Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Halfjaarbericht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Halfjaarbericht"

Transcriptie

1 Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Halfjaarbericht

2 VOORWOORD WIJZIGING BEHEERDER ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN Per 1 juli 2014 zijn SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. ( SBB ) en SNS Asset Management N.V. ( SNS AM ) gefuseerd en is de naam SNS AM gewijzigd in ACTIAM N.V. ( ACTIAM ). Vanaf deze datum is ACTIAM beheerder geworden van Zwitserleven Beleggingsfondsen, Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen en zet het door SBB gevoerde fondsbeheer voort. Achtergrond van de fusie zijn onder andere de verzwaarde eisen voor fondsbeheer door nieuwe wet- en regelgeving, waaronder Europese regelgeving voor beleggingsinstellingen, met name de Alternative Investment Fund Managers Directive (AIFMD). Daarnaast wordt door de fusie expertise in fondsbeheer gebundeld. Het vermogensbeheer en de fondsadministratie blijven ongewijzigd. Beide waren door SBB al grotendeels uitbesteed aan SNS AM. Op 14 april 2006 heeft de Autoriteit Financiële Markten de vergunning op grond van artikel 2:65 Wft verleend aan SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Door de fusie is de vergunning per 1 juli 2014 van rechtswege overgegaan naar ACTIAM. AIFMD Op 22 juli 2013 is AIFMD geïmplementeerd in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Nederlandse beleggingsinstellingen kwalificeren vanaf 22 juli 2013 in beginsel als alternatieve beleggingsinstelling ( abi ) of als instelling voor collectieve belegging in effecten ( icbe ). Hierbij gold voor abi-beheerders, zoals destijds SBB, een overgangsregime tot (uiterlijk) 22 juli Tijdens het overgangsregime golden de vereisten van de Wft zoals die van kracht waren op 21 juli SBB heeft gebruik gemaakt van dit overgangsregime. Met ingang van 22 juli 2014 is de Wft-vergunning van SBB van rechtswege overgegaan in een AIFMD-vergunning. Vanaf deze datum voldoet ACTIAM als abi-beheerder aan de vereisten die gelden voor een abi-beheerder. Deze vereisten betreffen onder meer het aanstellen van een bewaarder, het voeren van risicomanagement, beleid inzake belangenconflicten, uitbestedingsbeleid, beloningsbeleid, waarderingsbeleid ten aanzien van de fondsactiva en hebben betrekking op de jaarverslaglegging en kapitaalvereisten voor beheerder en bewaarder. BEWAARDER Tot 22 juli 2014 trad als bewaarder van de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen op de Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen. Per 22 juli 2014 is KAS Trust & Depositary Services B.V. aangesteld als bewaarder van de door ACTIAM beheerde beleggingsfondsen van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. De bewaarder is een entiteit met als wettelijke taken onder andere het monitoren van de kasstromen en van de naleving van beleggingsbeleid en de eigendomsverificatie ten aanzien van de activa van de beleggingsfondsen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 2

3 ALGEMENE INFORMATIE BEHEERDER ACTIAM N.V. Postbus RK Utrecht website actiam.nl/fondsbeheer DIRECTIE ACTIAM N.V. J. de Wit, voorzitter E.J. van Bergen, directielid R.G.H. Verheul, directielid G.H.B. Coppens, directielid RAAD VAN TOEZICHT R.G.J. Langezaal, voorzitter W. Horstmann B. Janknegt JURIDISCH EIGENAAR Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen Postbus RK Utrecht BEWAARDER KAS Trust & Depositary Services B.V. Nieuwezijds Voorburgwal RL Amsterdam ACCOUNTANT KPMG Accountants N.V. Postbus AA Utrecht BANKIER / BETAALKANTOOR / CUSTODIAN KAS BANK N.V. Nieuwezijds Voorburgwal RL Amsterdam FISCAAL ADVISEUR REAAL N.V. Afdeling Fiscale Zaken Postbus RK Utrecht JURIDISCH ADVISEUR REAAL N.V. Afdeling Juridische Zaken Postbus RK Utrecht De algemene informatie heeft betrekking op de situatie per datum van publicatie, 29 augustus HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 3

4 Inhoud 1 Profiel Inleiding Onze beleggingsfilosofie in het kort Verantwoord vermogensbeheer Risicomanagement Juridische structuur Fund Governance Verslaglegging en overige informatie 8 Bijlage 1 Overzicht beleggingsstrategie en de vermogensbeheerder 9 Bijlage 2 Overzicht verantwoordelijke fondsmanager 10 2 Algemeen Verslag van de beheerder Kerncijfers Beheerontwikkelingen in de verslagperiode Marktontwikkelingen en vooruitzichten Maatschappelijk bewust vermogensbeheer Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Zwitserleven Selectie Fonds 33 3 Halfjaarcijfers 2014 Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Toelichting Balans Winst- en verliesrekening Overige toelichtingen 46 4 Halfjaarcijfers 2014 Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds 77 5 Overige gegevens Belangen Directie en Raad van Toezicht Statutaire winstbestemmingsregeling Beoordelingsverklaring Verklaring Bewaarder 102 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 4

5 1 PROFIEL HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 5

6 1.1 INLEIDING Beleggen in de fondsen van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen levert veel voordelen op. Naast gespreid beleggen, op een eenvoudige en overzichtelijke manier, profiteert de belegger van de expertise van de fondsbeheerder. Wij bieden een selectie van goed renderende beleggingen met een gematigd risicoprofiel en lage kosten. Verantwoord vermogensbeheer is ons uitgangspunt. In deze profielschets leest u hoe wij werken, hoe we het vermogensbeheer hebben ingericht en met welke partijen wij samenwerken om ervoor te zorgen dat uw belegging in goede handen is. 1.2 ONZE BELEGGINGSFILOSOFIE IN HET KORT Het grootste deel van onze beleggingsfondsen wordt actief beheerd, op basis van een gematigd risicoprofiel en door uitstekende vermogensbeheerders. Daarnaast zijn er fondsen met (gedeeltelijk) een passieve beheerstijl. Zowel bij de actief als passief beheerde fondsen is sprake van verantwoord vermogensbeheer. DE VERMOGENSBEHEERDERS De ons toevertrouwde gelden worden op een professionele en verantwoorde manier beheerd. Daarvoor is specialistische beleggingsexpertise noodzakelijk. Het beheer van de Europese aandelenportefeuilles en die voor vastrentende waarden wordt verricht door de vermogensbeheerders van ACTIAM. Voor overige beleggingsportefeuilles wordt gebruik gemaakt van externe vermogensbeheerders. De vermogensbeheerders beogen om rekening houdend met de restricties en spelregels die voor de fondsen zijn geformuleerd een zo goed mogelijk resultaat te behalen. Bijlage 1 (pagina 9) geeft een overzicht van de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, de beleggingsstrategie en de vermogensbeheerder. Bijlage 2 (pagina10) bevat de namen van de fondsmanager(s) die verantwoordelijk zijn voor het beleggingsbeleid. VERANTWOORD VERMOGENSBEHEER Wij vinden het voor onze beleggers van groot belang om verantwoord te beleggen. Wij houden ons daarom aan ESG-criteria, waarbij ESG staat voor Environment, Social en Governance. De ESG-criteria zijn gebaseerd op onze Fundamentele Beleggingsbeginselen. Deze beginselen zijn verankerd in ons beleggingsproces. Aan de hand van traditionele financiële en niet-financiële criteria wordt tot een goed renderende portefeuille gekomen. Tegelijk letten we nadrukkelijk op duurzame beleidsaspecten op het gebied van milieu, sociaal verantwoord ondernemen en goed ondernemingsbestuur. Hiervoor werken we samen met onze collega s van het ESG-researchteam van ACTIAM. Vrijwel alle Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen beleggen uitsluitend in ondernemingen en (overheids-)instellingen die voldoen aan onze beleggingsbeginselen voor verantwoord vermogensbeheer. ACTIEF BEHEER MET GEMATIGD RISICOPROFIEL ACTIAM gelooft dat actief beheer voor beleggers waarde kan toevoegen. Door gedegen onderzoek en analyse zoeken we naar een optimale risico-rendementsafweging. Ons beleid is gericht op stabiele resultaten voor onze klanten. Daarbij willen we beter presteren dan de benchmarks en andere, vergelijkbare fondsen. Voor elk beleggingsfonds is het beleggingsbeleid helder geformuleerd, inclusief restricties, richtlijnen en (risico)limieten. Onze fondsbeheerders volgen en monitoren dit continu. Het risicoprofiel van de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is gematigd; onze fondsen zijn gericht op het behalen van rendement op langere termijn. Voor beleggers in actief beheerde fondsen kan het fondsrendement achterblijven bij dat van de benchmark (index). Beleggers die dit risico willen vermijden en die accepteren dat zij dan ook niet langer kans maken op een hoger rendement dan de benchmark, kunnen kiezen voor passief beheerde fondsen. 1.3 VERANTWOORD VERMOGENSBEHEER Ons verantwoord vermogensbeheer is gebaseerd op drie pijlers: Fundamentele Beleggingsbeginselen (uitmondend in uitsluitingscriteria), dialoog tussen vermogensbeheerder en de ondernemingen waarin kan worden belegd engagement, en uitoefening van stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen. De Fundamentele Beleggingsbeginselen vormen de basis van het ESG-beleid. Deze beginselen zijn geen subjectieve voorkeuren, maar komen voort uit internationale verdragen, richtlijnen en codes. Doel van het beleid is dat niet wordt belegd in ondernemingen of (overheids) instellingen die onze beleggingsbeginselen voor verantwoord vermogensbeheer schenden. UITSLUITINGSCRITERIA Voorafgaand aan de portefeuillesamenstelling worden ondernemingen en (overheids)instellingen die deel uitmaken van de benchmark beoordeeld op de Fundamentele Beleggingsbeginselen. Een team van analisten voert de beoordeling uit en rapporteert hierover aan een selectiecomité. Dit comité besluit welke instellingen van belegging zijn uitgesloten, respectievelijk welke ondernemingen in aanmerking komen voor engagement. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 6

7 ENGAGEMENT Wanneer er twijfel bestaat of een onderneming wel verantwoord onderneemt, wordt een engagementproces gestart. De vermogensbeheerder gaat hierbij actief in gesprek met het management van de onderneming over waar en hoe de duurzaamheidprestatie kan worden verbeterd. Binnen engagement onderscheiden wij twee vormen: responsief en proactief engagement. Bij responsief engagement wordt de dialoog aangegaan met ondernemingen die op één of meer Fundamentele Beleggingsbeginselen slecht scoren en het risico lopen van belegging te worden uitgesloten, maar waarbij op korte termijn verbetering mogelijk is. Doel is dat het ESG-beleid en de ESG-prestaties voldoen aan onze beleggingsbeginselen. Ondernemingen die geen of onvoldoende vooruitgang laten zien, kunnen van belegging worden uitgesloten. Proactief engagement richt zich op de natuurlijke hulpbronnenindustrie met de focus op ondernemingen in de volgende sectoren: nolie & gas; nmijnbouw; npapier & bosbouw; nvoeding, drank & tabak en nutsbedrijven. Met deze ondernemingen wordt, zonder concrete aanleiding, besproken hoe zij het beleid en de prestaties op ESG-gebied kunnen versterken. UITOEFENING STEMRECHT OP AANDEELHOUDERSVERGADERINGEN Op aandeelhoudersvergaderingen stemmen wij nadrukkelijk op duurzame beleidsaspecten. Ons stembeleid is gebaseerd op onze Fundamentele Beleggingsbeginselen en op erkende internationale best practice richtlijnen voor corporate governance en verantwoord beleggen. Voor de uitvoering van het stembeleid wordt gebruik gemaakt van de diensten van een externe adviseur die gespecialiseerd is in het beoordelen van de corporate governance van ondernemingen. 1.4 RISICOMANAGEMENT ACTIAM bewaakt voortdurend dat de beleggingsfondsen en de beleggingsportefeuilles blijven voldoen aan de randvoorwaarden zoals die in het prospectus zijn vastgelegd, aan de wettelijke kaders en aan de interne uitvoeringsrichtlijnen. Deze richtlijnen betreffen onder meer de mate van spreiding van de portefeuille, de kredietwaardigheid van debiteuren, de kwaliteit van marktpartijen waarmee zaken worden gedaan en de liquiditeit van de beleggingen. 1.5 JURIDISCHE STRUCTUUR In de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen zijn gelden uit beleggingsverzekeringen ondergebracht. Zwitserleven is een handelsnaam van SRLEV N.V. SRLEV N.V. (hierna: Zwitserleven ), is een gekwalificeerde belegger die participant is in de beleggingsfondsen. Op 30 juni 2014 waren Zwitserleven en KAS BANK N.V. de enige participanten. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen heeft een zogenaamde paraplustructuur. Dit houdt in dat het fondsvermogen verdeeld wordt in verschillende series participaties (gezamenlijk de subfondsen of fondsen en elk afzonderlijk een subfonds of fonds ). Voor de paraplustructuur is gekozen omdat dit leidt tot schaalvergroting als gevolg waarvan efficiencyvoordelen kunnen worden behaald. Bovendien kunnen nieuwe fondsen op betrekkelijk eenvoudige wijze worden geïntroduceerd en in een bestaande structuur worden ondergebracht. Hierdoor kan sneller en efficiënter op veranderende marktsituaties worden ingespeeld. Beleggingsbeleid, risicoprofiel en kostenstructuur kunnen per subfonds verschillen. Voorafgaand aan de introductie van een subfonds stellen de beheerder en bewaarder van de beleggingsfondsen, met inbreng van Zwitserleven, de subfondsspecificaties vast. Vanaf de introductie van een subfonds gelden de subfondsspecificaties zoals opgenomen in het betreffende aanvullende prospectus. Het prospectus van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen inclusief de Voorwaarden van Beheer en Bewaring en de specificaties van de subfondsen zijn kosteloos op te vragen bij de beheerder of op de internetpagina actiam.nl/fondsbeheer in te zien. Diagram Juridische Structuur Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizon Rentefonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds 20+ Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Obligatiefonds Zwitserleven Europees Aandelenfonds Zwitserleven Credits Fonds Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Zwitserleven Vastgoedfonds Externe fondsen Per 30 juni 2014 bestaat Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen uit acht subfondsen, genaamd: Zwitserleven Mixfonds, Zwitserleven Horizonfonds , Zwitserleven Horizonfonds , Zwitserleven Horizonfonds , Zwitserleven Horizonfonds , Zwitserleven Horizonfonds 20+, Zwitserleven HorizonRentefonds en Zwitserleven Selectie Fonds. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 7

