WERELD 5 havo 1 Globalisering 14-16
Melkprijzen wereldwijde concurrentie Hoog: centrumlanden Middel, semi-periferie Laag, periferie Globalisering = concurrentie.. 3 factoren? 1. Opkomst MNO s, mondiale netwerken 2. Verbetering communicatie / transport 3. Opheffen handelsbelemmeringen
Landbouwbeleid EU Drie uitgangspunten van EU landbouwbeleid, voor: Consument? Boer? Moeilijke regio s? Gezonde levensmiddelen tegen betaalbare prijzen Redelijk inkomen Landbouw moet blijven bestaan
Instrumenten van EU landbouwbeleid Welke twee maatregelen? Bron uit Box oude editie 5 havo, blz. 37, over werking van het import en exportbeleid van westerse landen. Animatie zo maken: importheffing links in rood laten verschijnen, bij volgende klik exportsubsidies rechts in rood laten verschijnen. Werking? Importheffingen: verhogen prijs in winkel, exportsubsidie verlaagt prijs op wereldmarkt
WTO is tegen handelsverstoring: waarom? Vrijhandel leidt tot concurrentie en dus tot economische groei. Maar wat betekent het voor kleine boer in periferie? Bedreiging, faillissement
Ghanese kippenboeren Wat wil de cartoon ons vertellen? Ghana heft geen importbelasting op goedkope kip uit de EU. Hoe kunnen kippenboeren zich tegen deze valse concurrentie verweren?
Soja: productielanden 2009 1999 of 2009? 1999, want Brazilië, semiperifeer land, intensiveert landbouwproductie, toename sojaproductie. VS, centrumland, verliest marktaandeel
Actoren in de mondiale sojaketen Sojaboeren in Zuid Amerika crushers Veevoederbedrijven: sojakoeken Industrie: soja-olie Veeboeren in NL Groothandelaren Slachterijen Detailhandel: food en non-food Slagers en supermarkten consument Waar hebben in de keten de MNO s invloed? Welke belangrijke actor ontbreekt nog? De milieubeweging
Landbouw Oostenrijk
Landbouw Nederland Verschil met Oostenrijk? Nederland: grootschaliger dan Oostenrijk
Verschil veeteelt Oostenrijk en Nederland? Kuddegrootte Oostenrijk Nederland Vleesvee 26 107 Melkvee 20 60 Schapen 25 99 Varkens 75 1342 kippen 100 25200 melkopbrengst 6634 kg/koe 7800 kg/koe Verschillen? Nederlandse veeteelt is intensiever en productiever. Omvang bedrijven groter, hogere productie per dier.
Verschil akkerbouw Oostenrijk en Nederland? Omvang gemiddeld akkerbouwbedrijf Gemiddelde graanopbrengst Verschillen? Oo 19,7ha 6812/ha NL 24,9ha 7800/ha Nederlandse veeteelt is intensiever en productiever. Omvang bedrijven groter, hogere productie per ha.
Verschil bedrijfsvoering Aandeel biologisch Aandeel geirrigeerd Aandeel onder glas Oo NL 13% 2,1% 1,7% 10,6% 0,4% 9,7% Verschillen? Nederlandse veeteelt is intensiever en innovatiever, Oostenrijkse landbouw is biologischer.
Oostenrijk heel anders dan Nederland Vier oorzaken verschil landbouw NL Oo: 1. Bergen vlak 3. Behoudend innovatief 2. Toerisme marktgericht 4. EU lid 1995 EU lid 1963
Berglandbouw in Oostenrijk: nadelen? Hellingen lastig te bewerken Koud, dus kort groeiseizoen Weinig en slechte wegen
Gobalisering, gevolgen voor boeren in centrum Welke drie optie mogelijkheden nam deze boer? in landbouw door diversificatie toenemende globalisering? : Intensivering, specialisatie, diversificatie
Sierkool Kenmerken en soort landbouw? Tuinbouw, kleinschalig, innovatief
Veeteelt of fabriek? Intensieve veehouderij Kenmerken? Grootschalig, hoogproductief
Intensieve veehouderij: voordeel? Voordeel? Concurrentiepositie Nederlandse boer blijft behouden Boeren overleven
Intensieve veehouderij: nadelige gevolgen? Landschap (2 punten) grootschalig en eentonig onaantrekkelijk voor recreatie Natuur en milieu (4 punten) ziekten verspreiding vermindering biodiversiteit vermesting ecosystemen verdroging natuur
15,2% biologische bedrijven in Oostenrijk Fysisch-geografische gesteldheid bepaalt waar bio-boeren zijn, want In bergen weinig mogelijkheid tot intensivering (ploegen lastig, vervoer productie kostbaar) én het past goed bij gezond imago
Aantal biologische landbouwbedrijven in NL stijgt Waarom? Lage melkprijzen
Aantal biologische landbouwbedrijven in NL stijgt Waarom?? Provincie bestaat nog niet zo lang: veel nieuwe bedrijven
Toekomst van de landbouw? Biologische landbouw is een vorm van: Specialisatie Intensivering? Specialisatie? Diversificatie?