Bijlagen Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen

Bijlagen Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023

Bijlagen 1. Verklarende woordenlijst,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,4 2. Wet- en regelgeving,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,8 3. Overzicht gemalen,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,12 4. Overzicht persleidingen,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,18 5. Overzicht mechanische riolering,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,22 6. Overstorten en regenwateruitlaten,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,24 7. Doelen, Functionele Eisen, Maatstaven en Meetmethoden (DoFeMaMe),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,30 8. Geplande rioolvervanging 2018-2023,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,32 9. Grondwaterbeleid,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,34 10. Exploitatie en onderzoeken,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,50 11. Totaalkostenoverzicht,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,56 12. Reacties van derden,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,58 2 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 3

Bijlage 1: Verklarende woordenlijst aansluitvergunning afvalwater afvoerend oppervlak basisrioleringsplan (BRP) bemalingsgebied beoordelen bergbezinkbassin berging bergingsverlies boekwaarde classificatie dg DIALOG Riolering droogweerafvoer (dwa) drukriolering DoFeMaMe dwa-rioolstelsel waterkwaliteitsspoor externe overstort functiegericht rioolbeheer gemengd rioolstelsel gescheiden rioolstelsel hittestress hydraulisch hydraulische berekening IBA ideaalcomplex ingrijpmaatstaf inspectie vergunning op grond van de aansluitverordening en de Wvo die wordt afgegeven door het zuiveringsschap voor de aansluiting op de rioolwaterzuiveringsinrichting (RWZI) alle water waarvan de houder zich - met het oog op de verwijdering daarvan - ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen (opmerking: hieronder wordt dus ook afvloeiend regenwater begrepen) het naar de riolering afwaterende oppervlak Dit is een plan dat de grondslagen voor de aanleg, de verbetering of de vervanging van riolering in een bestaand of nieuw rioleringsgebied aangeeft. Het plan bevat o.a. een beschrijving en aanduiding op tekening van de onderdelen waaruit de riolering bestaat of zal bestaan, hydraulische berekeningen en vuiluitworpberekeningen en een opsomming van de maatregelen die zullen worden getroffen om de riolering te laten voldoen aan de gestelde eisen. een rioleringsgebied waaruit het afvalwater door een gemaal wordt verwijderd het toetsen van een parameter aan de bijbehorende maatstaf en het geven van een oordeel over de uitkomsten van de toetsing reservoir voor de tijdelijke opslag van afvalwater waarin tevens slibafzetting plaatsvindt met een voorziening om het slib te kunnen verwijderen en waaruit overstortingen kunnen plaatsvinden de inhoud van de riolering uitgedrukt in m3 of mm/ha de vermindering van berging door permanente vulling in de riolering als gevolg van verzakkingen De boekwaarde of boekhoudkundige waarde is de waarde van activa zoals ze op de balans staan genoteerd. De boekwaarde is gelijk aan de aanschafwaarde minus de afschrijvingen. de indeling van toestandsaspecten in klassen het computerprogramma voor rioleringsbeheer de hoeveelheid afvalwater die per tijdseenheid in een droog-weersituatie via het rioolstelsel wordt afgevoerd riolering waarbij het transport plaatsvindt door middel van pompjes en persleidingen Doelen, Functionele eisen, Maatregelen en Meetmethoden. De doelen van de riolering worden hierin uitgewerkt, geconcretiseerd en meetbaar gemaakt. zie vuilwaterrioolstelsel onderdeel van het tweesporenbeleid van waterkwaliteitsbeheerders gericht op het tot een bepaald niveau terugbrengen van de emissies (vuiluitworp) uit een rioolstelsel, ongeacht de werkelijke waterkwaliteit rioolput voorzien van een overstortdrempel die loost buiten het in beschouwing genomen rioolstelsel, meestal op oppervlaktewater het verantwoord en gedifferentieerd verlengen van de levensduur van riolering, rekening houdend met de functie rioolstelsel, waarbij afvalwater inclusief ingezamelde neerslag door 1 leidingstelsel wordt getransporteerd rioolstelsel, waarbij afvalwater exclusief neerslag door een leidingstelsel wordt getransporteerd en neerslag door een afzonderlijk leidingstelsel rechtstreeks naar oppervlaktewater wordt afgevoerd hittestress ontstaat als mensen door hoge temperaturen en luchtvochtigheid niet meer in staat zijn de lichaamstemperatuur te regelen. Dit heeft gevolgen voor de gezondheid. waarbij van de leer van de praktische toepassing van waterbeweging gebruik wordt gemaakt het door rekenen bepalen van het hydraulisch functioneren van een rioolstelsel Individuele Behandeling Afvalwater. Het is een systeem dat het huishoudelijk afvalwater zuivert van één object. een financieringsvorm zonder leningen en rentelasten voor de investeringen, en dat op langere termijn een positievere rioolheffing biedt voor de burgers grenstoestand waarbij ingrijpen in de actuele toestand noodzakelijk is en waarbij maatregelen moeten worden opgesteld het waarnemen, herkennen en beschrijven van de toestand IOR Inrichting Openbare Ruimte POR Projecten Openbare Ruimte SB Stad en Buiten SO Specialisten Openbaar Gebied BOR Beheer Openbare Ruimte lekkage het intreden of uittreden van water via voegen, scheuren, langs inlaten of door de buiswand maatstaf grenswaarde (getalsmatig) op basis waarvan geconcludeerd wordt of aan een functionele eis wordt voldaan mitigerende maatregelen maatregelen die erop gericht zijn om negatieve effecten van een besluit of feitelijk handelen te voorkomen of te reduceren obstakels voorwerpen in het riool die geen functie in rioleringstechnische zin hebben en geen deel uitmaken van een normale afvalwaterstroom onderhoud herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij de toestand van objecten ongewijzigd gehandhaafd wordt onderzoek het verzamelen, ordenen, analyseren en verwerken van gegevens, zodanig dat informatie kan worden afgeleid over de toestand en het functioneren van de buitenriolering optimalisatiestudie afvalwater (OAS) een uitvoeringsplan om gezamenlijke doelen voor emissies en waterkwaliteit te realiseren, tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. Naast winst (voor het milieu en in maatschappelijke kosten) levert een OAS meer inzicht op in het functioneren van het afvalwatersysteem overstorting de lozing van afvalwater via een overstortdrempel naar oppervlaktewater overstortput rioolput voorzien van een overstortdrempel randvoorziening vloeistofdichte voorziening als onderdeel van het rioolstelsel die als doel heeft de lozing van vuil uit het rioolstelsel op oppervlaktewater te verminderen regenwaterriool riool alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag regenwaterrioolstelsel rioolstelsel alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag renovatie herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een ingrijpende toestandswijziging wordt doorgevoerd; evenaren technische staat van nieuwaanleg reparatie herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij een beperkte toestandswijziging wordt doorgevoerd riolering het samenstel van riolen, rioolputten en bijbehorende voorzieningen voor de inzameling en het transport van afvalwater riool samenstel van buizen tussen twee putten bestemd voor de inzameling en/of het transport van afvalwater rioolput constructie toegang gevend tot het rioolstelsel (te herkennen aan gietijzeren deksels in de weg) rioolwaterzuiveringsinrichting het totaal van de grond, gebouwen en apparatuur voor de zuivering van afvalwater (RWZI) riothermie gebruik van warmte uit het riool rwa-riool zie regenwaterriool rwa-rioolstelsel zie regenwaterrioolstelsel scheuren het geheel van scheuren, barsten en breuken verbeteren het aanpassen van het oorspronkelijke functioneren vervangen herstel van het oorspronkelijke functioneren, waarbij het bestaande object wordt verwijderd en een nieuw gelijkwaardig object wordt teruggeplaatst voorziening een voorziening is boekhoudkundig een grootboekrekening waarop meestal periodiek bedragen worden gestort met als oogmerk het saldo op enig moment in de toekomst aan te wenden voor het doel waar de voorziening oorspronkelijk voor gevormd werd, bijvoorbeeld groot onderhoud of oninbare vorderingen. vuilwaterriool droogweerafvoer (dwa) is het rioolstelsel voor afvalwater; afvalwater gaat rechtstreeks naar rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) werk met werk maken Werkzaamheden van riolering combineren met andere ruimtelijke initiatieven of ontwikkeling als wegbeheer, groen, verkeer etc. zodat de kosten en overlast beperkt worden en functies optimaal gecombineerd worden (meerwaarde). 4 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 5

Bijlage 1: Verklarende woordenlijst Afkoppelen Oorspronkelijk letterlijk het afkoppelen van straten, daken en ander verhard oppervlak dat op een gemengd stelsel loosde. Nu ook in gebruik voor nieuwbouwsituaties met bijvoorbeeld infiltratieriolen, wadi s of infiltratiekoffers. Vaak vindt afkoppelen gedeeltelijk plaats omdat moeilijk bereikbare plaatsen te duur zijn. Afkoppelen kost snel 20.- per m2 of meer, als dit met andere werkzaamheden gecombineerd wordt. Bergbezinkbassin Grote betonnen bassins die de afgelopen jaren voor overstorten zijn aangelegd. De werking is dubbel: er wordt water geborgen (opgeslagen). Ook bezinkt het vuil in het water voor een deel, zodat het overstortende water dat in sloot of kanaal terecht komt schoner is. Na afloop van de bui wordt het wordt het afvalwater met bezonken vuil weer via de riolering afgevoerd naar de rwzi. Afkoppelen woning Gemengd stelsel GRP Gemeentelijke rioleringsplan waarin een gemeente meestal iedere 5 of 6 jaar beschrijft wat zij wil hebben, wat ze nu heeft en wat zij dus moet doen en wat dat gaat kosten. Het is belangrijk om hier voldoende energie in te steken en als gemeenteraad op de doelen te sturen. Overstort De afvoercapaciteit van riolering naar de rwzi is beperkt. Op momenten dat het harder regent als dat de riolering kan verwerken, zal het overtollige water naar het oppervlaktewater stromen via een overstort(put). De afvoercapaciteit van overstorten is ongeveer 30 keer zo groot als die naar de zuivering. Omdat riolen veel water kunnen bergen (opslaan) en de aanleg van bergbezinkbassins verdwijnt op jaarbasis slechts 5% van al het hemelwater via de overstort, vermengd met afvalwater. Overstort kop Bargermeerkanaal Rwzi De rioolwaterzuiveringsinrichting zorgt voor de zuivering van afvalwater en is in beheer bij een waterschap. Hiervoor betalen de lozers een zuiveringsheffing. Bergbezinkbassin Gemengd stelsel Stelsel waarin huishoudelijk afvalwater en hemelwater in één buis terecht komen. Het grootste gedeelte van de Nederlandse riolering is gemengd. Bij een gemengd stelsel zijn overstorten voor de afvoer van hevige buien essentieel. Gescheiden stelsel Rioolheffing Heffing die gemeenten mogen opleggen voor het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken. De stijging van de rioolheffing komt voornamelijk door de vervangingsinvesteringen en de financieringswijze daarvan. Bron: www.rioolenraad.nl ABC van de riolering Rwzi Emmen Gescheiden stelsel Stelsel waarin afvalwater en hemelwater in aparte buizen terecht komen. Hemelwater gaat naar vijver, sloot of kanaal. Bij verbeterd gescheiden stelsel gaat het eerste gedeelte van hemelwater naar de rzwi. Omdat het vaak een beetje regent komt driekwart van alle hemelwater in de rwzi terecht. 6 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 7

Bijlage 2: Overzicht wet- en regelgeving Gemeenten en waterbeheerders (waterschappen en Rijkswaterstaat) zorgen samen voor de omgang met water in stedelijk gebied. Gemeenten zamelen stedelijk afvalwater in, waterschappen zuiveren dat water. Daarnaast maken zij samen keuzes over hoe om te gaan met afvloeiend hemelwater, grondwater en oppervlaktewater. Zij stemmen het functioneren van rioolstelsels, de rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi s) en het watersysteem op elkaar af. De zorg voor stedelijk afvalwater krijgt gestalte vanuit verschillende wetten, regels en beleidsvisies rond milieu-, water- en ruimtelijkeordeningsvraagstukken. Voor een belangrijk deel bepaalt Europese regelgeving ons rioleringsbeleid, in het bijzonder de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater en de Europese Kaderrichtlijn Water (de laatste vanwege de relatie tussen rioleringsbeheer en waterkwaliteit). Rioleringsbeheer vindt u in juridische zin terug in de Wet milieubeheer (Wm) en de daaraan gekoppelde uitvoeringsregels: het Activiteitenbesluit, het Besluit lozing afvalwater huishoudens (Blah) en het Besluit lozen buiten inrichtingen (Blbi). De Wm geeft de basis voor het rioleringsplan (GRP), de lozingsregels en de omgang met stedelijk afvalwater. Ook de in de Waterwet vastgelegde hemel- en grondwaterzorgplicht zijn relevant. Voor meer procedurele aspecten is ook de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) van belang. Bijvoorbeeld bij de vergunningverlening voor indirecte lozingen (lozingen in het gemeentelijke rioolstelsel). Voor de ruimtelijke inpassing en het bouwproces zijn de regels in respectievelijk de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en het Bouwbesluit 2012 van belang. Onderstaand staat een opsomming van wetgeving en verordeningen die van toepassing (kunnen) zijn op de zorg op het afvalwater : - Europese wet- en regelgeving - Landelijke wet- en regelgeving - Lokale wet- en regelgeving - Beheerplan Waterschap Vechtstromen - Beheerplan Waterschap Hunze en Aa s - Besluit kwaliteitseisen en monitoring water (Bkmw) - Bestuursakkoord Waterketen - Bouwverordening Gemeente - Europese richtlijn Overstromingsrisico s (ROR) - Kaderrichtlijn Water (KRW) - Lozingen op de riolering (amvb s voor bedrijven en particulieren) - Nationaal Waterplan - NBW Actueel - NEN-normen op gebied van riolering - Omgevingsvisie Drenthe - Regionaal Bestuursakkoord Waterketen 2.0 - Structuurvisie Water gemeente Emmen - Waterbeheer 21e eeuw (WB 21) - Waterketenplan Noordelijke Vechtstromen - Waterwet - Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) - Wet op Ruimtelijke Ordening (WRO) - Wet Milieubeheer - Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken - Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (WION) - Zuiveringsstrategie Hier onder staan de wetsartikelen die het meest relevant zijn voor de gemeentelijke rioleringszorg en de daarbij behorende planvorming. Zorgplicht voor stedelijk afvalwater Artikel 10.33 Wet milieubeheer 1. De gemeenteraad of burgemeester en wethouders dragen zorg voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen, door middel van een openbaar vuilwaterriool naar een inrichting als bedoeld in artikel 3.4 van de Waterwet. 2. ln plaats van een openbaar vuilwaterriool en een inrichting als bedoeld in het eerste lid kunnen afzonderlijke systemen of andere passende systemen in beheer bij een gemeente, waterschap of een rechtspersoon die door een gemeente of waterschap met het beheer is belast, worden toegepast, indien met die systemen blijkens het gemeentelijk rioleringsplan eenzelfde graad van bescherming van het milieu wordt bereikt. 3. Op verzoek van burgemeester en wethouders kunnen gedeputeerde staten in het belang van de bescherming van het milieu ontheffing verlenen van de verplichting, bedoeld in het eerste lid, voor: a. een gedeelte van het grondgebied van een gemeente, dat gelegen is buiten de bebouwde kom, en; b. een bebouwde kom van waaruit stedelijk afvalwater met een vervuilingswaarde van minder dan 2000 inwonerequivalenten wordt geloosd. 4. De ontheffing bedoeld in het derde lid kan, indien de ontwikkelingen in het gebied waarvoor de ontheffing is verleend daartoe aanleiding geven, door gedeputeerde staten worden ingetrokken. Bij de intrekking wordt aangegeven binnen welke termijn in inzameling en transport van stedelijk afvalwater wordt voorzien. Zorgplichten voor hemel- en grondwater Artikel 3.5 Waterwet 1. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor een doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater, voor zover van degene die zich daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen, redelijkerwijs niet kan worden gevergd het afvloeiend hemelwater op of in de bodem of in het oppervlaktewater te brengen. 2. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen tevens zorg voor een doelmatige verwerking van het ingezamelde hemelwater. Onder het verwerken van hemelwater kunnen in ieder geval de volgende maatregelen worden begrepen: de berging, het transport, de nuttige toepassing, het, al dan niet na zuivering, terugbrengen op of in de bodem of in het oppervlaktewater van ingezameld hemelwater, en het afvoeren naar een zuiveringtechnisch werk. Artikel 3.6 Waterwet 1. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van de beheerder of de provincie behoort. Bijlage 1 Relevante wetsartikelen In deze bijlage staan de wetsartikelen die het meest relevant zijn voor de gemeentelijke rioleringszorg en de daarbij behorende planvorming. Meer informatie over de juridische aspecten vindt u in module A2000. 2. De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, omvatten mede de verwerking van het ingezamelde grondwater, waaronder in ieder geval worden begrepen de berging, het transport, de nuttige toepassing en het, al dan niet na zuivering, op of in de bodem of in het oppervlaktewater brengen van ingezameld grondwater, en het afvoeren naar een zuiveringtechnisch werk. Gemeentelijk rioleringsplan Artikel 4.22 Wet milieubeheer 1. De gemeenteraad stelt telkens voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. 2. Het plan bevat ten minste: a. een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater als bedoeld in artikel 10.33, alsmede de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater als bedoeld in artikel 3.5 van de Waterwet, en maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, als bedoeld in artikel 3.6 van laatstgenoemde wet en een aanduiding van het tijdstip waaropdie voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b. een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a; c. een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen, bedoeld onder a en b, worden of zullen worden beheerd; d. de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a, en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e. een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. 3. Indien in de gemeente een gemeentelijk milieubeleidsplan geldt, houdt de gemeenteraad met dat plan rekening bij de vaststelling van een gemeentelijk rioleringsplan. 4. Onze minister kan, in overeenstemming met onze minister van Verkeer en Waterstaat, aan gemeenten de plicht opleggen tot prestatievergelijking ten aanzien van de uitvoering van de taak, bedoeld in artikel 10.33, alsmede de taken, bedoeld in de artikelen 3.5 en 3.6 van de Waterwet. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld over de frequentie, inhoud en omvang van de prestatievergelijking. Artikel 4.23 Wet milieubeheer 1. Het gemeentelijke rioleringsplan wordt voorbereid door burgemeester en wethouders. Zij betrekken bij de voorbereiding van het plan in elk geval: a. gedeputeerde staten; b. de beheerders van de zuiveringstechnische werken waarnaar het ingezamelde afvalwater wordt getransporteerd, en; c. de beheerders van de oppervlaktewateren waarop het ingezamelde water wordt geloosd. 8 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 9

