LSUE Thema Water Workshop Duurzaam water in een veranderende wereld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LSUE Thema Water Workshop Duurzaam water in een veranderende wereld"

Transcriptie

1 Thema WATER

2 LSUE Thema Water Workshop Duurzaam water in een veranderende wereld Patrick Willems: inleiding en duurzaam waterkwantiteitsbeheer Nina Moelants: duurzame afvalwatertechnologie Jan Diels: nitraatuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater in Vlaanderen Marijke Huysmans: grondwatermodellering en geostatistiek Okke Batelaan: slotbeschouwing

3 LSUE Water Proceskennis Beheer Technologie

4 Water-gerelateerde expertise K.U.Leuven

5 Water-gerelateerde expertise K.U.Leuven Procesmatig (waterstroming, transport, takken hydrologische cyclus): Atmosfeer Hydrologie Grondwater Bodemwater Oppervlakteafstroming Rioleringen en rivieren Estuaria, kusten en zeeën Afd. fysische en regionale geografie prof. van Lipzig Afd. geologie: hydrogeologie profs. Batelaan, Dassargues, Swennen Afd. bodem- en waterbeheer profs. Diels, Vanderborght profs. Raes, Wyseure Afd. hydraulica profs. Berlamont, Willems profs. Monbaliu, Toorman

6 Water-gerelateerde expertise Procesmatig (2): K.U.Leuven Aquatische ecologie Sedimenten Erosie Sedimentmechanica Waterzuivering Afd. aquatische ecologie en evolutiebiologie profs. Brendonck, De Meester Afd. fysische en regionale geografie profs. Poesen, Govers, Van Rompaey Afd. hydraulica prof. Toorman Dept. chemische ingenieurstechnieken profs. Van Impe, Smets profs. Vandecasteele, Van der Bruggen

7 Water-gerelateerde expertise Beheersaspecten: K.U.Leuven Economisch en duurzaam beheer van water Landbouwkundig beheer van water Civieltechnisch beheer van water Watertechnologie Centr. landbouw- en voedseleconomie profs. Tollens, Mathijs Afd. bodem- en waterbeheer profs. Raes, Wyseure Afd. hydraulica profs. Berlamont, Monbaliu, Toorman Dept. chemische ingenieurstechnieken & K.U.Leuven Associatie profs. Van Impe, Smets, VdBruggen

8 Onderwijssamenwerking: IUPWARE

9 Onderzoekssamenwerking: LSUE

10 Duurzaam waterbeheer winnen, gebruiken en retourneren van water aan en uit het milieu onder een aantal voorwaarden: zonder de natuurlijke voorziening te overschrijden omvang van het gebruik moet minimaal zijn en de duur maximaal, voorkomen van te sterke waterverplaatsingen in tijd en ruimte ( rek.houdend met veerkracht van het watersysteem) waterkwantiteitsbeheer gebruik van het water afstemmen op de kwaliteit van het water dat gewonnen wordt waterkwalititeitsbeheer de kwaliteit mag bij teruggave aan de natuur niet aangetast zijn afvalwatertechnologie de natuurlijke omstandigheden bij opname en afgifte maximaal handhaven aquatische ecologie

11 Duurzaam waterbeheer winnen, gebruiken en retourneren van water aan en uit het milieu onder een aantal voorwaarden: zonder de natuurlijke voorziening te overschrijden omvang van het gebruik moet minimaal zijn en de duur vanuit groeiende besef dat natuurlijke maximaal, voorkomen van te sterke waterverplaatsingen in bronnen niet onuitputtelijk zijn en de mens tijd en ruimte ( buiten de veerkracht van het zuinig moet zijn op zijn omgeving watersysteem) waterkwantiteitsbeheer gebruik van het water afstemmen op de kwaliteit van het water dat gewonnen in West-Europa: wordt waterkwalititeitsbeheer 16% de kwaliteit beschikbare mag zoet bij teruggave water aan aan natuur de natuur onttrokken niet 5% aangetast wordt verbruikt zijn (verdwijnt, o.a. afvalwatertechnologie verdamping) de natuurlijke omstandigheden bij opname en afgifte maximaal handhaven aquatische ecologie

12 Duurzaam waterbeheer oplossen waterbeheersproblemen (overstromingen, watertekorten, waterverontreiniging,...) via: meer kleinschalige projecten, maar vanuit een meer globaal kader; lokale besturen de belangrijkste schakel bij streven naar duurzaam (water)beheer grensoverschrijdende aanpak: beter afwegen tegenstrijdige belangen van verschillende gebruiksfuncties samenhang met andere domeinen: landbouw, ruimtelijke ordening, verkeer,... betrokkenheid wateractoren en burgers (wederzijds begrip, draagvlak)

13 Duurzaam overstromingsbeheer Vasthouden, bergen, afvoeren Vasthouden (bronmaatregelen): lokale buffering op grote schaal: infiltratie van regenwater via doorlatende verharding of infiltratiebekkens opslag en hergebruik van regenwater wateropslag voor gebruik bij droogte herwaardering grachtenstelsels groendaken

