21ST CENTURY SKILLS wat houdt dat eigenlijk in?
Inleiding De 21ste eeuw staat in het teken van digitalisering. In de 18 jaar die tot nu toe gepasseerd zijn, hebben vele nieuwe technologieën hun intrede gedaan. Smartphones, tablets, Facebook, de cloud, 3D-printers, we zijn ze deze eeuw volop gaan gebruiken. Dit alles heeft grote gevolgen voor ons werk. Banen zullen verdwijnen, werkzaamheden gaan veranderen en er zullen nieuwe banen bijkomen. Daarom hebben we nieuwe vaardigheden nodig; de 21st century skills. Onder de 21st century skills verstaan we een samenhangend geheel van vaardigheden die nodig zijn om goed te kunnen functioneren in de 21e eeuw (Den Oetelaar, 2012). In het onderwijs is dit al jaren een bekend begrip en vormt het een belangrijk onderdeel van het lesaanbod. Maar ook voor mensen die al jaren werken, worden deze vaardigheden steeds belangrijker. Ook zij krijgen immers te maken met een steeds verdergaande digitalisering van werkzaamheden. In dit whitepaper bespreken we wat de 21st century skills zijn, waarom deze zo belangrijk zijn voor organisaties en hoe je als organisatie kunt zorgen dat jouw medewerkers over deze vaardigheden bezitten.
Wat zijn 21st century skills? Onder de 21st century skills verstaan we 11 competenties die we nodig hebben in de 21e eeuw. Ze werden geïntroduceerd door het Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling (SLO) en Kennisnet (2014). Zij gaven de vaardigheden weer zoals in model 1.1. In dit model zie je dat het gaat om vaardigheden als kritisch denken, creatief denken, probleem oplossen, mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking. We zullen alle vaardigheden kort bespreken. Model 1.1-21st century skills volgens SLO en Kennisnet (2014). De 21st century skills zijn op te delen in vier categorieën, namelijk sociale vaardigheden, persoonlijke vaardigheden, zelfregulatie en digitale geletterdheid (Boon et al, 2018). We zullen deze vier categorieën kort toelichten. Sociale vaardigheden In de 21e eeuw worden sociale vaardigheden steeds belangrijker. Onder sociale vaardigheden verstaan we communiceren, samenwerken en sociale en culturele vaardigheden.
Voor mensen is het onmogelijk om niet te communiceren. Ook als je niks zegt, geef je door middel van non-verbale communicatie toch een boodschap af. Communiceren is dan ook een basisvaardigheid die iedereen nodig heeft. In de 21e eeuw neemt communicatie een steeds grotere rol in. Door middel van social media, e-mail en WhatsApp is iedereen continu verbonden en kunnen we op steeds meer verschillende manieren met elkaar in contact blijven. Om succesvol, effectief en efficiënt te communiceren, is het belangrijk dat je: doelgericht boodschappen kunt overbrengen en begrijpen; adequaat kunt omgaan met verschillende communicatieve situaties en communicatiepartners; passende communicatiemiddelen kunt hanteren; effectief gebruik kunt maken van de mogelijkheden van ICT en technologie. Naast goed kunnen communiceren, is het ook essentieel dat je goed kunt samenwerken. In de 21e eeuw werken we bijna nooit meer alleen, maar altijd samen in een team. Het is daarom van belang dat we beschikken over vaardigheden als: met anderen een doel realiseren waarbij je inziet hoe je elkaar kunt aanvullen en ondersteunen; bij het samenwerken duidelijk stellen welke rol iedereen heeft en dat ook respecteren; bereid zijn om feedback te vragen en te ontvangen en ook bereid zijn die te geven; openstaan voor ideeën van anderen en een positieve houding kunnen aannemen; culturele verschillen kunnen respecteren; niet bang zijn om te onderhandelen en om zelf initiatief te nemen; goed kunnen functioneren in heterogene groepen. Ten slotte is het belangrijk dat we ook beschikken over sociale en culturele vaardigheden. Wanneer je samenwerkt in een groep, moet je kunnen accepteren dat de groepsleden een andere achtergrond en andere denkbeelden kunnen hebben. Je moet dus: je eigen gevoelens en opvattingen kunnen benoemen en erop kunnen reflecteren; je bewust zijn van de eigen individuele en collectieve verantwoordelijkheid in een samenleving; kennis hebben over cultuur en kunnen reflecteren op culturele verschillen; inlevingsvermogen en belangstelling tonen voor anderen; gedragscodes in verschillende sociale situaties herkennen;
