Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat"

Transcriptie

1 Klimaat(les)marathon Leren voor en over het klimaat

2 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER Ann van Griensven, Hydrology and Hydraulic Engineering, VUB

3 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER 1. Hoe zijn water en klimaat verbonden? 2. Wat zijn de gevolgen in de wereld en België? 3. Wat zijn de oplossingen? Wat kunnen we doen? Is kernenergie een oplossing?

4 1. LINK KLIMAAT-WATER TEMPERATUUR >1.0 Celsius hoger! 2,3 Celsius hoger!!""#$%%&'()**"+,-!""#.$%%#/,'(0+1)2+(3"%-3%)-4(*%# '-*.-%1)260237(5).6#*."6869-* *5)-." maart

5 1. LINK KLIMAAT-WATER NAT WORDT NATTER!"#$%#&'()%.-%/),)('()% 1#(%-/%,()% 2-'#&,)-'()% 1#4)0(-'()% 34+"%- *+',"-'()%.%-/"0'()% 20 maart

6 1. LINK KLIMAAT-WATER KLIMAAT EN OVERSTROMINGEN!"#$%)$2($*')3*$+ 4&$*,)*"2-+#$+!"#$%$&'(")*'+,(-*')-$!$&-#$ +$$*,1'#.-//$ 0"1/$+ 20 maart

7 1. LINK KLIMAAT-WATER NAT WORDT NATTER Meer dagen met hevige neerslag sinds > 6 Voorspelling 2100: - Meer neerslag in winter (+22%) https//vmm.klimaat.be 20 maart

8 1. LINK KLIMAAT-WATER DROOG WORDT DROGER!"#$%#&'()%.-%/),)('()% 1#(%-/%,()% 2-'#&,)-'()% 1#4)0(-'()% 34+"%- *+',"-'()%.%-/"0'()% 20 maart

9 1. LINK KLIMAAT-WATER DROOGTE EN HITTEGOLF 6%-+7&+0$+'#&3'+( 6*&&+-%28!"#$%&'#()$*'#&*+,'%%-&+ 1"%%'#2 2#(/.%345,'%-+.%/+0 20 maart

10 1. LINK KLIMAAT-WATER DROOGTE EN HITTEGOLF Neerslagtekort 7 F'*2(+I*((+,$%-I'*I4/#(+IB7<?JI&/&I7?;JH 7 F'*2(+I9%&(+I'*I+'5'(+(*I'*I2(I4/#(+IB7?;JH!"#"$%&'() *((+,$%-&(./+& '* 0(& 012+/$/-',30 4/#(+,('4/(* 5/$-(*, 2( 678(+3(*&'($9%%+2( 5%* 2( :; 5(+,30'$$(*2(.$'#%%&#/2($,'#"$%&'(, 5//+ <6;; (* 5(+-($'=.'*- #(& 2( 67>?7> 6;7> 6?7> <?7 (*?;78(+3(*&'($9%%+2(* 5//+ 0(& 0',&/+',30.$'#%%& BC+/*D EFF> <;6GHA 20 maart

11 1. LINK KLIMAAT-WATER DROOG WORT DROGER!"#$%&'()*+ NAT WORDT NATTER 20 maart

12 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER 1. Hoe zijn water en klimaat verbonden? Nat wordt natter en droog wordt droger 2. Wat zijn de gevolgen in de wereld en België? 3. Wat zijn de oplossingen? Wat kunnen we doen? Is kernenergie een oplossing?

13 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER 1. Hoe zijn water en klimaat verbonden? Nat wordt natter en droog wordt droger 2. Wat zijn de gevolgen in de wereld en België? 3. Wat zijn de oplossingen? Wat kunnen we doen? Is kernenergie een oplossing?

14 !"#$%"&'%()*+,&#-&./012&3 (45#(6/*577/78 20 maart

15 GEVOLGEN GLOBALE IMPACT OP MENSEN!"##"$%& '()*+,*+ -*+.%/"012$3!"#$%&'!"#$%&'( )*'( +,-*&.)/-&!"#$%&'!"#$%&'( )*'( +,-*&.)/-&!"#$%&'!"#$%&'( )*'( +,-*&.)/-& &235&&6"%/ : 0345 );: 0672 ::, <512=1>565>5% '';A ');' 8626( 'ABA 001( -B6 054( -;6 817( A,6 +3$?6C"5#/60E1%F5 04 ; 037( ;'6 9598( 8B:6 <1G"2126/5F31/12"$% 69 'B 352( 'B,6 9048,8;6 :-$/)-(;).<=*>($?(9@4AB(C.&#$.D@=#EE@EF 20 maart

16 GEVOLGEN OVERSTROMINGEN RIVIER!!"#$%&'#()#*+,+"*(,"*'-*(.+&/"&#$%&#-("&"."&#."-# ""&#0%1-(*#23456!!"#(,"*'-*(.+&/')"+7"&#$8&&"&#/".+99"79#."-#""&# :53-%7#1.#'-+;/"&6 =--)BEE,..6$7+.%%-6F"E 20 maart

17 GEVOLGEN OVERSTROMINGEN KUST 3=4&BB&79B0EE9TE& D01ED&IJ9?01E<D5J099T 34A&BB&01&(CD591E9&F2GH&BB&I9J&6;;JK? 33L&BB&01&/09<MICCJ5&F2G=&BB&I9J&6;;JK&&? 3AA&BB&01&N99OJ<779&FAGA&BBP6;;JK )#*#,(&(Q&(R.)*+)(S#/%./&!"#$#%&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&'()*+&,-*.&*,./-)#(&01& 2344!"#$%&'% (&)#*%++(,)-#./01 20 maart

