Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit

Vergelijkbare documenten
NVLF Congres, Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane

Auditieve verwerkingsproblemen

Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen Hanzehogeschool Margreet Luinge

Auditieve verwerkingsproblemen: behandeling in het kader van taal-, leesen spellingproblemen

Spraak & Taal Ambulatorium

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie

TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers

Onderzoek naar de relatie tussen dyslexie en centraal auditieve verwerkingsprocessen. Celine Bernaerdt Audioloog

Diagnostiek en behandeling

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie

SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Informatie en advies voor de praktijkbegeleider

WELKOM. Presentatie Siméa Congres. Esther van Niel. 13 april 2012

Diagnostiek van auditieve verwerkingsproblemen op het audiologisch centrum; evaluatie van een procedure

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie

"Een goede oude dag, zo doen wij dat..."

Signalering VHZARTIKELEN. van auditieve verwerkingsproblemen

Waar kunt u nu aan merken dat uw kind niet goed hoort of moeite heeft met luisteren?

Luisteren in nieuwe Context (LinC)

Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind

Problemen in de spraak- en taalontwikkeling consensus, signalering & follow-up

Producten. Onderwijs. Zorg. Audiologisch Centrum - Multidisciplinaire diagnostiek. - Basis- en voortgezet onderwijs Cluster 2 - Ambulante begeleiding

(Vermoedelijke) problemen in de auditieve verwerking: overzicht van de literatuur en internationaal standpunt Studiedag Hogeschool VIVES, Brugge

Invuldatum leerling dossier: 1. School en leerling gegevens. 2. Gegevens leerling. Naam school adres Postcode en plaats

Ontwikkelingen. Audiologisch Centrum Rotterdam. Marco van Es Mieke Vermeulen

Experts in diagnostiek

Makkelijk lezendag. Madelon Boxman en Miriam Helsper Leerkracht en Logopedist Mei 2019

Kinderen horen beter met FM

AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek

Gehoorverlies bij kinderen

Audiologisch centrum, spraaktaalteam

FICHE 5: Ga auditieve informatieverwerking

Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen

Dubbeldiagnose dyslexie en dysfatische ontwikkeling. Parallelsessie C: Dubbeldiagnoses: dubbele zorg? Januari 2012 Petra van de Ree

Professionele perspectieven betreffende AVP Resultaten van Focusgroepenonderzoek

Workshop Kindgesprekken ONderWIJZEnde Woensdag

Maarten heeft een fors perceptief gehoorverlies. Sanne heeft auditieve verwerkingsproblemen.

Ontwikkeling van het Dutch Position Statement Auditieve verwerkingsproblemen Ellen de Wit, Karin Neijenhuis en Margreet Luinge

Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend:

Behandeling van spraak- en taalstoornissen bij kinderen met een cluster 2 indicatie

Nee, dat kon ze niet heel triest, maar zo liggen de feiten op dit moment. De besluiten

Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016

Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling Hoofdstuk 2 Ontwikkelingsdysfasie

Inclusie Rating Scale voor Slechthorende Leerlingen

Professionele perspectieven betreffende. Resultaten van Focusgroepenonderzoek AVP. Dr. Karin Neijenhuis Drs. Ellen de Wit. Dr.

Werkbijeenkomst intern begeleiders

Autisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016

VERSLAG M-DECREET DEEL I : ATTEST IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING OUDERS CLB. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Voor- en achternaam

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen

Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI

Zo hoor ik. Een kijkje in het leven van jonge kinderen met gehoorverlies.

Structuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren

Perceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie

Effectiviteit van training bij kinderen met auditieve verwerkingsproblemen

Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord. Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland

Libra R&A Audiologie. Dyslexie. Onderzoek, advies en behandeling

Dyslexie en Hoogbegaafdheid

Executieve functies, wat zijn dat:

Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen. Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012

Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling

Van Nul tot Taal. Doelgericht stimuleren van taal en communicatie

De Voorde. School Ondersteunings Profiel (SOP) SO De Voorde Hoofdgebouw: Bazuinlaan EE Rijswijk Tel

Hét Kindzorgcentrum waar je wijzer wordt. Op weg naar oplossingen

WEEKBRIEF 31ste jaargang nr januari Reijmerweg HG Renkum Tel

OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST

Communicatie bij afasie

Het verstaan van spraak door kinderen van 8, 9, 10 en 11 jaar

Communicatie bij afasie

Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal

Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening

Werkgeheugen en executieve functies. Opzet presentatie. 1. Executieve functies. 1. Executieve functies. 1. Werkgeheugen. 1.

