Memo Aan : Gemeenteraad Van : Henk Veldhuizen Doorkiesnummer : (0343) 565600 Datum : 30-5-2016 Afschriften : College, griffie Bijlage(n) : - Betreft : Technische vragen IHP 2016-2024 van D66 Beste Dorien Schults, Op dinsdag 24 mei jl. ontvingen wij de vragen van uw fractie over het raadsvoorstel IHP 2016-2024. Hieronder treft u de antwoorden. 1. Bestrijden vergrijzing : betekent dit in de ogen van de wethouder dat we actief bevorderen dat scholen die nieuwbouwen meerlaags bouwen, zodat grondbeslag minder wordt maar daardoor wellicht ook gronden vrijkomen om dicht bij de school juist weer woningen te realiseren? De term bestrijden vergrijzing wordt in het IHP niet gebruikt. In vergadering van de raad op 23 mei jl. gebruikte de wethouder deze term in het kader van het beleid om te stimuleren en faciliteren dat vrijkomende gronden worden ingezet voor de ontwikkeling van woningbouwlocaties. Dit betekent ook dat het beleid erop is gericht actief te bevorderen om bij nieuwbouw en renovatie van schoolgebouwen compact en meerlaags te bouwen en meervoudig grondgebruik toe te passen. Hierdoor wordt het grondbeslag van onderwijshuisvesting kleiner en ontstaat ruimte om woningen te kunnen realiseren voor zover dit binnen de stedenbouwkundige randvoorwaarden tot de mogelijkheden behoort. 2. MJP s worden ieder jaar geactualiseerd: als dat niet nodig is, wilt u ons daarvan dan op de hoogte stellen? komt er ook een melding naar de raad als er geen noodzaak is tot actualisatie? Wij gaan ervan uit dat u met de term MJP s de meerjarenuitvoeringsplannen (MUP s) bedoelt. In het IHP staat de drie meerjarenuitvoeringsplannen worden jaarlijks door het college geactualiseerd op basis van de nieuwe leerlingentelling en indexeringen. Als op basis van nieuwe leerlingentellingen en indexeringen blijkt dat de MUP s moeten worden aangepast, zullen wij niet alleen de raad maar ook de schoolbesturen hierover informeren. 3. De gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft stevige duurzaamheidsambities. Bij het plaatje op pagina 12 staat de opbouw van de bedragen. De 4% verhoging voor duurzaamheid, over welk bedrag gaat dat? Als wij de bedragen verhogen, verhogen we ook de uitkomst van die 4% berekening. Geldt dat alleen over het normbedrag? www.heuvelrug.nl IBAN NL64BNGH0285120808
De toeslag voor duurzaamheid van 4% is een toeslag van 4% op de genormeerde vergoeding normbedrag van de bouwkosten voor nieuwbouw en uitbreiding van schoolgebouwen. De gemeente verstrekt deze toeslag als het schoolbestuur met een zelfde bedrag bijdraagt in de bouwkosten. Met het verhogen van de normbedragen voor nieuwbouw en uitbreiding wordt ook de grondslag voor de toeslag verhoogd en daarmee de toeslag zelf ook. 4. Zou het mogelijk zijn om scholen die zelf niet kunnen investeren t.a.v. de duurzaamheidsambitie, een lening via de gemeente aan te bieden, en dan alsnog de 4% bijdrage van de gemeente te voldoen? Wij adviseren schoolbesturen over alternatieve financieringen van duurzaamheidsmaatregelen door bijvoorbeeld Green Deals en ESCO s. Als scholen onvoldoende middelen hebben om te investeren in duurzaamheid kunnen wij hierin mogelijk faciliteren door bijvoorbeeld een garantstelling. Wij hebben het voornemen de raad in juni een voorstel te presenteren waarbij wij het gebruik van zonnepalen op bedrijven(terreinen) stimuleren door het voor ondernemers en organisaties met grote daken en een grootverbruikersaansluiting aantrekkelijker en gemakkelijker maken om zonnepanelen te realiseren. Wij gaan op korte termijn onderzoeken of wij deze aanpak ook kunnen gebruiken voor onderwijshuisvesting en sportvoorzieningen. 