18 GEVOLGEN DROOGTE 0()*+")120!+34/256789:28;8%<99=<>!""#$%&&'()*++",-**,./ 20 maart

19 GEVOLGEN ENERGIE +++,/0()123)$456,7/8!""#$%&&'()*+),-. 20 maart

20 GEVOLGEN LANDBOUW!"#$%&'%(')*(+*+,"'*-."/%("0' 1%2"# 345'6*0'&"'$%"#"0'.""-+'**0'7""/' "#.'+"'/,8&"0'7""-+'6*0'&"'&#%%.+"!"#$%"&'()*)&+,-.&/ '01#23)&/ 4#2"5&67#8#9(7& :#2;9#"(%#+9:;"-%#<2:%#. 20 maart

21 GEVOLGEN WATERTEKORT!"#$%&"'"()"*()(#+&(,&#-$&./01& 234,#%($56&734%2$8&9:;;<& 20 maart

22 GEVOLGEN KANALEN 20 maart

23 GEVOLGEN BIERPRODUCTIE Jean van Roy, Cantillon, Brussel!"#$%&'(&)(*%+,-'(*+%.&/-&'(01+,&2&,34%*(+*#0#4%&5& %3-%#$&'#$&(-%*#$&1+6*#$7&$34&*#8*3+/+$$#0#4%&4#&$#&8(+%& )($&/#&0(4+6*#&(*%+8+,+#''#9&:;#&'(01+,&#$%&'(&/#*4+6*#& 1+6*#&(-&034/#&<-+&$#&*#8*3+/+%&4(%-*#''#0#4%&5&'=(+*& '+1*#&)3-*&>%*#&#4$#0#4,.#&)#4/(4%&'(&4-+%&)(*&/#$& A(&+0)'+<-#&/#$&4-+%$&8*3+/#$! Je suis aux commandes depuis 15 ans. C est la deuxième fois que ça m arrive. Mon père n a pas connu ça. C est la deuxième fois en cinq ans. Clairement, nous sommes victimes de ce réchauffement climatique. B(%-*#!"#"#$%&'$()#*()%+, C%%)$2DDEEE9*%1891# 20 maart

24 GEVOLGEN ECOLOGIE!""#$%&'(")%&'%&'*""#$%&'+,,&!""#$%&&'''()#**(*!&!""#$%&&+,)-.."(/0& 20 maart

25 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER 1. Hoe zijn water en klimaat verbonden? 2. Wat zijn de gevolgen in de wereld en België? Overstromingen, droogte, waterschaarste, verandering landbouwopbrengsten en ecologie 3. Wat zijn de oplossingen? Wat kunnen we doen? Is kernenergie een oplossing?

26 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER 1. Hoe zijn water en klimaat verbonden? 2. Wat zijn de gevolgen in de wereld en België? 3. Wat zijn de oplossingen? Wat kunnen we doen? Is kernenergie een oplossing?

27 OPLOSSINGEN SYSTEEMANALYSE WIE GEBRUIKT/VERBRUIKT HET MEESTE WATER? 20 maart

28 OPLOSSINGEN SYSTEEMANALYSE WAAR KOMT ONS WATER VANDAAN?!""#$%&'()*+,)-.%(("$)/ (%+6%79'5 20 maart

29 OPLOSSINGEN SYSTEEMANALYSE WIE GEBRUIKT/VERBRUIKT HET MEESTE WATER? 20 maart

30 OPLOSSINGEN SYSTEEMANALYSE WIE GEBRUIKT/VERBRUIKT HET MEESTE WATER?!" #$%&'()$% '*+,(-.'% /"01.'*234-%. 5"064*+78,3 watergebruik waterverbruik!""#$%&&'''()*+,'+(-.& 20 maart

31 OPLOSSINGEN SPAARZAAM ARZAAM OMGAAN MET WATER!""#$%&&'''()*"+,$(,-& 20 maart

32 OPLOSSINGEN SPAARZAAM ARZAAM OMGAAN MET WATER!""#$%&&'''()*"+,$(,-& 20 maart

33 OPLOSSINGEN SPAARZAAM OMGAAN MET WATER 20 maart

34 OPLOSSINGEN HERGEBRUIK 20 maart

35 OPLOSSINGEN WATEROPSLAG 20 maart

36 OPLOSSINGEN MODELLEREN EN VOORSPELLINGEN Droogte en watertekort voorspeller!""#$%&&'''(')"*+,-./(0*& 20 maart

37 OPLOSSINGEN ADAPTATIE MET DE NATUUR 20 maart

38 OPLOSSINGEN ADAPTATIE MET DE NATUUR SIGMAPLAN VLAANDEREN!""#$%&&!"#$%&'%('()& 20 maart

39 OPLOSSINGEN STEDEBOUW EN BODEMBEHEER 20 maart

40 OPLOSSINGEN LANDBOUW 20 maart

41 OPLOSSINGEN LANDBOUW!!!"!#$%&'()**+",-./ 20 maart

42 OPLOSSINGEN VOEDING EN LANDBOUW 20 maart

43 CONCLUSIES HOE ZIJN WATER EN KLIMAAT VERBONDEN?! Link is zeer belangrijk! Nat weer wordt natter! Droog weer wordt droger 20 maart