Bijlage 2: Overzicht wet- en regelgeving 2. Zodra het plan is vastgesteld, doen burgemeester en wethouders hiervan mededeling door toezending van het plan aan de in het eerste lid, onder a tot en met c, genoemde instanties, en onze minister. 3. Burgemeester en wethouders maken de vaststelling bekend in een of meer dag- of nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden. Hierbij geven zij aan op welke wijze kennis kan worden gekregen van de inhoud van het plan. Hemel- en grondwaterverordening Artikel 10.32a Wet milieubeheer 1. De gemeenteraad kan bij verordening bepalen dat: a. bij het brengen van afvloeiend hemelwater of van grondwater op of in de bodem of in een voorziening voor de inzameling en het transport van afvalwater, wordt voldaan aan de in die verordening gestelde regels, en; b. het brengen van afvloeiend hemelwater of van grondwater in een voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater binnen een in die verordening aangegeven termijn wordt beëindigd. 2. Van de mogelijkheid, bedoeld in het eerste lid, onderdeel b, wordt geen gebruikgemaakt, indien van degene bij wie afvloeiend hemelwater of grondwater vrijkomt redelijkerwijs geen andere wijze van afvoer van dat water kan worden gevergd. Rioolheffing Artikel 228a Gemeentewet 1. Onder de naam rioolheffing kan een belasting worden geheven ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: a. de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater, en; b. de inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. 2. Ter zake van de kosten, bedoeld in het eerste lid, onderdelen a en b, kunnen twee afzonderlijke belastingen worden geheven. 3. Onder de kosten, bedoeld in het eerste lid, wordt mede verstaan de omzetbelasting die als gevolg van de Wet op het btw-compensatiefonds recht geeft op een bijdrage uit dat fonds. Interbestuurlijke samenwerking Artikel 3.8 Waterwet Waterschappen en gemeenten dragen zorg voor de met het oog op een doelmatig en samenhangend waterbeheer benodigde afstemming van taken en bevoegdheden waaronder het zelfstandige beheer van inname, inzameling en zuivering van afvalwater. Hoe blijf ik op de hoogte van nieuwe wet- en regelgeving? De volledige tekst van geldende wetten vindt u op http://wetten. nl. De stukken van de Tweede en Eerste Kamer staan op https:// zoek.officielebekendmakingen.nl en www.overheid.nl. Daarnaast is er het Handboek Water, een onlinehandboek over de waterregelgeving (zie www.handboekwater.nl). Naast een beschrijving van de afzonderlijke wetten, besluiten en overige regels staan hierin de bijbehorende juridische verplichtingen aan de hand van praktijksituaties (activiteiten en thema s). Het Handboek Water komt rechtstreeks voort uit het Nationaal waterplan 2009-2015. Het is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, in nauwe samenwerking met de koepelorganisaties IPO, VNG en UvW. Het beheer ervan is in handen van Rijkswaterstaat (Infomil en de Helpdesk Water). Bron : Stichting Rioned 10 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 11

Bijlage 3a Hoofdgemalen gemengd afvalwater Gemalen Gemengd Bouwkundig Electro/mechani sch Aantal pompen Capaciteit 60 jaar investering vervanging bouwk deel 17jaar investering vervanging mech/el deel Gemalen Gemengd Bouwkundig Electro/mechani sch Aantal pompen Capaciteit 60 jaar investering vervanging bouwk deel 17jaar investering vervanging mech/el deel jaar jaar st m3/h Vervangingsjaar Kosten ex BTW Vervangingsjaar Kosten ex BTW Rademakerstraat 1970 1995 2 st droog Verlagen naar opgesteld 90 2030 80.000 2017 65.000 Eerste verbindingsweg 1970 1995 Verlagen naar Vijzel 50 2030 95.000 2017 70.000 Foxel 1972 1996 1 10 2032 15.000 2017 20.000 Westeliike Doorsnede 1973 1996 2 30 2033 30.000 2017 30.000 Scholtenskanaal 1976 1996 1 10 2036 15.000 2017 20.000 Oosterdiep OZ 1994 1999 2 Verhogen naar 380 2054 110.000 2017 75.000 Elzenlaan 1996 1996 2 100 2056 50.000 2017 50.000 Roswinkelerstraat 1974 1996 1 60 2034 50.000 2018 40.000 Schansstraat 1976 1996 1 25 2036 25.000 2018 30.000 Noordveenkanaal ZZ 1976 1996 2 10 2036 20.000 2018 20.000 Veenhoeksweg 1976 1997 40 2036 35.000 2018 30.000 Boterbloem 1983 1997 2 st droog opgesteld 75 2043 75.000 2018 45.000 Nieuweweg 1985 1996 1 30 2045 25.000 2018 30.000 Weerdingerkanaal ZZ 1993 1999 Vijzel 50 2053 60.000 2018 55.000 Albatrosstraat 1995 1995 2 120 2055 70.000 2018 55.000 Boerdijk 1995 1995 1 24 2055 20.000 2018 25.000 Pannekoekendijk 1996 1996 2 65 2056 50.000 2018 40.000 Drentse Mondenweg 1973 1997 1 12 2033 20.000 2019 20.000 Dennenweg 1977 1998 2 18 2037 20.000 2019 25.000 Burgemeester Mulderstraat 1977 1998 2 43 2037 40.000 2019 35.000 Penningkruid 1978 1997 2 43 2038 40.000 2019 35.000 Beekweg (NAM) 1981 1997 2 11 2041 20.000 2019 20.000 Nieuw-Amsterdamseweg 1981 1997 1 18 2041 15.000 2019 25.000 Bargerweg 1983 1997 2 5 2043 15.000 2019 15.000 Bieuwengaweg 1987 1997 2 18 2047 20.000 2019 25.000 BBL Stroomdal (Beekpunge 31) 2004 2004 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2064 300.000 2021 30.000 BBL Nieuwe Weg 141 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 200.000 2022 30.000 BBL Zijtak WZ 50 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 BBL Oosterdiep WZ 41 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 BBL Langestraat 164 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 BBL Zuidersloot 128 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 BBL N862 Nw-Dordrecht (t.h.v. James 2005 2005 Randvoorziening cookstraat 18 autoweg ) met 1 LP & 1 SP 2065 200.000 2022 30.000 BBL Mr. Ovingstraat 12 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 BBL Europaweg 100 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 BBL Verl. Oosterd. WZ (Pastoor Vroomstraat 2 ) BBL Verl. Oosterd. OZ (Posthoorn 122) BBL Eerste Kruisdiep WZ 72 BBL Erica (Verlengde Vaart NZ 72) 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2005 2005 Randvoorziening met 1 LP & 1 SP 2065 250.000 2022 30.000 2065 300.000 2022 30.000 2065 300.000 2022 30.000 2065 300.000 2022 30.000 jaar jaar met 1 LP st & 1 SP m3/h Vervangingsjaar Kosten ex BTW Vervangingsjaar Kosten ex BTW BBB Maatschappijweg (Streng 30) Randvoorziening 2005 2005 met 1 LP & 1 Spoelklep BBB 2e Bokslootweg (Tweede Randvoorziening Bokslootweg 8 en 10) 2005 2005 met 2 LP & 2 Spoelklep 2065 450.000 2022 60.000 2065 750.000 2022 75.000 Rietplas 2006 2006 2 50 2066 45.000 2023 40.000 De Veste 2006 2006 1 15 2066 15.000 2023 25.000 Jhr.MWC de Jongestraat 1982 2007 Vijzel 150 2042 75.000 2024 70.000 Businesspark Meerdijk 2008 2008 2 60 2068 50.000 2025 40.000 Woonwagenkamp De Ark 2008 2008 2 40 2068 35.000 2025 30.000 Valtherlaan 1957 2009 2 40 2026 50.000 2026 35.000 Boslaan 1985 2011 2 DWA 2 RWA DWA 150 RWA 400 Samen 550 2045 450.000 2028 135.000 Weerdingerkanaal NZ 1968 2012 Vijzel 50 2029 60.000 2029 55.000 Kanaal A / Braam 1974 2013 1 25 2034 20.000 2030 25.000 Wilhelminastraat 2012 2013 2 2072 2030 Laan v/h Kwekebos 1971 2014 2 300 2031 140.000 2031 80.000 Industrieweg 1971 2014 2 107 2031 75.000 2031 50.000 Gasthuislanden 1983 2014 2 170 2043 75.000 2031 60.000 Nieuw-Amsterdamseweg - Blancke 1995 2015 1 30 2055 25.000 2032 20.000 Totalen 6.680.000 2.090.000 Gemengde gemalen Electro-mechanische investeringen Vervanging 2017 Vervanging 2018 370.000 Vervanging in 2019 200.000 Vervanging in 2020 - Vervanging in 2021 30.000 Vervanging in 2022 495.000 Vervanging in 2023 65.000 Vervanging 2024-2029 365.000 Vervanging 2030-2035 565.000 Vervanging 2036-2041 1.160.000 Totaal 3.250.000 Gemengde gemalen Bouwkundige investeringen Vervanging 2024-2029 130.000 Vervanging 2030-2035 410.000 Vervanging 2036-2041 375.000 12 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 13

Bijlage 3b Hoofdgemalen Vuilwater Vuilwater gemalen (DWA) Bouwkundig aanlegjaar Electro/mechani sch aanlegjaar Aantal pompen Capaciteit jaar st m3/h Vervangingsjaa r Kosten ex BTW Vervangingsjaa r Kosten ex BTW Nijbracht Zuid (VLC) (DWA+RWA) 1975 1998 3 25 2035 40.000 2018 25.000 Gantel 1980 1996 Vacuum 40 2040 75.000 2018 45.000 Derksweg 1995 1995 1 15 2055 20.000 2018 95.000 2e Boerwijk 1995 1995 1 15 2055 20.000 2018 20.000 Mosweg 1995 1995 1 15 2055 20.000 2018 20.000 Energiestraat 1976 1997 1 42 2036 40.000 2019 35.000 Kloostermanswijk 1996 1996 2 15 2056 20.000 2019 20.000 Nijbracht Noord (RWA+DWA) 1997 1997 3 117 + 2x35 2057 100.000 2019 35.000 Carboonlaan 1983 1997 2 16 2043 30.000 2020 20.000 Camping Zandpol 1983 1998 2 10 2043 25.000 2020 20.000 Postweg (bij Veenmuseum) 2000 2000 2 40 2060 35.000 2020 30.000 Stroomdal 1998 2004 2 10 2058 20.000 2021 20.000 Veenschapswijk 2002 2002 2 50 2062 50.000 2021 35.000 Berkenlaan 1981 2005 Vacuum 30 2041 60.000 2022 35.000 Peelstraat 1981 2005 Vacuum 30 2041 75.000 2022 40.000 Beekweg ( 2 vacuumtanks) 1981 2005 Vacuum 25 2041 100.000 2022 50.000 Ericasestraat 1981 2005 Vacuum 30 2041 60.000 2022 35.000 Verl. Oosterdiep NZ 1981 2005 Vacuum 30 2041 60.000 2022 35.000 Verl. Oosterdiep ZZ 1981 2005 Vacuum 30 2041 60.000 2022 35.000 Mandenbroek 2005 2005 2 12 2065 20.000 2022 20.000 Postweg 2 (bij Koetsier) 2005 2005 2 12 2065 35.000 2022 20.000 Rundedal 1 (Pitrus/Moerasrus) 2005 2005 2 25 2065 30.000 2022 20.000 Noorderwerf (RWA+DWA) 2005 2005 3 1x15 + 2x10 2065 20.000 2022 20.000 Het Ambacht 2006 2006 2 80 2066 35.000 2023 35.000 Bergweg 1976 2008 2 25 2036 25.000 2025 25.000 Kapitein Antiferstraat 2003 2003 3 3x25 2063 30.000 2025 25.000 Rundedal 2 (bij Runde) 2009 2009 2 15 2069 25.000 2026 20.000 Delftlanden (RWA + DWA) 2009 2009 1xRWA en 2xDWA 60 jaar investering vervanging bouwk deel 1x30 + 2x60 2069 40.000 2026 30.000 Koppelwijk/Maatschappijwijk (RWA+DWA) 2010 2010 2 15 2070 40.000 2027 30.000 Phileas Foggstraat (RWA+DWA) 1998 2012 2 175 2058 100.000 2029 40.000 Vastenow 2012 2012 2 15 2072 40.000 2029 25.000 Splitting - Dagpauwoog 1996 2013 2 30 2056 45.000 2030 25.000 Verlengde Vaart zz (2 vacuumtanks) 1981 2014 Vacuum 30 2041 100.000 2031 50.000 Vierslagen 1 1985 2015 2 40 2045 45.000 2032 30.000 Kanaalweg 16 1995 2015 2 25 2055 25.000 2032 20.000 Totaal 1.565.000 1.085.000 17jaar investering vervanging mech/el deel DWA gemalen mechanisch - electrische investeringen Vervanging in 2018 205.000 Vervanging in 2019 90.000 Vervanging in 2020 70.000 Vervanging in 2021 55.000 Vervanging in 2022 310.000 Vervanging in 2023 35.000 Vervanging 2024-2029 195.000 Vervanging 2030-2035 125.000 Vervanging 2036-2041 765.000 Totaal 1.850.000 DWA gemalen Bouwkundige investeringen Vervanging 2024-2029 - Vervanging 2030-2035 40.000 Vervanging 2036-2041 385.000 14 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 15

