Extra CaseQuest 1 Watergebruik in het Middellandse Zeegebied
|
|
- Simona Sanders
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Extra CaseQuest 1 Watergebruik in het Middellandse Zeegebied 1/5 Inleiding Het Middellandse Zeegebied ligt in een landschapszone die vanwege zijn klimaat prettig is om te wonen of om er als toerist op bezoek te zijn. Door het ontbreken van zeer koude winters met veel vorst heeft ook de landbouw er veel mogelijkheden. Het enige minpunt is de beperkte beschikbaarheid van water. In de subtropische landschapszone is water vaak een kritische factor die de bestaansmogelijkheden voor de mens bepaalt. Belangrijk is de voorraad vernieuwbaar zoet water die beschikbaar is. Het gaat hierbij om al het zoete water dat jaarlijks via de neerslag (na aftrek van de verdamping) en via de rivieren wordt aangevoerd, en vaak in stuwmeren wordt opgeslagen. Het is de vraag of de voorraad zoet water in de stroomgebieden (bijvoorbeeld in het zuiden en oosten van Spanje) voldoende is voor bewoners, de landbouw en de toeristen. Bij een langdurig watertekort is er kans op landdegradatie door verzilting of zelfs kans op verwoestijning. Hoofdvraag Waarom neemt in de stroomgebieden van het Middellandse Zeegebied in zuidelijke richting de kans toe op watertekort en landdegradatie (bijvoorbeeld verwoestijning)? Deelvragen 1 Welke factoren bepalen of in een stroomgebied in het noorden (bijvoorbeeld in Spanje) of het zuiden van het Middellandse Zeegebied een watertekort optreedt? 2 Waarom is er in veel stroomgebieden door de irrigatielandbouw en de aanwezigheid van veel toeristen kans op landdegradatie? 3 Hoe kan de landbouw in de stroomgebieden van het Middellandse Zeegebied meer duurzaam gemaakt worden? Bestudeer de bronnen. Beantwoord eerst de deelvragen en vervolgens de hoofdvraag. Bron 1 De mate van benutting van het vernieuwbaar water (interne en externe bronnen) in de stroomgebieden van het Middellandse Zeegebied (in %, 2000). Bron 2 De stroomgebieden in Spanje met irrigatielandbouw en intensief watergebruik voor toerisme.
2 2/5 Bron 3 De gemiddelde jaarlijkse waterafvoer en vraag naar water in de stroomgebieden in Spanje. Bron 4 Waterplannen in Spanje. In de zuidelijke kustgebieden van Spanje is de waterbehoefte enorm. De citrusteelt in Andalusië en de teelt van tomaten, aardbeien en paprika s in de regio s Almeria en Murcia vragen veel water. Ook is veel water nodig voor het toerisme en het groen houden van golfbanen. Op jaarbasis is in veel gebieden sprake van een watertekort, wat men heeft proberen op te vangen door de aanleg van stuwmeren. Maar deze stuwmeren bevatten na de winter vaak te weinig water. De watervoorziening is daarom risicovol geworden. In 2001 kwam de Spaanse regering met een plan (Plan Hidrológico Nacional, zie bron 5) dat de problemen moest oplossen. De kern van het plan was dat water van surplusgebieden naar tekortgebieden zou geworden gevoerd. Vanuit de benedenloop van de Ebro zou water over de bergruggen via een net van kanalen, spaarbekkens en zeventig stuwmeren naar te droge gebieden gevoerd worden. De Ebro voert jaarlijks ruim hm 3 water af naar de Middellandse Zee. Hiervan zou hm 3 worden afgetapt en ten behoeve van tuinbouw en toerisme naar de gebieden rondom Valancia, Murcia en Almeria worden gevoerd. Het gebied rondom Barcelona zou eenvijfde deel van het water krijgen. Tegen het kostbare plan (23 miljard euro) kwam veel verzet. In 2004 kwam een nieuwe Spaanse regering met een alternatief plan (Programma AGUA). Centraal in het plan staan maatregelen voor meer recycling van water en zuiniger gebruik. Ook worden in de kustgebieden 22 nieuwe installaties voor ontzilting van zeewater gebouwd. In Spanje bestaan al zevenhonderd van dergelijke installaties. Een belangrijk neveneffect van de kostbare ontziltingsinstallaties zal zijn dat er meer relatie komt tussen de kosten van het zoete water en de prijs die afnemers moeten betalen. Dit is in Spanje hard nodig, want de boeren en de exploitanten van golfbanen betalen in veel gebieden momenteel maar een schijntje voor hun water, in tegenstelling tot de consumenten. Bron 5 Het Spaanse nationale waterplan (Plan Hidrológico Nacional) van 2001.