8 DOELSTELLING Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is toegankelijk via producten van Zwitserleven. De beleggingsfondsen hebben tot doel het per subfonds afzonderlijk beleggen van vermogen in effecten, afgeleide producten en andere vermogenswaarden, ten behoeve van de participanten. BELEGGING IN DE BELEGGINGSFONDSEN Het aan elk subfonds toe te rekenen vermogen wordt afzonderlijk belegd in de specifieke beleggingsportefeuille van het betreffende subfonds. Naast de algemene beleggingsdoelstellingen en het beleggingsbeleid heeft elk subfonds een eigen beleggingsbeleid en risicoprofiel. Voor elk subfonds wordt een aparte administratie gevoerd, zodat alle aan een subfonds toe te rekenen opbrengsten en kosten per subfonds worden verantwoord en geadministreerd op een daartoe per subfonds aangehouden rekening. Zowel de positieve als de negatieve waardeveranderingen in de beleggingsportefeuille van een subfonds komen ten gunste respectievelijk ten laste van de participanten in het betreffende subfonds. 1.6 FUND GOVERNANCE Als beheerder hanteert ACTIAM de gedragscode Fund Governance. Deze gedragscode is gebaseerd op de door de Dutch Fund and Asset Management Association (DUFAS) geformuleerde Principles of Fund Governance, die tot doel hebben waarborgen te scheppen voor een integere bedrijfsvoering en een zorgvuldige dienstverlening conform de Wet op het financieel toezicht (Wft). De gedragscode van DUFAS is afgestemd met het Ministerie van Financiën en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De gedragscode Fund Governance van ACTIAM kunt u downloaden op actiam.nl/fondsbeheer. U kunt ook een exemplaar aanvragen bij de fondsbeheerder. 1.7 VERSLAGLEGGING EN OVERIGE INFORMATIE JAARVERSLAG EN HALFJAARBERICHT Binnen vier maanden na afloop van elk boekjaar verschijnt het jaarverslag van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Binnen negen weken na afloop van het eerste halfjaar van elk boekjaar wordt een halfjaarbericht gepubliceerd. VERKRIJGBAARHEID VAN INFORMATIE Exemplaren van het jaarverslag, halfjaarbericht, Essentiële Beleggersinformatie en het prospectus kunt u gratis aanvragen op actiam.nl/ fondsbeheer. Daar vindt u ook informatie over onder meer de maandelijkse ontwikkeling van het rendement van de beleggingsfondsen. ACTIAM ACTIAM is statutair gevestigd en houdt kantoor in Utrecht. ACTIAM is een 100% deelneming van REAAL N.V., een dochteronderneming van SNS REAAL N.V. te Utrecht. De aandelen SNS REAAL N.V. zijn na de nationalisatie op 1 februari 2013 volledig in het bezit van de Nederlandse Staat. ACTIAM voert directie over en is beheerder van: 1 (De subfondsen van) SNS Beleggingsfondsen N.V.; 2 Zwitserleven Beleggingsfondsen, Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen; 3 SNS Responsible Index Funds Equity; 4 ACTIAM Institutional Microfinance Fund, ACTIAM Institutional Microfinance Fund II en ACTIAM-FMO SME Finance Fund I; ACTIAM is daarnaast met ingang van 22 juli aangesteld als AIF-beheerder van: 5 (De subfondsen van) ASN Beleggingsfondsen N.V.; en 6 ASN-Novib Microkredietfonds en ASN Groenprojectenfonds. Het adres waar de vennootschap kantoor houdt is: ACTIAM N.V. Croeselaan BJ Utrecht HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 8

9 Bijlage 1 OVERZICHT BELEGGINGSSTRATEGIE EN DE VERMOGENSBEHEERDER BELEGGINGSFONDS STRATEGIE VERMOGENSBEHEERDER Zwitserleven Mixfonds Europese aandelen (50%) en ACTIAM Euro obligaties (50%) ACTIAM Zwitserleven HorizonRentefonds Euro obligaties (85% Government Bonds 10+, 15% Credits Fonds) ACTIAM Zwitserleven Horizonfonds Wereldwijde aandelen (15%) ACTIAM Euro obligaties (75%) (65% Government Bonds 10+, 10% Credits Fonds) Zwitserleven Selectie Fonds (10%) ACTIAM Zwitserleven Horizonfonds Wereldwijde aandelen (27%) ACTIAM Euro obligaties (60%) (47% Government Bonds 10+, 13% Credits Fonds) Zwitserleven Selectie Fonds (13%) LaSalle Investment Management, Pimco en Stone Harbor ACTIAM Zwitserleven Horizonfonds Wereldwijde aandelen (52%) ACTIAM Euro obligaties (35%) (22% Government Bonds 10+, 13% Credits Fonds) Zwitserleven Selectie Fonds (13%) LaSalle Investment Management, Pimco en Stone Harbor ACTIAM Zwitserleven Horizonfonds Wereldwijde aandelen (57%) ACTIAM Euro obligaties (30%) (17% Government Bonds 10+, 13% Credits Fonds) Zwitserleven Selectie Fonds (13%) LaSalle Investment Management, Pimco en Stone Harbor ACTIAM Zwitserleven Horizonfonds 20+ Wereldwijde aandelen (57%) ACTIAM Euro obligaties (30%) (17% Government Bonds 10+, 13% Credits Fonds) Zwitserleven Selectie Fonds (13%) LaSalle Investment Management, Pimco en Stone Harbor ACTIAM LaSalle Investment Management, Pimco en Stone Harbor Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Selectie Fonds LaSalle Investment Management Europese beursgenoteerde vastgoedaandelen (40%), Wereldwijde High Yield obligaties (30%) Emerging Markets Local Currency Debt (30%). Pimco Stone Harbor Binnen de afgegeven bandbreedtes binnen het mandaat wordt de asset allocatie van deze strategieën gedaan door ACTIAM. Een beschrijving van de beleggingsstrategieën vindt u op HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 9

10 Bijlage 2 OVERZICHT VERANTWOORDELIJKE FONDSMANAGER BELEGGINGSFONDS FONDSMANAGER(S) VERANTWOORDELIJK VOOR FONDS SINDS BIJ HUIDIGE ASSET MANAGER SINDS IN ASSET MANAGEMENT INDUSTRIE SINDS Zwitserleven Europees Aandelenfonds Hilde Veelaert Niels de Graaff Zwitserleven Vastgoedfonds Ernst-Jan de Leeuw LaSalle is aangesteld sinds Zwitserleven Obligatiefonds Ad Kroot Johan Idema Zwitserleven Credits Fonds Ad Kroot Johan Idema Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Ad Kroot Johan Idema Zwitserleven Selectie Fonds Ernst-Jan de Leeuw ) In diensttreding bij rechtsvoorgangers van SNS REAAL Andrew Jessop Christian Strake Angus Halkett Een verkorte CV met relevante opleiding en werkervaring van de fondsmanagers vindt u op Kies het Zwitserleven Beleggingsfonds om het CV te bekijken. Tabel 1: Lijst van uitgesloten ondernemingen per 30 juni BEDRIJF SECTOR REGIO REDEN Aeroteh 1 Capital Goods Europa Controversiële Wapens Alliant Techsystems 1 Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Alpha Natural Resources 1 Energy Amerika Milieuvervuiling Arch Coal 1 Energy Amerika Milieuvervuiling Aryt Industries 1 Capital Goods Europa Controversiële Wapens Ashot Ashkelon 1 Capital Goods Europa Controversiële Wapens Babcock & Wilcox 1 Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Babcock International Group Capital Goods Europa Controversiële Wapens BAE Systems Capital Goods Europa Controversiële Wapens Barrick Gold Materials Amerika Milieuvervuiling Boeing Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Bridgestone Automobiles & Components Pacific Fundamentele Arbeidsrechten Computer Sciences Corp Diversified Financials Amerika Controversiële Wapens CONSOL Energy Energy Amerika Milieuvervuiling EADS Capital Goods Europa Controversiële Wapens Exelis 1 Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Finmeccanica Capital Goods Europa Controversiële Wapens Fluor Corporation Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Freeport-McMoRan Materials Amerika Milieuvervuiling, Mensenrechten GenCorp 1 Capital Goods Amerika Controversiële Wapens General Dynamics Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Hanwha 1 Materials Pacific Controversiële Wapens Honeywell International Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Jacobs Engineering Group Capital Goods Amerika Controversiële Wapens HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 10

11 BEDRIJF SECTOR REGIO REDEN Larsen & Toubro Capital Goods Pacific Controversiële Wapens Lockheed Martin Corp Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Norinco International Cooperation 1 Capital Goods Pacific Controversiële Wapens Northrop Grumman Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Poongsan Corp 1 Materials Pacific Controversiële Wapens Raytheon Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Rheinmetall 1 Capital Goods Europa Controversiële Wapens Rio Tinto Materials Europa Milieuvervuiling Rolls-Royce Group Capital Goods Europa Controversiële Wapens Safran Capital Goods Europa Controversiële Wapens Serco Group Commercial & Professional Services Europa Controversiële Wapens Splav SRPA 1 Capital Goods Europa Controversiële Wapens ST Engineering Capital Goods Pacific Controversiële Wapens TEPCO Utilities Pacific Mensenrechten Textron Capital Goods Amerika Controversiële Wapens Thales Capital Goods Europa Controversiële Wapens Vedanta Resources Materials Europa Mensenrechten, Milieuvervuiling Wal-Mart Stores, Inc. Retail Amerika Fundamentele Arbeidsrechten 1) We hebben niet in deze bedrijven geïnvesteerd voordat deze werden uitgesloten. De bedrijven waren niet in ons beleggingsuniversum opgenomen omdat deze niet voldeden aan onze Fundamentele Beleggingsbeginselen. De bedrijven werden preventief uitgesloten om de kans uit te sluiten dat we erin zouden beleggen zodra deze op enig moment in het beleggingsuniversum zouden worden opgenomen. Tabel 2: Lijst van uitgesloten landen per 30 juni LAND OVERTREDEN PRINCIPE DATUM UITGESLOTEN China Controversiële Wapens Finland Controversiële Wapens Griekenland Controversiële Wapens Mexico Mensenrechten Polen Controversiële Wapens Zuid Korea Controversiële Wapens Turkije Controversiële Wapens Verenigde Staten Controversiële Wapens HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 11

12 2 ALGEMEEN HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 12

13 2.1 VERSLAG VAN DE BEHEERDER KERNCIJFERS ONTWIKKELING ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN EERSTE HALFJAAR 2014 In de eerste zes maanden van 2014 is het fondsvermogen van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen met 258,6 miljoen toegenomen tot 2.929,2 miljoen, een stijging van 9,7% ten opzichte van 31 december Tabel 3: Fondsvermogen per 30 juni 2014 in duizenden euro s. NAAM FONDS FONDSVERMOGEN Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Zwitserleven Selectie Fonds Tabel 4: Rendement eerste helft 2014 op basis van intrinsieke waarde. NAAM FONDS FONDS 1 BENCHMARK 2 Zwitserleven Mixfonds 5,44% 6,15% Zwitserleven Horizonfonds 20+ 7,71% 7,40% Zwitserleven Horizonfonds ,12% 9,18% Zwitserleven Horizonfonds ,72% 8,68% Zwitserleven Horizonfonds ,98% 7,75% Zwitserleven Horizonfonds ,71% 7,40% Zwitserleven HorizonRentefonds 9,13% 9,27% Zwitserleven Selectie Fonds 10,11% 9,76% 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van in 2014 uitgekeerd dividend. 2) De benchmark van het fonds kan worden teruggevonden in het prospectus van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Tabel 5: Rendement 3 en 5 jaar per op basis van intrinsieke waarde en meetkundig gemiddelde. NAAM FONDS 3 JAAR 5 JAAR FONDS 1 BENCHMARK 2 FONDS 1 BENCHMARK 2 Zwitserleven Mixfonds 9,41% 9,28% 9,81% 9,23% Zwitserleven Horizonfonds 20+ 9,09% 9,12% 10,39% 10,28% Zwitserleven Horizonfonds ,21% 8,78% 8,11% 8,72% Zwitserleven Horizonfonds ,91% 9,44% 8,74% 8,83% Zwitserleven Horizonfonds ,30% 9,52% 9,74% 9,84% Zwitserleven Horizonfonds ,50% 9,60% - - Zwitserleven HorizonRentefonds 8,32% 9,04% 6,87% 7,14% Zwitserleven Selectie Fonds ) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van uitgekeerd dividend. 2) De benchmark van het fonds kan worden teruggevonden in het prospectus van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 13

14 2.1.2 BEHEERONTWIKKELINGEN IN DE VERSLAGPERIODE WIJZIGING ESG-BELEID ZWITSERLEVEN VASTGOEDFONDS Sinds 1 januari 2014 voert ACTIAM het ESG-beleid van Zwitserleven Vastgoedfonds uit. Dat gebeurde daarvoor door het Zweedse GES Investment Services. Uitvoering door ACTIAM leidt tot een effectievere aanpak en levert naar verwachting meer resultaat op. Naast de algemeen geldende uitsluitingscriteria is ook een nieuwe vastgoed-specifieke aanpak ingevoerd. Daarbij wordt gebruik gemaakt van Global Real Estate Sustainability Benchmark (GRESB), een Nederlandse dataleverancier die gespecialiseerd is in de meting van ESGprestaties van vastgoedondernemingen. Jaarlijks worden vastgoedondernemingen waarin wordt belegd, getoetst op de duurzaamheidprestaties van hun onroerendgoedportefeuille. Met een selectie van vastgoedondernemingen die geen informatie verstrekken over hun duurzaamheidprestaties of hierop beter kunnen scoren, wordt een engagementproces gestart om het ESG-beleid en de ESG-prestaties beter te begrijpen en waar nodig te helpen verbeteren. WIJZIGING BELEGGINGSBELEID ZWITSERLEVEN GELDMARKTFONDS Vanaf 1 januari 2014 is het beleggingsbeleid van Zwitserleven Geldmarktfonds aangepast, waardoor dit fonds nu vooral gericht is op kapitaalbehoud. Dat komt tot uitdrukking in onder andere verkorting van de looptijden van de beleggingen en een andere benchmark (EONIA) MARKTONTWIKKELINGEN EN VOORUITZICHTEN ECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN De wereldeconomie begon het jaar met een gezonde groei. Vooral de Amerikaanse economie zag er robuust uit met stijgende orderontvangsten en hoge niveaus van de inkoopmanagersindices. Voor het stelsel van Amerikaanse banken, de Federal Reserve (Fed), was dit een belangrijke reden het ruime monetaire beleid geleidelijk af te bouwen. Door de extreem strenge winter kromp de economie in het eerste kwartaal met bijna 3%. Toen de winter voorbij was, won de economie echter snel weer aan kracht. Zelfs de huizenmarkt, die al langer aan het afkoelen was, begon weer op te veren. Ook het beeld voor de economie van de eurozone zag er aanvankelijk gunstig uit. Alle toonaangevende indicatoren wonnen aan kracht en vooral in de periferielanden (zoals Spanje en Italië) waren de ontwikkelingen veelbelovend. Opmerkelijk was de opleving van het consumentenvertrouwen. In de harde cijfers bleef het herstel echter uitermate aarzelend. Vooral de Franse economie bleef kwakkelen. Kijkend naar sectoren, verloor de industrie geleidelijk aan momentum. Daarbij drukten de onrust in de Oekraïne en de spanningen met Rusland de groei en het optimisme. Vermoedelijk had vooral de Duitse economie hieronder te lijden. Gedurende de verslagperiode werd de vrees voor deflatie steeds groter. Uiteindelijk zag de Europese Centrale Bank (ECB) zich dan ook genoodzaakt nogmaals over te gaan tot een renteverlaging en meer directe maatregelen om de kredietverlening aan te jagen. In het Verre Oosten bleef de Chinese economie gedompeld in een aanhoudende groeivertraging. De door de autoriteiten aangekondigde grotere marktwerking kwam tot uiting in een aantal faillissementen van ontwikkelaars, een novum voor de Chinese economie. Ook de yuan zette een verrassende daling in na jaren van aanhoudende stijgingen. De uit de hand lopende kredietverlening werd een halt toegeroepen, wat onder andere tot gevolg had dat de huizenmarkt aanzienlijk afkoelde. De huizenprijzen zetten aan het eind van de verslagperiode zelfs een daling in. Door al deze ontwikkelingen nam de vrees voor financiële ongelukken toe. De Chinese leiders besloten tot een bescheiden stimuleringsprogramma, waardoor de groei uiteindelijk in stabieler vaarwater terechtkwam. De Japanse economie maakte een flinke groeispurt, doordat consumenten en bedrijven anticiperend op de btw-verhoging op 1 april uitgaven naar voren haalden. Daaropvolgend zakten de bestedingen flink in. De inflatie veerde op door de sterk gedaalde yen en de btw-verhoging. De lonen volgden deze prijsstijging niet, waardoor de koopkracht van consumenten werd uitgehold. De ontwikkeling van de arbeidsmarkt bleef echter gunstig, evenals de stijging van de bedrijfsinvesteringen. Emerging Markets hadden in 2013 een moeilijk jaar vanwege de door de Fed aangekondigde afbouw van het stimuleringspakket (kwantitatieve verruiming). Valuta s kwamen onder vuur en moesten met, soms drastische, renteverhogingen worden verdedigd. Dit alles zette de toch al niet uitbundige groei verder onder druk. Gedurende het eerste halfjaar van 2014 keerde de rust echter langzaam terug en stabiliseerden de valuta s. Enkele centrale banken, zoals die in Mexico en Turkije, zagen zelfs ruimte voor renteverlagingen. FINANCIËLE MARKTEN Aandelenmarkten Op de financiële markten nam de nervositeit medio januari plotseling toe als gevolg van de valutacrisis in opkomende landen. De aanleiding was het wegtrekken van geld uit deze landen vanwege de afbouw van het Amerikaanse stimuleringspakket. Door de bank genomen publiceerden bedrijven goede kwartaal- en jaarcijfers, waardoor de valutacrisis al snel naar de achtergrond verdween. In maart leidden de spanningen tussen Oekraïne en Rusland over de Krim tot scherp dalende aandelenkoersen. Na het rustig verlopen referendum op de Krim waren beleggers opgelucht, wat uitmondde in koersherstel. Beleggers konden hun aandacht weer vestigen op macro-economische data en bedrijfsnieuws. De opmars van de aandelenmarkten zette zich in de maanden daarna onverminderd voort. Diverse belangrijke HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 14