14 Richtlijnen voor optimale dimensionering buffervoorzieningen Vaes et al.,

15 Duurzaam overstromingsbeheer Vasthouden, bergen, afvoeren Vasthouden (bronmaatregelen): lokale buffering op grote schaal: infiltratie van regenwater via doorlatende verharding of infiltratiebekkens opslag en hergebruik van regenwater wateropslag voor gebruik bij droogte herwaardering grachtenstelsels groendaken Bergen: herstel natuurlijke overstromingsgebieden meer optimaal benutten beschikbare berging

16 Intelligente sturing wachtbekkens Onderzoeksproject voor VMM Demer: Schulensmeer en Webbekom opwaarts Diest-Aarschot Model Predictive Control (MPC): iedere 15min aangepaste regeling stuwkleppen anticiperend op toekomstige neerslag en afvoeren

17 Real-time overstromingsvoorspelling Bevaarbare waterlopen: MIKE11 - FloodWatch Onbevaarbare waterlopen 1ste categorie: OBM s (IW-FloodWorks)

18 Duurzaam overstromingsbeheer Niet alles kunnen en moeten beheersen Real-time voorspelling en waarschuwing MIKE11 model Dender

19 Lokale ruimtelijke neerslagmetingen voorspelling Onderzoeksproject voor Aquafin: Lokale hoge-resolutie radar Leuven Rain cells R(x,y) y u y Small meso-scale areas x Large meso- θ scale areas x

20 Duurzaam beheer van watertekorten verbeterde irrigatietechnieken grijswatergebruik cfr. presentaties D.Raes &... G.Wyseure A&OW launch Duurzaam waterkwaliteitsbeheer natuurvriendelijke oevers (bufferstroken) nuttig gebruik nutriënten in afvalwater...

21 Duurzaam waterbeheer Exogene factoren: veranderende wereld: Landgebruiksveranderingen: verstedelijking, verstening, populatiegroei, evolutie landbouw,... Klimaatverandering

22 Klimaatscenario s voor waterbouwkundig ontwerp Hoog scenario Midden scenario Laag scenario Grote ONZEKERHEID in toekomstige klimaatverandering: hoog, midden en laag klimaatscenario s doorrekening adviseren als gevoeligheidsstudie no regret maatregelen, climate proof ontwerp voorzien van MOGELIJKHEID om later bijkomende berging, pompcapaciteit,... te bouwen (dus ontwerpen ADAPTIEF maken)

23 Duurzaam waterbeheer instrumenten: proceskennis vertaald naar modellen multidisciplinaire, gekoppelde modellen technologie: waterzuivering ontzilting vermindering lekkage hergebruik regenwater real-time voorspelling, sturing en waarschuwing economische instrumenten: burgers aanzetten tot zuiniger en rationeler watergebruik prijsmechanismen, watermeters, informatie en educatieprogramma s

24 Voorbeelden van onderzoeksactiviteiten Presentaties: Patrick Willems: inleiding en duurzaam waterkwantiteitsbeheer Nina Moelants: duurzame afvalwatertechnologie Jan Diels: nitraatuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater in Vlaanderen Marijke Huysmans, Okke Batelaan: grondwatermodellering en geostatistiek

PLURISK project Voorspelling en beheer van pluviale overstromingen in de stedelijke omgeving' Wilrijk, RainGain NOG workshop 10 September 2015

PLURISK project Voorspelling en beheer van pluviale overstromingen in de stedelijke omgeving' Wilrijk, RainGain NOG workshop 10 September 2015 PLURISK project Voorspelling en beheer van pluviale overstromingen in de stedelijke omgeving' Wilrijk, RainGain NOG workshop 10 September 2015 Structuur PLURISK WP1 Voorspelling van extreme zomeronweders

Nadere informatie

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen enkele aanvullende beschouwingen prof. dr. ir. Patrick Willems K.U.Leuven Afdeling Hydraulica Toekomstig klimaat? huidig klimaat: gematigd

Nadere informatie

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vroegere klimaatscenario

Nadere informatie

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vroegere klimaatscenario

Nadere informatie

WATERPROEF. Impact van de klimaatverandering op Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen. Prof. Patrick Willems KU Leuven

WATERPROEF. Impact van de klimaatverandering op Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen. Prof. Patrick Willems KU Leuven WATERPROEF Naar een klimaatbestendig Antwerpen Impact van de klimaatverandering op Antwerpen Prof. Patrick Willems KU Leuven Hydrologische extremen Overstromingen: Pluviale overstromingen (extreme neerslag,

Nadere informatie

Urbanisatie en klimaatverandering: zowel meer droogte als meer overstromingen in Vlaanderen

Urbanisatie en klimaatverandering: zowel meer droogte als meer overstromingen in Vlaanderen Urbanisatie en klimaatverandering: zowel meer droogte als meer overstromingen in Vlaanderen prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Departement Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Kasteelpark Arenberg

Nadere informatie

Overstromingsbeleid en de stroomgebiedsbenadering: Knelt het schoentje?

