Rapport van het inspectiebezoek Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca in de gehandicaptenzorg aan DeSeizoenen, locatie Elivagar te Roggel op 7 december 2017 Utrecht Februari 2018
Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Doelstelling 3 1.3 Methode 3 1.4 Toetsingskader 4 1.5 Onaangekondigde elementen 4 1.6 Omschrijving bezochte locatie 4 2 Conclusie 5 2.1 Overzicht van de resultaten 5 2.2 Wat gaat goed 5 2.3 Wat kan beter 5 2.4 Wat moet beter 5 2.5 Conclusie bezoek 5 3 Wat zijn de vervolgacties 7 3.1 De vervolgactie die de inspectie van u als zorgaanbieder verwacht 7 3.2 Vervolgacties van de inspectie 7 4 Bevindingen inspectiebezoek 8 4.1 Thema 1: Randvoorwaarden voor onderbouwd voorschrijven psychofarmaca 8 4.1.1 Resultaten 8 4.2 Thema 2: Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca 10 4.2.1 Resultaten 10 4.3 Thema 3: Evaluatie psychofarmaca 11 4.3.1 Resultaten 12 4.4 Het aftekenen en bewaren van medicatie 13 Bijlage 1 Beoordeelde documenten 14 Bijlage 2 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten 15 Pagina 2 van 15
1 Inleiding De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (hierna: de inspectie) bracht op 7 december 2017 een aangekondigd bezoek met onaangekondigde elementen aan DeSeizoenen, locatie Elivagar (hierna: DeSeizoenen) in Roggel. In het eerste hoofdstuk van dit rapport beschrijft de inspectie het kader waarbinnen zij het bezoek bracht. In de hoofdstukken hierna volgen de conclusie, de handhaving met daarin de maatregelen die de zorgaanbieder moet nemen en tenslotte de bevindingen. 1.1 Aanleiding en belang Cliënten in de gehandicaptenzorg krijgen geregeld en langdurig psychofarmaca, zo blijkt uit onderzoek. 1 Deze medicijnen werken niet bij iedereen. De bijwerkingen zijn aanzienlijk. Cliënten kunnen door deze medicatie suf worden en bijvoorbeeld een hogere bloeddruk krijgen of overgewicht. Daarnaast is er een verhoogd risico op vallen, beroerte en longontsteking. Onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca helpt bij het succesvol afbouwen van deze medicijnen. Onderdeel van onderbouwd voorschrijven is een onderzoek naar oorzaken van bijvoorbeeld (onbegrepen) gedrag op lichamelijk, psychisch en sociaal terrein vlak voordat voor psychofarmaca wordt gekozen. Ook het geregeld evalueren van het medicijngebruik hoort bij onderbouwd voorschrijven. Het afbouwen van psychofarmaca kan leiden tot vermindering van onbegrepen gedrag, gewichtsverlies en een lagere bloeddruk. Dit draagt bij aan een verbeterde kwaliteit van leven. Toch zijn er altijd omstandigheden waarin het voorschrijven van psychofarmaca nodig is. In de gehandicaptenzorg zijn op dit moment ontwikkelingen gaande rond het onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca. Een aantal zorgaanbieders is bezig, al dan niet samen of met behulp van externe partijen, om het onderbouwd voorschrijven verder te verbeteren. Daarnaast loopt het programma Beter af met minder? Bewust gebruik psychofarmaca van Vilans. 2 In dit programma worden zorgaanbieders in de ouderenzorg en de gehandicaptensector begeleid en gevolgd bij het juiste gebruik van psychofarmaca binnen de eigen organisatie. De inspectie wil met haar toezicht de beweging van onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca (en de positieve gevolgen daarvan) versterken en bijdragen aan het vergroten van de bewustwording en kennis bij zorgaanbieders over het gebruik van psychofarmaca. 1.2 Doelstelling De doelstelling van het inspectiebezoek was te beoordelen of bij DeSeizoenen psychofarmaca onderbouwd worden voorgeschreven. 1.3 Methode Om tot een gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelde de inspectie of de door DeSeizoenen geboden zorg voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. 1 1 De Kuijper, G. (2014). Aspects of long-term use of antipsychotic drugs on an oof-label base in individuals with intellectual disability. Proefschrift, Rijksuniversiteit Groningen 2 http://www.vilans.nl/nieuwsoverzicht-programma-bewust-gebruik-psychofarmaca.html Pagina 3 van 15