Bijlage 3c Hoofdgemalen regenwater Regenwater + Grondwater gemalen Bouwkundig Electro/mechanisc h Aantal pompen Capaciteit 60 jaar investering vervanging bouwk deel 17jaar investering vervanging mech/el deel jaar jaar st m3/h Vervangingsjaar Kosten ex BTW Vervangingsjaar Kosten ex BTW Nautilusstraat 1994 1994 1 50 2054 45.000 2020 30.000 Hoenderkamp 1995 1995 1 12 2055 25.000 2020 20.000 Gorzenveld 1996 1996 1 12 2056 25.000 2020 20.000 Splitting 2 1996 1996 1 60 2056 35.000 2020 30.000 Pollux 1998 1998 2 33 2058 30.000 2020 30.000 Columbusstraat 1995 1995 1 10 2055 25.000 2021 20.000 Tunnel Waanderveld 1999 1999 1 25 2059 25.000 2021 20.000 Griekenlandlaan 1985 1997 2 10 2045 20.000 2022 20.000 Klaverakker 1985 1997 2 35 2045 25.000 2022 25.000 Veilingstraat 1995 1995 1 15 2055 30.000 2022 25.000 Oostelijke Kielweg 2000 2000 1 15 2060 25.000 2022 25.000 Bargeres - fietstunnel 1978 2007 1 10 2038 25.000 2024 20.000 Tunnel Nieuw-Amsterdamsestraat 2012 2012 2 285 2072 75.000 2029 35.000 Maatschappijweg (Spil-Streng) 2012 2012 2 60 2072 40.000 2029 35.000 Rondweg 1988 2013 2 150 2048 35.000 2030 35.000 Pieter de Keyserstraat 1989 2013 2 100 2049 35.000 2030 35.000 Onderdoorgang A37 Klazienaveen 2014 2014 2 st (samenloop) 126 enkel 188 samenloop 2074 75.000 2031 45.000 Rondweg / fietstunnel Barger- Oosterveld 1970 2015 2 75 2030 30.000 2032 25.000 Jagersweg 1995 2015 2 16 2055 20.000 2032 25.000 Tunnel Hondsrugweg Noord 2015 2015 2 st (samenloop) 350 2075 75.000 2032 75.000 Tunnel Hondsrugweg Zuid 2015 2015 2 st (samenloop) 350 2075 75.000 2032 75.000 Viaduct Rondweg - Stadionsweg 2015 2015 2 250 2075 75.000 2032 45.000 Totalen 870.000 715.000 RWA gemalen Electro-mechanische investeringen Vervanging in 2018 - Vervanging in 2019 - Vervanging in 2020 130.000 Vervanging in 2021 40.000 Vervanging in 2022 95.000 Vervanging in 2023 - Vervanging 2024-2029 90.000 Vervanging 2030-2035 360.000 Vervanging 2036-2041 265.000 Totaal 980.000 RWA gemalen Bouwkundige investeringen Vervanging 2024-2029 Vervanging 2030-2035 45.000 Vervanging 2036-2041 25.000 16 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 17

Bijlage 4a Overzicht persleidingen gemengd afvalwater Persleidingen Gemalen Gemengd Aanlegjaar Diameter Materiaalsoort Lengte 60 jaar investering vervanging persleiding Opmerkingen jaar mm m Vervangingsjaar Kosten ex BTW Oosterdiep OZ 1994 200 pvc 40 2017 10.000,00 Valtherlaan 1957 2 x 125 pvc 425 en 130 2026 65.000,00 Rademakerstraat 1970 250 pvc 195 2030 30.000,00 Laan v/h Kwekebos 1971 315 pvc 190 2031 45.000,00 Industrieweg 1971 200 pvc 200 2031 40.000,00 Foxel 1972 125 pvc 20 2032 5.000,00 Westeliike Doorsnede 1973 125 pvc 2 x 40 2033 15.000,00 Drentse Mondenweg 1973 90 hdpe 322 2033 30.000,00 Roswinkelerstraat 1974 75 hdpe 21 2034 10.000,00 Kanaal A / Braam 1974 125 pvc 380 2034 25.000,00 Schansstraat 1976 75 hdpe 10 2036 5.000,00 Noordveenkanaal ZZ 1976 75 hdpe 35 2036 10.000,00 Veenhoeksweg 1976 125 pvc 410 2036 40.000,00 Dennenweg 1977 90 hdpe 200 2037 30.000,00 Burgemeester Mulderstraat 1977 125 pvc 815 2037 75.000,00 Penningkruid 1978 125 pvc 1000 2038 75.000,00 Beekweg (NAM) 1981 160 pvc 1500 2041 75.000,00 Nieuw-Amsterdamseweg 1981 110 pvc 10 2041 5.000,00 Boterbloem 1983 160 pvc 29 2043 10.000,00 Bargerweg 1983 110 pvc 25 2043 10.000,00 Gasthuislanden 1983 250 pvc 1100 2043 100.000,00 Nieuweweg 1985 110 pvc 12 2045 10.000,00 Boslaan 1985 300 pvc 40 2045 20.000,00 Bieuwengaweg 1987 110 pvc 40 2047 20.000,00 Albatrosstraat 1995 200 pvc 132 2055 15.000,00 Boerdijk 1995 125 pvc 103 2055 20.000,00 Nieuw-Amsterdamseweg - Blancke 1995 110 pvc 22 2055 5.000 Elzenlaan 1996 200 pvc 48 2056 15.000,00 Pannekoekendijk 1996 160 pvc 175 2056 35.000,00 BBL Stroomdal (Beekpunge 31) 2004 2064 BBL Nieuwe Weg 141 2005 2065 BBL Zijtak WZ 50 2005 2065 BBL Oosterdiep WZ 41 2005 2065 BBL Langestraat 164 2005 2065 BBL Zuidersloot 128 2005 2065 BBL N862 Nw-Dordrecht (t.h.v. James cookstraat 18 autoweg ) 2005 2065 BBL Mr. Ovingstraat 12 2005 2065 BBL Europaweg 100 2005 2065 In 2017 in jaarplan. Wordt vervangen door ø 315 pvc Persleidingen Gemalen Gemengd Aanlegjaar Diameter Materiaalsoort Lengte 60 jaar investering vervanging persleiding Opmerkingen jaar mm m Vervangingsjaar Kosten ex BTW Oosterdiep OZ 1994 200 pvc 40 2017 10.000,00 In 2017 in jaarplan. Wordt vervangen door ø 315 pvc Valtherlaan BBL Erica (Verlengde Vaart NZ 72) 1957 2 x 125 pvc 425 en 130 2026 65.000,00 Rademakerstraat BBB Maatschappijweg (Streng 30) 2005 1970 250 pvc 195 2030 2065 30.000,00 BBB 2e Bokslootweg (Tweede Bokslootweg 8 en 10) 2005 2065 Rietplas 2006 125 pvc 1235 2066 75.000,00 De Veste 2006 63 hdpe 35 2066 10.000,00 Woonwagenkamp De Ark 2008 125 pvc 45 2068 10.000,00 Businesspark Meerdijk 2008 160 pvc 420 2068 40.000,00 Eerste verbindingsweg 1970 Vijzel Scholtenskanaal 1976 Opvoergemaal Weerdingerkanaal ZZ 1993 Vijzel Jhr.MWC de Jongestraat 1982 Vijzel Weerdingerkanaal NZ 1968 Vijzel Wilhelminastraat 2012 Kan vervallen in 2020 Totalen 985.000 BBL Verl. Oosterd. WZ (Pastoor Vroomstraat 2 ) 2005 2065 BBL Verl. Oosterd. OZ (Posthoorn 122) 2005 2065 BBL Eerste Kruisdiep WZ 72 2005 2065 BBL Erica (Verlengde Vaart NZ 72) 2005 2065 18 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 19

Bijlage 4b Overzicht persleidingen vuilwater Bijlage 4c Overzicht persleidingen regenwater Persleidingen Vuilwater gemalen Aanlegjaar Diameter Materiaalsoort Lengte 60 jaar investering vervanging bouwk deel (DWA) Opmerkingen jaar mm m Vervangingsjaar Kosten ex BTW Nijbracht Zuid (VLC) (DWA+RWA) 1975 160 hdpe 950 2035 30.000 Energiestraat 1976 125 pvc 20 2036 5.000 Bergweg 1976 100 hdpe 700 2036 50.000 Gantel 1980 125 pvc 670 2040 65.000 Het Ambacht 7 1980 125 pvc 1100 2040 120.000 Berkenlaan 1981 125 pvc 900 2041 70.000 Peelstraat 1981 125 pvc 1480 2041 115.000 Beekweg ( 2 vacuumtanks) 1981 125 pvc 650 2041 50.000 Ericasestraat 1981 110 pvc 1100 2041 70.000 Verl. Oosterdiep NZ 1981 125 pvc 1715 2041 130.000 Verl. Oosterdiep ZZ 1981 125 pvc 1270 2041 100.000 Verlengde Vaart zz (2 vacuumtanks) 1981 125 pvc 1200 2041 100.000 Carboonlaan 1983 110 pvc 50 2043 10.000 Camping Zandpol 1983 90 hdpe 250 2043 25.000 Vierslagen 1 1985 160 hdpe 226 2045 25.000 Derksweg 1995 75 hdpe 12 2055 15.000 Prikt in op persl waterschap 2e Boerwijk 1995 75 hdpe 15 2055 15.000 Prikt in op persl waterschap Mosweg 1995 75 hdpe 5 2055 5.000 Kanaalweg 16 1995 110 hdpe 360 2055 35.000 Kloostermanswijk 1996 90 hdpe 60 2056 15.000 Splitting - Dagpauwoog 1996 125 pvc 515 2056 50.000 Nijbracht Noord (RWA+DWA) 1997 200 en 160 pvc 620 en 320 2057 100.000 Stroomdal 1998 90 hdpe 30 2058 5.000 Phileas Foggstraat (RWA+DWA) 1998 315 pvc 100 2058 20.000 Postweg (bij Veenmuseum) 2000 110 pvc 1115 2060 85.000 Veenschapswijk 2002 160 pvc 60 2062 10.000 Kapitein Antiferstraat 2003 160 hdpe 850 2063 85.000 Ligt nog geen persleiding Mandenbroek 2005 75 hdpe 120 2065 15.000 Postweg 2 (bij Koetsier) 2005 75 hdpe 18 2065 5.000 Rundedal 1 (Pitrus/Moerasrus) 2005 160 hdpe 410 2065 40.000 Noorderwerf (RWA+DWA) 2005 2 x 75 hdpe 200 2065 20.000 Delftlanden (RWA + DWA) 2009 125 + 160 hdpe 1115 en 1500 2069 150.000 Persleidingen Regenwater + Grondwater gemalen Rondweg / fietstunnel Barger- Oosterveld Aanlegjaar Diameter Materiaalsoort Lengte 60 jaar investering vervanging persleiding Opmerking jaar mm m Vervangingsjaar Kosten ex BTW 1970 60 pvc 40 2030 10.000 Bargeres - fietstunnel 1978 65 hdpe 20 2038 15.000 Griekenlandlaan 1985 110 hdpe 1000 2045 50.000 Klaverakker 1985 110 hdpe 210 2045 15.000 Rondweg 1988 200 pvc 275 2048 25.000 Pieter de Keyserstraat 1989 100 pvc 25 2049 10.000 Nautilusstraat 1994 160 pvc 10 2054 10.000 Hoenderkamp 1995 75 hdpe 20 2055 5.000 Columbusstraat 1995 75 hdpe 42 2055 15.000 Veilingstraat 1995 90 hdpe 75 2055 15.000 Jagersweg 1995 125 pvc 16 2055 10.000 Splitting 2 1996 75 hdpe 15 2056 5.000 Pollux 1998 160 pvc 400 2058 45.000 Tunnel Waanderveld 1999 90 pvc 70 2059 15.000 Tunnel Nieuw-Amsterdamsestraat 2012 250 hdpe 50 2072 25.000 Onderdoorgang A37 Klazienaveen 2014 200 hdpe 65 2074 30.000 Tunnel Hondsrugweg Noord 2015 315 pvc 50 2075 50.000 Tunnel Hondsrugweg Zuid 2015 315 pvc 25 2075 25.000 Viaduct Rondweg - Stadionsweg 2015 315 pvc 130 2075 35.000 Gorzenveld 1996 Opvoergemaal Oostelijke Kielweg 2000 Opvoergemaal Maatschappijweg (Spil-Streng) 2012 Opvoergemaal Totalen 410.000 Koppelwijk/Maatschappijwijk (RWA+DWA) 2010 75 hdpe 260 en 230 2070 25.000 Rundedal 2 (bij Runde) 2009 Opvoergemaal Vastenow 2012 Opvoergemaal Totaal 1.660.000 20 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 21

Bijlage 5 Mechanische riolering Mechanische riolering Bijlage 5 Uitgangspunten : * Bouwkundig en persleidingen na 60 jaar vervangen * Electro/mechanische renovatie na 20 jaar Kosten electro/mechanische renovatie per stuk 3.500 Kosten vervangen complete drukunitper stuk 8.000 Kosten persleiding vervangen per meter 50 Kosten vervangen van een bufferput in de vacuumriolering 5.000 Kosten vervangen vacuumleiding per meter 100 De mechanische renovatie van de bufferputten maakt deel uit van de exploitatie Leidinglengte persleiding Vervanging bouwkundig Vervanging electro/mecha nisch Drukriolering Aantal units Aanlegjaar Kosten excl Kosten excl st m Bouwkundig Mech/electr Vervangingsjaar BTW Renovatiejaar BTW Cluster 1983-1986 550 117150 1985 2012 2045 10.257.500 2032 1.925.000 Cluster 1989-1992 90 19170 1989 2013 2049 1.678.500 2033 315.000 Cluster 1995-1996 35 7455 1995 2015 2055 652.750 2035 122.500 Cluster 2000-2004 25 5325 2002 2015 2062 466.250 2035 87.500 Cluster 2005-2008 35 9500 2006 2006 2066 755.000 2026 122.500 Cluster 2009-2010 190 50000 2009 2009 2069 4.020.000 2029 665.000 Cluster 2011-2016 6 776 2012 2012 2072 86.800 2032 21.000 Totaal drukriolering 931 209376 17.916.800 3.258.500 Aantal bufferputten Leidinglengte vacuumleiding Vervanging bouwkundig Vacuumriolering Aanlegjaar Kosten excl st m Bouwkundig Mech/electr Vervangingsjaar BTW Cluster 1981 347 28107 1981 1981 2041 4.545.700 Cluster 1986 10 810 1986 1986 2046 131.000 Cluster 1995 8 648 1995 1995 2055 104.800 Cluster 2000-2004 5 405 2002 2002 2062 65.500 Cluster 2005-2009 10 700 2007 2007 2067 120.000 Cluster 2010-2016 12 550 2012 2012 2072 115.000 392 31220 5.082.000 22 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 23

