School voor speciaal basisonderwijs Leerlingenpopulatie SBO Op Maat 2014 1. Leerlingenaantallen SBO Op Maat Aantal leerlingen 300 250 200 150 100 Aantal leerlingen 50 2013-2014 2012-2013 2011-2012 2010-2011 2009-2010 0 Leerlingenaantallen SBO Op Maat meetmoment 1 oktober 2013. Ook dit jaar is er opnieuw sprake van een dalend leerlingenaantal in Op Maat. 2. Verdeling jongens/meisjes per groep Jongen Meisje Eindtotaal dikkopjes 12 3 15 salamanders 8 4 12 dolfijnen 11 4 15 kikkers 10 5 15 zeepaardjes 9 8 17 nijlpaarden 10 7 17 giraffen 7 10 17 jachtluipaarden 8 9 17 zebra's 8 8 16 leeuwen 9 7 16 Eindtotaal 92 65 157 Er zijn meer jongens dan meisjes. Qua percentage is dit ongeveer 59% jongens/ 41% meisjes. In twee groepen zitten meer meisjes dan jongens en in één groep evenveel meisjes als jongens. Vooral in de jongste groepen zijn er meer jongens dan meisjes. s.b.o. Op Maat tel.: 0172-418740 Henry Dunantweg 11 fax: 0172-430632 2402 NM Alphen aan den Rijn e-mail: info@sboopmaat.nl
3. Verdeling leeftijden in Op Maat / jongens - meisjes Leeftijd Jongen Meisje Eindtotaal 4 1 1 2 5 1 1 6 4 2 6 7 10 4 14 8 11 1 12 9 14 8 22 10 20 17 37 11 10 12 22 12 20 19 39 13 2 2 Eindtotaal 92 65 157 De groep 12-jarigen / 13-jarigen telt 41 leerlingen. Bij uitstroom is dit bijna een kwart van de totale leerlingenpopulatie, waardoor het leerlingaantal in schooljaar 2013-2014 start met iets meer dan 100 leerlingen, zonder dat er sprake is van instroomgegevens. Er is een grote groep (37 leerlingen) 10-jarigen. De verdeling jongens meisjes blijft ongeveer 3:2. 4. Opleidingsniveau ouders snaam Geen opleiding afgerond VMBO of lager LBO MBO/HAVO VWO HBO/WO Eindtotaal dikkopjes 5 1 1 1 8 dolfijnen 4 3 4 4 2 17 giraffen 3 6 13 6 2 30 jachtluipaarden 1 5 9 6 1 22 kikkers 7 5 5 3 4 24 leeuwen 5 3 10 7 1 26 nijlpaarden 6 5 6 8 3 28 salamanders 3 9 2 14 zebra's 3 8 10 7 4 32 zeepaardjes 4 6 10 4 2 26 Eindtotaal 38 45 68 55 2 19 227 Van de 227 aangegeven opleidingen heeft 67% van de ouders een opleiding die lager of gelijk is aan LBO. Ongeveer 24% heeft een opleiding MBO of HAVO en 9% heeft een opleiding VWO/HBO/WO. 2
5. Herkomst ouders Eén of beide ouders afkomstig uit: Land Werkelijke Percentages aantallen Nederland 175 75,11% Marokko 16 6,87% Suriname 7 3,00% Turkije 7 3,00% Somalië 5 2,15% Ned. Antillen 5 2,15% Irak 4 1,72% Polen 2 0,86% Sri Lanka 2 0,86% Sudan 2 0,86% Groot Brittanië 1 0,43% Dominicaanse Republiek 1 0,43% Duitsland 1 0,43% Iran 1 0,43% Brazilië 1 0,43% Nigeria 1 0,43% Italië 1 0,43% Philippijnen 1 0,43% Eindtotaal 233 100,00% Land Werkelijke Percentages aantallen Nederland 84 69,42% Marokko 10 8,26% Suriname 4 3,31% Turkije 4 3,31% Ned. Antillen 3 2,48% Somalië 2 1,65% Irak 2 1,65% Sudan 1 0,83% Italië 1 0,83% Polen 1 0,83% Duitsland 1 0,83% Sri Lanka 1 0,83% Marokko/ Somalië 1 0,83% Groot Brittanië 1 0,83% Ned. Antillen/Nigeria 1 0,83% Iran 1 0,83% Philippijnen 1 0,83% Dominicaanse Republiek 1 0,83% Brazilië 1 0,83% Eindtotaal 121 100,00% De herkomst van de ouders is divers. 