Toestand van het watersysteem maart 2017

Transcriptie

1 Toestand van het watersysteem maart 2017 Vlaanderen is milieu

2 Documentbeschrijving Titel Toestand van het watersysteem - maart 2017 Samenstellers Afdeling Operationeel Waterbeheer, VMM Dienst Hoogwaterbeheer, Dienst Grondwater en Lokaal Waterbeheer Inhoud De VMM publiceert elke maand een hydrologisch toestandsrapport. Hierin worden hydro-meteorologische parameters beschreven en geduid ten opzichte van de maandnormalen. Het rapport omvat zowel hydrologische als hydro-geologische informatie. Wijze van refereren Vlaamse Milieumaatschappij (2017), Toestand van het watersysteem - maart Verantwoordelijke uitgever Vlaamse Milieumaatschappij Vragen in verband met dit rapport Vlaamse Milieumaatschappij Dokter de Moorstraat Aalst Tel: info@vmm.be

3 Voorwoord De VMM - Afdeling Operationeel Waterbeheer rapporteert maandelijks over de toestand van de watersystemen onder haar bevoegdheid. Dit rapport kwantificeert en beschrijft de evolutie van de actuele toestand van de onbevaarbare waterlopen en het grondwatersysteem aan de hand van verschillende indicatoren gebaseerd op de waterbalans van de voorbije maanden. Hierbij wordt bijzondere aandacht besteed aan het risico op hydrologische extremen (overstromingen en droogtes). Afwijkingen (anomalieën) ten opzichte van de normale toestand worden gekwantificeerd door een vergelijking met historische waarden. Als referentiesituatie worden de metingen gedurende analoge perioden in het hydrologisch jaar gebruikt. Ook naar de toestand van de voorgaande maanden wordt verwezen. De besproken indicatoren zijn: de antecedente neerslag; de bodemverzadiging; het neerslagtekort (tijdens het groeiseizoen, van april tot en met september) de waterpeilen en en; de voorspelde neerslaghoeveelheden en waterstanden; de grondwaterstanden Het risico op overstromingen wordt beschreven in vergelijking met de situatie voorafgaand aan de storm van november Deze storm veroorzaakte grote schade hoewel geen zeer uitzonderlijke neerslaghoeveelheden werden geregistreerd. Het actueel overstromingsrisico of risico op watertekort hangt af van de combinatie van het potentieel risico met de werkelijk optredende neerslaghoeveelheden en verdampingswaarden gedurende de periode na de beschrijving van dit rapport. Bij een laag potentieel overstromingsrisico kunnen nog steeds overstromingen optreden na een grote neerslaggebeurtenis, analoog kan bij een hoog potentieel overstromingsrisico de toestand stabiel blijven wanneer geen of weinig neerslag valt. De opvolging van het actuele overstromingsrisico gebeurt dag op dag door de dienst Hoogwaterbeheer, en is te volgen via de website Waar toepasselijk kwantificeert en beschrijft dit rapport ook het risico op een watertekort veroorzaakt door droogte aan de hand van specifieke droogte-indicatoren In geval van een droge situatie wordt vergeleken met de droogtes van 1976 en 2011 om de ernst van de huidige situatie in te schatten. Waar mogelijk kwantificeert dit rapport ook de mate waarin de actuele toestand zal evolueren in de komende week tot tien dagen. Op termijn kunnen de in dit rapport beschreven indicatoren bijdragen tot een proactieve waarschuwing voor de potentiële impact van hydrologische extremen (b.v. watertekorten, landbouwschade,...). Naast de verdere ontwikkeling van de technische aspecten met betrekking tot de data en informatie die hiervoor nodig zijn, zal een samenwerking met de betreffende sectoren onontbeerlijk zijn. Tot slot wordt er op gewezen dat parallel aan dit rapport, het bestaande webinstrumentarium ( instaat voor het continu leveren van informatie over het watersysteem op een zeer groot detailniveau en over de evolutie van de toestand in de komende 48 uur. Toestand van het watersysteem - maart

