Visiedocument BAB Doel van het visiedocument Het visiedocument beschrijft beknopt de achtergronden, doelstellingen, kaders en aanpak van het project BAB voor de komende jaren. Dit vanuit het perspectief van zowel de bouwbedrijven, groothandel als de fabrikanten (toeleverende industrie) zodat al deze partijen een goed beeld krijgen van het belang c.q. meerwaarde van BAB voor het eigen bedrijf of organisatie. 1. Aanleiding en achtgronden In de moderne wereld gaat alles sneller, wordt de klant steeds veeleisender en moeten tegelijkertijd de kosten en risico s integraal naar beneden. Zo ook in de bouwwereld. Willen bedrijven hierop effectief inspelen dan vraagt dit om een intensieve(re) manier van samenwerken en het optimaliseren van de onderlinge informatie-uitwisseling. Mede op basis van berichtenstandaarden voor elektronisch communicatie heeft een groot aantal bedrijven in de bouwkolom1 de laatste jaren initiatieven ontwikkeld op het gebied van digitalisering van deze informatie-uitwisseling en het digitaal uitwisselen van artikelinformatie van catalogusartikelen. Het tempo van deze ontwikkelingen gaat velen te langzaam en zij ervaren een dergelijk project als arbeidsintensief (elke samenwerking tussen 2 partijen is een maatwerkkoppeling). De toeleverende industrie en groothandel ervaren dit onder meer doordat het aantal elektronische orders dat zij ontvangt laag blijft en zij artikelinformatie op verschillende manieren moet aanleveren en onderhouden. Bouwbedrijven op hun beurt verliezen veel tijd aan onder meer het vinden van de juiste artikelen en de administratieve afhandeling van het bestel-, administratie- en betaalproces. Daarbij blijven voor alle partijen de faal- en overheadkosten hoog. 1 De bouwkolom omvat alle bedrijven en partijen betrokken van ontwerp tot realisatie en onderhoud van een bouwwerk.
visiedocument BAB - maart 2012 pagina 2 2. BAB-project en doelstellingen In oktober en november 2011 hebben de grootste bouwbedrijven van ons land, een grote groep vooraanstaande toeleveringsbedrijven bovengenoemde belemmeringen onderkend en gezamenlijk, met de betreffende brancheorganisaties, het initiatief genomen om deze situatie te verbeteren. Hiervoor hebben zij het BAB-project gedefinieerd. Met dit project willen de initiatiefnemers in drie jaar (1 juli 12 t/m 1 juni 15) de bestaande belemmeringen op het gebied elektronische communicatie wegnemen zodat bedrijven in de bouwkolom op efficiënte en effectieve wijze digitale informatie met elkaar kunnen uitwisselen in met name het realisatieproces (zie 3e figuur in dit visiedocument). Dit geldt zowel bij het opstarten als het onderhouden van de digitale samenwerking in de bouwkolom. BAB leidt daarnaast tot een algemene kwaliteitsverbetering in de gehele bouwkolom. Deze doelstelling en andere zaken worden nader uitgewerkt in een plan van aanpak. 3. Positionering van BAB BAB is een initiatief van, voor en door bedrijven uit de bouwkolom, die in de eigen praktijk het uitwisselen van digitale informatie willen verbeteren. BAB is nadrukkelijk geen systeem, maar zoekt bij het realiseren van de eigen doelstellingen juist de verbinding met bestaande initiatieven en partijen op het gebied van digitale informatieuitwisseling in de bouwkolom. De bestaande initiatieven in de bouw-, bouwmaterialen-, installatie- en ijzerwarenbranche, de betrokken brancheorganisaties en de positie van BAB zijn in onderstaande afbeeldingen op vereenvoudigde wijze grafisch weergegeven.