3 3/5 Bron 6 De gebieden in Spanje waarin de jaarlijkse verdampingscapaciteit de neerslag flink overtreft ( ). Bron 7 Irrigatiekanaal in de Ebrodelta. Bron 8 Heet en broeierig Spanje droogt op. Catalonië, in het noordoosten van Spanje, maakt de ergste droogte in zestig jaar mee. Golfterreinen die niet met gezuiverd afvalwater irrigeren, hebben de eerste waterrantsoenen opgelegd gekregen. Kleine dorpen in het binnenland moeten met tankwagens van water worden voorzien. De grootste effecten van de droogte zijn zichtbaar in de landbouw, de sector die driekwart van het waterverbruik voor zijn rekening neemt. Spanje, veruit de belangrijkste producent van olijfolie ter wereld, gaat een slechte olijfoogst tegemoet. In het land staan opmerkelijk veel kale, dode bomen. Meer dan eenvijfde van de 48 duizend hectare aan olijfbomen is zwaar beschadigd, nog eens eenvijfde draagt geen vruchten. Spanje heeft een kort geheugen als het aankomt op waterschaarste. In de afgelopen tien jaar is hoegenaamd niets ondernomen om een nieuwe periode van droogte op te vangen. De hoop is nu gevestigd op de versnelde bouw van ontziltingsinstallaties langs de kust. En er is een begin gemaakt met het ontwikkelen van publieke waterbanken, een systeem waarbij de boeren hun watertekorten kunnen bijkopen of hun surplus juist van de hand kunnen doen. Het systeem is afgekeken van California. Bron: Steven Adolf, in NRC Handelsblad (22 juni 2005).
4 4/5 Deelvraag 1 Welke factoren bepalen of in een stroomgebied in het noorden (bijvoorbeeld in Spanje) of het zuiden van het Middellandse Zeegebied een watertekort optreedt? Een watertekort treedt op als het waterverbruik door de bewoners, de toeristen en de landbouw groter is dan de beschikbare hoeveelheid water. De beschikbare hoeveelheid water wordt bepaald door: 1 de voorraad vernieuwbaar water via neerslag en rivieren, van elders toegevoerd water via kanalen, opgepompt grondwater, en water dat door ontziltingsinstallaties geleverd wordt; 2 de verdamping, die onder andere in de landbouw voor een flinke afvoer van water zorgt. De mate van benutting (bron 1) geeft aan of in een stroomgebied nog voldoende waterreserves zijn om te benutten. Deelvraag 2 Waarom is er in veel stroomgebieden door de irrigatielandbouw en de aanwezigheid van veel toeristen kans op landdegradatie? Door de irrigatielandbouw wordt er naar de akkers veel water toegevoerd. Bij verdamping van dit water slaan de opgeloste zouten neer en treedt verzilting op. Door het omvangrijke watergebruik in de irrigatielandbouw en door het watergebruik van de toeristen kan een watertekort ontstaan en verdroging optreden. Verzilting en verdroging zorgen beide voor een afname van het vermogen van de bodem en de grond om gewassen te produceren. Er treedt dus landdegradatie op. Een extreme vorm van landdegradatie is verwoestijning.
5 Deelvraag 3 Hoe kan de landbouw in de stroomgebieden van het Middellandse Zeegebied meer duurzaam gemaakt worden? 5/5 De landbouw kan op twee manieren duurzaam worden gemaakt: 1 Door het watergebruik door planten aan te passen aan het beschikbare water. Dit betekent dat in kritische watersituaties meer planten gebruikt worden die minder water gebruiken. Ook minder cultures helpen. Als olijfbomen bijvoorbeeld verder van elkaar afstaan, gebruiken ze minder water. 2 Door te zorgen voor een extra toevoer van water. Ontzilten van zeewater is een oplossing en ook toevoer van water uit stroomgebieden die een fors overschot hebben. Hoofdvraag Waarom neemt in de stroomgebieden van het Middellandse Zeegebied in zuidelijke richting de kans toe op watertekort en landdegradatie (bijvoorbeeld verwoestijning)? Naar het zuiden toe is er minder neerslag en meer verdamping. In de landen aan de zuidkant is de watersituatie daarom het meest kritisch en de kans op watertekort en landdegradatie door verzilting of verdroging en verwoestijning het grootst. Compenserend is dat het toerisme nog relatief beperkt is. Bij sterke groei van het toerisme zullen er problemen ontstaan. In de landen aan de noordkant is in bepaalde gebieden met weinig vernieuwbaar water en een groot watergebruik voor toerisme en irrigatielandbouw de kans op watertekort en landdegradatie ook groot. Zuidoost-Spanje is hiervan een duidelijk voorbeeld.
