Jaarverslag 2011 Crisis: ruimte voor nieuw denken Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling 1
VBDO Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling, stimuleert de verduurzaming van de kapitaalmarkt met actiegericht werk en onderzoek 3
OVER DIT VERSLAG Pieterstraat 11 3512 JT Utrecht +31(0) 30 234 00 31 info@vbdo.nl www.vbdo.nl Utrecht, 22 maart 2012 LECTORI SALUTEM! Voor u ligt het verslag van de VBDO over het jaar 2011. VBDO is het grootste en meest actieve Sustainable Investment Forum (SIF) van Europa geworden. Het jaar 2011 kende overeenkomsten met het jaar ervoor: onzekerheid over pen-sioenuitkeringen, veranderingen in het politieke landschap, harde bezuinigingen in alle sectoren, ontslagen bij bedrijven en vragen over de kredietwaardigheid van bepaalde landen. kapitaal te gebruiken om de wereld te verduurzamen. Anders gezegd: om hande-lingsperspectieven te ontwikkelen voor mondiale ontwikkelingen waar we ons nu voor gesteld zien: bevolkingsgroei, klimaatverandering, verstedelijking, grondstof-, energie- en watertekort VBDO is het grootste en meest actieve Sustainable Investment Forum van Europa geworden Zoals gebruikelijk hanteert de VBDO een verslag volgens de richtlijnen van het Glo-bal Reporting Initiative. Hierbij wordt aandacht besteed aan de relevante duur-zaamheidindicatoren en vindt een controle plaats door een externe accountant. Voor een kleine organisatie zoals de VBDO is dit een hele investering maar we zijn het aan onze stand verplicht. De VBDO kan haar werk niet doen zonder haar leden en sponsoren. We willen deze hierbij dan ook van harte bedanken voor hun bijdrage van het afgelopen jaar. Ik wil u van harte uitnodigen om met de VBDO in gesprek te gaan over dit jaarver-slag. Voor informatie, vragen en opmerkingen kunt u rechtstreeks mailen met: Giuseppe.vanderhelm@vbdo.nl Hartelijke groet/kind regards, Giuseppe van der Helm Directeur VBDO Voorzitter Eurosif +31 (0)30 2340031 www.vbdo.nl 5 Rekening nr. ING 6890957 IBAN: NL13INGB0006890957 Swift/BIC: INGBNL2A BTW nr. 8042.84.209B01 K.v.K. Amsterdam 40538.966
INHOUDSOPGAVE Over dit verslag 5 Voorwoord van de directie 11 Leden 11 Engagement 12 Projecten 12 Projecten ten behoeve van bedrijven 12 Communicatie 12 Eurosif 13 Organisatie 13 Verwachtingen 2012 13 Verslag van het bestuur 15 De Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling 19 Over de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling 19 Visie, missie en ambitie 19 Strategie 19 De Basis 20 De organisatie 20 Structuur 20 Het VBDO bestuur 20 VBDO lidmaatschap 22 Particuliere leden 22 Institutionele leden 22 Platformoverleg 22 Algemene Ledenvergadering 2011 22 Onderzoeken en projecten in 2011 25 Duurzaam ondernemen 25 Verantwoord ketenbeheer 25 Business balance 25 Biodiversiteit en ecosystemen 26 Stakeholderdialogen 26 Website duurzaamaandeel 27 Mensenrechten en bedrijfsleven 27 Engagement 28 En verder 28 Vooruitzichten 28 7
INHOUDSOPGAVE Projecten duurzaam beleggen 29 Duurzaam sparen en beleggen 2011 29 Benchmark verantwoord beleggen voor pensioenfondsen 2011 30 Benchmark verantwoord beleggen door maatschappelijke instellingen 2011 30 Eurosif corporate pension funds and sustainable investment study 31 VBDO onderzoek: duurzaam beleggen en kerkelijke instellingen; god, geld en geloof 32 Benchmark verantwoord beleggen verzekeraars 2011 33 Onderzoek beleggen & voedingsgrondstoffen 34 Vooruitzichten 35 Communicatie 37 Website VBDO 37 Social Media 37 Aandacht in de media 37 Digitale nieuwsbrief 37 VBDO bericht 37 VBDO events 2011 38 Week van het duurzaam beleggen 2011 38 MVO- Communicatie naar een hoger niveau 38 Seminar Duurzaam Beleggen voor Maatschappelijke Instellingen 38 Ontbijtbijeenkomst Share- a- bite, Share an insight 38 Het Platform Duurzame en Solidaire Economie (PDSE) 38 Ketenbeheer award 39 Vooruitzichten communicatie 39 Digitale nieuwsbrief 39 www.vbdo.nl 39 www.goed- geld.nl 39 Social Media 39 Seminars 2012 40 High Net Worth Individuals 40 MVO Verslaglegging 40 De week van het duurzaam beleggen 40 De Cijfers 43 Balans per 31 december 2011 43 Staat van baten en lasten 44 Kasstroomoverzicht 45 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 46 Grondslagen van waardering 46 Grondslagen van resultaatbepaling 46 Uitleg verschillen balans met 2010 47 Staat van baten en lasten 47 Toelichting op de balans (activa) 48 Toelichting op de balans (activa) 49 Toelichting op de balans (passiva) 50 Toelichting op de staat van baten en lasten 52 Begroting 2012 55 Controleverklaring 56 Duurzame bedrijfsvoering 59 Inleiding 59 Sociale prestaties 59 Doelstelling 59 Verhuizing 59 Werknemers 59 Verzuim 60 Opleiding 60 Milieuprestaties 60 Milieudoelstelling 60 Milieu- effecten 60 Emissies 60 CO 2 - emissies als gevolg van kantoorgebonden energiegebruik 60 CO 2 - emissies als gevolg van transport 61 CO 2 - emissies totaal 61 Papiergebruik 63 Overig materiaalgebruik 63 Afvalproductie 63 Uitbesteed werk 63 Duurzaamheid vooruitzichten 64 Energie 64 Papier 64 VBDO Beleggingsbeleid 67 Spaar- en betaalrekeningen 67 Aandelen 67 Pensioen 67 Bijlagen 69 Aangesloten institutionele leden 2011 69 Overzicht media 2011 70 Samenvatting Logboek Engagement 2011 74 AVA bezoeken 75 Achtergronden voor berekening milieubelasting 76 GRI checklist 78 8 9
VOORWOORD VAN DE DIRECTIE nog, de problemen met de Euro trokken diepe sporen in het toch al omwoelde vertrouwen in de economie nog steeds koning was, leidend tot een overdreven kortetermijngerichtheid, bleek anderzijds het besef te groeien dat we de problemen niet moesten bestrijden met de denkwijze die juist tot deze problemen heeft geleid. Bedrijven die het duurzame pad reeds bewandelden bleken hier vaak voordeel van te ondervinden door kostenbesparingen, innovatie of waardecreatie voor hun afnemers. Bedrijven die nog niet zo actief waren met MVO begonnen hiermee. Dit bleek ook uit onze Benchmark Verantwoord Ketenbeheer die in december 2011 verscheen. groen beleggen, maar dit werd gecompenseerd door een grotere instroom van geld in duurzame spaar- en beleggingsproducten. Niet alleen groeiden de duurzame banken stevig, maar ook werkten alle grote Neder-landse banken aan het mainstreamen van duurzaam beleggen. Het belangrijkste nieuwe initiatief in 2011 was de eerste Week van het Duurzaam Beleggen Leden In 2011 groeide het aantal institutionele leden van de VBDO van 46 naar 56. Drie organisaties hebben een Het aantal particuliere leden daalde van 730 in 2010 naar 680 in 2011, in lijn met de trend die ook bij andere goede doelen zichtbaar is. De VBDO zal zich de komende jaren meer richten op de consument, bijvoorbeeld via nieuwe websites en de Week van het Duurzaam Beleggen. We hopen dat dit een positieve uitwerking heeft op het aantal particuliere leden. Engagement In 2011 bezocht de VBDO weer meer aandeelhoudersvergaderingen dan in voorgaande jaren: de vereniging stelde vragen over verantwoord ondernemen bij 62 beursgenoteerde bedrijven. Thema s dit jaar waren biodiversiteit, aandacht voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en de duurzame bonus. Op alle terreinen was er vooruitgang, zo lazen we in de VBDO aandeelhoudersrapportage Duurzame ontwikkeling bij 62 Nederlandse, beursgenoteerde bedrijven. Naast de aandeelhoudersvergaderingen vonden er een aantal engagementgesprekken met beursgenoteerde ondernemingen plaats. Voor Fonds 1818 voerde de VBDO engagement uit. Voor het eerst werden hierbij ook bedrijven in het buitenland bezocht: in het Verenigd Koninkrijk stelden we vragen aan Marks & Spencer en aan British Telecom. De VBDO organiseerde (multi)stakeholderdialogen voor zes bedrijven en één brancheorganisatie. Deze dialogen helpen bedrijven feedback te ontvangen op hun duurzaamheidbeleid, prioriteiten te stellen en sug-gesties te krijgen voor volgende stappen. 10 11
