Toestand van het watersysteem september 2017

Transcriptie

1 Toestand van het watersysteem september 217 Vlaanderen is milieu

2 Documentbeschrijving Titel Toestand van het watersysteem - september 217 Samenstellers VMM, Afdeling Operationeel Waterbeheer Dienst Hoogwaterbeheer, Dienst Grondwater en Lokaal Waterbeheer Inhoud De VMM - Afdeling Operationeel Waterbeheer rapporteert maandelijks over de kwantitatieve toestand van de watersystemen onder haar bevoegdheid: de onbevaarbare waterlopen en het freatisch grondwater. Ook de meteorologische situatie wordt besproken aangezien deze een directe invloed heeft op de kwantitatieve toestand van het watersysteem. De actuele kwantitatieve toestand en evolutie van deze watersystemen wordt weergegeven aan de hand van verschillende indicatoren. Hierbij wordt bijzondere aandacht besteed aan het risico op hydrologische extremen (overstromingen en droogtes). Afwijkingen (anomalieën) ten opzichte van de normale toestand worden gekwantificeerd door een vergelijking met historische waarden, in het bijzonder historische extremen zoals de storm van november 21 of de droogte van Waar mogelijk wordt een inschatting gemaakt van de verwachte evolutie van de indicatoren. Op basis van deze indicatoren en hun verwachte evolutie wordt getracht een inschatting te geven van het risico op overstromingen of droogte. Het actueel risico op overstromingen of droogte wordt bepaald door een combinatie van het potentieel risico, of hoe abnormaal nat of droog de huidige situatie al is, en het acuut risico, of het effect van de verwachte neerslaghoeveelheden en hoeveel neerslag er uiteindelijk werkelijk valt in de periode na dit rapport. Bij een relatief droge situatie is er bijvoorbeeld een laag potentieel overstromingsrisico, maar kunnen nog steeds overstromingen optreden na intense neerslagen. Analoog is er bij een natte bestaande situatie een hoog potentieel overstromingsrisico, maar kan de toestand stabiel blijven wanneer geen of weinig neerslag valt. Het actuele risico op overstromingen en droogte wordt continu opgevolgd en kan geraadpleegd worden op waar op een zeer groot detailniveau informatie beschikbaar is over de huidige kwantitatieve toestand van het watersysteem en de verwachte evolutie op korte (48u) en lange (tot 1 dagen vooruit) termijn. Wijze van refereren Vlaamse Milieumaatschappij (217), Toestand van het watersysteem - september 217. Verantwoordelijke uitgever Vlaamse Milieumaatschappij Vragen in verband met dit rapport Vlaamse Milieumaatschappij Dokter de Moorstraat Aalst Tel: info@vmm.be

3 Inhoud 1 Meteorologie Neerslag Neerslagtekort Hydrologie Bodemverzadiging Debieten onbevaarbare waterlopen Freatisch grondwater Historische vergelijking Is het grondwater gestegen of gedaald? Worden er volgende maand zeer hoge of zeer lage grondwaterstanden verwacht? Drinkwater 17 5 Samenvatting 18 Figuren 1 Geïnterpoleerde neerslagtotalen Waargenomen ruimtelijke spreiding van de SPI Voorspelde neerslag Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SPI Waargenomen en voorspeld neerslagtekort Ruimtelijke spreiding van de percentielen van het neerslagtekort Oppervlakkige bodemverzadiging en bodemverzadiging voor het profiel Afwijking van de bodemverzadiging ten opzichte van normale waarden Waargenomen en Percentielwaarden van het Verandering van het Waargenomen ruimtelijke spreiding van de SSI Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SSI Relatieve toestand van de grondwaterstand Absolute toestand van de grondwaterstand Waargenomen ruimtelijke spreiding van de grondwaterstanden Voorspelde ruimtelijke spreiding van de zeer lage grondwaterstanden

