Raadsvoorstel versie Zaak : 00482724 Onderwerp Begroting 2017, leges en tarieven, financiele verordening Portefeuillehouder Mevrouw J. van Aart Datum raadsvergadering 10 november 2016 Samenvatting De begroting 2017 kent een andere opzet dan vorig jaar. Deels door veranderde wetgeving en deels door de vertaling van de uitkomsten uit de raadswerkgroep begroting. Vanuit de werkgroep is de voornaamste wijziging dat het aantal programma's is teruggebracht van vijftien naar negen. De begroting 2017 is nagenoeg sluitend. De meerjarenraming laat in alle jaren een positief beeld zien. Aanleiding Bijgaand treft u de begroting 2017 en de meerjarenraming voor de daarop volgende drie jaren aan. Met de vaststelling geeft u ons, het college, de opdracht om binnen deze kaders tot uitvoering over te gaan in 2017. Feitelijke informatie Voorgeschiedenis De basis voor deze begroting is de meerjarenraming, aangevuld met de uitwerking van de voorjaarsnota 2016 waarin enkele bestedingsvoorstellen waren opgenomen. Bij de behandeling van de voorjaarsnota heeft u een aantal kritische kanttekeningen geplaatst bij de voorgenomen besteding aan de viering van 700 jaar stadsrechten en het al dan niet aansluiten bij een softwarecooperatie. In de inleiding van de begroting leest u hoe wij hieraan invulling hebben gegeven. Wijziging Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) De w.etgeving op het gebied van de gemeentelijke begroting/jaarrekening is met ingang van 1 januari 2017 gewijzigd. Diverse ontwikkelingen sinds de introductie van het BBV waren voor het VNG-bestuur medio 2013 aanleiding om een adviescommissie in te stellen onder voorzitterschap van de heer Depla om voorstellen te doen voor vernieuwing van het BBV. Voornaamste aanleiding vormde de wens om de kaderstellende en controlerende rol van de raad te versterken en de wens tot betere financiele vergelijkbaarheid van begrotingen tussen gemeenten onderling. Dit heeft geresulteerd in een aantal verbetervoorstellen die begin 2016 hebben geleid tot een wetswijziging. De voornaamste wijzigingen betreffen de volgende punten: Een uniforme indeling in taakvelden. Gemeenten moeten in de begroting wettelijk voorgeschreven taakvelden opnemen waarop de lasten en baten per taakveld inzichtelijk worden gemaakt. Een taakveld is een nadere verdeling van een programma (bijvoorbeeld: 'openbaar vervoer' of 'sportaccommodaties'). Doordat alle gemeenten dit overzicht opnemen is onderlinge vergelijkbaarheid mogelijk; een uniforme basisset van beleidsindicatoren; een uniforme basisset van financiele kengetallen (al eerder verplicht); verbeterde informatie over verbonden partijen; inzicht in de overheadkosten. Een nadere toelichting op deze punten leest u in de inleiding van de begroting. Leges en tarieven voor het jaar 2017 De verordeningen op de heffing en invordering van gemeentelijke heffingen worden jaarlijks beoordeeld op de vraag of deze moeten worden aangepast qua tekst en tarieven.
