Hoofdstuk 1 Globalisering Paragraaf 15 t/m 19

Transcriptie

1

2 Hoofdstuk 1 Globalisering Paragraaf 15 t/m 19

3 inhoud Patronen van de landbouw in de EU (par. 15) Veranderingsprocessen in de EU-landbouw (par. 16) Oostenrijk - Nederland: overeenkomsten en verschillen (par. 17) Verdwijnt de landbouw? (par. 18) Biologisch, is dat logisch? (par. 19)

4 Wat zijn de locatie-eisen van de landbouw? Vroeger: natuurlijke omstandigheden en nabijheid afzetmarkt. Nu: door globalisering anders

5 De globalisering heeft invloed op de locatiekeuze van de landbouw Natuurlijke omstandigheden niet zo belangrijk meer Intensieve landbouw in of bij kwetsbare gebieden veel duurder Transport is gemoderniseerd: afstand bijna onbelangrijk Gestegen grondprijs maakt schaalvergroting te duur

6 Niet overal is deze grootschalige, kapitaalsintensieve landbouw winstgevend of wenselijk. Leg dat uit!

7 Niet wenselijk: bijv. door bescherming van milieu en landschap Niet winstgevend: bijv. door te dure grond

8 Waarom steunt de EU deze kleinschalige landbouw? zeer moeilijke omstandigheden de boeren beschermen het milieu

9 De landbouw is geglobaliseerd Hoe zie je dat hier?

10 De EU heeft het zwaar in de concurrentie importheffingen De WTO wil ze afschaffen exportsubsidies Waardoor is de prijs van EU voedsel fors hoger dan de prijs op de wereldmarkt?

11 De WTO stelt dat het protectieve landbouwbeleid van westerse landen schadelijk is. Is vrijhandel beter?

12 Sommigen stellen dat vrijhandel tot grotere milieubelasting leidt. Hoe redeneert men dan? Vrijhandel leidt tot meer concurrentie. Boeren proberen zo goedkoop mogelijk en dus zo intensief mogelijk te produceren.

13 Oostenrijk schilderachtig landschap voor toeristen traditionele cultuurwaarden gezond imago bescherming ecosysteem Waarom worden bergboeren in Oostenrijk gesteund door de overheid?

14 Landbouw in Oostenrijk Een groot deel van Oostenrijk is niet geschikt voor de landbouw Waarom niet?

15 Is de Oostenrijkse landbouw kleinschaliger dan in Nederland? Moeilijke omstandigheden in grote delen van Oostenrijk

16 De Nederlandse landbouw onder druk De grens van de milieubelasting is bereikt Bovendien is de grond te duur voor verdere schaalvergroting. Waarom?

17 Gevolg van de druk op de landbouw Welk gevolg? steeds minder jonge boeren

18 Waarom stoppen boeren met hun bedrijf? Redenen daarvoor? stadsuitbreiding geen opvolgers faillissementen

19 De melkproductie stijgt nog steeds Waarom?

20 maar voor de boeren een trieste zaak Hun werk is hun leven

21 Gevolgen van de globalisering Vooral: grotere concurrentie Hoe kunnen boeren in zowel Oostenrijk als Nederland daarop reageren? groter worden slimmer zijn breder werken intensiveren (bedrijfsverplaatsingen) specialiseren diversifiëren

22 Welke strategie wordt op deze boerderij toegepast? diversificatie

23 Landbouwbeleid steeds door lokale omstandigheden bepaald

24 Waar besteedt Nederland veel geld aan?

25 en waar Oostenrijk vooral aan?

26 Supermarkten met eigen merk jagen de schaalvergroting aan Ze kopen allergoedkoopst in, waar ook ter wereld Hoe? Gevolgen?

27 Gevolgen van schaalvergroting Welke? Faillissementen van boeren (en de voedingsfabrieken die door die boeren worden bevoorraad) Minder keuze voor de consument, eenvormiger assortiment

28 In Oostenrijk is biologisch voedsel populairder en beter verkrijgbaar.

29 Hoe wordt het grote verschil tussen Oostenrijk en Nederland veroorzaakt? Biologische landbouw Nederland Oostenrijk % boeren 1,4 10 % areaal 1,5 13 Door verschillen in de lokale omstandigheden Welke verschillen? Verschillen in tradities en cultuur overheidsbeleid marketing van de biologische producten

30 Regionale verschillen in Nederland Er zijn meer biologische boeren waar cultuur minder traditioneel is landbouw meer onder druk staat door - milieumaatregelen - hoge grondprijs - onmogelijkheid van schaalvergroting

31 Regionale verschillen in Oostenrijk Hangen samen met het reliëf Verklaring? Van oudsher is de veeteelt er al extensief

32