4 Inhoud 1 Toestand onbevaarbare waterlopen Inleiding Antecedente Neerslag Bodemverzadiging Neerslagtekort Afvoeren Waterpeilen Modellering (langetermijnvoorspelling) Besluit Grondwaterstandindicator freatisch grondwater februari Inleiding Historische vergelijking Relatieve vergelijking: Wat is de toestand voor de tijd van het jaar? Absolute vergelijking: Staat het grondwater historisch hoog of laag? Is het grondwater gestegen of gedaald? Worden er volgende maand zeer hoge of zeer lage grondwaterstanden verwacht? Besluit Drinkwaterproductie 18 4 Besluit 19

5 Lijst van figuren 1 Geïnterpoleerde neerslagtotalen voor de voorbije maand (boven) en 3 maanden (onder) Ruimtelijke spreiding van de SPI (boven) en SPI-3 (onder) indicator Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SPI (boven) en SPI-3 (onder) indicator Oppervlakkige bodemverzadiging (00cm) en bodemverzadiging voor het profiel (0-70cm) Daggemiddelde en en vergelijking met historische en voor enkele stations Basisen als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op maandbasis Verandering van de huidige basisafvoer ten opzichte van deze van een maand geleden Ruimtelijke spreiding van de SSI (boven) en SSI-3 (onder) indicator Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SSI (boven) en SSI-3 (onder) indicator Relatieve toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand Absolute toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een historisch zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand Huidige grondwaterstandsveranderingen en relatieve situering van de huidige grondwaterstand Overzichtskaart: locaties waar volgende maand zeer hoge (>P90) grondwaterstanden worden verwacht

6 1 Toestand onbevaarbare waterlopen 1.1 Inleiding Deze nota geeft een inschatting van de toestand van het watersysteem op de onbevaarbare waterlopen voor begin maart Bij de opmaak van de nota wordt getracht een inschatting te geven van het risico op overstromingen of watertekort veroorzaakt door droogte. Er wordt verwezen naar de normaalwaarden voor de betreffende maand en de evolutie ten opzichte van de toestand van de voorgaande maanden. Waar mogelijk wordt een inschatting gemaakt van de verwachte evolutie voor de komende tien dagen. 1.2 Antecedente Neerslag Ten opzichte van het normale maandtotaal van 63,1mm wordt de maand februari 2017 met 40,9mm te Ukkel als normaal beschouwd (bron: KMI). Verspreid over Vlaanderen werden neerslagtotalen tussen 32,1mm (te Niel-bij-Sint-Truiden) en 68,9mm (te Mariakerke) gemeten (gemiddelde: 52,1mm). Februari was iets droger dan gemiddeld in het centrum van Vlaanderen en aan de oostkust, maar normaal in de rest van Vlaanderen (figuur 1). De voorbije drie maanden (decemberjanuari-februari) kenden een cumulatieve neerslag gaande van 93,4mm (te Niel-bij-Sint-Truiden) tot 168,7mm (te Mariakerke) (gemiddelde: 136,0mm). De maanden december tot en met februari waren daarmee droger dan gemiddeld (figuur 1). Sinds 20 februari zorgden een aantal regenzones echter weer voor een gevoelige vernatting van de situatie in heel Vlaanderen. De huidige neerslagsituatie ten opzichte van de langjarige neerslagtijdsreeks te Ukkel wordt weergegeven aan de hand van de Standardized Precipitation Index (SPI). De SPI-indices met accumulatieperiodes van 1 maand (SPI) en 3 maanden (SPI-3) geven respectievelijk weer hoe droog of hoe nat de voorbije maand en 3 maanden waren ten opzichte van dezelfde periode in de voorbije 30 jaar te Ukkel (bron: KMI). Een korte droge of natte periode zal dus al een effect hebben op de SPI indicator, terwijl enkel langer aanhoudende droge of natte periodes aanleiding zullen geven tot een afwijking van de SPI-3 indicator. De ruimtelijke spreiding van de SPI op 7 maart wordt weergegeven in figuur 2 (respectievelijk SPI en SPI-3 maand). Op kortere termijn (voorbije maand) is de situatie normaal voor nagenoeg heel Vlaanderen. Op langere termijn (voorbije 3 maanden) is de situatie normaal voor het grootste deel van Vlaanderen, en matig droog tot zeer droog aan de Westkust en in het zuidoosten van Vlaanderen. Op basis van de huidige neerslagverwachting (bron: KMI) wordt verwacht dat tegen 16 maart de situatie op korte termijn (SPI) algemeen wat natter met normale waarden voor het grootste deel van Vlaanderen tot matig natte in het noordoosten. Ook op de langere termijn (SPI-3) wordt de situatie algemeen wat natter (figuur 3). Toestand van het watersysteem - maart