Raadsvoorstel-- Begroting 2017, leges en tarieven, financiele verordening Onderstaande verordeningen zijn bezien op eventuele aanpassingen: onroerende zaakbelastingen (ozb); afvalstoffenheffing; rioolheffing; lijkbezorgingsrechten; marktgelden; hondenbelasting; toeristenbelasting; reclamebelasting; parkeerbelasting. Voor 2017 is rekening gehouden met een inflatiepercentage van 0,9% op basis van de raming van het CPB voor de prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product (BBP), zoals opgenomen in de meicirculaire gemeentefonds. Finenciele verordening Door de wijzigingen in het BBV wordt de overhead extracomptabel toegerekend aan de leges en tarieven. De wijze waarop de overhead wordt toegerekend moet worden vastgelegd in de financiele verordening en op die manier worden vastgesteld door de raad. Uitgangspunt hierbij is dat er een consistente methode voor het toerekenen wordt gehanteerd. Uitzondering is mogelijk bijvoorbeeld vanwege de aard van de activiteiten en deze zal ook moeten worden vastgelegd in de financiele verordening. Als hoofdregel wordt voorgesteld om de indirecte kosten (overhead) toe te rekenen aan de activiteiten op basis van de omvang van de directe kosten. Bij de begroting wordt hiervoor een vast opslagpercentage berekend door de totale overhead te delen door de totale lasten exclusief overhead. Dit percentage wordt vervolgens toegevoegd aan de directe kosten die gemaakt worden voor de activiteiten. Er wordt een uitzondering op de hoofdregel gemaakt voor het bepalen van de hoogte van de leges. De indirecte kosten worden aan deze leges toegerekend op basis van het geraamde aandeel van de personeelslasten voor de onderliggende diensten ten opzichte van de totale personeelslasten. Een afwijking is in dit geval noodzakelijk gezien de aard van de activiteiten; legeskosten bestaan voornamelijk uit personeelslasten terwijl de andere activiteiten waarvoor tarieven worden vastgesteld voornamelijk uit kapitaallasten (rioolheffing) of kosten van derden (afvalstoffenheffing) bestaan. Bovenstaande methodiek van toerekening van overhead is toegevoegd aan artikel 12 kostprijsberekening in de financiele verordening. Hiervoor is het artikel uitgebreid met de leden 4 en 5. Legesverordening Voor de afgifte van reisdocumenten worden door het Rijk (maximum)tarieven aangegeven. Op dit moment zijn deze tarieven nog niet bekend; daarom zal het voorstel tot vaststelling van de verordening op de heffing en invordering van leges 2017 en de daarbij behorende tarieventabel in de raadsvergadering van december ter vaststelling aan u worden voorgelegd. Onroerende zaakbelastingen Op basis van de besluitvorming bij de voorjaarsnota's en de inhoud van het coalitieprogramma wordt bij de tariefbepaling rekening gehouden met een jaarlijkse opbrengststijging tot en met 2018. Voor 2017 is een aanvullende opbrengst van 315.000 ingerekend. Berekening onroerende zaakbelastingen De onroerende zaakbelastingen (OZB) worden berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Naast de hierboven vermelde uitgangspunten voor de opbrengststijging wordt ook Zaak:00482724 2
Raadsvoorstel Begroting 2017, leges en tarieven, flnanclele verordening rekening gehouden met een gemiddelde waardestijging van de woningen met 2% en een gemiddelde waardedaling van de niet-woningen met 2,5%. Verder met een areaaluitbreiding van 0,5% voor woningen. De beleidsmatige verhoging is toegepast op alle OZB-tarieven (Eigenaren woningen en Niet-woningen en Gebruikers Niet-woningen) waarbij de GOL-bijdrage buiten beschouwing is gebleven bij het berekenen van het OZB-tarief voor eigenaren van niet-woningen. Hieronder treft u de berekeningen voor 2017 aan. Berekening OZBtarief 20~_7 _,_ 1'-- 1 Woningen Niet-woningen Eigenaren Gebruikers Eigenaren GOL Totale opbrengst 2017 5.000.965 881.572 1.398.908 114.307 lnflatiecorrectie 45.009 7.934 12.590 1.029 Beleidsmatige verhoging 216.345 38.137 60.518 1.472.016 115.336 Totale gewenste opbrengst 2017 5.262.319 927.644 1.587.352 WOZ-waarde Waardecorrectie 2017 (Woningen + 2% en niet woningen -2,5%) Nieuwe WOZ-waarde Areaaluitbreiding (+0,5%) 4.566.861.000 606.373.000 670.021.000 91.337.000-15.159.000-16.751.000 4.658.198.000 591.214.000 653.270.000 23.291.000 Totaal 