Inhoud 1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs 2. Samenwerkingsverband Amstelronde 2.1 Missie en visie van samenwerkingsverband Amstelronde 2.2 Ontwikkelingen in 2016-2017 3. Ondersteuning op de Zwaluw 3.1 De organisatie van de ondersteuning 3.2 Taken binnen de ondersteuning 3.3 Het leerlingvolgsysteem 3.4 Het groepsplan en de groepsbespreking 4. Extra ondersteuning van leerlingen in de groep 4.1 Remedial Teaching 5. De Orthotheek Bijlage 1: Bijlage 2: De toetskalender Het toetsprotocol
1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs Passend onderwijs is de nieuwe manier, waarop het onderwijs aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben wordt georganiseerd. Uitgangspunt is dat alle leerlingen het onderwijs krijgen dat ze nodig hebben op een onderwijsplek die bij hen past. Passend onderwijs vervangt voor een deel het oude systeem van de leerlinggebonden financiering. Alle scholen werken samen in Samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband Amstelronde, waarin de scholen van Amstelveen, Ouder-Amstel, Aalsmeer en Uithoorn zijn verenigd. Het geld dat vroeger werd uitgegeven aan de rugzakjes van individuele leerlingen gaat nu naar het Samenwerkingsverband. Er hoort voor ieder kind in principe een passende plek gevonden te worden. Dat betekent niet dat alle kinderen op een reguliere school kunnen worden geplaatst. Soms is de keuze voor het SBO of Speciaal onderwijs beter. Het betekent wel dat de schoolbesturen de plicht hebben een passende plek te zoeken voor een leerling die is ingeschreven. Dit wordt Zorgplicht genoemd.
2. Amstelronde 2.1 Missie en visie De missie van Amstelronde passend onderwijs is om: Goed onderwijs te bieden aan alle leerlingen Waarbij (onderwijs) ondersteuning en begeleiding voor leerlingen en leerkrachten beschikbaar is en Hulp zo snel mogelijk, in zo licht mogelijke vorm, zo dicht mogelijk bij huis en op de meest adequate wijze wordt gegeven. De bedoeling is dat alle leerlingen Passend Onderwijs krijgen, afgestemd op hun ontwikkelingsmogelijkheden. Daarbij spelen het kwaliteitsbeleid, handelingsgericht en opbrengstgericht werken een belangrijke rol. Leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte, zijn alle leerlingen die niet voldoende hebben aan het gewone lesprogramma. Samenwerkingsverband Amstelronde bevordert dat de scholen zich verder professionaliseren en dat scholen bovengenoemde doelen verder uitwerken in hun eigen schoolconcept. Het uitgangspunt is goed onderwijs en een adequaat ondersteuningssysteem op alle scholen. 2.2 Ontwikkelingen in 2017-2018 In 2017-2018 werken scholen in de regio Amstelronde verder aan het vergroten van expertise in en nabij de school waardoor het ondersteuningsvermogen van de scholen vergroot wordt. Het overleg met de scholen in heel Amstelronde worden op gelijke wijze in vier overleggroepen georganiseerd. In Aalsmeer en Uithoorn heet het kernoverleg, in Amstelveen en Ouder-Amstel noemen we het kernoverleg noord en kernoverleg zuid, afhankelijk van de geografische ligging van de scholen. 3. Ondersteuning op de Zwaluw Alle kinderen bezitten veel potentie om te leren. Het is de taak van het onderwijs deze potenties optimaal tot hun recht te laten komen door te denken in kansen. Kansen die er bij alle kinderen te ontdekken zijn. Daarbij stellen wij ons de vraag: Wat heeft dit kind, met deze ouders, in deze groep, met deze leerkracht en binnen de mogelijkheden van onze school nodig om tot een optimale ontwikkeling te komen? 3.1 De organisatie van de ondersteuning In de organisatie kunnen we verschillende fasen onderscheiden: signalering probleemverkenning en analyse diagnose