44 CONCLUSIES WAT ZIJN DE GEVOLGEN IN DE WERELD EN BELGIË?! Hoger risico voor overstromingen! Landbouwopbrengsten veranderen! Ecologie verandert 20 maart

45 CONCLUSIES WAT ZIJN DE OPLOSSINGEN? Overheid: MENVATTING! Vooral droogteproblemen vragen dringende oplossingen! Kerncentrales zijn probleem, niet de oplossing! Landgebruik aanpassen: hogere infiltratie! Belang van natuurgebaseerde oplossingen!! Innovatieve oplossingen zijn nodig om water te besparen, te stockeren en te hergebruiken! Meer samenwerken 20 maart

46 CONCLUSIES WAT ZIJN DE OPLOSSINGEN? Wij: MENVATTING! Spaarzaam omgaan met water! We moeten anders eten (en drinken)! Aandacht vragen voor water- en klimaatsproblemen 20 maart

47 VERGEET GEEN WATER MEE TE NEMEN 20 maart

48 #WATER4CLIMATE MARCH 21 9:00 SINT-GILLIS VOORPLEIN 20 maart

49 WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER Ann van Griensven

50 BELANGIJKSTE BRONNEN VMM. (2013). MIRA - Themabeschrijving: Waterkwantiteit. VMM. (2014a). Aantal overstromingen per decennium. Retrieved 12/03, 2015, from antal-overstromingenper-decennium/ VMM. (2014b). MIRA: Future outlook report Gosling, S.N., Zaherpour, J., Mount, N., Hattermann, F.F., Dankers, R., Arheimer, B., Breuer, L., Ding, J., Haddeland, I., Kumar, R., Kundu, D., Liu, J., van Griensven, A., Veldkamp, T. I. E., Vetter, T., Wang, X., Zhang, X., (2017), A comparison of changes in river runoff from multiple global and catchment-scale hydrological models under global warming scenarios of 1 C, 2 C and 3 C. Climatic Change, 141(3), Global warming of 1.5 C - report.ipcc.ch 20 maart

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vroegere klimaatscenario

Nadere informatie

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vroegere klimaatscenario

Nadere informatie

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen enkele aanvullende beschouwingen prof. dr. ir. Patrick Willems K.U.Leuven Afdeling Hydraulica Toekomstig klimaat? huidig klimaat: gematigd

Nadere informatie

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, 26.5.2011, Antwerpen Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Johan Brouwers Dienst Milieurapportering - MIRA, Vlaamse Milieumaatschappij

Nadere informatie

ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE

ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE GRIET VERSTRAETEN BARBARA LEGIEST KLIMAATVERANDERING IN VLAANDEREN - Toename temperatuur - Drogere zomers - Hevige onweders - Nattere winters - Stijging

Nadere informatie

Klimaat in de 21 e eeuw

Klimaat in de 21 e eeuw Klimaat in de 21 e eeuw Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd en voor Nederland Mogelijke

Nadere informatie

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten? Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten? Yorick de Wijs (KNMI) Veenendaal - 09 05 2019 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 1 Klimaatverandering Oorzaken en risico s wereldwijd Trends en

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Wat kunnen we in Nederland verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering) en het broeikaseffect? Waargenomen klimaatverandering KNMI 06 klimaatscenario

Nadere informatie

De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten?

De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten? De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten? Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Klimaatscenario

Nadere informatie

Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen

Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen Patrick Willems K.U.Leuven - Afdeling Hydraulica i.s.m. Koninklijk Meteorologisch Instituut van België Lopend onderzoek CCI-HYDR

Nadere informatie

11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit

11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit 11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit Analyse van de waterbeschikbaarheid in Vlaanderen, huidige toestand en uitdagingen naar de toekomst Fernando Pereira Waterbouwkundig Laboratorium

Nadere informatie

Een wadi is een rivier die slechts een deel van het jaar water bevat. Je kunt er gemakkelijk grondwater winnen.

Een wadi is een rivier die slechts een deel van het jaar water bevat. Je kunt er gemakkelijk grondwater winnen. Samenvatting door een scholier 912 woorden 19 december 2017 4.8 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1: 1: het Midden-Oosten Droog Groot deel Midden-Oosten heeft steppeklimaat

Nadere informatie

Programma van Toetsing en Afsluiting

Programma van Toetsing en Afsluiting Leerweg: TL Klas: 3 Vak: Aardrijkskunde Methode: De Geo Toetsnr 3.1.1 Arm en rijk H1 + Atlasopdrachten Wat moet je voor de toetsing doen? Weet hoe de verschillen ontstaan tussen arm en rijk in NL, VS en

Nadere informatie

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen & Impact op overstromingen en droogte Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS KU Leuven - Afdeling Hydraulica Klimaateffecten & -impacten Klimaateffecten & -impacten

Nadere informatie

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s KNMI 06 klimaatscenario s Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario s Mogelijke

Nadere informatie

Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas

Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Historische trend in temperatuur Jaarlijkse

Nadere informatie

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s KNMI 06 klimaatscenario s Stof tot nadenken? Opzet presentatie Klimaatverandering en het (versterkte) broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering De nieuwe KNMI-klimaatscenario s Mogelijke effecten 1

Nadere informatie

Evolutie van het klimaat in België

Evolutie van het klimaat in België Hans Van de Vyver Koninklijk Meteorologisch Instituut 11 januari 2013 Introductie wetenschappelijke activiteiten MERINOVA-project: Meteorologische risico s als drijfveer voor milieukundige innovatie in

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland Patrick Willems, Victor Ntegeka, Omar Boukhris, Thomas Vansteenkiste K.U.Leuven Afdeling Hydraulica & LSUE Emmanuel Roulin,

Nadere informatie

Het klimaat verandert, wat nu?