7 Neerslag februari mm 49.6 mm 56.9 mm 51.7 mm 49.5 mm 52.3 mm 51.6 mm 63.7 mm 50.6 mm 56.6 mm Netebekken 61.8 mm 51 mm 56 mm 56.5 mm 51.2 mm 59.4 mm 68.9 mm 59.6 mm.1 mm mm 62.4 mm 46.2 mm 43.8 mm 50.6 mm 63.9 mm 4 mm 56 mm 50.9 mm 37.4 mm 38.9 mm 54 mm 43.2 mm 56.3 mm 47.9 mm 63.2 mm 41.6 mm.7 mm 51.5 mm 35 mm 46.2 mm 59.5 mm 43 mm 32.1 mm 36 mm mm 62.6 mm neerslag (mm) Neerslag december februari mm mm mm 128 mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm 137 mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm98.5 mm 130 Netebekken mm mm mm 93.4 mm mm mm mm mm mm neerslag (mm) Figuur 1: Geïnterpoleerde neerslagtotalen voor de voorbije maand (boven) en 3 maanden (onder). SPI waarneming van: 08/03/ Netebekken extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog SPI-3 waarneming van: 08/03/ extreem nat zeer nat matig nat -0.3 normaal matig droog zeer droog extreem droog -0.9 Netebekken Figuur 2: Ruimtelijke spreiding van de SPI (boven) en SPI-3 (onder) indicator. Toestand van het watersysteem - maart

8 1 SPI voorspelling van: 08/03/2017 voorspelling voor: 17/03/ extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog Netebekken zeer droog extreem droog SPI-3 voorspelling van: 08/03/2017 voorspelling voor: 17/03/ Netebekken extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog Figuur 3: Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SPI (boven) en SPI-3 (onder) indicator. Besluit: antecedente neerslag De maand februari was normaal tot wat droger dan normaal. Verspreid over Vlaanderen werden neerslagtotalen tussen 32,1mm (te Niel-bij-Sint-Truiden) en 68,9mm (te Mariakerke) gemeten (gemiddelde: 52,1mm). Sinds 20 februari zorgden een aantal regenzones echter weer voor een gevoelige vernatting van de situatie in heel Vlaanderen, waarmee de droge situatie van de voorbije 3 maanden bijna overal weer genormaliseerd is. Verwacht wordt dat de situatie de komende 10 dagen nog wat natter zal worden. 1.3 Bodemverzadiging De evolutie van de oppervlakkige bodemverzadiging (00cm) en bodemverzadiging voor het hele profiel (0-70cm) sinds begin vorige maand worden weergegeven in figuur 4. Besluit: bodemverzadiging Vanaf 20 februari steeg zowel de oppervlakkige bodemverzadiging (00cm) als de bodemverzadiging in het hele bodemprofiel (0-70 cm) van zeer lage waarden voor de tijd van het jaar tot eerder hoge waarden voor de tijd van het jaar. Te Liedekerke wordt momenteel zelfs de hoogste bodemverzadiging voor de tijd van het jaar gemeten sinds de start van de metingen in Toestand van het watersysteem - maart