Solo apparatuur in de klas. Erwin Baas, Margot Willemsen & Simea, april 2016

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum

SLECHTHORENDHEID IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS. Informatiepakket slechthorenden

SO/??/1105/3000/Fotografie: Peter Strating. Onderwijs en Ambulante Begeleiding in Cluster 2

Format Schoolondersteuningsprofiel Primair Onderwijs Almere. 1. Gegevens van de school. Naam de school Obs De Ontdekking

De link tussen Educatie en Edulink?

Het ABC van de leerstoornissen

The development of ToM and the ToM storybooks: Els Blijd-Hoogewys

Dyslexie valt als voldaan wordt aan de criteria onder de zorgverzekeringswet, waardoor kinderen gebruik kunnen maken van de vergoedingsregeling voor

VLIR- Seminar 28 mei 2013

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet.

Workshops en lezingen

Iedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor.

Simea 11 april 2019 Inhoud

Wie zijn wij? Werkwijze

Auditieve verwerking. Auditieve verwerking. Inleiding. Inleiding. Inleiding. Griet De Smet. Verschil tussen Horen Verstaan

Betrokken naar oplossingen

Protocol Audiologische Diagnostiek. NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa

Intakeformulier Nieuwe leerlingen

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider

Dutch Position Statement Kinderen met Luisterproblemen

Aanmeldformulier voor 18-

DE DIENSTEN AMBULANTE BEGELEIDING IN DE REGIO ZEELAND BUNDELEN HUN CURSUSAANBOD de Korre ALLE EXPERTISE BIJEEN, EEN HELE ZORG MINDER!

Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Voor slechthorende en dove stagiaires

Slechthorendheid bij ouderen

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP

Transcriptie:

Auditieve verwerkingsproblemen Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit

Deze workshop 1. Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen (AVP)? (definities, controverse, kenmerken in de klas) 2. De leerkracht & AVP 3. Huidige stand van diagnostiek 4. Handelingsgerichte adviezen 5. Vragen en afsluiting 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 2 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Wat zijn AVP?: Casus Geert De juf van Geert (7 jaar) maakt zich zorgen over zijn taalbegrip. Zij heeft in de klas het idee dat Geert niet alle mondelinge instructies goed begrijpt. Vaak moet ze dingen die in de klas gezegd worden nog eens extra herhalen voor Geert. Moeder herkent dit probleem. Ook thuis heeft Geert vaak moeite met het opvolgen van mondelinge opdrachten en instructies. Als zij aan Geert vraagt om naar de gang te gaan, zijn schoenen aan te trekken en daarna zijn jas te pakken dan vindt zij hem later in de gang met alleen zijn schoenen aan. Daarnaast valt het haar op dat Geert heel vaak huh zegt. Hij lijkt vaak Oost-Indisch doof te zijn. 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 3 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Wat is hier het probleem? Taalbegrip? Gehoor? Aandacht? Gedrag? Intelligentie? Geheugen? Leervermogen? Auditieve verwerking? 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 4 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Focusgroep logopedisten: gedrag van een kind met AVP? 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 5 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen? Wat we niet doen met wat we horen (Katz et al., 1992) Problemen in het horen en spraakverstaan, ondanks een normaal gehoor op basis van standaard (toonen spraak) audiometrie. Deze problemen zijn specifiek voor de auditieve modaliteit en onafhankelijk van mentale vaardigheden (Neijenhuis, 2003) 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 6 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen? ASHA (1996 & 2005): Auditieve verwerkingsstoornis is een stoornis in één of meer van de processen van: - lokalisatie en lateralisatie van geluid; - auditieve discriminatie; - auditieve patroonherkenning; - verwerking van temporele aspecten van het auditieve signaal; - Verstaan van spraak in achtergrondlawaai 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 7 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Co-morbiditeit ADHD Leerproblemen AVP SLI / ESM Dyslexie Autisme (ASS) 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 8 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Controverses Definitie Zijn AVP een unieke en herkenbare klinische entiteit? Diagnose Kunnen AVP onderscheiden worden van spraaktaalproblemen, dyslexie, ADHD, autisme? Behandeling Heeft behandeling van de auditieve verwerkingsvaardigheden effect? 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 9 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Logopedische aanpak AVP RAAK project Lectoraat Transparante Zorgverlening Hanzehogeschool Groningen Aanleiding: Versnippering kennis AVP Actuele kennis AVP bereikt amper de professional / veel vragen vanuit het logopedisch werkveld Verwijsmogelijkheden niet helder 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 10 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Film AVP 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 11 Lectoraat Transparante Zorgverlening

