: Ieder mens heeft zijn of haar eigen schatkist, vol met goudstukken en juwelen. Van sommige weet je precies hoe ze er uit zien, andere ben je helemaal vergeten of heb je zelfs nog nooit gezien! Het is spannend om naar deze schatten op zoek te gaan, ze terug te vinden als je ze verloren bent, op te poetsen en in volle glans weer te gaan gebruiken. Het ondersteunt je in de zoektocht naar je eigen kracht. zodat je weer vol passie en geluk verder kunt met je leven. Wat zit er in jouw schatkist van onschatbare waarde voor jou en wat wil je graag delen uit je schatkist? Onze kernwaarden zijn de inspiratie voor ons dagelijks handelen.

Waarom wil je dat www. 52

De geluksbarometer Zonder geluk kan een mens niet leven. Het is hét toverwoord in deze wereld, waar veel ongeluk voorkomt. Het verwijst naar het verloren paradijs. De mens blijft ernaar op zoek. Het woord geluk roept altijd beelden, associaties en herinneringen op, want mensen hebben allemaal geluksmomenten ervaren. Toch is geluk nauwelijks onder woorden te brengen. Geluk is vooral een ervaringsweten en de term begrip in exacte zin lijkt er niet op van toepassing. Je kunt over geluk filosoferen, er met je gedachten omheen cirkelen, maar je moet ook ruimte laten voor het onbewijsbare. In elk geval spelen emotie en gevoel een rol. Wat betekent geluk of ongeluk voor ons? Wat overkomt ons bij een gelukservaring? Wat bepaalt of een mens gelukkig is? Is geluk meetbaar? Hoe bereiken we ons geluk? Hoe vaker je jezelf een geluksgevoel bezorgt, door leuke dingen te doen en/of aan prettige dingen te denken, hoe meer geluksverbindingen de hersenen vormen: de hardware wordt veranderd! Emoties ontstaan onwillekeurig, je kunt er niet voor kiezen om (bijv.) wel of niet bang te zijn.pas als we ons onze emoties bewust zijn, ze kunnen benoemen, spreken we van gevoel. Die gevoelens kunnen we wél veranderen door na te denken (ik hoef niet bang te zijn voor een muis, hij is ongevaarlijk) of door bewust aan prettige dingen te denken. Het lichaam heeft eerder weet van sympathie of antipathie dan ons bewustzijn. We reageren vaak met aantrekking of afstoting nog voor dat we dat zelf in de gaten hebben. Dit vormt een wetenschappelijke fundering van wat wij doorgaans intuïtie noemen. Een goed contact met je lichaam, door focussen of pendelen kan je bewustmaken van wat je op het niveau van je lichaam al weet. Lust en onlust dienen om dat te doen of te laten wat goed voor ons of onze soort is: goed is o.a.: eten, drinken, sex, warmte, contact met gelijkgestemde mensen. Hoe groter het tekort, hoe groter de lust als dat tekort weer wordt opgeheven. Negatieve gevoelens beleven we intenser dan positieve. Voorkómen of oplossen van gevaar heeft biologisch voorrang boven genieten.

In mildere omstandigheden betekent het bijvoorbeeld dat de mate van ergernis veel groter is bij verlies van een bepaald bedrag in het casino, dan de mate van vreugde die we beleven bij winst van eenzelfde bedrag. Je paraplu vergeten hebben in het restaurant blijft langer hangen en ergert meer dan de voortreffelijke maaltijd waar je even eerder nog van genoot, je nu nog goed doet. Slecht nieuws krijgt meer aandacht in kranten e.d. dan goed nieuws. Neerslachtigheid komt vanzelf, voor geluk moeten we ons inspannen. Hoe wij ons voelen is veel meer afhankelijk van hoe wij een situatie beoordelen, dan hoe de situatie feitelijk is. Als we in een sombere stemming zijn, staan we ook meer open voor negatieve berichten uit de omgeving dan voor positieve. Een zichzelf versterkend proces. Omstandigheden zijn maar voor 10% verantwoordelijk voor ons geluk. 54

