Optimaliseren chemotherapie probleem signalering en interventies

Natascha Schrama

18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Optimaliseren chemotherapie probleem signalering en interventies Natascha Schrama Verpleegkundig specialist oncologie ziekenhuis Bernhoven Oss/Veghel

Inhoud van de presentatie AIM higher initiative Andere richtlijnontwikkeling in de USA Richtlijnontwikkeling in Nederland

Het ontstaan van AIM higher Initiative The ZAP Initiative (2003) NIH State-of-the-Science Conference on Symptom Management (2002) The West Clinic, PC (Memphis, TN) Supportive Oncology Services, Inc. National Institutes of Health. NIH News Release. July 17, 2002. Final statement Oct 26, 2002. Fortner, BV, et al. Journal of Pain and Symptom Management. 2003; 25: 334-343.

AIM higher Initiative Een kwaliteitsverbeteringsproject De doelstelling van het AIM higher Initiative is het verbeteren van: - beoordeling (assessment) - Informatie (information) - management (management) t.a.v. de bijwerkingen van chemotherapie

Deelnemende ziekenhuizen

De nulmeting De AIM higher aanpak Een analyse van de praktijksituatie t.a.v. huidige hulpmiddelen t.a.v. beoordeling, informatie en symptoommanagement bij chemotherapie Ontwikkeling van een kwaliteitsverbeteringsplan Het ontwikkelen van instrumenten die verbeteringen geven op het gebied van beoordeling, informatie en management van toxiciteiten t.g.v. chemotherapie t invoeren van de ontwikkelde instrumenten de ontwikkelde instrumenten

Bij welke toxiciteiten? Misselijkheid/ Braken Bezorgdheid/ Depressie Diarree/ Obstipatie Anemie Neutropenie

AIM higher interventies beoordeling van toxiciteiten Standaard systematische beoordelings-meetinstrumenten AIM Higher hoog-risico meetinstrument Patient Care Monitor TM Ingevuld door en met de patiënt Ernst van de toxiciteit Gespecialiseerde rapportage-systemen Medicamenteuse interventies (EB) Mid-cycle documentatie meetinstrument Telefonische vragenlijst bij telefonische hulpvraag 72 uur na toediening een telefoontje naar de patiënt voor inventarisatie bijwerkingen

AIM higher interventies Informatievoorziening Standaard voorlichtingsmateriaal Voorlichting aan nieuwe patiënten Standaard educatiemateriaal Cancer Support Network TM The Patient Companion TM Standaard documentatie hulpmiddel

AIM higher interventies management van toxiciteiten Richtlijnen Vaststaande beslisbomen t.a.v. interventies bij toxiciteiten Electronische patiëntendossiers die gelabeld zijn QoL beoordeling Gestandaardiseerde documentatie Werkgroepvorming

Implementatie AIM Higher Het project werd instellingsbreed geïntroduceerd, met daarin: Scholing van het oncologieteam Het vaststellen van een implementatie datum van de meetinstrumenten en werken volgens het AIM higherprincipe Duidelijke afspraken binnen de instelling t.a.v. bijstelling en evaluatie van het project

Evaluatie AIM Higher (2) Assessment Information Management Intervention Intervention Intervention Baseline Measurement* and Training Measurement 2* Measurement 3* Measurement 4* Assessment Practice Analysis QI Plan Implementation Information Practice Analysis QI Plan Implementation Management Practice Analysis QI Plan Implementation * Indicates Evaluation (IRB approved protocol) measurement time periods

Uitkomsten van AIM higher (1)

Uitkomsten van AIM higher (2)

Effect van AIM higher assessment-tool

Conclusies n.a.v. 2e meting De toxiciteit van de chemotherapie is een frequent probleem voor kankerpatiënten Meetinstrumenten leiden tot een beter inzicht in het hebben van toxiciteiten en hulpvraag bij de patiënt en kan leiden tot een gericht plan van aanpak t.a.v. de te verlenen zorg De evaluatie van de 2e meting suggereert dat de oncologieafdeling de beoordeling van toxiciteiten kan verbeteren door het gebruik van standaard, systematische meetinstrumenten zoals het CCM TM.

Samenvatting AIM higher t.a.v. de verpleegkundige rol bij bijwerkingen bij chemotherapie De verpleegkundige heeft een essentiële rol bij: - het beoordelen van de bijwerkingen - informatievoorziening - management van toxiciteiten De verpleegkundige moet kritisch kijken naar bestaande hulpmiddelen, en waar nodig uniforme, specifieke richtlijnen ontwikkelen De verpleegkundige kan het AIM higher-project gebruiken bij het verbeteren van preventieve voorlichting, vroegtijdige signalering, management bij toxiciteit van chemotherapie

ZAP Andere richtlijnontwikkeling in de USA Zero Acceptance of Pain PEP Putting Evidence into Practice AIM higher initiative richt zich ook op andere interventiegebieden t.a.v. chemotherapie, zoals chemotherapie en veiligheid.

Richtlijnontwikkeling in Nederland VIKC, CBO en LEVV spelen een coördinerende rol bij de richtlijnontwikkeling Gericht op een specifiek symptoom, maar niet vanuit complicatie van een behandeling Er is geen eenduidige methodiek in richtlijnontwikkeling Regionale en instellingseigen initiatieven Er zijn enkele meetinstrumenten die pro-actief kunnen werken Er is één specifieke landelijke richtlijn die volgens dezelfde methodiek is ontwikkeld. T.a.v informatievoorziening naar patiënten wordt veel gewerkt met de behandelwijzer

Hoe gaan wij verder? De AIM higher laat zien dat een uniforme richtlijn ontwikkeling t.a.v. een behandeling tegen kanker mogelijk is De richtlijn palliatieve zorg laat zien dat een symptoombehandeling in een specifiek zorggebied mogelijk is

Iets om over na te denken Is dit het moment om een start te maken met het ontwikkelen van een landelijke richtlijn gericht op - het ontwikkelen van een high risk-tool tool - het meten van toxiciteiten - het optimaliseren en uniform maken van informatievoorziening - het optimaliseren van management van toxiciteit (EB) bij de behandelingen van kanker

Vragen?

www.ons.org Websites ter info verwijzing naar literatuuronderbouwing http://www.ons.org/publications/journals/pdfs/300529.pdf http://www.ons.org/outcomes/clinical/pdf/painreferences.pdf http://www.ons.org/outcomes/clinical/pdf/painsummary.pdf http://www.ons.org/outcomes/pepcard/index.shtml www.ikcnet.nl www.oncoline.nl Voor verdere vragen: n.schrama@bernhoven.nl