plannen opstellen evaluatie Het signaleren Het signaleren van onderwijsleerproblemen of problemen op sociaal-emotioneel gebied gebeurt aan de hand van toetsen en observaties. De problemen kunnen zowel op individueel als op groepsniveau voorkomen. Het signaleren door middel van methode onafhankelijke toetsen (o.a.cito) vindt meerdere malen per jaar plaats. (zie toetskalender). Deze toetsen worden afgenomen door de leerkracht. Het analyseren Het analyseren van onderwijsleerproblemen vindt zowel op individueel- als op groepsniveau plaats. De leerkracht brengt het probleem in kaart en bekijkt of het binnen de klas en door de leerkracht zelf opgelost kan worden door b.v. extra uitleg, extra instructie, herhaling, andere plaats, speciale aanpak enzovoort, of dat er verdere diagnose nodig is. Het diagnosticeren Na het signaleren en analyseren is het van belang om het probleem duidelijk te krijgen. Dit kan op verschillende manieren: observatie diagnostische toetsen gesprekken met betrokkenen ( het kind, de ouders, de leerkracht, de intern begeleider, de gedragsspecialist ) Voor het diagnosticeren kan de leerkracht de hulp van de Intern begeleider inroepen. Het remediëren Als het duidelijk is wat het probleem is wordt er (in samenspraak met de intern begeleider of de gedragsspecialist ) een aanpak beschreven in het groepsplan, een aanpassing gedaan van het onderwijsaanbod of een individueel ontwikkelingsperspectief (OPP) opgesteld. Het evalueren Het effect van de maatregelen die beschreven worden geëvalueerd. Tijdens de evaluatie wordt bekeken of het gestelde doel is gehaald. Naar aanleiding van de uitkomst hiervan wordt het vervolg bepaald. De activiteiten die in de verschillende fasen worden uitgevoerd, vinden plaats op: 1. het niveau van de individuele leerling, 2. het niveau van de groep 3. het niveau van de school
3.2 Taken binnen de ondersteuning De leerkracht draagt zorg voor een veilig pedagogisch en didactisch klimaat. is het eerste aanspreekpunt voor de ouders. is verantwoordelijk voor het aanbieden van de leerstof van de verschillende vakken. neemt de toetsen / observaties uit de methodes en het leerlingvolgsysteem af. analyseert de resultaten van toetsen en vertaalt deze in actiepunten op groepsniveau of individueel niveau. kan leerproblemen van leerlingen signaleren en analyseren. zorgt voor een flexibele klassenorganisatie waarbinnen het uitvoeren van extra zorg mogelijk is. overlegt met ouders, evt. samen met de Intern begeleider, als er aanvullende ondersteuning ten aanzien van hun kind wenselijk is. maakt een individueel- of groepshandelingsplan en voert deze uit. evalueert het effect van de maatregelen en het halen van de doelen in het HP en zorgt voor eventuele bijstelling of vervolg in overleg met ouders. gebruikt remediërende materialen die op school aanwezig zijn. informeert de ouders/verzorgers over de evaluatie van HP en eventuele vervolgactiviteiten. is verantwoordelijk voor de dossiervorming. is verantwoordelijk voor de zorg van het kind op groepsniveau De gedragsspecialist adviseert, begeleidt en coacht collega s op het gebied gedrag gerelateerde interactie; stimuleert planmatig handelen en reflectie op het eigen handelen in het omgaan met leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften; draagt bij aan deskundigheidsbevordering van het team; levert een bijdrage aan teamleren; formuleert met het team en/of de directeur te realiseren doelen van de school; houdt de voor het specialisme vereiste bekwaamheden op peil en breidt deze zo nodig uit; observeert het gedrag van leerlingen met specifieke onderwijs behoeften ten aanzien van gedrag; heeft overleg met de IB-er op het gebied van leerlingen met specifieke onderwijs behoeften ten aanzien van gedrag; helpt bij het opstellen van een gedrags handelingsplan; geeft mede vorm aan beleid en protocollen ten aanzien van probleemgedrag; heeft gesprekken met leerlingen; heeft overleg met externen;