constructief kunnen communiceren in verschillende sociale en culturele situaties; respect en begrip hebben voor andere visies, uitingen en gedragingen. Persoonlijke vaardigheden Onder de persoonlijke vaardigheden verstaan we vaardigheden die met denken te maken hebben. Het gaat om probleemoplossend denken, kritisch denken en creatief denken. Probleemoplossend denken is het vermogen om een probleem te constateren en een plan te maken om dit probleem op te lossen. Daarbij is het proces dat leidt tot het oplossen van het probleem belangrijker dan het vinden van de oplossing zelf. Onder probleemoplossend vermogen worden de volgende punten verstaan: Problemen signaleren, analyseren en definiëren. Strategieën kennen en hanteren om met onbekende problemen om te gaan. Oplossingsstrategieën genereren, analyseren en selecteren. Patronen en modellen creëren en beargumenteerde beslissingen nemen. Bij kritisch denken gaat het om het vermogen om zelfstandig te komen tot weloverwogen en beargumenteerde afwegingen, oordelen en beslissingen (SLO, 2018). Het komt erop neer dat je niet zomaar iets voor waar aanneemt, maar eerst zelf onderzoekt of de informatie klopt. De volgende competenties vallen onder kritisch denken: een eigen, onderbouwde visie of mening kunnen formuleren; effectief kunnen redeneren en formuleren; informatie kunnen interpreteren, analyseren en synthetiseren; hiaten in kennis kunnen signaleren; betekenisvolle vragen kunnen stellen; kritisch kunnen reflecteren op het eigen leerproces; open kunnen staan voor alternatieve standpunten. Creatief denken is het vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke, maar toepasbare, oplossingen te vinden voor problemen (SLO, 2018). Het vermogen om creatief te denken is van belang bij complexe maatschappelijke kwesties waar standaardoplossingen niet meer voldoen.
Onder creatief denken verstaan we: het kennen en hanteren van creatieve technieken; het denken buiten gebaande paden; nieuwe verbanden kunnen zien; het nemen van (verantwoorde) risico s; fouten kunnen zien als leermogelijkheden; het hebben van een ondernemende en onderzoekende houding. Zelfregulatie Zelfregulatie is het vermogen om je steeds verder te kunnen ontwikkelen. Hiervoor moet je zelfstandig kunnen handelen en verantwoordelijkheid nemen voor je acties. In plaats van het klakkeloos aannemen van wijzigingen en voorschriften, neem je het heft in eigen handen (SLO, 2018). Om eigen regie te kunnen nemen is het belangrijk dat je: over aanpassingsvermogen beschikt; prioriteiten kunt stellen; doelgericht kunt handelen en het totale pad kunt overzien; kunt reflecteren op je eigen handelingen en deze zo nodig kunt bijsturen. Digitale geletterdheid Onder digitale geletterdheid verstaan we het vermogen om te kunnen gaan met nieuwe digitale technologieën. We kunnen digitale geletterdheid opdelen in ICT-basisvaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking. Onder ICT-basisvaardigheden verstaan we de kennis en vaardigheden die nodig zijn om de werking van computers en netwerken te begrijpen en om te gaan met verschillende technologieën (SLO, 2018). In de 21e eeuw kunnen we niet meer zonder, bij bijna elk beroep heb je tegenwoordig een computer en verschillende software nodig. Mediawijsheid gaat over het vermogen om te gaan met alle verschillende media die we nu kennen en die er nog bij zullen komen. Om mee te kunnen doen met de samenleving, is het gebruik van media onmisbaar.
Het zoeken van een baan, jezelf ontwikkelen en het onderhouden van sociale contacten, voor al deze activiteiten wordt het steeds belangrijker dat je de mogelijkheden van (nieuwe) mediatoepassingen weet te benutten. Informatievaardigheden omvat het scherp kunnen formuleren en analyseren van informatie uit bronnen, het op basis hiervan kritisch en systematisch zoeken, selecteren, verwerken, gebruiken en verwijzen van relevante informatie en deze op bruikbaarheid en betrouwbaarheid beoordelen en evalueren (SLO, 2018). Door de toenemende digitalisering is het voor iedereen steeds makkelijker geworden om informatie te verspreiden. Dit betekent dat er ook veel onjuiste informatie verspreid wordt. Daarom is het van belang dat je juiste en onjuiste informatie van elkaar kunt onderscheiden. Bij computational thinking draait het om het herformuleren van problemen, zodat ze met computertechnologie opgelost kunnen worden. Dit is vooral van belang bij het oplossen van complexe maatschappelijke en wetenschappelijke vraagstukken.