Projecten middelen te vinden om onze projecten uit te voeren. Toch is dit gelukt en lagen de totale projectinkomsten iets boven die van 2010. De projectinkomsten vormden in 2011 bijna 66% van onze inkomsten. Projecten Financiële projecten In 2011 zijn de benchmarks voor Pensioenfondsen, Verzekeraars en Maatschappelijke Instellingen voort-gezet. Nieuw was de Benchmark Kerkelijke Instellingen. Benchmarkonderzoeken meten de mate waarin organisaties binnen een bepaalde sector duurzaam beleggen. Juist de continuïteit van deze metingen blijkt voor gedragsverandering te zorgen. Ook is voor de elfde keer het marktonderzoek naar de retailmarkt voor duurzaam sparen en beleggen in Nederland uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat het marktaandeel ondanks de verschillende crises en de af- De VBDO is in 2011 met ondersteuning van SBOS, Oxfam Novib, SBW en het Wereld Natuurfonds een onder-zoek gestart naar de impact van het investeren in commodities op de voedselprijzen. Dit onderzoek zal in het tweede kwartaal van 2012 worden afgerond. Projecten ten behoeve van bedrijven Naast engagement, waarin we bepaalde thema s bij bedrijven onder de aandacht brengen, probeert de VBDO ook mee te denken over de wijze waarop dit kan. Zo is er een onderzoek afgerond naar de wijze waarop een onderneming aandacht kan geven aan biodiversiteit. Dit onderzoek werd samen met de Nyen-rode Business Universiteit, het Natural Value Initiative, Fauna & Flora International en het United Nations Environment Programme Finance Initiative uitgevoerd. Een onderzoek naar de operationalisering van de Ruggie Principles of Business and Human Rights is gestart. Dit moet leiden tot een conferentie op 12 juni 2012. De VBDO herhaalde ook in 2012 zijn oudste benchmark: Verantwoord Ketenbeheer. Een onafhankelijke jury kende aan Philips de Verantwoord Ketenbeheer Award 2011 toe. Deze is uitgereikt tijdens een avond-seminar bij KPMG. Tevens werd een rondetafelbijeenkomst met een aantal voorlopers op het terrein van ketenbeheer georganiseerd. Dit leidde tot het boekje Verantwoord ketenbeheer; van risicomanagement naar waardecreatie in samenwerking met KPMG Sustainability. informatie over Nederlandse beursgenoteerde bedrijven, gegroepeerd per bedrijf, sector en thema. Communicatie Na vrijwel elk onderzoek volgt een seminar, waarin resultaten worden gepresenteerd aan de onderzochte sector. Samen wordt gekeken naar de gevolgen daarvan voor de eigen werkwijze. Zo werd in december naar aanleiding van de Benchmark Verzekeraars bij Delta Lloyd de ontbijtsessie Share- a- bite, Share an Insight georganiseerd. In september werd samen met GRI, AEGON en DHV het jaarlijkse congres over MVO verslaglegging georganiseerd. Het belangrijkste nieuwe initiatief in 2011 was de eerste Week van het Duurzaam Beleggen, die de VBDO samen met ABN AMRO, ASN Bank, AEGON, BinckBank, Delta Lloyd, ING, Rabobank en Triodos Bank heeft opgezet. De week begon op 21 november met het openen van de Amsterdamse beurs. Het doel van de week is om duurzaam beleggen op de kaart te zetten, vooral bij beleggingsadviseurs en particulieren. Het evene-ment wordt de komende jaren herhaald. Eurosif In 2011 vertrok de directeur van Eurosif, Matt Christensen. Gedurende een aantal maanden heb ik zijn taken waargenomen. Inmiddels is er een goede opvolger in de persoon van François Passant gevonden. Kees Gootjes heeft de coördinatie van een nieuw Europees project, een onderzoek naar duurzaam beleggen door ondernemingspensioenfondsen in Europa, op zich genomen. In september 2011 zijn de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd bij een conferentie van Responsible Investor in Amsterdam. Het rapport is te vinden op Corporate Pension Funds & Sustainable Investment Study. Organisatie Per 1 september 2011 houdt de VBDO kantoor op Pieterstraat 11 te Utrecht. Na 16 jaar in Culemborg op ver-schillende locaties is de vereniging verhuisd naar de binnenstad van Utrecht. Reden hiervoor is de centrale ligging en de betere bereikbaarheid per openbaar vervoer. De VBDO wordt geroemd om zijn productiviteit, maar al deze (nieuwe) projecten vroegen om een uitbrei-ding van onze capaciteit. Niet alleen werd het aantal dagen voor projectmanagers uitgebreid, maar ook werd een deel van de ondersteuning die eerst extern werd uitgevoerd, naar binnen gehaald. Te denken valt Financiële resultaten toegenomen personeelskosten (24% toename) is er slechts een licht verlies gemaakt van 835. Verwachtingen 2012 In 2012 gaan we het aantal aandeelhoudersvergaderingen dat we bezoeken weer uitbreiden, onder andere met buitenlandse bedrijven die in Nederland hun hoofdvestiging hebben. Er staan bezoeken aan totaal zo n 80 bedrijven op de agenda. Alle bestaande benchmarks worden vervolgd, waarbij ook een aantal praktische hulpmiddelen zullen worden ontwikkeld voor vermogensfondsen, kleinere pensioenfondsen om een start te maken met duurzaam be-leggen. Nieuwe benchmarks zijn voorzien voor Vermogensfondsen, Private Equity en Vastgoed. VBDO lan- Nederland verkrijgbaar zijn voor particulieren zal aangeven. De eigen site www.vbdo.nl zal toegankelijker worden gemaakt en een Engelstalig deel krijgen. De site www.duurzaamaandeel.nl wordt uitgebreid met de small- en midcap. Tevens zal deze site meer mogelijkheden krijgen voor een actieve deelname van bezoe-kers, bijvoorbeeld door hun stem mee te geven aan de VBDO bij aandeelhoudersvergaderingen. We zullen hierbij ook meer gebruik gaan maken van social media. Het aantal seminars zal worden uitgebreid, onder andere met een bijeenkomst voor High Net Worth Indi-viduals, en ook met kortere lunchbijeenkomsten rondom een bepaald duurzaam thema. Bij al deze activiteiten kunnen we ons verheugen in een toenemende samenwerking met onze leden. Zonder hen, en zonder de partijen die ons onderzoek ondersteunen, zouden we niet kunnen werken aan onze meer lange termijn te opereren. Van harte dank ik alle partijen voor hun inzet om samen met de VBDO te strijden voor een rechtvaardiger samenleving die ook op termijn houdbaar is. Giuseppe van der Helm Directeur VBDO 12 13
VERSLAG VAN HET BESTUUR Het jaar 2011 was voor de VBDO zowel extern als intern een erg volatiel jaar, om in beleggerstermen te spreken. Het was bepaald niet allemaal business as usual. dit al sinds jaar en dag, maar beter laat dan nooit lijkt het besef nu toch ook in bredere beleggerskring door te dringen. De crisis als zegen, wie had dàt ooit gedacht. Op intern vlak verdient speciale vermelding dat de VBDO van haar bakermat Culemborg verhuisde naar een passend nieuw kantoor in Utrecht, met als verheugend neveneffect een vitalisering van onze interne organisatie. Verder hebben wij onze personele bezetting in 2011 kwantitatief en kwalitatief versterkt. Dit gebeurde met het oog op de zich steeds uitbreidende werkzaamheden en de toenemende complexiteit van de materie waarmee de VBDO zich bezighoudt. Wat ook niet onvermeld mag blijven, betreft de tot-standkoming van een strategie voor de komende jaren. Wij zullen hierover berichten op onze algemene ledenvergadering van 2012. De verduurzaming van de kapitaalmarkt zal zich voortzetten. Dit ongetwijfeld onomkeerbare proces leidt volgens onze overtuiging tot een gezondere en meer rechtvaardige wereld. Zoals uit dit verslag ondubbelzinnig valt op te maken, kent de VBDO een indrukwekkend aantal delive-rables. Indrukwekkend, als men zich realiseert