Mr. M.A. van Wijngaarden emeritus hoogleraar bouwrecht aan de Rijksuniversiteit Leiden Hoofdstukken BOUWRECHT 8 Totstandkoming overeenkomst met architect en raadgevend ingenieur Toepasselijkheid voorwaarden Werkzaamheden van de architect en de raadgevend ingenieur Omvang van de opdracht Vijfde, herziene druk Bewerkt door: Prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis hoogleraar bouwrecht aan de Technische Universiteit Delft KLUWER Kluwer - 2004
Inhoud Verkort geciteerde literatuur Gebruikte afkortingen XI XII Algemene inleiding tot de overeenkomst met de architect en de raad- 1 gevend ingenieur 422. De overeenkomst met de architect en de raadgevend ingenieur.. 1 423. De algemene voorwaarden: de DNR 2005, de SR 1988, herziene druk 1995, de SR 1997, de RVOI-2001 2 424. De architectenvoorwaarden: de AR 1983 e.a 4 425. De architect en raadgevend ingenieur als vertrouwensman 5 426. Arbitrage volgens de standaardvoorwaarden 6 427. Voor arbitraal beding gelden geen bijzondere vereisten 9 428. Publicatie van arbitrage 13 429. Literatuur 14 Hoofdstuk 20. De totstandkoming en wijziging van de overeenkomst met de architect en de raadgevend ingenieur en de toepasselijkheid van standaardvoorwaarden 16 A. Algemeen 16 430. De regeling in de algemene voorwaarden 16 431. Is een overeenkomst tot stand gekomen? 25 B. Zijn standaardvoorwaarden overeengekomen? 33 432. Toepasselijkheid van standaardvoorwaarden; algemeen 33 433. Toepasselijkstelling bij de aanvaarding van de opdracht 35 434. Toepasselijkstelling na de aanvaarding van de opdracht 42 435. Toepasselijkstelling wanneer de opdracht reeds grotendeels is uitgevoerd 49 436. Toepasselijkstelling bij het toezenden van de declaratie 50 437. Toepasselijkstelling na het rijzen van een geschil 53 438. Al dan niet toepasselijkstelling van de RVOI 54 VII
C. Bestendig gebruikelijk beding en eerdere toepasselijkheid 55 439. SR en AR zijn geen bestendig gebruikelijk beding 55 440. Andere voorwaarden zijn evenmin een bestendig gebruikelijk beding 57 441. De arbitrale clausule in standaardvoorwaarden is geen bestendig gebruikelijk beding 57 442. Toepasselijkheid van voorwaarden op grond van eerdere toepasselijkheid? 59 D. Invloed van lidmaatschap BNA op de toepasselijkheid van BNAvoorwaarden 61 443. Inleiding 61 444. De AR en de architect niet-lid van de BNA 61 445. De AR en de niet-architect 62 446. De AR en de architect, lid van de BNA 62 E. Invloed van inschrijving in BNA-Architektenregister op de toepasselijkheid van BNA-voorwaarden 64 446a. Inleiding 64 447. De AR en de architect, ingeschreven in het BNA-Architektenregister 65 448. De AR en de architect, niet ingeschreven in het BNA-Architektenregister 66 F. Diverse kwesties betreffende de toepasselijkheid van standaardvoorwaarden 67 449. Standaardvoorwaarden als norm 67 450. Wederpartij is de Nederlandse taal niet machtig 68 451. Geen eenzijdige wijziging van toepasselijk verklaarde voorwaarden 68 452. Toepasselijkheid van standaardvoorwaarden in geval van rechtsopvolging 69 453. Wijziging van architectenvoorwaarden 69 454. Wijziging van de honorering van de architect 71 455. Welke standaardvoorwaarden zijn van toepassing? 74 456. Geen toepasselijkheid van architectenvoorwaarden op andere dan architectenwerkzaamheden 82 457. Opdrachtgever doet beroep op toepasselijkheid van standaardvoorwaarden 83 457a. Gevolgen van niet-toepasselijkheid van algemene voorwaarden.. 84 VIII
G. Honorering van de architect en toepasselijkheid van architectenvoorwaarden 85 458. Honorering volgens de AR en SR als gebruik 85 459. Uitsluiting honorering volgens standaardvoorwaarden overeengekomen 88 460. Uitsluitend honorering en verantwoordelijkheid volgens standaardvoorwaarden overeengekomen 91 461. Verwijzing naar standaardvoorwaarden betekent geen beperking tot de daarin opgenomen honorering 91 462. Afwijking van de honorering volgens standaardvoorwaarden doet niet af aan de verdere toepasselijkheid van die voorwaarden 92 H. Vernietigbaarheid van algemene voorwaarden 92 462a. Literatuur 92 462b. Vernietigbaarheid van algemene voorwaarden vanwege niet geboden hebben van redelijke mogelijkheid tot kennisneming 93 462c. Vernietigbaarheid van algemene voorwaarden vanwege de inhoud 100 Hoofdstuk 21. Werkzaamheden van de architect en de raadgevend ingenieur en omvang van de opdracht 105 A. De regeling in de standaardvoorwaarden 105 463. Volledige opdracht of deelopdrachten? 105 464. Volledige of onvolledige opdracht in de SR 1997 106 465. Volledige opdracht of deelopdrachten in de AR 1983 108 466. Werkzaamheden en omvang van de opdracht volgens de SR 1997 110 466a. Overige bepalingen van belang in kader van werkzaamheden en omvang van de opdracht 117 467. Werkzaamheden en omvang van de opdracht volgens de AR 1983 118 468. Werkzaamheden en omvang van de opdracht volgens de RT 1980 120 469-471. (vervallen) 472. Werkzaamheden en omvang van de opdracht volgens de RVOI- 2001 121 B. Jurisprudentie inzake (de omvang van) de opdracht 122 473. Inleiding 122 474. Bewijs van de omvang van de opdracht 123 475. Door en aan wie nadere opdrachten kunnen worden verstrekt... 124 476. Diverse problemen betreffende opdrachtverlening 125 477. Opdracht tot het maken van een voorlopig ontwerp 130 IX
478. Opdracht tot het maken van een definitief ontwerp 132 479. Opdracht tot het gereedmaken voor aanbesteding 142 480. Opdracht tot het aanbesteden 148 481. Opdracht tot het voeren van directie 149 482. Opdracht tot het verrichten van diverse werkzaamheden 151 482a. Meervoudige opdracht 152 Bijlage Transponeringstabel DNR 2005 - RVOI-2001 - SR 1997 155 Transponeringstabel SR 1997 - SR 1988 162 Transponeringstabel SR 1988 - SR 1997 164 Register Wetten en Standaardvoorwaarden 167 Rechtspraakregister 169 Trefwoordenregister 173 X