UITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN:

Transcriptie

1 UITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN: VAK: NIVEAU: Economie Mavo D EXAMEN: 2001-I De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. ThiemeMeulenhoff is een educatieve uitgeverij waarin alle fondsen van de voormalige uitgeverijen Meulenhoff Educatief, SMD Educatieve Uitgevers en uitgeverij Thieme zijn samengevoegd. De uitgaven die ThiemeMeulenhoff ontwikkelt, richten zich op het totale onderwijsveld: basisonderwijs, voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs & volwasseneneducatie en hoger onderwijs. ThiemeMeulenhoff, Utrecht/Zutphen, 2001 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden.

2 ANTWOORDEN EXAMEN VBO-MAVO-D 2001 tijdvak 1 ECONOMIE Een computer kopen 1 A Gateway presteert op de beide kenmerken redelijk en ligt beneden de maximumprijs. De overige computers die voldoen aan de eindprijs presteren slechts op een van de twee kenmerken redelijk. 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn: -loonkosten van het winkelpersoneel; -energiekosten van de winkel; -huisvestingskosten zoals huur of aflossing hypotheeklening en rente; -advertentiekosten ( de website is tegelijk een reclamemedium). 3 f 3.040,38 Stappen: 1 dollar = 0,965 euro; 1429 dollar x 0,965 = 1378,98 euro; omrekenen naar guldens: 1378,98 x f.2,2071 = f 3.038,88 + f 1,50 (provisie) = f 3.040,38 4 C 5 A Spannende tijden op de arbeidsmarkt 6 Twee van de onderstaande vier voorwaarden: -ingeschreven staan bij het arbeidsbureau; -tussen 15 en 65 jaar oud zijn; -op zoek zijn naar een baan van minimaal 12 uur per week; -direct beschikbaar zijn. 7 Ongeveer personen informatiebron3: werkloosheid in Nederland ligt in 2000 rond de 3 procent. informatiebron 4: in 2000 is de beroepsbevolking van Nederland personen. Bereken dus 3 procent van = personen ,7 Een voorbeeld van een juiste berekening is: x 100 = 107, afronden op een decimaal nauwkeurig: 107,7 9 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn: - het midden- en kleinbedrijf biedt vaak deeltijdbaantjes aan en de werkzoekenden willen liever een voltijdbaan; - het midden- en kleinbedrijf biedt vooral ongeschoold werk aan tegen het minimumloon. De werkzoekenden hebben een hogere opleiding en zoeken werk dat beter bij hen past; - de werkzoekenden vinden het werk in het midden- en kleinbedrijf niet leuk en hopen een aantrekkelijker baan te vinden. 10 F Een krappe arbeidsmarkt betekent dat er meer vraag naar arbeid is door werkgevers dan aanbod van arbeid door werknemers. De lonen stijgen daardoor. Een stijging van de lonen betekent dat de inkomens in Nederland stijgen en daardoor kunnen de bestedingen toenemen. Meer bestedingen leidt vervolgens tot een hogere afzet bij de bedrijven in Nederland.