Sweco Nederland B.V. Alle rechten voorbehouden Bijlage 6a Bijlage 6b Overstorten en regenwateruitlaten Legenda Type overstort Gemengd RWA Leidingtype vrijverval riolering DWA-Riool Drainage Nieuw-Weerdinge 01 Nieuw-Weerdinge 201093 Gemengd De Trippen 35 263192 541952 10,75 2,40 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201149 Gemengd Eerste Kruisdiep WZ 80 263126 541815 10,68 4,10 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201190 Gemengd P. Beugelstraat 14 262695 541924 10,80 3,20 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201218 Gemengd Weerdingerkanaal NZ 181 I 262998 542521 10,79 1,20 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201301 Gemengd Weerdingerkanaal NZ 121 262215 541991 10,78 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201338 Gemengd Weerdingerkanaal ZZ 79 261647 541568 10,93 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201349 Gemengd Weerdingerkanaal ZZ 103 262076 541859 10,78 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201356 Gemengd Weerdingerkanaal ZZ 96 261966 541813 10,80 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201475 Gemengd Weerdingerkanaal ZZ 5 260615 540867 10,86 1,20 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201573 Gemengd Weerdingerkanaal ZZ 205 263348 542717 10,80 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201795 Gemengd Tramwijk ZZ 37 259432 539199 11,00 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201820 Gemengd Drentse Mondenweg 23 263813 543640 10,70 1,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201843 RWA Eerste Kruisdiep WZ 80 263130 541759 10,75 2,00 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201862 Gemengd Achterdiep 30 262632 541982 10,65 2,50 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201872 RWA Weerdingerkanaal ZZ 181 263044 542513 10,59 1,41 extern 01 Nieuw-Weerdinge 201874 RWA Weerdingerkanaal ZZ 132 262516 542169 10,60 1,50 extern Roswinkel 02 Roswinkel 172 Gemengd Roswinkelerstraat 45 266025 540614 12,36 1,00 extern 02 Roswinkel 252 Gemengd Roswinkelerkanaal NZ 13 266104 540079 12,32 2,00 extern 02 Roswinkel 2 Gemengd Roswinkelerstraat 105 266820 539312 12,32 1,20 extern 02 Roswinkel 68 Gemengd Boetseweg 44 266668 540399 12,04 1,50 extern Emmer-Compascuum 03 Emmer-Compascuum 494 Gemengd Hoofdkanaal WZ 92 267757 538219 12,60 0,68 extern 03 Emmer-Compascuum 508 Gemengd Hoofdkanaal WZ 74 267623 538039 12,88 2,50 extern 03 Emmer-Compascuum 519 Gemengd Hoofdkanaal WZ 59 267459 537855 12,60 2,25 extern 03 Emmer-Compascuum 525 Gemengd Hoofdkanaal OZ 81 V 267656 538010 12,60 1,20 extern 03 Emmer-Compascuum 1887 Gemengd Oostelijke Koppelveenweg 19 267517 537300 12,51 2,12 extern 03A Emmer-Compascuum 1000035 Gemengd J. Abelnstraat 19 267263 537737 12,44 0,87 extern 03A Emmer-Compascuum 1000147 Gemengd Oosterdiep WZ 36 266855 536828 12,63 8,00 extern 03A Emmer-Compascuum 1000150 Gemengd Streng 32 266656 537645 12,22 4,00 extern 03A Emmer-Compascuum 325 Gemengd Oosterdiep WZ 206 266792 534677 13,82 1,00 extern 03A Emmer-Compascuum 284 Gemengd Westelijke Doorsnee NZ 21 265507 535557 13,69 1,00 extern 03A Emmer-Compascuum 1017 Gemengd Verlengde Scholtenskanaal OZ 93 264867 534320 12,94 1,60 extern 03B Emmer-Compascuum 1000019 Gemengd Verlengde Scholtenskanaal WZ 16 264830 536822 12,76 1,12 extern 03B Emmer-Compascuum 128 Gemengd Kanaal A NZ 196 264373 536785 12,95 1,80 extern 03B Emmer-Compascuum 143 Gemengd Kanaal B ZZ 193 264333 536995 13,02 1,25 extern 03B Emmer-Compascuum 76 Gemengd Kanaal A NZ 142 263584 536634 12,85 2,00 extern 03B Emmer-Compascuum 37 Gemengd Kanaal A NZ 109 263067 536548 12,73 2,70 extern 03E Emmer-Compascuum 940 Gemengd Kanaal B ZZ 36 261945 536534 12,00 1,00 extern 03E Emmer-Compascuum 15 Gemengd Kanaal A NZ 51 262102 536349 12,37 1,20 extern 03X Emmer-Compascuum 2104 VGS Waterhoen 8 267377 537947 11,92 2,12 extern Overzicht overstorten gemeente Emmen vgrp Emmen Opdrachtgever: Gemeente Emmen Projectnummer: Status: Definitief Datum: 4-7-2017 Schaal: 1:24 493 Formaat: A0 Getekend: TB - Gecontroleerd: JV Gemengd HWA + Drainage HWA-Riool Infiltratieriool Overstortriool Randvoorziening Transportriool 0 240 480 720 960 1 200 1 440 meter Q:\P\HOU\PRJ500\354455\4 Werkdocumenten\170303 Lijst overstorten\kaartje.mxd 4-7-2017 17:08:12 Barger-Compascuum 04 Barger-Compascuum 204098 Gemengd Verlengde Oosterdiep WZ 50 266705 531267 15,50 1,80 extern 04 Barger-Compascuum 204140 Gemengd Verlengde Oosterdiep OZ 96 266741 531297 15,50 2,80 extern 04 Barger-Compascuum 59 Gemengd Verlengde Oosterdiep WZ 73 266696 530906 15,30 2,00 extern 04 Barger-Compascuum 204293 Gemengd Verlengde Oosterdiep OZ 116 266735 530837 15,50 2,00 extern 24 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 25

08 Klazienaveen 282 Gemengd Van Echtenskanaal NZ 211 264326 527554 16,50 1,00 extern 08 Klazienaveen 1440 Gemengd Pastoor Jongeriusstraat 48 263573 527547 16,34 2,50 extern 08 Klazienaveen 1706 Gemengd Langestraat 165 264015 527531 16,20 4,50 extern 08 Klazienaveen 619 Gemengd Dordsedijk 437 262906 526110 19,31 2,00 extern 08 Klazienaveen 65 Gemengd Zwaardblad 23 263978 526890 16,99 2,00 extern 08 Klazienaveen 1000028 Gemengd Mr. Ovingstraat 14 263666 527844 16,18 4,50 extern 08 Klazienaveen 37 Gemengd Industriestraat 2 264380 527346 16,74 1,00 extern 08A Klazienaveen 788 Gemengd Boterbloem 30 262674 527859 19,72 1,00 extern 08A Klazienaveen 1091 Gemengd Marjolein 10 262263 527730 19,60 1,50 extern 08B Klazienaveen 685 Gemengd Oude Dordsedijk 88 262393 524461 18,83 1,00 extern 08G Klazienaveen 776 Gemengd Langestraat 86 262878 527582 17,93 4,00 extern 08R Klazienaveen 1366 RWA Molenwijk OZ 27 264110 526941 15,72 1,00 extern 08V Klazienaveen 45-3052 VGS Steenbreek 19 262230 527760 19,46 2,12 extern 08W Klazienaveen 3093 VGS Veldsalie 16 262309 528503 20,17 2,80 extern 08W Klazienaveen 4104 VGS Mizar 4 262642 528552 20,36 1,00 extern Nieuw-Dordrecht 05 Nieuw-Dordrecht 205265 Gemengd N862 260921 530212 19,13 3,00 extern 05S Nieuw-Dordrecht 76 RWA Houttuinen 8 261310 530219 21,00 1,80 extern 05R Nieuw-Dordrecht 05_201 RWA Vastenow 225 261759 530221 21,70 2,50 extern Nieuw-Amsterdam / Veenoord 06 Nieuw-Amsterdam 206308 Gemengd Vaart NZ 41 254228 526406 13,25 2,00 extern 06 Nieuw-Amsterdam 206603 Gemengd Zijtak WZ 53 254763 525735 13,06 7,50 extern 06 Nieuw-Amsterdam 206056 Gemengd Zwarteweg 1 254845 525228 13,15 3,40 extern 06A Nieuw-Amsterdam 200022 Gemengd Industrieweg 253572 527078 13,86 5,60 extern 06D Nieuw-Amsterdam 130253 Gemengd Groen van Prinstererstraat 39 253546 525402 12,30 3,40 extern 06D Nieuw-Amsterdam 120201 Gemengd Aletta Jacobsstraat 28 253490 525704 12,97 2,25 extern 06E Nieuw-Amsterdam 120152 Gemengd Van Goghstraat 35 253339 526544 12,96 0,30 extern 06U Nieuw-Amsterdam 1000019 RWA Vaart NZ 68 254552 526381 13,11 2,12 extern 06Z Nieuw-Amsterdam 911 VGS Veilingstraat 1 253810 526472 13,20 4,00 extern Erica 07 Erica 851 Gemengd Vlegel 34 258165 526361 14,50 6,00 extern 07B Erica 342 Gemengd Pannekoekendijk 37 258907 525382 14,90 3,02 extern 07C Erica 1202 Gemengd Verlengde Vaart NZ 79 259305 525794 16,20 5,00 extern 07C Erica 435 Gemengd Verlengde Vaart NZ 109 259672 525755 16,20 1,10 extern 07C Erica 361 Gemengd Verlengde Vaart ZZ 84 259045 525792 16,20 0,56 extern 07S Erica 2042 RWA Verlengde Vaart NZ 109 259688 525769 16,20 2,80 extern 07T Erica 783 VGS De Voorreep 2 258782 526538 16,00 2,00 extern 07T Erica 781 VGS De Achterreep 1 258627 526558 16,00 2,10 extern 07T Erica 1000034 VGS Wanne 1 258498 526568 16,00 2,00 extern Klazienaveen 08 Klazienaveen 208 Gemengd Van Echtenskanaal NZ 130 262959 527635 20,24 1,50 extern 08 Klazienaveen 282 Gemengd Van Echtenskanaal NZ 211 264326 527554 16,50 1,00 extern 08 Klazienaveen 1440 Gemengd Pastoor Jongeriusstraat 48 263573 527547 16,34 2,50 extern 08 Klazienaveen 1706 Gemengd Langestraat 165 264015 527531 16,20 4,50 extern 08 Klazienaveen 619 Gemengd Dordsedijk 437 262906 526110 19,31 2,00 extern 08 Klazienaveen 65 Gemengd Zwaardblad 23 263978 526890 16,99 2,00 extern 08 Klazienaveen 1000028 Gemengd Mr. Ovingstraat 14 263666 527844 16,18 4,50 extern 08 Klazienaveen 37 Gemengd Industriestraat 2 264380 527346 16,74 1,00 extern 08A Klazienaveen 788 Gemengd Boterbloem 30 262674 527859 19,72 1,00 extern 08A Klazienaveen 1091 Gemengd Marjolein 10 262263 527730 19,60 1,50 extern 08B Klazienaveen 685 Gemengd Oude Dordsedijk 88 262393 524461 18,83 1,00 extern 08G Klazienaveen 776 Gemengd Langestraat 86 262878 527582 17,93 4,00 extern 08R Klazienaveen 1366 RWA Molenwijk OZ 27 264110 526941 15,72 1,00 extern 08V Klazienaveen 45-3052 VGS Steenbreek 19 262230 527760 19,46 2,12 extern 08W Klazienaveen 3093 VGS Veldsalie 16 262309 528503 20,17 2,80 extern 08W Klazienaveen 4104 VGS Mizar 4 262642 528552 20,36 1,00 extern Zwartemeer 09 Zwartemeer 113 Gemengd Eemslandweg 56 266666 527405 16,01 3,60 extern 09 Zwartemeer 209031 Gemengd Eemslandweg 100 B 267363 527369 16,10 1,00 extern 09 Zwartemeer 209083 Gemengd De Blokken 1 266474 527152 16,09 2,25 extern 09 Zwartemeer 209197 Gemengd Kamerlingswijk WZ 9 267144 527213 16,06 1,20 extern 09 Zwartemeer 209205 Gemengd Kamerlingswijk WZ 42 267144 527213 16,06 1,20 extern 09 Zwartemeer 209214 Gemengd Kamerlingswijk WZ 82 267097 526225 16,09 2,50 extern 09 Zwartemeer 209221 Gemengd Kamerlingswijk WZ 108 267076 525798 16,11 2,50 extern 09 Zwartemeer 209242 Gemengd Zuidervaart WZ 1 A 266627 527451 16,03 1,20 extern 09 Zwartemeer 209260 Gemengd Verlengde van Echtenskanaal NZ 91 267469 527409 16,00 2,00 extern 09 Zwartemeer 209284 Gemengd Verlengde van Echtenskanaal NZ 68 267132 527415 16,03 1,00 extern 09S Zwartemeer 209501 RWA Bonkveen 23 266535 526744 15,57 1,30 extern 09S Zwartemeer 209516 RWA De Banken 32 266550 527064 15,60 1,30 extern Klazienaveen-Noord 10 Klazienaveen-Noord leiding Gemengd De Weerdstraat 27 264147 532890 14,10 0,30 extern Emmen-Centrum 11 Emmen-Centrum h22 Gemengd Tweede Bokslootweg 5 257884 533008 17,90 16,00 extern 11 Emmen-Centrum 1029 RWA Tweede Bokslootweg 5 257899 533005 17,90 4,00 extern 11 Emmen-Centrum 739 Gemengd Noordeind 256439 534576 19,80 10,00 extern 11 Emmen-Centrum 2822 RWA De Hoge Loo 29 256993 532867 20,07 1,00 extern 11 Emmen-Centrum 2838 RWA Nijbracht 154 257133 532632 extern 11 Emmermeer 2025 Gemengd Haagjesweg 75 256528 535524 19,68 1,41 extern 11 Emmermeer 34 Gemengd Valtherlaan 218 256712 536347 19,68 3,00 extern 11 Emmermeer 86 RWA Valtherlaan 218 256705 536350 19,78 2,26 extern Schoonbeek 12B Schoonebeek 616 Gemengd Norbruislaan 17 256841 520613 11,55 1,34 extern 12B Schoonebeek 39_125 Gemengd Kerkhoflaan 255908 519791 10,96 8,50 extern 12U Schoonebeek 1005 VGS Duitslandlaan 13 256252 521059 11,12 1,77 extern Industrieterrein Vierslagen 16A Vierslagen 25-17 Gemengd Kanaalweg 13 255456 522703 12,30 1,00 extern 16C Zandpol 36 Gemengd Muldersstraat 13 254677 524035 13,16 3,00 extern 16D Zandpol 15 Gemengd Kanaal A NZ 51 254614 524043 13,80 1,10 extern 16R Vierslagen 127 VGS Industrieweg 43 254724 522909 12,26 6,30 extern 16R Vierslagen 103 VGS Industrieweg 9 255135 522749 12,40 5,00 extern 16S Vierslagen 1 VGS Boekweitakker 14 A 255438 522736 12,80 6,00 extern 16S Vierslagen 16 VGS Vlasakker 30 255470 523220 12,92 1,00 extern Nieuw-Schoonebeek 21 Nieuw-Schoonbeek 102 Gemengd Europaweg 171 263757 518747 14,80 1,00 extern 21 Nieuw-Schoonbeek 65 Gemengd Europaweg 94 262835 519005 14,60 2,00 extern 21 Nieuw-Schoonbeek 852 VGS De Waide 40 263406 518958 15,00 1,00 extern 21A Nieuw-Schoonbeek 312 Gemengd Bolster 5 262952 519314 14,44 2,50 extern Weiteveen 32 Weiteveen 70 Gemengd Zuidersloot 130 264378 521603 16,10 2,00 extern 32A Weiteveen 22 Gemengd Dordseweg 79 262350 521822 14,80 2,65 extern 32A Weiteveen 120 Gemengd Vogelwikke 9 263161 521795 14,92 1,35 extern 32B Weiteveen 3 Gemengd Bargerweg 45 261420 521795 15,43 1,00 extern 32C Weiteveen 35_7 Gemengd Weth. G.H. Scherpenlaan 1 262390 521895 14,20 1,70 extern 26 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 27 Emmen - Parc Sandur