4 Meteorologie 1.1 Neerslag Waarnemingen Het neerslagtotaal te Ukkel tijdens de maand augustus was met 7,8mm neerslag iets kleiner dan gemiddeld voor augustus (79,3mm), en is dus normaal te noemen (bron:kmi). Deze normale maand augustus volgt op een iets droger dan gemiddelde maand juli en de droge tot extreem droge maanden april, mei en juni. Maandtotale neerslagen gemeten in VMM-meetnet varieerden van 46,4mm te Loenhout tot 24,6mm in De Panne, met een gemiddelde van 83,9mm. Tijdens de maand augustus regende het vooral aan de kust (figuur 1), daar viel de grootste hoeveelheid neerslag tijdens het onweer van 1 augustus, waarbij in De Panne tot 92,3mm werd gemeten in een periode van 24 uur. Voor de rest van Vlaanderen werden gemiddelde tot wat groter dan gemiddelde hoeveelheden neerslag waargenomen. De voorbije 3 maanden (juni t.e.m. augustus) werd in het VMM-meetnet tussen 118,9mm te Geluwe) en 283,mm in de Panne gemeten, met een gemiddelde van 179,1mm (figuur 1). Neerslag augustus mm mm mm mm mm 66.4 mm 73.6 mm 73.6 mm 11.4 mm mm 71.1 mm mm 82.2 mm mm 72.4 mm 55.3 mm 89.4 mm 77.2 mm 77.6 mm 71.8 mm 77.5 mm 52.9 mm 72.9 mm mm mm 87.2 mm 82 mm 72.5 mm mm 71.4 mm 49.6 mm 6 Netebekken 53.7 mm mm 79.5 mm 76.6 mm 74.3 mm 76.4 mm mm mm 88.4 mm neerslag (mm) Neerslag juni - augustus mm mm mm mm 159 mm mm mm mm 18.7 mm mm mm mm mm mm 16.7 mm 18.1 mm mm 17.6 mm mm 13.9 mm mm mm mm mm mm mm24.6 mm 174 mm 174 mm mm Netebekken mm mm mm mm 1.4 mm mm km mm mm mm km N neerslag (mm) N Figuur 1: Geïnterpoleerde neerslagtotalen voor de voorbije maand (boven) en 3 maanden (onder). Toestand van het watersysteem - september 217 4

5 De Standardized Precipitation Index (SPI) is een weergave van de voorbije neerslag ten opzichte van de historische waarden te Ukkel. De SPI-indices met accumulatieperiodes van 1 (SPI) en 3 (SPI-3) (SPI-3) geven weer hoe droog of nat de voorbije maand en 3 maanden waren ten opzichte van dezelfde periode in de voorbije 3 jaar te Ukkel (bron: KMI). De SPI wordt beschouwt als indicator voor de korte termijn, SPI-3 als indicator voor de lange termijn. De ruimtelijke spreiding van de SPI op 7 september wordt weergegeven in figuur 2 (respectievelijk SPI en SPI-3 maand). Voor de kortere termijn (voorbije maand: SPI) worden normale waarden waargenomen voor bijna heel Vlaanderen. Voor de langere termijn (voorbije 3 maanden: SPI-3) worden nog enkele zeer droge waarden waargenomen in het en. Voor de rest van Vlaanderen worden matig droge tot normale waarden waargenomen. SPI waarneming van: 7/9/ Netebekken extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog SPI-3 waarneming van: 7/9/ Netebekken km extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog N km N Figuur 2: Ruimtelijke spreiding van de SPI (boven) en SPI-3 (onder) indicator. Toestand van het watersysteem - september 217 5