dat dit allemaal uit de handen van een verhoudingsgewijs bescheiden aantal zeer gedreven en toegewijde medewerkers komt, onder de regie van onze energieke en huishouding aardig op orde is. Vanaf deze plaats spreekt het bestuur dan ook graag zijn welgemeende erkentelijkheid en waardering aan hen uit voor het vele en goede dat zij tot stand hebben gebracht! Conform artikel 12.3 van de statuten leggen wij de verenigingsleden hierbij het Jaarverslag 2011 van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling ter goedkeuring voor. Het jaar 2011 werd afge-sloten met een negatief resultaat van 835. Het bestuur verzoekt de Algemene Ledenvergadering de Jaarrekening 2011 vast te stellen en in mindering te brengen van de algemene reserve. Het bestuur wil een algemene reserve aanhouden ter grootte van minimaal drie en maximaal zes maanden van de jaar-lijkse structurele lasten. Uitgaande van de structurele lasten in 2011 (totale lasten exclusief de kosten van activiteiten) is de omvang van de algemene reserve gemaximeerd op 223.338. Het verschil met de omvang van de algemene reserve eind 2011 bedraagt 34.695. De Algemene Ledenvergadering van 2011 vond plaats op 30 maart 2011 bij Aristo Utrecht. Het bestuur kwam in 2011 vier maal bijeen. De bestuursvergaderingen worden in overleg met de bestuursvoorzitter voorbereid door de directie, die deelneemt aan deze vergaderingen. Tot de vaste onderwerpen die ook begroting, het beoordelen van de bereikte resultaten en het vaststellen van de begroting en de plannen voor het volgende jaar. 14 15
Wat staat de VBDO te wachten. Waar gaat het bestuur zich mee bezig houden? Tot slot een korte blik op de naaste toekomst. Wij gaan onze inspanningen op het vlak van het aantrek-ken van nieuwe institutionele en ook en vooral particuliere leden intensiveren. Zo willen wij onze legiti-matie versterken. Het ligt voorts in de rede dat de verduurzaming van de kapitaalmarkt zich verder zal voortzetten. Dit ongetwijfeld onomkeerbare proces leidt volgens onze overtuiging tot een gezondere en meer rechtvaardige wereld. Dáár doen we het allemaal voor. Jan Pieter Six Voorzitter bestuur VBDO Utrecht, 28 maart 2012 16 17
VERENIGING VAN VOOR DUURZAME BELEGGERS ONTWIKKELING OVER DE VERENIGING VAN BELEGGERS VOOR DUURZAME ONTWIKKELING De VBDO heeft als doel Het behartigen van de belangen van institutionele en particuliere beleggers die wensen bij te dragen aan duurzame ontwikkeling. De VBDO treedt om die reden op in het maatschappelijke debat over duurzaamheid. Omdat de VBDO voor-namelijk aandeelhouders vertegenwoordigt, voert zij het debat met beursgenoteerde ondernemingen en institutionele beleggers. Visie, missie en ambitie De Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) is opgericht met het doel om de kapitaal- -criteria. De VBDO maakt multinationals en beleggers bewust van hun bijdrage aan een duurzame kapitaal-markt. Dit doet de vereniging door hen te wijzen op maatschappelijke verantwoordelijkheid. De vereniging blijft zich inzetten voor het verduurzamen van de kapitaalmarkt in samenwerking met haar stakeholdergroepen. De kapitaalmarkt bestaat voor de VBDO uit meerdere partijen. Aan de ene kant zijn er de beleggers, zowel grote beleggers als particulieren. Aan de andere kant zijn er de ondernemingen waarin wordt belegd. De VBDO beweegt beide partijen tot meer duurzaamheid. Ze strekt haar werkzaamheden in toenemende mate uit naar andere asset classes, zoals vastgoed en private equity. basis van sociale- en milieucriteria vraag en aanbod bij elkaar brengt. De focus ligt daarbij op Nederland in een internationale, voornamelijk Europese, context. Strategie In 2009 maakte de VBDO een begin met een discussie over de herziening van de strategie tot 2013. In 2011 is de strategie opnieuw onder de loep genomen. De