15 aandelenindices, zoals de Amerikaanse Dow Jones en de Duitse DAX, braken record na record. De markt werd hierbij geholpen door de stappen die de ECB begin juni zette ter stimulering van de economie. De in juni gepubliceerde macrocijfers in de eurozone waren evenwel teleurstellend. De verwachting van hogere economische groei later in het jaar bleef voor een positief sentiment op de financiële markten zorgen. Zo is het vertrouwen van consumenten en bedrijven binnen de eurozone toegenomen. Vooral in Nederland, Duitsland, Italië en Spanje was men positiever gestemd over de economie, terwijl in Frankrijk de stemming licht afnam. Macronieuws uit de Verenigde Staten was in het algemeen goed. Dit bleek onder meer uit de verkoop van nieuwe huizen. Volgens de meest recente cijfers ligt het aantal transacties op het hoogste niveau in meer dan 22 jaar. Ook het aantal banen is in de afgelopen maanden flink gestegen en duidelijk meer dan eerder werd verwacht. Alle regio s behaalden gemeten in euro s over de eerste zes maanden van 2014 positieve rendementen. De westerse aandelenmarkten bouwden hun winsten uit tot 7,5% voor MSCI USA en 6,2% voor MSCI Europe. Japanse aandelen wisten de verliezen van begin van het jaar om te buigen in winst. Positieve cijfers uit China, een belangrijk exportland, zorgden voor optimisme onder beleggers. Dit werd bevestigd door gunstige cijfers over de Japanse industriële productie en toegenomen kapitaalsinvesteringen door Japanse bedrijven. De MSCI Pacific won per saldo 3,8%. In opkomende landen neigen centrale banken steeds meer naar monetaire verruiming om de economische groei te stimuleren. Nu de rust rond hun valuta s weer wat is teruggekeerd, ontstaat hiervoor meer ruimte. Zo hebben Mexico en Turkije recentelijk hun rente verlaagd. Dit had een positieve invloed op de aandelenkoersen. De winst voor MSCI Emerging Markets bedroeg 6,8%. Vastrentende markten Vorig jaar was de aankondiging van de afbouw van het steunbeleid van de Fed nog een groot item op de internationale obligatiemarkten. Vooruitlopend hierop stegen de lange rentes (10 jaar) in de Verenigde Staten en Duitsland flink. Vanaf januari 2014 heeft de Fed elke maand de aankopen van Amerikaanse staats- en hypotheekleningen met 10 miljard dollar verkleind. Hiermee wordt daadwerkelijk het steunbeleid van de Fed afgebouwd. In het eerste halfjaar van 2014 speelde deze afbouw echter geen rol van betekenis meer op de Europese obligatiemarkten. Wat de gemoederen meer bezighield, was de verwachting dat de ECB buitengewone maatregelen zou nemen om de economie in de eurozone te stimuleren. Het economisch herstel komt moeizaam op gang en de inflatie staat met 0,5% ver verwijderd van de ECB-doelstelling van 2%. In de persconferentie van begin juni kondigde Mario Draghi, de president van de ECB, inderdaad een pakket van buitengewone maatregelen aan. Er werd gerekend op een verlaging van de herfinancieringsrente (REFI) en deze ging met 0,10% naar beneden naar een niveau van 0,15%. Ook de negatieve depositorente van 0,10% was nauwelijks meer een verrassing. Nieuw was het beschikbaar stellen van 400 miljard euro voor leningen aan financiële instellingen. Daarnaast wordt gewerkt aan plannen voor steunaankopen van leningen met onderpand, zoals hypotheken. De Duitse 10-jaarsrente daalde maand op maand, om in de eerste jaarhelft van 2014 te eindigen op 1,25%. Dit is een daling van 68 basispunten. In de andere landen van de eurozone was de rentedaling als gevolg van lagere spreads nog groter. De spreads van Zuid-Europese landen zoals Spanje en Italië daalden met respectievelijk 78 en 55 basispunten het hardst en bereikten de laagste spreadniveaus in vergelijking met Duitsland in meer dan drie jaar. Diverse kredietbureaus hebben hun beoordelingen over deze landen positief bijgesteld. Volgens Moody s is bijvoorbeeld de Spaanse concurrentiepositie verbeterd en wordt ook de afbouw van schulden positief beoordeeld. De rentevergoeding voor een 10-jarige staatslening van Spanje daalde daardoor van 4,13% naar 2,67%. De spreads van bedrijfsobligaties (credits) daalden eveneens. De toegenomen risicobereidheid van beleggers en de overwegend goede bedrijfscijfers waren drijfveren voor lagere risicovergoedingen. Vooral de spreads op de meest offensieve obligaties zoals achtergestelde leningen namen af. VOORUITZICHTEN Verenigde Staten De wereldeconomie verkeert in een opgaande conjunctuurfase. De Verenigde Staten is hierbij leidend. Die economie wint aan momentum. Bij een aanhoudende banengroei en een wat sterkere loonstijging zullen de Amerikanen hun bestedingen naar verwachting blijven opvoeren en de opwaartse spiraal gaande houden. De eurozone zit op het herstelpad. Het ondernemersvertrouwen staat al langer op een hoog niveau en meer recent zijn ook consumenten positiever geworden. Gunstig is dat de investeringsgroei van de grond komt, hoewel dit op zijn minst voor een deel een inhaaleffect zal betreffen na een lange periode van lagere investeringen. Enige waakzaamheid voor de eurozone blijft geboden, omdat enkele leidende indicatoren naar beneden lijken af te buigen. Per saldo zijn er echter nog genoeg gunstige ontwikkelingen om aan te nemen dat de groei langzaam verder zal aantrekken. Duitsland is de krachtigste economie van de eurozone. Met een sterkere importgroei zal het land steeds meer een trekker voor andere eurolanden worden. Na een lange periode van groeivertraging lijkt het erop dat de Chinese groei stabiliseert en de economie misschien zelfs tijdelijk wat aan vaart wint onder invloed van een klein stimuleringspakket. Wel vormen de dalende huizenprijzen een risicofactor die het herstel kan frustreren. Tabel 6: Rendementen in procenten T/M MSCI Europe 6,15% MSCI USA 7,52% MSCI Pacific 3,78% MSCI Emerging Markets 6,82% MSCI World 6,86% Vastgoed Europa 14,69% HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 15

16 Tabel 7: Geld- en kapitaalmarktrente. JUN-2014 DEC-2013 Duitsland 10-jaarsrente 1,25% 1,93% Nederland 10-jaarsrente 1,48% 2,23% Italië 10-jaarsrente 2,85% 4,08% Spanje 10-jaarsrente 2,67% 4,13% MAATSCHAPPELIJK BEWUST VERMOGENSBEHEER BELANGRIJKE ENGAGEMENTSONTWIKKELINGEN Engagement is een langdurig proces, dat inzet op veranderingen in beleid, prestaties en strategie bij ondernemingen. Beleggers zijn als mede-eigenaar in een positie om duurzaamheidthema s met ondernemingen te bespreken. ENGAGEMENT SPEERPUNT DE TOEKOMST VAN ENERGIE De toekomst van energie zal zeer divers zijn, waarbij zowel fossiele als niet-fossiele bronnen hard nodig zijn om aan de sterke vraag naar energie te voldoen. Verantwoord beleggen in energie leidt al gauw tot een groot dilemma. Op weg naar de koolstofarme economie van de toekomst heeft grootschalig investeren in hernieuwbare energie de voorkeur. Spreiding is echter ook nodig. Alleen beleggen in hernieuwbare energie kan leiden tot grote financiële risico s die niet in het belang van de klant zijn. Winning van fossiele brandstoffen wordt in de toekomst moeilijker, kost meer energie en gaat gepaard met grotere risico s voor mens en milieu. SCHOON, ZEKER, BETAALBAAR Voor drie groepen bedrijven wordt een daarbij passende beleggingsaanpak gehanteerd. De eerste groep bestaat uit de slechtst presterende bedrijven vanuit milieu, sociaal en bestuurlijk oogpunt, die betrokken zijn bij activiteiten die echt niet verantwoord zijn. In deze bedrijven wordt niet belegd. De tweede groep betreft bedrijven die niet bij zulke activiteiten betrokken zijn, maar waar toch het nodige op aan te merken is. Bij deze bedrijven wordt aan verbetering gewerkt door kritische gesprekken te voeren met het ondernemingsbestuur. Als derde groep worden proactief bedrijven voor belegging geïdentificeerd die actief zijn in hernieuwbare energie en innovaties, voor een toekomst met schone, zekere en betaalbare energie. In de verslagperiode is met zevenentwintig ondernemingen engagement gestart of gevoerd: zeventien Europese ondernemingen, zes ondernemingen uit de Verenigde Staten en Canada en met vier uit ontwikkelde Aziatische landen. Tabel 8: Overzicht actieve engagements. EUROPA NOORD-AMERIKA PACIFIC TOTAAL Responsief engagement Proactief engagement Positieve selectie Totaal Het succes van engagementinspanningen wordt o.a. beoordeeld op de kwaliteit van de relatie met het bedrijf: stelt het zich voldoende open op en is het bereid om in gesprek te gaan met aandeelhouders. Tijdens een engagement worden de volgende fases doorlopen: VOORTGANG ENGAGEMENT KWALITEIT ENGAGEMENT Start engagement Milestone 1 Milestone 2 Milestone 3 Milestone 4 Milestone 5 Afgesloten 62% 14% 24% Slecht Gemiddeld Goed HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 16

17 Fase 0 Nieuw engagement Fase 1 Eerste contact gelegd en bevestigd door het bedrijf Fase 2 Doelstellingen in detail besproken met het bedrijf Fase 3 Bedrijf reageert met relevante engagement informatie of committeert zich aan het intern vaststellen van actiepunten Fase 4 Bedrijf ontwikkelt en openbaart (rechtstreeks of publiekelijk) een geloofwaardige strategie of stelt duidelijke doelen om actiepunten af te handelen Fase 5 Bedrijf toont aan dat de strategie wordt geïmplementeerd of dat de doelstellingen zijn gerealiseerd Engagement afgesloten Bedrijf wordt regulier gemonitord op voortgang en voldoet aan richtlijnen UITSLUITINGEN EN TOELATINGEN Ondernemingen die geen of onvoldoende vooruitgang laten zien in engagement, kunnen van belegging worden uitgesloten. De screening van de bedrijven heeft in het eerste halfjaar 2014 geresulteerd in twee nieuwe uitsluitingen. Fluor Corporation Fluor Corporation beheert laboratoria en faciliteiten waar nucleair materiaal, zoals tritium, wordt opgeslagen voor het Amerikaanse nucleaire wapenprogramma. De Savannah River Nuclear Solutions Tritium Extraction Facility, die mede door Fluor wordt beheerd, is de enige tritium bron in de Verenigde Staten die aan het nucleaire wapenprogramma levert. Larsen & Toubro Larsen & Toubro produceert de romp van de INS Arihant onderzeeër. Het is nagenoeg zeker dat de ontvangende partij, India, de onderzeeërs zal uitrusten met 12 K-15 kernraketten. De screening heeft ook geresulteerd in een nieuwe toelating. United Technologies Corporation United Technologies (UTC) werd in 2008 uitgesloten door betrokkenheid bij de productie van nucleaire wapens. Na de overname van Goodrich Corporation door UTC zijn er geen aanwijzingen meer van betrokkenheid bij de productie van nucleaire wapens. Per 30 juni 2014 zijn in totaal 42 ondernemingen uitgesloten. Twintig Noord-Amerikaanse ondernemingen, vijftien Europese ondernemingen en zeven ondernemingen uit ontwikkelde Aziatische landen staan op de uitsluitingenlijst. De lijst van uitgesloten ondernemingen en uitgesloten landen per 30 juni 2014 is opgenomen als bijlage, zie pagina 12. MARKTIMPACT UITGESLOTEN ONDERNEMINGEN Op basis van de Fundamentele Beleggingsbeginselen worden ondernemingen uitgesloten van belegging en daarmee lijken de beleggingsmogelijkheden te worden beperkt. De marktkapitalisatie van uitgesloten bedrijven uitgedrukt in percentage van de benchmark bedraagt gemiddeld circa 3%. Voor de MSCI Europe Net TR Index is dit 2,2%, voor de S&P 500 Net TR Index 4,1% en voor MSCI AC Asia Pacific TR Index 1,2%. Uitsluitingen op basis van de Fundamentele Beleggingsbeginselen hebben dus een beperkte impact op de beleggingsmogelijkheden. Er blijven meer dan voldoende mogelijkheden over. UITVOERING STEMRECHT OP AANDEELHOUDERSVERGADERINGEN Veel ondernemingen in onze beleggingsportefeuille houden hun jaarlijkse algemene aandeelhoudersvergadering (AVA) tussen maart en mei. Tijdens de AVA stemmen aandeelhouders over bestuursvoorstellen en aandeelhoudersvoorstellen. Als gevolg van nieuwe wet- en regelgeving waren er in het eerste halfjaar van 2014 in Europa, Azië en Noord-Amerika veel ontwikkelingen op het gebied van bestuurdersbeloningen. Er werden ook veranderingen teweeggebracht door beleggers die een meer transparante en maatschappelijk verantwoorde manier van handelen willen zien. Zij gebruikten hun invloed als aandeelhouder om bij bedrijven aan te dringen op verbetering. In de Verenigde Staten spreken beleggers tijdens aandeelhoudersvergaderingen steeds vaker hun steun uit voor door aandeelhouders ingebrachte voorstellen. Ook werd hier nogmaals duidelijk dat de gezamenlijke druk van verantwoorde beleggers op bedrijven kan leiden tot positieve veranderingen in het gedrag van een bedrijf. OVERZICHT UITGEBRACHTE STEMMEN In de verslagperiode zijn 128 aandeelhoudersvergaderingen bijgewoond. In 50% van de gevallen is in lijn met het bestuur gestemd en in 50% van de gevallen is op ten minste één voorstel tegen het bestuur gestemd. In totaal zijn voorstellen bekeken, waarvan bestuursvoorstellen en 15 aandeelhoudersvoorstellen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 17