Waarom zijn 21st century skills belangrijk voor organisaties? We zitten middenin een digitale revolutie. De technologische ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Ook in ons werk krijgen we hiermee te maken. We moeten gebruik maken van nieuwe, efficiëntere software en steeds meer werkzaamheden worden door computers overgenomen. Het is dus belangrijk dat we om leren gaan met deze nieuwe technologieën, oftewel: we moeten werken aan onze digitale geletterdheid. Als we deze niet op peil houden, zullen we in ons werk niet meer mee kunnen komen. Maar dat is niet het enige waar de 21st century skills om draaien. Ook sociale en persoonlijke vaardigheden vallen hieronder en het vermogen tot zelfregulatie. De reden hiervoor is dat de wetenschap van kunstmatige intelligentie (KI) steeds verder ontwikkeld. Het is dus niet onrealistisch dat robots op een gegeven moment simpele denktaken van ons over gaan nemen. We zijn echter nog niet zo ver dat robots de ingewikkeldere zaken, waar je bijvoorbeeld creatief voor moet denken, kunnen overnemen. Op het toonaangevende technologische instituut MIT is recent een uitgebreid onderzoek gedaan naar de mogelijke invloed van AI op banen (Brynjolfsson et al, 2017). Het blijkt dat er niet per sé veel banen gaan verdwijnen, maar de invulling van die banen zal wel aanmerkelijk gaan veranderen. Als organisatie is het slim om je hier nu al op voor te bereiden.
Hoe introduceer ik 21st century skills in mijn organisatie? De 21st century skills zijn vaardigheden die iedereen in een organisatie nodig heeft. Het is dus het meest effectief om de medewerkers organisatiebreed te trainen op deze onderwerpen. Maar hoe zorg je dat iedereen in de organisatie over deze kennis bezit? Een mooie manier van organisatiebreed kennis verspreiden, is het aanbieden van een online leeromgeving. Een leeromgeving geeft medewerkers toegang tot allerlei kennis, waarin ze zelf de regie hebben om te bepalen op welke gebieden ze zich willen ontwikkelen. Het werkt het beste als medewerkers ook nog kunnen kiezen uit de leervorm die zij het prettigst vinden. Denk hierbij aan e-learning, webinars, psychologische scans of micro-cursussen. Om te zorgen dat medewerkers daadwerkelijk aan de slag gaan met de ontwikkeling van de 21st century skills, is het belangrijk om een scholingsbeleid te hebben. Kies er bijvoorbeeld voor om per kwartaal een aantal cursussen te verplichten, om zo de aandacht te vestigen op thema s die binnen de organisatie spelen. Doordat iedereen met dezelfde thema s bezig is, verhoog je direct de betrokkenheid van de medewerkers.
Zelf aan de slag met 21st century skills binnen jouw organisatie? Dit whitepaper is een selectie uit het boek 21st century skills: dé uitdaging voor iedere medewerker en iedere organisatie. In dit boek leggen we uit wat de uitdagingen zijn bij het klaarstomen van jouw organisatie voor de toekomst. Als online opleider is SkillsTown gespecialiseerd in het ontwikkelen van medewerkers en het behalen van een hoog leerrendement binnen de organisatie. Hierbij komen onder andere 21st century skills aan bod. Vrijblijvend kennis maken met deze leeromgeving en het boek ontvangen? Maak een afspraak met een van onze performance consultants voor een vrijblijvende demo op locatie. www.skillstown.com/contact info@skillstown.com 088 141 00 00
Bronnen: Boon, K., Akkenaar, M., Schuurmans, H. & Van Heesch, D. (2018). 21st century skills: dé uitdaging voor iedere medewerker en iedere organisatie. Eindhoven: Albert Sickler BV. Brynjolfsson, E. & Mitchell, T. (2017). What Can Machine Learning Do? Workforce Implications, Science 358(6370), 1530-1534. Den Oetelaar, F. (2012). Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs. Oisterwijk: 21st century skills NL. SLO (2014). Digitale geletterdheid en 21e eeuwse vaardigheden in het funderend onderwijs: een conceptueel kader. Enschede: SLO. SLO (2018.) Curriculum van de toekomst. Geraadpleegd op 21 september 2018, van http:// curriculumvandetoekomst.slo.nl/.