visiedocument BAB - maart 2012 pagina 3 De brancheorganisaties UNETO-VNI, VERTAZ en VVNH zijn niet direct als partij, maar wel via hun leden respectievelijk Hibin betrokken bij BAB. ICT-leveranciers (ERP-systemen) van de bedrijven zijn in de voorgaande afbeelding niet opgenomen, maar worden bij het realiseren van de verbeteringen wel nadrukkelijk betrokken. 4. Uitdaging De uitdaging van BAB bestaat uit het wegnemen van de belangrijkste hindernissen die een effectieve digitalisering van de informatie-uitwisseling tussen bedrijven in de bouwkolom vertragen of zelfs belemmeren. Het gaat hierbij onder meer om: Het vergroten van de beschikbaarheid (vindbaarheid) en bruikbaarheid van artikelinformatie. Bouwbedrijven doen soms zaken met ruim 100 catalogileveranciers; iedere leverancier stelt artikelinformatie op een eigen manier(en) op en maakt deze beschikbaar voor klanten. Het opstellen, vinden, gebruiken en beheren van artikelinformatie is op deze wijze voor alle partijen arbeidsintensief. Het accepteren en implementeren van berichtenstandaarden door de grootste bouwen toeleveringsbedrijven. In de huidige praktijk hebben nog niet alle bedrijven dit opgepakt en in voldoende mate doorgevoerd. Bedrijven spreken daardoor vaak
visiedocument BAB - maart 2012 pagina 4 een andere digitale taal. Het vertaalbaar maken van informatie tussen bedrijven gebeurt daarom veelal één op één, wat kostbaar is. Het vereenvoudigen van de digitale bereikbaarheid (interoperabiliteit van systemen) van de bedrijven. Nu worden overwegend unieke één op één relaties gelegd die onderling ook nog eens van elkaar verschillen. Het aangaan en onderhouden van een digitale relatie wordt daarmee een complexe aangelegenheid. Het selecteren van voorkeur IT dienstverlener(s) / artikelbestandsbeheerder(s) die de artikelbestanden gaat/gaan beheren, classificeren en verrijken, om zodoende samenhang te creëren tussen de verschillende initiatieven op het gebied van artikelbeheer die nu al bestaan. In de bouw- en aanpalende branches bestaan meerdere, onderling verschillende, initiatieven op het gebied van beheer en publicatie van artikelinformatie. Dit zorgt voor complexiteit en werkt kostenverhogend. Met het oppakken van deze vier uitdagingen gaat BAB de digitale informatieuitwisseling in de bouwkolom wezenlijk verbeteren. 5. Aanpak BAB is een project van, voor en door bedrijven uit de gehele bouwkolom. Voor het succes van het project is het van belang dat vanaf het begin enkele grote en toonaangevende bedrijven de uidagingen onderschrijven en bereid zijn de verbeteringen in een gezamenlijk project op te pakken. De focus ligt hierbij op het realiseren van concrete verbeteringen in de praktijk van de bedrijven. De resultaten worden vervolgens beschikbaar gemaakt voor alle bedrijven in de bouwkolom. BAB verbindt hierbij wat er al is en voert regie over de te behalen verbeteringen. Dit betekent allereerst dat BAB bedrijven en andere belangrijke stakeholders met elkaar in contact brengt, het gesprek aangaat met andere initiatieven over de wijze waarop zij elkaar kunnen versterken en in samenwerking met ICT-bedrijven en/of diensten aanbieders zorgt dat bedrijven op eenvoudige wijze digitaal informatie kunnen uitwisselen. Daarnaast voert BAB de regie over de verbeteractiviteiten. Voor het uiteindelijk effect is het van belang dat alle vier de uitdagingen in gelijke mate worden opgepakt en de bedrijven in de keten gelijktijdig de verbeteringen doorvoeren. BAB zal deze regierol als onafhankelijke niet commerciële partij oppakken, activiteiten transparant invullen en alle betrokkenen volledig informeren.
visiedocument BAB - maart 2012 pagina 5 BAB begint eenvoudig en bouwt dan verder uit, bijvoorbeeld door eerst de bestaande artikelinformatie (niet concurrentiële informatie) beschikbaar te maken en deze informatie vervolgens verder uit te bouwen c.q. te classificeren en/of te verrijken. BAB wordt gestart als een project met een stuurgroep met vertegenwoordigers uit de bouwkolom en een kleine projectgroep voor de dagelijkse sturing van de activiteiten. Bedrijven betalen een bijdrage voor het aanstellen van een projectleider, het inhuren van inhoudelijke expertise en het opzetten van een secretariaat. Zodra grotere investeringen nodig zijn, wordt dit ter goedkeuring voorgelegd aan betrokken bedrijven inclusief afspraken over het eigendom indien dit van belang is. 6. Afbakening BAB richt zich geheel op het faciliteren van een effectieve digitale informatie-uitwisseling in de bouwkolom (realisatieproces). Bij de start ligt de afbakening strakker, te weten op de handelsberichten (orderbericht, orderbevestiging, artikelbericht, pakbon en factuur) en het gestandaardiseerd ontsluiten van artikelinformatie, in het bijzonder van catalogiartikelen. In onderstaande afbeelding is de afbakening van BAB grafisch weergegeven. In iedere schakel van het bouw- en realisatieproces verschilt de behoefte aan artikelinformatie. Bij het uitwerken van de informatiebehoefte wordt daarom nadrukkelijk naar de voor- en achterliggende stap in het bouwproces gekeken zodat de informatie van de verschillende stappen op elkaar aansluit. Het Bouw Informatie Model (BIM) richt zich op gebouwgerelateerde informatie in het gehele bouwproces van ontwerp tot en met onderhoud. BAB richt zich op de handelsinformatie en -transacties in de werkvoorbereiding- en realisatiefase en de