51 Emmerhout 300486 Gemengd Het Waal 94 259935 535073 22,50 5,50 extern 51 Emmerhout 301102 Gemengd Laan van de Eekharst 499 259214 534307 22,43 5,00 extern 51A Emmerschans 300030 Gemengd Emmerweg 1 259663 535913 21,60 1,00 extern 51A Emmerhout 300286 Gemengd Laan van het Kwekebos 365 259826 535431 21,10 3,00 extern 51C Bargermeer 3 8277 Gemengd Tweede Bokslootweg 257985 532850 18,10 2,00 extern 51D Bargermeer 3 714 Gemengd Kapitein Grantstraat 258332 532172 18,25 1,50 extern 51R Emmerhout 6 RWA Laan van de Bork 878 259592 535444 22,50 3,15 intern 51S Angelslo 2754 RWA Holtackers 31 259636 534086 24,00 2,00 extern 51V Bargermeer 8215 VGS Kapitein Grantstraat 258200 532426 18,15 16,00 extern 51V Bargermeer 709 VGS Kapitein Grantstraat 258330 532176 18,25 1,50 extern 51Y Angelslo 1000074 RWA Oude Meerdijk 54 259236 532895 20,10 1,00 extern Weiteveen 32 Weiteveen 70 Gemengd Zuidersloot 130 264378 521603 16,10 2,00 extern 32A Weiteveen 22 Gemengd Dordseweg 79 262350 521822 14,80 2,65 extern 32A Weiteveen 120 Gemengd Vogelwikke 9 263161 521795 14,92 1,35 extern 32B Weiteveen 3 Gemengd Bargerweg 45 261420 521795 15,43 1,00 extern 32C Weiteveen 35_7 Gemengd Weth. G.H. Scherpenlaan 1 262390 521895 14,20 1,70 extern Emmen - Parc Sandur 38 Parc Sandur 338 Gemengd Sandurdreef 257738 527566 14,96 1,77 extern Klazienaveen 47R Bedrijvenpark A37 48 VGS Saffraan 41 261369 528285 18,40 0,53 extern Emmen 47R Bedrijvenpark A37 58 VGS Bellstraat 261215 528763 19,23 extern 47R Bedrijvenpark A37 118 VGS Maxwellstraat 261389 528862 19,57 2,82 extern Emmerhout - Angelslo - Industrieterrein Bargermeer 51 Angelslo 302870 Gemengd De Blinken 23 259106 533189 19,40 12,00 extern 51 Emmerhout 304 Gemengd Houtweg 259557 535520 23,25 3,00 intern 51 Emmerhout 300482 Gemengd Houtweg 260285 534978 24,00 1,20 extern 51 Emmerhout 300486 Gemengd Het Waal 94 259935 535073 22,50 5,50 extern 51 Emmerhout 301102 Gemengd Laan van de Eekharst 499 259214 534307 22,43 5,00 extern 51A Emmerschans 300030 Gemengd Emmerweg 1 259663 535913 21,60 1,00 extern 51A Emmerhout 300286 Gemengd Laan van het Kwekebos 365 259826 535431 21,10 3,00 extern 51C Bargermeer 3 8277 Gemengd Tweede Bokslootweg 257985 532850 18,10 2,00 extern 51D Bargermeer 3 714 Gemengd Kapitein Grantstraat 258332 532172 18,25 1,50 extern 51R Emmerhout 6 RWA Laan van de Bork 878 259592 535444 22,50 3,15 intern 51S Angelslo 2754 RWA Holtackers 31 259636 534086 24,00 2,00 extern 51V Bargermeer 8215 VGS Kapitein Grantstraat 258200 532426 18,15 16,00 extern 51V Bargermeer 709 VGS Kapitein Grantstraat 258330 532176 18,25 1,50 extern 51Y Angelslo 1000074 RWA Oude Meerdijk 54 259236 532895 20,10 1,00 extern Weerdinge 54 Weerdinge 65 Gemengd IJsspoorweg 30 258588 538118 17,70 2,00 extern Weerdinge 54 Weerdinge 65 Gemengd IJsspoorweg 30 258588 538118 17,70 2,00 extern Emmen A11 Rietlanden 1444 VGS Snippenveld 33 255760 528874 12,50 1,50 extern A30 Rietlanden 641 Gemengd Tortelduif 75 255735 530031 14,73 2,00 extern A30 Rietlanden 738 Gemengd Brandgans 6 255785 529982 15,00 1,70 extern A30 Rietlanden 10612 Gemengd Eidereend 49 255976 530077 15,25 2,00 extern A30 Rietlanden 815 Gemengd Ganzenveld 85 256004 530020 15,00 2,80 extern A30 Rietlanden 313 Gemengd Giervalk 32 256384 530136 15,00 2,75 extern A40 Rietlanden 704 Gemengd Uilenveld 519 256425 530510 15,75 2,12 extern A42 Rietlanden 1181 RWA Sneeuwuil 38 256682 530978 17,00 2,00 extern A50 Rietlanden 211 Gemengd Distelvink 88 257106 530294 17,70 1,00 extern A50 Rietlanden 116 Gemengd Mussenveld 129 257447 530072 18,65 1,25 extern A50 Rietlanden 48 Gemengd Saffraan 41 257003 529839 16,20 2,20 extern A61 Rietlanden 29 VGS Leeuwerikenveld 12 256859 529750 15,70 0,80 extern A61 Rietlanden 59 VGS Koolmees 18 257012 529607 15,70 0,80 extern B10 Bargeres 2522 Gemengd Borgerbrink 11 255634 532108 16,15 4,97 extern B10 Bargeres 2283 Gemengd Zuidlaarderbrink 216 256025 531170 15,86 5,70 extern B13 Bargeres 2863 IT Slenerbrink 176 256222 531111 15,86 2,00 extern C11 Delftlanden 706 RWA Klimopwal 254308 530795 14,98 1,75 extern C11 Delftlanden 711 RWA Klimopwal 254290 530961 14,92 1,75 extern E10 Westenesch 372 Gemengd Heirweg 18 255077 533747 17,80 2,00 extern F11 Waanderveld 75_1414 VGS Waanderweg 255535 530568 15,25 4,00 extern G10 Zuidbarge 3523 Gemengd Zwaaikom 17 256855 530815 16,86 2,00 extern H11 Industrie Bargermeer 999994 VGS Barth. Diastsr 258478 531238 18,35 4,00 extern H11 Industrie Bargermeer 999993 VGS Oranjekanaal NZ 38 258722 530540 17,30 6,00 extern H21 Industrie Bargermeer 3110 VGS Rondweg 257746 531626 19,50 2,82 extern H21 Industrie Bargermeer 2824 VGS Nijbracht 257020 532077 22,62 3,00 extern 86 Industrie Bargermeer 3028 VGS Willem Schoutenstraat 9 259469 530530 17,90 1,00 extern H31 Industrie Bargermeer 3 VGS Bargerweg 45 259676 530311 17,90 1,00 extern H31 Industrie Bargermeer 10047 VGS Phileas Foggstraat 72 260077 529986 17,91 1,70 extern H31 Industrie Bargermeer 51 VGS Phileas Foggstraat 106 260353 529694 17,80 2,10 extern H31 Industrie Bargermeer 79 VGS Oosterveenseweg 261115 529906 18,69 2,21 extern H31 Industrie Bargermeer 4402 VGS James Cookstraat 14 A 260750 530086 18,50 4,20 extern H31 Industrie Bargermeer 4408 VGS James Cookstraat 27 260494 530356 18,50 4,20 extern H31 Industrie Bargermeer 4426 VGS Charles Darwinstraat 10 260242 530128 18,55 4,20 extern K10 Barger-Oosterveld 231171 Gemengd Splitting 59 261282 532883 21,81 0,80 extern K10 Barger-Oosterveld 17 Gemengd Schansstraat 105 260522 533595 21,60 2,00 extern K10 Barger-Oosterveld 100 Gemengd Bargerholt 67 F 260305 532781 23,20 1,41 extern K10 Barger-Oosterveld 231315 Gemengd Navigatiestraat 9 260544 533472 21,75 1,60 extern K13 Barger-Oosterveld 444 IT St Gerardusstr 260179 533653 22,80 4,00 extern K13 Barger-Oosterveld 503 IT Meerdijk 61 260100 532851 22,20 3,00 extern K30 Barger-Oosterveld 443 VGS Oosterveldsestraat 260304 532794 23,35 1,60 extern Z10 Rietlanden 1658 Gemengd Lijsterveld 1 256905 529374 15,45 2,25 extern Z10 Rietlanden 14 Gemengd Nieuw-Amsterdamsestraat 66 255566 528770 13,85 1,20 extern Z10 RWZI 15 Gemengd Dikkewijk OZ 255752 528140 14,50 6,80 extern Emmen A11 Rietlanden 1444 VGS Snippenveld 33 255760 528874 12,50 1,50 extern A30 Rietlanden 641 Gemengd Tortelduif 75 255735 530031 14,73 2,00 extern A30 Rietlanden 738 Gemengd Brandgans 6 255785 529982 15,00 1,70 extern A30 Rietlanden 10612 Gemengd Eidereend 49 255976 530077 15,25 2,00 extern A30 Rietlanden 815 Gemengd Ganzenveld 85 256004 530020 15,00 2,80 extern A30 Rietlanden 313 Gemengd Giervalk 32 256384 530136 15,00 2,75 extern A40 Rietlanden 704 Gemengd Uilenveld 519 256425 530510 15,75 2,12 extern A42 Rietlanden 1181 RWA Sneeuwuil 38 256682 530978 17,00 2,00 extern A50 Rietlanden 211 Gemengd Distelvink 88 257106 530294 17,70 1,00 extern A50 Rietlanden 116 Gemengd Mussenveld 129 257447 530072 18,65 1,25 extern A50 Rietlanden 48 Gemengd Saffraan 41 257003 529839 16,20 2,20 extern A61 Rietlanden 29 VGS Leeuwerikenveld 12 256859 529750 15,70 0,80 extern A61 Rietlanden 59 VGS Koolmees 18 257012 529607 15,70 0,80 extern B10 Bargeres 2522 Gemengd Borgerbrink 11 255634 532108 16,15 4,97 extern B10 Bargeres 2283 Gemengd Zuidlaarderbrink 216 256025 531170 15,86 5,70 extern B13 Bargeres 2863 IT Slenerbrink 176 256222 531111 15,86 2,00 extern C11 Delftlanden 706 RWA Klimopwal 254308 530795 14,98 1,75 extern 28 C11 Delftlanden Gemeentelijk Rioleringsplan 711Emmen RWA 2018-2023 Klimopwal 254290 530961 14,92 1,75 extern 29 E10 Westenesch 372 Gemengd Heirweg 18 255077 533747 17,80 2,00 extern F11 Waanderveld 75_1414 VGS Waanderweg 255535 530568 15,25 4,00 extern

Bijlage 7 DoFeMaMe tabel Noordelijke Vechtstromen Bijlage 7 DoFeMaMe tabel Noordelijke Vechtstromen Doelen Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 4. Functionerend rioolsysteem. 1. Controle of planning is uitgevoerd (op basis van Registratie klachten en meldingen. gegevensbeheer). Bescherm volksgezondheid Beperk overlast en hinder Voorkom schade Spaar het milieu 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. 3. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door grondwateroverlast. 4. Functionerend rioolsysteem. 5. Constructie voldoende stevig om functie bovenliggend maaiveld te garanderen. 6. Emissies uit riolering hebben geen langdurig nadelig effect op gezond watersysteem of bodem. 7. Lozingen van huishoudelijk afvalwater in het buitengebied hebben geen nadelig effect op waterkwaliteit of bodem. 8. Transporteren afvalwater: Theoretische capaciteit benadert praktijk. 9. Duurzame inrichting en beheer van het water- en rioolsysteem. 2. Voorkomen van constructies nabij riolering (bomen, ondergrondse afvalinzameling, enz.). Inrichting wordt vooraf afgestemd met rioolbeheerders. 3. Anders inrichten van het maaiveld mag niet tot verslechtering functioneren riolering en systemen leiden. 4. Vervuiling, wortelingroei, obstakels en slibophoping in het riool beïnvloeden het hydraulisch functioneren niet waarneembaar. Constructies (bomen, ondergrondse afvalinzameling, enz.) worden niet binnen normafstand geplaatst. - Analyse wateroverlast m.b.v. rekenmodel. - Uitvoeren maaiveld analyse tijdens extreme neerslag. - Uitvoering klachtenanalyse na extreme neerslag. Klachten, meldingen en inspecties. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 5. Constructie voldoende stevig om functie bovenliggend Functiegericht beheer is bepalend voor ingrijpen. Registratie klachten en meldingen. maaiveld te garanderen. Rioleringsstelsel voldoet aan Emmense norm. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. 1. Risico op besmetting met watergerelateerde ziektes door blootstelling aan riool- of regenwater blijft laag, doordat: - Afvalwater van alle percelen wordt ingezameld en via riolering naar de zuivering getransporteerd, tenzij dat niet doelmatig is. - Geen risicovolle overstorten. - Geen langdurige water-op-straat in woonbuurten. - Alle percelen zijn aangesloten op riolering of IBA of gelijkwaardig. - Klachten en meldingen GGD. Op basis van het Waterkwaliteitsspoor locaties selecteren die een potentieel risico vormen voor volksgezondheid (locaties bij overstorten en uitmondingen gescheiden stelsels, etc.). - Gebruik gevalideerd rekenmodel voor riolering. - Gebruik inspecties en metingen voor controle op deugdelijke werking. 2. In het openbaar gemeentelijke gebied geuroverlast voorkomen. Zolang kennis over volksgezondheidsrisico's beperkt is en daarmee niet inzichtelijk is nader onderzoek nodig. - Alleen onderzoek naar aanleiding van klachten.- Functionele eis Maatstaf Meetmethode 6. Emissies uit riolering hebben geen langdurig nadelig effect op gezond watersysteem of bodem. 1. Eisen volgend uit het waterkwaliteitsspoor en streefbeelden. - Gemeente en waterschap formuleren samen ambities voor watergangen. - Bepaal knelpunten voor realisatie streefbeelden. - Onderzoek mate en oorzaak knelpunt. - Gebruik risicomanagement methode. - Functiegericht beheer. 2. Beperk dode vis als gevolg van overstorten. - Onderzoek mate en oorzaak knelpunt. - Registratie klachten en meldingen. 3. Exfiltratie van DWA uit riolering mag geen (ecologische) schade veroorzaken. 4. Bij afkoppelen hemelwater mogen geen foute aansluitingen ontstaan. - Monitoring/Inspecties. - Registratie klachten en meldingen. - Inspecties en controle overstorten. - Registratie klachten en meldingen. 5. Er mogen geen lekkages voorkomen bij persleidingen. - Inspecties. - Registratie klachten en meldingen. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. 1. De maatstaf is gebaseerd op 2 uitgangspunten: - Water-op-straat/hinder toetsing of ontwerp van systeem voldoet aan het ontwerpcriterium (uitgewerkt in een Basisrioleringsplan). - Wateroverlast en schade Water-op-straat mag niet leiden tot water in woningen of panden behalve bij zeer extreme neerslaggebeurtenissen (herhalingstijd groter dan 100 jaar). Soort water is bepalend in prioriteitsbepaling (gemengd afvalwater heeft hoogste prioriteit). 2. Vervuiling, wortelingroei, obstakels en slibophoping in het riool beïnvloeden het hydraulisch functioneren niet waarneembaar. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 3. Geen (onaanvaardbare) economische schade of Zie Grondwaterbeleid. Zie Grondwaterbeleid. maatschappelijke hinder door grondwateroverlast. - Controle met behulp van gevalideerd rekenmodel, waarin fysieke kenmerken van stelsel (berging, overstorten, pompcapaciteit en structuur) en afvoerend oppervlak (hoeveelheid, type en hoogteligging) zijn gecontroleerd In dit model is ook het stedelijk oppervlaktewater opgenomen voor zover het van invloed is op het functioneren van de riolering. - Voor de toetsing van wateroverlast en schade dient het model te zijn aangevuld met de hoogtematen uit de Algemene Hoogtekaart Nederland (AHN) 2.0. - Controle of w-o-s en wateroverlast uit het model worden bevestigd door het klachten- en meldingssysteem. - Klachten, meldingen en inspecties. 3. Voldoende hoge bouwpeilen bij nieuwbouw. - Waterparagraaf in bestemmingsplan - AHN2.0 voor toetsing of maaiveldinrichting klimaatbestendig is. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 7. Lozingen van huishoudelijk afvalwater in het buitengebied hebben geen nadelig effect op waterkwaliteit of bodem. Lozingen voldoen minimaal aan wettelijke eisen. Bepaal knelpunten a.d.h.v. streefbeelden. Functiegericht beheer. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 8. Transporteren afvalwater: Theoretische capaciteit benadert praktijk. 1. Adequaat signaleringssysteem. - Afhankelijk van aanleiding en type gemaal (drukunits, hoofdgemalen en waterschapgemalen) wordt debiet gemeten of volumetest gedaan. - Frequentie overstorten. 2. Rioolvreemd water wordt zoveel mogelijk voorkomen in het rioolsysteem. - Telemetriesysteem. - Frequentie overstorten. Functionele eis Maatstaf Meetmethode 9. Duurzame inrichting en beheer van het water- en 1. Onnodig energieverbruik wordt zoveel mogelijk Monitoring. rioolsysteem. voorkomen. 2. Indien doelmatig worden grondstoffen teruggewonnen. Monitoring. 3. Ontwerp gemalen en riolen. Monitoring levensduur en verbruik. 30 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 31