18 Tabel 9: Stemoverzicht eerste halfjaar Aantal vergaderingen waar is gestemd 128 Stemmen voor het Bestuur 64 Stemmen tegen het Bestuur 64 Totaal aantal bestuursvoorstellen Stemmen voor Stemmen tegen 177 Stemonthoudingen 1 Totaal aantal aandeelhoudersvoorstellen 15 Stemmen voor 2 Stemmen tegen 13 Stemonthoudingen 0 Totaal aantal voorstellen POSITIEVE SELECTIE EUROPEES AANDELENFONDS Ondernemingen die nu net buiten het universum van de 40 procent meest verantwoorde ondernemingen vallen, komen voor positieve selectie in aanmerking wanneer ze zeer goed scoren op een of twee van de drie criteria: milieu, sociaal of governance. IN GESPREK MET DE KOPLOPERS In de overgang naar de koolstofarme economie van de toekomst wordt het slimmer omgaan met energie, en het ontwikkelen van efficiëntere en zuinige toepassingen, steeds belangrijker. Het Britse ARM is zo n ontwikkelaar van slimme chiptechnologie. Het bedrijf heeft in korte tijd een toppositie bereikt. Haar producten zijn inmiddels wereldwijd terug te vinden in meer dan 90% van de mobiele telefoons. Met ARM worden gesprekken gevoerd over de verdere toepassing van deze producten en over het meten van de impact van haar producten op mens en milieu. ARM geeft inzicht in de bijdrage die technologie kan leveren op weg naar de koolstofarme economie. In het eerste halfjaar zijn geen nieuwe bedrijven goedgekeurd voor positieve selectie. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 18

19 2.2 ZWITSERLEVEN MIXFONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven Mixfonds belegt in obligaties genoteerd in euro en in beursgenoteerde aandelen van een lidstaat van de Europese Unie, Zwitserland en Noorwegen. De standaardverdeling van het fonds is 50% Zwitserleven Obligatiefonds en 50% Zwitserleven Europees Aandelenfonds, beide subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. Op basis van marktverwachtingen kan hiervan maximaal plus of min 20 procentpunten worden afgeweken. Het fonds voert geen eigen valutabeleid. Dat gebeurt in de onderliggende beleggingsfondsen. De obligaties zijn van overheden en ondernemingen met een hoge kredietwaardigheid. Dit betekent dat kredietbeoordelaar Standard & Poor s, Moody s of Fitch de uitgevende instelling waardeert met minimaal BBB-/Baa3/BBB-. De gewogen gemiddelde looptijd mag maximaal 1 jaar afwijken van die van de benchmark. De aandelen zijn gespreid over landen, bedrijfstakken en ondernemingen. Een belegging in een onderneming mag niet meer bedragen dan 10% van het fondsvermogen. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten zoals swaps, rentefutures, renteopties, aandelenfutures en valutatermijncontracten. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat ten minste gelijk is aan de samengestelde benchmark. Deze bestaat uit 50% MSCI Europe Standard Net Total Return Index en 50% iboxx EUR Overall Index. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,44% 6,15% 0,00 31, ,08% 10,74% 0,00 30, ,34% 14,35% 0,00 27, ,23% -2,20% 0,00 23, ,67% 3,72% 0,00 24, ,46% 17,96% 1,16 23, ,02% -20,24% 0,00 21,03 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Vanuit de verwachting dat de rente gedurende het eerste halfjaar zou oplopen, is de gemiddelde duratie (gemiddeld gewogen looptijd) van het fonds korter geweest dan die van de benchmark. Normaliter past bij de huidige economische cyclus een hogere rente. Op basis hiervan zijn in het eerste halfjaar diverse korte duratieposities opgezet. De actieve posities werden ook ingenomen om te profiteren van de toenemende risicobereidheid van beleggers. Hierbij stappen beleggers vanuit staatsobligaties over naar beleggingen met een hoger risicoprofiel, met als gevolg een hogere rente. Omdat de 10-jaars Duitse rente gedurende het eerste halfjaar is gedaald, namelijk van 1,93% naar 1,25%, is met de korte duratie posities geen waarde gecreëerd. In het eerste kwartaal was de hoofdreden voor de rentedaling de beperkte reactie op de afbouw van het steunbeleid door het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Federal Reserve (Fed). Ook de mogelijke monetaire geldverruiming door de Europese Centrale Bank (ECB) bleef zorgen voor een sterke vraag naar (Duitse) staatsobligaties, en om die reden was de fondsbeheerder behoudend in het nemen van grote actieve renteposities. Door het hanteren van strakke stop-losses zijn de verliezen als gevolg van een dalende rente beperkt gebleven. Eind juni nam Zwitserleven Obligatiefonds een langere duratie positie in dan die van de benchmark. Het achterblijvende rendement van Zwitserleven Europees Aandelenfonds in vergelijking met de benchmark is toe te schrijven aan enerzijds een achterblijvende performance van het duurzaam beleggingsuniversum en anderzijds de aandelenselectie op basis van financiële gronden. Het duurzaam beleggingsuniversum verloor in de sectoren Energie en Telecommunicatie rendement, terwijl met de selectie van de meer duurzame bedrijven in de sector Basisgoederen extra rendement werd gerealiseerd. Risicobeheer In de tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico Renterisico Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de onderliggende Kredietrisico ü aandelen in de aandelenportefeuille is sprake van prijs-, koers-, en marktrisico. Er wordt Liquiditeitsrisico ü bewust afgeweken van de benchmark om additionele waarde toe te voegen. Bovendien wordt slechts belegd in die aandelen die voldoen aan het best-in-class ESG-beleid, waardoor 60% van het universum op basis van ESG-criteria uitgesloten wordt van beleggen. Het relatieve risicoprofiel van de portefeuille ten opzichte van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error en de active share. De tracking error van de aandelenportefeuille bedroeg ultimo van de verslagperiode op ex ante basis 3,0, terwijl de active share 59% bedroeg. Door risico s van fluctuaties van de financiële instrumenten in de obligatieportefeuille is er gedurende de verslagperiode sprake geweest van prijs-, koers-, en marktrisico. De obligatieportefeuille bestaat uit (semi-)overheidsobligaties, leningen, bedrijfsobligaties en asset backed securities. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot prijsfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. ü ü ü HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 19

20 Valutarisico: Voor de aandelenportefeuille is sprake van valutarisico omdat ook buiten de eurozone wordt belegd (Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Denemarken, etc.). Ultimo verslagperiode bedroeg de niet-euro exposure van de aandelenportefeuille 53%. Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is dus voor dit gedeelte van de portefeuille geen sprake van valutarisico. Renterisico: Er is voor de aandelenportefeuille geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille bedroeg de modified duration ultimo verslagperiode 6,0 (ultimo 2013: 5,6). Dit betekent dat een 1% rentedaling (stijging) ceterus paribus tot gevolg heeft dat de koersen bij benadering met 6,0% stijgen (dalen). Binnen de obligatieportefeuille is daarom duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de obligatieportefeuille week gedurende de verslagperiode beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Er is voor de aandelenportefeuille geen sprake van kredietrisico. In het mandaat voor de obligatieportefeuille zijn strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de portefeuille A3. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is voor de obligatieportefeuille dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt belegd in Europese beleggingstitels met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Europese obligaties 49,1% Fonds Benchmark Aandelen Europa 50,9% 100 jun-09 jun-10 jun-11 jun-12 jun-13 jun-14 Rendement Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Mixfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,4%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 6,2%. Het achterblijvende rendement van het fonds in vergelijking met de benchmark komt volledig op het conto van de relatief mindere prestatie van Zwitserleven Europees Aandelenfonds, waarbij voor Zwitserleven Obligatiefonds een positief relatief rendement werd gerealiseerd. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 20

21 2.3 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS 20+ FONDSPROFIEL Zwitserleven Horizonfonds 20+ belegt in onderstaande subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen: SUBFONDS 2014 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 57% Zwitserleven Selectie Fonds 13% Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 17% Zwitserleven Credits Fonds 13% Deze verdeling is gebaseerd op het neutrale profiel van het Zwitserleven Pensioen Risicokader. De verdeling over de categorieën kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures, valutatermijncontracten, swaps, rentefutures en renteopties. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark op basis van onderliggende fondsen. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,71% 7,40% 0,00 28, ,73% 8,23% 0,00 26, ,06% 17,61% 0,00 24, ,58% -4,10% 0,00 20, ,02% 5,05% 0,00 21, ,40% 21,85% 0,82 20, ,02% -27,49% 0,16 17,99 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Zwitserleven Horizonfonds 20+ belegt in een portefeuille van subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen die onder andere beleggen in obligaties, aandelen, vastgoed en liquiditeiten. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Wereld Aandelenfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 6,6%. De onderliggende fondsen SNS Responsible Index Fund Equity-Europe, SNS Responsible Index Fund Equity-North America en SNS Responsible Index Fund Equity-Pacific presteerden beter dan de benchmark en zijn verantwoordelijk voor de outperformance. Zwitserleven Selectie Fonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 10,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,8%. De outperformance die werd gerealiseerd voor de beleggingscategorieën Europees vastgoed en Emerging Market Debt compenseerde daarmee ruimschoots de underperformance die werd gerealiseerd met beleggingen High Yield obligaties. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,8%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 10,1%. Het lagere renteniveau had een positieve uitwerking op het absolute portefeuillerendement. Relatief gezien werd er rendement verloren. De duratie- en curveposities waren van invloed op de performance in het eerste halfjaar. Doordat de rente sterk daalde droegen de tijdelijk aangehouden korte duratieposities negatief bij. Ook de flattener werkte tegen en kostte relatief rendement. Deze strategie levert bij een daling (vervlakking) van de curve rendement op. Aan de landenkant werd er verlies geleden op de overwogen positie in Duitsland. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Credits Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 4,9%. De outperformance is onder meer te danken aan de risk-on positionering (high bèta), waarbij de overwogen positie achtergestelde non-financials de grootste bijdrage heeft geleverd. De onderweging in senior bankobligaties, leningen die de hoogst mogelijke zekerheid bieden voor terugbetaling van de hoofdsom en rente, uit de periferie heeft performance gekost. De positie in Italiaanse staatsobligaties om hiervoor deels te compenseren had wel een positieve bijdrage aan de performance in het eerste halfjaar. Naast de positie in achtergestelde leningen was de individuele selectie bij non-financials eveneens sterk. Voorbeelden hiervan zijn de bijdragen van Telefónica, Mondi, CRH en de onderweging in Gazprom (geraakt door onrust in de Oekraïne). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 21

22 Risicobeheer In de tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de beleggingstitels Renterisico in de onderliggende aandelen- en obligatieportefeuilles is er sprake van prijs-, koers-, en Kredietrisico marktrisico. Liquiditeitsrisico De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties, staatsleningen en andere verhandelbare vastrentende schuldbewijzen van bedrijven. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico ü ü ü ü ü Valutarisico: Voor de aandelenportefeuille is sprake van valutarisico omdat een groot deel van deze portefeuille ook buiten de eurozone wordt belegd (wereldwijd). Per ultimo verslagperiode bedroeg de niet-euro exposure van de aandelenportefeuille 63%. Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is voor de obligatieportefeuille dus geen sprake van valutarisico. Renterisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van kredietrisico. Voor de obligatieportefeuille zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in individuele staatsleningen met minimaal een rating van Moody s, Standard & Poor s of Fitch en deze dient een minimale rating te hebben van A3/A-/A-, hetgeen een zeer beperkt kredietrisico is. De laagste rating van de drie genoemde rating agencies is bepalend voor de beoordeling. De gemiddelde issue rating van de staatsleningen bedraagt minimaal Aa2/AA/AA conform de Moody s WARF methode. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de staatsleningen Aa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is Aa1 geweest (Moody s WARF methode). Daarnaast zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de bedrijfsobligaties in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de bedrijfsobligaties Baa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt via de aandelenportefeuille belegd in ondernemingen wereldwijd met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Credits Fonds 12,6% Governmentbond 10+ Fonds 17,0% Fonds Benchmark Wereld Aandelenfonds 57,3% Selectie Fonds 13,1% jun-09 jun-10 jun-11 jun-12 jun-13 jun-14 Rendement Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Horizonfonds 20+ een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,7%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 7,4%. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 22

23 2.4 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven Horizonfonds belegt in onderstaande subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen: SUBFONDS 2014 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 10% Zwitserleven Selectie Fonds 10% Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 70% Zwitserleven Credits Fonds 10% Deze verdeling is gebaseerd op het neutrale profiel van het Zwitserleven Pensioen Risicokader. De verdeling over de categorieën kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures, valutatermijncontracten, swaps, rentefutures en renteopties. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Dit fonds wordt per 31 december 2014 opgeheven, per deze datum gaat het belegde vermogen over naar het HorizonRentefonds. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark. Deze is opgebouwd uit de benchmarks van de subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,12% 9,18% 0,00 31, ,57% 0,90% 0,00 29, ,73% 17,61% 0,00 29, ,20% 0,18% 0,00 24, ,87% 4,86% 0,00 24, ,05% 13,68% 0,80 24, ,89% -7,78% 0,44 23,03 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Zwitserleven Horizonfonds belegt in een portefeuille van subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen die onder andere beleggen in obligaties, aandelen, vastgoed en liquiditeiten. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Wereld Aandelenfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 6,6%. De onderliggende fondsen SNS Responsible Index Fund Equity-Europe, SNS Responsible Index Fund Equity-North America en SNS Responsible Index Fund Equity-Pacific presteerden beter dan de benchmark en zijn verantwoordelijk voor de outperformance. Zwitserleven Selectie Fonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 10,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,8%. De outperformance die werd gerealiseerd voor de beleggingscategorieën Europees vastgoed en Emerging Market Debt compenseerde daarmee ruimschoots de underperformance die werd gerealiseerd met beleggingen High Yield obligaties. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,8%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 10,1%. Het lagere renteniveau had een positieve uitwerking op het absolute portefeuillerendement. Relatief gezien werd er rendement verloren. De duratie- en curveposities waren van invloed op de performance in het eerste halfjaar. Doordat de rente sterk daalde droegen de tijdelijk aangehouden korte duratieposities negatief bij. Ook de flattener werkte tegen en kostte relatief rendement. Deze strategie levert bij een daling (vervlakking) van de curve rendement op. Aan de landenkant werd er verlies geleden op de overwogen positie in Duitsland. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Credits Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 4,9%. De outperformance is onder meer te danken aan de risk-on positionering (high bèta), waarbij de overwogen positie achtergestelde non-financials de grootste bijdrage heeft geleverd. De onderweging in senior bankobligaties, leningen die de hoogst mogelijke zekerheid bieden voor terugbetaling van de hoofdsom en rente, uit de periferie heeft performance gekost. De positie in Italiaanse staatsobligaties om hiervoor deels te compenseren had wel een positieve bijdrage aan de performance in het eerste halfjaar. Naast de positie in achtergestelde leningen was de individuele selectie bij non-financials eveneens sterk. Voorbeelden hiervan zijn de bijdragen van Telefónica, Mondi, CRH en de onderweging in Gazprom (geraakt door onrust in de Oekraïne). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 23

24 Risicobeheer In onderstaande tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de beleggingstitels Renterisico in de onderliggende aandelen- en obligatieportefeuilles is er sprake van prijs-, koers-, en Kredietrisico marktrisico. Liquiditeitsrisico De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties, staatsleningen en andere verhandelbare vastrentende schuldbewijzen van bedrijven. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico ü ü ü ü ü Valutarisico: Voor de aandelenportefeuille is sprake van valutarisico omdat een groot deel van deze portefeuille ook buiten de eurozone wordt belegd (wereldwijd). Per ultimo verslagperiode bedroeg de niet-euro exposure van de aandelenportefeuille 63%. Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is voor de obligatieportefeuille dus geen sprake van valutarisico. Renterisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van kredietrisico. Voor de obligatieportefeuille is in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in individuele staatsleningen met minimaal een rating van Moody s, Standard & Poor s of Fitch en deze dient een minimale rating te hebben van A3/A-/A-, hetgeen een zeer beperkt kredietrisico is. De laagste rating van de drie genoemde rating agencies is bepalend voor de beoordeling. De gemiddelde issue rating van de staatsleningen bedraagt minimaal Aa2/AA/AA conform de Moody s WARF methode. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de staatsleningen Aa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is Aa1 geweest (Moody s WARF methode). Daarnaast zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de bedrijfsobligaties in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de bedrijfsobligaties Baa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt via de aandelenportefeuille belegd in ondernemingen wereldwijd met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Wereld Aandelenfonds 10,1% Selectie Fonds 10,1% Credits Fonds 9,7% Fonds Benchmark Governmentbond 10+ Fonds 70,1% 100 jun-09 jun-10 jun-11 jun-12 jun-13 jun-14 Rendement Zwitserleven Horizonfonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,2%. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 24