vereniging blijft zich inzetten voor het verduurzamen van de kapitaalmarkt in samenwerking met haar stakeholdergroepen. Financiële instellingen Deze organisaties kunnen lid worden van de VBDO. De vereniging roept deze bedrijven op om meer moge-lijkheden aan te bieden aan beleggers die duurzaam willen beleggen en tegelijkertijd hun eigen bedrijfs-voering te verduurzamen. De vereniging volgt deze bedrijven en hun producten kritisch en wil samen met hen de markt van duurzaam beleggen vergroten. Dit laatste doet de VBDO middels een actieve lobby naar de politiek en door samenwerking in onderzoeken, websites en seminars. Bedrijven Enerzijds volgt de VBDO de Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen kritisch via benchmarks en en-gagement, maar hiernaast probeert de vereniging ook oplossingen en best practices aan te bieden. Voor-beelden daarvan zijn de Praktijkgids voor duurzame remuneratie (Sustainable Remuneration, a guide for linking sustainable goals to executive incentives) in samenwerking met DHV, Hay Group en Economische 18 19
Zaken, Landbouw en Innovatie. Daarnaast het boekje Verantwoord ketenbeheer; van risicomanagement naar waardecreatie, uitgebracht in samenwerking met KPMG Sustainability. Het is een bijdrage aan het delen van best practices en het ontwikkelen van gedachten over de toekomst van verantwoord ke-tenbeheer. Daarnaast organiseert de VBDO (multi- )stakeholderdialogen met verschillende Nederlandse beursgenoteerde bedrijven. Maatschappelijke organisaties De VBDO is lid van het MVO Platform en trekt samen met andere NGO s op om de overheid en de politiek op te roepen duurzaamheid actiever te stimuleren en bedrijven op te roepen te verduurzamen. De VBDO richt zich daarbij op internationaal erkende normen. Het nastreven van (inter- )nationale normen en af-spraken is voor de VBDO belangrijker dan het najagen van kortetermijndoelen. Waar mogelijk, probeert de VBDO gezien haar unieke positie te bemiddelen tussen de verschillende belanghebbenden. Tenslotte is en blijft de VBDO een multi- stakeholderorganisatie met particuliere en ondanks het feit dat deze soms ook tot problemen kan leiden. Leden die meegenomen worden in onze benchmarks kunnen soms een minder goede beoordeling krijgen. De VBDO heeft een beperkte capaciteit in verhouding met de vele projecten die worden uitgevoerd. Om minder kwetsbaar te zijn, heeft de VBDO een aantal stagiaires aangenomen in 2011. Hierdoor is het draag-vlak van de organisatie uitgebouwd. DE BASIS De organisatie De VBDO wil voor haar particuliere en institutionele leden stevige ambities realiseren. Dit doet de vere-niging met een toegewijd bestuur en een deskundig team dat zich met de dagelijks werkzaamheden van de vereniging bezighoudt. Structuur Het bestuur heeft voornamelijk een toezichthoudende functie als het aankomt op de dagelijkse werk-zaamheden. Zij bestuurt op afstand. De leden van het bestuur worden benoemd door de Algemene Leden-vergadering. Het bestuur telde in 2011 vijf leden. Het VBDO bestuur Voorzitter De heer J.P.H. Six Datum van benoeming : 30 maart 2010 Einde termijn : 2014 (eerste termijn) Werkzaam als : Zelfstandig adviseur Relevante nevenfuncties : Vice- voorzitter Stichting Instituut Asbestslachtoffers Lid commissie Maatschappelijk Ondernemen van de BZW (regio Z- W van VNO- NCW) Lid Raad van Commissarissen ASN Vermogensbeheer BV Voorzitter penningmeester van de Districtscommissie s- Hertogenbosch/Eind-hoven van Stichting Fonds 1815 Penningmeester De heer. J.A.J.W. Nieuwenhuys Datum van benoeming : 24 maart 2009 (Penningmeester vanaf 30 maart 2010, daarvoor lid van bestuur ) Einde termijn : 2013 (eerste termijn) Werkzaam als : Directeur ASN Vermogensbeheer Bestuurslid stichting Human Rights Watch Bestuurslid stichting Jan 17 Bestuurslid Ethical Property Company