Bijlage 8 Geplande rioolvervangingen De rioolvervangingen worden functiegericht bepaald. Onderstaande plannen zullen o.a. tijdens deze GRP periode worden opgepakt. De lijst is niet volledig, omdat er tijdens de GRP periode afstemming gezocht wordt met andere initiatiefnemers in het openbaar gebied. Door werkzaamheden op elkaar af te stemmen kunnen kosten bespaard worden. Plaats Naam Omschrijving Veenoord Rioolvervanging Veenoord Dennenstraat - Berkenstraat - Middenweg - Kastanjestraat - Elzenstraat - Iepenstraat - Schooldijk deels vanaf Berkenstraat tot Vaart zz - Eikenstraat deels. De riolering wordt vervangen in overleg met asfalteringswerkzaamheden vanuit wegbeheer. Ca. 2500 m vervangen Klazienaveen Rioolvervanging Derksweg - Herdersweg - Engweg e.o. Vervangen gemengde riolering door gescheiden ( 300 mm en 500 mm). In totaal ca. 2500 m vervangen. Zandpol Rioolvervanging Krijtlaan eo Vervangen riolering Krijtlaan e.o. door een gescheiden rioolstelsel. Ca. 650 m. Planning is in overleg met Domesta en bewoners afgesproken. Emmen-Centrum Aanleg regenwaterriolering Boermarkeweg Aanleg RWA riolering vanaf Angeloerdijk - toegang ziekenhuis. Circa 450 m. Lift mee in de herinrichting Boermarkeweg. Nieuw Amsterdam Aanpassingen Jagerslaan Uitbreiding plannen Jagerslaan e.o. Ca. 800 m gemengde riolering wordt vervangen door een gescheiden stelsel. Angelslo Aanpak wateroverlast Elkingeslag e.o. Terugdringen wateroverlast. Aanleg vijver en vervangen riolering in de Smedingeslag, Elkingeslag en Heemingeslag tot Statenweg. Nieuw Weerdinge Lokkerstraat e.o. Vervangen riolering in de oudbouw van Nieuw-Weerdinge. ca 500 m vervangen Schoonebeek Aanpak vijvers Duitslandlaan e.o. Vijvers baggeren, verdiepen en afwatering verbeteren. Circa 30 cm dieper aanleggen. Angelslo Vervangen riolering bij de Goorns - Oude Meerdijk - Vissershoek Dichtschuimen riolering op particulier terrein en aanleg gescheiden riolering in de straat. Woningen afkoppelen. Emmen Centrum Spoorstraat - Spoorgebied Vervangen gemengde riolering door gescheiden stelsel. Ca 1100 m in Spoorstraat en rondom station. In combinatie met herinrichting busstation. Emmen-Centrum Esweg Vervangen gemengde riolering door een gescheiden stelsel. Circa 550 m vervangen Emmen Centrum Weerdingerstraat tussen Polenstraat - Hondsrugweg Rioolvervanging door gescheiden stelsel ( deels 1500 mm). Afstemmen met ontwikkelingen rondom station. Ca. 800 m Plaats Naam Omschrijving water. Veenoord Hoofdtransportriolering Rioolvervanging relinen afvoer naar Veenoord RWZI Dennenstraat Het hoofdtransportriool - Berkenstraat van Emmen - Middenweg wordt - gerelined. Kastanjestraat - Laatste fase. Angelslo Hoofdstructuur / Afvoer regenwater Aankoop gronden en aanleg bergingsvijver en afvoer naar Bargermeerkanaal. Totaal circa 1800 m Angelslo Vervangen riolering Veldlaan - Wendeling Emmermeer Rioolvervanging omgeving Schonfeldstraat Vervangen van het gemengde rioolstel in de Wendeling en Veldlaan door een gescheiden stelsel. In totaal circa 2200 m Vervangen gemengde riolering Mr. JJ Willingstraat - Mr Oldenhuis-Tonckenstraat - Dr KD Schonfeldstraat door een gescheiden stelsel. Circa 450 m Erica Vaart ZZ Vervangen riolering tussen put 07341-07325 (tussen molen en Hertenbaan). Totaal 580 m Weiteveen Varenhof - Penningskruid (deels) Vervangen gemengde riolering door een gescheiden stelsel. Ca 600 m Erica Hydraulische aanpassingen Maken verbinding Kalffstraat en aanpasen rwa stelsel Erica NW Emmen-Centrum Stedelijkewateropgave riolering Emmen-Centrum Doel is om risico's wateroverlast Emmen-Centrum en omgeving terug te dringen bij zeer extreme buien. Maatregelen bestaan uit het creeren van ruimte voor water. Hoofdtransportriolering relinen afvoer naar RWZI Het hoofdtransportriool van Emmen wordt gerelined. 32 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 33

Bijlage 9 Grondwaterbeleid Noordelijke Vechtstromen Grondwaterbeleid in de (afval)waterketen 8 februari 2012 Werkgroep Grondwater: Opgesteld door: Waterschap Velt en Vecht Tom Grobbe Gemeente Borger-Odoorn Aries Kuipers Gemeente Coevorden Roelof Snijders Gemeente Emmen Gerard Hoogerkamp Gemeente Ommen Jan Bol (agendalid) Gemeente Hardenberg Nienke Lambers Tom Grobbe Waterschap Velt en Vecht Nienke Lambers Gemeente Hardenberg 34 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 35

INHOUD 1. INLEIDING 1 Inleiding... 4 1.1 Aanleiding en doelen... 4 1.2 Leeswijzer... 4 2. Taken en verantwoordelijkheden... 5 2.1 Wettelijk kader... 5 2.2 Wettelijke taken... 5 3. Grondwaterbeleid... 6 3.1 Taakopvatting... 6 3.2 Structureel nadelig effect... 6 3.1.1 Nadelig effect hoge grondwaterstand... 6 3.1.2 Nadelig effect lage grondwaterstand... 6 3.3 Doelmatige maatregelen... 6 4. Strategie uitvoering Grondwatertaak... 7 4.1 Strategie behandeling overlast... 7 4.2 Overlast situaties... 7 4.2.1 Historische overlast... 7 4.2.2 Nieuwe situatie... 7 1.1 Aanleiding en doelen Deze beleidsnota is tot stand gekomen vanuit de samenwerking in de (afval) waterketen binnen het beheersgebied van waterschap Velt en Vecht. Het grondwaterbeleid is een speerpunt uit het plan van aanpak Uitwerking Samenwerking afvalwaterketen Velt & Vecht d.d. 11 februari 2011. De werkgroep grondwater heeft als doel; Realisatie grondwatermeetnet in het stedelijk gebied voor de 5 binnen het waterschap Velt en Vecht gelegen gemeenten. Grondwaterbeleid is een van de drie gezamenlijke producten die de werkgroep grondwater heeft uitgewerkt. De basis van het grondwaterbeleid is voor de 5 gemeenten gelijk. De werkgroep grondwater; gemeente Borger-Odoorn, gemeente Coevorden, Gemeente Emmen, gemeente Ommen, gemeente Hardenberg en waterschap Velt en Vecht worden hierna gedefinieerd als waterpartners. 1.2 Leeswijzer Hoofdstuk 2 is een korte beschrijving van de wetgeving, taken en verantwoordelijken op het gebied van grondwater. Hoofdstuk 3 beschrijft het grondwaterbeleid welke de werkgroep heeft opgesteld. De strategie van het grondwaterbeleid staat centraal in hoofdstuk 4. Vervolgens beschrijft hoofdstuk 5 de uitvoering van de grondwatertaak. Tot slot wordt in hoofdstuk 6 ingegaan op de samenwerking. 5. Werkstappen bij uitvoering grondwatertaak... 8 5.1 Vooronderzoek bij particulier... 8 5.2 Veranderingen in omgeving... 8 5.3 Monitoring... 9 5.3.1 Bodemopbouw... 9 5.3.2 Gerichte opnames... 9 5.3.3 Grondwatermeetnet... 9 6. Samenwerking... 10 Woordenlijst... 11 Bijlage 1... 13 Bijlage 2... 14 36 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 37

2. TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 3. GRONDWATERBELEID 2.1 Wettelijk kader Met het vaststellen van de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken, kortweg Wet gemeentelijke watertaken, is de gemeente per 1 januari 2008 aanspreekpunt voor de zorgplicht voor grondwater. De nieuwe taak van de gemeente wordt formeel omschreven als: De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort 1 De zorgplicht heeft het karakter van een inspanningsplicht. De gemeenten zijn niet verantwoordelijk voor handhaving van het grondwaterpeil in bebouwd gebied. De zorgplicht werkt niet met terugwerkende kracht en leidt niet tot aansprakelijkheid voor schade situaties uit het verleden. 2.2 Wettelijke taken Perceeleigenaar, gemeente, waterschap en provincie hebben eigen taken en verantwoordelijkheden om grondwateroverlast tegen te gaan: De provincie is strategisch grondbeheerder. Dat wil zeggen dat de provincie in de gaten houdt of er nog voldoende grondwater van de gewenste kwaliteit is. In dit kader geeft de provincie vergunningen af aan de drinkwaterbedrijven, voor grote industriële onttrekkingen en voor warmte- en koude opslag. Daarnaast heeft de provincie de bevoegdheid om een ruimtelijk plan aan te houden wanneer het waterschap een negatief oordeel velt in de watertoets (zie hieronder) De gemeente zamelt aangeboden (grond)water in en heeft de taak, wegen en openbaar groen te ontwateren om een gezonde en veilige leefomgeving te waarborgen. De gemeente neemt het grondwater mee in ruimtelijke plannen in de waterparagraaf. Het waterschap beheert water in beken, sloten, rivieren en kanalen. Via het oppervlaktewater wordt het aangeboden overtollige water afgevoerd. Door het instellen van het oppervlaktewaterpeil beïnvloedt het waterschap indirect ook het grondwaterpeil. Het waterschap is bevoegd gezag voor het verlenen van vergunningen voor alle grondwateronttrekkingen die niet tot het takenpakket van de provincie (zie hierboven) behoren. Middels de watertoets (verplicht sinds eind 2003) gaat het waterschap na of bij ruimtelijke plannen voldoende rekening is gehouden met het (grond)waterbelang. De perceeleigenaar is verantwoordelijk voor de ontwatering en afwatering van het perceel en voor de vochthuishouding. Denk hierbij aan o.a. de zorg voor drainagesystemen onder en rond de woning en het waterdicht zijn van kelders. De perceeleigenaar treft maatregelen tegen grondwateroverlast als gevolg van een storende laag in de ondergrond of lokale verdichting in het bodemprofiel. Een goede bouwkundige staat conform het bouwbesluit is vereist. 2 Om te komen tot een beleidsnota, hebben de waterpartners gezamenlijke uitgangspunten opgesteld. De waterpartners richten zich met dit beleid op grondwatersituaties binnen de bebouwde kom. Meldingen van grondwateroverlast in het buitengebied worden gemeld bij het (eventueel, op te zetten) waterloket en doorgestuurd naar het waterschap. 3.1 Taakopvatting De zorgplicht is formeel van kracht voor overlastsituaties die zijn ontstaan vanaf 01 januari 2008. De waterpartners hanteren een ruimhartiger taakopvatting zodat ook inwoners met een geschiedenis van grondwateroverlast met een melding bij de gemeenten terecht kunnen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen historische overlast en een nieuwe situatie. Er is sprake van een overlastsituatie als de grondwaterstanden te hoog of juist te laag zijn. 3.2 Structureel nadelig effect In een beperkt aantal gevallen is er sprake van een structureel nadelig effect van de grondwaterstand. De gemeenten hebben de taak doelmatige maatregelen te treffen om structureel nadelig effect te voorkomen of te beperken. De taak bestaat niet uit het wegnemen van de (ervaren) overlast. 3.1.1 Nadelig effect hoge grondwaterstand Structureel nadelig effect van een te hoge grondwaterstand: Bouwkundige constructies worden aangetast (o.a. rot en schimmelvorming bij houten vloeren); Optrekkend vocht en schimmelvorming met risico s voor de volksgezondheid; Slechte draagkracht/verzakking van aanwezige verharding; Water in de woning (grondwaterstand hoger dan deksel kruipruimte). 3.1.2 Nadelig effect lage grondwaterstand Structureel nadelig effect van een te lage grondwaterstand: Bouwkundige constructies worden aangetast (o.a. paalrot, zetting en ernstige scheurvorming); Schade aan ondergrondse infrastructuur (o.a. kabels en leidingen); Substantiële verzakkingen van tuinen, openbaar groen en verharding; Ernstige droogteschade bij aanwezige (sier)beplanting. 3.3 Doelmatige maatregelen De gemeente treft maatregelen als deze doelmatig zijn en niet tot de zorg van het waterschap of provincie behoren. Welke maatregelen er getroffen worden is in elke overlastsituatie anders. Per geval zal een (bestuurlijke) afweging worden gemaakt of de kosten van de maatregelen in verhouding staan tot de omvang van het probleem dat ermee opgelost wordt. 1 Bron: Waterwet artikel 3.6 2 Bron: www.veltenvecht.nl/grondwater/takenenverantwoordelijkheden 38 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 39