6 Voorspellingen Tot 18 september wordt gemiddeld 6,8mm neerslag verwacht (tabel 1), lokaal variërend tussen 44,6 en 1,7mm (figuur 3). De onzekerheidsinschatting aan de hand van ensemble-modellen (bron: KMI) geeft aan dat er tot 18 september 5% kans is op neerslagen tussen 28,mm en 52,5mm met een gemiddelde van 38,3mm, afhankelijk van de locatie (tabel 1). voorspelde neerslag (mm) 9-18 september model minimum gemiddelde maximum deterministisch 44,6 6,8 1,7 ensembles (overschrijdingskans) 9% 11,4 16,8 23,2 17,3 24,3 32,6 5% 28, 38,3 52,5 45,9 59,5 78,2 1% 65,8 84, 18, Tabel 1: Samenvatting van de lange-termijn voorspelde neerslag (deterministische voorspelling en overschrijdingskansen ensemble-voorspelling) voor 35 voorspellingspunten verspreid over Vlaanderen (bron: KMI) cumulatieve voorspelde neerslag deterministische voorspelling van: 7/9/217 12: voor: 7/9/217 tot: 17/9/217 ensemble-voorspelling van: 8/9/217 : voor: 8/9/217 tot: 18/9/ voorspellingspunten 9-percentiel ensemble -percentiel ensemble 5-percentiel ensemble 25-percentiel ensemble 1-percentiel ensemble deterministisch bron: KMI cumulatieve neerslag (mm) Figuur 3: Deterministische en ensemble-neerslagvoorspelling voor de lange termijn (bron: KMI). Dikke lijnen geven het gemiddelde over 35 voorspellingspunten verspreid over Vlaanderen, banden de ruimtelijke variatie. Op basis van de huidige deterministische neerslagverwachting (bron: KMI) wordt verwacht dat de toestand voor 16 september op de korte termijn (SPI) wat verder zal vernatten, maar overal nog normaal blijft. Voor de lange termijn (SPI-3) verdwijnen bijna overal de zeer droge en matig droge waarden en wordt bijna overal in Vlaanderen een normale toestand waargenomen (figuur 4). Toestand van het watersysteem - september 217 6

7 1 SPI voorspelling van: 7/9/217 voorspelling voor: 16/9/ Netebekken extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog SPI-3 voorspelling van: 7/9/217 voorspelling voor: 16/9/ Netebekken km extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog N km N Figuur 4: Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SPI (boven) en SPI-3 (onder) indicator. Besluit: neerslag Na een lange rij droge maanden waarin vooral de maanden april, mei en juni zeer tot extreem droog waren was de totale neerslag in augustus normaal voor de tijd van het jaar en varieerde van iets droger dan gemiddeld tot iets natter dan gemiddeld, met uitzondering van de kust waar tijdens een zwaar onweer op 1 augustus lokaal zeer veel neerslag viel. De waargenomen neerslag varieerde van 46,4mm te Loenhout tot 24,6mm in De Panne, met een gemiddelde van 83,9mm. Tot 18 september wordt gemiddeld 6,8mm neerslag verwacht (bron: KMI), lokaal variërend tussen 44,6 en 1,7mm. De neerslag in deze periode blijft daarmee overal normaal voor de tijd van het jaar, waardoor het potentieel risico op droogte overal verder afgebouwd wordt. Toestand van het watersysteem - september 217 7