De inspectie raadpleegde de volgende informatiebronnen: cliëntvertegenwoordiger; begeleider (ondersteuningsplanverantwoordelijke); orthopedagoog; arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG); beleidsadviseur kwaliteit en veiligheid; apotheker; teamcoördinator; locatiemanager; cliëntendossiers en medische dossiers; documenten, genoemd in bijlage 1. Tijdens haar bezoek sprak de inspectie met de cliëntvertegenwoordiger. Met hem besprak de inspectie de betrokkenheid bij het voorschrijven van psychofarmaca. Vervolgens deed de inspectie dossieronderzoek. Daarna sprak de inspectie met de locatiemanager, de beleidsadviseur kwaliteit en veiligheid en de AVG over het beleid en de randvoorwaarden om te komen tot onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca. Als laatste had de inspectie een gesprek met de voorschrijvend arts (AVG), de apotheker, de orthopedagoog en de persoonlijk begeleider (ondersteuningsplanverantwoordelijke) over hoe het voorschrijven in zijn werk gaat en hoe ze werken met bestaande psychofarmaca. De inspectie maakte tijdens het bezoek gebruik van een gestructureerde vragenlijst om zich een beeld te vormen van het onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca. De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG) en de Nederlandse Vereniging van Apothekers voor Verstandelijk Gehandicapten (NVApVG) hebben, op verzoek van de inspectie, op dit instrument gereageerd. Het instrument is vervolgens getoetst in drie pilotbezoeken. Met dit instrument toetste de inspectie het onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca aan de hand van de volgende drie thema s: Randvoorwaarden voor onderbouwd voorschrijven psychofarmaca; Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca; Evaluatie psychofarmaca. 1.4 Toetsingskader De normen en beoordelingsaspecten die de inspectie hanteerde, zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving en de daarvan afgeleide normen van de koepelorganisaties en de branche- en beroepsverenigingen. Daarnaast gebruikte de inspectie de 10 uitgangspunten voor gebruik van psychofarmaca bij probleemgedrag opgesteld door Vilans in overleg met veldpartijen uit de gehandicaptenzorg en ouderenzorg en het Kerndocument Kwaliteitskader GHZ 2017-2022. 1.5 Onaangekondigde elementen Ondanks het feit dat de inspectie het bezoek aankondigde voegde zij enkele onaangekondigde elementen aan haar bezoek toe. Tijdens het bezoek bezocht de inspectie een locatie waar cliënten wonen. Daar keek zij of de toegediende medicatie was afgetekend. Daarnaast toetste de inspectie of medicatie en zalven op een juiste wijze werden bewaard. 1.6 Omschrijving bezochte locatie Op de locatie Elivagar verblijven 37 cliënten met zorgzwaarte VG 03 tot en met 07, de meeste cliënten hebben zorgzwaarte VG 06 en VG 07. Op de locatie zijn vier woongroepen en in het dorp twee woonhuizen. Pagina 4 van 15
2 Conclusie Dit hoofdstuk start met een samenvatting. Hierin vindt u een overzicht waarin staat hoe de inspectie de geleverde zorg beoordeelt. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie over DeSeizoenen. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. 2.1 Overzicht van de resultaten Onderstaande diagrammen laten u zien hoe de inspectie uw organisatie beoordeelt. Thema 1 Randvoorwaarden Thema 2 Onderbouwd voorschrijven Thema 3 Evaluatie voldoet niet voldoet niet voldoet niet voldoet deels niet voldoet deels voldoet deels niet voldoet deels voldoet deels niet voldoet deels voldoet voldoet voldoet niet beoordeeld niet beoordeeld niet beoordeeld 2.2 Wat gaat goed Het bewustzijn van het gebruik van psychofarmaca is bij de zorgverleners hoog. Bij alle cliënten tracht Elivagar de psychofarmaca af te bouwen. Binnen Elivagar zijn vele evaluatiemomenten van de medicatie, waarbij de cliëntvertegenwoordiger betrokken is. De lijnen tussen de verschillende medewerkers te weten de locatiemanager, orthopedagoog en AVG zijn kort. Hierdoor is de frequentie van evaluatie van psychofarmaca hoog bij verandering, opbouw en afbouw van het gebruik van medicatie. 