Overstromingsbeleid en de stroomgebiedsbenadering: Knelt het schoentje? Overstromingsbeleid en de stroomgebiedsbenadering: Knelt het schoentje? Prof. dr. ir. Jean Berlamont Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven, Hydraulica Wateroverlast, oorzaken 100 neerslagintensiteit

Nadere informatie

Water vasthouden aan de bron

Water vasthouden aan de bron Water vasthouden aan de bron Congres watertoets 10 november 2011 Ir. Raf Bellers Voorzitter InterRio Deze presentatie InterRio even voorstellen Vasthouden aan de bron zomerstormen en regenwaterstelsels

Nadere informatie

PLURISK project Voorspelling en beheer van pluviale overstromingen in de stedelijke omgeving'

PLURISK project Voorspelling en beheer van pluviale overstromingen in de stedelijke omgeving' PLURISK project Voorspelling en beheer van pluviale overstromingen in de stedelijke omgeving' coördinator: Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Patrick.Willems@bwk.kuleuven.be

Nadere informatie

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, 26.5.2011, Antwerpen Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Johan Brouwers Dienst Milieurapportering - MIRA, Vlaamse Milieumaatschappij

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen

Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen Invloed van klimaatverandering op de waterhuishouding in Vlaanderen Patrick Willems K.U.Leuven - Afdeling Hydraulica & Onderzoekscentrum Duurzame Aarde (LSUE) Lopend en recent onderzoek voor Federaal Wetenschapsbeleid

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?

Nadere informatie

KU Leuven Dep. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica

KU Leuven Dep. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica KU Leuven Dep. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Waterhuishouding staat onder druk door 2 belangrijke trends: urbanisatie klimaatverandering Waterhuishouding staat onder druk door 2 belangrijke

Nadere informatie

Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater. Ingeborg Barrez - VMM

Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater. Ingeborg Barrez - VMM Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater Ingeborg Barrez - VMM 2 Stap 1: Afvoer vermijden Natuurlijke situatie Hergebruik grachtenstelsel Stap 2 : Infiltratie Gebied zonder

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland)

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland) 1 Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland) Op 26 augustus 2008 heeft Omar Boukhris een doctoraatsstudie verdedigd aan de K.U.Leuven

Nadere informatie

Thema WATER. Themacoordinatoren: Okke Batelaan Patrick Willems

Thema WATER. Themacoordinatoren: Okke Batelaan Patrick Willems Thema WATER Themacoordinatoren: Okke Batelaan Patrick Willems Harte, Physics Today, 2002 Conflict or opportunity? Argument Synthesis is needed for BIG issues in earth system science: 1. How will climate

Nadere informatie

Hoe brongerichte maatregelen overstromingen vanuit rioleringen en rivieren kunnen verminderen : Case study Turnhout

Hoe brongerichte maatregelen overstromingen vanuit rioleringen en rivieren kunnen verminderen : Case study Turnhout Hoe brongerichte maatregelen overstromingen vanuit rioleringen en rivieren kunnen verminderen : Case study Turnhout prof. dr. ir. Patrick Willems Afdeling Hydraulica, KU Leuven Gevalstudie: Stad Turnhout

Nadere informatie

Zaal KLEINE POST 5.2. Een adaptatieplan voor de historische Brugse binnenstad

Zaal KLEINE POST 5.2. Een adaptatieplan voor de historische Brugse binnenstad Zaal KLEINE POST 5.2. Een adaptatieplan voor de historische Brugse binnenstad Klimaatadaptatie en water Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS MIRA Klimaatrapport 2015 Over waargenomen en nog verwachte klimaatveranderingen,

Nadere informatie

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte)

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte) Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte) Infomoment 24 maart 2016 Buurtcentrum De Dijk, Blankenbergse

Nadere informatie

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling Prof. dr. Patrick Meire Universiteit Antwerpen Ecosystem management research group De polders, tussen de kust en zandig/zandlemig

Nadere informatie

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL Titre Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties Klimaatmatrix Benelux Bronnen: Beschikbare overheidsrapporten Beleidsadviserende onderzoeken

Nadere informatie

Innovatief grachtenconcept met geïntegreerd fietspad comfortabel fietsen op het water

Innovatief grachtenconcept met geïntegreerd fietspad comfortabel fietsen op het water Innovatief grachtenconcept met geïntegreerd fietspad comfortabel fietsen op het water Wat is Vélonɛt? de gracht doet op onzichtbare wijze zijn werk verder Flexibel ontwerp: bovenplaat eenvoudig te vervangen

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen 1 Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen KU Leuven onderzocht voor het Waterbouwkundig Laboratorium van de Vlaamse Overheid en de Vlaamse Milieumaatschappij de invloed van de

Nadere informatie

Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen

Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen Patrick Willems K.U.Leuven - Afdeling Hydraulica i.s.m. Koninklijk Meteorologisch Instituut van België Lopend onderzoek CCI-HYDR

Nadere informatie

Klimaatverandering en water: impact en adaptatienoden. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS

Klimaatverandering en water: impact en adaptatienoden. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS Klimaatverandering en water: impact en adaptatienoden Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS Twee grote uitdagingen voor het huidig & toekomstig waterbeheer: Klimaatverandering & Toenemende urbanisatie Klimaatverandering

Nadere informatie

Integraal duurzaam waterbeheer, een situatieschets

Integraal duurzaam waterbeheer, een situatieschets 1 Integraal duurzaam waterbeheer, een situatieschets dr. ir. Guido Vaes, Laboratorium voor Hydraulica, K.U.Leuven de Croylaan 2, B-3001 Heverlee, België. Waterbeheer Water is de bron van alle leven. Er