4.681.489.000 591.214.000 653.270.000 Tarie/ in % (totaal opbrengst/totaal waarde) 0,11241 0,15690 0,24299 Het voorstel is om de volgende tarieven ozb vast te stellen: Oud tarief 2016 woningen eigenarenbelasting 0,1091191% niet-woningen eigenarenbelasting 0,2326271% niet-woningen gebruikersbelasting 0,1564612% Nieuw tarief 2017 0,11241% 0,24299% 0,15690% Nieuwe WOZ-periode De waarden die bij de uitvoering van de Wet Waardering Onroerende Zaken (Wet WOZ) worden vastgesteld, vormen de basis voor de heffing van de onroerende zaakbelastinq (OZB). Met ingang van 1 januari 2017 worden deze waarden opnieuw vastgesteld, rekening houdend met de waardepeildatum 1 januari 2016. In de huidige WOZ-periode, die eindigt per 31 december 2016, wordt gewerkt met de waarden die zijn vastgesteld naar peildatum 1 januari 2015. In de periode gelegen tussen de beide waardepeildata is op basis van de marktanalyse bij de woningen sprake van een gemiddelde waardestijging van 2%. Bij de niet-woningen is er sprake van een gemiddelde waardedaling van 2,5% ten opzichte van de vorige peildatum 1 januari 2015. De herwaardering naar waardepeildatum 1 januari 2016 is momenteel in volle gang. Het bovengenoemde waardedalingspercentage is gebaseerd op de uitgevoerde marktanalyse en dus nog niet op basis van daadwerkelijk getaxeerde waarden, waarbij wordt opgemerkt dat rekening is gehouden met de gerealiseerde verkoopcijfers tot en met juli 2016. Afva/stoffenheffing In voorgaande jaren zijn diverse maatregelen doorgevoerd om de totale omvang van het afval terug te brengen en daarnaast het scheiden van afval te stimuleren. Hierdoor werd een afname in de opbrengsten Zaak:00482724 3
Raadsvoorstel Begroting 201-7, leqes-errtarieven, financiele verordening verwacht, die voornamelijk zou worden opgevangen door de verwachte verlaging van de verwerkingskosten van het restafval. Het aantal ledigingen restafval per huishouden daalt waardoor de inkomsten dalen, maar de totale hoeveelheid restafval neemt niet evenredig af waardoor de kosten minder dalen. Met andere woorden: de container wordt minder vaak aan de straat gezet, maar is wel voller. Bij de primaire begroting 2016 was al rekening gehouden met een beroep op de egalisatiereserve waardoor deze een negatief saldo zou krijgen. Door het - naar verwachting - grotere tekort in 2016 wordt het beroep op de reserve groter dan verwacht. In 2017 zullen de verwerkingskosten dalen door een aanbesteding die heeft plaatsgevonden voor de verwerking van het restafval. Aan de andere kant stijgen de indirecte kosten door de nieuwe toerekening van overhead aan afval. Om het negatieve saldo van de reserve aan te zuiveren stellen wij voor zowel het vastrecht als het ledigingentarief in 2017 te verhogen. Hierbij is voor het bepalen van de verhoging rekening gehouden met de vaste kosten (te dekken uit het vastrecht) en de kosten die verband houden met inzamelen en verwerken (te dekken uit het ledigingentarief). Dit betekent voor de belangrijkste Gebruik minicontainer Per huishouden per lediging GFT-container per lediging GFT-container 140 liter 240 liter tarieven het volgende: per lediging restafval container 140 liter per lediging restafval container 240 liter een bedrag per inworp (ondergrondse verzamelcontainer) Nieuw tarief 2017 87,00 gratis gratis 4,91 8,33 1,60 Gebruik bovengrondse eenpersoonshuishouden meerpersoonshuishouden container 145,96 186,96 Rekening houdend met bovenstaande tarieven wordt de totale opbrengst van de afvalstoffenheffing, inclusief de milieustraat, geraamd op een bedrag van 3.451.000 wat zorgt voor het aanzuiveren van de egalisatiereserve in 2017. Rioolheffing De rioolheffing is bedoeld om de kosten te verhalen die de gemeente moet maken voor een doelmatig werkende riolering en overige maatregelen voor hemelwater en grondwater. De maatregelen die de gemeente hiervoor neemt, staan in het verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2012-2016 (VGRP) dat u in 2012 vaststelde. In 2017 zal een nieuw VGRP aan u ter vaststelling worden aangeboden. Uitgangspunt bij de heffing is volledige kostendekking binnen het huidige meerjarige VGRP. De grondslag voor de heffing is het waterverbruik. Conform het VGRP dient de rioolheffing voor 2017 met 6,5% te worden verhoogd. De verhoging bestaat uit 0,9% inflatiecorrectie en 5,6% ter compensatie van de kosten voor het uitvoeren van geplande werkzaamheden in het kader van de verbrede rioolheffing. Aangezien een aantal werkzaamheden uit het VGRP zijn doorgeschoven, leidt bovenstaande verhoging tot een geringe overdekking. In het huidige VGRP is voor de rioolheffing rekening gehouden met een afnemende reserve. Bij de afronding van de bedragen is er rekening mee gehouden dat een tarief ontstaat dat deelbaar is door 12; dit in verband met de mogelijkheid van afrekening per maand. Zaak:00482724 4