Een wadi is een rivier die slechts een deel van het jaar water bevat. Je kunt er gemakkelijk grondwater winnen.
Samenvatting door een scholier 912 woorden 19 december 2017 4.8 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1: 1: het Midden-Oosten Droog Groot deel Midden-Oosten heeft steppeklimaat
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2007-I
Natuur en milieu Opgave 6 De Ebrodelta Gebruik de bronnen 11 tot en met 14 Na de Spaanse verkiezingen in juni 2004 werd bekend dat de nieuwe Spaanse regering heeft besloten om de Ebrotransfer niet uit
Nadere informatieScore-overzicht. 2 0 Correctievoorschrift: Uit het antwoord moet blijken dat in het oosten de matigende invloed van de zee kleiner is.
Score-overzicht Naam examen: VMBO KB aardrijkskunde 2015 variant h1 voorbeeld Examen variant: 72ddd358-7c9a-4615-895a-7259fa320cdd_85247134_5c833992-ecd3-4524-9ae1- ebefe2c4ade9 Datum afname: 15/10/2015
Nadere informatieAardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6. Vakantielanden
Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6 Vakantielanden Het klimaat is in Zuid-Europa anders dan in Nederland. In de zomer is het er warm en droog, in de winter is het er ongeveer zoals zomers in Nederland.
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Water hoofdstuk 2
Samenvatting Aardrijkskunde Water hoofdstuk Samenvatting door Jordan 93 woorden 14 december 017 6,1 18 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting Aardrijkskunde Water Hoofdstuk 1 Rivieren in China
Nadere informatie3 havo 4 water, 2 t/m 4
3 havo 4 water, 2 t/m 4 Mozambique: soms te veel India: vaak te weinig De blauwe planeet: alles stroomt Welke kringloop heeft de meeste betekenis voor de mens en waarom? De lange kringloop (B) omdat deze
Nadere informatie5,9. Werkstuk door een scholier 2020 woorden 20 februari keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 2020 woorden 20 februari 2000 5,9 173 keer beoordeeld Vak Biologie De mensen van tegenwoordig hier in Nederland vinden het de meest normale zaak ter wereld dat bij het opendraaien
Nadere informatieWaarom is er waterschaarste in de Arabische Wereld? Agenda: Waterschaarste in de Arabische Wereld. WB p afwerken oef.
Waarom is er waterschaarste in de Arabische Wereld? Agenda: Waterschaarste in de Arabische Wereld. WB p34-37 taak 18/11: WB p37- afwerken oef. stroomgebied Waterschaarste in de Arabische Wereld 1.Situering
Nadere informatiewater Stroomgebieden
water Planet 54 55 water De kwaliteit van en toegang tot water zijn belangrijke basisvoorzieningen. Grote infrastructurele werken op het gebied van water (dijken, ruimte voor water, rivieromleggingen)
Nadere informatieStudiewijzer Aardrijkskunde 12 e klas VWO
Studiewijzer Aardrijkskunde 12 e klas VWO Klas: 12vwo Datum: november 2014 Als een les wegens ziekte uitvalt dan kan je zelfstandig door werken. Zorg voor een groot schrift (A4-formaat) waarin je duidelijke
Nadere informatieAARDE 2 VWO ANTWOORDENBOEK HOOFDSTUK 6 MIDDELLANDSE-ZEEGEBIED
HOOFDSTUK 6 Paragraaf 1 Oriëntatie 1 a Ja. Alle legenda-eenheden komen in beide gebieden voor. b Het betreft woestijngebieden waar alleen door toevoer van water landbouw mogelijk is. 2 a Hellingshoek groter
Nadere informatieAANSLUITING CURRICULUMVOORSTEL WATEREDUCATIE GROEP 7-8
1 KLIKPLAAT WAT IS WATER Lesblad Wat is water Water, ijs en waterdamp Oplossen Sterk water Drijven en zinken Zoet en zout Overal is water INHOUD LESMODULE: [DOMEIN WATER EN LEVEN] Leerling geeft water
Nadere informatieAardrijkskunde hoofdstuk 6 Middellandse-Zeegebied
Aardrijkskunde hoofdstuk 6 Middellandse-Zeegebied 2 Klimaat en water in het Middellandse-Zeegebied 2.1 De kenmerken van het mediterrane klimaat Het Middellandse-Zeegebied ligt in de subtropische landschapszone.
