KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN?"

Barbara ter Linde
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 VAKGROEP OMGEVING ONDERZOEKSGROEP LABO BOS & NATUUR KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN? Kris Verheyen, Evy Ampoorter en het FORBIO Climate-netwerk

2 OVERZICHT PRAATJE Klimaatverandering in België Bosbeheer(ders) en klimaatverandering Kunnen gemengde bossen de effecten van klimaatverandering milderen? 2

3 KLIMAATVERANDERING IN BELGIË? 3

4 KLIMAATSCENARIO S EN MODELLEN 4

VALIDATIE KLIMAATMODELLEN Gemiddelde minimumtemperatuur (1981-2010) ( C) http://euro-cordex.

5 VALIDATIE KLIMAATMODELLEN Gemiddelde minimumtemperatuur ( ) ( C) Gemeten Gesimuleerd Gemiddelde winterneerslag ( ) (mm/dag) Gemeten Gesimuleerd 5

6 VOORSPELLINGEN KLIMAATMODELLEN Verandering gemiddelde jaarlijkse temperatuur (t.o.v ) ( C) 6

7 VOORSPELLINGEN KLIMAATMODELLEN Verandering gemiddelde jaarlijkse neerslag (t.o.v ) (mm/dag) 7

8 VOORSPELLINGEN KLIMAATMODELLEN Grootte veranderingen variëren in ruimte (hoog vs laag België) en de tijd (zomer vs winter) Vb: gemiddelde minimumtemperatuur ( C) 8

9 VOORSPELLINGEN KLIMAATMODELLEN Grootte veranderingen variëren in ruimte (hoog vs laag België) en de tijd (zomer vs winter) Vb: # dagen met intense neerslag (> 10 mm) 9

10 CONCLUSIES KLIMAATVERANDERING Klimaatmodellen worden steeds performanter Voorspellingen geven aan dat: - de gemiddelde temperatuur tot 3.5 C kan stijgen tegen 2100; - neerslag op jaarbasis niet sterk zal veranderen; - de kans op extreme weersfenomenen (storm, droogte, grote neerslag) zal toenemen; - de grootte van de effecten variëren in ruimte en tijd. 10

11 BOSBEHEER(DERS) EN KLIMAATVERANDERING? 11

12 PERCEPTIE VAN BOSBEHEERDERS T.O.V. KLIMAATVERANDERING? Bevraging van boseigenaars en beheerders in Vlaanderen en Wallonië (n = 391)

13 WELKE KLIMAATGERELATEERDE VERANDERINGEN VERWACHT JE OF HEB JE AL MEEGEMAAKT? Verwachting Conclusie: zeer sterk geloof dat klimaatverandering reeds een impact heeft en zal hebben op mijn bos Meegemaakt 13

14 HOUD JE BIJ HET BEHEER AL REKENING MET KLIMAATVERANDERING? Neen (+/- 70%) Ja (+/- 30%) Waarom niet? Hoe? Menging en aangepaste boomsoortenkeuze worden beschouwd als belangrijkste adapatiemaatregelen

15 MENGING ALS KLIMAATADAPATIEMAATREGEL? Bevraging 168 bosbeheerders uit 22 landen Rangschikking lijst met 30 kennisvragen m.b.t. gemengd bos Top twee: Which combinations of species provide the best resistance and best resilience to climate change and natural disturbances? Are mixed forests more resistant and resilient to climate change and natural disturbances? Coll et al. (2018) Forest Ecology and Management 407:

16 CONCLUSIES BOSBEHEER(DERS) EN KLIMAATVERANDERING Sterk geloof dat klimaatverandering een grote impact zal hebben Er wordt nog maar weinig rekening mee gehouden bij het beheer, voornamelijk o.w.v. een gebrek aan kennis en informatie Menging wordt beschouwd als een belangrijke adaptatiemaatregel, maar nog veel vragen de effecten en implementatie ervan 16

17 KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING MILDEREN? 17

18 EFFECTEN VAN MENGING: HOE WERKEN ZE? Van de Peer (PhD, 2018) 18

19 (VEEL) ONDERZOEK NAAR GEMENGDE BOSSEN IN BELGË projecten platformen: - experimenten (FORBIO) - netwerken van proefvlakken (bv. TREEWEB) - grootschalige inventarissen levensfasen: - reproductie - jonge boompjes - volgroeide bomen 19

20 (VEEL) ONDERZOEK NAAR GEMENGDE BOSSEN IN BELGË projecten platformen: - experimenten (FORBIO) - netwerken van proefvlakken (bv. TREEWEB) - grootschalige inventarissen levensfasen: - reproductie - jonge boompjes - volgroeide bomen 20

21 LANGLOPEND ONDERZOEK NAAR BOSVITALITEIT (ICP FORESTS) 119 proefvlakken, 2710 bomen Monitoring Focus op mate van ontbladering : Sousa-Silva et al. (ingediend) 21

22 ONTBLADERING DOORHEEN DE TIJD beuk wintereik zomereik Sousa-Silva et al. (ingediend) 22

23 DROOGTESTRESS DOORHEEN DE TIJD # maanden met droge tot zeer droge condities Sousa-Silva et al. (ingediend) 23

24 Sousa-Silva et al. (ingediend) ONTBLADERING IN MEER OF MINDER GEMENGDE BOSSEN -> Ontbladering was initieel hoger in gemengde bossen dan in monoculturen, maar naarmate (droogte-)stress toeneemt draait het patroon om! 24

25 CONCLUSIES TEMPEREND EFFECT VAN MENGING OP KLIMAATVERANDERING Menging kan de effecten van klimaatverandering op bossen potentieel temperen via verschillende mechanismen De gepresenteerde (en andere) onderzoeksresultaten suggereren dat deze tempering effectief plaatsvindt en dat gemengde bossen dus weerbaarder zouden zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering Maar. effecten van menging hangen af van: - de boomsoorten in de menging - het beschouwde levensstadium - de groeiplaats - Zin vs onzin van menging moet dus geval per geval geëvalueerd worden 25

26 Kris Verheyen VAKGROEP OMGEVING, LABO BOS & NATUUR E kris.verheyen@ugent.be T Ghent Ghent University

Vergelijkbare documenten

De klimaatverandering: fabel of pure ernst?

De klimaatverandering: fabel of pure ernst? Rozemien De Troch 1,2 1 Koninklijk Meteorologisch Instituut; 2 Departement Fysica en Astronomie, UGent Praatcafé Beweging.net, 20 maart 2015, Drongen R. De Troch