visiedocument BAB - maart 2012 pagina 6 bouwkolom. BIM en BAB raken elkaar op het gebied van artikelinformatie c.q. kunnen elkaar op dit gebied versterken. Bij de uitwerking van het plan van aanpak wordt hiermee rekening gehouden. De volgende partijen worden in de planfase betrokken: bouwbedrijven, toeleverende industrie, groothandelsbedrijven, brancheorganisaties Bouwend Nederland, Hibin, UNETO-VNI, VERTAZ en VVNH. In het vervolg worden ook andere partijen betrokken zoals ICT-bedrijven. BAB houdt zich niet bezig met het inhoudelijk ontwikkelen en beheren van standaarden op het gebied van berichten, protocollen en/of procedures. Dit is het domein van S@les in de Bouw en ETIM waarmee BAB nauw samenwerkt. Daarnaast houdt BAB zich niet bezig met het ontwikkelen van systemen of het moet zijn dat de markt daartoe aanleiding geeft. 7. Ambitie De ambitie van BAB is de totstandkoming van een virtueel / digitaal platform waarop voor alle partijen in de bouwkolom artikelinformatie over catalogusartikelen opvraagbaar is in een eenduidige taal en waarop transacties eenduidig en efficiënt kunnen worden uitgewisseld. Bij de realisatie van dat platform wordt in eerste instantie uitgegaan van al bestaande initiatieven, zowel binnen de bouwkolom als bij ketens die hiermee nauw zijn verwant, en vervolgens verder uitgebreid tot het niveau zoals door de afnemers gewenst. De ambitie van BAB is om uiterlijk 1 juli 2012 concreet van start te gaan met een groep van 20 tot 30 grote en toonaangevende bedrijven die de gehele bouwkolom vertegenwoordigen. In circa 1 jaar maken zij op alle vier de uitdagingen een concrete stap voorwaarts. Zowel op bedrijf- als ketenniveau. In het voorjaar 2012 is daarnaast de projectorganisatie (stuurgroep, projectgroep, werkgroepen, projectleider en secretariaat) operationeel. Deze ambitie is reëel omdat BAB maximaal gebruik maakt van wat er vandaag al is en zoals eerder aangegeven: BAB verbindt. Meer concreet ziet de ambitie er als volgt uit: Het vergroten van de vindbaarheid en bruikbaarheid van artikelinformatie. De deelnemende bedrijven hebben het artikelbericht geaccepteerd en zijn gestart met het aanpassen van het eigen artikelbestand. Daarnaast is een keuze gemaakt voor een methodiek voor het gevalideerd beschikbaar maken c.q. publiceren van de artikelinformatie op ketenniveau, is een leverancier / serviceprovider gekozen en worden de eerste artikelbestanden (met minimaal de handelsgegevens) op de nieuwe wijze beschikbaar gemaakt.
visiedocument BAB - maart 2012 pagina 7 Het accepteren en implementeren van berichtenstandaarden. De deelnemende bedrijven hebben de standaarden geaccepteerd, hebben een impact-analyse gemaakt van de invoering van de standaarden, hebben één of meerdere verbeteringen gerealiseerd en wisselen met één of meer bedrijven berichten uit. Bedrijven die in de huidige situatie al actief zijn met de standaarden wisselen met meer bedrijven berichten uit conform de standaard. Het vereenvoudigen van de digitale bereikbaarheid (interoperabiliteit systemen). De deelnemende bedrijven hebben in samenwerking met hun ICT-leveranciers afspraken gemaakt hoe zij de technische interoperabiliteit (lees elektronische communicatie) op brancheniveau kunnen verbeteren, zijn gestart om dit in de praktijk te realiseren en de eerste pilots zijn gereed. Creëren van samenhang tussen de initiatieven op het gebied van artikelbeheer. In nauwe samenwerking met de 3 e uitdaging wordt de samenhang met de andere initiatieven concreet gemaakt. De samenwerking tussen de diverse initiatieven is schriftelijk vastgelegd. 8. Plan van aanpak 2012-2015 Op basis van dit visiedocument worden zaken zoals doelstellingen, randvoorwaarden, afbakening, aanpak, organisatie, planning en financiën verder uitgewerkt in een plan van aanpak. Documentgegevens Versie: publicatieversie 1.0 Datum: 12 maart 2012 Afzenders: J. Duindam (BouwendNederland) B. Giebels (Stiho) P. van Heijgen (Hibin) W. van Meurs (Polvo / Vertaz) H. Schaap (Calduran) B. Smeets (Dura Vermeer) I. de Rooy (Dyka) M. Steenbakkers (Heijmans) H. Vos (Volker Wessels)