Nadere informatieMeer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012
Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale
Nadere informatieDe Nederlanders en hun vakantiebestemmingen
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. De Nederlanders en hun vakantiebestemmingen 1 maximumscore 1 Tot de lange vakanties, want bij lange vakanties wordt
Nadere informatieAARDRIJKSKUNDE SAMENVATTING- DIEDE H6
AARDRIJKSKUNDE SAMENVATTING- DIEDE H6 1. ORIENTATIE De kenmerken die bij de landen van het Middellands-Zeegebied horen: - mediterraan klimaat - mediterrane plantengroei, bv olijfbomen - mediterrane landbouw
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde De werking en het gebruik van het natuurlijk milieu (mens en milieu hoofdstuk 2)
Samenvatting Aardrijkskunde De werking en het gebruik van het natuurlijk milieu (mens en milieu hoofdstuk 2) Samenvatting door een scholier 1510 woorden 11 mei 2005 6,2 83 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde
Nadere informatieGevolgen klimaatverandering vmbo-kgt34
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 September 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/82685 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieVan wateropgave naar waterbank
Van wateropgave naar waterbank Gietwatervoorziening en verzil/ng in het Westland dr. Sija Sto5erg (KWR) Zoetermeer, 17 november 2017 KWR, Deltares, Arcadis, Dunea, Evides, Hoogheemraadschap Delfland, Provincie
Nadere informatieLeerlingenbundel: Waterschaarste het spel
Leerlingenbundel: Waterschaarste het spel Millenniumdoelstelling 7: Een duurzaam leefmilieu 1 Inhoud Voorwoord... 3 Waterproblemen in Namibië... 4 Acties ter plaatse... 7 Waterschaarste... 8 Voeg de afbeelding
Nadere informatieeconomische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen
economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen REDD+ een campagne voor bewustwording van suriname over haar grootste kapitaal Wat is duurzaam gebruik van het bos: Duurzaam
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo I
Aarde Opgave 3 Okavango Bestudeer de bronnen 1 tot en met 4 die bij deze opgave horen. De hoeveelheid water die jaarlijks het Okavangomoeras instroomt is één van de factoren die het waterpeil in deze delta
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Samenvatting door M. 965 woorden 21 juni 2014 4,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2 Mediterraan klimaat en landschap. Middellandse Zeeklimaat:
Nadere informatieBEVOLKINGSGROEI De bevolking groeit snel aan in de Arabische Wereld. De trek naar de stad veroorzaakt een snelle verstedelijking!
C. De vraag stijgt Hoofdstuk 1: water in de Arabische Wereld BEVOLKINGSGROEI De bevolking groeit snel aan in de Arabische Wereld. De trek naar de stad veroorzaakt een snelle verstedelijking! VERANDEREND
Nadere informatieExamen VWO. aardrijkskunde. tijdvak 1 donderdag 26 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VWO 2011 tijdvak 1 donderdag 26 mei 9.00-12.00 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 68 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieEen academisch perspectief op de droogte van de zomer 2018
Een academisch perspectief op de droogte van de zomer 2018 Imme Benedict Bron: Jannes Wiersema Meteorologie en Luchtkwaliteit Vakgroep Wie ben ik? 2010 2013 BSc Bodem, water en atmosfeer 2013 2015 MSc
Nadere informatiePraktische opdracht Aardrijkskunde Landschapszones
Praktische opdracht Aardrijkskunde Landschap Praktische-opdracht door een scholier 2835 woorden 20 juli 2012 5,8 112 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding De wereld. Heel veel natuurlijke elementen
Nadere informatie- Op de terugweg hiervan kwamen ze op één punt bijeen, Utrecht. ( auto s)
Samenvatting door Saskia 1046 woorden 8 april 2014 7,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo 2.4 Files oplossen Files 29 mei 1955 was er in Nederland de eerste file. Duizenden inwoners van
Nadere informatieOverstromingen en wateroverlast
Atlasparagraaf Overstromingen en wateroverlast 1/6 In deze atlasparagraaf herhaal je de stof van Overstromingen en wateroverlast. Je gaat extra oefenen met het waarderen van verschijnselen (vraag 4 en
Nadere informatieLandbouw vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/82683
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 November 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/82683 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2004 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. OMGAAN MET NATUURLIJKE HULPBRONNEN figuur 1 De kringloop van het water R * ** ** ** ** ** ** ** * S ** * ** ** * P Q LAND ZEE T
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 1 woensdag 30 mei 9.00-11.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2007 tijdvak 1 woensdag 30 mei 9.00-11.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 33 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 53 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieSamen naar een robuuste zoetwatervoorziening
Ruud Bartholomeus, 21 maart 2019, Utrecht 1 Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Balans tussen watervraag en wateraanbod Ruud Bartholomeus, namens collega s 2 Balans tussen watervraag en wateraanbod
Nadere informatieEindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde 2011 - II
Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. De Nederlanders en hun vakantiebestemmingen 1 maximumscore 2 foto 1 = A foto 2 = B foto
Nadere informatieSlim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop
Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop NVTL Studiedag 1 maart 2011 Jos Balendonck, Wageningen UR Glastuinbouw Overzicht Irrigatie trends Doelstellingen van
Nadere informatieDe slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.