2.3 Wat kan beter DeSeizoenen heeft nog geen nulmeting van de psychofarmaca uitgevoerd. Door het in kaart brengen van de gegevens over psychofarmaca op organisatie- en locatieniveau kan een analyse van deze informatie gebruikt worden voor het verbeteren van het onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca. 2.4 Wat moet beter Elivagar heeft geen elektronisch voorschrijfsysteem, hetgeen een wettelijke verplichting is. Het invoeren van een dergelijk systeem geeft direct verbetering van de medicatiebewaking en medicatieveiligheid bij de cliënten. De AVG en apotheker voeren jaarlijks een medicatiebeoordeling voor alle cliënten uit, echter deze zijn niet vastgelegd in het medisch behandelplan. De geopende flacons zalven zijn niet altijd voorzien van een openingsdatum. 2.5 Conclusie bezoek Aan de hand van het inspectiebezoek aan DeSeizoenen concludeert de inspectie dat DeSeizoenen voldoet aan zes van de negen getoetste normen, aan twee normen grotendeels voldoet en aan één norm grotendeels niet voldoet. Pagina 5 van 15
DeSeizoenen, locatie Elivagar heeft alle psychofarmaca van de cliënten goed in beeld; de cliëntvertegenwoordigers zijn betrokken bij de evaluaties van het gebruik van deze medicatie. De driehoek locatiemanager, orthopedagoog en AVG speelt een grote rol bij het voorkomen van het gebruik van psychofarmaca en het afbouwen ervan. Pagina 6 van 15
3 Wat zijn de vervolgacties In dit hoofdstuk leest u wat we van u als zorgaanbieder verwachten. Daarna leest u wat de inspectie zal doen naar aanleiding van dit bezoek. 3.1 De vervolgactie die de inspectie van u als zorgaanbieder verwacht Als zorgaanbieder moet u voldoen aan de normen uit wet- en regelgeving en veldnormen. Het onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca voldoet/voldoet grotendeels aan de normen die de inspectie tijdens haar bezoek toetste. 3.2 Vervolgacties van de inspectie De inspectie concludeert dat bij DeSeizoenen op een onderbouwde wijze psychofarmaca wordt voorgeschreven en zij verwacht dat dit op orde blijft. Met dit rapport sluit de inspectie het inspectiebezoek af. Pagina 7 van 15
4 Bevindingen inspectiebezoek In dit hoofdstuk staat per thema hoe de inspectie de geleverde zorg per norm beoordeelt. De inspectie scoorde tijdens het bezoek of DeSeizoenen wel, deels of niet voldeed aan de normen om zo te komen tot een beoordeling per thema. Per thema zijn de normen en de bevindingen weergegeven. De scores voor de beoordeelde normen worden in een vierpuntsschaal aangegeven in kleuren: Donker groen: De zorgaanbieder voldoet aan de norm Licht groen: De zorgaanbieder voldoet grotendeels aan de norm De zorgaanbieder is goed op weg; verbetering is mogelijk. Geel: De zorgaanbieder voldoet grotendeels niet aan de norm De zorgaanbieder heeft een start gemaakt maar is nog niet op het gewenste niveau; verbetering is noodzakelijk. Rood: De zorgaanbieder voldoet niet aan de norm De zorgaanbieder heeft nog helemaal niets gedaan of geregeld; verbetering is noodzakelijk. Blauw: De norm is niet getoetst 4.1 Thema 1: Randvoorwaarden voor onderbouwd voorschrijven psychofarmaca Welke middelen zet een zorgaanbieder in om te komen tot het onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca. Is hier (schriftelijk)beleid voor gemaakt en is dit geïmplementeerd? Gebruikt de zorgaanbieder op verschillende niveaus de gegevens over het gebruik van psychofarmaca om te kijken naar het onderbouwd voorschrijven hiervan en zijn er functionarissen of commissies die dit onderwerp in hun portefeuille hebben? En wat is de betrokkenheid van de arts en apotheker bij het beleid van een zorgaanbieder? Zet de zorgaanbieder voldoende en deskundige zorgverleners in? 3 En worden