4. STRATEGIE UITVOERING GRONDWATERTAAK 5. WERKSTAPPEN BIJ UITVOERING GRONDWATERTAAK Het ervaren van overlast is subjectief. In dit hoofdstuk worden de structureel nadelige effecten in beeld gebracht. 4.1 Strategie behandeling overlast De waterpartners voeren de zorgplicht uit door nieuwe overlastmeldingen in behandeling te nemen. We voeren onze zorgplicht ook uit door het grondwateraspect mee te nemen in ruimtelijke ontwikkelingen. Dit gebeurt o.a. in de waterparagraaf van bestemmingsplannen. Het waterschap weegt de effecten van het grondwater mee in de watertoets. Er is aandacht voor: Bouw- en woonrijp maken van plangebieden (structuurbederf bodem); Vaststellen bouwpeilen; Rekening houden met toekomstige stijging grondwaterstanden als gevolg van sluiting grondwateronttrekkingen. Bij nieuw te vergunnen grondwateronttrekkingen (o.a. industriële onttrekkingen, bronbemalingen, WKO-installaties en drinkwaterwinningen) zal de vergunningverlener waterschap of provincie in de afwegingsprocedure bekijken of er sprake is van een structureel nadelig effecten voor de aanwezige grondgebruikfuncties. De gemeenten worden geïnformeerd maar hebben geen formele taak. De gemeenten worden vanaf het begin bij een vergunningstraject betrokken met het oog op eventuele grondwaterstandwijzigingen. Bij stopzetting van een (grootschalige) onttrekking worden het eventueel structureel nadelig effect als gevolg van stijgende grondwaterstanden vooraf in beeld gebracht. Waarnodig worden er maatregelen getroffen. In dit geval zoekt de gemeente samen met vergunningverlener naar mogelijkheden om overlast te voorkomen of te beperken. 4.2 Overlast situaties Op basis van eerdere meldingen en ervaringen binnen de gemeenten zijn de gebieden waar tijdelijk grondwateroverlast wordt ervaren in beeld gebracht. Deze gebieden zijn weergegeven in bijlage 1. Inwoners ervaren hier soms overlast. Overlast is subjectief, op dit moment staat niet vast dat in deze situaties sprake is van een structureel nadelig effect. 4.2.1 Historische overlast Bij de bekende gevoelige gebieden wordt in de komende jaren gefaseerd onderzoek uitgevoerd, om de overlast in beeld te brengen. Hierdoor ontstaat meer zicht in het gedrag van het grondwatersysteem in desbetreffende gebieden, waardoor structureel nadelige effecten van de grondwaterstand worden vastgesteld. Het kan nodig zijn een projectmatig grondwatermeetnet in te richten om benodigde grondwatergegevens te verzamelen. Na afronding van dit (eenmalige) onderzoekstraject worden aanwezige meetpunten stop gezet. Hierdoor worden eenmalig de historisch gevoelige locaties in beeld gebracht en treffen we waarnodig maatregelen om overlast in de toekomst te voorkomen (mits doelmatig). 4.2.2 Nieuwe situatie Een nieuwe situatie wordt onderzocht nadat er een concrete melding binnenkomt. Ook wordt er onderzoek gedaan bij geplande gebiedsontwikkelingen zoals vernattingmaatregelen of het stopzetten van onttrekkingen. In dit hoofdstuk wordt de onderzoeksmethoden voor het in beeld brengen van eventuele grondwaterproblematiek beschreven. Nadat er een melding binnenkomt wordt de melding op verschillende manieren behandeld. 5.1 Vooronderzoek bij particulier Een overlastmelding wordt (vaak) gemeld door een inwoner, of de eigen organisatie signaleert overlast. De melding komt binnen via het (op te zetten) waterloket van een gemeente. Vanuit de melding wordt een vooronderzoek gestart. In eerste instantie is de inwoner zelf verantwoordelijk voor een oplossing. De gemeente draagt ideeën aan. Eventueel wordt er op locatie samen met de perceeleigenaar naar een oplossing gekeken. Daarbij worden onderstaande zaken bekeken. Bij wateroverlast Is er sprake van een bodemkundig probleem? Ligt verharding wel onder juiste afschot? Is de kruipruimte niet te diep uitgegraven? Is er sprake van een bouwkundige tekortkoming (ventilatie, dampdichtheid, lekkages aan waterleiding of riolering, lekke kelders) Is onderhoudstoestand van de (particuliere) ontwatering (drainage, sloten, greppels) voldoende? Zijn (particuliere) sloten/ greppels gedempt of van duiker voorzien? Ligt het perceel lager ten opzichte van de omgeving? Bij watertekort Is er sprake van grootschalige aaneengesloten verharding waardoor regenwater onvoldoende in bodem kan dringen? Is het perceel te intensief ontwaterd? Is er sprake van een bouwkundige tekortkoming? Ligt het perceel hoger ten opzichte van omgeving? Als een of meer van bovenstaande vragen met ja wordt beantwoord, is perceeleigenaar zelf verantwoordelijk voor het oplossen van het probleem. 5.2 Veranderingen in omgeving Naast het vooronderzoek wordt er getoetst of er veranderingen zijn opgetreden in nabije omgeving die kunnen leiden tot overlast. Bij wateroverlast Is het peilbeheer van het oppervlaktewater veranderd? Is er sprake van uitzonderlijk natte weersomstandigheden gedurende voorgaande periode? Zijn er lekkages in het drinkwaterleidingnetwerk? Is onlangs nabijgelegen riolering vervangen? Is onlangs gestart met infiltreren van regenwater? Is er sprake van stopzetten grondwateronttrekking? Is er sprake van achterstallig onderhoud/dempen/beduikeren van (openbare) ontwateringmiddelen (sloten, greppels, drainage)? Staat dit geval op zichzelf of doet de overlast zich op meerdere locaties in dezelfde omgeving voor? Is het gebruik van desbetreffende locatie overeenkomstig aan de grond gegeven bestemming? 40 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 41

Bij watertekort Hebben zich veranderingen voorgedaan in het peilbeheer van het oppervlaktewater Is er sprake van uitzonderlijk droge weersomstandigheden gedurende voorgaande periode? Is er sprake van lekkage in het nabijgelegen rioleringstelsel? Is er sprake van substantieel toegenomen verharding in directe omgeving? Is er sprake van het (toegenomen) ontrekken van grondwater? Zijn verbeteringsmaatregelen getroffen aan (openbare) ontwateringmiddelen (sloten, greppels, drainage)? Staat dit geval op zichzelf of doet de overlast zich voor op meerdere locaties in dezelfde omgeving? Is het gebruik van desbetreffende locatie overeenkomstig de aan de grond gegeven bestemming? Het omgevingsonderzoek biedt voldoende aanknopingspunten om het probleem in kaart te brengen. Ook geeft het antwoord op de vraag welke instantie eventueel maatregelen moet treffen. In sommige gevallen is meer zicht op het functioneren van het grondwatersysteem en de lokale geologische opbouw nodig. In zo n geval wordt er gebruik gemaakt van de beschikbare informatie uit meetpunten van derden en/of het gebiedsdekkende grondwatermodel van Noord-Nederland (MIPWA). Waar nodig wordt aanvullende informatie verkregen door middel van monitoring. 5.3 Monitoring Een vervolgstap in het grondwateronderzoek is monitoring. Het vaststellen van de grondwatersituatie kan op drie manieren: inzicht in bodemopbouw en kenmerken, gerichte opnames van de grondwaterstand en inrichten van een grondwatermeetnet. Bij het uitvoeren van nader onderzoek wordt per geval bekeken welke methode het beste aansluit bij het probleem. 6. SAMENWERKING De gemeenten kiezen voor een gezamenlijke benadering van grondwaterproblematiek in bebouwd gebied, zoals het contact met de inwoner en de manier waarop de overlast in beeld wordt gebracht. De waterpartners zien grondwatermonitoring als een instrument om in concrete gevallen meer zicht te krijgen op de dynamiek van het grondwater. De waterpartners kiezen ervoor om projectmatig te meten, aan de hand van concrete, vooraf gedefinieerde en locatiegebonden onderzoeksvragen. De waterpartners zien geen noodzaak tot (structurele) grondwatermonitoring ter detaillering van de gebiedsdekkende grondwaterkaart (MIPWA) voor Noord-Nederland. Zo houden we de monitoringskosten voor onze grondwatertaken laag. De keuze of, en welke maatregel er wordt getroffen blijft voor elke gemeente een eigen afweging. De waterpartners zien samenwerkingskansen op verschillende gebieden: Gezamenlijke onderzoekopzet locaties met historische overlast; Het delen van gebiedskennis; Gezamenlijke werkwijze benaderen inwoners bij individuele meldingen; Gemeente en waterschap gaan samen naar inwoner en maken gebruik van elkaars kennis bij het in kaart brengen van meldingen; Gemeenten doen bij grondwatermonitoring beroep op waterschap m.b.t. aanwezige kennis/infrastructuur; Waterschap betrekt gemeenten bij een vergunningstraject in geval van bv. grondwaterwijzigingen. Ten aanzien van de wijze van uitvoering is een matrix opgesteld. Deze matrix is opgenomen als bijlage 3 bij deze rapportage. 5.3.1 Bodemopbouw De grondwatersituatie wordt in beeld gebracht aan de hand van hydromorfe kenmerken. Afzettingen in het bodemprofiel (zoals roestvorming) worden in beeld gebracht zodat het grondwaterverloop wordt ingeschat. 5.3.2 Gerichte opnames Bij gerichte opnames worden er op een specifiek moment (in geval van te hoge grondwaterstanden, op een nat moment) een aantal grondboringen verricht. Voor elke locatie wordt de bodemopbouw in kaart gebracht en de actuele grondwaterstand gemeten. Dit kan tegen relatief lage kosten, op een aantal plaatsen, op het moment van overlast. 5.3.3 Grondwatermeetnet De derde optie is het inrichten van een tijdelijk grondwatermeetnet. Met een grondwatermeetnet wordt het verloop van de grondwaterstand voor een langere periode in kaart gebracht. De methode is relatief duur maar levert de hoogste informatiedichtheid per boorpunt op (mits het meetnet op juiste wijze beheerd wordt). Grondwatermeetpunten die worden geplaatst hebben een vooraf vastgestelde looptijd. Voor inzicht in gemiddeld hoogste- (GHG) en gemiddeld laagste grondwaterstand (GLG) is een meetreeks van tenminste 8 jaar nodig. Na beëindiging van het onderzoek worden de punten verwijderd of gebruikt voor een effectbeoordeling van de uit te voeren verbeteringsmaatregelen. 42 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 43

WOORDENLIJST Afschot Afwatering Bebouwde kom Bewust aangebrachte helling van een vlak of leiding, voor het doen af- of weglopen van vloeistof. Het afvoeren van het water, dat door ontwatering uit de bodem in de sloten is gestroomd. De grens van de bebouwde kom wordt bepaald door de grenzen van de bestemmingsplannen die in overwegende mate de functie van woonbebouwing bevatten, de zogeheten komplannen. Onttrekkingen Ontwatering Peilbuis Storende laag De verwijdering van grondwater uit de bodem. Het afvoeren van water uit de bodem over en door de grond, met als gevolg het verlagen van het grondwaterpeil. Algemene term voor een buis of soortgelijke constructie met een kleine diameter waarin een grondwaterstand c.q. stijghoogte kan worden gemeten. Een laag in de bodem die zo verdicht is dat er geen goede waterhuishouding is. Bodemprofiel Bouwbesluit Een laag die gevormd wordt door bodemvorming. Een verzameling bouwtechnische voorschriften waaraan alle bouwwerken in Nederland, zoals woningen, kantoren, winkels, ziekenhuizen etc. minimaal moeten voldoen. Bouwkundige constructie Een object dat bestaat uit meerdere onderdelen die samengevoegd zijn. Bronbemalingen Buitengebied Draagkracht Drainage Een proces waarbij op verschillende plaatsen grondwater wordt opgepompt en via een leiding wordt afgevoerd, om plaatselijk en tijdelijk de grondwaterspiegel te verlagen. Het gebied dat buiten de komgrenzen van een bestemmingsplan valt. De stevigheid van de bodem. De afvoer van water over en door de grond en door het waterlopendstelsel. Verharding Vernattingmaatregel Verzakking Vochthuishouding Warmte- en koude opslag Waterparagraaf Watertoets Geheel van lagen aangebracht op het bovenvlak van de aardebaan van beneden naar boven. Structureel verhogen van de grond- en/of oppervlaktewaterstanden. Het zakken van het niveau van de bodem ten opzichte van een vast referentiepunt, bijvoorbeeld het Normaal Amsterdams Peil (NAP). Een gezond binnenklimaat in ruimten waar mens of dier verblijven, door vocht en verontreiniging af te voeren en verse lucht aan te voeren. Een methode om energie in de vorm van warmte of koude op te slaan in de bodem. De techniek wordt gebruikt om gebouwen te verwarmen en/of te koelen. Een verplicht onderdeel van een ruimtelijk plan of besluit en beschrijft de uitwerking hiervan op het watersysteem en geeft aan welke eisen het watersysteem aan het besluit of plan oplegt. Een beoordeling die overheden moeten maken voor zij toestemming kunnen verlenen voor het verkavelen of bebouwen van gronden. Drinkwaterwinning Locatie waar water gewonnen wordt ten behoeve van drinkwaterwinning. Zorgplicht De verplichting om zorgvuldig om te gaan met de belangen van anderen. Grondwater Water beneden het grondoppervlak, meestal beperkt tot het water beneden de grondwaterspiegel. Grondwateronderlast Problemen die zich voordoen als gevolg van lage grondwaterstand. Grondwateroverlast Wateroverlast door hoge grondwaterstanden. Hydromorfe kenmerken Verschijnselen veroorzaakt door periodieke verzadiging van de grond met water. Verschijnselen veroorzaakt door periodieke verzadiging van de grond met water. Inspanningsplicht Bij een inspanningsverplichting belooft de uitvoerende partij zijn best te doen om een bepaald doel te bereiken (bijvoorbeeld het behalen van een zeker rendement) zonder dat het behalen van dit doel gegarandeerd kan worden. Kruipruimte Ruimte onder de begane grondvloer in gebruik voor het bereiken van leidingen voor inspectie, onderhoud of reparatie, en voor ventilatie van de vloer en eventuele houten constructiedelen onder de woning. Lokale verdichting Het compacter worden van de bodem veroorzaakt door activiteit op of in de bodem. Monitoring Het verzamelen van meetgegevens volgens een vaste strategie of bemonsteren volgens een vaste wijze, op een vaste plaats op gezette tijden en het analyseren ervan. 44 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 45

BIJLAGE 1 BIJLAGE 2A Kaart gebieden historische grondwater overlast. Werkstappen bij uitvoering grondwatertaak Overlastmelding / onderzoeklocatie Vooronderzoek: - Vragen aan grondeigenaar - Administratief onderzoek m.b.t. eventuele veranderingen in omgeving Grondeigenaar zelf verantwoordelijk? Ja Nee Grondeigenaar op eigen verantwoordelijkheid wijzen en/of tips geven. Nee Nader onderzoek: - veldwerk, - grondwatermonitoring, - modelonderzoek of combinatie hiervan - Sprake van structureel nadelig effect? Grondeigenaar informeren Ja Maatregel doelmatig? Ja Melding afgehandeld Maatregelen uitvoeren 46 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 47