De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. NATUURBEHEER & LANDBOUW www.hydrorock.com Natuurbeheer en watermanagement Droogte, hittegolven, hevige regenval en overstromingen. Ze komen
Nadere informatieExtra CaseQuest 1 Blijft Nederland ook in de verre toekomst veilig?
Extra CaseQuest 1 Blijft Nederland ook in de verre toekomst veilig? 1/5 Inleiding Nederland bereidt zich voor op een warmer wordend klimaat met in de winter meer neerslag. In deze eeuw wordt een zeespiegelstijging
Nadere informatieKlimaatadaptatiestrategie Hellendoorn
Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn Actueel: wateroverlast in Limburg Bron vermelding: NOS Klimaatadaptatiestrategie Hellendoorn Toelichting Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) Wat doet Hellendoorn
Nadere informatieAanpak regie verzilting Noord-Nederland. Titian Oterdoom
Aanpak regie verzilting Noord-Nederland Titian Oterdoom Toename verzilting Bodemdaling zeespiegelstijging Grilliger neerslagpatroon met langere perioden van droogte Warmer klimaat meer verdamping gewassen
Nadere informatieZittingsdocument B7-0485/2010 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-0452/2010
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 1.9.2010 B7-0485/2010 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-0452/2010 ingediend overeenkomstig artikel 115, lid 5, van het
Nadere informatieSamenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10
Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H3 2 t/m 4 + 8 t/m 10 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem: een natuursysteem waarbinnen
Nadere informatieToepassing klimatologische data binnen de water sector National consultation on Climate Services September 8 th 2015
Toepassing klimatologische data binnen de water sector National consultation on Climate Services September 8 th 2015 M.A.Amatali, M.Sc. (Hydrology) Hoofd Waterloopkundige Dienst Belang van deze presentatie
Nadere informatieWater is onmisbaar! actieve mkb/kmo s. Dankzij EU-beleid meer banen en groei in de watersector. JOUW MENING TELT EN JOUW ACTIES OOK
Dankzij EU-beleid meer banen en groei in de watersector. 9 000 actieve mkb/kmo s bijna 500 000 banen JOUW MENING TELT Met het waterbeleid en de maatregelen van de EU krijgt iedereen inspraak door middel
Nadere informatieRISICOSIGNALERING Droogte
RISICOSIGNALERING Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut IEIDING heeft invloed op de groei van planten en gewassen, op de grondwaterstanden en daarmee indirect op bijvoorbeeld energiebedrijven
Nadere informatieWater en politiek in Palestina
Water en politiek in Palestina Een posterpresentatie van Stefan Deconinck, KU Brussel Meer informatie: Waternet de geopolitiek van waterschaarste in het Midden-Oosten http://www.waternet.be/ Referenties
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Verschillen van de bestaansmiddelen in de rijke droge gebieden en de arme droge gebieden
Werkstuk Aardrijkskunde Verschillen van de bestaansmiddelen in de rijke droge gebieden en de arme droge gebieden Werkstuk door een scholier 2804 woorden 10 maart 2005 5,8 139 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde
Nadere informatieKlimaatverandering vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/82684
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 november 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/82684 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieWaterschaarste vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/82669 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieDrinkwater hv123. banner. AK sectie RSG Slingerbos Levant. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres AK sectie RSG Slingerbos Levant 28 maart 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/81465 Dit lesmateriaal is
Nadere informatieWerkblad Meander Thema 4: Platteland
Werkblad Meander Thema 4: Platteland 4.1 Volop voedsel Schrijf op wat er in Nederland groeit, kies uit: sinaasappel / olijf / tomaat / komkommer / mais Schrijf de naam Wat groeit er in Nederland, Zet een
Nadere informatieBodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer
Bodem & Klimaat Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Jaartemperaturen en warmterecords in De Bilt sinds het begin van de metingen in 1706 Klimaatverandering KNMI scenarios Zomerse dagen Co de Naam
Nadere informatieGeschiedenis van de duinen
Geschiedenis van de duinen Bijna de hele Nederlandse kust bestaat uit duinen. We weten hier niet beter, dan dat dat heel normaal is. Toch is dat niet zo. De kust van Frankrijk, Spanje en Portugal bijvoorbeeld
Nadere informatieKlimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen
Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen enkele aanvullende beschouwingen prof. dr. ir. Patrick Willems K.U.Leuven Afdeling Hydraulica Toekomstig klimaat? huidig klimaat: gematigd
Nadere informatieNaam: WATER. pagina 1 van 8
Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Urugay
Werkstuk Aardrijkskunde Urugay Werkstuk door K. 1007 woorden 20 februari 2013 5,3 26 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo voorwoord Ik heb het onderwerp gekozen omdat ik Uruguay een heel leuk
Nadere informatieHoofdvraag: Hoe kan een gebied of een landschap milieuaantasting door verdroging optreden en hoe kan dit worden tegengegaan?
Praktische-opdracht door een scholier 1523 woorden 16 januari 2006 6,4 18 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Stap 1: De onderzoeksvraag Hoofdvraag: Hoe kan een gebied of een landschap
Nadere informatie2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw
2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw 1. ALLES IS WATER Alles is water. We zijn letterlijk omringd door water. Water
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk en
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1.1 1.2 en 4.1 4.2 Samenvatting door een scholier 1402 woorden 5 december 2017 7 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Humboldt Aardrijkskunde toetsweek 1
Nadere informatieWaterrijk. 1. Aanzetten. 1.a Waterrijk
1. Aanzetten Waterrijk 1.a Waterrijk Jij gaat aan de slag met het dossier Waterrijk. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL TIJD BESCHRIJVING 2
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS
Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk door een scholier 1543 woorden 8 januari 2003 6,5 185 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Inleiding In dit werkstuk wil ik
Nadere informatieEindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde 2011 - I
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. De Nederlanders en hun vakantiebestemmingen 1 maximumscore 1 De Veluwe / het Veluwemeer 2 maximumscore 2 1 = juist
Nadere informatieDroogte en honger in Afrika
Droogte en honger in Afrika Ik ben bang. Als het de komende week niet regent, mislukt de oogst. Dan verlies ik mijn boerderij, zegt boer Pieter Uys in Zuid-Afrika. Mijn drie broers, mijn twee zussen, mijn
Nadere informatieThema 3: Klimaat en water
Thema 3: Klimaat en water Opwarming van de steden en de mogelijkheden van gras Karen Huijsmans Sweco Praktijk van waterberging op sportparken Jan Coppens Smits 25 september 2018 ConGRAS 1 inhoud Karen
Nadere informatieEindexamen vmbo gl/tl aardrijkskunde 2011 - I
Omgaan met natuurlijke hulpbronnen bron 16 De kringloop van het water neerslag M verdamping K C water in oceanen en zeeen H stuwmeer O F 1p 26 In bron 16 is de kringloop van het water afgebeeld. Op diverse
Nadere informatieMiddelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda
TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van
Nadere informatiePROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. De waterbehoefte en de watervoorziening in het Zuidhollands Glasdistrict.
cb Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 2 P 74 PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. BIBLIOTHEEK _ PROEFSTATION voor de GROENTEN- 9f» FRUITTEELT onc ;; GLAS te NAALDWIJK
Nadere informatieWaterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans?
Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans? Koen Foncke - Antea Group Onderzoeksopdrachten 1. De opdracht Wat? Inventarisatie gegevens Analyse gebruik, behoefte en aanbod water Prognose
Nadere informatieKlimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/
Nadere informatieExamen VWO. aardrijkskunde. tijdvak 2 woensdag 21 juni uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 54e druk.