de zorgverleners voor het 4.1.1 Resultaten gebruik van medicatie (waaronder psychofarmaca) geschoold? Norm 1.1 Norm 1.2 Norm 1.3 De zorgaanbieder heeft (schriftelijk) beleid om te komen tot het onderbouwd voorschrijven en gebruik (op indicatie) van psychofarmaca en stuurt hier op. De zorgaanbieder voldoet grotendeels aan de norm De zorgaanbieder heeft en gebruikt gegevens over psychofarmaca om bij te dragen aan onderbouwd voorschrijven van psychofarmaca. De zorg aanbieder voldoet grotendeels niet aan de norm Zorgverleners zijn bevoegd en deskundig voor het werken met/verstrekken van psychofarmaca bij cliënten. De zorgaanbieder voldoet aan de norm 1.1 3 Waar in het rapport zorgverlener staat wordt (persoonlijk) begeleider bedoeld. Bij behandelaar is dit de arts of de gedragsdeskundige. Pagina 8 van 15
DeSeizoenen beschikt over een medicatiebeleid waarin taken en verantwoordelijkheden van de verschillende disciplines van DeSeizoenen en apotheker beschreven staan. Bij alle locaties van DeSeizoenen is een AVG, één huisarts en één apotheek aangesloten. Tussen apotheek en locatie Elivagar is schriftelijke overeenkomst waarin afspraken zijn vastgelegd. De lijnen tussen begeleiders, AVG, huisarts en apotheek zijn kort. DeSeizoenen werkt vanuit een antroposofische inspiratie en gericht op een normaal leven voor alle cliënten. Het bieden van een werkplek / dagbesteding ziet DeSeizoenen als heilzaam. Een cliënt kan niet werken als hij niet wakker / alert is. Daarom tracht DeSeizoenen het voorschrijven van psychofarmaca zoveel mogelijk te voorkomen; het past bij de visie van DeSeizoenen om terughoudend te zijn met het voorschrijven van psychofarmaca. Het medicatiebeleid van DeSeizoenen bepaalt dat de medicatie van alle cliënten op alle locaties maandelijks besproken worden in het zorginhoudelijk overleg (ZIO) tussen de AVG, de orthopedagoog en de locatiemanager. Het gebruik van psychofarmaca en het gedrag van de cliënt zijn altijd onderwerp van gesprek. De huisarts schrijft de medicatie elektronisch voor, de AVG schrijft medicatie voor via een mail aan de apotheek. Elivagar gaat in 2018 over op een EVS (elektronisch voorschrijfsysteem). Op andere locaties van DeSeizoenen zijn de systemen van de apotheek en de AVG wel gekoppeld. De AVG van Elivagar weet welke cliënten psychofarmaca gebruiken en welke dosis; deze informatie staat in het medisch dossier. Bij alle cliënten is getracht de psychofarmaca zo veel mogelijk af te bouwen. Door de standaardprocedure het maandelijks overleg tussen de AVG en de orthopedagoog komt de psychofarmaca aan de orde, waardoor het traject van het afbouwen van psychofarmaca blijft doorlopen. 1.2 DeSeizoenen beschikt niet over een geaggregeerd overzicht op organisatie- en locatieniveau van het gebruik van psychofarmaca. Tot op heden is er geen nulmeting verricht wat betreft het gebruik van psychofarmaca op locatie Elivagar. De AVG heeft wel in beeld welke cliënten psychofarmaca gebruikt en in welke dosis. 1.3 Zorgverleners die bij Elivagar medicatie verstrekken hebben allemaal een scholing medicatie gevolgd bij een collega-zorgaanbieder. Voor het toedienen van medicatie moeten de zorgverleners beschikken over een certificaat, en een herhalingstraining volgen eenmaal in de drie jaar. Daarnaast schoolt de AVG de zorgverleners in de werkingen en bijwerkingen van onder andere psychofarmaca. Wanneer een psychofarmacon wordt voorgeschreven, zien de zorgverleners van Elivagar dit als een verlies. De zorgverleners noemden voorbeelden waarbij psychofarmaca werd afgebouwd, en de cliënt energieker werd en soms heftige reacties liet zien. Bij een van de cliënten was het niet mogelijk om de medicatie af te bouwen, omdat cliënt te angstig werd. Bij beide cliënten werd de begeleidingsstijl gedurende het traject steeds aangepast. Pagina 9 van 15