5. Het Astma fonds pleit voor een regel waarin een minimale afstand tussen een nieuwe school en naburige wegen wordt vastgelegd. De afstand tussen een nieuwe school en een snelweg moet minimaal 300 meter zijn en de afstand tussen een nieuwe school en een provinciale weg minimaal 50 meter. Dit is nu nog geen wetgeving, maar de gemeente houdt nu al zoveel mogelijk rekening met deze regel. Wat houdt rekening houden met deze regel in? Het rekening houden met deze regel houdt in dat wij binnen deze afstanden geen nieuwe locaties voor schoolgebouwen beschikbaar stellen. Als voor bestaande schoolgebouwen die geheel of gedeeltelijk binnen deze afstanden liggen vervangende nieuwbouw nodig is, wordt nieuwbouw op dezelfde locatie op de grootst mogelijke afstand tot deze wegen gesitueerd dan wel hiervoor een andere locatie beschikbaar gesteld. 6. Op welke wijze heeft het overleg met de scholen precies plaatsgevonden? Is dit IHP in het OOGO besproken? En op dorpsniveau? Zo ja, mogen wij de notulen ontvangen? Hebben alle scholen met dit voorliggende IHP ingestemd? Het overleg met de scholen heeft als volgt plaatsgevonden: PO: overleg met vertegenwoordigers van de schoolbesturen op dorpsniveau in aanwezigheid van de dorpscoördinatoren: Amerongen/Overberg, Doorn, Driebergen-Rijsenburg, Leersum en Maarn/Maarsbergen; (V)SO: overleg met vertegenwoordigers van de schoolbesturen op gemeentelijk niveau; VO: overleg met vertegenwoordigers van de schoolbesturen op gemeentelijk niveau. Van de overleggen in Doorn en Driebergen-Rijsenburg zijn verslagen gemaakt maar van de overleggen in de andere dorpen niet. De betreffende verslagen zijn als bijlage bij dit memo gevoegd. De resultaten van de overleggen zijn in de kadernota en de MUP s vastgelegd en aan een digitaal OOGO voorgelegd. Alle schoolbesturen hebben hierop gereageerd. De schoolbesturen hebben dit IHP op enkele opmerkingen na positief ontvangen en stemmen hiermee in. De ontvangen opmerkingen zijn in de kadernota en de MUP s verwerkt en vastgelegd. 2
7. De nadelen zijn: Er is een goed programma van eisen nodig? Is toch geen nadeel, is sowieso een belangrijke vereiste bij elk bouwplan. Waarom nadeel? Dit is een nadeel omdat het bestek bij een TCO-aanbesteding behalve goed ook vele malen uitgebreider moet zijn dan een aanbesteding voor de realisatie van een schoolgebouw, omdat het bestek niet alleen gaat over de realisatie maar ook over een groot aantal jaren exploitatie. Het spreekt voor zich dat dit vooral in de precontractuele fase veel meer tijd en dus ook veel meer geld kost. Deze extra kosten moeten uit het (voorbereidings)krediet voor te realiseren voorziening onderwijshuisvesting worden betaald en moeten in de exploitatiefase worden terugverdiend. 8. Hierbij dient rekening gehouden te worden met de eventuele beperkingen van een gebouw (o.a. beveiliging, verwarming en compartimentering) waardoor medegebruik niet altijd mogelijk is. Gaat nieuwbouw van scholen hier ook op beoordeeld worden: de mogelijkheid van op termijn delen van het gebouw? Voor de instemming met het bouwplan voor nieuwbouw en uitbreiding door het college zal ook de mogelijkheid het gebouw te delen met andere gebruikers op hoofdlijnen worden beoordeeld. 