25 2.5 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven Horizonfonds belegt in onderstaande subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen: SUBFONDS 2014 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 20% Zwitserleven Selectie Fonds 13% Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 54% Zwitserleven Credits Fonds 13% Deze verdeling is gebaseerd op het neutrale profiel van het Zwitserleven Pensioen Risicokader. De verdeling over de categorieën kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures, valutatermijncontracten, swaps, rentefutures en renteopties. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Dit fonds wordt per 31 december 2019 opgeheven, per deze datum gaat het belegde vermogen over naar het HorizonRentefonds. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark. Deze is opgebouwd uit de benchmarks van de subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,72% 8,68% 0,00 29, ,29% 2,77% 0,00 27, ,45% 16,85% 0,00 26, ,52% 0,79% 0,00 23, ,67% 3,55% 0,80 22, ,72% 14,38% 0,32 22, ,35% -15,92% 0,00 20,91 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Zwitserleven Horizonfonds belegt in een portefeuille van subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen die onder andere beleggen in obligaties, aandelen, vastgoed en liquiditeiten. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Wereld Aandelenfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 6,6%. De onderliggende fondsen SNS Responsible Index Fund Equity-Europe, SNS Responsible Index Fund Equity-North America en SNS Responsible Index Fund Equity-Pacific presteerden beter dan de benchmark en zijn verantwoordelijk voor de outperformance. Zwitserleven Selectie Fonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 10,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,8%. De outperformance die werd gerealiseerd voor de beleggingscategorieën Europees vastgoed en Emerging Market Debt compenseerde daarmee ruimschoots de underperformance die werd gerealiseerd met beleggingen High Yield obligaties. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,8%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 10,1%. Het lagere renteniveau had een positieve uitwerking op het absolute portefeuillerendement. Relatief gezien werd er rendement verloren. De duratie- en curveposities waren van invloed op de performance in het eerste halfjaar. Doordat de rente sterk daalde droegen de tijdelijk aangehouden korte duratieposities negatief bij. Ook de flattener werkte tegen en kostte relatief rendement. Deze strategie levert bij een daling (vervlakking) van de curve rendement op. Aan de landenkant werd er verlies geleden op de overwogen positie in Duitsland. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Credits Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 4,9%. De outperformance is onder meer te danken aan de risk-on positionering (high bèta), waarbij de overwogen positie achtergestelde non-financials de grootste bijdrage heeft geleverd. De onderweging in senior bankobligaties, leningen die de hoogst mogelijke zekerheid bieden voor terugbetaling van de hoofdsom en rente, uit de periferie heeft performance gekost. De positie in Italiaanse staatsobligaties om hiervoor deels te compenseren had wel een positieve bijdrage aan de performance in het eerste halfjaar. Naast de positie in achtergestelde leningen was de individuele selectie bij non-financials eveneens sterk. Voorbeelden hiervan zijn de bijdragen van Telefónica, Mondi, CRH en de onderweging in Gazprom (geraakt door onrust in de Oekraïne). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 25

26 Risicobeheer In onderstaande tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de beleggingstitels Renterisico in de onderliggende aandelen- en obligatieportefeuilles is er sprake van prijs-, koers-, en Kredietrisico marktrisico. Liquiditeitsrisico De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties, staatsleningen en andere verhandelbare vastrentende schuldbewijzen van bedrijven. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico ü ü ü ü ü Valutarisico: Voor de aandelenportefeuille is sprake van valutarisico omdat een groot deel van deze portefeuille ook buiten de eurozone wordt belegd (wereldwijd). Per ultimo verslagperiode bedroeg de niet-euro exposure van de aandelenportefeuille 63%. Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is voor de obligatieportefeuille dus geen sprake van valutarisico. Renterisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van kredietrisico. Voor de obligatieportefeuille is in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in individuele staatsleningen met minimaal een rating van Moody s, Standard & Poor s of Fitch en deze dient een minimale rating te hebben van A3/A-/A-, hetgeen een zeer beperkt kredietrisico is. De laagste rating van de drie genoemde rating agencies is bepalend voor de beoordeling. De gemiddelde issue rating van de staatsleningen bedraagt minimaal Aa2/AA/AA conform de Moody s WARF methode. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de staatsleningen Aa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is Aa1 geweest (Moody s WARF methode). Daarnaast zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de bedrijfsobligaties in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de bedrijfsobligaties Baa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt via de aandelenportefeuille belegd in ondernemingen wereldwijd met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Wereld Aandelenfonds 20,1% Credits Fonds 12,7% Fonds Benchmark Selectie Fonds 13,1% Governmentbond 10+ Fonds 54,1% 100 jun-09 jun-10 jun-11 jun-12 jun-13 jun-14 Rendement Zwitserleven Horizonfonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 8,7%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark ook uit op 8,7%. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 26

27 2.6 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven Horizonfonds belegt in onderstaande subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen: SUBFONDS 2014 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 47% Zwitserleven Selectie Fonds 13% Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 27% Zwitserleven Credits Fonds 13% Deze verdeling is gebaseerd op het neutrale profiel van het Zwitserleven Pensioen Risicokader. De verdeling over de categorieën kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures, valutatermijncontracten, swaps, rentefutures en renteopties. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Dit fonds wordt per 31 december 2024 opgeheven, per deze datum gaat het belegde vermogen over naar het HorizonRentefonds. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark. Deze is opgebouwd uit de benchmarks van de subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,98% 7,75% 0,00 29, ,36% 5,85% 0,00 27, ,56% 17,41% 0,00 26, ,17% -1,20% 0,00 22, ,02% 4,56% 0,82 22, ,79% 18,51% 0,26 22, ,51% -20,25% 0,00 19,87 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Zwitserleven Horizonfonds belegt in een portefeuille van subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen die onder andere beleggen in obligaties, aandelen, vastgoed en liquiditeiten. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Wereld Aandelenfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 6,6%. De onderliggende fondsen SNS Responsible Index Fund Equity-Europe, SNS Responsible Index Fund Equity-North America en SNS Responsible Index Fund Equity-Pacific presteerden beter dan de benchmark en zijn verantwoordelijk voor de outperformance. Zwitserleven Selectie Fonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 10,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,8%. De outperformance die werd gerealiseerd voor de beleggingscategorieën Europees vastgoed en Emerging Market Debt compenseerde daarmee ruimschoots de underperformance die werd gerealiseerd met beleggingen High Yield obligaties. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,8%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 10,1%. Het lagere renteniveau had een positieve uitwerking op het absolute portefeuillerendement. Relatief gezien werd er rendement verloren. De duratie- en curveposities waren van invloed op de performance in het eerste halfjaar. Doordat de rente sterk daalde droegen de tijdelijk aangehouden korte duratieposities negatief bij. Ook de flattener werkte tegen en kostte relatief rendement. Deze strategie levert bij een daling (vervlakking) van de curve rendement op. Aan de landenkant werd er verlies geleden op de overwogen positie in Duitsland. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Credits Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 4,9%. De outperformance is onder meer te danken aan de risk-on positionering (high bèta), waarbij de overwogen positie achtergestelde non-financials de grootste bijdrage heeft geleverd. De onderweging in senior bankobligaties, leningen die de hoogst mogelijke zekerheid bieden voor terugbetaling van de hoofdsom en rente, uit de periferie heeft performance gekost. De positie in Italiaanse staatsobligaties om hiervoor deels te compenseren had wel een positieve bijdrage aan de performance in het eerste halfjaar. Naast de positie in achtergestelde leningen was de individuele selectie bij non-financials eveneens sterk. Voorbeelden hiervan zijn de bijdragen van Telefónica, Mondi, CRH en de onderweging in Gazprom (geraakt door onrust in de Oekraïne). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 27

28 Risicobeheer In onderstaande tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de beleggingstitels Renterisico in de onderliggende aandelen- en obligatieportefeuilles is er sprake van prijs-, koers-, en Kredietrisico marktrisico. Liquiditeitsrisico De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties, staatsleningen en andere verhandelbare vastrentende schuldbewijzen van bedrijven. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico ü ü ü ü ü Valutarisico: Voor de aandelenportefeuille is sprake van valutarisico omdat een groot deel van deze portefeuille ook buiten de eurozone wordt belegd (wereldwijd). Per ultimo verslagperiode bedroeg de niet-euro exposure van de aandelenportefeuille 63%. Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is voor de obligatieportefeuille dus geen sprake van valutarisico. Renterisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van kredietrisico. Voor de obligatieportefeuille is in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in individuele staatsleningen met minimaal een rating van Moody s, Standard & Poor s of Fitch en deze dient een minimale rating te hebben van A3/A-/A-, hetgeen een zeer beperkt kredietrisico is. De laagste rating van de drie genoemde rating agencies is bepalend voor de beoordeling. De gemiddelde issue rating van de staatsleningen bedraagt minimaal Aa2/AA/AA conform de Moody s WARF methode. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de staatsleningen Aa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is Aa1 geweest (Moody s WARF methode). Daarnaast zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de bedrijfsobligaties in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de bedrijfsobligaties Baa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt via de aandelenportefeuille belegd in ondernemingen wereldwijd met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Wereld Aandelenfonds 47,2% Credits Fonds 12,7% Fonds Benchmark Governmentbond 10+ Fonds 27,0% 110 Selectie Fonds 13,1% 100 jun-09 jun-10 jun-11 jun-12 jun-13 jun-14 Rendement Zwitserleven Horizonfonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 8,0%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 7,8%. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 28

29 2.7 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven Horizonfonds belegt in onderstaande subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen: SUBFONDS 2014 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 57% Zwitserleven Selectie Fonds 13% Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 17% Zwitserleven Credits Fonds 13% Deze verdeling is gebaseerd op het neutrale profiel van het Zwitserleven Pensioen Risicokader. De verdeling over de categorieën kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures, valutatermijncontracten, swaps, rentefutures en renteopties. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Dit fonds wordt per 31 december 2029 opgeheven, per deze datum gaat het belegde vermogen over naar het HorizonRentefonds. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark. Deze is opgebouwd uit de benchmarks van de subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,71% 7,40% 0,00 34, ,90% 7,45% 0,00 32, ,03% 17,12% 0,00 30, ,34% -2,05% 0,00 25, ,68% 4,13% 0,00 26,17 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. 3) Fonds is opgericht in Portefeuillebeleid Zwitserleven Horizonfonds belegt in een portefeuille van subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen die onder andere beleggen in obligaties, aandelen, vastgoed en liquiditeiten. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Wereld Aandelenfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 6,6%. De onderliggende fondsen SNS Responsible Index Fund Equity-Europe, SNS Responsible Index Fund Equity-North America en SNS Responsible Index Fund Equity-Pacific presteerden beter dan de benchmark en zijn verantwoordelijk voor de outperformance. Zwitserleven Selectie Fonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 10,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,8%. De outperformance die werd gerealiseerd voor de beleggingscategorieën Europees vastgoed en Emerging Market Debt compenseerde daarmee ruimschoots de underperformance die werd gerealiseerd met beleggingen High Yield obligaties. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,8%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 10,1%. Het lagere renteniveau had een positieve uitwerking op het absolute portefeuillerendement. Relatief gezien werd er rendement verloren. De duratie- en curveposities waren van invloed op de performance in het eerste halfjaar. Doordat de rente sterk daalde droegen de tijdelijk aangehouden korte duratieposities negatief bij. Ook de flattener werkte tegen en kostte relatief rendement. Deze strategie levert bij een daling (vervlakking) van de curve rendement op. Aan de landenkant werd er verlies geleden op de overwogen positie in Duitsland. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Credits Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 4,9%. De outperformance is onder meer te danken aan de risk-on positionering (high bèta), waarbij de overwogen positie achtergestelde non-financials de grootste bijdrage heeft geleverd. De onderweging in senior bankobligaties, leningen die de hoogst mogelijke zekerheid bieden voor terugbetaling van de hoofdsom en rente, uit de periferie heeft performance gekost. De positie in Italiaanse staatsobligaties om hiervoor deels te compenseren had wel een positieve bijdrage aan de performance in het eerste halfjaar. Naast de positie in achtergestelde leningen was de individuele selectie bij non-financials eveneens sterk. Voorbeelden hiervan zijn de bijdragen van Telefónica, Mondi, CRH en de onderweging in Gazprom (geraakt door onrust in de Oekraïne). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 29

30 Risicobeheer In onderstaande tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de beleggingstitels Renterisico in de onderliggende aandelen- en obligatieportefeuilles is er sprake van prijs-, koers-, en Kredietrisico marktrisico. Liquiditeitsrisico De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties, staatsleningen en andere verhandelbare vastrentende schuldbewijzen van bedrijven. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico ü ü ü ü ü Valutarisico: Voor de aandelenportefeuille is sprake van valutarisico omdat een groot deel van deze portefeuille ook buiten de eurozone wordt belegd (wereldwijd). Per ultimo verslagperiode bedroeg de niet-euro exposure van de aandelenportefeuille 63%. Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is voor de obligatieportefeuille dus geen sprake van valutarisico. Renterisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Voor de aandelenportefeuille is geen sprake van kredietrisico. Voor de obligatieportefeuille is in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in individuele staatsleningen met minimaal een rating van Moody s, Standard & Poor s of Fitch en deze dient een minimale rating te hebben van A3/A-/A-, hetgeen een zeer beperkt kredietrisico is. De laagste rating van de drie genoemde rating agencies is bepalend voor de beoordeling. De gemiddelde issue rating van de staatsleningen bedraagt minimaal Aa2/AA/AA conform de Moody s WARF methode. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de staatsleningen Aa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is Aa1 geweest (Moody s WARF methode). Daarnaast zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de bedrijfsobligaties in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de bedrijfsobligaties Baa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt via de aandelenportefeuille belegd in ondernemingen wereldwijd met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Credits Fonds 12,6% Governmentbond 10+ Fonds 17,0% Fonds Benchmark Wereld Aandelenfonds 57,3% Selectie Fonds 13,1% 95 jan-10 jan-11 jan-12 jan-13 jan-14 Rendement Zwitserleven Horizonfonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,7%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 7,4%. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 30

31 2.8 ZWITSERLEVEN HORIZONRENTEFONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven HorizonRentefonds belegt Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds (85%) en Zwitserleven Credits Fonds (15%). Deze verdeling is gebaseerd op het neutrale profiel van het Zwitserleven Pensioen Risicokader. De verdeling over de categorieën kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in swaps, rentefutures en renteopties. Het fonds kan maximaal 50% van de portefeuillewaarde van de effecten uitlenen. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark. Deze bestaat uit: 85% iboxx Eur Sovereign 7+ AAA/AA/A Total Return Index en 15% iboxx Corporates Total Return Index. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,13% 9,27% 0,00 33, ,68% -1,45% 0,00 31, ,74% 16,47% 0,00 31, ,70% 3,49% 0,00 27, ,31% 2,85% 0,79 26, ,55% 6,59% 0,66 26, ,23% 6,18% 0,00 26,65 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Zwitserleven HorizonRentefonds belegt in een mix van Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,8%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark ook uit op 10,1%. Het lagere renteniveau had een positieve uitwerking op het absolute portefeuillerendement. Relatief gezien werd er rendement verloren. De duratie- en curveposities waren van invloed op de performance in het eerste halfjaar. Doordat de rente sterk daalde droegen de tijdelijk aangehouden korte duratieposities negatief bij. Ook de flattener werkte tegen en kostte relatief rendement. Deze strategie levert bij een daling (vervlakking) van de curve rendement op. Aan de landenkant werd er verlies geleden op de overwogen positie in Duitsland. Over de verslagperiode realiseerde Zwitserleven Credits Fonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 5,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 4,9%. De outperformance is onder meer te danken aan de risk-on positionering (high bèta), waarbij de overwogen positie achtergestelde non-financials de grootste bijdrage heeft geleverd. De onderweging in senior bankobligaties, leningen die de hoogst mogelijke zekerheid bieden voor terugbetaling van de hoofdsom en rente, uit de periferie heeft performance gekost. De positie in Italiaanse staatsobligaties om hiervoor deels te compenseren had wel een positieve bijdrage aan de performance in het eerste halfjaar. Naast de positie in achtergestelde leningen was de individuele selectie bij non-financials eveneens sterk. Voorbeelden hiervan zijn de bijdragen van Telefónica, Mondi, CRH en de onderweging in Gazprom (geraakt door onrust in de Oekraïne). Risicobeheer In onderstaande tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de beleggingstitels in de onderliggende obligatieportefeuilles is er sprake van prijs-, koers-, en marktrisico. De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties, staatsleningen en andere verhandelbare vastrentende schuldbewijzen van bedrijven. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico Renterisico Kredietrisico Liquiditeitsrisico ü û ü ü ü Valutarisico: Voor de obligatieportefeuille wordt alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Er is voor de obligatieportefeuille dus geen sprake van valutarisico. Renterisico: Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 31