Bronnen - ondersteuningsplanverantwoordelijke; - orthopedagoog; - AVG; - apotheker; - regiomanager; - beleidsadviseur kwaliteit en veiligheid; - teamcoördinator; - document, genoemd in bijlage 1. 4.2 Thema 2: Onderbouwd voorschrijven psychofarmaca Wordt psychofarmaca op een onderbouwde manier voorgeschreven? Welke rol hebben de zorgverleners en behandelaren en wat is de rol van de apotheker? Is voorafgaand aan het besluit om psychofarmaca voor te schrijven aan een cliënt gekeken naar oorzaken van het (onbegrepen) gedrag op lichamelijk, psychisch en sociaal (levensgeschiedenis en omgevingsfactoren) terrein en zijn persoonsgerichte psychosociale interventies overwogen om de inzet van psychofarmaca te voorkomen? Staan deze acties in het cliëntdossier? Is de cliënt(vertegenwoordiger) betrokken bij het onderbouwd voorschrijven? Hebben de voorschrijvend arts en apotheker overleg over de interacties en contraindicaties van de psychofarmaca die gegeven wordt? Staan deze punten in het medisch dossier? 4.2.1 Resultaten Norm 2.1 Norm 2.2 Norm 2.3 Multidisciplinair is onderzoek gedaan naar oorzaken van het (onbegrepen) gedrag op lichamelijk, psychisch en sociaal (levensgeschiedenis en omgevingsfactoren) terrein voordat psychofarmaca ingezet wordt. De zorgaanbieder voldoet aan de norm Zorgverleners en behandelaren passen waar mogelijk eerst persoonsgerichte psychosociale interventies toe voordat psychofarmaca voorgeschreven wordt. De zorgaanbieder voldoet aan de norm De arts en apotheker kijken bij het voorschrijven van psychofarmaca naar eventuele interacties en contra-indicaties. De zorgaanbieder voldoet aan de norm 2.1 Alle relevante disciplines, zoals zorgverleners, gedragsdeskundige, AVG en apotheker zijn betrokken bij het voorschrijven of afbouwen van psychofarmaca. De AVG benadrukte dat het besluit tot het voorschrijven van psychofarmaca bij DeSeizoenen een multidisciplinaire aangelegenheid is. De AVG is de eindverantwoordelijke voor het besluit. Pagina 10 van 15
Uit het gesprek met de cliëntvertegenwoordiger blijkt dat hij nauw betrokken is bij de opbouw en afbouw van psychofarmaca. De evaluatie van de medicatie en het besluit tot een verandering in de medicatie vindt minimaal eenmaal per kwartaal plaats. Hierbij sluit de cliëntvertegenwoordiger aan. Verder zijn in dit multidisciplinair overleg (MDO) aanwezig de gedragsdeskundige, de woonbegeleider en de werkleider. De cliëntvertegenwoordiger is op de hoogte van de werking en bijwerkingen van de medicatie. In een van de cliëntendossiers zag de inspectie de evaluatie in het multidisciplinair overleg. De psychofarmaca was afgebouwd; voor het laatste stukje afbouwen gaven de ouders geen goedkeuring. In het MDO werd het besluit genomen om het traject van afbouw stil te leggen. In de rapportages was navolgbaar welke stappen er genomen zijn en werd op de doelen gerapporteerd. 2.2 Voordat over wordt gegaan tot het voorschrijven of afbouwen van psychofarmaca werkt het team samen met de gedragsdeskundige aan de beeldvorming van de cliënt. Vervolgens werkt het team aan de begeleidingstijl, zodat de cliënt zich weer veilig voelt. Zo nodig coacht de gedragsdeskundige het team in de begeleidingstijl. Elke cliënt heeft een signaleringsplan en de zorgverleners rapporteren op de stemmingen van de cliënt, zoals vermeld in het signaleringsplan. De cliëntvertegenwoordigers zijn bij het zoeken van alternatieven voor psychofarmaca betrokken. Een cliëntvertegenwoordiger vertelde dat het verloop van personeel de afbouw van medicatie bemoeilijkte; de cliënt is daar erg gevoelig voor. Het team is nu stabiel. 2.3 De AVG sluit, voordat de beslissing genomen wordt om over te gaan tot het voorschrijven van psychofarmaca, somatische klachten uit. De apotheker meldt interacties en contra-indicaties en neemt direct contact op met AVG bij vragen. Bronnen - cliëntvertegenwoordiger; - ondersteuningsplanverantwoordelijke; - orthopedagoog; - arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG); - apotheker; - medische en cliëntdossiers; - document, genoemd in bijlage 1. 4.3 Thema 3: Evaluatie psychofarmaca Worden bij de inzet van nieuwe psychofarmaca momenten van evaluatie afgesproken en zijn de behandelaren, zorgverleners en apotheker bij de evaluatie betrokken? Is de cliënt(vertegenwoordiger) betrokken bij de evaluatie? Komt deze evaluatie terug in de dossiers van de cliënt? Is het langdurig gebruik van psychofarmaca in beeld en wordt gewerkt aan afbouw? Wordt gekeken naar de effecten van afbouw en hoe wordt dit gevolgd? Hebben de arts en de apotheker jaarlijks overleg waarin ze het medicatiegebruik van de cliënt beoordelen? Pagina 11 van 15
