> Retouradres Senioren Respons Insulindeweg 240 2612 EM Delft Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340 78 34 www.rijksoverheid.nl Inlichtingen bij Datum Betreft Besluit aanwijzing op grond van artikel 8, eerste lid, Kwaliteitswet zorginstellingen Kenmerk a Correspondentie uitsluitend richten aan het retouradres met vermelding van de datum en het kenmerk van deze brief. Geacht bestuur, Hierbij maak ik u mijn besluit bekend uw organisatie, Senioren Respons te Delft een aanwijzing te geven op grond van artikel 8, eerste lid, van de Kwaliteitswet zorginstellingen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) heeft mij laten weten dat zij heeft vastgesteld dat uw organisatie de artikelen 2, 3, 3a en 4 van de Kwaliteitswet zorginstellingen structureel niet naleeft. Senioren Respons voldoet daarmee niet aan de voorwaarden voor verantwoorde zorg. Senioren Respons Senioren Respons is in 1999 gestart als organisatie voor thuiszorg en welzijnwerk voor ouderen. De organisatie biedt zorg aan gemiddeld 60 oudere cliënten met een somatische of psychogeriatrische hulpvraag. De meeste cliënten kopen de geïndiceerde zorg zelf in met een PGB. Voort wordt er particuliere zorg geboden. De instelling beschikt niet over een WTZi toelating. De volgende zorgfuncties wordt geboden:huishoudelijke zorg, persoonlijke verzorging en verpleging. Daarnaast worden welzijnsactiviteiten aangeboden. Toezicht inspectie De inspectie heeft Senioren Respons voor het eerst bezocht op 13 februari 2014. De conclusie van de inspectie was dat uw organisatie niet voldeed aan de wettelijk gestelde eisen en randvoorwaarden voor het leveren van verantwoorde zorg. De inspectie gaf u een termijn van tien weken om aan de geconstateerde tekortkomingen tegemoet te komen en daarmee te voldoen aan de (rand)voorwaarden van verantwoorde zorg. Uw organisatie heeft binnen deze termijn een groot aantal documenten aan de inspectie doen toekomen. Na beoordeling van deze documenten heeft de inspectie een zogenoemd Follow-up bezoek gebracht. Dit bezoek heeft op 14 mei 2014 plaatsgevonden. Dit bezoek vond plaats om te toetsen welke vorderingen Senioren Respons had gemaakt. Pagina 1 van 6
Bevindingen Inspectie Het concept rapport van dit Follow-up bezoek is u op 28 mei 2014 toegezonden met het verzoek eventuele feitelijke onjuistheden aan te geven. Op 3 juni 2014 heeft de inspectie uw reactie ontvangen. Een deel van uw opmerkingen is niet opgenomen in het definitieve rapport omdat dit geen weergave gaf van de feitelijke situatie zoals de inspectie die op 14 mei 2014 heeft aangetroffen. Voor zover uw opmerkingen wel zagen op feitelijke onjuistheden, en dit ook naar het oordeel van de inspectie bleek, zijn uw opmerkingen verwerkt. In de aanwijzing is met deze uitkomsten rekening gehouden. Op 18 juli 2014 heeft de inspectie naar aanleiding van het bezoek van 14 mei 2014 en uw reactie van 3 juni 2014 in een Follow-up rapportage haar bevindingen definitief bekend gemaakt en aan u toegezonden. Op basis van de bezoeken komt de inspectie tot de volgende bevindingen: Senioren Respons beschikt niet over een geborgd kwaliteitssysteem of kwaliteitscyclus. Processen worden niet structureel en planmatig geëvalueerd. Protocollen worden niet getoetst op relevantie en professionele richtlijnen van de beroepsgroep. Senioren Respons maakt gebruik van een cliëntdossier, waaronder het zorgleefbehandelplan, dat niet voldoet aan het besluit zorgplanbespreking AWBZ en het kwaliteitskader verantwoorde zorg 2010. Ook de manier waarop gewerkt wordt met het cliëntdossier voldoet niet aan het besluit zorgplanbespreking AWBZ en het kwaliteitskader. Dit blijkt uit de onvoldoende SMART geformuleerde rapportages, de risico-inventarisaties die niet voldoen aan landelijke richtlijnen en normen alsmede het feit dat evaluaties op gezondheidsrisico