Economie Examen VBO-MAVO-C Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei 13.30 15.30 uur 19 99 Boekje met informatie 900008 16B Begin
informatie 1 Wereldmarktkoffieprijs en Max Havelaar-koffieprijs in dollarcents per kilogram prijs in dollar cents 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 jaar informatie 2 Olieconcerns dreigen kabinet met claims Den Haag De oliemaatschappijen Shell en Esso dreigen de overheid met hoge schadeclaims als het kabinet hun eeuwigdurende contracten voor benzinestations langs de snelwegen openbreekt. Het kabinet wil daartoe overgaan om de macht van de grote maatschappijen te doorbreken en benzine zo goedkoper te maken. Volgens de overheid is er langs de hoofdwegen in Nederland ruimte voor 155 nieuwe verkooppunten van brandstof. De eis van twintig kilometer afstand tussen tankstations moet vervallen. Voor deze nieuwe verkooppunten komen de grote maatschappijen, als het aan de overheid ligt, niet in aanmerking. informatie 3 % 35 Verdeling benzinemarkt Nederland 30 32% 25 20 15 20% 25% 10 12% 11% 5 0 Shell Texaco Esso BP overige maatschappijen 900008 16B 2 Lees verder
informatie 4 Economische gegevens Nederland-China Nederland China Nationaal inkomen 361,6 miljard dollar 630,2 miljard dollar Invoer 175 miljard dollar 129 miljard dollar Uitvoer 195 miljard dollar 149 miljard dollar Beroepsbevolking werkzaam in: landbouw 1,6% 73,3% industrie 22,8% 14,5% diensten 75,6% 12,2% Energieverbruik per inwoner 7381 kwh 861 kwh Aantal inwoners 15 miljoen 1,2 miljard informatie 5 Uit de krant: Van Eerde-Wijk VOF uit Berkel Enschot, een buurtsupermarkt, heeft het afgelopen weekend al zijn artikelen van een extra prijskaartje voorzien. De artikelen zijn nu ook in euro s geprijsd. De kassabon geeft de prijzen in guldens en in euro s. Ook het totaalbedrag is in de beide valuta s afgedrukt. Ach, aldus Marleen Wijk, de bedrijfsleider van de supermarkt, het moet er toch van komen, dus waarom nu al niet. Met die moderne apparatuur is het omprijzen zo gebeurd. En voor de klanten is het wel aardig. Ze kunnen nu al vast wennen aan de situatie van 2002. informatie 6 Huurwaarde eigen woning(en) als hoofdverblijf Als de waarde meer is dan maar niet meer is dan bedraagt het percentage ƒ 25.000 0 % ƒ 25.000 ƒ 50.000 0,5 % ƒ 50.000 ƒ 100.000 0,75% ƒ 100.000 ƒ 150.000 1 % ƒ 150.000 en hoger ƒ 1,25% Let op! De huurwaarde bedraagt maximaal ƒ 16.800 informatie 7 Percentage eerste schijf van de loon- en inkomstenbelasting als u 65 jaar bent geworden in 1997: Geboren in de maand Percentage Geboren in de maand Percentage januari 15,55% juli 26,42% februari 17,36% augustus 28,23% maart 19,17% september 30,05% april 20,98% oktober 31,86% mei 22,80% november 33,67% juni 24,61% december 35,48% informatie 8 Algemeen schijventarief als u op 31 december 1997 jonger dan 65 jaar was Belastbaar Belastbaar Belasting Premie Totaal Totaal bij bedrag bedrag opvolgende meer dan niet meer dan schijven ƒ 0 ƒ 45.960 5,05% 32,25% 37,3% ƒ 17.142 ƒ 45.960 ƒ 97.422 50 % 50 % ƒ 42.873 ƒ 97.422 60 % 60 % 900008 16B 3 Lees verder
informatie 9 Salarisschalen met salarisnummers en maandbedragen in guldens behorende bij een volledige weektaak van 38 uur. Per 1 augustus 1998. Schaal 1 Schaal 2 Schaal 3 Schaal 4 Schaal 5 Schaal 6 sal. bedrag sal. bedrag sal. bedrag sal. bedrag sal. bedrag sal. bedrag nr. nr. nr. nr. nr. nr. 0 2391 0 2443 0 2496 0 2551 0 2651 0 2841 1 2496 1 2551 1 2551 1 2600 1 2766 1 2928 2 2600 2 2651 2 2651 2 2707 2 2928 2 3132 3 2651 3 2766 3 2766 3 2841 3 3132 3 3327 7 2707 4 2841 4 2928 4 3031 4 3229 4 3419 9 2766 8 2928 5 3031 5 3132 5 3327 5 3513 6 3132 6 3229 6 3419 6 3604 11 2841 10 3031 7 3327 7 3513 7 3694 12 3132 10 3229 8 3648 8 3790 12 3327 11 3419 9 3882 14 3419 13 3513 12 3694 10 3971 15 3604 14 3790 informatie 10 A-merken en huismerken A-merk Super Edah AH A&P de Boer Koffie (250 gram snelfiltermaling) 4,29 3,44 3,89 4,14 3,74 Margarine (250 gram) 0,99 0,75 0,69 0,99 0,75 Aardbeienjam extra (450 gram) 2,59 2,09 1,99 2,09 1,99 Zoute pinda s (250 gram) 1,89 1,79 1,79 1,84 1,79 Pot bruine bonen (360 gram) 1,29 0,99 0,99 0,99 0,99 Sinaasappelsap 1,79 1,59 1,69 1,69 1,59 Afwasmiddel (500 ml.) 2,95 1,69 1,49 1,89 1,89 Toiletpapier (4 rol) 3,49 3,35 2,49 3,35 2,99 Tomatensoep (blik 55 cl.) 2,09 1,49 1,49 1,39 1,49 Kattenvoer (rundvlees, 400 gram) 1,79 1,49 1,49 1,29 1,49 Hoofdwasmiddel (navulzak per kg.) 8,40 4,75 4,47 7,05 6,43 Totaal 31,56 23,42 22,47 26,71 25,14 Indexcijfer 100 74? 