69% van de leerlingen heeft Nederlandse ouders. Dit betekent dat de overige 31% van de leerlingen 1 of beide ouders afkomstig zijn uit een ander land. Van 8% van de leerlingen is één of beide ouders afkomstig uit Marokko. 3
6. Kenmerken leerlingenpopulatie zorg Diagnose Diagnose ADD ADHD autisme ODD PDD-NOS anders Eindtotaal OB1/2 1 1 2 OB2 2 2 4 BB1/2A 1 1 BB1/2B 1 1 2 BB2/3 4 3 7 BB3A 1 3 1 3 8 BB3B 1 4 3 8 BB3/4B 1 1 2 BB4A 3 1 1 5 BB4C 3 1 4 Eindtotaal 2 21 2 1 4 13 43 De tabel telt 43 diagnoses, waarvan 21 leerlingen de diagnose ADHD hebben. Dit is bijna de helft van het totaal aantal leerlingen met een diagnose. 6 leerlingen hebben de diagnose autisme of PDD-NOS. Dit is 14 % van het aantal leerlingen met een diagnose. 4
Leerlingen met een vastgestelde clusterindicatie Vastgestelde clusterindicatie OB1/2 OB2 BB1/2A BB1/2B BB2/3 BB3A BB3B BB3/4B BB4A BB4C Eindtotaal 2 1 1 1 3 3 2 1 2 5 4 1 2 1 4 geen 2 7 10 12 12 13 14 12 13 13 108 (leeg) 11 5 5 2 3 3 1 4 3 37 Eindtotaal 15 12 15 15 17 17 17 17 16 16 157 Op Maat telt 12 leerlingen met een clusterindicatie. 3 leerlingen cluster 2 / 5 leerlingen cluster 3 / 4 leerlingen cluster 4 Ten opzichte van vorig jaar is er een afname van leerlingen met een indicatie voor cluster 4. Aanvragen voor een clusterindicatie Aangevraagde clusterindicatie BB3/4B Eindtotaal 4 1 1 Eindtotaal 1 1 Leerlingen met een dyslexieverklaring Dyslexieverklaring OB1/2 OB2 BB1/2A BB1/2B BB2/3 BB3A BB3B BB3/4B BB4A BB4C Eindtotaal Ja 2 1 3 Er zijn drie leerlingen met een dyslexieverklaring. 5
7. Onderwijsbehoeften leerlingenpopulatie Kenmerk omschrijving OB1/2 OB2 BB1/2A BB1/2B BB2/3 BB3A BB3B BB3/4B BB4A BB4C Eindtotaal Aandacht nodig op het gebied van faalangst 2 4 3 5 4 7 5 9 4 43 Ondersteuning van de leermotivatie 2 3 5 7 6 10 8 7 7 55 Stimulans agressieregulatie 1 1 1 2 3 8 Stimuleren aandacht en concentratie 5 6 7 12 14 11 14 12 16 12 109 Stimuleren om hulp te vragen 1 1 4 3 2 6 3 5 6 8 39 Stimuleren sociaal-emotionele ontwikkeling 4 2 6 9 7 5 9 4 8 5 59 Stimuleren tot het adequaat uiten van emoties 1 2 1 2 4 4 3 2 6 5 30 Stimuleren van de werkhouding 4 4 3 4 7 6 8 9 9 8 62 Stimuleren zelfstandig werken 4 5 7 7 8 9 10 6 8 10 74 Structureren leergedrag 2 1 2 2 7 5 3 5 5 7 39 Eindtotaal 21 26 37 47 62 56 68 56 76 69 518 De onderwijsbehoefte stimuleren van aandacht en concentratie wordt bij vrijwel alle leerlingen genoemd. Daarnaast worden de items stimuleren zelfstandig werken en stimuleren van de werkhouding het meest voor. 6
