Wat is hiervoor nodig? JA en 26 april 2018 Conferentie Toekomstige uitdagingen voor dementievriendelijke steden en gemeenten 1 2 PSYCHO-EDUCATIE kennis verwerking vaardigheden 1. WAT IS DEMENTIE EN NU?: FAQ 3 4 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 1
1.1. Wat is Dementie en nu? Wat is Dementie en nu? Waarom werd het (nu) ontwikkeld? Voor wie is het bedoeld? Waaruit bestaat Dementie en nu? Wat is de werkwijze? Wat zijn de doelstellingen? 5 6 1.1. Wat is Dementie en nu? 1.2. Waarom werd het nu (uitgave 2018) ontwikkeld? - psycho-educatiepakket - 10 sessies in groep - 6 à 12 mantelzorgers van een persoon met dementie - begeleiding: Dementie en nu-coach - Maatschappelijk/ vaststellingen initiatiefnemers: - Toename aantal personen met dementie - Nood aan ondersteuning van mantelzorgers - Bevindingen wetenschappelijk onderzoek - Beleid 7 8 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 2
Wetenschappelijk: USA Mittelman (2004): interventie voor mantelzorgers (partners) informatieverlening, copingvaardigheden en emotionele ondersteuning uitstel van opname, minder depressie, tevredenheid met het sociale netwerk en gevoelens van emotionele nabijheid met de persoon met dementie Wetenschappelijk: USA Pinquart en Sörensen (2006): Reviewstudie (meta-analyse) bestaande interventies PSYCHO-EDUCATIE meest effectief in: verminderen van gevoelens van depressie, verminderen zorgbelasting versterken van gevoelens van competentie 9 10 1.3. Voor wie is het bedoeld? 1.4. Waaruit bestaat Dementie en nu? Mantelzorgers van een persoon met dementie Ongeacht relatie met de persoon Ongeacht leeftijd, geslacht, opleidingsniveau Ongeacht type dementie Ongeacht fase van dementie Heterogene groepen 11 Bundel voor de mantelzorger (spiraalboek) Handleiding en leidraad voor de coach (ringmap) + webplatform met Powerpoint-presentaties, films, doc 12 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 3
Website werkvormen Voor DEN coaches Updates, correcties Gewijzigde links Formulieren en materiaal voor coach (in beveiligd gedeelte van website) Op office-platform (sharepoint): ruimte om materiaal uit te wisselen Voor mantelzorgers: e-learningmodules; Vrij toegankelijk Enkel voor mantelzorgers die DEN volgen www.dementieennu.info (Vlaanderen) http://nl.dementieennu.info (Nederland) 13 14 werkvormen (herkenbaar) beeldmateriaal tonen of getuigenissen werkvormen Werkvormen: reflectie (alleen, met 2, in groep) Leren leven met dementie 2008, Alzheimer Nederland 15 16 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 4
2. Inhoudelijke thema s 17 18 Deel I: Inhoud van het pakket (globaal) H 1: Invoelen in de beleving van mensen met dementie H 2: Omgaan met zorg H 3: Omgaan met veranderd en moeilijk hanteerbaar gedrag H 4: Omgaan met financiën H 5: Omgaan met veiligheid H 6: Omgaan en communiceren met familie en omgeving H 7: Communiceren met de persoon met dementie Deel II: Inhoud van het pakket thematisch H 1: Gedachten en gevoelens bij de mantelzorger H 2: Je zorgbelasting: draagkracht en draaglast in balans? H 3: Coping en zingeving 19 20 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 5
Inkijkje voorlopige onderzoeksresultaten Nederland Resultaat van 2 groepen mantelzorgers 65% van respondenten zorgt zelfstandig voor naaste, per week wordt ~60 uur aan verscheidene taken besteed Alle onderdelen van de training worden als waardevol gezien, respondenten hebben na volgen cursus meer kennis 11 De totale gemiddelde ervaren belasting van mantelzorgers is na afloop van de cursus met 0,9 punt afgenomen Caregiver Strain Index (CSI) voormeting vs nameting 1) 11 77 Gemiddelde totale score afgenomen van 7,5 naar 6,6 10 7 13 9 88 44 3 2 7 8 6 Respondent nummer 2 6 3 6 10 5 6 1 2 7 3 4 10 11 8 9 12 9 8 Voormeting