3 Wereldhandelsconferentie: Trade, NO AID 11 Er is sprake van vrijhandel als internationale handel (export en import) niet afgeremd wordt door maatregelen van de overheid van een land of van een groep van landen zoals de Europese Unie. 12 Van 1995 tot en met In deze jaren waren de uitgaven aan import groter dan de inkomsten uit export tekort op de handelsrekening. 13 C Kinderen zijn zeer goedkope arbeidskrachten. Door het verbod op kinderarbeid zullen volwassen mensen nu de industrieproducten maken. De hogere lonen van volwassenen worden doorberekend in de eindprijs van de industrieproducten. Het buitenland zal vanwege de hogere prijzen minder kopen in Brazilië. De export van Brazilië neemt dus af toename tekort op de handelsrekening. 14 F Toepassen van contingentering betekent dat de rijke landen de invoer van Braziliaanse producten juist beperken. Er mag van een Braziliaans artikel maar een bepaalde, maximale hoeveelheid ingevoerd worden. 15 D Invoerrechten zijn kostprijsverhogende belastingen op importgoederen. 16 C Het laatste punt 17 voorbeelden van goede antwoorden: - een begroting is nodig om de uitgaven en inkomsten op elkaar af te stemmen; - met een begroting geeft het bestuur aan welk beleid zij gaat voeren; - met een begroting kunnen de leden beoordelen of de juiste keuzen gemaakt zijn; - met een begroting kunnen de leden beoordelen of het beleid financieel haalbaar is; - met een begroting kunnen de leden achteraf kijken of het bestuur zich aan de afspraken gehouden heeft. 18 Voorbeelden van juiste antwoorden: -onderhoud uitstellen; -minder of vertraagd afschrijven op de vaste activa; -zuiniger omgaan met energie; -nog meer bezuinigen op de algemene kosten. 19 Het overschot is f 550,- Eerste stap: het aantal leden berekenen: : 325 = 952 Vervolgens de extra inkomsten berekenen: 952 x f 25,- = f Het overschot wordt dan f (tekort) + f (extra) = f 550,- 20 B Er is sprake van een voordelig saldo als er inkomsten over zijn na aftrek van de uitgaven. Let op! Kies de juiste kolom. 21 Een lagere contributie trekt nieuwe leden aan. De toestroom van nieuwe leden is zo groot dat de vereniging toch meer inkomsten krijgt. Bijvoorbeeld: 10 leden X f 350 = f 3.500,- en 30 leden x f 250 = f 7.500,- Werken of niet werken 22 A Let op de toelichting bij (**)

4 23 B Huurprijs van f 925,- verminderen met de normhuur van f 632,- = f 293,- 24 Aantal telkinderen is twee, dus f 446,74 (Ria) +f 525,58 (Amber) = f 972,32 25 Inkomsten Juli Augustus september Salaris Vakantiegeld Tegemoetkoming studiekosten Huursubsidie Kinderbijslag Totaal inkomsten Let op de informatie van de bijlage met de uitgaven per maand Juli Augustus september Over 4 Tekort Voorbeelden van goede antwoorden: - het gezin gebruikt zijn spaargeld; - het gezin leent geld bij bank, familie of vrienden; 28 E 29 Voorbeelden van goede antwoorden: -uitbreiding sociale contacten; -zelfontplooiing voor moeder; -economische zelfstandigheid van moeder; -arbeidssatisfactie; -vader kan (in de toekomst) in deeltijd gaan werken. De kringloop in de bouw 30 voorbeelden van goede antwoorden: - recycling kan leiden tot lagere kosten voor afvalverwerking; - recycling kan leiden tot lagere kosten voor de inkoop van grondstoffen/bouwmaterialen; - recycling voorkomt dat bepaalde grondstoffen te schaars worden en daardoor in prijs stijgen. 31 C 32 A Ook de andere aannemingsbedrijven hebben te maken met de nieuwe prijzen voor bouwafval en met de loonsverhoging uit de cao. 33 Voorbeeld van een juiste berekening: manuren: (100 x f.70,-) + 3% = f 7.210, - afvoer afval: 12 x f.167 = f 2.004, - overige kosten: = f 500, - Totaal: f 9.714, - Een eigen huis 34 Mogelijke redenen om te blijven huren zijn: - onzekerheid over de toekomstige werkplek;

5 - onzekerheid over het inkomen nu en in de toekomst, daarom kunnen of willen mensen geen hoge schulden aangaan; - onzekerheid over de toekomstige woonvorm (alleen, samenwonen, met meerdere samenwonen, wel of niet met kinderen) 35 B Als de prijzen van koopwoningen in de toekomst gaan dalen kun je beter wachten op die prijsdaling. 36 A 37 B 38 Voorbeeld van een berekening: 2,7 promille van f = 2,7 x 100 = f 270,- 1,2 promille van f = 1,2 x 320 = f 384,- poliskosten f 12,- subtotaal: f 666,- plus 7% van f 666,- assurantiebelasting: totaal f 712,62 39 C 40 C