9 bodemverzadiging 0 10cm (%) Boekhoute (B03_017) 0 10cm ( ) bodemverzadiging 0 70cm (%) cm ( ) bodemverzadiging 0 10cm (%) Waregem (B05_019) 0 10cm ( ) bodemverzadiging 0 70cm (%) cm ( ) Liedekerke (B07_006) bodemverzadiging 0 10cm (%) cm ( ) bodemverzadiging 0 70cm (%) cm ( ) Niel bij St. Truiden (B09_012) bodemverzadiging 0 10cm (%) cm ( ) bodemverzadiging 0 70cm (%) cm ( ) Figuur 4: Oppervlakkige bodemverzadiging (00cm) en bodemverzadiging voor het profiel (0-70cm). 1.4 Neerslagtekort Elk jaar wordt gedurende het hydrologische zomerseizoen, dat loopt van 1 april tot en met 30 september, voor een aantal meteorologische stations het cumulatieve neerslagtekort berekend. Dit cumulatieve neerslagtekort geeft het verschil weer tussen de neerslag en de potentiële evapotranspiratie die gemeten werden op deze stations, en is een indicator voor het risico op watertekort. Momenteel wordt geen neerslagtekort berekend. Toestand van het watersysteem - maart

10 1.5 Afvoeren Voor enkele typestroomgebieden worden de momenteel voorkomende en en basisen vergeleken met het van de voorbije jaren (figuur 5). Tot 20 februari werden op bijna alle meetposten lage en voor de tijd van het jaar gemeten. Sinds 20 februari zijn de en overal echter sterk gestegen tot normale en eerder hoge en voor de tijd van het jaar. De basisen in vergelijking met de langjarig gemeten basisen voor de maand maart worden weergegeven in figuur 6. Het basis wordt bepaald door de voorbije neerslag, maar ook door de stroomgebiedseigenschappen (grootte van de waterloop, reactietijd van het stroomgebied). Op een aantal locaties, vooral in het centrum van Vlaanderen, konden nog geen nieuwe basisen worden vastgesteld sinds de start van de regenperiode rond 20 februari. Deze plaatsen tonen nog de droge situatie van half februari (figuur 6). Op plaatsen waar wel al een basis kon worden vastgesteld worden momenteel hoge tot zeer hoge basisen voor de tijd van het jaar gemeten. De verandering van de basisen ten opzichte van een maand geleden (figuur 7) laat zien dat vooral in het oosten van Vlaanderen de basisen sterk toenamen. In het oosten van Vlaanderen was de situatie medio februari ook het droogst, wat de relatief sterkere toename verklaart. Naar analogie met de SPI (cfr. Antecedente Neerslag) wordt ook een Standardized Streamflow Index (SSI) bepaald. Deze SSI evalueert de en ter hoogte van de meetpunten in functie van de historische waarnemingen. Opnieuw worden zowel de maandelijkse toestand als de 3-maandelijkse toestand beschouwd. Deze indices zijn gebaseerd op het gemiddelde gedurende deze periodes en zijn dus een indicator voor de algemene toestand. De waarden van de SSI en SSI-3 voor een aantal geselecteerde meetstations verspreid over Vlaanderen worden weergegeven in figuur 8. Voor de korte termijn (SSI) worden momenteel voornamelijk normale waarden waargenomen, terwijl voor de langere termijn (SSI-3) de situatie normaal tot matig droog is. Voor de Molenbeek te Letterhoutem worden echter zeer droge tot extreem droge waarden waargenomen (SSI:.85, SSI-3:-4.34). Voor de komende tien dagen wordt een algemene vernatting van de situatie voor zowel de korte termijn (SSI) als de lange termijn (SSI-3) verwacht (figuur 9). Voor de lange termijn blijven in het oosten van Vlaanderen nog droger dan normale waarden bestaan. Besluit: afvoeren Tot 20 februari werden op bijna alle meetposten lage en voor de tijd van het jaar gemeten. Sinds 20 februari zijn de en overal echter sterk gestegen tot normale en eerder hoge en voor de tijd van het jaar. Hiermee is de droge situatie van de voorbije maanden genormaliseerd. Verwacht wordt dat de situatie de komende tien dagen nog wat verder zal vernatten. Toestand van het watersysteem - maart