Nederland Raad van advies Pymwymic Lid De heer B. Taverne Datum van benoeming : 30 maart 2005 Einde termijn : 2012 (tweede termijn) Werkzaam als : Hoofd Duurzame Ontwikkelingen Rabobank Nederland Relevante nevenfuncties : Redactieadviesraad Koninklijke Van Gorcum Penningmeester Vereniging Global Compact Nederland Curatorium ESAA Executive Programs EUR Lid De heer L. Simons Datum van benoeming : 30 maart 2010 Einde termijn : 2014 (tweede termijn) Werkzaam als : Eigenaar NewForesight (consulent en ondernemer) en eigenaar SCOPEinsight (rating voor boeren) Relevante nevenfuncties : Bestuurfunctie Agri profocus (sinds eind 2011) Lid Mevrouw M. van Putten Datum van benoeming : 30 maart 2010 Einde termijn : 2014 (eerste termijn) Werkzaam als : Senior Advisor van het Complaints Mechanism van de Europese Investerings-bank Lid van de Independent Compliance Review Mechanism van de African Devel-opment Bank tot juni 2011. Relevante nevenfunctie : Vice- voorzitter van de European Centre for Development Policy Management (ECDPM) Voorzitter van de Oost Europa committee van de SKAN Fonds Commissaris Koninklijk Instituut voor de Tropen Lid van de Raad van Toezicht van de KNCV Tuberculosefonds Lid Raad van Toezicht Share Fair Fund Triodos Bank Bestuursleden zijn onafhankelijk en kunnen eenmaal voor een periode van vier jaar worden herbenoemd. Bestuursfuncties zijn op vrijwillige basis. De vergoedingen van het bestuur worden alleen gegeven op basis van gemaakte onkosten. Het bestuur stelt het rooster van aftreden vast. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de dagelijkse werkzaamheden en aansturing van de -nisgeving voorgelegd aan de Algemene Ledenvergadering. 20 21
VBDO lidmaatschap De VBDO heeft institutionele en particuliere leden. Deze leden zijn geïnteresseerd of werkzaam in het veld van duurzaam beleggen en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zowel institutionele en par-ticuliere leden hebben directe inspraak op de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. De eerste groep komt daarnaast bij elkaar in het VBDO Platform (zie hieronder). Particuliere leden Ledenwerving Het aantal particuliere leden daalde van 730 in 2010 naar 680 in 2011. Opzeggingen houden vooral ver-band met bezuinigen in de huiselijke situatie, vanwege de crisis. In 2011 is er afgesproken met ASN Ver-mogensbeheer om in 2012 een wervingsactie uit te voeren. Institutionele leden Ledenwerving In 2011 groeide het aantal institutionele leden (organisaties) van de VBDO van 46 naar 56. Drie organisa- sloten organisaties. De VBDO verwelkomde in 2011 de volgende institutionele leden: ABN AMRO, BECO, Createlli, Good Com-pany, IMS, Milieudefensie, Nierstichting Nederland, SNS Asset Management, Stampa Communications, Stichting Pensioenfonds DHV, Van Lanschot Bankiers, Westland Utrecht Bank, CNV Internationaal, Ernst & Young, Accountants LLP en Financial Wise. Platformoverleg VBDO houdt vier maal per jaar een bijenkomst met haar institutionele leden, in het zogenoemde Plat-formoverleg. Hierbij worden de lopende en op handen zijnde projecten en events besproken. Kennis en ervaring op het terrein van duurzaam beleggen worden uitgewisseld. In het eerste overleg van 2011 is de strategie van de VBDO besproken met de institutionele leden. Algemene Ledenvergadering 2011 Tijdens de Algemene Ledenvergadering kunnen zowel particuliere als institutionele leden vragen stellen aan het bestuur over het verslag. Op 30 maart 2011 hield de VBDO haar vijftiende ledenvergadering bij naar de oorzaken en consequenties van hoge voedselprijzen, de rol van speculanten en de rol van institu-tionele beleggers. Dit gold als aftrap voor het onderzoek van de VBDO naar de rol en handelingsperspec-tieven van institutionele beleggers wat betreft het beleggen in voedselcommodities en voedselzekerheid. 22 23