s summier plaatsvinden. De deskundigheid van het personeel is niet structureel geborgd en niet afgestemd op de aanwezige geïndiceerde zorgzwaartes. Uitgangspunt voor de organisatie zijn de basisopleidingen. Er vindt geen structurele vakinhoudelijke deskundigheidsbevordering plaats. Het ontbreekt aan een helder beschreven beleid over uitvoeren van voorbehouden en risicovolle handelingen en een daarbij aan wet- en regelgeving passend scholingsbeleid. Het ontwikkelde beleid rondom vrijheidsbeperking voldoet niet aan de wettelijke eisen. Het ontwikkelde beleid is niet gericht op voorkomen van vrijheidsbeperkende maatregelen ondanks dat gewerkt wordt met psychogeriatrische cliënten, zijn medewerkers niet geschoold en zijn de grenzen in de zorgverlening niet aangegeven. Het ontwikkelde medicatiebeleid voldoet niet aan de Veilige Principes in de Medicatieketen. Er vindt o.a. geen structurele scholing plaats, geen structurele evaluatiemomenten over beheer eigen medicatie en er zijn geen duidelijke kwalificatie eisen aan medewerkers gesteld. De meldingprocedure incidenten cliënten/patiënten (MIC/MIP) voldoet niet omdat er geen structurele analyse plaatsvindt. De Meldcode huiselijk geweld is niet geïmplementeerd en scholing hierover heeft niet plaats gevonden. Op grond van alle bevindingen concludeert de inspectie dat uw organisatie niet voldoet aan de artikelen 2, 3, 3a en 4 van de Kwaliteitswet zorginstellingen. Het ontbreken van een geborgd kwaliteitsysteem of kwaliteitcyclus en de onbekendheid van geldende wet- en regelgeving bij de directie en medewerkers ligt naar mening van de inspectie hieraan ten grondslag. Pagina 2 van 6
Het is de directie onvoldoende gelukt om de door de inspectie vereiste verbeteringen door te voeren en daarmee veilige en kwalitatief goede zorg te waarborgen. De inspectie heeft onvoldoende vertrouwen in de aanpak van de directie tot nu toe vanwege de onbekendheid met vigerende wet- en regelgeving bij de directie. Overwegingen en gevolgde procedure Mijn voornemen tot een aanwijzing (hierna: voornemen) heb ik op 1 augustus 2014 per brief (kenmerk:652515-124762-lz) aan uw organisatie bekend gemaakt. Met dit voornemen is u tevens de mogelijkheid geboden uw zienswijze tijdens een gesprek, dan wel schriftelijk naar voren te brengen. Dit zienswijzegesprek heeft plaatsgevonden op 6 augustus 2014. Van dit gesprek is een verslag gemaakt en treft u bijgaand aan. Ter onderbouwing van uw standpunt heeft u aanvullende stukken overgelegd. Het gaat daarbij om: Concept eindverslag rapport interne audit van Nedcon organisatie advies (22 juli 2014) Risicovolle en voorbehouden handelingen (1 augustus 2014) Gedragcode Senioren Respons (15 april 2014) Medicijnen Protocol, uitzetten en verstrekken (21 mei 2014) Protocol huiselijk geweld bij cliënten (april 2014) Protocol kwaliteitsbeheersing (mei 2014) Registratie incidenten formulier Scholingsbeleid (mei 2014) Uitsluitingscriteria (mei 2014) Beleid vrijheidsbeperkende maatregelen (mei 2014) Zorgevaluatie (mei 2014) Het verslag van het zienswijze gesprek is u op 11 augustus 2014 per e-mailbericht toegezonden met daarbij het verzoek eventuele op-of aanmerkingen voor 13 augustus 2014 aan mij door te geven. Op 13 augustus 2014 heb ik u het definitief verslag toegezonden waarin ik rekening heb gehouden met uw opmerkingen en die van de inspectie. Ook heb ik in het verslag de mogelijkheden voor bezwaar en beroep aangegeven. U heeft inmiddels met dit verslag ingestemd. Per 19 augustus 2014 heeft u het aan u toegezonden verslag ondertekend en is tegelijkertijd definitief vastgesteld. Het door partijen ondertekende verslag treft u als bijlage bij deze brief aan. Kort samengevat heeft u in uw zienswijze de volgende hoofdpunten aangevoerd: Senioren Respons heeft bij brief van 3 juni 2014 met als bijlage het concept audit rapport gereageerd op het oordeel van de inspectie. Ieder half jaar worden cliëntevaluaties gehouden en vanaf heden zullen daar ook de zorgdoelen in mee worden genomen. Voor alle cliënten worden nu zorgplannen opgesteld. Senioren Respons geeft aan dat structurele scholing van medewerkers onderdeel van het kwaliteitsbeleid van de zorgverlening moet zijn. Voor handelingen waarvoor binnen de organisatie geen expertise aanwezig is, wordt externe deskundigheid ingeschakeld. Senioren Respons begrijpt dat een goed onderbouwd/uitgewerkt Pagina 3 van 6