32 Kredietrisico: Voor de obligatieportefeuille is in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in individuele staatsleningen met minimaal een rating van Moody s, Standard & Poor s of Fitch en deze dient een minimale rating te hebben van A3/A-/A-, hetgeen een zeer beperkt kredietrisico is. De laagste rating van de drie genoemde rating agencies is bepalend voor de beoordeling. De gemiddelde issue rating van de staatsleningen bedraagt minimaal Aa2/AA/AA conform de Moody s WARF methode. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de staatsleningen Aa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is Aa1 geweest (Moody s WARF methode). Daarnaast zijn in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de bedrijfsobligaties in portefeuille. Er mag alleen belegd worden in investment grade obligaties. Per ultimo van de verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de bedrijfsobligaties Baa1. De gemiddelde rating gedurende de verslagperiode is A3 geweest (Moody s WARF methode). Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Slechts een beperkt gedeelte van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, welke een iets lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP Credits Fonds 14,4% Fonds Benchmark Governmentbond 10+ Fonds 85,6% 100 jun-09 jun-10 jun-11 jun-12 jun-13 jun-14 Rendement Zwitserleven HorizonRentefonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,1%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,3%. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 32

33 2.9 ZWITSERLEVEN SELECTIE FONDS FONDSPROFIEL Zwitserleven Selectie Fonds belegt uitsluitend in participaties van Zwitserleven Vastgoedfonds (40%), Pimco Global High Yield Bond Fund EUR (Hedged) (30%) en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund (30%). De verdeling over de beleggingen kan maximaal plus of min 5% afwijken van deze standaardverdeling. De portefeuille wordt minstens maandelijks naar de standaardverdeling gebracht. Er mag maximaal 5% liquiditeiten worden aangehouden in de portefeuille. Het fonds kan maximaal 50% van de effecten uitlenen. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat hoger is dan het rendement van de samengestelde benchmark. Deze bestaat uit 40% Global Property Research 250 Europe Index, UK 20%, UCITS, 30% BofA Merrill Lynch Global High Yield, BB-B Rated, Constrained (Euro Hedged) Index en 30% JP Morgan GBI-EM Global Diversified Index. FONDS VERMOGEN IN 1 MLN. RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1 RENDEMENT BENCHMARK DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE 2014, 1 e halfjaar ,1% 9,76% 0,00 26, ,86% -0,68% 0,00 24,53 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Portefeuillebeleid Zwitserleven Selectie Fonds belegt in drie speciaal geselecteerde beleggingsfondsen met een aantrekkelijke balans tussen rendement en risico. Het fonds belegt in aandelen van Europese vastgoedondernemingen & -beleggingsmaatschappijen (Zwitserleven Vastgoedfonds), in obligaties met een lage kredietwaardigheid en een hoog verwacht rendement (Pimco Global High Yield Bond Fund) en in staatsobligaties van opkomende landen (Stone Harbor Emerging Markets LC Debt Fund). Pimco Global High Yield Bond Fund Pimco Global High Yield Bond Fund belegt in zowel Amerikaanse als Europese bedrijfsobligaties met een hoog kredietrisicoprofiel, ook wel aangeduid als high yield obligaties. Met 78% is het grootste deel van het fonds belegd in Amerikaanse high yield obligaties, terwijl 22% is belegd in Europese high yield obligaties. Pimco s visie is dat de Amerikaanse high yield markten nog voldoende ondersteund worden door positieve onderliggende fundamentele gronden met gezonde winsten, aantrekkelijke waarderingen en continue verbetering in economische groei in de Verenigde Staten. Bedrijfsbalansen zijn solide, met acceptabele solvabiliteitsratio s, hoge cashposities en relatief beperkte kortlopende schulden. Qua portefeuillebeleid is Pimco gepositioneerd om te kunnen profiteren van een verdere verbetering van de Amerikaanse economische groei in In termen van sectorwegingen heeft het fonds met name grote belangen in de sectoren Farmacie & Gezondheidszorg (8%), Media (8%) en Banken (6%). Stone Harbor Emerging Markets LC Debt Fund De fundamentele visie van Stone Harbor is gedurende het eerste halfjaar niet gewijzigd. Nog steeds wordt voor 2014 een groei van meer dan 7% in China verwacht. In de komende 12 tot 18 maanden gaan veel landen binnen Emerging Markets naar verwachting een hogere groei laten zien. De verwachting van een groeiversnelling in de Verenigde Staten en het monetaire beleid van de centrale banken in opkomende landen zullen de groei in de komende maanden naar verwachting ondersteunen. Overheidstekorten in de meeste opkomende landen blijven op gezonde niveaus, in het bijzonder wanneer vergeleken wordt met de Verenigde Staten, Japan en veel ontwikkelde Europese landen. De centrale banken in opkomende landen blijven naar verwachting hun markten ondersteunen met valuta-interventies, een stimulerend monetair beleid en met het terugkopen van obligaties. Dit zou markten moeten ondersteunen. Volgens Stone Harbor heeft de volatiliteit van het eerste kwartaal waarde gecreëerd voor markten in Emerging Market Debt. Stone Harbor speelt hierop in door selectief toe te voegen aan bestaande posities. De markten zijn naar de mening van Stone Harbor klaar voor verder herstel in 2014, met name in landen waar de economische groei aantrekt en beleidsmakers een aocommoderend beleid voeren. Risicobeheer In de tabel is aangegeven welke risico s van toepassing zijn op het fonds en die zich in de verslagperiode in het fonds hebben gemanifesteerd. Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico Valutarisico Prijsrisico / Koersrisico / Marktrisico: Door risico s van fluctuaties van de onderliggende Renterisico ü aandelen in de vastgoedportefeuille is er sprake van prijs-, koers-, en marktrisico. Er is sprake Kredietrisico ü van een vastgoedportefeuille van circa 25 namen waarbij belegd wordt in beursgenoteerde Liquiditeitsrisico ü onroerend goed bedrijven met exposure naar winkelcentra, kantoren, huizen en bedrijfsterreinen. De tracking error van de vastgoedportefeuille bedroeg ultimo verslagperiode op ex ante basis 1,0 en de active share bedroeg 43%. De obligatieportefeuille bestaat uit obligaties met een lage kredietwaardigheid en staatsobligaties van landen met opkomende economieën. Rentebewegingen en wijzigingen in rating in de kwaliteit van de debiteuren leiden tot marktfluctuaties. Er is daarom duidelijk sprake van marktrisico s. ü ü HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 33

34 Valutarisico: Voor de vastgoedportefeuille is sprake van valutarisico aangezien een belangrijk gedeelte van de vastgoedportefeuille bestaat uit niet-euro valuta zoals het Britse pond en de Zwitserse frank. Ultimo verslagperiode was 34% belegd in niet-euro valuta. Voor de obligatieportefeuille van Pimco wordt grotendeels alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Indien dit niet het geval is wordt er gehedged naar de euro. Voor de obligatieportefeuille van Stone Harbor wordt in local currencies belegd. De vijf grootste belangen vinden zich in de landen Brazilië, Mexico, Polen, Zuid-Afrika en Turkije. Er is duidelijk sprake van valutarisico. Renterisico: Er is voor de vastgoedportefeuille geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico: Er is voor de vastgoedportefeuille geen sprake van kredietrisico. In de obligatieportefeuille mag belegd worden in obligaties met een lage kredietwaardigheid en in staatsobligaties van landen met opkomende economieën. Er is voor de obligatieportefeuille dus duidelijk sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Er wordt belegd in redelijk liquide vastgoedondernemingen met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Er is derhalve sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. Het merendeel van de obligatieportefeuille is belegd in leningen met onderpand met een lage kredietkwaliteit, welke een iets hogere liquiditeit kennen. Er is voor de obligatieportefeuille dus sprake van een zeer beperkt liquiditeitsrisico. ASSETVERDELING GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP High Yield 30,1% Emerging Market Debt 29,7% Fonds Benchmark Europees vastgoed 40,2% 94 mrt-13 mei-13 jul-13 sep-13 nov-13 jan-14 mrt-14 mei-14 Rendement Zwitserleven Selectie Fonds behaalde in de verslagperiode een rendement op basis van intrinsieke waarde van 9,9%. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 9,8%. De outperformance die werd gerealiseerd voor de beleggingscategorieën Europees vastgoed en Emerging Market Debt compenseerde daarmee ruimschoots voor de underperformance die werd gerealiseerd met beleggingen in high yield obligaties. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 34

35 3 HALFJAARCIJFERS 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 35

36 BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal WINST- EN VERLIESREKENING REF T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Service fee Som der bedrijfslasten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 36

37 3.1 TOELICHTING ALGEMEEN Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is een beleggingsfonds in de vorm van een besloten fonds voor gemene rekening met een open-end structuur dat is opgericht 29 maart Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is een paraplufonds bestaande uit verschillende series participaties, subfondsen genaamd, waarin afzonderlijk kan worden belegd. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen bestaat uit de volgende fondsen: nzwitserleven Selectie Fonds nzwitserleven Mixfonds nzwitserleven Horizonfonds nzwitserleven Horizonfonds nzwitserleven Horizonfonds nzwitserleven Horizonfonds nzwitserleven Horizonfonds 20+ nzwitserleven HorizonRentefonds Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is een initiatief van Zwitserleven en is bedoeld voor institutionele relaties. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen heeft tot doel het per subfonds afzonderlijk, voor rekening en risico van de deelnemende participanten, beleggen van vermogen in effecten, van effecten afgeleide instrumenten en andere vermogenswaarden. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen belegt te allen tijde in subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen en eventueel in Zwitserleven Selectie Fonds (een subfonds van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen). Voor alle fondsen geldt dat het beleggingsbeleid met name is gericht op het behalen van vermogensgroei op de lange termijn. Elk subfonds (hierna fonds ) heeft zijn eigen beleggingsbeleid, risicoprofiel en koersvorming. Ook de administratie van elk fonds is gescheiden door het gebruik van separate rekeningen. Het in een afzonderlijk fonds gestort kapitaal wordt afzonderlijk belegd. Zowel de kosten als de bedrijfsopbrengsten worden per fonds afzonderlijk verantwoord. Waardestijgingen en waardedalingen in de portefeuille van een fonds komen ten goede aan of ten laste van de houders van de desbetreffende serie participaties. Conform de Wet op het financieel toezicht (Wft) is er sprake van afgescheiden vermogens tussen de verschillende fondsen. Hoewel sprake is van (administratief) afgescheiden vermogens vormen de fondsen in juridische zin één geheel. WIJZIGING BEHEERDER Als beheerder van Zwitserleven Beleggingsfondsen trad in het eerste halfjaar van 2014 op SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Vanaf 1 juli 2014 treedt als beheerder ACTIAM op, welke is ontstaan door fusie tussen SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. ( SBB ) en SNS Asset Management N.V. ( SNS AM ). Het door SBB gevoerde fondsbeheer wordt per 1 juli door ACTIAM voortgezet. Verzwaarde eisen voor fondsbeheer door nieuwe wet- en regelgeving, waaronder vooral Europese regelgeving voor beleggingsinstellingen (AIFMD) zijn aanleiding voor deze fusie. De investering om te voldoen aan deze regelgeving is door de fusie slechts bij ACTIAM nodig. Daarnaast wordt door de fusie de expertise op het gebied van fondsbeheer gebundeld. Het vermogensbeheer en de fondsadministratie blijven ongewijzigd. Beide waren door SBB al grotendeels uitbesteed aan SNS AM. ACTIAM is een 100%-deelneming van SNS REAAL N.V., welke statutair is gevestigd te Utrecht. Als bewaarder en juridisch eigenaar van het fondsvermogen van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen treedt op de Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen, een stichting met statutaire zetel te Amstelveen. Tot 22 juli 2014 werd het bestuur van de Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen gevormd door Stichting Circle Depositary Services. Met ingang van 22 juli 2014 vormt ACTIAM het bestuur. De vermogensbestanddelen worden door de juridisch eigenaar gehouden voor rekening en risico van de participanten. ACTIAM heeft - in overeenstemming met de eisen volgend uit de AIFM-richtlijn een nieuwe Bewaarder voor de Fondsen aangesteld, zijnde KAS Trust & Depositary Services B.V. Waar vóór 22 juli 2014 Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen als bewaarder een rol had als juridisch eigenaar van de beleggingen van de Fondsen en een beperkte toezichthoudende rol, is de nieuwe Bewaarder belast met de uitgebreide controletaken die voortvloeien uit de AIFM-richtlijn. De Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen ( de Bewaarder ) houdt zich onder meer bezig met de volgende taken: het controleren en reconciliëren van kasstromen en rekeningen, het in bewaring nemen van activa die zich daarvoor lenen en/of eigendomsverificatie en registratie van activa die zich niet lenen voor bewaarneming en een aantal andere specifieke toezichtstaken. De Bewaarder heeft de bewaarneming van financiële instrumenten gedelegeerd aan KAS BANK N.V. De verslagperiode heeft betrekking op de periode van 1 januari 2014 tot en met 30 juni De fondsen zijn gevormd voor onbepaalde tijd en zijn niet genoteerd aan enige effectenbeurs. Aan het halfjaarbericht 2014 van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen zijn toegevoegd de halfjaarcijfers van de onderliggende fondsen waarin Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen haar vermogen heeft belegd. Deze worden geacht integraal onderdeel uit te maken van de toelichting op dit halfjaarbericht van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 37