Nadere informatie

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE 5 september 2016 Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Steven Devoldere Aquafin Werken aan zuiver water Inleiding gemeente Oostkamp De werken,

Nadere informatie

Scaldwin slotseminarie 9 december 2014 ISC: een blik op de toekomst

Scaldwin slotseminarie 9 december 2014 ISC: een blik op de toekomst Scaldwin slotseminarie 9 december 2014 Overzicht KRW: 10 Waterbeheerkwesties voor het ISGD ROR: Maatregelen geformuleerd in het ODB voor het ISGD KRW: Waterbeheerkwesties Twee kerndoelstellingen: Het waterbeheer

Nadere informatie

Wateropvang in groenzones aan de bron versus end-ofpipe buffering afwaarts in riolen of waterlopen. Patrick Willems Afdeling Hydraulica, KU Leuven

Wateropvang in groenzones aan de bron versus end-ofpipe buffering afwaarts in riolen of waterlopen. Patrick Willems Afdeling Hydraulica, KU Leuven Wateropvang in groenzones aan de bron versus end-ofpipe buffering afwaarts in riolen of waterlopen Patrick Willems Afdeling Hydraulica, KU Leuven Beheer van overstromingen: Duurzaam stedelijk waterbeheer

Nadere informatie

Samenvatting International Workshop on fine-scale rainfall estimation

Samenvatting International Workshop on fine-scale rainfall estimation Samenvatting International Workshop on fine-scale rainfall estimation Leuven, 16-17 april 2012 P.Willems, KU Leuven WP1 WP2: Kleinschalige neerslagschatting en korte-termijn voorspelling: Schaalgrootte:

Nadere informatie

Effect van klimaatwijziging op de afvoerdebieten in hoog- en laag watersituaties en op de globale waterbeschikbaarheid. Thomas Vansteenkiste

Effect van klimaatwijziging op de afvoerdebieten in hoog- en laag watersituaties en op de globale waterbeschikbaarheid. Thomas Vansteenkiste Effect van klimaatwijziging op de afvoerdebieten in hoog- en laag watersituaties en op de globale waterbeschikbaarheid Thomas Vansteenkiste Methodologie NEERSLAG/ EVAPORATIE HYDROLOGISCH MODEL STROOM-

Nadere informatie

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc. WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg

Nadere informatie

Studiedag Infiltratie 15-16/06/2017

Studiedag Infiltratie 15-16/06/2017 Opstellen van richtlijnen voor het meten van de infiltratiecapaciteit en het modelmatig onderbouwen voor de dimensionering van infiltratievoorzieningen Studiedag Infiltratie 15-16/06/2017 Modellering en

Nadere informatie

Klimaatverandering? En hoe er nu al mee omgaan in het rioleringsbeheer?

Klimaatverandering? En hoe er nu al mee omgaan in het rioleringsbeheer? Klimaatverandering? En hoe er nu al mee omgaan in het rioleringsbeheer? Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dep. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Patrick.Willems@bwk.kuleuven.be Is de klimaatverandering

Nadere informatie

De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten?

De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten? De impact van de klimaatwijziging op de waterhuishouding in het Scheldebekken: Wat staat ons te wachten? Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Klimaatscenario

Nadere informatie

De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid

De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid Ingeborg Barrez Diensthoofd uitbouw en beheer saneringsinfrastructuur Inhoud Een brongerichte aanpak Visie Scheiden

Nadere informatie

OMGAAN MET DROOGTE TOELICHTING VLAAMS ACTIEPLAN WAT KUNNEN GEMEENTES DOEN? Lodewijk De Witte 18/06/19

OMGAAN MET DROOGTE TOELICHTING VLAAMS ACTIEPLAN WAT KUNNEN GEMEENTES DOEN? Lodewijk De Witte 18/06/19 OMGAAN MET DROOGTE TOELICHTING VLAAMS ACTIEPLAN WAT KUNNEN GEMEENTES DOEN? Lodewijk De Witte 18/06/19 DROOGTE? RELATIEVE TOESTAND GRONDWATER- STAND (07.01.2017 TOT 07.02.2019): % VAN DE MEETPLAATSEN MET

Nadere informatie

Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas

Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Historische trend in temperatuur Jaarlijkse

Nadere informatie

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vlaanderen, 27

Nadere informatie

Basisopleiding Riolering Module 1

Basisopleiding Riolering Module 1 Basisopleiding Riolering Module 1 Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, augustus 2013 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 1.1 Niets

Nadere informatie

3 havo 4 water, 2 t/m 4

3 havo 4 water, 2 t/m 4 3 havo 4 water, 2 t/m 4 Mozambique: soms te veel India: vaak te weinig De blauwe planeet: alles stroomt Welke kringloop heeft de meeste betekenis voor de mens en waarom? De lange kringloop (B) omdat deze

Nadere informatie

Slim waterbeheer 2.0. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS. KU Leuven, Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica

Slim waterbeheer 2.0. Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS. KU Leuven, Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica Slim waterbeheer 2.0 Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS KU Leuven, Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica Uitdagingen Klimaatverandering Urbanisatie Droogte Pluviale overstromingen Fluviale