Externe hulpverlening Externe hulpverlener OB1/2 OB2 BB1/2A BB1/2B BB2/3 BB3A BB3B BB3/4B BB4A BB4C Eindtotaal Activite 1 1 1 3 BKK 1 1 Bureau Jeugdzorg 2 1 4 3 2 2 5 4 2 1 26 Cardea 2 1 3 2 1 3 12 Centrum voor Autisme 1 1 2 Centrum voor Jeugd en Gezin 1 1 1 3 Curium 1 1 2 4 Gemiva 2 2 GGD 1 1 2 1 1 2 1 9 GGZ Rivierduinen - kinderen en jeugd 1 1 2 5 3 3 4 19 IPSE De Bruggen 1 1 1 3 Kristal 1 1 3 2 2 2 2 4 17 MEE 3 3 3 3 2 2 1 17 Pleegzorg 1 2 1 1 1 1 1 8 Schoolmaatschappelijk werk/ Kwadraad 1 3 2 3 1 10 Anders 1 2 1 3 2 1 1 11 Eindtotaal 7 7 11 18 22 20 16 21 15 10 147 Externe hulpverlening wordt het meest ingezet bij vier hulpverleningsinstanties n.l. -Bureau Jeugdzorg -GGZ Rivierduinen kinderen en jeugd -Kristal -MEE De groepen met de meeste trajecten in hulpverlening zijn: BB2/3, BB3/4B, BB3A en BB1/2B. In schooljaar 2014-2015 ligt de zwaarte van de hulpvragen in BB3 en BB4. De hulpverlening bestaat uit (zie onderstaande tabel) : -intelligentieonderzoek -psychologisch onderzoek -individuele behandeling 7
Contacten externe hulpverlening Contacten externe hulpverlening OB1/2 OB2 BB1/2A BB1/2B BB2/3 BB3A BB3B BB3/4B BB4A BB4C Eindtotaal Doorverwijzing naar een andere instantie 1 1 1 3 Één gezin één plan 1 1 1 2 2 7 Eerste contact met de helpdesk 1 1 2 Gezinstherapie 1 1 1 2 1 1 2 1 10 Individuele behandeling 1 2 1 1 1 1 4 11 Individuele therapie 3 1 2 1 1 2 10 Intake 1 2 2 1 2 1 9 Intelligentie onderzoek 2 2 3 1 5 5 2 2 1 1 24 Persoonlijkheidsonderzoek 2 2 2 6 Psychologisch onderzoek 1 1 1 1 3 4 1 1 1 14 Anders 1 4 1 2 2 3 2 15 Eindtotaal 6 7 7 12 19 18 10 13 10 9 111 8
8. Uitstroomgegevens SBO Op Maat Uitstroom totaal 56 69 72 71 94 92 68 Schooljaar 2012-2013 2011-2012 2010-2011 2009-2010 2008-2009 2007-2008 2006-2007 PRO 32 16 24 24 20 22 21 LWOO 10 33 26 25 43 37 25 VMBO 1 4 9 2 11 11 9 HAVO 0 0 0 0 0 0 0 VWO 0 0 0 0 0 0 1 VSO 2 2 2 1 0 0 2 Totaal 45 55 61 52 74 70 58 Schooljaar 2012-2013 2011-2012 2010-2011 2009-2010 2008-2009 2007-2008 2006-2007 PRO 71% 29% 39% 46% 27% 31% 36% LWOO 22% 60% 43% 48% 58% 53% 43% VMBO 2% 7% 15% 4% 15% 16% 16% HAVO 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% VWO 0% 0% 0% 0% 0% 0% 2% VSO 5% 4% 3% 2% 0% 0% 3% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Tussentijdse uitstroom Cluster 2 1 1 0 0 1 0 0 Cluster 3 0 1 0 0 0 0 0 Cluster 4 6 4 2 0 0 3 1 SBO elders 1 2 2 4 5 4 0 BAO 0 1 0 2 1 0 3 Buitenland 0 0 0 5 0 0 0 Overleden 0 0 0 1 0 0 0 Uitstroom einde schooljaar Cluster 2 1 0 0 0 0 0 0 Cluster 3 0 2 0 0 2 6 4 Cluster 4 1 0 2 1 2 3 1 SBO elders 0 1 4 4 3 2 0 BAO 1 2 1 2 4 3 1 Buitenland 0 0 0 0 2 0 0 Overleden 0 0 0 0 0 1 0 Totaal 11 14 11 19 20 22 10 De uitstroomgegevens laten een vrijwel constante factor zien in de verwijzingen naar de verschillende vormen van onderwijs o.a. basisonderwijs, speciaal onderwijs, speciaal basisonderwijs en voortgezet onderwijs. 9