Het klimaat verandert, wat nu? Het klimaat verandert, wat nu? Lesley De Cruz, Rozemien De Troch Koninklijk Meteorologisch Instituut De Limburgse Klimaattop, 18 september 2017 De Cruz et al. (KMI) Klimaatverandering 20170918 1 / 23 1

Nadere informatie

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019 Het Vlaams adaptatiebeleid, naar 2030 Griet Verstraeten Departement Omgeving Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019 Leiegardens 2014, Your Estate Solution Vlaams Adaptatieplan 2021-2030

Nadere informatie

Toestand van het watersysteem februari 2019

Toestand van het watersysteem februari 2019 Toestand van het watersysteem februari 219 Vlaanderen is milieu Documentbeschrijving Titel Toestand van het watersysteem - februari 219 Samenstellers VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer Dienst Hoogwaterbeheer,

Nadere informatie

Wees spaarzaam met kraantjeswater

Wees spaarzaam met kraantjeswater www.protos.ngo Voorstelling Protos Water: de lasten delen Water: de lusten delen: jouw watervoetafdruk? Wees spaarzaam met kraantjeswater Doe Duurzaam Academie beweging.net 28 mei 2018 Protos Protos? 1

Nadere informatie

WATERPROEF. Impact van de klimaatverandering op Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen. Prof. Patrick Willems KU Leuven

WATERPROEF. Impact van de klimaatverandering op Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen. Prof. Patrick Willems KU Leuven WATERPROEF Naar een klimaatbestendig Antwerpen Impact van de klimaatverandering op Antwerpen Prof. Patrick Willems KU Leuven Hydrologische extremen Overstromingen: Pluviale overstromingen (extreme neerslag,

Nadere informatie

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Bodem & Klimaat Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Jaartemperaturen en warmterecords in De Bilt sinds het begin van de metingen in 1706 Klimaatverandering KNMI scenarios Zomerse dagen Co de Naam

Nadere informatie

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vlaanderen, 27

Nadere informatie

Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat

Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat Klimaat(les)marathon Leren voor en over het klimaat DE ESSENTIE VAN KLIMAATVERANDERING CRASHCURSUS KLIMAATWETENSCHAP Prof. Dr. Wim Thiery INHOUD WAAROVER ZAL IK HET HEBBEN? - Wat is het klimaat? - Wat

Nadere informatie

Droge voeten voor Sint-Oedenerode. Informatieavond 12 december 2018

Droge voeten voor Sint-Oedenerode. Informatieavond 12 december 2018 Droge voeten voor Sint-Oedenerode Informatieavond 12 december 2018 Informatie-avond 19.30u Welkom (Rob van Veen) 19.40u Kansen benutten (wethouder Harry van Rooijen) 19.50u Opgave waterschap (lid DB Jac

Nadere informatie

OMGAAN MET DROOGTE TOELICHTING VLAAMS ACTIEPLAN WAT KUNNEN GEMEENTES DOEN? Lodewijk De Witte 18/06/19

OMGAAN MET DROOGTE TOELICHTING VLAAMS ACTIEPLAN WAT KUNNEN GEMEENTES DOEN? Lodewijk De Witte 18/06/19 OMGAAN MET DROOGTE TOELICHTING VLAAMS ACTIEPLAN WAT KUNNEN GEMEENTES DOEN? Lodewijk De Witte 18/06/19 DROOGTE? RELATIEVE TOESTAND GRONDWATER- STAND (07.01.2017 TOT 07.02.2019): % VAN DE MEETPLAATSEN MET

Nadere informatie

Slim waterbeheer 2.0. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS. KU Leuven, Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica

Slim waterbeheer 2.0. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS. KU Leuven, Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica Slim waterbeheer 2.0 Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS KU Leuven, Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica Uitdagingen Klimaatverandering Urbanisatie Droogte Pluviale overstromingen Fluviale

Nadere informatie

De klimaatverandering: fabel of pure ernst?

De klimaatverandering: fabel of pure ernst? De klimaatverandering: fabel of pure ernst? Rozemien De Troch 1,2 1 Koninklijk Meteorologisch Instituut; 2 Departement Fysica en Astronomie, UGent Praatcafé Beweging.net, 20 maart 2015, Drongen R. De Troch

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Mondiaal en in Nederland J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in Europa

Nadere informatie

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL Titre Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties Klimaatmatrix Benelux Bronnen: Beschikbare overheidsrapporten Beleidsadviserende onderzoeken

Nadere informatie

Samenvatting 203 Klimaatverandering leidt volgens de voorspellingen tot een toename van de mondiale temperatuur en tot veranderingen in de mondiale waterkringloop. Deze veranderingen in de waterkringloop

Nadere informatie

LSUE Thema Water Workshop Duurzaam water in een veranderende wereld

LSUE Thema Water Workshop Duurzaam water in een veranderende wereld Thema WATER LSUE Thema Water Workshop Duurzaam water in een veranderende wereld Patrick Willems: inleiding en duurzaam waterkwantiteitsbeheer Nina Moelants: duurzame afvalwatertechnologie Jan Diels: nitraatuitspoeling

