Cholesterol, IK KRIJG JE ONDER DE DUIM. Een hoog LDL-cholesterol verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. 1,2 In deze brochure leest u hoe u dat verlaagt en zo het risico op een hartaanval of beroerte verkleint.
Pas onlangs gehoord dat u een te hoog cholesterol hebt? Of worstelt u er al jaren mee? U staat hierin niet alleen! Een hoog LDL-cholesterol is een zeer veel voorkomende aandoening en gaat niet vanzelf over. 3 U kunt wel zelf actief aan verlaging werken door een gezond leefpatroon en een behandelplan te volgen. In deze brochure leest u meer over een hoog cholesterol, de invloed ervan op uw lichaam en hoe u dit kunt verlagen. Ook het belang van regelmatig uw cholesterol laten controleren vooral het LDL-cholesterol of slechte cholesterol komt aan bod. Zo weet u zeker dat uw behandelplan goed werkt. Cholesterol, HET IS TIJD OM JE TE LIJF TE GAAN.
Wat is een hart- en vaatziekte? Hoe vaak komen hart- en vaatziekten voor? Hart- en vaatziekten is een verzamelnaam voor alle aandoeningen aan het hart of de bloedvaten (rond het hart maar ook elders in het lichaam). 4 Een hart- en vaatziekte begint meestal als een stille ziekte. 5 Je voelt het niet en veel mensen weten dan ook niet dat ze de ziekte hebben. Totdat er een hartaanval of beroerte optreedt. Bijvoorbeeld omdat de bloedvaten rondom het hart of naar de hersenen dan zo zijn beschadigd, dat er geen of onvoldoende bloed stroomt. DE GROTE BLOEDVATEN IN HET LICHAAM Hartaandoeningen zijn wereldwijd de meest voorkomende doodsoorzaak. 3 Ze veroorzaken elk jaar 30% van alle overlijdensgevallen, bij zowel mannen als vrouwen. Het is zelfs waarschijnlijker dat iemand overlijdt aan een hartziekte dan aan alle vormen van kanker bij elkaar. 3,6 DE 10 BELANGRIJKSTE DOODSOORZAKEN WERELDWIJD (2012) 7 hartaandoening door slechte doorbloeding beroerte chronisch obstructieve longziekten 7.4 miljoen 6.7 miljoen 3.1 miljoen infecties van de lagere luchtwegen luchtpijp-, bronchus- en longkanker HIV/aids diarreeziekten diabetes mellitus verkeersongelukken hartaandoening door hoge bloeddruk 3.1 miljoen 1.6 miljoen 1.5 miljoen 1.5 miljoen 1.5 miljoen 1.3 miljoen 1.1 miljoen
Wat vergroot mijn risico op hart- of vaatziekte? Wat is cholesterol? Er zijn verschillende factoren. Enkele voorbeelden die beheersbaar zijn of voorkomen kunnen worden: 8 hoog LDL-cholesterol hoge bloeddruk roken gebrek aan lichaamsbeweging verkeerde voeding overgewicht diabetes (type 2) Risicofactoren die niet beheersbaar zijn of voorkomen kunnen worden: hoge leeftijd geschiedenis van hartziekten in de familie Hebt u één van deze risicofactoren? Een hoog LDL-cholesterol kan worden behandeld! 10 Cholesterol is een vettige, wasachtige stof uit twee bronnen: uw lichaam en uw voeding. 9 Uw lichaam gebruikt een deel van dat cholesterol om cellen en weefsels aan te maken. De hoeveelheid cholesterol die daarvoor nodig is, maakt uw lichaam al van nature aan. Hoeveel cholesterol heb ik in mijn bloed? Uw arts kan al met een eenvoudig bloedonderzoek het cholesterol in uw bloed testen. In het testresultaat staan o.a. de volgende soorten cholesterol genoemd: 10 slecht cholesterol (LDL-cholesterol), dat hart- en vaatziekten kan veroorzaken 11 Hebt u met uw arts al over uw cholesterol en behandelplan gesproken? Laat regelmatig uw cholesterol controleren, zodat u en uw arts kunnen zien of het behandelplan succesvol is. Door vroegtijdig uw risicofactoren te verminderen of weg te nemen, vermindert u het risico op een hartaanval of beroerte. Praat erover met uw arts. Hoe u ermee moet omgaan en hoe ze kunnen worden behandeld. goed cholesterol (HDL-cholesterol), dat hart- en vaatziekten kan voorkomen
Wat als mijn LDL-cholesterol hoog is? Hoe verminder ik het risico op een hartaanval of beroerte? Dit slechte cholesterol kan zich als vettige ophopingen (plaques) afzetten in uw slagaders. 12 Na verloop van tijd kunnen hierdoor uw slagaders vernauwen of blokkeren, waardoor de bloedstroom trager wordt of stopt. Soms kunnen de plaques openbarsten en kan een bloedvat plotseling helemaal geblokkeerd raken, waardoor er een hartaanval of beroerte optreedt. 9 LANGDURIGE OPBOUW VAN PLAQUES IN EEN SLAGADER 1 2 Hoe hoger uw risico, des te lager uw LDL-cholesterol moet zijn. 13 Voor iedere procent daling van uw LDL-cholesterol, neemt de kans op een hartaanval of beroerte met een procent af. Als uw LDL-cholesterol met 20% daalt, vermindert het risico op een hartaanval of beroerte ook met 20%. 13 Hebt u met uw arts besproken dat uw cholesterol beter lager kan zijn? Weet u hoe hoog uw LDL-cholesterol is? Dan weet u beter hoe hoog uw risico is op het krijgen van een hart- of vaatziekte. 1 3 4 VERLAGING LDL-CHOLESTEROL laag LDL-cholesterol LAGER RISICO op hartaanval of beroerte Slagaderwand Plaques