De intern begeleider analyseert en interpreteert toetsresultaten op individueel-, groeps- en schoolniveau maakt jaarlijks nav de medio toetsen een trendanalyse maakt jaarlijks nav de eindtoetsen een jaaranalyse. ontwikkelt ism de directeur beleid op het gebied van ondersteuning is verantwoordelijk voor de aanpassing van het schoolondersteunings profiel (SOP) aan de actualiteit is verantwoordelijk voor de aanpassing van het ondersteunings plan De Zwaluw aan de actualiteit actualiseert de toetskalender kan ( evt. met inzet van SVIB) leerkrachten coachen. kan gevraagd worden om kinderen te observeren/ kan geconsulteerd worden over kinderen. heeft overleg met ambulant begeleiders en leerkrachten van de leerlingen met een LGF cluster 2 en doet de herindicaties en nieuwe aanvragen. organiseert een ondersteuningsteam (OT), met alle relevante betrokken personen, wanneer er meer expertise noodzakelijk is rondom de begeleiding van een leerling. voert overleg binnen het Zorg Advies Team (ZAT) met de ouder-kind coach, begeleider passend onderwijs, leerplichtambtenaar en GGD om te sparren over kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte. participeert in het kernoverleg zuid van het samenwerkingsverband. voert gesprekken met ouders en leerkrachten van de diverse groepen. doet de aanvragen voor onderzoeken voor dyslexie of een IQ bepaling. De begeleiding op het gebied van ondersteuning blijft een gezamenlijke verantwoordelijkheid van directeur, intern begeleider en leerkrachten. De directeur is eindverantwoordelijk voor organisatie & onderwijskundig beleid van De Zwaluw is verantwoordelijk voor het financieel management ( in dit verband : besteding van de gelden lichte ondersteuning) is verantwoordelijk voor het personeelsbeleid ontwikkelt samen met de Intern begeleider het beleid op het gebied van zorg & ondersteuning voor leerlingen en is eindverantwoordelijk. bewaakt de kwaliteit van de zorg & ondersteuning en de schoolafspraken mbt leerlingenzorg onderhoudt op directieniveau contacten met externen. overlegt wekelijks met de Intern begeleider overlegt wekelijks met de gedragsspecialist participeert op verzoek in overlegsituaties met ouders overlegt op directieniveau over (tussentijds) plaatsingen van leerlingen van andere scholen. doet aanname gesprekken participeert als vertegenwoordiger van het openbaar primair onderwijs in het Samenwerkingsverband Amstelronde passend onderwijs oa. door deelname aan het kernoverleg Zuid en de stuurgroep Amstelronde
neemt deel aan de gezamenlijke studiedagen van directies en intern begeleiders van het Samenwerkingsverband. 3.3 Het leerlingvolgsysteem Op de Zwaluw volgen wij de leerlingen systematisch in hun ontwikkeling op leergebied. Wij gebruiken voor het vastleggen van de vorderingen twee vormen : Toetsen vanuit de methoden (methode afhankelijke toetsen) Toetsen van CITO (methode onafhankelijke toetsen) We gebruiken de volgende methode onafhankelijke toetsen: Technisch lezen met de DMT en eventueel aangevuld met de AVI. CITO Spelling CITO Rekenen en Wiskunde CITO Begrijpend Lezen. Voor de leerlingen van groep 2 maken wij gebruik van de Kleutersignalering uit het dyslexieprotocol. Na de afname en invoering van de toetsen worden de resultaten bekeken en besproken, met de leerkracht en maakt de IB-er een analyse op groepsniveau en schoolniveau. Groep 8 De adviezen voortgezet onderwijs worden na overleg met de directeur door de leerkracht van groep 8 aan de ouders in een persoonlijk gesprek gegeven. De directeur is daarbij aanwezig. Bij het advies wordt oa. gebruik gemaakt van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem maar ook de wensen, werkhouding, ambitie en motivatie van de leerling worden in het overleg meegenomen. De intern begeleider kan worden betrokken bij de advisering. De leerlingen van groep 8 maken in april de IEP eindtoets. Deze eindtoets heeft in principe geen invloed meer op het schooladvies. Het volgen van de Sociaal emotionele ontwikkeling De emotionele ontwikkeling van onze leerlingen wordt systematisch in kaart gebracht. Dit gebeurt m.b.v. de vragenlijsten van KANVAS. Deze worden 2x per jaar door zowel de leerlingen (vanaf groep 5) en de leerkrachten ingevuld en geanalyseerd door de gedragsspecialist. De laatste bespreekt - indien daar aanleiding voor is- evt interventies en aandachtspunten met de leerkrachten. In de kleutergroep worden de leerlingen ook gevolgd mbv de observatielijsten van het digitaal keuzebord. 3.4 Het groepsplan en de groepsbespreking
