ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE

Vergelijkbare documenten
GEZONDHEIDSEFFECTEN STEDELIJK HITTE-EILAND Barbara Legiest

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019

Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen. Johan Bogaert

Meervoudige gezondheidswinst dankzij een gezonde publieke ruimte. Stefan Acke, Zorg & Gezondheid

KNMI 06 klimaatscenario s

Klimaatportaal Vlaanderen Symposium Ecosysteemdiensten 4/2/2019 Johan Brouwers, Kris Cauwenberghs

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties

HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaat, -verandering en -scenario s

WATERPROEF. De casus Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Groene netwerken voor klimaatadaptatie. hoorzitting Minaraad 24 januari 2019

De kost van adaptatie aan de klimaatverandering in de Brugse poort. Johan Bogaert

Klimaat in de 21 e eeuw

KNMI 06 klimaatscenario s

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte

Klimaatverandering in internationaal perspectief

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen

Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn

Analyse van de sociale kwetsbaarheid van de gemeente via een kaart

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

Programma Water en klimaatveranderingen

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland

Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat

AKKademie Inagro 24 mei 2019

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw

Natuurverkenning 2030

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen

SDG 13 Klimaat Adaptatie Griet Verstraeten Department Omgeving

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a.

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer

Verkeer en Longen: een lastig huwelijk

Klimaat Services. Opzet presentatie

KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN?

Toelichting Klimaatadaptatie

economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen

Crop Water Productivity. concept & relevance. Dr. Eline Vanuytrecht - Lab Bodem & Waterbeheer, KU Leuven 22 Maart 2019

Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland

De opwarming van de aarde

In Het Algemeen Belang. Filip De Rynck

Kennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1

Scaldwin slotseminarie 9 december 2014 ISC: een blik op de toekomst

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

KLIMAATVERANDERING EN ZESDE STAATSHERVORMING. Prof. Dr. Luc LAVRYSEN. Rechter in het Grondwettelijk Hof Hoogleraar Universiteit Gent

OVERZICHTSTABEL GEREGISTREERDE AANVRAGEN OPENBAARHEID VAN BESTUUR

Kosten-BATEN analyse fietsostrade Mechelen-Antwerpen. Jurgen Buekers, Evi Dons, Bart Elen, Luc Int Panis Milieu & Gezondheid, VITO Maart 2016

De relatie tussen groen in de woonomgeving en welzijn: hoe werkt het en wat betekent dit voor de toepassing? Sjerp de Vries

OVERZICHTSTABEL GEREGISTREERDE AANVRAGEN OPENBAARHEID VAN BESTUUR

Klimaatadaptatie in Antwerpen

Kan het agrarisch landschap fungeren als klimaatbuffer in het sterk verstedelijkt Vlaanderen?

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

Bouwstenen om te komen tot een coherent en efficiënt adaptatieplan voor Vlaanderen

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling

Ringland en het klimaatplan van de stad Antwerpen

OVERZICHTSTABEL GEREGISTREERDE AANVRAGEN OPENBAARHEID VAN BESTUUR

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. BBL Studienamiddag Brussel, 13 december 2016

Fysisch milieu. Cursus natuurgids

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities

Zaal KLEINE POST 5.2. Een adaptatieplan voor de historische Brugse binnenstad

Het klimaat verandert, wat nu?

Maatregelen tegen stedelijke hitte. Toon van Harmelen (TNO)

Praktische opdracht Economie Broeikaseffect

Hitte, Droogte, Wateroverlast en Overstroming. Koersdocument Aa en Maas: Hoge Zandgronden Beekdalen Dorpen en Steden Restrisico.

15/03/2016. Fysisch milieu. Cursus natuurgids. Inhoud. 1 Beknopte initiatie in enkele abiotische processen 2 Landschapsvorming in Vlaanderen 3 Bodems

ONTWERPEN MET AANDACHT VOOR GROENBLAUWE NETWERKEN

Kosten en baten van het EUluchtbeleid

De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten?

KLIMAATBELEID. Joke Schauvliege Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw. 20 maart 2015, Drongen. Joke Schauvliege

Lawaai om de Middenvijver

WATERPROEF. Impact van de klimaatverandering op Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen. Prof. Patrick Willems KU Leuven

GEMEENTELIJK ADAPTATIEPLAN IN DE PRAKTIJK: SCHOTEN EEN PRESENTATIE VAN

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem

Evolutie van het klimaat in België

klimaatverandering Planet

Hoe versnipperde ruimte duurzamer inrichten? Het Vlaams beleid

WELKOM. Jozef Dauwe, gedeputeerde Provincie Oost-Vlaanderen

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Hitte in de stad. Klimaatverandering en gezondheid. Laura Kleerekoper en Sebas Veldhuisen Delft,

Klimaatbestendige stad

Dossier: Groen-blauwe netwerken

Copernicus Institute of Sustainable Development. Koe en klimaat. Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel. Copernicus Institute of Sustainable Development

HET KLIMAAT PAST OOK IN UW STRAATJE

klimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk

Hitte op sportvelden

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Economische effecten van overstromingen van de Maas

Klimaatverandering / Water in de Stad

Opwarming van de aarde hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Klimaatverandering : effecten, risico s en adaptatiebeleid in Europa Dr Hans Bruyninckx EEA Executive Director

EVERY BREATH A THREAT

Groenblauwe netwerken voor duurzame en dynamische steden

Transcriptie:

ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE GRIET VERSTRAETEN BARBARA LEGIEST

KLIMAATVERANDERING IN VLAANDEREN - Toename temperatuur - Drogere zomers - Hevige onweders - Nattere winters - Stijging zeeniveau - Hittestress https://klimaat.vmm.be Stedelijke hitte-eilanden 28.09.18 2

