Leren in integrale kindcentra P.Robert-Jan Simons www.visieopleren.nl 6-11-2014 2
Winston Churchill: Ik ben altijd bereid om te leren maar zelden om onderwezen te worden
Avans Hogeschool Wij zoeken een lector die ons iets kan leren
Integrale Kindcentra Bredere functie dan onderwijs alleen Integratie vve en kinderopvang Samenwerking met en integratie van welzijn, kinderopvang, zorg, sport en/of cultuur 6-11-2014 5
Dus: Bredere visie op onderwijs Het gaat echter m.i. om de visie op leren 6-11-2014 6
Gesimuleerde praktijken en objecten in school Leren op school Leven buiten school 6-11-2014 7
Leren op school VVE 6-11-2014 8
Gesimuleerde praktijken en objecten in school Leren op school Leren buiten school 6-11-2014 9
Voorbeeld AZ
Alle actoren als codocenten en als coopvoeders Extra noodzaak om alle actoren te betrekken bij leren vanwege lange schooldagen NieuwZeeland Flaxmere project Gepensioneerde docenten als liaison persons leerden ouders de weg op de computer en de taal van het leren, zodat zij hun kinderen konden helpen Gevolg: flinke verbetering van leerprestaties van leerlingen 6-11-2014 11
Wat werkt? Lezotte & Snyder, 2011 Leren thuis bevorderen en ondersteunen Hoge succesverwachtingen van ouders De staf ondersteunen in het opbouwen van relaties met ouders Training van de staf: wat zijn de uitdagingen van lage SES gezinnen Family resource centers in of buiten de school 6-11-2014 12
Cunningham & Stanovitch (2001) Hoeveelheid vrijwillig lezen is belangrijke voorspeller van algemene cognitieve vaardigheden (waaronder intelligentie) Hoeveelheid lezen en belezenheid voorspelt academische vaardigheid beter dan IQ Correlatie vrije tijdslezen met IQ neemt toe over de jaren Slimme kinderen lezen meer Van veel lezen word je slimmer 19 december 2013 afscheidscollege 13
Grenspraktijken Leren op school Leren buiten school 6-11-2014 14
Grenspraktijken Samen met mensen met mensen uit andere communities iets maken / doen Vanuit verschillende mindsets aan een zelfde probleem werken Grensobjecten centraal 19 december 2013 afscheidscollege 15
Voorbeelden Algemeen ziekenhuis, kinderziekenhuis, huisarts, verpleegkundige, ouders, kinderen maken behandelplan Stagebegeleiders, werkplekbegeleiders, studenten bedenken veranderingen in onderwijs en nieuwe toepassingen in bedrijf Leerkrachten, begeleiders, ouders, kinderen bespreken voortgang kinderen thuis en op school Change labs in Ixperium Leerkrachten, begeleiders in voor- na- en tussenschoolse opvang, voorschoolse centra, sport, zorg, enz. maken samen grensobject
Grensobjecten kunnen grenspraktijken vervangen Grensobjecten Leren op school Leren buiten school 6-11-2014 17
Voorbeelden van grensobjecten Receptenboekje van koks Video-opnamen van bakkers met camera op hoofd Video-opnamen van leraren in opleiding Zorgschriftje in thuiszorg
Kernvraag Wat is een aantrekkelijk grensobject voor alle partijen om aan te werken?
In IKC? Digitaal leerlingvolgsysteem Informatie over activiteiten op en buiten school Brede visie op leren in en buiten de school
Wat levert het bijvoorbeeld op? Hé die begeleiders hebben ook zicht op (het leren van) kinderen Hé wij kunnen ook iets met wat kinderen op school leren Hé buiten school kunnen kinderen ook verder leren: toepassen, remediëren, inhalen. Samen diagnosticeren: sommige kinderen leren buiten school anders / beter dan binnen en vv Wederzijds respect
Leren in integrale kindcentra: Naast cognitieve ook sociale, emotionele en motivationele ontwikkeling Veel betrokkenen met eigen perspectieven: meer afstemming nodig Zichtbaar maken van het leerprocessen Zichtbaar maken van alle belangrijk geachte leeruitkomsten: formatief toetsen op allerlei manieren
Waarom en waartoe moet een kindcentrum een expliciete visie op leren hebben? 6-11-2014 27
Waarom is een visie op leren noodzakelijk? Richting geven aan ontwikkeling Coherentie / eenheid in alle delen van de organisatie (ook Strategie, ICT, HRM, Bedrijfsvoering, PR, enz.) Richting geven aan dagelijks gedrag van alle actoren in en rond het onderwijs Afstemming tussen alle actoren Duidelijkheid naar leerlingen en alle anderen Scholen met gedragen visie leveren betere leerprestaties 6-11-2014 28
Eisen die we aan een visie op leren stellen: 1. Is helder, onderscheidend, omvattend en precies 2. Wordt gedragen door de meerderheid van alle actoren 3. Heeft voor alle betrokkenen ongeveer dezelfde betekenis (eigenaarschap) 4. Geeft sturing aan het gedrag leerlingen en alle actoren in en rond het onderwijs 5. Is geworteld in leertheorieën 6. Biedt ruimte voor eigen invulling en het onverwachte 6-11-2014 29
Wat is er nodig om een intgraal kindcentrum / school te verbreden vanuit leerperspectief? 1. Ouders / verzorgers / begeleiders als codocenten en co-opvoeders 2. Leren centraal: Language of learning 6-11-2014 30
Language of learning Gemeenschappelijk begrippenkader Om manieren van leren en voorkeuren te benoemen en van elkaar te onderscheiden Om leren meer centraal te kunnen stellen 6-11-2014 31
Waarom snapt hij dit niet gewoon?? Waarom hebben ze zoveel woorden nodig? hoe eigenwijs kun je zijn? Het zit er wel in, maar ik krijg het er gewoon niet uit! waar komt de en dat weerstand niet vandaan. weten van jezelf en anderen kent ook zo z n emoties en frustraties
Kunst afkijken Kenmerken - in real life, complexiteit - analyseren wat werkt - overnemen Veel ingezet door - management & marketing Effectief voor - cultuur, softskills, - probleemoplossen
Participeren Kenmerken: uitwisselen of aanvullen gemeenschppelijk belang horizontale verbindingen Veel ingezet door: P&O, verpleging bestuurders Effectief voor: samenwerken meervoudig kijken
Kennisverwerven kenmerken - objectieve kennis - experts - expliciet en doelgericht Veel gekozen door: - technische beroepen, recht Effectief voor: - kennisintensieve vraagstukken
Oefenen Kenmerken veiligheid leren van fouten begeleiding Veel gekozen door: onderwijs, sport Effectief voor: nieuwe vaardigheden en leren leren
Ontdekken Kenmerken: eigen draai geven in het diepe springen ruimte en inspiratie Veel gekozen door: adviseurs, professionals Effectief voor: creativiteit, vernieuwing
Participeren Kunst afkijken Kennis verwerven Oefenen Ontdekken 38
Toenemende complexiteit vraagt om andere vormen van leren Verbeelden (Imaginair leren) Doorzien (Intuïtief leren)
Wat ermee doen Inschatting maken van leervoorkeurpatronen van lln, leerkrachten, begeleiders Visie op leren als patroon van leermetaforen Alle 5 (7) aandacht geven Rekening houden met verschillen tussen leerlingen Verdelen schools en buitenschools leren 6-11-2014 40
Kortom: Integrale kindcentra vragen: Visie op leren met alle leermetaforen Verbreding van de doelstellingen Alle actoren als co-docenten / co-opvoeders 6-11-2014 41
www.visieopleren.nl