9. Wat is na besluitvorming de status van de MUP s? Gaan we impliciet met deze MUP s akkoord? Met het vaststellen van het IHP gaat de raad impliciet akkoord met kadernota en de MUP s. De status van de MUP s is dat hierin de aard, omvang, planning van de opgenomen voorzieningen is bepaald op basis van de laatste leerlingenprognose. Als nieuwe leerlingenprognoses een substantieel afwijkende beeld vertonen en zorgen voor substantiële wijzigingen van de MUP s, zullen de MUP s geactualiseerd worden en worden voorgelegd aan het OOGO. 10. Welke gevolgen heeft de recente besluitvorming over Uitkijk en Ontdekkingsreis voor het vaststellen van dit IHP? IHP is in feite al achterhaald door de werkelijkheid. De recente besluitvorming over Uitkijk en Ontdekkingsreis hebben geen gevolgen voor het IHP en de daarin opgenomen voorzieningen in de MUP s. 11. Het schoolplein van de Wilhelminaschool in Amerongen is al jaren een uitdaging. Welke plannen liggen hiervoor op korte termijn? De afwerking van het parkeerterrein inclusief het gedeelte met speelterrein is in recent aangevuld en geëgaliseerd. Op korte termijn wordt een overleg gepland met de eigenaar en andere betrokken partijen over maatregelen die dubbelgebruik van het parkeerterrein inclusief speelterrein moeten verbeteren. 12. Sterrenboog en Nicolaas hebben aangegeven dat het langcyclisch onderhoud voor rekening van de gemeente dient te komen. Wat is daarop de reactie van het College? Wij hebben dit besproken met de schoolbesturen van beide scholen en vinden dat de kosten van het langcyclisch onderhoud in deze situatie voor rekening van de gemeente komen. 13. Welke kansen ziet u voor een partiele uitbreiding van de Vuurvogel? Als medegebruik van leegstand bij andere scholen een passende oplossing is voor het tijdelijke ruimtetekort van de Vuurvogel zullen wij de raad niet voorstellen een bouwkrediet te verstrekken voor het gedeeltelijk uitbreiden van de Vuurvogel. Het voorliggende IHP voorziet ook niet in een uitbreiding van de Vuurvogel. 3
14. Heeft u voor ons de prognoses van de geboortecijfers per dorp voor de komende 20 jaar? Wij hebben geen prognoses van de geboortecijfers per dorp voor de komende 20 jaar. Wij hebben wel leerlingenprognoses met een te verwachten basisgeneratie per voedingsgebied voor de komende 20 jaar. De basisgeneratie per voedingsgebied is gebaseerd op een prognose van de het aantal nuljarigen per voedingsgebied voor de komende 15 jaar. Wij kunnen het bureau dat de leerlingenprognoses voor ons heeft opgesteld vragen een overzicht te leveren met daarin het aantal nuljarigen per voedingsgebied voor de komende 15 jaar. 15. Is er op basis van de huidige normbedragen voldoende geld beschikbaar voor de vernieuwbouw van de Zonheuvel in 2017/2018? Op basis van de huidige normbedragen is met het bedrag vermeld in het meerjareninvesteringsplan van de MUP voor het PO voldoende geld beschikbaar voor renovatie van de Zonheuvel. 16. Is er op basis van de huidige normbedragen voldoende geld beschikbaar voor de brede school in Maarn in 2017/2018? Het bedrag vermeld in het meerjareninvesteringsplan van de MUP voor het PO voor vervangende nieuwbouw van beide basisscholen in Maarn is gebaseerd op basis van de huidige normbedragen. In de lijn van paragraaf 3.2 van de Kadernota van het voorliggende IHP kan blijken dat het beschikbare geld op basis van de normbedragen niet of nauwelijks voldoende is voor het realiseren van de brede school in Maarn in 2017/2018. 17. De Valkenheuvel is van groot belang voor de taalklas, maar constateert problemen met betrekking tot vervoer. Welke oplossing ziet het College? In overleg met de dorpsteams wordt voor vervoer van leerlingen buiten Driebergen-Rijsenburg een oplossing op maat bekostigd. 