Nadere informatie

Klimaatverandering en invloed op waterhuishouding

Klimaatverandering en invloed op waterhuishouding Klimaatverandering en invloed op waterhuishouding Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dep. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Patrick.Willems@bwk.kuleuven.be Toenemende uitstoot aan broeikasgassen

Nadere informatie

Watersysteem rond 1900 Kaart 9a GHG. A4P Grontmij Nederland bv Alle rechten voorbehouden. Legenda GHG. Hydrologisch onderzoek de Zumpe

Watersysteem rond 1900 Kaart 9a GHG. A4P Grontmij Nederland bv Alle rechten voorbehouden. Legenda GHG. Hydrologisch onderzoek de Zumpe GHG boven maaiveld 0.00-0.10 0.10-0.25 0.25-0.50 0.50-0.75 0.75-1.00 1.00-1.50 1.50-2.00 > 2.00 m beneden maaiveld Kaart 9a GHG Map Document: P:\258828\Water\05_GIS\prj\kaart_09a...mxd) Effect GHG 0,30-0,40

Nadere informatie

Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer

Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer Didier D hont Afdelingshoofd Integraal Waterbeleid VMM Juridisch kader: Europees aangestuurd Kaderrichtlijn Water (2000) Goede toestand 2015 / uitstel

Nadere informatie

Neerslag-afvoermodellering. met SOBEK-RR

Neerslag-afvoermodellering. met SOBEK-RR Neerslag-afvoermodellering met SOBEK-RR Boekrecensie: 'Van regen tot Maas' 'Grensoverschrijdend waterbeheer in droge en natte tijden' Auteur: Marcel de Wit Uitgeverij Veen Magazines, Diemen, 2008 ISBN

Nadere informatie

Project Klimaat en Landbouw Noord Nederland. 12 februari Peter Prins. Projectleider K & L

Project Klimaat en Landbouw Noord Nederland. 12 februari Peter Prins. Projectleider K & L Project Klimaat en Landbouw Noord Nederland 12 februari 21 Peter Prins Projectleider K & L Opzet presentatie Waarom dit initiatief? Fasering Werkwijze Tussentijdse resultaten Voorlopige conclusies Klimaatverandering

Nadere informatie

Functie volgt peil. maaiveldverloop. Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari. Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari. Huiskavel en gebouwen

Functie volgt peil. maaiveldverloop. Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari. Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari. Huiskavel en gebouwen zones Functie volgt peil 70-50 cm 50-30 cm 0-30 cm 50-30 cm 70-50 cm maaiveldverloop gebruik waterpeil Huiskavel en gebouwen Gemiddeld 50 cm Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari Natte Natuur, Piekberging

Nadere informatie

Droogte zomer 2018, een extreem jaar

Droogte zomer 2018, een extreem jaar Droogte zomer 2018, een extreem jaar De impact van langdurige droogte op watersysteem en de omgeving Rob van Woudenberg Senior beleidsadviseur crisisbeheersing Het boezemsysteem, het hoofdtransportsysteem

Nadere informatie

Klimaat Services. Opzet presentatie

Klimaat Services. Opzet presentatie Klimaat Services J. Bessembinder Opzet presentatie Basis voor klimaat-services Voorbeelden confectie Voorbeelden maatwerk Basis confectie en maatwerk : tijdreeksen voor de toekomst Activiteiten binnen

Nadere informatie

Toestand van het watersysteem maart 2017

Toestand van het watersysteem maart 2017 Toestand van het watersysteem maart 2017 Vlaanderen is milieu Documentbeschrijving Titel Toestand van het watersysteem - maart 2017 Samenstellers Afdeling Operationeel Waterbeheer, VMM Dienst Hoogwaterbeheer,

Nadere informatie

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling Prof. dr. Patrick Meire Universiteit Antwerpen Ecosystem management research group De polders, tussen de kust en zandig/zandlemig

Nadere informatie

WATER FOOTPRINT antwoordblad

WATER FOOTPRINT antwoordblad Opdracht 1 In het filmpje ging het over watergebruik. Wat is de reden dat Charlotte zo veel water gebruikt? Ze denkt dat er genoeg water is. Ze vindt het heel gewoon dat er water uit de kraan komt. Jeannette

Nadere informatie

Extra CaseQuest 1 Watergebruik in het Middellandse Zeegebied

Extra CaseQuest 1 Watergebruik in het Middellandse Zeegebied Extra CaseQuest 1 Watergebruik in het Middellandse Zeegebied 1/5 Inleiding Het Middellandse Zeegebied ligt in een landschapszone die vanwege zijn klimaat prettig is om te wonen of om er als toerist op

Nadere informatie

Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening.

Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening. Watermanagementcentrum Nederland Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Droogtebericht 2 mei 2011 Nummer 2011-04 Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening. Afgelopen

Nadere informatie

Toestand van het watersysteem november 2018

Toestand van het watersysteem november 2018 Toestand van het watersysteem november 218 Vlaanderen is milieu Documentbeschrijving Titel Toestand van het watersysteem - november 218 Samenstellers VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer Dienst Hoogwaterbeheer,

Nadere informatie

Water in Verstedelijkte Landschappen

Water in Verstedelijkte Landschappen Water in Verstedelijkte Landschappen Integratie van benadering in Waterbouwkunde en Landschaps- en Stadsontwerp in Regionale Landschapsontwikkelingsprojecten Water in Verstedelijkte Landschappen Integratie

Nadere informatie

foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016

foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 1 De meeste jongeren (34%) houden zich niet bezig met de gevolgen van klimaatverandering Toch

Nadere informatie

tijdreeksen voor de toekomst

tijdreeksen voor de toekomst Klimaatverandering, klimaatscenario s en tijdreeksen voor de toekomst J. Bessembinder J. Beersma, KNMI Opzet presentatie Definitie klimaat en klimaatscenario s Mondiale en regionale klimaatscenario s Relatie

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Wat kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in

Nadere informatie

Bodemvruchtbaarheid. fundament onder voedselproductie. René Schils

Bodemvruchtbaarheid. fundament onder voedselproductie. René Schils Bodemvruchtbaarheid fundament onder voedselproductie René Schils Bodemvruchtbaarheid fundament onder voedselproductie Wat is bodemvruchtbaarheid? Waarom is bodemvruchtbaarheid belangrijk? Wat zijn de actuele

Nadere informatie

ILVO Klim-O-dag 20 april 2017

ILVO Klim-O-dag 20 april 2017 ILVO Klim-O-dag 20 april 2017 Klimaatonderzoek op ILVO: wie doet wat en waarom? 1 Programma 13.00 13.05 u Welkom Joris Relaes 13.05 13.15 u ELK wat en hoe? De coördinator legt uit. Sam De Campeneere 13.15

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland)

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland) 1 Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland) Op 26 augustus 2008 heeft Omar Boukhris een doctoraatsstudie verdedigd aan de K.U.Leuven

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen

Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen Patrick Willems K.U.Leuven - Afdeling Hydraulica & Onderzoekscentrum Duurzame Aarde (LSUE) Lopend en recent onderzoek voor Federaal Wetenschapsbeleid

Nadere informatie

13342/16 ver/mak/cg 1 DG E 1A

13342/16 ver/mak/cg 1 DG E 1A Raad van de Europese Unie Brussel, 17 oktober 2016 (OR. en) 13342/16 RESULTAAT BESPREKINGEN van: d.d.: 17 oktober 2016 aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties ENV 660 CLIMA 140 AGRI 553

Nadere informatie

De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven

De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven De eerste resultaten dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Nood aan innovatieve oplossingen om klimaatverandering op te vangen 3 HYDROACTIV Intelligent groendak 1 NEERSLAGAFVOER

Nadere informatie

Toestand van het watersysteem september 2017

Toestand van het watersysteem september 2017 Toestand van het watersysteem september 217 Vlaanderen is milieu Documentbeschrijving Titel Toestand van het watersysteem - september 217 Samenstellers VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer Dienst Hoogwaterbeheer,

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen 1 Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen KU Leuven onderzocht voor het Waterbouwkundig Laboratorium van de Vlaamse Overheid en de Vlaamse Milieumaatschappij de invloed van de

Nadere informatie

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a.

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a. Nieuwe KNMI klimaatscenario s Nieuwe KNMIklimaatscenario s 2006 2006 Janette Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Klimaatverandering Waargenomen veranderingen Wat zijn klimaatscenario s? Huidige en nieuwe

Nadere informatie

Impact van klimaatverandering op hydrologie en de gevolgen voor overstromingen en watertekorten

Impact van klimaatverandering op hydrologie en de gevolgen voor overstromingen en watertekorten Impact van klimaatverandering op hydrologie en de gevolgen voor overstromingen en watertekorten Katrijn Holvoet, Thomas Vansteenkiste, Wouter Vanneuville, Patrick Willems 09-03-2010 Gent Inhoud Situering

Nadere informatie

Klimaat, -verandering en -scenario s

Klimaat, -verandering en -scenario s Klimaat, -verandering en -scenario s Janette Bessembinder et al. Opzet presentatie Wat is klimaat en klimaatverandering Waargenomen veranderingen Klimaatscenario s Klimaatdienstverlening 1 Wat is klimaat?

Nadere informatie

Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans?

Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans? Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans? Koen Foncke - Antea Group Onderzoeksopdrachten 1. De opdracht Wat? Inventarisatie gegevens Analyse gebruik, behoefte en aanbod water Prognose

Nadere informatie

-Klimaatverandering, klimaatscenario s en gevolgen voor beleid en beheer-

-Klimaatverandering, klimaatscenario s en gevolgen voor beleid en beheer- Klimaatverandering; wat komt er op ons af? -Klimaatverandering, klimaatscenario s en gevolgen voor beleid en beheer- Het klimaat in Nederland gaat veranderen. Op dit moment is dat nog niet te merken. De

Nadere informatie

Klimaatverandering, kansen voor agrarische ondernemers

Klimaatverandering, kansen voor agrarische ondernemers Klimaatverandering, kansen voor agrarische ondernemers Nationale Najaarsconferentie POP 3 Workshop Klimaatverandering en Landbouw Utrecht, 17 Nov. 2016 door Pier Vellinga Wetenschappelijk directeur Kennis

Nadere informatie

Klimaatverandering in internationaal perspectief

Klimaatverandering in internationaal perspectief Klimaatverandering in internationaal perspectief Gaan onze buurlanden uit van dezelfde verandering? Janette Bessembinder Stelling 1 Als de warme golfstroom tot stilstand komt, wordt het in Nederland minstens