85 80 informatie 11 Normentabel tegemoetkoming studiekosten Belastbaar inkomen Tegemoetkoming in Tegemoetkoming in Tegemoetkoming in het lesgeld of de overige studie- de overige studiecursusgeld kosten (voor het kosten (voor voorgezet onderwijs) middelbaar beroepsonderwijs) tot en met ƒ 39.728, ƒ 1.526, ƒ 787, * ƒ 1.250, * tot en met ƒ 50.631, ƒ 1.526, 0 0 hoger 0 0 0 *De tegemoetkoming in de overige studiekosten wordt in twee termijnen uitbetaald: in augustus en in januari/februari. 900008 16B 4 Lees verder
informatie 12 Kinderbijslagbedragen, per kind per kwartaal aantal kinderen 0 t/m 5 jaar 6 t/m 11 jaar 12 t/m 17 jaar 18 t/m 24 jaar 70% 85% 100% 1 ƒ 314,66 ƒ 382,08 ƒ 449,51 2 ƒ 361,32 ƒ 438,74 ƒ 516,17 3 ƒ 376,87 ƒ 457,62 ƒ 538,38 4 ƒ 409,60 ƒ 497,37 ƒ 585,14 5 ƒ 429,23 ƒ 521,21 ƒ 613,19 6 ƒ 442,32 ƒ 537,11 ƒ 631,89 informatie 13 ARBEIDSOVEREENKOMST De ondergetekenden: Slagerij Van der Helm gevestigd te Utrecht adres: Woonstraat 30 (Werkgever) en Esther Jansen wonende te Woerden adres: Dierenstraat 77 (Werknemer) verklaren de volgende arbeidsovereenkomst te zijn aangegaan: De werkgever neemt de werknemer in dienst als: verkoopster in de functiegroep 9, welke dienstbetrekking de werknemer aanvaardt. De dienstbetrekking vangt aan op 1 september 1998 en is aangegaan voor onbepaalde tijd/voor de tijd van 1 jaar. Wederzijds geldt een proeftijd van 2 maanden. Op deze arbeidsovereenkomst zijn van toepassing de bepalingen van de CAO voor het Slagersbedrijf en van de CAO Sociale Fondsen Slagersbedrijf. Het salaris wordt ƒ 205, per maand De werktijden zijn als volgt vastgesteld: Maandag van.tot en van tot Dinsdag van.tot en van tot Woensdag van.tot en van tot Donderdag van.tot en van tot Vrijdag van 18.00 tot 20.00 en van tot Zaterdag van 09.00 tot 16.00 en van tot Aldus overeengekomen op 1 september 1998, in tweevoud opgemaakt en door beide partijen ondertekend te Utrecht. De werkgever: (Beide exemplaren afzonderlijk ondertekenen) De werknemer: (Uitgave: Georganiseerd overleg in het slagersbedrijf, Diepenhorstlaan 3, 2288 EW Rijswijk) 900008 16B 5 Lees verder
informatie 14 Belastingvrije sommen De belastingvrije som bedraagt bij indeling in: tariefgroep 1 (geen basisaftrek) nihil tariefgroep 2 (basisaftrek) ƒ 7.102 tariefgroep 3 (eigen basisaftrek plus overgedragen basisaftrek) ƒ 14.204 tariefgroep 4 (basisaftrek plus alleenstaande-ouderaftrek) ƒ 12.784 tariefgroep 5 (basisaftrek plus alleenstaande-ouderaftrek plus aanvullende alleenstaande-ouderaftrek) maximaal ƒ 18.466 informatie 15 Uitgaven van Esther voor het studiejaar 1998-1999: Lesgeld ƒ 1.526, per jaar Boeken ƒ 960, per jaar Kleine wekelijkse uitgaven ƒ 50, Nominale premie ziekenfonds ƒ 216, per jaar Kleding ƒ 100, per maand Busabonnement ƒ 1.480, per jaar informatie 16 Uit de krant: Twee inkomens steeds gewoner Den Haag Huishoudens met twee inkomens nemen in aantal toe, het aantal huishoudens met één inkomen neemt af. Dat blijkt uit gepubliceerd onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek naar de inkomensverdeling in Nederland. Tussen 1990 en 1996 is het aantal tweeverdieners gemiddeld met 90.000 per jaar gestegen. Het aantal eenverdieners nam met 60.000 per jaar af. Al met al valt zeventig procent van alle (echt)paren in de categorie tweeverdieners. Ontwikkeling van het aantal een- en tweeverdieners 1976-1996 aantal huishoudens x1000 2500 tweeverdieners 2000 1500 1000 eenverdieners 500 0 '76 '77 '78 '79 '80 '81 '82 '83 '84 '85 '86 '87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 informatie 17 Jaarlijks verbruik extra kosten per jaar extra kosten per maand Einde 1.000 kwh 1.000 8,2 cent = ƒ 82, ƒ 6,83 2.000 kwh 2.000 8,2 cent = ƒ 164, ƒ 13,67 2.500 kwh 2.500 8,2 cent = ƒ 205, ƒ 17,08 3.000 kwh 3.000 8,2 cent = ƒ 246, ƒ 20,50 900008 16B 6