Hoe verlaag ik mijn LDL-cholesterol? Wat gebeurt er als ik een hoog LDL-cholesterol blijf houden? Maak gezonde keuzes en pak aandoeningen aan. 14 Gezonde keuzes: eet regelmatig, calorie-arm en gevarieerd (zie: www.voedingscentrum.nl) let op uw gewicht (gewicht : lengte 2 < 27) doe dagelijks aan lichaamsbeweging rook niet drink weinig of geen alcohol Hebt u geprobeerd om uw familie of vrienden over te halen om deze stappen samen te zetten? Een gezonde voeding en levensstijl zijn altijd een goed begin voor het verlagen van het LDL-cholesterol. De meeste mensen moeten daarnaast een geneesmiddel innemen. 15 Statines zijn het meest gebruikte type geneesmiddel voor het verlagen van het slechte LDL-cholesterol. Statines voorkomen dat uw lichaam cholesterol maakt, waardoor het daalt. Statines verlagen ook het risico op een hartaanval of beroerte. 13 Als het cholesterol ondanks leefstijlaanpassingen en medicatie toch te hoog blijft, kan een arts besluiten aanvullende maatregelen te nemen. 13 Voorkomen of behandelen van medische aandoeningen: laat regelmatig uw cholesterol onderzoeken houd uw bloeddruk in de gaten verlaag uw cholesterol houd uw diabetes onder controle bespreek met uw arts een behandelplan neem uw geneesmiddel in zoals voorgeschreven Uit recente studies met statines is gebleken dat vettige ophopingen in uw slagaders weer kunnen afnemen door uw cholesterol te verlagen. 16
Een hoog LDL-cholesterol verhoogt het risico op hart- en vaatziekten 2 Het kan leiden tot vetafzetting in bloedvaten, waardoor de bloedstroom vertraagt of zelfs stopt 12 Met gezonde voeding, een actieve levensstijl en medicijnen kunt u een hoog cholesterol onder de duim krijgen 15 Bespreek met uw arts welk behandelplan bij u past. NL-P-145-1215-120286 Referenties 1. Sharrett AR, Ballantyne CM, Coady SA, et al. Coronary Heart Disease Prediction From Lipoprotein Cholesterol Levels, Triglycerides, Lipoprotein(a), Apolipoproteins A-I and B, and HDL Density Subfractions. The Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC) Study. Circulation 2001;104:1108-1113 2. Meagher EA. Addressing Cardiovascular Disease in Women: Focus on Dyslipidemia. J Am Board Fam Pract. 2004;17:424 37 3. WHO CVD Fact Sheet 2013, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs317/en/; accessed on: 16 june 2014 4. Martin SS, Blumenthal RS, Miller M et al. LDL Cholesterol: The Lower the Better. Med Clin North Am. 2012; 13 26 5. The Heart Foundation Disease Statistics, http://www.theheartfoundation.org/heart-disease-facts/ heart-disease-statistics/; accessed on 26 june 2014 6. WHO The top 10 causes of death 2012, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/; accessed on 5 may 2015 7. WHO CVD Atlas Risk Factors Accessed, http://www.who.int/cardiovascular_diseases/en/cvd_ atlas_03_risk_factors.pdf?ua=1; accessed on 8 december 2015 8. NHLBI NIH What Is Cholesterol?, http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/hbc/printallindex.html; accessed on 24 june 2014 9. Heart.Org: How To Get Your Cholesterol Tested, http://www.heart.org/heartorg/conditions/ Cholesterol/SymptomsDiagnosisMonitoringofHighCholesterol/How-To-Get-Your-Cholesterol-Tested_ UCM_305595_Article.jsp; accessed on 18 june 2014 10. NIH Cholesterol at a Glance, NIH Publication No. 09-7424. August 2009 11. Rader DJ, Daugherty A. Translating molecular discoveries into new therapies for atherosclerosis. Nature. 2008; 451(7181):904-13 12. Grundy SM, Cleeman JI, Bairey Merz CN. Implications of Recent Clinical Trials for the National Cholesterol Education Program Adult Treatment Panel III Guidelines. Circulation. 2004;110:227-239 13. CDC Prevention of Heart Disease 2013, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion (/nccdphp), Division for Heart Disease and Stroke Prevention (/dhdsp); 9 may 2013 14. Heart.Org: Drug Therapy for Cholesterol, http://www.heart.org/heartorg/conditions/cholesterol/ PreventionTreatmentofHighCholesterol/Drug-Therapy-for-Cholesterol_UCM_305632_Article.jsp; accessed 27 june 2014 15. Nissen SE, Tuzcu EM, Schoenhagen, P; for the REVERSAL Investigators. JAMA. 2004;291:1071-1080 16. Nissen SE, Nicholls SJ, Sipahi I et al. Effect of Very High-Intensity Statin Therapy on Regression of Coronary Atherosclerosis; The ASTEROID Trial. JAMA. 2006;295:1556-1565