Nameting 1) n=12 in plaats van 17 aangezien 5 deelnemers de voor en/ of nameting niet volledig hebben ingevuld. Weergegeven respondentnummers komen niet 1-op-1 overeen met de nummers 21 weergegeven op pagina 5 22 Dankzij deelname aan de cursus kunnen deelnemers beter met naaste communiceren en zijn praktische zaken geregeld Into D mentia start met Dementie en nu Deelnemers weten beter te communiceren met hun partner, wat resulteert in rust Ik ga nu niet teveel op dingen in, en leid af in plaats van door te drammen over dat iets niet waar of gebeurd is. Hierdoor is het rustiger en zijn er minder ruzies Ik heb geleerd om dingen slim aan te pakken. Door de cursus denk ik bewuster na over hoe ik reageer in bepaalde situaties Deelnemers zijn zich bewust geworden van financiële zaken en hoe deze te regelen Dankzij de cursus heb ik dingen met de notaris geregeld, samen met mijn man. Het was moeilijk maar hij zei: als het moet, dan moet het Financiële zaken zijn voorbij gekomen en daar ben ik me nu van bewust. Nu is nog niet het moment, maar als het wel zo is, dan doe ik hier iets mee Dementie en nu in Nederland Into D mentia Samenwerking met VGZ, Rivas, Achipel en De Wever Start in Mei 2018 Mijn man kreeg problemen met incontinentie en zei tegen me: als het niet meer gaat, stop me dan maar in een tehuis. Vroeger had ik niet geweten te reageren nu maak ik een grapje en zeg dat hij niet zo gek moet doen Door de cursus heb ik een levenstestament opgesteld en bij de notaris machtiging geregeld. Hiermee was ik net op tijd, en voor de cursus wist ik er niet van 23 24 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 6
Wat is de werkwijze? Wat zijn de doelstellingen? 10 bijeenkomsten van ongeveer 3 uur (met pauze) Minimum 6 tot maximum 12 deelnemers Onder begeleiding van een DEN - coach Voldoet aan competentieprofiel Op de hoogte van de regionale informatie Opleidingsdag Deelname aan intervisiemomenten Aan de hand van materialen Dementie en nu 25 Psycho-educatie: Inzichten en kennis over dementie Vaardigheden (hoe omgaan met ) Draagkracht vergroten Aanbod aan ondersteuning meer bekend en meer toegankelijk maken Zelfzorg voor de mantelzorger (coping, verwerking, ) Lotgenotencontact 26 3. dementie en nu coaches: FAQ Wat is een Dementie en nu-coach? Wie kan Dementie en nu-coach worden? Hoe wordt dit verder opgevolgd? 27 28 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 7
3.1 Wat is een Dementie en nucoach? De coach van Dementie en nu is hij/zij die de vormingssessies begeleidt voor een groep mantelzorgers van personen met dementie. De coach wordt door zijn/haar organisatie aangeduid waarbij men zich spiegelt aan het competentieprofiel. + meer dan Dementie en nu Persoonlijke groei van deelnemers Noden en verwachtingen 29 30 Opleidingsdag Intervisiemomenten 1 dag opleiding voor een groep coaches. Vooraf gegaan door zelfstudie via e learning. Komt aan bod: Inhoud van Dementie en nu Kennismaking met de werkvormen en materialen Motivering van de keuzes bij de ontwikkeling van het pakket, basismodel als rode draad Aanvullingen op het pakket (e-learning, aanvullende teksten, ) Concreet 31 Ervaringen uitwisselen Noden opvolgen (mantelzorgers/coach) Op de hoogte brengen van ontwikkelingen in wetenschappelijk onderzoek/beleid/. Informeren rond wijzigingen of aanvullingen in materiaal 32 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 8
3.2 Hoe wordt dit verder opgevolgd? Vragen? Inschrijven voor Opleidingsdag DEN Coach? Hiervoor dient een inschrijfformulier ingevuld te worden door de organisatie: Naam kandidaat Voldoet aan competentieprofiel Ervaring met dementie Implementatie binnen de organisatie Aanvraag wordt beantwoord, plaats wordt gereserveerd. 33 34 Introductie psycho-educatiepakket Dementie en nu 9