8 1.2 Neerslagtekort Het neerslagtekort (figuur 5) geeft het verschil tussen neerslag en potentiële evapotranspiratie voor de periode april tot september en is een indicator voor de waterbeschikbaarheid voor o.a. planten. De ruimtelijke verdeling van de neerslagtekort-percentielen wordt weergegeven in figuur Zarren (ME1_3) neerslagtekort 35 Boekhoute (ME3_17) neerslagtekort neerslagtekort (mm) neerslagtekort (mm) neerslagtekort (mm) neerslagtekort (mm) voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum Melsele (ME4_1) neerslagtekort voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum Liedekerke (ME7_6) Herentals (ME1_11) neerslagtekort Ukkel ( ) maximum (=1976) 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum neerslagtekort voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum neerslagtekort (mm) neerslagtekort (mm) neerslagtekort (mm) neerslagtekort (mm) voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum Waregem (ME5_19) neerslagtekort voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum Niel bij St. Truiden (ME9_12) neerslagtekort voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum Overpelt (ME11_2) neerslagtekort voorspelling deterministisch 1 percentiel neerslag 25 percentiel neerslag 5 percentiel neerslag percentiel neerslag 9 percentiel neerslag Ukkel ( ) maximum (=1976) 5 5% hoogste waarden 1% hoogste waarden mediaan minimum Figuur 5: Cumulatief neerslagtekort en voorspelling voor tien dagen voor de VMM meteostations. Besluit: neerslagtekort In augustus bleef het neerslagtekort stabiel of daalde licht op alle meetlocaties. Momenteel is het neerslagtekort voor het grootste deel van Vlaanderen wel nog hoog voor de tijd van het jaar en varieert tussen 11,5mm (63 e percentiel, Boekhoute) en 176,9mm (83 e percentiel, Niel-bij-St-Truiden). Op basis van de huidige voorspellingen (bron: KMI) wordt verwacht dat het neerslagtekort de komende 1 dagen stabiel zal blijven of wat zal dalen. Toestand van het watersysteem - september 217 8

9 65 76 Percentiel neerslagtekort waarneming van: 7/9/217 1: hist. maximum 9: zeer hoog 7-9: hoog 3-7: gemiddeld 1-3: laag : zeer laag percentiel Netebekken : hist. mininimum km N Percentiel neerslagtekort voorspelling van: 7/9/217 voorspelling voor: 16/9/217 1: hist. maximum 9: zeer hoog 7-9: hoog 3-7: gemiddeld 1-3: laag : zeer laag percentiel : hist. mininimum Netebekken km N Figuur 6: Ruimtelijke spreiding voor de percentielen van waargenomen en voorspeld neerslagtekort sinds 1 april. 2 Hydrologie 2.1 Bodemverzadiging De evolutie van de oppervlakkige bodemverzadiging (cm) en bodemverzadiging voor het hele profiel (-7cm) sinds begin vorige maand worden weergegeven in figuur 7. Het bodemvocht wordt door het European Drought Observatory ook gebiedsdekkend opgevolgd aan de hand van satellietbeelden. De afwijking van het bodemvocht ten opzichte van normale waarden voor de tijd van het jaar wordt gegeven in figuur 8. Op 6 september werden vooral in de westelijke helft van Vlaanderen regionaal nog droger dan normale waarden voor het bodemvocht waargenomen (i.e. tussen 1 en 2 standaardeviaties kleiner dan gemidddeld). De veel droger dan normale waarden (i.e. meer dan 2 standaarddeviaties kleiner dan gemiddeld) worden in Vlaanderen enkel lokaal nog waargenomen op een paar plaatsen in de westelijke helft van Vlaanderen. Besluit: bodemverzadiging In augustus steeg het oppervlakkige bodemvocht (cm) in de eerste helft van augustus om weer te dalen in de tweede helft. Te Waregem en Liedekerke werd begin september weer een stijging van het oppervlakkig bodemvocht waargenomen. Het bodemvocht voor het hele profiel (-7cm) bleef overal stabiel tijdens de maand augustus. Afhankelijk van de locatie worden waarden waargenomen die variëren van laag tot gemiddeld voor de tijd van het jaar. Toestand van het watersysteem - september 217 9

10 bodemverzadiging 1cm (%) Boekhoute (B3_17) 1cm (27 216) % 1% 5% 9% 1% bodemverzadiging 7cm (%) cm (27 216) % 1% 5% 9% 1% bodemverzadiging 1cm (%) Waregem (B5_19) 1cm (26 216) % 1% 5% 9% 1% bodemverzadiging 7cm (%) cm (26 216) % 1% 5% 9% 1% Liedekerke (B7_6) bodemverzadiging 1cm (%) cm (26 216) % 1% 5% 9% 1% bodemverzadiging 7cm (%) cm (26 216) % 1% 5% 9% 1% Niel bij St. Truiden (B9_12) bodemverzadiging 1cm (%) cm ( ) % 1% 5% 9% 1% bodemverzadiging 7cm (%) cm ( ) % 1% 5% 9% 1% Figuur 7: Oppervlakkige bodemverzadiging (cm) en bodemverzadiging voor het profiel (-7cm). Figuur 8: Afwijking van de bodemverzadiging ten opzichte van normale waarden voor de tijd van het jaar (bron: European Drought Observatory). Toestand van het watersysteem - september 217 1