BIJLAGE 3 Samenwerkingsmatrix: Samenwerkingskansen matrix Gemeente Gemeentes Gem./ Watersch. Extern Waterloket/KCC X Vooronderzoek X (X) Nader onderzoek X (X) advies: maatregelen: communicatie burgers: Technisch advies: aanbevelingen nav uitgevoerd onderzoek Advies aan bestuur: aangeven hoe te handelen + kosten Tegen de laagst maatschappelijke kosten Communicatie naar burgers loopt altijd via gemeente Waterschap levert desgewenst input, bijv. bij inloopbijeenkomst Monitoring meetnetontwerp plaatsen buizen apparatuur programmeren en afhangen beheer meetnet beheer meetgegevens X X X X X Advies Technisch-inhoudelijke rapportage Advies aan bestuur X X Maatregelen (evt) X (X) Communicatie burgers X Samenwerkingsmatrix toelichting X = voorkeur (X) = Optie Waterloket/KCC: vooronderzoek: nader onderzoek: monitoring: advies: Aanname melding ("waterloket") Basale gegevens registreren (locatie, melder, aard melding) Urgentiebepaling Doorspelen naar betreffende contactpersoon vd organisatie Check overlast inwoner op eigen terrein Advies geven aan inwoner Kennis moet bij de gemeente aanwezig zijn Bij oppervlaktewater in omgeving waterschap erbij betrekken Trekkersrol gemeente Kennis van waterschap gebruiken Eventueel extern adviseur inschakelen Uitbesteden bij voorkeur via raamcontract Desgewenst door waterschap laten uitvoeren Technisch advies: aanbevelingen nav uitgevoerd onderzoek 48 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 49

Bijlage 10a Exploitatie Exploitatie Personeel riolering en water Naam Planbeschrijving Kostenopbouw Kosten FTE IOR Adviseur Riolering en water - Beheer en 1 beleid Beleidsadviseur Water 1 Adviseur Riolering en water - Ontwerp 0,5 Juridisch medewerker 0,5 Totaal personeel IOR 3 350.000 BOR Rioolbeheerder - Onderzoek en 1 beoordeling Rioolbeheerder - Onderhoud en reparatie 1 Gemaalbeheerder 1 Databeheerder 1 Totaal personeel BOR 4 450.000 SO Opzichter riolering 1 Monteurs rioolgemalen 4 Chauffeurs Rioolcombiwagen 3 Totaal personeel SO 8 615.000 Onderhoud Riolering (structureel) Naam Planbeschrijving Kostenopbouw Kosten Onderhoud (IOR) Onvoorzien/calamiteiten Mechanische riolering (SO) Onvoorziene werken en calamiteiten. Incidentele niet voorziene vervangingen IOR 200.000 Naam Planbeschrijving Kostenopbouw Kosten Elektriciteit nota's 200.000 Oppompkosten waterschap 75.000 Waternota's 10.000 Telefonie gemalen 25.000 Jaarlijkse reiniging drukriolering Jaarlijks drukriolering reinigen door eigen personeel en inspectie gebreken 935 st * 50,- + onvoorzien 50.000 Materialen Vervangen van ca 20 drukrioolpompen 20 * 1,500,- + 6 * 5,000,- en 6 pomprevisies = 60,000,- 60.000 Klein materiaal (schakelkastje, zekeringen, luchtpompjes ed) 20.000 Diensten derden Controle vijzels, vacuumgemalen, 0- inspecties, aannemer 10,000,- + 15,000,- + 35000 + 15,000 + 20,000,- + 15,000,- 110.000 Totaal mechanische riolering 550.000 SB Diverse werkzaamheden (ontstoppingsploeg, opgravingen, storingen etc) 2 Bestaande huisaansluitingen en kolken (SB) Naam Planbeschrijving Kostenopbouw Kosten Totaal personeel SO 2 155.000 Totaal personeel 17,00 1.570.000 Inhuur derden Kosten aannemer 150 opgravingen * 500,- 75.000 Materieel / materiaal Ontstoppingswagen / camera / pvc / 5,000,- + 2,500 + 100 * kolken 75,- + 10 * 500,- 20.000 Totaal huisaansluitingen / kolken 95.000 50 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 51

Bijlage 10b Onderzoeken - Planvorming GRP 2018-2023 Hoofdriolering (SO) Naam Planbeschrijving Kostenopbouw Kosten Inhuur derden Opgravingen door aannemer / 20 * 5,000,- calamiteiten ca 20 stuks/jaar 100.000 Materieel / materialen Combi/ bestrating / etc 25,000,- + 20,000,- + 5,000,- 50.000 Meten/monitoring Beheer/Onderhoud van meetpunten 60 * 1,500,- = 90,000,- (zelf of inhuur) 90.000 Structureel (jaarlijks) Naam Onderzoek Kostenopbouw Kosten excl BTW Inspectie Reguliere inspectie riolering Jaarlijks ca 50.000 m inspectie * 1,30 = 80,000,- 80.000 Jaarlijks ca 7500 m * 4,00 = 30,000,- Incidentele inspectie (meldingen / renovatie) 30.000 Totaal inspectie 110.000 Overige kosten Kolkenzuigen (SO) 1 x per jaar alle kolken / lijngoten ledigen en incidenteel vaker 175.000 Straatvegen (SO) Bijdrage in de kosten van straatvegen 225.000 Onderhoud sloten / wadi's (BOR) Incidentele exploitatie Totaal hoofdriolering 240.000 Bijdrage voor maaien van wadi's en ontwaterende sloten 100.000 Baggeren calamiteitenbak (IOR) Eens per 10 jaar In 2027 en 2037 400.000 Reiniging / reparatie Hosting Reiniging riolering en reparatie kleine gebreken Reiniging ca 100.000 m * 1,75 = 175,000,- 175.000 Reiniging bergbezinkvoorzieningen 20.000 Slibverwerking ca. 100,000 m * 0,25 = 25,000,- 25.000 Rijplaten / putten opzoeken / verkeersmaatregelen etc 25.000 Wortelfrezen ca. 10 dagen * 5,000,- = 50,000,- 50.000 Overige kleine reparaties nav R+I 10 * 5.000,- = 50,000,- 50.000 Grotere reparaties 4 * 15,000,- 60.000 Totaal 405.000 Hosting telemetrie / grondwater Hosten Datawatt 25.000 Hosten YP (Cars) 10.000 Hosten grondwater 20.000 Hosten tekenarchief 10.000 Kosten rioolbeheer ( Obsurv 10.000 SAM 10.000 Hosting en monitoren overstorten 35.000 Hosten waterkaarten 15.000 Kosten Rioned - abonnementen 30.000 Totaal Hosting 165.000 Advisering derden Boorkernen onderzoek / vervangingsplanning Nemen boorkernen ( 10 x 2,500,- ), beoordelen inspectie 75.000 52 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 53

Structureel (jaarlijks) Naam Onderzoek Kostenopbouw Kosten excl BTW Inspectie Grondwater Reguliere Onderzoek inspectie en incidenteel riolering advies Jaarlijks ca incidenteel 50.000 m peilbuizen inspectie * 1,30 plaatsen/vervangen 25.000 Adviezen grondwatersituatie 10.000 Totaal Grondwater 35.000 Samenwerking Samenwerking afvalwaterketen (inhuur) Uitvoeringsprogramma 2017-2020 110.000 Functioneren riolering Uitvoeren rioolberekeningen Advisering over functioneren riolering - Incidenteel en structureel. ca. 62 dagen * 800,- 75.000 Incidenteel Naam Planbeschrijving Kostenopbouw Kosten Budgetjaar excl BTW Afvalwaterplan Opstellen Afvalwaterplan / GRP Kosten derden ca 100,000,- (verdeeld over 2 jaar) 50.000 2022 Opstellen Afvalwaterplan / GRP Kosten derden ca 100,000,- (verdeeld over 2 jaar) 50.000 2023 Optimalisatie studie Afvawatersysteem Opstellen optimalisatiestudie met waterschappen Opstellen optimalisatiestudie met waterschappen 2 jaar a 75,000,- per jaar is 150,000,- 2 jaar a 75,000,- per jaar is 150,000,- 75.000 2018 75.000 2019 Waterplan Herzien waterplan Uitbesteding 25.000 2019 Onvoorzien Onvoorziene incidentele onderzoeken Onderzoeken naar niet voorziene ontwikkelingen 30.000 Waterkaart Opstellen waterkaarten en uitwisselen data met waterschappen Aanleveren rioleringskaarten en bewerken waterschapskaarten 25.000 2018 Totaal structureel onderzoek 1.005.000 Waterstructuurplan Opstellen waterstructuurplan diverse kernen 4 plannen a 25,000,- 100.000 2018-2019 Grondwater Uitvoering geohydraulogische berekeningen Gevolgen verminderen grondwaterwinning Emmtec 75.000 2019-2020 Databeheer derden Inhuur derden bijwerken beheer ( 100 dagen) 100 * 8 * 90,- 75.000 2020 Totaal Incidentele Planvorming 550.000 54 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 55

Bijlage 11 Totaaloverzicht kosten Jaar investeringen (x1000 ) vrijverval gemalen persleiding mechanische riolering bouwkundig mechanisch bouwkundig mechanisch verbeter maatregelen totaal investeringen 60 jaar 60 jaar 17 jaar 60 jaar 60 jaar 20 jaar 60 jaar 2018 9.467 6 389 8-15 - 9.885 2019 9.467 6 389 8-15 1.000 10.885 2020 7.573 5 312 7-12 1.000 8.909 2021 7.573 5 312 7-12 2.000 9.909 2022 5.951 4 245 5-10 2.000 8.215 2023 5.951 4 245 5-10 1.000 7.215 2024 5.951 4 245 5-10 1.000 7.215 2025 5.951 4 245 5-10 1.000 7.215 2026 5.951 4 245 5-10 1.000 7.215 2027 5.951 4 245 5-10 1.000 7.215 2028 5.951 4 245 5-10 1.000 7.215 2029 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2030 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2031 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2032 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2033 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2034 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2035 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2036 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2037 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 2038 5.948 94 76 53-314 1.000 7.485 135.217 990 3.877 595-3.264 22.000 165.943 jaarlijkse uitgaven kapitaallasten nieuwe verleden kapitaallasten (x1000 ) personeel onderzoek & planvorming straatvegen/ kolkenzuigen apparaats kosten overig exploitatie totaal exploitatie 4.983 207 1.355 1.355 750 118 850 9.368 4.655 665 1.369 1.393 600 118 850 9.550 4.354 1.022 1.383 1.318 600 118 850 9.545 4.067 1.281 1.396 1.205 600 118 850 9.418 3.649 1.460 1.410 1.255 600 118 850 9.242 3.531 1.684 1.424 1.255 600 118 850 9.362 3.375 2.406 1.424 1.255 600 118 850 9.929 3.289 2.686 1.424 1.255 600 118 850 10.121 3.135 2.962 1.424 1.255 600 118 850 10.244 3.024 3.235 1.424 1.255 600 118 850 10.406 2.939 3.505 1.424 1.255 600 118 850 10.592 2.873 3.783 1.424 1.255 600 118 850 10.803 2.788 4.065 1.424 1.255 600 118 850 11.000 2.722 4.343 1.424 1.255 600 118 850 11.212 2.646 4.618 1.424 1.255 600 118 850 11.412 2.568 4.890 1.424 1.255 600 118 850 11.605 2.494 5.159 1.424 1.255 600 118 850 11.800 2.397 5.424 1.424 1.255 600 118 850 11.967 2.305 5.686 1.424 1.255 600 118 850 12.138 2.231 5.945 1.424 1.255 600 118 850 12.323 2.157 6.176 1.424 1.255 600 118 850 12.480 66.183 71.203 29.697 26.606 12.750 2.478 17.850 224.517 56 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 57

Bijlage 12 Reacties van derden 00000045 09. AUG 2017 10:20 WATERSCHAP vechtstromen Dag Marieke, Bij de op- en aanmerkingen van Elias en mijzelf. Wilfried Heijnen zal, indien gewenst, zijn opmerkingen na zijn vakantie aan jou toezenden. De algemene indruk is dat alle benodigde onderwerpen in dit GRP zijn benoemd. Het is een GRP wat naar ons gevoel met name inzet op het bestendigen van de behaalde kwaliteitsverbeteringen, waarbij toekomstige ambities en uitdagingen enigszins onderbelicht blijven.. Te denken valt hierbij aan de klimaatsverandering en het beperken van de afvoer naar de rwzi ivm de aanwezige hydraulische capaciteit. Ten dele zal dit komen doordat dit GRP wordt vastgesteld voordat een nieuw BRP is uitgewerkt. Het nieuwe BRP kan daarbij leiden tot aanvullende maatregelen welke mogelijk nog niet in dit GRP zijn opgenomen. Hoe gaan jullie daar in dat geval mee om? Onze tekstuele opmerkingen beperken zich tot onderstaande punten: Pag.5 regionale samenwerking: Hunze en Aa s wordt niet genoemd. Pag. 14: Omgevingswet. Vermoedelijk pas in 2021 van kracht (planning recentelijk aangepast). Pag. 49 paragraaf 5.5 Samenwerken. Hier ontbreekt het onderdeel waterkaarten welke de komende periode zullen worden opgesteld (samenwerking van Hunze en Aa s). Vriendelijke groet, Jan Egberts Eleveld. Gemeente Emmen t.a.v. J. Vos afdeling ROl-team Voorbereiding Postbus 30001 7800 AA EMMEN contactpersoon WJ. Luttmer doorklesnummer 088-2203474 uw kenmerk onderwerp Gemeentelijk Rioleringsplan 2018-2023 Emmen Geacht college, ons kenmerk Z-1713207-17040247 postadres Postbus 5006 7600 GA Almelo bezoekadres Kooi kersweg 1 Almelo 1088-2203333 e info@vechtstromen.nl www.vechtstromen.nl Datum 7 augustus 2017 bijlage(n) Jan Egberts Eleveld Aquapark 5 www.hunzeenaas.nl Beleidsmedewerker rioleringen Veendam Telefoon: (0598) 69 3613 Postbus 195 twitter.com/hunzeenaas Algemeen: (0598) 69 3800 9640 AD Veendam facebook.com/waterschap Op 21 juli 2017 hebben wij per email uw concept Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 van 19 juli 2017 ontvangen. Met waardering hebben wij kennis genomen van de inhoud. Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) van Emmen geldt voor een periode van zes jaar en is het resultaat van een intensieve samenwerking van de partners in de samenwerking Waterketen Noordelijke Vechtstromen. Het GRP van 2018-2023 is een meer strategisch en effect/resultaatgericht document geworden in plaats van normgericht. Uit de evaluatie blijkt dat de gemeente Emmen in de afgelopen planperiode de rioleringszorg en watertaken goed heeft opgepakt. Het plan geeft een goed overzicht van de beleidsvoornemens van de gemeente Emmen ten aanzien van de zorgplichten voor afvalwater, regenwater en grondwater. Met dit GRP kiest de gemeente Emmen voor een doelmatige aanpak met nadrukkelijk aandacht voor duurzaamheid. Wij onderschrijven het voornemen van de gemeente Emmen om het gevoerde beleid voort te zetten en in de planperiode de samenwerking in de waterketen Noordelijke Vechtstromen te versterken. Wij onderschrijven tevens van harte de uitgangspunten die in dit GRP worden genoemd zoals: beperken kostenstijging, bijdragen aan kwaliteit leefomgeving, verbeteren oppervlaktewaterkwaliteit, watersysteem op orde brengen voor de toekomst, water in gedachten bij ruimtelijke ordening, waterbewustzijn verhogen en afvalwater benutten als bron voor grondstoffen. De wijze waarop de gemeente Emmen wil anticiperen op de klimaatverandering heeft onze waardering. Wij zetten dan ook graag onze goede samenwerking voort door gezamenlijk invulling te geven aan de opgaven uit het Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023. 58 Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen 2018-2023 59