38 Dit halfjaarbericht is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de Wet op het financieel toezicht (Wft) zoals geldend per 21 juli Een beheerder die op 21 juli 2013 bevoegd in het kader van zijn beroep of bedrijf in Nederland alternatieve beleggingsinstellingen beheert, kan gebruik maken van een overgangsjaar. Aangezien SBB op 21 juli 2013 al in het bezit was van een Wft-vergunning, houdt het overgangsjaar in, waarvan SBB gebruik heeft gemaakt, dat de Wft-vergunning op 22 juli 2014 van rechtswege overgaat in een AIFMD-vergunning. Gelet op de fusie van SBB met SNS AM zal deze vergunning per 22 juli 2014 overgaan naar ACTIAM. Voor dit halfjaarbericht zijn de bepalingen van de oude Wft toegepast. Op onderdelen zijn in dit halfjaarbericht bewoordingen gehanteerd die afwijken van de modellen, omdat deze beter de inhoud van de post weergeven. Participaties worden door Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen alleen aangeboden aan gekwalificeerde beleggers in de zin van de Wft. De beheerder van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is voor het aanbieden van participaties in de beleggingsfondsen niet vergunningplichtig ingevolge de Wft, maar de beheerder beschikt conform artikel 2:69b Wft als vergunninghouder op grond van artikel 2:65 Wft over een verklaring van ondertoezichtstelling als bedoeld in artikel 2:69a Wft, op grond waarvan de beheerder de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen per eind april 2012 onder het vrijwillig toezichtregime van de Autoriteit Financiële Markten heeft geplaatst. GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen Tenzij anders vermeld zijn alle bedragen in duizenden euro s en worden de in de balans opgenomen posten gewaardeerd tegen marktwaarde. Vreemde valuta De rapportage en functionele valuta van het fonds is de euro. Activa en passiva in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de koersen ultimo verslagperiode. De fondsen hebben geen directe activa en passiva in vreemde valuta, maar wel via de beleggingen in Zwitserleven Beleggingsfondsen en Zwitserleven Selectie Fonds. Criteria opname in de balans Een financieel instrument wordt in de balans opgenomen zodra het waarschijnlijk is dat toekomstige economische voordelen van het financiële instrument naar het fonds zullen toevloeien. De reële waarde van een financieel instrument bij eerste opname is gelijk aan de kostprijs van een financieel instrument. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico s met betrekking tot het financieel instrument aan een derde worden overgedragen. Gebruik van schattingen De opstelling van het halfjaarbericht vereist dat de beheerder oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. De waarderingsgrondslagen van de beleggingen zijn naar de mening van de beheerder het meest kritisch voor het weergeven van de financiële positie, en vereisen schattingen en veronderstellingen. In de paragrafen hieronder zijn de waarderingsgrondslagen van de beleggingen opgenomen. Saldering van een actief en een verplichting Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als nettobedrag in de balans opgenomen indien sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. De met de gesaldeerd opgenomen financiële activa en financiële verplichtingen samenhangende rentebaten en rentelasten worden eveneens gesaldeerd opgenomen. Beleggingen Transactiekosten Aan de aan- en verkopen van participaties in subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen en in Zwitserleven Selectie Fonds zijn geen kosten verbonden. Participaties in Zwitserleven Beleggingsfondsen en Zwitserleven Selectie Fonds De beleggingen bestaan uit participaties in subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen en van Zwitserleven Selectie Fonds alsook in Pimco Global High Yield Bond Fund en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund, waarvan de waardering plaatsvindt tegen reële waarde, zijnde de intrinsieke waarde van de participatie van deze fondsen. De intrinsieke waarde van deze fondsen wordt elke dag dat de Nederlandse beurs open is vastgesteld en weerspiegelt de reële waarde van de fondsen op het moment van vaststellen van de intrinsieke waarde. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 38

39 De participaties worden aangekocht of verkocht tegen de vastgestelde intrinsieke waarde. De beleggingen zijn als liquide te beschouwen en de waardering wordt frequent vastgesteld. Op grond hiervan is geen sprake van een directe belegging in incourante beleggingen. De intrinsieke waarde van alle subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen en Zwitserleven Selectie Fonds wordt één keer per jaar gecontroleerd door de externe accountant in het kader van de jaarlijkse controle van het fonds. Toelichting indirecte beleggingen In de toelichting op de beleggingen is meer informatie opgenomen over de subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen alsmede Pimco Global High Yield Bond Fund en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund, waarin gemiddeld meer dan 20% van het vermogen van een fonds wordt belegd. Toelichting reële waarde in de Zwitserleven Beleggingsfondsen en Zwitserleven Selectie Fonds Beleggingen met een beursnotering Aandelen genoteerd aan een effectenbeurs worden gewaardeerd tegen reële waarde op basis van de meest recente slotkoers in de verslagperiode. Beursgenoteerde derivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde op basis van de meest recente slotkoers. Indien financiële instrumenten op verschillende effectenbeurzen zijn genoteerd, bepaalt de beheerder van welke effectenbeurs de koers in aanmerking wordt genomen. De vastrentende waarden worden gewaardeerd tegen reële waarde. Indien er sprake is van een actieve markt wordt gebruik gemaakt van de relevante bid quotes of, indien bid quotes niet aanwezig zijn, op basis van de relevante mid/close quote. Wanneer er geen actieve markt beschikbaar is voor een vastrentende belegging wordt gebruik gemaakt van een koers welke is afgeleid van quotes van vergelijkbare beleggingen of een koers welke gebaseerd is op modellen. Beleggingen zonder beursnotering Niet aan een effectenbeurs genoteerde of verhandelde en eventuele incourante beleggingen worden gewaardeerd op basis van de voor deze beleggingen meest recente beschikbare informatie waarover de beheerder beschikt. De beheerder zal alles in het werk stellen om te beschikken over de meest recente informatie. Dit impliceert dat in tegenstelling tot beursgenoteerde beleggingen voor niet aan een effectenbeurs genoteerde en incourante beleggingen de waardering gedateerd kan zijn. Indien na vaststelling van de intrinsieke waarde van het fonds maar voorafgaand aan publicatie van het halfjaarbericht informatie beschikbaar komt, die leidt tot een materieel ander inzicht ten aanzien van de te publiceren intrinsieke waarde in het halfjaarbericht, dan zal dit in het verslag worden verwerkt en toegelicht. De nadere informatie zal verwerkt worden bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De nominale waarde is nagenoeg gelijk aan de marktwaarde als gevolg van de korte looptijden van de betreffende posten. Verwerking van plaatsing en inkoop van participaties De uit hoofde van plaatsing respectievelijk inkoop van participaties ontvangen respectievelijk betaalde bedragen worden geheel verwerkt in het gestorte kapitaal van het desbetreffende fonds. Participaties als eigen vermogen Participanten van het fonds hebben het recht om hun participatie terug te verkopen aan het fonds en participaties hebben daarmee een kenmerk van vreemd vermogen. De participaties van het fonds worden in de halfjaarcijfers als eigen vermogen verantwoord, omdat de participaties aan de volgende kenmerken voldoen: nde houder van de participatie heeft recht op een pro-rata deel van de netto activa in het beleggingsfonds; en nde participatie is achtergesteld ten opzichte van alle andere instrumenten. Op- en afslagen bij toe- en uittredingen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen biedt de participaties in de fondsen aan tegen intrinsieke waarde. De Beheerder kan in het belang van zittende participanten besluiten om bij uitgifte en inkoop van participaties een op- of afslag te hanteren ter dekking van transactiekosten van aan- en verkopen van beleggingen. De Beheerder bepaalt per transactie de hoogte van de eventuele op- of afslag. In de verslagperiode was er geen sprake van op- en afslagen. GRONDSLAGEN VOOR DE RESULTAATBEPALING Verantwoording van baten en lasten Baten worden in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 39

40 Het resultaat wordt voornamelijk bepaald door de (niet-)gerealiseerde waardeveranderingen van de beleggingen over de verslagperiode, onder aftrek van de aan de verslagperiode toe te rekenen kosten. Daarnaast bestaat het resultaat uit de directe beleggingsopbrengsten zoals dividend. KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht geeft zicht in de herkomst van de liquide middelen, die gedurende de verslagperiode beschikbaar zijn gekomen en de wijze waarop deze zijn aangewend. De kasstromen worden gesplitst naar beleggings- en financieringsactiviteiten. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen direct in de winst- en verliesrekening worden verantwoord. In het kasstroomoverzicht wordt het resultaat, door aanpassingen hierop, tot kasstromen herleid. De liquide middelen in de fondsen hebben een beginstand en eindstand van nihil. De gelden die van klanten worden ontvangen, worden namelijk direct belegd in participaties van Zwitserleven Beleggingsfondsen, Zwitserleven Selectie Fonds, Pimco Global High Yield Bond Fund en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund. Het beleid van de fondsen is erop gericht het beschikbare vermogen volledig te beleggen. FISCALE ASPECTEN Fiscale structuur Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is een besloten fonds voor gemene rekening dat niet belastingplichtig is in de zin van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 en de Wet op de dividendbelasting Alle activa en passiva, alsmede de resultaten, worden pro rata naar aandeel en tijd toegerekend aan de houders van participaties. De fondsen kunnen de ingehouden dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting niet zelf terugontvangen van de Nederlandse - of buitenlandse fiscus. Dit recht komt toe aan de houders van de participaties. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen is derhalve een fiscaal transparant lichaam. FINANCIËLE RISICO S EN BEHEERSINGSMAATREGELEN De activiteiten van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen kunnen voor Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen financiële risico s van verscheidene aard met zich meebrengen. Aangezien elk (sub)fonds een eigen beleggingsbeleid voert, variëren deze risico s per fonds. Om het beleggingsbeleid uit te voeren belegt elk fonds in andere beleggingsinstellingen in welk geval het risicoprofiel gelijk is aan het risicoprofiel van de beleggingsinstelling(en) waarin wordt belegd. Elk fonds belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico s bestaan uit marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico en verhandelbaarheidsrisico. De belangrijkste financiële risico s van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen komen voort uit het beheer van beleggingsportefeuilles. Het beleid dat ACTIAM voert ten aanzien van deze risico s wordt hieronder uiteengezet. Koersrisico De beleggingen van elk fonds zijn onderhevig aan marktfluctuaties in het algemeen (de koersen kunnen wereldwijd, regionaal of op individuele beurzen en markten dalen) - de marktrisico s - en de risico s als gevolg van specifieke op die ondernemingen van toepassing zijnde omstandigheden. De fondsen beperken het neerwaarts koersrisico door de samenstelling van de beleggingen. De fondsen kunnen gebruikmaken van financiële derivaten. Hierbij kan sprake zijn van hefboomwerking, waardoor de volatiliteit van een fonds kan worden vergroot. Sommige derivaten, vooral over-the-counter verhandelde derivaten, kunnen op verschillende wijzen worden gewaardeerd. Een derivaat kan een minder sterke correlatie hebben met de onderliggende effecten dan verwacht en kan daardoor ineffectief blijken of zelfs een averechts effect hebben op de waarde van een fonds. De beleggingen van de fondsen zijn via beleggingen in de subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen, Zwitserleven Selectie Fonds, Pimco Global High Yield Bond Fund en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund blootgesteld aan normale marktschommelingen en risico s inherent aan het beleggen in financiële instrumenten. De waarde van de onderliggende beleggingen kan fluctueren en kan toe- of afnemen vanwege een groot aantal factoren, zoals verwachtingen ten aanzien van economische groei, inflatie- en prijsontwikkeling op goederen- en valutamarkten. Daarnaast kan de waarde van de beleggingen fluctueren als gevolg van bijvoorbeeld politieke en monetaire ontwikkelingen. Marktrisico s kunnen verschillen per beleggingscategorie maar nemen toe door beperking van de spreiding van de beleggingen tot een bepaalde regio, sector en/of door keuze van individuele beleggingen. Het is mogelijk dat de beleggingen uit de hele markt of uit een bepaalde regio of sector dalen. Door middel van een zorgvuldige selectie en spreiding van de beleggingen van het fonds wordt getracht om het marktrisico te mitigeren. Met een actief beleid wordt vroegtijdig ingespeeld op de verwachtingen in de markt om zodoende te anticiperen op toekomstige trends in de markt. De Beheerder kan de verdeling van de door hem geselecteerde beleggingen over de diverse categorieën aanpassen op basis van de marktvooruitzichten. In de toelichting op de indirecte beleggingen is, waar relevant, een verdeling van de portefeuille naar sector en/of land opgenomen. Deze overzichten geven inzicht in het koersrisico van de fondsen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 40

41 Rente(curve-)risico Het renterisico is het risico van verliezen als gevolg van renteontwikkelingen. De waarde van de beleggingen in vastrentende fondsen fluctueert als gevolg van verandering in marktrentes. Hierdoor zijn deze fondsen blootgesteld aan renterisico. Alle Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen lopen via de onderliggende beleggingen in andere beleggingsfondsen in meer of mindere mate een renterisico. Van die andere beleggingsfondsen beleggen Zwitserleven Obligatiefonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds direct dan wel indirect in vastrentende waarden en staan dus bloot aan een significant renterisico. Ter beperking van deze risico s geldt een vaste bandbreedte als toegestane afwijking van de gemiddelde rentetypische looptijd van de portefeuille, de zogenoemde duration, ten opzichte van de vergelijkingsmaatstaf. De duration van een portefeuille geeft informatie over de gevoeligheid van de portefeuille voor fluctuaties in de marktrente. Hoe hoger de duration, hoe meer impact de rente heeft op de waarde van de portefeuille. De modified duration geeft een indicatie voor de relatieve mutatie in de waarde van de portefeuille bij een gegeven mutatie in de marktrente. Ook de verdeling van de verwachte cash flows in de tijd zegt iets over de rentegevoeligheid van het fonds. In de toelichting op de indirecte beleggingen zijn de gemiddelde resterende looptijden en de modified duration opgenomen. Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen (overheden en bedrijven) of debiteuren. Het kredietrisico wordt dan ook wel debiteurenrisico genoemd. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan zijn rente- of aflossingsverplichtingen niet voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie negatieve gevolgen ondervindt. Verschillende rating agencies beoordelen de kredietwaardigheid van debiteuren en overheden. De inschatting van kredietwaardigheid wordt beïnvloed door zowel factoren die gelden voor een bepaalde onderneming, als door factoren die op een bepaalde bedrijfstak van toepassing zijn. Minder gunstige winstvooruitzichten voor een sector kunnen een negatieve invloed hebben op de inschatting van de kredietwaardigheid van alle ondernemingen in die sector. Bepaalde beleggingsfondsen waarin indirect wordt belegd, zoals Zwitserleven Obligatiefonds, Zwitserleven Geldmarktfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds beleggen in vastrentende waarden en lopen dus een significant kredietrisico. Ter beperking van het kredietrisico gelden restricties voor de samenstelling van de vastrentende portefeuilles van deze fondsen. Deze restricties hebben betrekking op de geografische spreiding, spreiding over verschillende debiteurencategorieën, de minimale kwaliteit van de debiteur ( rating ) en de minimale kwaliteit van de portefeuille en de omvang van de beleggingen per debiteur. Voor alle fondsen geldt bovendien dat als gevolg van vooral verkooptransacties kortlopende vorderingen ontstaan. De kortlopende vorderingen als gevolg van verkooptransacties kennen een zeer laag risico aangezien de onderliggende activa slechts worden geleverd tegen gelijktijdige ontvangst van het transactiebedrag. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van de beleggingen in vastrentende waarden, vorderingen en liquide middelen. Het maximale kredietrisico voor Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen bedraagt 5,5 miljoen. Via de indirecte beleggingen van de fondsen in vastrentende fondsen, geldt er een aanvullend indirect kredietrisico en bedraagt het totale maximaal kredietrisico voor Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen 1,5 miljard. Risico in- en uitlenen van effecten (securities lending) De Beheerder kan voor rekening en risico van elk fonds effecten uitlenen (verbruiklening van effecten of securities lending genaamd). De effecten kunnen eventueel worden uitgeleend tot een maximum van 50% van de portefeuillewaarde van het betreffende fonds. KAS BANK opereert bij het uitlenen van effecten in dit programma als principaal intermediair. Principaal intermediair wil zeggen dat KAS BANK bij iedere securities lending transactie optreedt als enige tegenpartij. Het tegenpartijrisico het in gebreke blijven bij het nakomen van verplichtingen blijft dus beperkt tot één partij (KAS BANK). Securities lending activiteiten vinden plaats in de onderliggende subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. Ter beperking van het tegenpartijrisico worden zekerheden verkregen. Gebruikelijke zekerheden zijn onder meer (staats)obligaties en aandelen van aan een markt in financiële instrumenten genoteerde bedrijven. Dagelijks zal worden beoordeeld of de verkregen zekerheden nog toereikend zijn in vergelijking met de onderliggende waarde van de uitgeleende financiële instrumenten (marked-to-market). De marktwaarde van ontvangen zekerheden is hoger dan de waarde van de uitgeleende posities om het risico van fluctuaties in de marktwaarde te beperken. Bij aandelen wordt 105% en bij obligaties 102% van de waarde van de uitgeleende posities ontvangen. Valutarisico De waarde van beleggingen in aandelen en vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkelingen van de valutakoersen waarin de betreffende beleggingen luiden, voor zover dit niet de euro betreft. De fondsen van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen lopen geen direct valutarisico aangezien alle beleggingen in euro luiden. Via de onderliggende beleggingsinstellingen wordt wel een valutarisico gelopen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 41