11 2.2 Debieten onbevaarbare waterlopen Waarnemingen Tijdens de maand augustus werden op vele waterlopen een aantal keren verhoogde en waargenomen tijdens en na regenbuien, maar op de meeste plaatsen daalden deze steeds weer vrij snel tot zeer lage waarden voor de tijd van het jaar als gevolg van de zeer droge voorgaande periode (figuur 9). Overal in Vlaanderen blijven de en laag voor de tijd van het jaar (figuur 1). Op 11 van de 14 locaties werden en gemeten die bij de laagste historische waarden voor de tijd van het jaar zijn. Op 6 locaties zijn de huidige en bij de 1% laagste voor de tijd van het jaar. In het uiterste westen van Vlaanderen stegen de en ten opzichte van de zeer lage waarden die vorige maand werden waargenomen, in de rest van Vlaanderen bleven ze stabiel of daalden weer licht (figuur 11). Kortemark/Handzamevaart (L1_488) Loppem/Kerkebeek (L2_423) 2..5 (m³/s) ( ) % 1% 5% (m³/s) ( ) % 1% 5%.5 9% 1%.1 9% 1% (m³/s) Wijnegem/Groot Schijn (L4_7) ( ) % 1% 5% 9% 1% (m³/s) Letterhoutem/Molenbeek (Kottembeek) (L4_C).6.5 (25 216).4 % 1%.3 5%.2 9% 1% Liezele/Molenbeek (L4_36).25 Moorsele/Heulebeek (L5_44) (m³/s) (23 216) % 1% 5% 9% 1% (m³/s) ( ) % 1% 5% 9% 1% (m³/s) Sint Katarina Lombeek/Hunselbeek (L7_286) ( ) % 1% 5% 9% 1% (m³/s) Heverlee/Molenbeek (L8_115) ( ) % 1% 5% 9% 1% Hasselt/Demer (L9_136).8 Wezemaal/Grote Losting (L9_143) (m³/s) ( ) % 1% 5% 9% 1% (m³/s) ( ) % 1% 5% 9% 1% Figuur 9: Daggemiddelde en en vergelijking met historische en voor enkele stations. Toestand van het watersysteem - september

12 Basis % historische en voor de maand september groter dan het huidige waarneming van: % 9% - 1% - 9% 6% - 4% - 6% - 4% 1% - % - 1%.8% 9% Netebekken 88.4% 14.7% 1% 88.5% 1% 86.5% 51.8% 96.3% 96.9% 93.7% 72.7% km N Figuur 1: Basisen als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op maandbasis. Basis % t.o.v. vorige maand waarneming van: % 1-15% 15% % - 15% - 95% 5% - 5% 11% 84% Netebekken 124% 1% 89% 1% 96% 14% 1% 92% 98% km N Figuur 11: Verandering van de huidige ten opzichte van deze van een maand geleden. Naar analogie met de SPI wordt ook een Standardized Streamflow Index (SSI en SSI-3) bepaald (figuur 12). Voor de korte termijn (SSI) worden op 3 van de 9 locaties nog matig droge waarden waargenomen. Voor de lange termijn (SSI-3) worden voor 2 van de 6 locaties nog zeer droge waarden waargenomen. SSI waarneming van: 7/9/217 extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog -.5 Netebekken SSI-3 waarneming van: 7/9/ km N extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog.17 Netebekken km N Figuur 12: Ruimtelijke spreiding van de SSI (boven) en SSI-3 (onder) indicator. Toestand van het watersysteem - september