Examen VWO 2017 tijdvak 2 woensdag 21 juni 13.30-16.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 54e druk. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieHet Regenwoud in Amazonië
Het Regenwoud in Amazonië A. Situering B. Klimaat en vegetatie Warm en altijd nat. Tropisch regenwoud 1. Kenmerken van het tropisch woud Woudreuzen: 40 m hoog en kunnen vrij van de zon en lucht genieten.
Nadere informatiePERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD
PERIODESCHRIFT AARDRIJKSKUNDE EUROPA EN DE WERELD HET KLIMAAT Het klimaat is, zo luidt de officiële definitie, het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Dat wil zeggen dat het klimaat in een bepaald
Nadere informatieBroeikaseffect vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 November 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/82686 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieDroogte in de stad Geohydrologie, civiele techniek en bouwkunde verbonden
Droogte in de stad Geohydrologie, civiele techniek en bouwkunde verbonden drs. ing. Maarten Kuiper Wareco ingenieurs ing. Arjen van Maanen Wat gaan we doen? Geohydrologische effecten van droogte (we meten,
Nadere informatieNaar minder harde grenzen. Luc Kohsiek Dijkgraaf
Naar minder harde grenzen Luc Kohsiek Dijkgraaf Inhoud Het klimaat verandert De samenleving verandert Van scherpe scheiding tussen overheid en burgers naar participerende samenwerking Van scherpe scheiding
Nadere informatieEen zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening.
Watermanagementcentrum Nederland Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) Droogtebericht 2 mei 2011 Nummer 2011-04 Een zeer lage Rijnafvoer, nog geen problemen met de watervoorziening. Afgelopen
Nadere informatiePilots zoetwatervoorziening: van concept naar uitvoering
Pilots zoetwatervoorziening: van concept naar uitvoering Ervaringen uit de projecten GO-FRESH en Waterhouderij Programma: 1. Presentatie Walter Jonkers (provincie Zeeland) 2. Filmpjes uit het veld: proeven
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2 woensdag 22 juni 9.00-11.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2011 tijdvak 2 woensdag 22 juni 9.00-11.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 62 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieSlim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop. NVTL Studiedag - 1 maart 2011
Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop NVTL Studiedag - 1 maart 2011 Jos Balendonck, Wageningen UR Glastuinbouw Overzicht Irrigatie trends Doelstellingen
Nadere informatieCHALLENGE GUIDE FIRST
CHALLENGE GUIDE FIRST LEGO LEAGUE 2017-2018 Kijk o p firstle golea g ue.nl /up voor dates de updaactuele tes Woordenlijst FIRST LEGO League 2017-2018 - Hydro Dynamics - Woordenlijst - Stichting Techniekpromotie
Nadere informatieMO Ontzilting vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 November 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/82673 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3: Draagkracht
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3: Draa Samenvatting door Lisette 1894 woorden 18 april 2017 7,7 94 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem:
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl I. Omgaan met natuurlijke hulpbronnen
Omgaan met natuurlijke hulpbronnen bron 18 De kringloop van het water 1 stuwdam ZEE 2 1p 27 In bron 18 is de P kringloop van het water afgebeeld. Bij het cijfer 1 is sprake van Q en bij het cijfer 2 is
Nadere informatieStudiewijzer Middellandse zeegebied_t5 Aardrijkskunde 11 e klas VWO
Studiewijzer Middellandse zeegebied_t5 Aardrijkskunde 11 e klas VWO Een slecht gevuld waterreservoir bij Huesca, in het Zuiden van Spanje. De oude kerk staat normaal onderwater. Volkskrant juli 2006. Bewaar
Nadere informatieNederland Waterland Basisonderwijs
Nederland Waterland Basisonderwijs Introductie Nederland is een land vol met water. Water in rivieren en meren. De zee klotst tegen onze duinen. En de zachte bodem van Nederland zit ook vol met water.
Nadere informatieSoms moet de lucht omhoog omdat er een gebergte ligt. Ook dan koelt de lucht af. Er ontstaan wolken en neerslag. Dit is stuwingsregen.