KLIMAATVERANDERING > Interactie met luchtpolluenten 28.09.18 3

KLIMAATVERANDERING: GEVOLGEN Hitte: > Gezondheid > Infrastructuur > Biodiversiteit > Economie Droogte: > Landbouw > Drinkwater > Bosbranden > Bevaarbaarheid > Industrie > Biodiversiteit Extreme neerslag, overstroming: > Transport > Psycho-sociale impact > Landbouw > Ecologie 28.09.18 4

MORTALITEIT - HITTESTRESS Martinez et al. BMC Public Health 2016;16:407 Gasparrini et al. Lancet 2015;386:369-75 5

MORTALITEIT - HITTE EN LUCHTVERVUILING 28.09.18 Chen et al. Environment International 2018; 116;186-196 6

MORTALITEIT HITTESTRESS IN BELGIË 28.09.18 https://epistat.wiv-isp.be/momo/ 7

MORBIDITEIT - HITTESTRESS + Renale pathologie?? Geen Kwestbare consistente groepen gegevens Ziekenhuisopnames Spoedoproepen Morbiditeit Mortaliteit van Loenhout et al. BMC Public Health Michelozzi 2018;18:108 et al. Am J Respir Crit Care Med 2009;179:383 389 28.09.18 8 Li et al. Int. J. Environ. Res. Public Health 2015;12:5256-5283

MITIGATIEMAATREGELEN > Reductie van de broeikasgassen Bronvermindering: fossiele brandstof - transport, elektriciteit, verwarming Opslagplaatsen verhogen: water, bos, grond (mogelijkheden tot synergieën met adaptatie) Ruimtelijk beleid: - Versterken van de ruimtelijke organisatie van Vlaanderen - Reductie uitstoot in transport- en gebouwensector (verwevenheid en nabijheid) 28.09.18 9

MITIGATIEMAATREGELEN 28.09.18 10

Isaac Cordal: Politici keuvelen over stijging zeespiegel 28.09.18 Agentschap Zorg en Gezondheid 11

ADAPTATIEMAATREGELEN: HITTESTRESS ACUTE maatregelen bij hittegolf Preventiecampagne: warme dagen 28.09.18 www.warmedagen.be 12

ADAPTATIEMAATREGELEN: HITTESTRESS Acute maatregelen PRIORITEREN Kwetsbaarheidsanalyse per gemeente 28.09.18 13

ADAPTATIEMAATREGELEN: STEDELIJK HITTE-EILAND AUTOVERKEER Sterke correlatie tussen verkeer en stedelijk hitte-eiland intensiteit 28.09.18 Zhu et al. Nature Scientific Reports 2017;7: 16309 14

ADAPTATIEMAATREGELEN VLAAMS ADAPTATIEPLAN Vlaams Klimaatadaptatieplan 2013 2020: kwetsbaarheid van Vlaanderen t.o.v. de gevolgen van klimaatverandering in kaart brengen en weerbaarheid van Vlaanderen tegen klimaatverandering verhogen. => Klimaatreflex: screening van nieuw ontwikkeld beleid tegen de klimaatscenario s en waar nodig aanpassen Proces en verantwoordelijkheid Verschillende beleidsvelden en beleidsdomeinen (omgeving, waterbeheer, landbouw, infrastructuur, economie, wetenschap, natuur- en bosbeheer, energie, gezondheid, ) Vlaamse Task Force Adaptatie: OMG (EKG, VPO, BJO), ANB, VMM, MOW, EWI, KB, L&V, AZG Coördinatie: Departement Omgeving, EKG Implementatie, financiering en monitoring zijn de verantwoordelijkheid van elk beleidsdomein Vlaams Klimaatadaptatieplan 2021 2030 in opmaak 28.09.18 15

ADAPTATIEMAATREGELEN RUIMTELIJKE maatregelen: hitte > Groenblauwe netwerken > Groenblauwe publieke ruimtes in woonkernen, wooneenheden, openbare gebouwen, > Groene gevels, groendaken > Maatregelen streetcanyons (studie hitte, luchtvervuiling, geluid dep. OMG) > Luchtcirculatie > Sociale kwetsbaarheidsanalyse 28.09.18 16

ADAPTATIEMAATREGELEN Ondersteuning lokale besturen: www.burgemeestersconvenant.be 28.09.18 17

GEZONDHEID GROENBLAUWE RUIMTE Geluid, geluidsperceptie Luchtvervuiling UITGEBREIDER IMPACT OP GEZONDHEID Psycho-fysiologische stress : beter herstel en ontspanning Sociale cohesie Fysische activiteit: minder kans op obesitas Urban green spaces and health. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe, 2016 / Kondo et al. Int J Environ Res Public Health.2018;15:445 / Davern et al. (2016) Quality green public space supporting health..report prepared for the National Heart Foundation of Australia

GEZONDHEIDSEFFECTEN GROENBLAUWE RUIMTE MORTALITEIT Respiratoir en cardiovasculair Lange termijn-studies Bij hittegolf MORBIDITEIT Mentale gezondheid Verbetering cognitieve functie/ontwikkeling Stressvermindering Gemoedstoestand- depressie Minder agressie Vluggere genezing en lager pijnlevels Cardiovasculaire ziektes Aktiviteit Diabetes type 2 Urban green spaces and health. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe, 2016 / Kondo et al. Int J Environ Res Public Health.2018;15:445 / Davern et al. (2016) Quality green public space supporting health..report prepared for the National Heart Foundation of Australia

LEEFKWALITEIT STEDELIJK GROENBLAUW 28.09.18 Zhang et al. journal of Urban Ecology 2017;3:1-13 20

VRAGEN EN OPMERKINGEN?