De leerkracht & AVP 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 12 Lectoraat Transparante Zorgverlening

AVP in de klas Wat het kind niet doet met wat het wel kan horen. http://www.kwadrant.org/pers/informatieover/thuisbehandeling/gezinsbehandeling/default.aspx 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 13 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Wat doe je bij een vermoeden van AVP? In kaart brengen wanneer de problemen zich voordoen Checklist van Keith CHAPS Handelingsverlegen? 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 14 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Checklist Keith 11 criteria Gedrag als slechthorend kind Moeite met spraakverstaan in rumoer 3 voorwaarden Minimaal 4 criteria aanwezig Langer dan 6 maanden Auditieve vaardigheden slechter dan verwacht 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 15 Lectoraat Transparante Zorgverlening

(deel van) CHAPS 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 16 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Hoe zouden jullie handelen bij Geert? (onderwijszorgbehoeften) De leerling heeft behoefte aan: -Een leerkracht die -Instructie die -Ruimte die. -Taken die -Activiteiten die.. -Tijd voor.. -Ondersteuning bij. -Een organisatie die. -Groepsgenoten die.. -Andere behoeften:. 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 17 Lectoraat Transparante Zorgverlening

De juf van Geert (7 jaar) maakt zich zorgen over zijn taalbegrip. Zij heeft in de klas het idee dat Geert niet alle mondelinge instructies goed begrijpt. Vaak moet ze dingen die in de klas gezegd worden nog eens extra herhalen voor Geert. Moeder herkent dit probleem. Ook thuis heeft Geert vaak moeite met het opvolgen van mondelinge opdrachten en instructies. Als zij aan Geert vraagt om naar de gang te gaan, zijn schoenen aan te trekken en daarna zijn jas te pakken dan vindt zij hem later in de gang met alleen zijn schoenen aan. Daarnaast valt het haar op dat Geert heel vaak huh zegt. Hij lijkt vaak Oost-Indisch doof te zijn. 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 18 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Hoe te handelen? Gehoor Leerling bespreken Keith / CHAPS OZB bepalen 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 19 Lectoraat Transparante Zorgverlening

OnderwijsZorgBehoeften voorbeelden De leerling heeft behoefte aan: Een leerkracht die - Aandacht vraagt en vasthoudt (hoe?) - Duidelijk spreekt - Overdreven kan intoneren en pauzeren tussen zinsdelen - Het spreektempo vertraagt Instructie die - Zo kort mogelijk is (enkelvoudige zinnen) - Visueel wordt ondersteund Ruimte die - een goede akoestiek heeft (weinig echo) - Rustig is 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 20 Lectoraat Transparante Zorgverlening

OZB voorbeelden De leerling heeft behoefte aan: Tijd voor - Formuleren van antwoorden Ondersteuning bij - Auditieve taken - Het vasthouden van de aandacht Groepsgenoten die - Hulp bieden (als het gevraagd wordt) - Rustig werken Andere behoeften: - Preteaching op inhoud 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 21 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Links Taalexpert.nl CHAPS / Checklist Keith: http://www.auris.nl/home/audiologischcentrum/infor matie/avp/downloads/pages/default.aspx 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 22 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Dan nog even dit Meld je aan bij de digitale AVP community op www.taalexpert.nl Discussieer mee over AVP Of volg ons via 01-12-2011 Logopedische aanpak AVP 23 Lectoraat Transparante Zorgverlening

Bedankt voor uw aandacht! Contact: m.r.luinge@pl.hanze.nl