11 4.0 Kortemark/Handzamevaart (L01_488) 3.5 Loppem/Kerkebeek (L02_423) 3.5 basis 3.0 basis (m³/s) ( ) (m³/s) ( ) (m³/s) (m³/s) (m³/s) (m³/s) (m³/s) Sint Laureins/Eeklose watergang (L02_444) Letterhoutem/Molenbeek (Kottembeek) (L04_00C) Moorsele/Heulebeek (L05_404) Heverlee/Molenbeek (L08_115) Bilzen/Demer (L09_138) basis ( ) basis ( ) basis ( ) basis ( ) basis ( ) (m³/s) (m³/s) (m³/s) (m³/s) (m³/s) Wijnegem/Groot Schijn (L04_007) Liezele/Molenbeek (L04_036) Sint Katarina Lombeek/Hunselbeek (L07_286) Hasselt/Demer (L09_136) Wezemaal/Grote Losting (L09_143) basis ( ) basis ( ) basis ( ) basis ( ) basis ( ) Figuur 5: Daggemiddelde en en vergelijking met historische en voor enkele stations. Toestand van het watersysteem - maart

12 Basis % historische basisen voor de maand maart groter dan het huidige basis waarneming van: % % 19.7% 73.2% Netebekken 8.6% 6.6% 96.3% 84.7% 97% 9.3% 11.6% 67% 79.8% 32.6% 12.4% Figuur 6: Basisen als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op maandbasis. Basis % t.o.v. vorige maand waarneming van: % % % - 105% - 95% % 112% 85% Netebekken 143% 107% 89% 105% 165% 176% 163% 102% 95% 133% 182% Figuur 7: Verandering van de huidige basisafvoer ten opzichte van deze van een maand geleden. SSI waarneming van: 08/03/2017 extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog Netebekken SSI-3 waarneming van: 08/03/2017 extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog Netebekken Figuur 8: Ruimtelijke spreiding van de SSI (boven) en SSI-3 (onder) indicator. Toestand van het watersysteem - maart

13 SSI voorspelling van: 08/03/2017 voorspelling voor: 18/03/ extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog 8 0.Netebekken SSI-3 voorspelling van: 08/03/2017 voorspelling voor: 18/03/2017 extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog Netebekken Figuur 9: Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SSI (boven) en SSI-3 (onder) indicator. 1.6 Waterpeilen Bij het beheer van de waterlopen wordt o.a. rekening gehouden met de invloed van opstuwing van het waterpeil door plantengroei. Hierbij staat een maximale beperking van het overstromingsrisico ter hoogte van bebouwing centraal. Momenteel is de plantengroei nog zeer beperkt en is er weinig of geen opstuwing. 1.7 Modellering (langetermijnvoorspelling) Besluit: modellering (langetermijnvoorspelling) Volgens de deterministische neerslagvoorspelling wordt de komende 70 dagen (t.e.m. 18 maart) tussen 19,7mm en 40,8mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 25,0mm (bron: KMI). Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld, maar op een aantal locaties verspreid over Vlaanderen kunnen de prewaakdrempels worden overschreden. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via Toestand van het watersysteem - maart

14 1.8 Besluit De hydrologische toestand tijdens de maand februari was normaal tot wat droger dan normaal. Verspreid over Vlaanderen werden neerslagtotalen tussen 32,1mm (te Niel-bij-Sint-Truiden) en 68,9mm (te Mariakerke) gemeten (gemiddelde: 52,1mm). Sinds 20 februari zorgden een aantal regenzones echter weer voor een gevoelige vernatting van de situatie in heel Vlaanderen. Verwacht wordt dat de hydrologische situatie de komende 10 dagen nog wat natter zal worden. Hiermee is de droge situatie van de voorbije maanden overal in Vlaanderen grotendeels genormaliseerd. Op de meeste locaties steeg vanaf 20 februari zowel de oppervlakkige bodemverzadiging (0-10cm) als de bodemverzadiging in het hele bodemprofiel (0-70 cm) van lage waarden voor de tijd van het jaar tot hoge en zeer hoge waarden voor de tijd van het jaar. Sinds 20 februari stegen ook de en en basisen overal vrij sterk tot eerder hoge en hoge waarden voor de tijd van het jaar. Vooral in het oosten van Vlaanderen stegen de basisen ten opzichte van de droge situatie medio februari. Verwacht wordt dat de hydrologische situatie de komende tien dagen algemeen nog wat zal vernatten. Als gevolg van de stijging van de bodemverzadiging en de basisen is het potentieel risico op overstromingen momenteel hoger dan gemiddeld en duidelijk hoger dan tijdens de droge situatie medio februari, maar nog niet abnormaal hoog voor de tijd van het jaar. De komende 70 dagen (t.e.m. 18 maart) wordt tussen 19,7mm en 40,8mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 25,0mm (bron: KMI). Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld, maar op een aantal locaties verspreid over Vlaanderen kunnen de prewaakdrempels worden overschreden. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via Toestand van het watersysteem - maart