Raadsvoorstel Begroting 2017, leges errtarieven, flnanciele verordening De tariefstijging geeft een volgend resultaat: a. bij een afvoer van 1 tot en met 299 m 3 afvalwater b. bij een afvoer van 300 tot en met 599 rn" afvalwater c. bij een afvoer van 600 tot en met 899 m 3 afvalwater d. bij een afvoer van 900 tot en met 1199 m 3 afvalwater e. bij een afvoer van 1200 tot en met 1499 m 3 afvalwater f. bij een afvoer van 1500 en meer m 3 afvalwater vermeerderd met een bedrag van per kubieke meter boven 1500 m 3 afvalwater. 2016 152,40 283,92 425,76 576,00 720,60 720,60 0,37 voorstel 2017 162,24 302,28 453,36 613,44. 767,40 767,40 0,39 Lijkbezorgingsrechten Momenteel bedraagt de kostendekkendheid ongeveer 72%. Het voorstel is om de huidige tarieven te laten stijgen met de inflatiecorrectie van 0,9%. Hondenbelasting Sinds 1997 beschikt onze gemeente over een hondenbeleid. Bij de behandeling van de begroting voor het jaar 2007 is een amendement aangenomen waarmee is besloten om de tarieven voor de hondenbelasting te bevriezen op het niveau van het jaar 2006 zolang de opbrengst hondenbelasting groter is dan de kosten van uitvoering van het hondenbeleid. Dit betekent dat de huidige tarieven gehandhaafd blijven. Toeristen- en watertoeristenbelasting Toeristenbelasting wordt geheven van degene, die tegen betaling gelegenheid biedt tot verblijf met overnachting aan niet-ingezetenen. In een aangenomen motie bij de voorjaarsnota heeft u opgeroepen om met de ondernemers in gesprek te gaan en te komen met een nieuw voorstel voor de tariefbepaling. Daarbij rekening houdend met de overnachtingsprijs van een accommodatie, waarbij de totale opbrengst (ongeveer) gelijk blijft. Dit voorstel zal, indien haalbaar, in december worden voorgelegd zodat de tarieven voor 2017 eventueel op dat moment aangepast kunnen worden. Deze begrotingsbehandeling komt daarvoor te vroeg. Het voorstel is om de tarieven voor dit moment te handhaven en de tarieven als volgt vast te stellen: per persoon per overnachting Soort accommodatie Camping/Minicamping Bed & Breakfast Hotel Jachthaven Tarief 1,50 1,50 1,50 1,50 Parkeerbelasting De opbrengst aan parkeergelden, in verhouding tot de kosten van handhaving van het parkeergedrag in de vesting Heusden, geeft geen aanleiding het tarief aan te passen. Het tarief bedraagt sinds het jaar 2004 1,00 per tijdseenheid van een uur. Dit tarief kan in eenheden van 0,20 betaald worden. De kosten voor het opleggen van een naheffingsaanslag bedragen momenteel 60. Voor het jaar 2017 is wettelijk een maximumtarief toegestaan van 61. Het voorstel is om voor het jaar 2017 het maximumtarief vast te stellen. In de tarieventabel behorende bij de verordening op de heffing en invordering van parkeerbelastingen staan ook de tarieven voor parkeervergunningen. Hierbij is een tarief bepaald voor het in behandeling nemen van een verzoek om afgifte van een vergunning, afhankelijk of deze voertuiggebonden is of niet. Het voorstel is om de tarieven voor het jaar 2017 te laten stijgen met de inflatiecorrectie van 0,9%. Zaak:00482724 5