Samenvatting door een scholier 1790 woorden 1 juni 2016 7,9 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 2: KLIMATEN 2.1 Klimaten Waardoor is het niet
Nadere informatieGevolgen van klimaatverandering voor Nederland
Gastcollege door Sander Brinkman Haagse Hogeschool Climate & Environment 4 september 2008 Introductie Studie Bodem, Water en Atmosfeer, Wageningen Universiteit Beroepsvoorbereidendblok UNFCCC CoP 6, Den
Nadere informatieAntwoorden 6 vwo 3 Middellandse Zeegebied
Antwoorden 6 vwo Middellandse Zeegebied De vele gezichten van het Middellandse Zeegebied a Actief, er komt rook uit de krater van de Etna. b De Afrikaanse plaat duikt onder de Tyrrheense plaat. c Circa
Nadere informatieNaar een duurzame industriewatervoorziening in de Eemshaven
Naar een duurzame industriewatervoorziening in de Eemshaven Verwachte groei vraagt In totaal nemen de bedrijven in de Eemshaven nu 300.000 m 3 drinkwater af voor industriële activiteiten. Waterbedrijf
Nadere informatieNederlandse droogteperiodes vanaf 1906 in beeld Bart Vreeken, Logboekweer.nl
Nederlandse droogteperiodes vanaf 1906 in beeld Bart Vreeken, Logboekweer.nl 6 augustus 2018 Dit is een voorlopige versie. De methode kan nog verbeterd en de droogte van 2018 is nog niet ten einde. Commentaar
Nadere informatieKennis 2p 1 Zet de onderstaande begrippen in chronologische volgorde. A Infiltreren. B Verdampen. C Condenseren. D Bevriezen.
MODULE 4 WATER Schrijf alle antwoorden op een apart antwoordblad. Kennis 1 Zet de onderstaande begrippen in chronologische volgorde. A Infiltreren. B Verdampen. C Condenseren. D Bevriezen. 2 Welke twee
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6
Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6 Samenvatting door een scholier 1392 woorden 15 januari 2014 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs AARDRIJKSKUNDE PW 4.1 T/M 4.6 H 4 1 *Reliëfkaart:
Nadere informatieDe Islamitische wereld
AK H 6.1 Een cultuurgebied De Islamitische wereld A) De islamietische wereld is een cultuurgebied > gebaseerd op: overheersende cultuur geschiedenis ligging islamietische > voorbeeld: overheersende cultuur
Nadere informatier > ZZW B 67-6. Zandputten als spaarbekkens Waterhuishoudkundige aspecten \ J
r > ZZW B 67-6. Zandputten als spaarbekkens Waterhuishoudkundige aspecten \ J DIENST DER ZUIDERZEEIYERKEN Uaterloopkundige afd. nr. B 67-6 ZANDPUTTEN ALS SPAARBEKKENS \'laterhuishoudkundige ASPECTEN. De
Nadere informatie9 Bezoek aan een sinaasappelbedrijf in Valencia
9 Bezoek aan een sinaasappelbedrijf in Valencia 1 Op interview Het bedrijf van de familie Ferrando, vader Pepe en dochter Susanna, ligt in de Huerta (tuinbouwgebied) van Godella-Rocafort, in de buurt van
Nadere informatieSECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties
SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL Titre Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties Klimaatmatrix Benelux Bronnen: Beschikbare overheidsrapporten Beleidsadviserende onderzoeken
Nadere informatieWater in het Midden-Oosten: schaarste vmbo-kgt34
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 05 december 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/82672 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieWerkwinkel: Geografische denkvaardigheden
Werkwinkel: Geografische denkvaardigheden Dag van de Aardrijkskunde 3 7 I. Mestdagh A. Vermeulen KLIMAATTYPE: WARM ALTIJD NAT KLIMAAT VEGETATIETYPE: TROPISCH REGENWOUD TROPISCH REGENWOUD - Boomgroei mogelijk
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H2, paragraaf 1 t/m 3
Samenvatting Aardrijkskunde H2, paragraaf 1 t/m 3 Samenvatting door A. 1377 woorden 2 februari 2017 6,9 63 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 2 par. 1-3 wat moet je leren samenvatting
Nadere informatieTitel De gasbel onder Nederland
De gasbel onder Nederland Het ontstaan van gas en zout in de Nederlandse bodem Korte lesomschrijving In deze les maken leerlingen kennis met het ontstaan van de gasbel onder Slochteren in de provincie
Nadere informatieKRACHTLIJN 4 WATERSCHAARSTE BEPERKEN EN DE GEVOLGEN VAN DROOGTE TOT EEN MINIMUM BEPERKEN
pagina 26 KRACHTLIJN 4 WATERSCHAARSTE BEPERKEN EN DE GEVOLGEN VAN DROOGTE TOT EEN MINIMUM BEPERKEN Om het risico op waterschaarste en de gevolgen van droogte zo veel mogelijk te beperken, kiezen we voor
Nadere informatie