(inhoudelijk) beleidsplan een voorwaarde is voor verantwoorde zorg. Het moet niet in het hoofd zitten maar ook toetsbaar op papier staan. Senioren Respons geeft aan inmiddels aan de slag te zijn gegaan en is bereid alles te doen om aan de wettelijke vereisten te voldoen. Maar tekent hierbij wel aan dat kleine organisaties heel anders werken dan de grote instituten. Senioren Respons geeft aan dat er nog het nodige werk moet worden verricht maar acht de termijn van zes weken die hiervoor door de inspectie wordt gesteld haalbaar. Ik wil hier als volgt op reageren. Uw zienswijze en de uitkomsten van het zienswijze gesprek geven mij geen aanleiding van mijn voornemen af te wijken. Mijn overwegingen voor het opleggen van een aanwijzing zijn: Senioren Respons niet beschikt over een geborgd kwaliteitsysteem of kwaliteitcyclus. Processen worden niet structureel volgens een aanwezig plan geëvalueerd. Protocollen worden niet getoetst op relevantie en professionele richtlijnen van de beroepsgroep. Senioren Respons maakt gebruik van een cliëntdossier, waaronder het zorgleefbehandelplan, dat niet voldoet aan het besluit zorgplanbespreking AWBZ. Ook de manier waarop gewerkt wordt met het cliëntdossier voldoet niet aan het besluit zorgplanbespreking AWBZ. Dit blijkt uit de onvoldoende SMART geformuleerde rapportages, de risico-inventarisaties die niet voldoen aan landelijke richtlijnen en normen en het feit dat evaluaties op gezondheidsrisico s summier plaats vinden. De deskundigheid van het personeel is niet structureel geborgd en afgestemd op de aanwezige geïndiceerde zorgzwaartes. Uitgangspunt voor de organisatie zijn de basisopleidingen. Er vindt geen structurele vakinhoudelijke deskundigheidsbevordering plaats. Het ontbreekt aan een helder beschreven beleid over uitvoeren van voorbehouden en risicovolle handelingen en een daarbij aan wet- en regelgeving passend scholingsbeleid. Het ontwikkelde beleid rondom vrijheidsbeperking voldoet niet aan de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Het ontwikkelde beleid is niet gericht op voorkomen van vrijheidsbeperkende maatregelen Ondanks dat gewerkt wordt met psychogeriatrische cliënten, zijn medewerkers niet geschoold en zijn de grenzen in de zorgverlening niet aangegeven. Het ontwikkelde medicatie beleid voldoet niet aan de Veilige Principes in de medicatieketen. Er vindt o.a. geen structurele scholing plaats, geen structurele evaluatiemomenten over beheer eigen medicatie en er zijn geen duidelijke kwalificatie eisen aan medewerkers gesteld. De meldingprocedure incidenten cliënten/patiënten (MIC/MIP) voldoet niet omdat er geen structurele analyse plaatsvindt. De Meldcode huiselijk geweld is niet geïmplementeerd en scholing heeft niet plaats gevonden. Door Senioren Respons te treffen maatregelen Gelet op het vorenstaande zie ik geen reden om van mijn voornemen af te zien. Ik geef u daarom een aanwijzing op grond van artikel 8, eerste lid, van de Kwaliteitswet met de volgende inhoud: Pagina 4 van 6