13 Voorspellingen Op basis van de voorspelde neerslag wordt verwacht dat de geleidelijke vernatting zich de komende tien dagen zal verderzetten in de meeste waterlopen. Gezien de voorspelde hoeveelheden neerslag is waakzaamheid voor overstromingen geboden, maar momenteel worden zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 1 dagen vooruit) geen (kritieke) overstromingen uit de waterlopen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via SSI voorspelling van: 7/9/217 voorspelling voor: 17/9/217 extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog -.32 Netebekken SSI-3 voorspelling van: 7/9/217 voorspelling voor: 17/9/ km N extreem nat zeer nat matig nat normaal matig droog zeer droog extreem droog -.86 Netebekken km N Figuur 13: Voorspelde ruimtelijke spreiding van de SSI (boven) en SSI-3 (onder) indicator. Besluit: en Ondanks de normale hoeveelheid neerslag in de voorbije maand daalden de en in veel onbevaarbare waterlopen weer snel naar lage en zelfs nog zeer lage waarden voor de tijd van het jaar. Op veel plaatsen is wel een zeer geleidelijk een verbetering van de droge toestand merkbaar. Op basis van de voorspelde neerslag wordt verwacht dat deze geleidelijke vernatting zich de komende tien dagen zal verderzetten. Gezien de voorspelde hoeveelheden neerslag is waakzaamheid voor overstromingen geboden, maar momenteel worden zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 1 dagen vooruit) geen (kritieke) overstromingen uit de waterlopen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via Toestand van het watersysteem - september

14 3 Freatisch grondwater De grondwaterstandsindicator is gebaseerd op maandelijkse peilmetingen in het primair meetnet door de VMM, SCK en De Watergroep voor peilfilters met continue meetreeksen van minstens 11 jaar en een gemiddelde stijghoogte van hoogstens 1 m-mv. Op dov.vlaanderen vind je alle grondwaterstanden, de huidige toestand en de interactieve kaart voor het freatische grondwater. 3.1 Historische vergelijking Relatieve vergelijking: Wat is de toestand voor de tijd van het jaar? De grondwaterstanden waren eind augustus op 32% van de locaties zeer laag, op 36% lager dan normaal en op 31% normaal voor de tijd van het jaar. De toestand is relatief gezien normaler dan de maand juli, maar toch laag tot zeer laag voor de tijd van het jaar (figuur 14). Figuur 14: Relatieve toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand. Absolute vergelijking: Staat het grondwater historisch hoog of laag? Het aantal plaatsen met zeer lage grondwaterstanden is tijdens de maand augustus verder toegenomen ten opzichte van de maand juli. Eind augustus waren de grondwaterstanden op 68% van Toestand van het watersysteem - september

15 de locaties zeer laag, op 26% lager dan normaal en op 6% normaal. Er waren geen hoge grondwaterstanden. Over het algemeen is de toestand nog steeds zeer laag (figuur 15). Figuur 15: Absolute toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een historisch zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand. 3.2 Is het grondwater gestegen of gedaald? De grondwaterstanden zijn ook tijdens de maand augustus meer gedaald dan gestegen, maar het aantal locaties is minder groot. Locaties met dalende grondwaterstanden (45%) zijn meer in het oostelijk deel van Vlaanderen dan in het westelijk deel gelegen, maar stijgende (36%) en stabiele (19%) grondwaterstanden zijn vrij goed verspreid over Vlaanderen (figuur 16). 3.3 Worden er volgende maand zeer hoge of zeer lage grondwaterstanden verwacht? Volgende maand verwachten we iets minder (maximaal ) zeer lage grondwaterstanden en deze zijn vooral in het oosten van Vlaanderen gelegen. Enkel bij droog weer verwachten we ook in Westen Oost-Vlaanderen zeer lage grondwaterstanden (figuur 17). Toestand van het watersysteem - september

16 Figuur 16: Huidige grondwaterstandsveranderingen en relatieve situering van de huidige grondwaterstand. Figuur 17: Meetplaatsen waar volgende maand zeer lage (<P1) grondwaterstanden worden verwacht. Toestand van het watersysteem - september