18. Waarom gaat u op termijn in Leersum uit van de samenvoeging van De Schakel en De Hoeksteen, en betrekt u Meander niet in deze discussie? Ligt het niet voor de hand, net als in Amerongen, om op termijn te komen tot 1 scholen ten zuiden en 1 school ten noorden van de N225? Wij hebben gesproken met vertegenwoordigers van de schoolbesturen van de drie basisscholen in Leersum. Het schoolgebouw OBS Meander is vanzelfsprekend in de discussie betrokken. Dit schoolgebouw is relatief nieuw en ligt op een locatie, dat te klein is voor substantiële uitbreiding voor meer scholen onder een dak. In het overleg is de voorkeur uitgesproken over circa 10 jaar te besluiten wanneer CBS De Schakel en CBS De Hoeksteen gaan fuseren en samen gebruik gaan maken van het schoolgebouw van CBS De Schakel in Leersum Zuid. Dit schoolgebouw is hiervoor het meest geschikt qua capaciteit en technische en functionele kwaliteit. Bovendien is de locatie van dit schoolgebouw het meest geschikt qua ligging ten opzichte van OBS Meander, sporthal de Binder met de daar aanwezige maatschappelijke voorzieningen inclusief het openbaar groen. Op grond hiervan ligt het niet voor de hand te komen tot één school(complex) ten zuiden en één school ten noorden van de N225. 4
19. Is er inzichtelijk te maken wat het grijze gebied is ten opzichte van de steeds terugkerende uitspraken: scholen mogen zelf niet investeren? Welke onderdelen van landelijke en lokale wetgeving zorgen voor deze onduidelijkheid? Wat mag wel en wat mag niet? Schoolbesturen krijgen een vergoeding van het Rijk voor de kosten in verband met materiële instandhouding van schoolgebouwen. De vergoeding voor de materiële kosten is onder andere bedoeld voor bekostiging van onderhoud en aanpassing van schoolgebouwen. De schoolbesturen mogen de ontvangen bedragen voor materiële instandhouding op grond van de onderwijswetgeving uitsluitend aanwenden voor de kosten in verband met de materiële instandhouding van schoolgebouwen. Op grond van de onderwijswetgeving mogen schoolbesturen deze vergoeding niet gebruiken voor uitbreiding van de capaciteit van schoolgebouwen maar wel voor verbetering van de kwaliteit van schoolgebouwen bij het uitvoeren van onderhoud en bij het aanbrengen van voorzieningen waarmee de exploitatiekosten van schoolgebouwen kunnen worden verlaagd. In de brief van 9 december 2014 van de staatssecretaris aan gemeenten staat over investeringen door het schoolbestuur in nieuwbouw het volgende: Al eerder heb ik aangegeven dat ik bereid ben te denken over aanpassing van het investeringsverbod in die situaties waarin er geen sprake is van doordecentralisatie. De PO-Raad en de VNG zijn hierover in gesprek. Het gaat dan om investeringen door het schoolbestuur in nieuwbouw, waarvan de terugverdieneffecten ten gunste van het schoolbestuur komen. Wij zijn van mening dat een schoolbestuur de vergoeding voor de materiële kosten mag aanwenden voor investeringen in duurzaamheid als de terugverdieneffecten ten gunste van het schoolbestuur komen. Dit is geheel in overeenstemming met de Green Deal voor duurzame schoolgebouwen die PO- Raad en VO-raad in 2014 met Ruimte-OK, het Klimaatverbond, Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de ministeries van BZK, EZ, IenM en OCW hebben gesloten. Hierbij is afgesproken dat het ministerie van OCW zal nagaan of schoolbesturen meer ruimte kunnen krijgen om te investeren in nieuwbouw. Bijlagen: 1. Verslag werkgroep IHP PO Driebergen 28 januari en 4 februari 2016 2. Verslag werkgroep IHP PO Doorn 8 februari 2016 5