Nadere informatie

SDG 13 Klimaat Adaptatie Griet Verstraeten Department Omgeving

SDG 13 Klimaat Adaptatie Griet Verstraeten Department Omgeving SDG 13 Klimaat Adaptatie Griet Verstraeten Department Omgeving Leiegardens 2014, Your Estate Solution 13.1 De veerkracht en het aanpassingsvermogen versterken van met klimaat in verband te brengen gevaren

Nadere informatie

DROP - adaptatie aan waterschaarste en droogte

DROP - adaptatie aan waterschaarste en droogte DROP - adaptatie aan waterschaarste en droogte Willem Defloor 26 september 2014, Waterforum Waterschaarste en droogte Overzicht 1. Globaal kader 2. EU Drop project 3. Droogte-indicatoren / waterinfo.be

Nadere informatie

Downstream Roadmaps. Jasper van Loon. Netherlands Space Office

Downstream Roadmaps. Jasper van Loon. Netherlands Space Office Downstream Roadmaps Jasper van Loon Netherlands Space Office Downstream roadmaps Inzicht verkrijgen in (potentiële) commerciële activiteiten tussen publieke en private partijen Private: ingenieursbureaus,

Nadere informatie

Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening.

Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening. Watermanagementcentrum Nederland Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Droogtebericht 2 mei 2011 Nummer 2011-04 Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening. Afgelopen

Nadere informatie

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek Scheldemondraad: Actieplan Grensoverschrijdende klimaatbeleid, 11 september 2009 Interregproject

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?

Nadere informatie

Winst met water! > In Actie. Waarom nu? Hoe doen we dit? Eigen project! Doelstellingen. (Klik of scroll naar de volgende pagina)

Winst met water! > In Actie. Waarom nu? Hoe doen we dit? Eigen project! Doelstellingen. (Klik of scroll naar de volgende pagina) Winst met water! > In Actie > Waarom nu? > Hoe doen we dit? > Idee voor eigen project! > Doelstellingen (Klik of scroll naar de volgende pagina) Deltaplan Agrarisch Waterbeheer: winst met water! Het agrarisch

Nadere informatie

Hoe zien de valleigebieden van de toekomst er uit? Symposium Natuurpunt Oost-Brabant 18 februari 2017

Hoe zien de valleigebieden van de toekomst er uit? Symposium Natuurpunt Oost-Brabant 18 februari 2017 Hoe zien de valleigebieden van de toekomst er uit? Symposium Natuurpunt Oost-Brabant 18 februari 2017 Gert Verstraeten Afdeling Geografie en Toerisme, KU Leuven Krijgen we meer overstromingen? Wat met

Nadere informatie

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop NVTL Studiedag 1 maart 2011 Jos Balendonck, Wageningen UR Glastuinbouw Overzicht Irrigatie trends Doelstellingen van

Nadere informatie

HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT

HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT Dirk Lauwaet (dirk.lauwaet@vito.be), Koen De Ridder, Hans Hooyberghs, Bino Maiheu, Filip Lefebre VITO Not for distribution 1 ACHTERGROND Hittestress

Nadere informatie

Samen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten)

Samen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten) Samen Duurzaam DOEN! Leuk dat u samen met uw buren na wilt denken over duurzaamheid. Aan de hand van dit stappenplan helpen wij u graag op weg om het gesprek op gang te brengen. Dit stappenplan is bedoeld

Nadere informatie

Nadere informatie. Weersverwachting

Nadere informatie. Weersverwachting Watermanagementcentrum Nederland Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Droogtebericht 16 mei 2011 Nummer 2011-06 Droogtesituatie verandert weinig, ondanks regen De wateraanvoer van de Rijn

Nadere informatie

Kernboodschap: Waterbeheerders houden rekening met aanhoudende droogte

Kernboodschap: Waterbeheerders houden rekening met aanhoudende droogte Watermanagementcentrum Nederland Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Droogtebericht 26 april 2011 Nummer 2011-03 Kernboodschap: Waterbeheerders houden rekening met aanhoudende droogte

Nadere informatie

Huidige situatie en verwachtingen voor rivierafvoeren, (water)temperaturen en grondwater

Huidige situatie en verwachtingen voor rivierafvoeren, (water)temperaturen en grondwater Huidige situatie en verwachtingen voor rivierafvoeren, (water)temperaturen en grondwater De wateraanvoer van de Rijn is laag voor de tijd van het jaar, hij bedraagt momenteel 1165 m3/s. Naar verwachting

Nadere informatie

Denk mee over het waterbeleid van de toekomst!

Denk mee over het waterbeleid van de toekomst! Denk mee over het waterbeleid van de toekomst! en bepaal mee de toekomst van het waterbeleid. John Emery, VMM, afdeling Integraal Waterbeleid dienst CIW secr. Denk mee over het waterbeleid 1 ste WBN 2

Nadere informatie

De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.

De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. NATUURBEHEER & LANDBOUW www.hydrorock.com Natuurbeheer en watermanagement Droogte, hittegolven, hevige regenval en overstromingen. Ze komen

Nadere informatie

Uitdagingen bij de opbouw van massabalansen voor het beheer van ecosysteemdiensten. Dirk Vrebos, Jan Staes & Patrick Meire

Uitdagingen bij de opbouw van massabalansen voor het beheer van ecosysteemdiensten. Dirk Vrebos, Jan Staes & Patrick Meire Uitdagingen bij de opbouw van massabalansen voor het beheer van ecosysteemdiensten. Dirk Vrebos, Jan Staes & Patrick Meire Inleiding De vraag naar waterkwaliteitsverbetering in Vlaanderen blijft hoog.