17 Besluit: freatisch grondwater De grondwaterstanden zijn tijdens de maand augustus iets meer gedaald dan gestegen waardoor de algemene toestand nog steeds zeer laag is. Er zijn meer dalende grondwaterstanden in het oosten dan in het westen van Vlaanderen. Eind augustus was de toestand voor de tijd van het jaar op een derde van de locaties en vooral in Oost-Vlaanderen, zeer laag. Volgende maand verwachten we minder zeer lage grondwaterstanden, die dan vooral in het oostelijk deel van Vlaanderen gelegen zijn. Op dov.vlaanderen vind je alle grondwaterstanden, de huidige toestand en de interactieve kaart voor het freatische grondwater. 4 Drinkwater De Watergroep verwacht geen problemen bij de productie van drinkwater uit de oppervlakte- en grondwaterwinningen. Toestand van het watersysteem - september

18 5 Samenvatting Meteorologie Na een lange rij droge maanden waarin vooral de maanden april, mei en juni zeer tot extreem droog waren was de totale neerslag in augustus normaal voor de tijd van het jaar en varieerde van iets droger dan gemiddeld tot iets natter dan gemiddeld, met uitzondering van de kust waar tijdens een zwaar onweer op 1 augustus lokaal zeer veel neerslag viel. De waargenomen neerslag varieerde van 46,4mm te Loenhout tot 24,6mm in De Panne, met een gemiddelde van 83,9mm. Tot 18 september wordt gemiddeld 6,8mm neerslag verwacht (bron: KMI), lokaal variërend tussen 44,6 en 1,7mm, waardoor het potentieel risico op droogte overal verder afgebouwd wordt. In augustus bleef het neerslagtekort stabiel of daalde licht op alle meetlocaties. Momenteel is het neerslagtekort voor het grootste deel van Vlaanderen wel nog hoog voor de tijd van het jaar. Op basis van de huidige voorspellingen (bron: KMI) wordt verwacht dat het neerslagtekort de komende 1 dagen stabiel zal blijven of wat zal dalen. Hydrologie In augustus steeg het oppervlakkige bodemvocht (cm) in de eerste helft van augustus om weer te dalen in de tweede helft. Het bodemvocht voor het hele profiel (-7cm) bleef overal stabiel tijdens de maand augustus, afhankelijk van de locatie worden waarden waargenomen die variëren van laag tot gemiddeld voor de tijd van het jaar. Ondanks de normale hoeveelheid neerslag in de voorbije maand daalden de en in veel onbevaarbare waterlopen weer snel naar lage en zelfs nog zeer lage waarden voor de tijd van het jaar. Op veel plaatsen is wel een zeer geleidelijk een verbetering van de droge toestand merkbaar. Gezien de voorspelde hoeveelheden neerslag is waakzaamheid voor overstromingen geboden, maar momenteel worden zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 1 dagen vooruit) geen (kritieke) overstromingen uit de waterlopen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via Freatisch grondwater De grondwaterstanden zijn tijdens de maand augustus iets meer gedaald dan gestegen waardoor de algemene toestand nog steeds zeer laag is. Er zijn meer dalende grondwaterstanden in het oosten dan in het westen van Vlaanderen. Eind augustus was de toestand voor de tijd van het jaar op een derde van de locaties en vooral in Oost-Vlaanderen, zeer laag. Volgende maand verwachten we minder zeer lage grondwaterstanden, die dan vooral in het oostelijk deel van Vlaanderen gelegen zijn. Op dov.vlaanderen vind je alle grondwaterstanden, de huidige toestand en de interactieve kaart voor het freatische grondwater. Drinkwater De Watergroep verwacht geen problemen bij de productie van drinkwater uit de oppervlakte- en grondwaterwinningen. Een volgende toestandsrapport wordt voorzien voor 9 oktober. Toestand van het watersysteem - september