Verslag (concept) Van : Hans Zijp Doorkiesnummer : 0343-565695 Datum : 23 februari 2016 Afschriften : Marleen Remmers, Gaby de Jong, Harry Groeneveld, Bas Verweij, Marco van Eckeveld, Harry van Dijk Bijlage(n) : n.v.t. Betreft : Overleg werkgroep IHP PO Doorn 8 februari 2016 1. Inleiding Het overleg vindt plaats in het kader van het opstellen van het IHP 2015-2022. Hierbij wordt net als in de werkgroepen in de andere dorpen van de Utrechtse Heuvelrug besproken of afspraken kunnen worden gemaakt over inschrijving van leerlingen met nieuwkomerouders op basisscholen en deelname aan de taalklas door deze leerlingen. Ook is besproken of mogelijkheden moeten worden aangedragen om financiële, procedurele en organisatorische knelpunten tussen schoolbesturen en gemeente over huisvesting van basisscholen op te lossen. Tenslotte wordt aan vertegenwoordigers van de schoolbesturen van basisscholen in Doorn gevraagd een gezamenlijk gedragen visie te ontwikkelen voor de huisvesting van de Doornse basisscholen. Hieronder zijn de resultaten en de afspraken vastgelegd. 2. Inschrijving leerlingen nieuwkomerouders en deelname taalklassen Naar verwachting zullen nieuwkomergezinnen in de gemeente Utrechtse Heuvelrug vooral worden gehuisvest in Driebergen-Rijsenburg en mogelijk in mindere mate ook in Doorn. Situering van de taalklas of taalklassen in Driebergen-Rijssenburg met maximaal 14 leerlingen per taalklas heeft in verband met de benodigde expertise ieders voorkeur. Nieuwkomerouders moeten hun leerplichtige kinderen kunnen laten inschrijven op de school van hun voorkeur. Voor de basisscholen in Driebergen- Rijssenburg is afgesproken elkaar per school per leerjaar te informeren over beschikbare ruimte. Nieuwkomerouders met een christelijke achtergrond blijken meestal voorkeur te hebben voor basisscholen met een christelijke identiteit terwijl nieuwkomerouders met een islamitische achtergrond meestal juist voorkeur blijken te hebben voor basisscholen zonder een christelijke identiteit. Moederscholen moeten met de organisator van de taalklas afspraken maken over bekostiging van de leerlingen die eerst circa een jaar (fulltime of parttime) van de taalklas gebruik maken. Vervoer van leerlingen uit andere dorpen naar taalklassen zou door de gemeente moeten worden bekostigd. Medewerkers van de taalklas in Driebergen-Rijsenburg moeten expertise kunnen delen met medewerkers van de school bij het AZC in Leersum. Aan de gemeente wordt gevraagd schoolbesturen op korte termijn te laten weten welke rol de gemeente voor taalklassen kan vervullen. Ook is de gemeente gevraagd schoolbesturen te informeren hoeveel woningen in de dorpen de komende jaren voor nieuwkomers beschikbaar kunnen komen. www.heuvelrug.nl IBAN NL64BNGH0285120808
In Driebergen/Rijsenburg biedt Het Sticht i.c. de Valkenheuvelschool een taalklas. Het lijkt realistisch om nieuwe leerlingen een aanbod te doen bestand uit 2 jaar (minus de tijd die hiervoor al op een school is doorgebracht). Nadrukkelijk is gevraagd aan de gemeente om, naast leerlingenvervoer, ook een financiële verantwoordelijkheid mede te dragen. 3. Financiële, procedurele en organisatorische knelpunten In Doorn is geen aanleiding mogelijkheden aan te dragen om financiële, procedurele en organisatorische knelpunten op te lossen. Wel zouden de normbedragen beter moeten aansluiten op de werkelijke bouwkosten. VNG/RuimteOK zou dit op landelijk niveau moeten oppakken. Vooruitlopend hierop kan de gemeente eigen beleid voeren, met andere worden, de gemeente kan ook afwijken van de normbedragen van de VNG voor bouwkosten. 