III. Consequenties van de populatie voor het onderwijs op SBO Op Maat De afgelopen 50 jaar is veel belangwekkend (empirisch) onderwijsonderzoek gedaan. Wetenschappers als Robert Marzano en John Hattie hebben met behulp van meta analyse binnen al die research krachtlijnen gevonden voor sterk onderwijs. Krachtlijnen, waar de onderwijspraktijk van kan profiteren. Krachtlijnen, omdat het onderzoek informatie oplevert, die richtinggevend gebruikt kan worden door onderwijsprofessionals. Geen recepten, maar ingrediënten voor het onderwijs. Uit onderzoek blijkt, dat als de school sterk opereert, de leerlingen betere resultaten laten zien, waardoor de achtergronden van de leerlingen minder een rol spelen. Op hele sterke scholen blijken die achtergronden van de leerlingen bijna geheel onbelangrijk geworden. Model van Marzano Kijkend vanuit het model van Marzano is het nodig om de populatiekenmerken van de school goed te kennen, te interpreteren en waar mogelijk te sturen in het onderwijs door de consequenties te benoemen en vervolgens gerichte aanpassingen in cruciale domeinen door te voeren. Te denken valt aan bijvoorbeeld; leertijd, curriculum, instructievaardigheden, kwaliteitszorg, leerlingenzorg. 10
3. Consequenties van de populatie voor het onderwijs van Op Maat -Leerlingenzorg Duidelijk in beeld hebben waar zorg is rondom de leerlingen. Weten wat de stimulerende en belemmerende factoren zijn van de leerlingen en de onderwijsbehoeften. Nodig: Contacten met ouders. Leerlingenbesprekingen in zorgteam. Leerkrachten / teamleden die signaleren. -Leertijd Vooraf leerstof inplannen en waar nodig de leerlingen extra tijd geven of herhaalde instructie. Duidelijk weten wat de verwachte uitstroomprognose is en hierop inzetten. Nodig: OPP /Groei-werkdocument Planning in groepsplan-weekoverzicht. Effectieve tijdsbesteding. -Curriculum Gebruik maken van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Zorgen voor een stimulerende leeromgeving. Uitgaan van mogelijkheden en kansen. Nodig: Durven loslaten van methodes. -Instructievaardigheden Gebruiken van het directie instructiemodel, waarbij effectieve instructie wordt gegeven. Werken volgens het stappenplan. Nodig: Inzetten effectieve instructie Gebruik maken van instructietafel -Kwaliteitszorg Aanspreken van ouders op het juiste niveau bij schoolse zaken. Zoeken naar mogelijkheden om ouders te bereiken / betrekken bij de school. Ouders informeren / bevragen. Leerlingen bevragen op sociale veiligheid. Nodig: Gebruiken WMK-PO Ouders serieus nemen 11