ONDERZOEKEN EN PROJECTEN 2011 DUURZAAM ONDERNEMEN Verantwoord Ketenbeheer In 2011 voerde de VBDO voor de zesde maal de Verantwoord Ketenbeheer Benchmark uit, zoals vorig jaar op alle kansen en bedreigingen in de totale levenscyclus van een product; van grondstof tot hergebruik van afgedankte producten. Deze jaarlijkse vergelijkende studie laat ieder jaar een stijgende lijn zien. Steeds -tatierisico s, maar steeds vaker ook omdat duurzaam ondernemen de beste zakelijke kansen biedt. Steeds meer pensioenfondsen weten de VBDO te vinden en boeken daardoor vooruitgang. De VBDO gelooft dat geldstromen de kansen van een duurzame samenleving bepalen. De VBDO kiest daarom de kapitaalmarkt als domein om haar visie, een duurzame samenleving, te realiseren. De kapitaalmarkt bestaat uit meerdere partijen. Aan de ene kant zijn dat de particuliere en institutionele beleggers. Aan de andere kant zijn er ondernemingen waarin belegd wordt. De VBDO zet door haar onderzoeken en projecten beide kanten aan tot duurzaam handelen. In 2011 is de nadruk verlegd van zaken als bestuur en visie op gebied van duurzaamheid naar de uitvoering en het managen daarvan. De meeste bedrijven hebben inmiddels een visie en beleid opgesteld, maar de volgende stap is om deze tot uitvoering te brengen en daar transparant over te rapporteren. Daarnaast heeft de VBDO op het gebied van visie de maximaal te behalen score verhoogd van 5 naar 7 punten, om zo de bijzondere langetermijnambities van bedrijven als Unilever en DSM passend te kunnen waarderen. De aangepaste wijze van beoordelen heeft echter weinig veranderd aan het selecte groepje van best scorende bedrijven: Ahold, Akzo Nobel, ASML, DSM, Philips, Reed Elsevier en Unilever behoren al enkele jaren tot de onbetwiste koplopers in de ranglijst. Philips wist in 2010 het beste haar leveranciers mee te nemen in de verduurzaming van de keten en heeft dit in 2011 zelfs weten te verbeteren. Daarmee is Philips de onbetwiste koploper op gebied van verantwoord ketenbeheer. De beweging in het speelveld komt dit jaar vooral voort uit de middenmoot: veel bedrijven hebben hun visie, beleid en management op gebied van verantwoord ketenbeheer tot wasdom laten komen. Daarbij valt op dat de bouwsector als geheel zich in een snel stijgende lijn bevindt. Ook de bedrijven in de kopgroep weten zich nog steeds te verbeteren op het gebied van de uitvoering van het beleid en de transparantie daarover. Er is echter niet alleen goed nieuws te melden. Sommige bedrijven laten nog steeds geen duidelijke verbeteringen zien en blijven daardoor achterblijvers. In samenwerking met KPMG Sustainability heeft de VBDO een handleiding voor de business case van verantwoord ketenbeheer uitgegeven: Verantwoord ketenbeheer; van risico-management naar waardecreatie Business Balance In 2010 heeft de VBDO met Cataly Partners B.V. een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor een geza-menlijke normontwikkeling op het gebied van Duurzaam Ondernemen. Deze samenwerking heeft gezorgd voor de introductie en toepassing van de Business Balance: kortweg de onderlinge verhouding van People, concreet, praktisch en toetsbaar referentiekader waarin ook de bedrijfseconomische kant van MVO expli-ciet is opgenomen. In 2011 heeft dit geresulteerd in een onderzoek naar de Business Balance van Neder-landse beursgenoteerde bedrijven. De Business Balance is een prestatiegedreven concept voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en benadert dit vanuit een zakelijk perspectief. Dit concept gaat uit van een hoog ambitieniveau voor een sociaal- economische verantwoordelijkheid, minimalisatie van milieu- effecten en bedrijfseconomische continuïteit. De Business Balance gaat over transparantie, benchmarking, ambitie en ketenbeheer op 24 25