4. IHP 2015-2024 De leerlingen van de Kameleon zijn tijdens de bouw van het nieuwe gebouw van de Kameleon op de huidige locatie met de onderbouw tijdelijk gehuisvest in een deel van het gebouw van de Gisbertus Voetius en met de bovenbouw in het gebouw van de voormalige Triangel. De nieuwbouw wordt volgens planning in 2017 opgeleverd. Er is draagvlak voor verhuizing van de Wijngaard naar de huidige locatie van Gisbertus Voetius in Doorn Zuidoost. Het gebouw van de Gisbertus Voetius moet hiervoor over een aantal jaren worden aangepast en uitgebreid om beide scholen samen in een gebouw adequaat te kunnen huisvesten. Vanaf 2007 wordt er gesproken over nieuwbouwplannen voor het PC-onderwijs in Doorn Noord en sinds 2013 over gezamenlijke nieuwbouw met Dalton Nicolaas. Zeer recent heeft de gemeente beide schoolbesturen gevraagd na te denken over een gezamenlijke voorziening in het vrijkomende en te ontwikkelen Mariniersterrein. Nieuwbouw op deze locatie kan over een termijn van circa 10 of 15 jaar zijn gerealiseerd. Beide schoolbesturen geven hierover aan dat: beide schoolbesturen hierover willen nadenken; de huidige gebouwen hiervoor moeten worden gerenoveerd; de gemeente de financiële verantwoordelijkheid zou moeten nemen voor de renovatie. Draagvlak voor het realiseren van gezamenlijke nieuwbouw voor de Sterrenboog en de Dalton Nicolaas op het Mariniersterrein kan er alleen zijn, als er aan deze randvoorwaarden wordt voldaan. De Oorsprong geeft aan dat er steeds een nieuw onderzoek of een nieuwe variant ter tafel komt wat een ander licht werpt op de zaak en wat vervolgens weer leidt tot uitstel. Deze ontwikkelingen dreigen ertoe te leiden dat het bestuur van De Oorsprong zijn vertrouwen in de gemeente als gesprekspartner op het terrein van onderwijshuisvesting verliest. Op zich zitten er voor De Oorsprong positieve aspecten aan de genoemde variant die uitgaat van gezamenlijke nieuwbouw voor De Sterrenboog / Dalton Nicolaas op het Mariniersterrein. De onzekerheid van de haalbaarheid van deze optie en het feit, dat dit wederom leidt tot hernieuwd uitstel van nieuwbouw van een nieuwe school voor PC-onderwijs in Doorn Noord, geven in het licht van bovenstaande weinig reden tot vertrouwen in een goede afloop. 2
De optie Mariniersterrein wordt door De Oorsprong alleen serieus overwogen als er door de gemeente aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan: De kosten van noodzakelijk groot onderhoud aan het gebouw aan de Tromplaan door de wederom uitgestelde nieuwbouw voor De Sterrenboog (bijvoorbeeld dak) komen ten laste van de gemeente. Indien de nieuwbouwplannen op het Mariniersterrein niet doorgaan, dan krijgt De Sterrenboog binnen twee jaar nieuwbouw op de huidige locatie. Het besluit hierover wordt uiterlijk 2017 genomen. Indien niet aan beide voorwaarden wordt voldaan, houdt De Oorsprong vast aan de toezegging van de gemeente van nieuwbouw van De Sterrenboog in 2018. Het Sticht kiest niet voor het realiseren van gezamenlijk nieuwbouw op de locatie van de Sterrenboog maar wil pas over circa 10 jaar gezamenlijke nieuwbouw op een andere locatie in Doorn realiseren in combinatie met het renoveren van het huidige gebouw van de Dalton Nicolaas om de Dalton Nicolaas tot verhuizing naar de nieuwbouw adequaat te kunnen