4.3.1 Resultaten Norm 3.1 Norm 3.2 Norm 3.3 Het gebruik van nieuwe psychofarmaca wordt minimaal driemaandelijks geëvalueerd. De zorgaanbieder voldoet aan de norm Langdurig bestaande psychofarmaca zijn in beeld en er wordt na gedacht over/gewerkt aan afbouw. De zorgaanbieder voldoet aan de norm Jaarlijks wordt door de arts en de apotheker een medicatiebeoordeling uitgevoerd bij cliënten. De zorgaanbieder voldoet grotendeels aan de norm 3.1 Zowel in het maandelijkse ZIO als in het MDO en ondersteuningsplanbespreking vindt evaluatie plaats van de psychofarmaca. De verslagen met de daarbij behorende acties zijn terug te zien in het medisch dossier en in het cliëntendossier. Daarnaast vindt een evaluatie plaats van onder andere de medicatie voorafgaand aan het jaargesprek tussen de AVG en de cliënt. De bevindingen van de AVG over gedragsproblemen, lichamelijke problemen en zintuigen worden afgestemd met de gedragsdeskundige en de ondersteuningsplanverantwoordelijke. Vervolgens komt de evaluatie in het medisch zorgplan en in het ondersteuningsplan (medische kaart). De AVG zendt de bevindingen ook aan de huisarts. Deze evaluaties zag de inspectie terug in de medische dossiers van verschillende cliënten. 3.2 Bij alle cliënten van Elivagar is getracht de psychofarmaca af te bouwen. Bij een aantal cliënten lukt het niet om het helemaal af te bouwen. Bij elk evaluatiemoment besluit het MDO of de afbouw opnieuw opgepakt wordt. De AVG maakt een schema met hele kleine stapjes voor de afbouw van psychofarmaca. De apotheker bewaakt dat deze stappen verantwoord zijn. De cliëntvertegenwoordigers zijn betrokken in het traject van de afbouw van de medicatie. Soms ondervinden de teams weerstand bij de cliëntvertegenwoordiger tegen de afbouw. De teams beoordelen multidisciplinair of er afgebouwd kan worden. Zo vindt de AVG het belangrijk dat de cliëntvertegenwoordiger en het team vertrouwen heeft in de afbouw. 3.3 Jaarlijks voeren de AVG en de apotheker gezamenlijk een medicatiebeoordeling uit. In deze medicatiebeoordeling wordt het medisch dossier van de cliënt betrokken. De uitkomsten zijn nog niet vastgelegd in het behandelplan. Pagina 12 van 15
Bronnen - cliëntvertegenwoordiger; - ondersteuningsplanverantwoordelijke; - orthopedagoog; - arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG); - apotheker; - medische en cliëntdossiers; - document, genoemd in bijlage 1. 4.4 Het aftekenen en bewaren van medicatie Tijdens haar bezoek aan DeSeizoenen, locatie Elivagar, onderzocht de inspectie twee aspecten van de medicatieverstrekking: het aftekenen en het bewaren. - Bij controle van de medicatiemap bleek dat alle medicatie op de dag van het bezoek was afgetekend; - De medicatie was afgesloten en beveiligd met een sleutel. De zalven waren niet voorzien van een datum. Pagina 13 van 15
Bijlage 1 Beoordeelde documenten - Document medicatieveiligheid DeSeizoenen, 15 oktober 2014 Pagina 14 van 15
Bijlage 2 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten Wetgeving: Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz); Veldnormen: Handreiking medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, mei 2011; Tien uitgangspunten voor gebruik van psychofarmaca bij probleemgedrag, Vilans, 2016; Kerndocument Kwaliteitskader GHZ 2017 2022, Landelijke stuurgroep kwaliteitskader gehandicaptenzorg, februari 2017. Pagina 15 van 15