15 2 Grondwaterstandindicator freatisch grondwater februari Inleiding De grondwaterstandindicator geeft een beeld van de huidige stijghoogte van het grondwater ten opzichte van het verleden. De analyse van de stijghoogtegegevens is gebaseerd op maandelijkse peilmetingen door de VMM aangevuld met peilmetingen van het SCK en De Watergroep. De peilmetingen worden op twee manieren met historische gegevens vergeleken: Een relatieve situering van de stijghoogte, dit houdt in dat, per peilfilter, de stijghoogte van de laatste maand vergeleken worden met de stijghoogtes van die maand in de afgelopen jaren (wat is de toestand voor de tijd van het jaar?) en een absolute situering waarbij de stijghoogte vergeleken wordt met de volledige stijghoogtereeks. Tegelijkertijd wordt er bepaald of er een relatieve stijging of daling is opgetreden tussen de voorlaatste en de laatste maand. De gegevens worden in een kaart en een aantal grafieken verwerkt. Hierdoor krijgt men een beeld van de toestand voor de tijd van het jaar, of het grondwater dan ook historisch hoog of laag staat en of het al dan niet aan het normaliseren is. Momenteel worden enkel de freatische aquifers besproken. De peilfilters van het primair meetnet met continue meetreeksen van 11 jaar of meer en met een gemiddelde stijghoogte van 10 m-mv of minder worden voor de analyse weerhouden. De stijghoogtes van deze peilfilters geven het meest getrouwe beeld weer van de recente klimatologische variaties en deze kunnen getoetst worden aan een relatief lang verleden. 2.2 Historische vergelijking Relatieve vergelijking: Wat is de toestand voor de tijd van het jaar? In de loop van februari zijn de grondwaterstanden voor de tijd van het jaar een beetje normaler geworden maar in het algemeen niet sterk veranderd ten opzichte van eind januari. Eind februari zijn de grondwaterstanden relatief gezien normaal (46%) tot laag (42%) (figuur 10) Absolute vergelijking: Staat het grondwater historisch hoog of laag? De algemene stijging van de grondwaterstanden die sinds oktober wordt waargenomen zet zich ook in februari door. Dit wordt vooral gekarakteriseerd door een afname van lage grondwaterstanden ten voordele van normale en hoge grondwaterstanden. Eind februari zijn er geen zeer lage grondwaterstanden meer en maar 3% lager dan normale peilen. Meer dan de helft van de locaties heeft hoge grondwaterstanden (47% hoger dan normaal en 8% zeer hoog) en 42% zijn normaal (figuur 11). Toestand van het watersysteem - maart

16 Figuur 10: Relatieve toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand. Figuur 11: Absolute toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een historisch zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand. Toestand van het watersysteem - maart