Nadere informatie

Wind en regen in de toekomst - wat zeggen de KNMI'14 scenario's?

Wind en regen in de toekomst - wat zeggen de KNMI'14 scenario's? Wind en regen in de toekomst - wat zeggen de KNMI'14 scenario's? Andreas Sterl (KNMI) wind hurricanes (orkanen) regen zicht + mist weer van de toekomst Achtergrond: CO 2 en temperatuurstijging Stijging

Nadere informatie

Workshop Klimaatverandering. Inhoud: pag. 2 t/m 31 : Erno Bouma Is er wat aan de hand? pag. 32 t/m 46: Jan Schreuder Vereinigte Hagel

Workshop Klimaatverandering. Inhoud: pag. 2 t/m 31 : Erno Bouma Is er wat aan de hand? pag. 32 t/m 46: Jan Schreuder Vereinigte Hagel Workshop Klimaatverandering Inhoud: pag. 2 t/m 31 : Erno Bouma Is er wat aan de hand? pag. 32 t/m 46: Jan Schreuder Vereinigte Hagel Landbouw & Klimaatsverandering, is er wat aan de hand? Indeling Klimaatsverandering:

Nadere informatie

Klimaatverandering op de droge zandgronden: effecten en mogelijke adaptatiestrategieën

Klimaatverandering op de droge zandgronden: effecten en mogelijke adaptatiestrategieën Klimaatverandering op de droge zandgronden: effecten en mogelijke adaptatiestrategieën 24 april 2014, Presentatie voor KLV Alumnikring Noord, Assen Adri van den Brink Met dank aan de collega-onderzoekers

Nadere informatie

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem Memo DM 1013497 Aan: Marktpartijen uitwerking plannen het Burgje, gemeente Bunnik Van: Beke Romp, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Datum: 13 januari 2016 Onderwerp: Notitie gebiedskenmerken (waterthema

Nadere informatie

RENHEIDE OP PEIL Doel pilot Beoogde effecten Maatregelen

RENHEIDE OP PEIL Doel pilot Beoogde effecten Maatregelen Doel pilot GGOR: Gewogen Grondwater- en Oppervlaktewater Regime Verbetering waterhuishouding voor zowel landbouw als natuur Betere stuurbaarheid waterpeil in Buulder Aa Natuurlijker peilverloop (winter

Nadere informatie

Waterwijzer Natuur. Effecten van waterbeheer en klimaatverandering op de natuur

Waterwijzer Natuur. Effecten van waterbeheer en klimaatverandering op de natuur 1 Remco van Ek (Deltares) Janet Mol (Alterra) Han Runhaar (KWR) Flip Witte (KWR) Waterwijzer Natuur Effecten van waterbeheer en klimaatverandering op de natuur 2 Waarom een robuust vegetatiemodel nodig?

Nadere informatie

Droogtebericht. Waterbeheerders spelen in op actuele situatie. Watermanagementcentrum Nederland. Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW)

Droogtebericht. Waterbeheerders spelen in op actuele situatie. Watermanagementcentrum Nederland. Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Watermanagementcentrum Nederland Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Droogtebericht 9 mei 2011 Nummer 2011-05 Waterbeheerders spelen in op actuele situatie Ook in de afgelopen week is

Nadere informatie

Naam: WATER. pagina 1 van 8

Naam: WATER. pagina 1 van 8 Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te

Nadere informatie

LAAT KLIMAATVERANDERING DE BORDEAUXWIJN KOUD?

LAAT KLIMAATVERANDERING DE BORDEAUXWIJN KOUD? LAAT KLIMAATVERANDERING DE BORDEAUXWIJN KOUD? Pieter Leroy Uitreiking Prijs Rudi Verheyen Antwerpen, 30 november 2011 Structuur Waarom dit thema? Klimaatverandering Klimaatverandering en regio s Onzekerheid:

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Welke extremen kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario

Nadere informatie

Klimaatverandering en water: impact en adaptatienoden. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS

Klimaatverandering en water: impact en adaptatienoden. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS Klimaatverandering en water: impact en adaptatienoden Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS Twee grote uitdagingen voor het huidig & toekomstig waterbeheer: Klimaatverandering & Toenemende urbanisatie Klimaatverandering

Nadere informatie

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg. Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging

Nadere informatie

Eindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde 2011 - II

Eindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde 2011 - II Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. De Nederlanders en hun vakantiebestemmingen 1 maximumscore 2 foto 1 = A foto 2 = B foto

Nadere informatie

Droge emmers, natte voeten

Droge emmers, natte voeten Droge emmers, natte voeten Environmental & Technical sustainability 1 november 2013 Dick Bouman/Aqua for All Het weer Het klimaat Het weer wordt gekenmerkt door extremen; geen jaar zonder weer-record Dagpieken,

Nadere informatie

Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen. Johan Bogaert

Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen. Johan Bogaert Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen Johan Bogaert Oplossing Ten gronde aanpakken : wereldbevolking Brand blussen : mitigatie Verder leven : adaptatie 4 Europese strategie Be A Plan FAP

Nadere informatie