huisvesten. Als alternatief voor renoveren van het gebouw van de Dalton Nicolaas om deze school tot verhuizing naar de nieuwbouw adequaat te kunnen huisvesten wordt gevraagd, of het ook mogelijk is dat de Dalton Nicolaas na het vertrek van de bovenbouw van de Kameleon tijdelijk te huisvesten in het gebouw van de voormalige Triangel. Het Sticht geeft aan dat deze variant niet eerder met de gemeente ter sprake is gekomen en vindt het niet realistisch en wenselijk hierop direct te reageren. Aan de gemeente wordt gevraagd de schoolbesturen te informeren wanneer bekend kan worden gemaakt dat gezamenlijke nieuwbouw van de Sterrenboog en de Dalton Nicolaas op het Mariniersterrein een mogelijke variant is en hoe de gemeente hierover zal communiceren. De oorsprong en Het Sticht hebben aan de gemeente gevraagd aan te geven, wat de gemeente van plan is te doen met de huidige gebouwen van beide scholen, als beide schoolbesturen meegaan in het verzoek van de wethouder een gezamenlijke voorziening voor beide scholen op het Mariniersterrein te ontwikkelen. Het antwoord hierop zal bepalend zijn voor het standpunt van beide schoolbesturen. Overleg van De Oorsprong en Het Sticht hierover met de wethouder Henk Veldhuizen heeft inmiddels plaatsgevonden. Hij heeft hierbij aangeven de randvoorwaarden van beide schoolbesturen te onderschrijven als beide schoolbesturen in dit stadium hun voorkeur uitspreken voor gezamenlijke huisvesting van Sterrenboog en Dalton Nicolaas op het Mariniersterrein. 3
! "#$ % &'!(( )) (*+ &' *,-.-/0/1-1 203434,20 5#5 $6' 76! 75 8*!!9#9!4:3234,20.3 434,20!!!4:64,20 &'!4:66#9 9#9!!'*! #'!!! &&%& 4,66!'!+62'!* *45#! 6!-!!'6#5!! 9#&**!!9'24#!.594,20! 9!#9! 24,!9#&**! '95!;!+6*!!5; ( # 9#&**!#2,6!5#! )) #!! 9#'9!!<' 5#!=!!*!&'#! ' 5!!'*#!9+!!( # 6*!5!!'*!!!!*!!!#9 96! &**!!' ' "#+!*+5!!6'#9! 5+6!+6*9!!'!+
!5#9!!9$#!9!'!!$!9+#!*$ #9!>56'!5! #!9!'!#**?9! 9#&**!$ +'9 0,!* @ :,,,,,,,9#*9!9!*!+ 9 '+#(!5#!'!'* # $6##'!!9# 9! @:,,,,,,,* &**!! #!9!'! "!99! 0,!99! 24,!6'!5+A./##!)) 24,! 9*+6# 5#!5'**!9!!!24,!! "(!5#9 9'*5 *!'*'9**!! 9# &**!'!5!*!!6*9!'!! #* (!!5&**!9656B*+(!5!'!!9!# 9+* #799!! #9 ###!)) +9 9 9 9! @:,,,,,,,9+6(!5 99!&**!! +*6!!9;!! 9?9 9#&**!'#!'#9!!!! 2*94,2/+!!!!9!'+5# +' +! #!)) (+* 9!#9+# #9 #!' '! 9#&**!!!!#*# *+#* # +# 7# B 9#&**!*'!* 9# +*6*% +#'!!!' 4,22+6!!+*! &!+6* 9 56B'#**!9! *!' +!! 5656B *"!+6*9 4
#6 % +*969 &**!*9!$#9* 9'!#!!4./ (!!! #!956B 5 6''++#5 #!9 56B!!6*!99' 99#9!+6*!##!** 7#&**! 99!! 0,?:,! 9!'+5#'! 6+!!C 7 9#= 9# 9!9C &+*!!!! 56B!!!.594,20 &'!.594,20!'*! 9# 9!' &'*6+!!+6#9**! 4:6 4,20 & '9!!!!5!'*!!!!*+ **!!#9<6+6'9* 55**+6+ &&%& +$! 5 '9 (!5'!!#!'996*;6 6 9** &**!!# 96!#9!+#559** #9+56!!**!9!* *!8#$!+* '!!#!'9 (!5!9#56'*6**47&!!$!'&6!D6*EE**!!+9!! #!5!96 959*! ***!' *6'!5 '6! +6! 959*!'! *B%6 +6!*+ 6##'!996**# B! +#!% +#! 6+6#5 20'94,2/!+ 9!5!6!9'8#$!(#>47& -
6!99!9#96*'!* 9!#9+#5!5*''#+!;#9 99*+*96++!+6!* '* % +'!!6*5 9# 6+ '*6!&!!5'* *!!#96'!596 #!9* &**!! 9!*7#!*#64,2134,2:4,,47&* &'!*'*'!!F&*! "!! +!'9#* * 52G!**!* * +! "5 9! 2 6***##'EE#; 4 *#9!5'*!* '! 9; #' *!H'!!! *! 9! $*#9 +!I#J;##'! * * #6#** *'+!?!+*** + *!9**#'+!$ *59*! "!! 8#$! * )!!EE6*55'*'' #B6*!+!!#+!+6!# # +!9*!!9*+ 9*!!* 9*!!!'*9*!! +!*!9* 9*!!!'*'# #!*5*6*5#>#= #9!8#$!*6*!5#>!*! (956*+ *96*6**96 * #6*9#*+#*96*96 **+!5##6*9# #!*#6 * *! 9'*76##6#6!!! #6! + *#! **! * #9*!##.
2 #95'** '! * * '#'6 4 #95'** 9*!!!*+!!! -!!'* #*'* ''. #!*B!'* 96!?9! / +*!!6*9*!!?9 9*!!*? * * #9'*6##!!K!+(6*96( 95'*!* '!9*!!9!!! + *!9** $'!955#! 6! #9+6 #! 9 /