Geluk kun je maken, het is simpeler dan je denkt: * Vermijd of verdrijf somberheid: Heb je neiging tot neerslachtigheid, lees dan minder de krant, kijk minder naar het journaal, vermijd zoveel mogelijk contact met negatief ingestelde mensen. * Schrijf je sombere gedachten op. Als ze concreet zijn, kun je ze beter bestrijden. En ze sneller loslaten doordat je ze niet hoeft te onthouden. Met meditatie of het opzoeken van een stiltemoment (bijvoorbeeld in de natuur) kun je negatieve gedachten ook weg laten waaien. Luister naar je diepe ademhaling, concentreer je alleen daarop. Diep inademen door je neus en sterk uitademen vanuit de buik en uitblazen. * Injecteer jezelf met plezierige gedachten en herinneringen. Bedenk regelmatig waar je blij mee bent, waar je dankbaar voor bent en herinner je momenten waarop je gelukkig was. Je kunt ook een dagboek daarvan bijhouden. * Hou je bezig met interessante of plezierige dingen. Doe iets in plaats van niets. Als je stil zit concentreer je dan actief op wat je hoort, ziet, voelt. Maak daarbij regelmatig de zin af: nu ben ik me bewust van... * Kies veranderingen. Rij eens via een andere weg naar je werk. Ga eens naar een andere kroeg. * Verheug je op wat gaat komen. Fantaseer hoe leuk het zal zijn. Voorpret is op zich goed voor je stemming, maar het maakt ook de kans groter dat als die gebeurtenis er werkelijk is, je er daadwerkelijk meer van geniet. (Het je negatief voorstellen in de hoop dat het meevalt, werkt niet).wees optimistisch, het verandert direct je mindset. * Ga veel met andere mensen om. Dit zorgt voor een scala aan emoties, die we, net als verschillende vitamines, allemaal nodig lijken te hebben. * Schakel het verstand elke dag een poosje uit door iets te doen waar je niet bij hoeft na te denken: tuinieren, mediteren, wandelen. * Neem zoveel mogelijk zelf beslissingen. Het gevoel dat je zelf je leven kunt beïnvloeden vermindert de kans op ziekte en depressie.

* Geef en ontvang liefde. Liefde verlengt het leven. Woede verkort het. * Knuffel vaak! Het effect van knuffelen is wetenschappelijk vastgesteld en leidt tot een betere gezondheid. * Bedenk bij dingen die negatief lijken welk voordeel er aan vast zit. Elk nadeel heb zijn voordeel. * Bedenk eens welke positieve woorden je kunt bedenken beginnend met een A, B enz. * Zijn er positieve woorden die je speciaal aanspreken, bijv. vrolijkheid, plezier, blijdschap, geluk, breng daar dan een ritme in aan en gebruik die woorden regelmatig als een mantra. * Laat regelmatig het woord 'ja' door je lichaam gaan. * Ontspan af en toe je spieren welbewust. * Visualiseer regelmatig een wolk van licht en liefde om je heen. * Zorg voor lichaamsbeweging. * Vertel andere mensen positieve verhalen. * Wees vergevingsgezind. Vergeef mensen ondanks wat ze hebben veroorzaakt. Zo maak je hen weer eigenaar van hun eigen gedrag en verbreek jij het onzichtbare lijntje wat je blijft houden met diegene door bijvoorbeeld vast te houden aan wrok of verdriet.

Hoe houdt je een positieve instelling? : 1. Voorkeuren hebben in plaats van eisen. Je bent dan minder dwingend naar jezelf en anderen en minder gefrustreerd als dingen niet zo gaan zoals jij wilt. (Je voelt je milder en minder snel incompetent.) 2. Relativeren. Hierdoor kom je minder snel in verwijt en zelfverwijt terecht. Raak je minder uit je evenwicht. 3. Je inspannen. Iets ondernemen en het niet te snel loslaten van je doelen geeft je uiteindelijk de bevrediging van je competent voelen. 4. Jezelf en anderen positief bejegenen: let op de goede dingen, vermijd 'onderuit halen', wees tolerant, vergeef jezelf en anderen

Volgens Roos Vonk (http://www.vonk-zelfbepaling.nl/) zijn er drie hoofdfactoren die het gevoel van geluk veroorzaken: Het A-B-C van geluk: 1.Autonomie: De vrijheid hebben om onze eigen keuzes te maken. 2.Betrokkenheid: Ons verbonden weten met andere mensen. 3.Competentie: Het gevoel goed te zijn in wat we doen. Van deze drie is betrokkenheid de belangrijkste. In het onderzoek van Vonk kozen 4000 deelnemers uit dertig mogelijkheden die dingen die hun het gelukkigst zouden maken. Dat leidde tot de volgende top 10: Top 10: 1.Het gevoel dat iemand van je houdt 2.Het gevoel dat jij van iemand houdt 3.Een goed gesprek met een vriend 4.Het gevoel dat je echt contact hebt met iemand 5.Een compliment of blijk van waardering 6.Mooi weer of in de natuur zijn 7.Luisteren naar mooie muziek 8.Knuffelen (met partner, kind of dier) 9.Erin slagen een lastig probleem op te lossen 10.Goede seks of een aankoop die precies is wat je zocht.

Opdracht: Wat is jouw top 10 en hoe komt het dat deze dingen je gelukkig maken? Waar voel je dat en hoe voel je dat? Welke eisen stel jij jezelf en voldoe je volgens jezelf nooit aan? Schrijf dit op een rustig moment op, neem er de tijd voor en zet alles op papier wat er in je op komt. Dit is het einde van de Reis, now go out there and enjoy life!