Nadere informatie

DE UITDAGING GROEIT: OMGAAN MET EXTREME NEERSLAGEN EN KLIMAATVERANDERING

DE UITDAGING GROEIT: OMGAAN MET EXTREME NEERSLAGEN EN KLIMAATVERANDERING DE UITDAGING GROEIT: OMGAAN MET EXTREME NEERSLAGEN EN KLIMAATVERANDERING Hoe het komt, daarover is nog niet iedereen het eens. Maar dát het klimaat verandert, staat intussen voor zowat elke wetenschapper

Nadere informatie

Situering van de watertoets in het Decreet Integraal Waterbeleid

Situering van de watertoets in het Decreet Integraal Waterbeleid Situering van de watertoets in het Decreet Integraal Waterbeleid Filip Raymaekers VMM afdeling Operationeel Waterbeheer Voorzitter CIW Werkgroep Watertoets Situering van de watertoets in het Decreet Integraal

Nadere informatie

Lesbrief Watersnood in Vlaanderen

Lesbrief Watersnood in Vlaanderen Lesbrief Watersnood in Vlaanderen Inhoud Watersnood in Vlaanderen Overstromingen in Vlaanderen 03 Verklarende Woordenlijst 05 1. Klimaat 05 2. Klimaatwijziging 05 3. Ruimtelijke structuurplannen 05 4.

Nadere informatie

De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven

De eerste resultaten. dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven De eerste resultaten dr. ir. Vincent Wolfs prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Nood aan innovatieve oplossingen om klimaatverandering op te vangen 3 HYDROACTIV Intelligent groendak 1 NEERSLAGAFVOER

Nadere informatie

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wat is scheiden en afkoppelen? Waarom scheiden?

Nadere informatie

Lessen uit de watersnood van 13 tot 17 november Persconferentie 17 december 2010 Crisiszaal Federaal Huis

Lessen uit de watersnood van 13 tot 17 november Persconferentie 17 december 2010 Crisiszaal Federaal Huis Lessen uit de watersnood van 13 tot 17 november 2010 Persconferentie 17 december 2010 Crisiszaal Federaal Huis 1 Crisisbeleid De Oost-Vlaamse provinciale crisiscel is dé plaats waar veiligheidsdiensten

Nadere informatie

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014 Integraal Waterplan Haarlem Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014 Inhoud presentatie 1. Enkele begrippen 2. Waterplan Haarlem Aanleiding en doel Gerealiseerde maatregelen Actualisatie Geplande maatregelen

Nadere informatie

Invloed van bodemgebruiksgegevens op de neerslag-afvoervoorspelling in stedelijk gebied

Invloed van bodemgebruiksgegevens op de neerslag-afvoervoorspelling in stedelijk gebied Invloed van bodemgebruiksgegevens op de neerslag-afvoervoorspelling in stedelijk gebied Okke Batelaan en Jarek Chormanski Vakgroep Hydrologie en Waterbouwkunde Vrije Universiteit Brussel 28/7/26 pag. 1

Nadere informatie

Peter Viaene. WL Introductiecursus Integraal Waterbeheer 29 & 30 november 2007

Peter Viaene. WL Introductiecursus Integraal Waterbeheer 29 & 30 november 2007 Hydrologisch InformatieCentrum Peter Viaene Hydrologisch Informatiecentrum Waterbouwkundig Laboratorium Technisch ondersteunende diensten Departement Mobiliteit en Openbare Werken Berchemlei 115 2140 Borgerhout

Nadere informatie

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen Water in Eindhoven Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans 28 september 2010 Aanleiding voor de stedelijke wateropgaven Maatregelen Effecten van maatregelen Omgaan met nieuwe extremen 1835 1921 2004

Nadere informatie

Info-sessie VLAGG-project. Vlaamse Afstromingsgevoelige Gebieden

Info-sessie VLAGG-project. Vlaamse Afstromingsgevoelige Gebieden Info-sessie VLAGG-project Vlaamse Afstromingsgevoelige Gebieden Programma 1. Welkom en situering - Kris Cauwenberghs, VMM 2. Voorstelling inhoud en resultaten van het VLAGG-project Tom Feyaerts, Hydroscan

Nadere informatie

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek Scheldemondraad: Actieplan Grensoverschrijdende klimaatbeleid, 11 september 2009 Interregproject

Nadere informatie

klimaatadaptatie: beheer en inrichting in nieuw perspectief

klimaatadaptatie: beheer en inrichting in nieuw perspectief klimaatadaptatie: beheer en inrichting in nieuw perspectief Klimaatverandering is al sterk Fig. 4.1 Klimatologisch gemiddelde neerslag in Nederland gedurende de tijd (van Boxel en Cammeraat, 1999a) Aansluiten

Nadere informatie

Een wadi is een rivier die slechts een deel van het jaar water bevat. Je kunt er gemakkelijk grondwater winnen.