Groepsplan Het groepsplan bestaat uit: Een overzicht Focus PO, waarin de groei in de afgelopen periode zichtbaar is. Een analyse van de resultaten en de beschrijving van de aanpak voor de komende periode. Een beschrijving van het onderwijsaanbod voor de vakgebieden: rekenen, begrijpend lezen, spelling en technisch lezen. De Groepsbespreking Twee keer per jaar is er een groepsbespreking tussen de leerkracht en de intern begeleider. Daarnaast kan de leerkracht altijd tussendoor een bespreking aanvragen. Hierbij wordt de voortgang in de groep besproken en eventuele actiepunten vastgelegd. 4. Extra ondersteuning van leerlingen in de groep Taakwerk en Zorg op Maat Op een aantal vaste momenten in de week 3x per week - wordt er in elke groep gewerkt aan Taakwerk. Dit zijn taken die de leerlingen zelfstandig kunnen uitvoeren. Tijdens het werken aan Taakwerk heeft de leerkracht de tijd, om met de leerlingen die dat nodig hebben, in een klein groepje extra instructie en extra oefening van de stof te geven. De leerkracht bepaalt dit naar aanleiding van de analyse van de toetsen en het gemaakte werk in de klas. Binnen de taken van Taakwerk krijgen deze leerlingen ook regelmatig extra oefenstof aangeboden. Op deze manier krijgen de leerlingen de stof meerdere keren aangeboden en kunnen ze vaker begeleid inoefenen. Registratie De leerkracht noteert in de zorgmap welke leerlingen extra ondersteuning krijgen. Ook noteert de leerkracht de doelen van de extra ondersteuning. Vervolgens worden de zorggroepjes opgenomen in de weekplanning. Evaluatie Naar aanleiding van de methodetoetsen schrijft de leerkracht een beknopte evaluatie. Op basis van deze evaluatie bepaalt de leerkracht de nieuwe samenstelling van de zorggroepjes. 4.1 Remedial Teaching De remedial teaching buiten de groep is voorbehouden aan individuele kinderen of kleine groepjes kinderen, die in overleg met de leerkracht en intern begeleider worden samengesteld. Deze begeleiding wordt gegeven door Bernadette Botman van RT Excellent. Afspraken rondom de RT: Een RT- periode loopt van vakantie tot vakantie. Er zijn dus 5 RT-periodes in een schooljaar.
De indeling van de RT-groepen wordt gemaakt door de leerkrachten en de intern begeleider. Voor de indeling gelden de volgende criteria: Een D of E score op rekenen en/of begrijpend lezen. Voldoende motivatie bij leerling en ouders. Leerlingen met een OPP. Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ter beoordeling van de IB-er. De ouders ontvangen een brief wanneer hun kind in aanmerking komt voor RT. De ouders ondertekenen een overeenkomst waarbij zij aangeven ervoor te zorgen dat het huiswerk dat verbonden is aan de RT, op tijd wordt ingeleverd. Na elke periode volgt een evaluatie, met leerkracht, IB en RT, waarin de nieuwe RT groepen worden samengesteld. 5. De Orthotheek Een orthotheek bevat op een systematische wijze geordende onderzoeks- en begeleidingsmaterialen die in de zorgverbreding t.b.v. kinderen met leer en gedragsproblemen gebruikt kunnen worden. De orthotheek is ondergebracht in de werkruimte van de Iber. De orthotheek is geordend in de volgende categorieën 1. Algemeen 2. Sociaal-emotionele vorming 3. Functieontwikkeling 4. Lezen 5. Spelling en taal 6. Schrijven 7. Rekenen Getekend door: Ingrid Poelstra (Directeur) Gerard van Vegchel (IB)