Senioren Respons dient binnen zes weken aantoonbaar voor alle cliënten een zorgplan te hebben opgesteld en geïmplementeerd dat voldoet aan het Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg. Senioren Respons beschikt binnen zes weken over medicatiebeleid volgens de Veilige Principes in de Medicatieketen en een plan van aanpak voor de implementatie van dit beleid. Door Senioren Respons is geen beleid ontwikkeld ten aanzien van het voorkomen van vrijheidsbeperkende maatregelen en voldoet daarmee niet voldoet aan de wettelijke eisen. In de thuiszorg is het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen in principe niet toegestaan. Toch zijn er situaties denkbaar waarin goede zorgverlening met zich meebrengt dat aan de toepassing van een dergelijk maatregel, die als vrijheidsbeperkend kan worden gezien, lastig kan worden ontkomen. Het is dus noodzakelijk dat Senioren Respons beleid ontwikkelt op dit gebied, wat erop gericht is het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen te voorkomen. Daarom beschikt Senioren Respons binnen zes weken over een beleid met betrekking tot het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen wegens gebrek aan eigen regie van de cliënt en een plan van aanpak voor implementatie van dit beleid. Senioren Respons beschikt binnen zes weken over geïmplementeerde uitsluitingscriteria waarbinnen concrete grenzen aan de zorg met betrekking tot de doelgroep zijn vastgelegd. Senioren Respons maakt binnen zes weken aantoonbaar op welke wijze de deskundigheid van het personeel in overeenstemming is gebracht met de te verlenen zorg op basis van geïndiceerde zorgzwaartes. Senioren Respons beschikt binnen zes weken over een geïmplementeerd cyclisch scholingsplan dat voldoet aan landelijke richtlijnen en normen en is afgestemd op de te verlenen zorg op basis van de geïndiceerde zorgzwaartes. Senioren Respons beschikt binnen zes weken over een geïmplementeerd kwaliteitssysteem waarbinnen in ieder geval procedures en protocollen aantoonbaar worden getoetst en bijgesteld als ook meldingen en incidenten en calamiteiten structureel worden geanalyseerd. Senioren Respons voldoet binnen zes weken aan de op haar rustende wettelijke vereisten met betrekking tot de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Mijn besluit treedt direct in werking en zal direct openbaar worden gemaakt. Ten overvloede deel ik u nu al mede dat, indien Senioren Respons zes weken na dagtekening van dit besluit niet voldaan heeft aan de uit de aanwijzing voorvloeiende verplichtingen, zulks ter beoordeling door de inspectie, ik zal overwegen op basis van artikel 10 van de Kwaliteitswet zorginstellingen een last onder bestuurdwang dan wel een last onder dwangsom op te leggen. De inspectie is van mening dat Senioren Respons binnen de gestelde termijn aan de in de aanwijzing genoemde verplichtingen moet kunnen voldoen. Het oordeel van de inspectie is daarbij voor mij leidend. Hebt u vragen over deze beslissing of bent u het er niet mee eens? Kijk eens op http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/vws/bezwaarschriften-vws. Daar wordt uitgelegd wat u kunt doen als u het niet eens bent met deze beslissing en misschien bezwaar wilt maken. Er staan voorbeelden waarmee u de kans op een succesvol bezwaar kunt inschatten. U kunt ook bellen met uw contactpersoon. Zijn naam en telefoonnummer staan Pagina 5 van 6
rechts op de eerste pagina van deze brief. Misschien kan hij uw bezwaar wegnemen. Wilt u toch een bezwaarschrift indienen, dan moet u dat binnen zes weken na deze datum van deze brief indienen. Let op: doe dit op tijd, anders kan uw bezwaar niet in behandeling worden genomen. Noem in het bezwaarschrift uw naam, adres, en de datum en het kenmerk van deze brief (dit kenmerk vindt u in de rechterkantlijn). Geef aan waarom u het niet eens bent met deze beslissing. Vergeet niet om uw bezwaarschrift te ondertekenen en van datum te voorzien. Bij uw bezwaarschrift dient u een kopie van deze brief bij te voegen. Hoogachtend, de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, namens deze, de directeur generaal, drs. C. van der Burg Pagina 6 van 6