Een wadi is een rivier die slechts een deel van het jaar water bevat. Je kunt er gemakkelijk grondwater winnen. Samenvatting door een scholier 912 woorden 19 december 2017 4.8 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1: 1: het Midden-Oosten Droog Groot deel Midden-Oosten heeft steppeklimaat

Nadere informatie

Stedelijke wateroverlast & oplossingen. Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica

Stedelijke wateroverlast & oplossingen. Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Stedelijke wateroverlast & oplossingen Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vlaanderen, 27 mei 6 juni 2016 Herhalingstijd neerslag Andere recordneerslag

Nadere informatie

Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen

Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen DE WATERTOETS IN DE PRAKTIJK Gent 7 februari 2012 Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen ir. Eddy Poelman Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek overstromingen vanuit

Nadere informatie

Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer

Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer Water in Vlaanderen: van integraal beleid naar beheer Didier D hont Afdelingshoofd Integraal Waterbeleid VMM Juridisch kader: Europees aangestuurd Kaderrichtlijn Water (2000) Goede toestand 2015 / uitstel

Nadere informatie

Naar een robuust, veerkrachtig (water)systeem

Naar een robuust, veerkrachtig (water)systeem Klimaatverandering & waterbeheer: Naar een robuust, veerkrachtig (water)systeem Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS Departement Burgerlijke Bouwkunde, Afdeling Hydraulica Twee grote uitdagingen voor het huidig

Nadere informatie

Memorandum voor de volgende gemeentelijke legislatuur. AquaFlanders Desguinlei 250, 2018 Antwerpen Tel

Memorandum voor de volgende gemeentelijke legislatuur. AquaFlanders Desguinlei 250, 2018 Antwerpen Tel Memorandum voor de volgende gemeentelijke legislatuur Inhoud 1. AquaFlanders - Memorandum 2. Investeren in riolering en hemelwater verhoogt de leefbaarheid 3. Waarom investeren in riolering noodzakelijk

Nadere informatie

Droge voeten in Zepperen?

Droge voeten in Zepperen? Droge voeten in Zepperen? dinsdag 17 juli 2018 Bert Stippelmans schepen van Openbare Werken Veerle Heeren burgemeester dienst Infrastructuur stad Sint-Truiden Karel Vandaele Watering van Sint-Truiden Video:

Nadere informatie

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Ruud Bartholomeus, 21 maart 2019, Utrecht 1 Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Balans tussen watervraag en wateraanbod Ruud Bartholomeus, namens collega s 2 Balans tussen watervraag en wateraanbod

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

Afkoppelen van bestaande bebouwing

Afkoppelen van bestaande bebouwing Afkoppelen van bestaande bebouwing Nico Rottiers Stad Aalst Afkoppelen van bestaande bebouwing Inhoud Vlaanderen en Nederland: zelfde redenen, toch anders Regelgeving Wat werkt (minder)? Wat kunnen we

Nadere informatie

Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de

Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de 1. Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de land- en tuinbouwsector. Daarom lanceert Vlaams Minister

Nadere informatie

Droge emmers, natte voeten

Droge emmers, natte voeten Droge emmers, natte voeten Environmental & Technical sustainability 1 november 2013 Dick Bouman/Aqua for All Het weer Het klimaat Het weer wordt gekenmerkt door extremen; geen jaar zonder weer-record Dagpieken,

Nadere informatie

Zaal KLEINE POST 3.2. Adaptatie: droogte en wateroverlast in West-Vlaanderen

Zaal KLEINE POST 3.2. Adaptatie: droogte en wateroverlast in West-Vlaanderen Zaal KLEINE POST 3.2. Adaptatie: droogte en wateroverlast in West-Vlaanderen Adaptatie: Droogte en wateroverlastbestrijding in en door de Provincie West-Vlaanderen 2 Exacte ligging waterlopen, per adres

Nadere informatie

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen & Impact op overstromingen en droogte Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS KU Leuven - Afdeling Hydraulica Klimaateffecten & -impacten Klimaateffecten & -impacten

Nadere informatie

Briefadvies. Het vaststelling. van een. Datum

Briefadvies. Het vaststelling. van een. Datum Briefadvies gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater Het ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten,

Nadere informatie

ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving

ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving Voorzichtig herstel bedreigde soorten Verdere achteruitgang functioneren van ecosystemen en biodiversiteit Meer aandacht voor natuur als basisvoorwaarde

Nadere informatie

11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit

11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit 11de Waterforum: Waterschaarste en droogte, de nieuwe realiteit Analyse van de waterbeschikbaarheid in Vlaanderen, huidige toestand en uitdagingen naar de toekomst Fernando Pereira Waterbouwkundig Laboratorium

Nadere informatie

Afwateringsstudie van de A2 autosnelweg

Afwateringsstudie van de A2 autosnelweg 1 Afwateringsstudie van de A2 autosnelweg dr. ir. Guido Vaes, prof. Jean Berlamont Laboratorium voor Hydraulica, K.U.Leuven Situering Bij recente overstromingen, onder andere van de Motte te Rillaar, werd

Nadere informatie

5.2.2 Watersysteem. Handreiking duurzame ruimtelijke ontwikkeling versie 28102011 www.handreikingdro.nl 61. aan de orde.

5.2.2 Watersysteem. Handreiking duurzame ruimtelijke ontwikkeling versie 28102011 www.handreikingdro.nl 61. aan de orde. 5.2.2 Watersysteem Wat en waarom Duurzaam omgaan met het watersysteem is het zodanig beheren van dit systeem dat de ecologische en chemische kwaliteit van het water wordt beschermd en verbeterd en het