17 2.3 Is het grondwater gestegen of gedaald? De grondwaterstanden zijn op van de locaties gestegen en deze stijgingen worden over heel Vlaanderen vastgesteld. De overige locaties zijn in gelijke mate stabiel en dalend en bevinden zich vooral in de noordelijke helft van Vlaanderen. Normale en lage grondwaterstanden voor de tijd van het jaar zijn goed gespreid, hoge grondwaterstanden bevinden zich eerder langs de noordelijke rand van Vlaanderen. (figuur 12). Figuur 12: Huidige grondwaterstandsveranderingen en relatieve situering van de huidige grondwaterstand. 2.4 Worden er volgende maand zeer hoge of zeer lage grondwaterstanden verwacht? Bij nat weer worden er 32% zeer hoge peilen verwacht (zowel historisch als voor de tijd van het jaar). Bij droog of normaal weer worden er maar 5% zeer hoge peilen verwacht. We verwachten minder zeer hoge grondwaterstanden in Vlaams-Brabant, het zuiden van Oost-Vlaanderen en het zuiden van Limburg (figuur 13). Er worden geen zeer lage grondwaterstanden verwacht (niet op figuur afgebeeld). Toestand van het watersysteem - maart

18 Figuur 13: Overzichtskaart: locaties waar volgende maand zeer hoge (>P90) grondwaterstanden worden verwacht. 2.5 Besluit Tijdens de maand februari zijn de grondwaterstanden over het algemeen gestegen. De trend die sinds oktober werd ingezet, wordt hiermee bevestigd. De grondwaterstanden zijn echter nog steeds laag tot normaal voor de tijd van het jaar. Bij nat weer worden er eind maart op een derde van de locaties zeer hoge grondwaterstanden verwacht. 3 Drinkwaterproductie De Watergroep verwacht geen problemen bij de productie van drinkwater en dit voor zowel de oppervlaktewaterwinningen als de grondwaterwinningen. Toestand van het watersysteem - maart

19 4 Besluit Onbevaarbare waterlopen De hydrologische toestand tijdens de maand februari was normaal tot wat droger dan normaal. Verspreid over Vlaanderen werden neerslagtotalen tussen 32,1mm (te Niel-bij-Sint-Truiden) en 68,9mm (te Mariakerke) gemeten (gemiddelde: 52,1mm). Sinds 20 februari zorgden een aantal regenzones echter weer voor een gevoelige vernatting van de situatie in heel Vlaanderen. Verwacht wordt dat de hydrologische situatie de komende 10 dagen nog wat natter zal worden. Hiermee is de droge situatie van de voorbije maanden overal in Vlaanderen grotendeels genormaliseerd. Op de meeste locaties steeg vanaf 20 februari zowel de oppervlakkige bodemverzadiging (0-10cm) als de bodemverzadiging in het hele bodemprofiel (0-70 cm) van lage waarden voor de tijd van het jaar tot hoge en zeer hoge waarden voor de tijd van het jaar. Sinds 20 februari stegen ook de en en basisen overal vrij sterk tot eerder hoge en hoge waarden voor de tijd van het jaar. Vooral in het oosten van Vlaanderen stegen de basisen ten opzichte van de droge situatie medio februari. Verwacht wordt dat de hydrologische situatie de komende tien dagen algemeen nog wat zal vernatten. Als gevolg van de stijging van de bodemverzadiging en de basisen is het potentieel risico op overstromingen momenteel hoger dan gemiddeld en duidelijk hoger dan tijdens de droge situatie medio februari, maar nog niet abnormaal hoog voor de tijd van het jaar. De komende 70 dagen (t.e.m. 18 maart) wordt tussen 19,7mm en 40,8mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 25,0mm (bron: KMI). Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld, maar op een aantal locaties verspreid over Vlaanderen kunnen de prewaakdrempels worden overschreden. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via Grondwater Tijdens de maand februari zijn de grondwaterstanden over het algemeen gestegen. De trend die sinds oktober werd ingezet, wordt hiermee bevestigd. De grondwaterstanden zijn echter nog steeds laag tot normaal voor de tijd van het jaar. Bij nat weer worden er eind maart op een derde van de locaties zeer hoge grondwaterstanden verwacht. Drinkwater De Watergroep verwacht geen problemen bij de productie van drinkwater en dit voor zowel de oppervlaktewaterwinningen als de grondwaterwinningen. Een volgend toestandsrapport wordt voorzien voor 10 april Toestand van het watersysteem - maart