Raadsvoorstel Begroting 2017, leges en tarieven, financii:he verordening-- Marktgelden Gezien de aard en de omvang van de kosten is het voorstel om de tarieven voor de marktgelden jaar 2017 te laten stijgen met de inflatiecorrectie van 0,9%. voor het Reclamebelasting In 2013 voerde u met ingang van 1 januari 2014 reclamebelasting in voor het centrum van Drunen. De gemeente draagt zorg voor de heffing en inning van de reclamebelasting. De opbrengst van de reclamebelasting wordt na aftrek van de heffings- en inningskosten aan de Stichting kernmanagement Drunen overgedragen. Over de uitvoering van de heffing en de besteding van de middelen liggen afspraken vast in een convenant tussen Stichting kernmanagement Drunen en de gemeente Heusden. Net als bij de toeristenbelasting, wordt voor de reclamebelasting gekeken naar de uitgangspunten en een aanpassing van de heffingsmaatstaf. Dit voorstel zal, indien haalbaar, in december worden voorgelegd zodat de tarieven voor 2017 eventueel op dat moment aangepast kunnen worden. Deze begrotingsbehandeling komt daarvoor te vroeg. Het voorstel is om het huidige tarief van 500 in 2017 te handhaven en eventueel in december aan te passen. Inzet van middelen Met de vaststelling van de begroting 2017 voteert u de financiele middelen voor de uitvoering van de beleidsvoornemens in de begroting. In de voorliggende begroting zijn de tarieven, zoals opgenomen in de bijgevoegde en ook door u vast te stellen verordeningen voor 2017, verwerkt. De meerjarige saldi van de voorliggende begroting 2017 zien er als volgt uit: Saldo begroting inclusief incidentele lasten en baten Als het saldo voor 2017 conform begroting wordt gerealiseerd, 2017 worden onttrokken aan de algemene reserve. zal het negatieve saldo van 16.000 eind Afweging Het voorstel is om de begroting 2017 inclusief de belastingverordeningen voor 2017 vast te stellen, evenals de gewijzigde financiele verordening. Daarbij wordt de bestaande financiele verordening automatisch per 1 januari 2017 ingetrokken. Procedure I vervolgstappen Als u volgens dit voorstel besluit, zal het raadsbesluit en de programmabegroting worden toegezonden aan Gedeputeerde Staten (provinciaal toezichthouder). De verordeningen worden gepubliceerd. De gemeente moet de algemeen verbindende voorschriften (zoals verordeningen en gebiedsaanwijzingen) bekendmaken door publicatie in een elektronisch gemeenteblad. De gemeente doet dit via een gemeenschappelijke voorziening voor officiele publicaties op de website www.officielebekendmakingen.nl. Uw besluit wordt verder ook nog bekendgemaakt op de gemeentelijke website en op de gemeentelijke informatiepagina in De Scherper. Binnen twee weken na vaststelling wordt de nieuwe financiele verordening aan Gedeputeerde Staten gezonden. Zaak:00482724 6
Raadsvoorstel -- Begroting 2017, leges en tarieven, financiele verordening Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Het college van Heusden, de secretaris, de burgemeester, mr. H.J.M. Timmermans drs. J. Hamming Zaak:00482724 7
Raadsvoorstel Begroting 2017, leges en tarieven, flnanciele verordening De raad van Heusden in zijn openbare vergadering van 10 november 2016; gezien het voorstel van het college van 13 september 2016; gezien het memo naar aanleiding van de informatievergadering van 13 oktober 2016; gezien het memo naar aanleiding van de auditcommissie van het college van 25 oktober 2016; gezien het memo van het college van 1 november 2016; gelet op het Besluit Begroting en Verantwoording; gelet op de beraadslaging; besluit: de begroting van baten en lasten van 2017 vast te stellen; in te stemmen met de meerjarenramingen 2018-2020; in te stemmen met de budgetten en voorgenomen investeringen, zoals vermeld in de bijlagen C.6 (nieuw en in gang gezet beleid) en C.7 (vervangingsinvesteringen) voor zover het betreft het begrotingsjaar 2017; de Financiele Verordening Heusden 2017 vast te stellen; en vast te stellen: de Verordening op de heffing en invordering van onroerende zaakbelastingen 2017; de Verordening op de heffing en invordering van afvalstoffenheffing 2017; de Verordening op de heffing en invordering van rioolheffing 2017; de Verordening op de heffing en invordering van marktgelden 2017; de Verordening op de heffing en invordering van parkeerbelastingen 2017; de Verordening op de heffing en invordering van reclamebelasting 2017; 0 ele VeF8FSeFlil'l 8J3 89 hiiffir:l9 9r:l ir:lv9fssfir9vofltssfistefll3elostifl 291 ~ '~ '-= d9 V9F9FSellill~ 91' 99 R9UiR9 9j;1 ip'u;)~d9rip9 "9Ft Vo8tel toel istellbelastillg 281 ~ de Verordening op de heffing en invordering van hondenbelasting 2017; de Verordening op de heffing en invordering van lijkbezorgingsrechten 2017; en met ingang van 1 januari 2017 in te trekken: de verordening op de heffing en invordering van een forensenbelasting Zaak:00482724 8