Nadere informatie

Inleiding. Prof. dr. ir. Erik TOORMAN. Fluïdummechanica / vloeistofmechanica. toepasbaar op vloeistoffen én gassen

Inleiding. Prof. dr. ir. Erik TOORMAN. Fluïdummechanica / vloeistofmechanica. toepasbaar op vloeistoffen én gassen Hydraulica Inleiding Prof. dr. ir. Erik TOORMAN Hydraulica? Fluïdummechanica / vloeistofmechanica toepasbaar op vloeistoffen én gassen Hydraulica = civiel-technische toepassing van vloeistoffenmechanica

Nadere informatie

integraal waterbeheer Integraal waterbeheer

integraal waterbeheer Integraal waterbeheer 1 Integraal waterbeheer Op 22 december 2000 ging de Europese Kaderrichtlijn Water van kracht. Deze richtlijn moet door de lidstaten omgezet worden naar een eigen wetgeving: sinds 24 november 2003 is dat

Nadere informatie

Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron

Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron Impact verhardingen Impact verhardingen Impact verhardingen Effect van verharding op het watersysteem Verhard oppervlak Pieken van verharde oppervlakte

Nadere informatie

Raingain 2 de National Observers Group Meeting (BE) Aartselaar, 15 mei 2013

Raingain 2 de National Observers Group Meeting (BE) Aartselaar, 15 mei 2013 Raingain 2 de National Observers Group Meeting (BE) Aartselaar, 15 mei 2013 1 Agenda 9.30 Welkom en voorstelling agenda (JVA) 9.40 Update van het project (MCtV) 10.00 Debriefing andere NOG-vergaderingen

Nadere informatie

Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat

Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat Klimaat(les)marathon Leren voor en over het klimaat WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN HET KLIMAAT OP WATERBEHEER Ann van Griensven, Hydrology and Hydraulic Engineering, VUB WATER AAN DE LIPPEN? IMPACT VAN

Nadere informatie

Samenvatting 203 Klimaatverandering leidt volgens de voorspellingen tot een toename van de mondiale temperatuur en tot veranderingen in de mondiale waterkringloop. Deze veranderingen in de waterkringloop

Nadere informatie

Afkoppeling Populierenwijk. Infovergadering 9 maart 2015

Afkoppeling Populierenwijk. Infovergadering 9 maart 2015 Afkoppeling Populierenwijk Infovergadering 9 maart 2015 Verwelkoming 15-12-2010 Aquafin partner for all wastewater projects 2 Waarom zijn we hier samen? Waarom deze werken? Wat gaat er veranderen? Afkoppelen

Nadere informatie

Infovergadering Zoutleeuw. 10 november 2015

Infovergadering Zoutleeuw. 10 november 2015 Infovergadering Zoutleeuw 10 november 2015 Aanleiding van info-vergadering: Zoutleeuw wordt regelmatig getroffen door wateroverlast. Voorstellen toelichten om wateroverlast structureel te voorkomen. 2

Nadere informatie

Naar een klimaatbestendige vallei met de Gaverbeekvisie. Intercommunale Leiedal en Vlaamse Milieumaatschappij

Naar een klimaatbestendige vallei met de Gaverbeekvisie. Intercommunale Leiedal en Vlaamse Milieumaatschappij Naar een klimaatbestendige vallei met de Gaverbeekvisie Intercommunale Leiedal en Vlaamse Milieumaatschappij 1 GAVERBEEKVISIE GTO Naar een veerkrachtige Gaverbeekvallei Intercommunale Leiedal, 23 april

Nadere informatie

Impact van de betonstop op rioleringen. Prof. dr. ir. Patrick Willems dr. ir. Vincent Wolfs dr. ir. Victor Ntegeka

Impact van de betonstop op rioleringen. Prof. dr. ir. Patrick Willems dr. ir. Vincent Wolfs dr. ir. Victor Ntegeka Impact van de betonstop op rioleringen Prof. dr. ir. Patrick Willems dr. ir. Vincent Wolfs dr. ir. Victor Ntegeka Situatie Vlaanderen Ruimtebeslag: 32,6% Verharding: 14,4% Huidige toename in ruimtebeslag:

Nadere informatie

Workshop C Van advies naar waterparagraaf

Workshop C Van advies naar waterparagraaf Workshop C Van advies naar waterparagraaf Mark Cromheecke Directie Ruimte, Provincie Oost-Vlaanderen Robin De Smedt Departement RWO Kracht van het advies Verplicht/niet verplicht Bindend/niet bindend Motiveringsplicht

Nadere informatie

Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans?

Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans? Waterbalans kuststreek Is het water aan de kust in balans? Koen Foncke - Antea Group Onderzoeksopdrachten 1. De opdracht Wat? Inventarisatie gegevens Analyse gebruik, behoefte en aanbod water Prognose

Nadere informatie

Aansluiting Pluimbroek Geraardsbergsestraat. Gertjan Winten

Aansluiting Pluimbroek Geraardsbergsestraat. Gertjan Winten Aansluiting Pluimbroek Geraardsbergsestraat Gertjan Winten Waarom zijn we hier samen? Waarom deze werken? Wat gaat er veranderen? Hoe zullen de werken verlopen? Vragenronde 15-12-2010 Aquafin partner for

Nadere informatie

Hemelwaterplan, pijler van een sterk overstromingsbeleid

Hemelwaterplan, pijler van een sterk overstromingsbeleid Hemelwaterplan, pijler van een sterk overstromingsbeleid Ingeborg Barrez 17 oktober 2017 Inhoud Waarom? Doelstelling Toepassingsgebied Wie maakt het? Algemene principes Het basishemelwaterplan Het detailhemelwaterplan

Nadere informatie

Biodiversiteit, ecosysteemfuncties, en ecosysteemdiensten

Biodiversiteit, ecosysteemfuncties, en ecosysteemdiensten Biodiversiteit, ecosysteemfuncties, en ecosysteemdiensten Luc De Meester Lab. Aquatische Ecologie en Evolutiebiologie KULeuven Laboratorium Aquatische Ecologie en Evolutiebiologie Biodiversiteit: : en

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland Patrick Willems, Victor Ntegeka, Omar Boukhris, Thomas Vansteenkiste K.U.Leuven Afdeling Hydraulica & LSUE Emmanuel Roulin,

Nadere informatie

Bouwen in overstromingsgebieden

Bouwen in overstromingsgebieden Bouwen in overstromingsgebieden Wim Verhaegen- adjunct van de directeur Dienst Lokaal Waterbeheer- Team Watertoets www.watertoets.be De watertoets als instrument in het IWB juridisch kader Decreet Integraal

Nadere informatie

EEN ANALYSE VAN WATERECOSYSTEEMDIENSTEN IN VLAANDEREN: WAT KUNNEN WE WINNEN DOOR EEN GEPAST BELEID INZAKE

EEN ANALYSE VAN WATERECOSYSTEEMDIENSTEN IN VLAANDEREN: WAT KUNNEN WE WINNEN DOOR EEN GEPAST BELEID INZAKE EEN ANALYSE VAN WATERECOSYSTEEMDIENSTEN IN VLAANDEREN: WAT KUNNEN WE WINNEN DOOR EEN GEPAST BELEID INZAKE INFILTRATIE EN RETENTIE? Jan Staes, Dirk Vrebos, Katrien Van der Biest & Patrick Meire Universiteit

Nadere informatie

Setting the scene: een introductie in het waterhandhavingslandschap

Setting the scene: een introductie in het waterhandhavingslandschap Setting the scene: een introductie in het waterhandhavingslandschap Handhaving water? Toezichthouders water Wat willen we bereiken met handhaving water? Doelstellingen integraal waterbeleid Handhavingsprioriteiten

Nadere informatie

Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen. Deel 2: Afwateringssysteem

Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen. Deel 2: Afwateringssysteem Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen Deel 2: Afwateringssysteem De Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen

Nadere informatie

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen 1 Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen In samenwerking met het KMI onderzocht de K.U.Leuven voor het Waterbouwkundig Laboratorium van de Vlaamse Overheid de invloed van de

Nadere informatie

Ruimte voor water in de planfase

Ruimte voor water in de planfase Ruimte voor water in de planfase Hans Leinfelder Departement RWO - ruimtelijke planning en stedenbouwkundig beleid 10 november 2011 Inhoud 1. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen en water 2. Water in stedenbouwkundig

Nadere informatie

Regenwaterhergebruik in Vlaanderen

Regenwaterhergebruik in Vlaanderen Regenwaterhergebruik in Vlaanderen Wendy Francken Directeur VLARIO Inhoud Wetgevend kader Draagvlak Enkele technische aspecten Kosten en baten Duurzaamheid Wetgevend kader Waarom afkoppelen? vermindering

Nadere informatie

10. Toekomstige noden

10. Toekomstige noden 10. Toekomstige noden Deze onderstaande opsomming en omschrijving is een momentopname bij het beëindigen van deze studie. Het is bovendien een niet-limitatieve lijst. Invloed van bronmaatregelen op de

Nadere informatie

nr. 306 van GWENNY DE VROE datum: 9 februari 2018 aan JOKE SCHAUVLIEGE Gescheiden rioleringen - Stand van zaken

nr. 306 van GWENNY DE VROE datum: 9 februari 2018 aan JOKE SCHAUVLIEGE Gescheiden rioleringen - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 306 van GWENNY DE VROE datum: 9 februari 2018 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Gescheiden rioleringen - Stand van zaken De thematiek van de

Nadere informatie

Toetsing signaalgebieden Uitvoering actie A4 bekkenbeheerplan Demer. Actorenoverleg 27/02/2012

Toetsing signaalgebieden Uitvoering actie A4 bekkenbeheerplan Demer. Actorenoverleg 27/02/2012 Toetsing signaalgebieden Uitvoering actie A4 bekkenbeheerplan Demer Actorenoverleg 27/02/2012 1 - Inleiding - Bekkenbeheerplan Demer: actie A4 Inventariseren van het effectieve bodemgebruik in zones bestemd

Nadere informatie