42 Verhandelbaarheidrisico De mate van verhandelbaarheid van de effecten is van invloed op de hoogte van de feitelijke aan- en verkoopkoersen. Het verhandelbaarheidrisico wordt bepaald door de uiteindelijke beleggingen in Zwitserleven Beleggingsfondsen en in Zwitserleven Selectie Fonds. Zwitserleven Beleggingsfondsen beperkt de verhandelbaarheidsrisico s door in het algemeen te beleggen in goed verhandelbare, beursgenoteerde effecten. Daarnaast wordt bij beleggingsbeslissingen onder meer de omzet op de beurs van de betreffende effecten meegewogen. Tevens worden de omvang van het vrij verhandelbare aandelenkapitaal ( free float ) bij beleggingen in aandelen en de omvang van de uitstaande lening bij beleggingen in obligaties meegewogen. Deze hoge mate van verhandelbaarheid vormt tevens de basis voor het tijdig realiseren van de uitkering bij inkoop van eigen participaties door Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de fondsen lopen dus geen significant verhandelbaarheidsrisico. MONITORING VAN RISICO S ACTIAM heeft het vermogensbeheer uitbesteed aan diverse vermogensbeheerders. Een overzicht hiervan is opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers. Met deze partijen is een vermogensbeheerovereenkomst gesloten, waarin de beleggingsrestricties zijn uitgewerkt. Deze beleggingsrestricties zijn een gedetailleerde en concrete uitwerking van de in deze paragraaf genoemde restricties aan het beleggingsbeleid. De vermogensbeheerders bewaken middels hun risicomanagementsysteem de beleggingsportefeuilles zodat deze steeds voldoen aan bedoelde restricties. De Beheerder toetst op basis van de rapportages van ACTIAM N.V. en andere externe vermogensbeheerders of voldaan wordt aan de overeengekomen beleggingsrestricties. ACTIAM gebruikt hiervoor onder andere ISAE 3402 Type II verklaringen. De Beheerder bewaakt tevens het voldoen aan wet- en regelgeving. Er is periodiek overleg tussen de directie van ACTIAM en de afdelingen Juridische Zaken en Fiscale Zaken. Daarnaast is een Compliance Officer functie ingeregeld, belast met het bewaken van het voldoen aan wet- en regelgeving. Gedurende de verslagperiode hebben er zich geen overtredingen voorgedaan op dit vlak BALANS BELEGGINGEN T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode De toelichting, zoals voorgeschreven in art. 122 t/m 124 Bgfo is gegeven door de opname van de cijfers van de indirecte beleggingen. Tabel 10: Beleggingen per fonds Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Stand ultimo periode Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toegevoegde halfjaarcijfers van de fondsen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 42

43 VORDERINGEN 2 Onder vorderingen zijn opgenomen: Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransactacties Te vorderen kickback vergoedingen Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. KORTLOPENDE SCHULDEN 3 Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: Te betalen aan participanten Te betalen uit hoofde van effectentransactacties Te betalen service fee 4 3 Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. FONDSVERMOGEN 4 Het fondsvermogen is als volgt over de fondsen verdeeld: Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Totaal Verloop aantal participaties per fonds in de verslagperiode STAND PER 1 JANUARI UITGEGEVEN PARTICIPATIES INGEKOCHTE PARTICIPATIES STAND PER 30 JUNI Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Totaal Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 43

44 3.1.2 WINST- EN VERLIESREKENING OPBRENGSTEN UIT BELEGGINGEN 5 De opbrengsten uit beleggingen betreffen gedeclareerde dividenden ontvangen van de beleggingen in de onderliggende beleggingsinstellingen. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Opbrengsten uit beleggingen in de verschillende fondsen T/M T/M Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Totaal ) Toegevoegd per 12 maart GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VAN BELEGGINGEN 6 De gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de verkoopopbrengst (inclusief verkoopkosten) de historisch gemiddelde kostprijs in mindering te brengen. In het fonds is geen sprake van aan- en verkoopkosten van de beleggingen. Gerealiseerde waardeveranderingen per beleggingsfonds T/M T/M Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Totaal ) Toegevoegd per 12 maart NIET-GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VAN BELEGGINGEN 7 De niet-gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de balanswaarde ultimo verslagperiode de balanswaarde aan het begin van de verslagperiode in mindering te brengen dan wel de gemiddelde kostprijs van de aankopen gedurende de verslagperiode. In het fonds is geen sprake van aan- en verkoopkosten van de beleggingen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 44

45 Niet-gerealiseerde waardeveranderingen per beleggingsfonds T/M T/M Zwitserleven Selectie Fonds Zwitserleven Mixfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven Horizonfonds Zwitserleven HorizonRentefonds Totaal ) Toegevoegd per 12 maart BEDRIJFSLASTEN Service fee Aan de fondsen worden geen kosten in rekening gebracht voor het beheer van het fondsvermogen door de Beheerder, alleen voor zover niet in gelieerde fondsen wordt belegd. 8 LOPENDE KOSTENFACTOR De lopende kostenfactor (LKF) van een beleggingsfonds omvat alle kosten die in een verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De lopende kostenfactor wordt uitgedrukt in een percentage van het gemiddeld fondsvermogen van het desbetreffende fonds. Het gemiddeld fondsvermogen is berekend op basis van de frequentie van het afgeven van de intrinsieke waarde of net asset value (NAV). Alle afgegeven NAV s gedurende de verslagperiode worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV s. Met uitzondering van Zwitserleven Selectie Fonds brengt de Beheerder geen service fee in rekening aan de fondsen. Dit betekent dat, behalve bij Zwitserleven Selectie Fonds, de LKF van elk fonds nihil is. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen belegt onderliggend in subfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen, in Zwitserleven Selectie Fonds, Pimco Global High Yield Bond Fund en in Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund. Fonds. Daarom is naast de LKF voor elk fonds tevens een synthetische lopende kostenfactor (SLKF) van toepassing. De SLKF bevat de lopende kosten van de onderliggende beleggingsinstellingen wanneer het fonds daarin gemiddeld gedurende het boekjaar meer dan 10% van het beheerde vermogen direct of indirect belegt. De SLKF is bij elk fonds vermeld. De SLKF van de fondsen wordt berekend door de (S)LKF van de onderliggende beleggingsinstellingen toe te rekenen aan de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen op basis van de mandaatverdeling in de fondsen. Dit is een zuivere methode omdat de beleggingen in de Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen iedere maand weer teruggebracht worden naar de mandaatverdeling. De service fee wordt niet in rekening gebracht over het geïnvesteerde vermogen belegd in gelieerde beleggingsfondsen, ter voorkoming van dubbele kosten. Synthetische lopende kostenfactor (S)LKF Zwitserleven Selectie Fonds 1 0,317% 0,340% Zwitserleven Mixfonds 0,040% 0,041% Zwitserleven Horizonfonds ,068% 0,074% Zwitserleven Horizonfonds ,076% 0,072% Zwitserleven Horizonfonds ,077% 0,076% Zwitserleven Horizonfonds ,077% 0,072% Zwitserleven Horizonfonds 20+ 0,077% 0,077% Zwitserleven HorizonRentefonds 0,040% 0,040% 1) De startdatum van Zwitserleven Selectie Fonds was 12 maart De (S)LKF is herrekend op jaarbasis. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 45

46 OMLOOPFACTOR De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier wordt inzicht gegeven in de mate waarin er actief beheer plaatsvindt in de beleggingsportefeuille. Een eventuele negatieve omloopfactor geeft aan dat de dekking vanuit de op- en afslag hoger is dan de transactiekosten van het fonds. De Omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 Totaal 2) / X] * 100 Totaal 1: het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) Totaal 2: het totaal bedrag aan transacties (uitgiftes + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggingsinstelling X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling. De gemiddelde intrinsieke waarde is berekend op basis van de frequentie van het afgeven van de intrinsieke waarde (NAV). Alle afgegeven NAV s gedurende de verslagperiode worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV s. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via de fondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen is de omloopfactor van deze fondsen opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen. ACCOUNTANTSKOSTEN Met uitzondering van Zwitserleven Selectie Fonds brengt de Beheerder niet rechtstreeks service fee in rekening aan de fondsen. De Beheerder brengt wel een service fee in rekening bij Zwitserleven Beleggingsfondsen, de onderliggende beleggingen van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. De Beheerder betaalt de accountantskosten uit de service fee. De accountantskosten die bij de Beheerder over geheel 2014 in rekening worden gebracht bedragen (geheel 2013: ) exclusief BTW. De accountantskosten zijn niet verder te kwantificeren per fonds en worden daarom niet verder toegelicht in de halfjaarcijfers van de fondsen. VIJFJARENOVERZICHT Het vijfjarenoverzicht is per fonds opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van de fondsen. WERKNEMERS Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen heeft geen werknemers in dienst. BELONING DIRECTIE De directie van de beheerder van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, ACTIAM, ontvangt geen beloning in de zin van artikel 2:383 BW ten laste van het fonds OVERIGE TOELICHTINGEN TRANSACTIES GELIEERDE PARTIJEN Gelieerde ondernemingen zijn ondernemingen die direct of indirect organisatorisch en/of financieel verbonden zijn aan Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Zwitserleven treedt op als verzekeraar. De verzekeraar gebruikt deze fondsen in de verzekeringsproducten die ze aanbiedt. Als gevolg van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) worden alle ondernemingen die behoren tot de SNS REAAL Groep aangemerkt als gelieerde partijen. Dit zijn onder andere ASN Bank N.V., SNS Bank N.V., SNS REAAL N.V., ACTIAM N.V. en SNS Securities N.V. Transacties met gelieerde partijen die niet marktconform zijn dienen op grond van het Bgfo te worden vermeld. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen houdt geen bankrekeningen aan bij SNS Bank N.V. ACTIAM brengt alleen een service fee in rekening aan Zwitserleven Selectie Fonds. De service fee is conform het prospectus in rekening gebracht, er wordt geen service fee in rekening gebracht over het geïnvesteerde vermogen belegd in gelieerde beleggingsfondsen, ter voorkoming van dubbele kosten. Er worden geen effectentransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. en SNS Asset Management N.V. hebben tegen marktconforme tarieven een overeenkomst gesloten met betrekking tot het vermogensbeheer als ook de administratie van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 46

47 SOFTDOLLAR-ARRANGEMENTEN EN RETOURPROVISIES Softdollar-arrangementen betreffen diensten en producten van (financiële) dienstverleners, die in het kader van uitvoering van effectentransacties aan vermogensbeheerders ter beschikking worden gesteld. Deze diensten en producten worden bekostigd uit de bedrijfsopbrengsten van effectentransacties. De softdollar-arrangementen van de betreffende vermogensbeheerders hebben uitsluitend betrekking op researchrapporten. De waarde hiervan is niet te kwantificeren. In de verslagperiode hebben de vermogensbeheerders, aan wie het vermogensbeheer is uitbesteed, geen retourprovisies ontvangen van partijen (door derden beheerde fondsen) die effectentransacties hebben uitgevoerd. UITBESTEDING WERKZAAMHEDEN Voor haar werkzaamheden als beheerder van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen maakt ACTIAM gebruik van diensten van derden. De uitgangspunten van de samenwerking met de dienstverlenende instellingen zijn schriftelijk vastgelegd in overeenkomsten. In deze overeenkomsten zijn onder meer bepalingen opgenomen die waarborgen dat ACTIAM kan voldoen aan de eisen welke voortvloeien uit de Wft. Voorts zijn in de overeenkomsten bepalingen opgenomen met betrekking tot prestatienormen, onderlinge informatieverschaffing en de vergoeding. De vergoeding voor uitbestede werkzaamheden komt volledig ten laste van ACTIAM, behalve als het vermogensbeheer uitbesteed wordt aan een derde partij. Het beleggingsbeleid, op basis waarvan het vermogensbeheer van de desbetreffende fondsen plaatsvindt, wordt altijd door ACTIAM vastgesteld. Hieronder volgt een overzicht van de werkzaamheden waarvoor ACTIAM opdracht aan derden heeft gegeven: Werkzaamheden Uitvoering van het vermogensbeheer van Zwitserleven Selectie Fonds Dienstverlenende instelling Stone Harbor ACTIAM N.V. is te allen tijde bevoegd om de samenwerking met genoemde dienstverlenende instellingen te beëindigen en de taken uit te besteden aan andere bevoegde instellingen, dan wel zelf ter hand te nemen. Van de vermogensbeheerder ontvangt ACTIAM op kwartaalbasis in control statements. Utrecht, 29 augustus 2014 Directie van ACTIAM N.V. J. de Wit E.J. van Bergen G.H.B. Coppens R.G.H. Verheul HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 47

48 4 HALFJAARCIJFERS 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 48

49 4.1 ZWITSERLEVEN SELECTIE FONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING REF T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Service fee Som der bedrijfslasten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 49

50 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand begin periode Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Vastgoedfonds ,18 40,45 Pimco Global High Yield Bond Fund ,09 30,55 Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund ,73 29,00 Totaal ,00 100,00 PER PARTICIPATIE (in euro) Zwitserleven Vastgoedfonds 19,84 17,52 Pimco Global High Yield Bond Fund 19,94 19,05 Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund 131,18 122,73 Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor zowel de beleggingen van Zwitserleven Vastgoedfonds als de overige directe beleggingen van Zwitserleven Selectie Fonds, is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. Deze spreiding vindt plaats door te beleggen in de indirecte beleggingen Zwitserleven Vastgoedfonds, Pimco Global High Yield Bond Fund EUR (Hedged) en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund ( onderliggende fondsen ). Spreiding ontstaat doordat deze fondsen op hun beurt weer beleggen in een breed gespreide beleggingsportefeuille. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Er is voor de vastgoedportefeuille geen sprake van renterisico. Voor de obligatieportefeuille is duidelijk sprake van renterisico. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is zeer beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende de verslagperiode zeer beperkt af van de duration van de benchmark. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Er is voor de vastgoedportefeuille geen sprake van kredietrisico. Dit fonds belegt via beleggingen HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 50

51 in Pimco Global High Yield Bond Fund EUR (Hedged) en Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund in obligaties met een lage kredietwaardigheid en in staatsobligaties van landen met opkomende economieën en loopt dus een significant kredietrisico. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Selectie Fonds is dit 1,53 miljoen. Via de onderliggende beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert wordt eveneens een kredietrisico gelopen. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via de onderliggende fondsen in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Voor de vastgoedportefeuille is sprake van valutarisico aangezien een belangrijk gedeelte van de vastgoedportefeuille bestaat uit andere valuta dan de euro zoals het Britse pond en de Zwitserse frank. Voor de obligatieportefeuille van Pimco wordt grotendeels alleen belegd in euro gedenomineerde instrumenten. Indien dit niet het geval is wordt er gehedged naar de euro. Voor de obligatieportefeuille van Stone Harbor wordt overwegend in lokale valuta s belegd. De vijf grootste belangen bevinden zich in de landen Mexico, Polen, Maleisië, Turkije en Indonesië. Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: Te vorderen van participanten Te vorderen kickback vergoedingen Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. De post Te vorderen kickback vergoedingen heeft betrekking op het feit dat de kosten van de onderliggende fondsen gedeeltelijk voor rekening van de verzekeraar (SRLEV N.V.) komen en voor dat gedeelte niet ten laste van het fonds worden gebracht. De verzekeraar die het fonds en daarmee de onderliggende fondsen voor zijn verzekeringsproduct gebruikt, wenst immers de kosten laag te houden. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: Te betalen aan participanten Te betalen uit hoofde van effectentransacties Te betalen service fee 4 -- Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand begin periode Uitgifte participaties Inkoop participaties Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode WINST- EN VERLIESREKENING Overige bedrijfsopbrengsten De overige bedrijfsopbrengsten betreffen kickback vergoedingen voor de service fee die in rekening wordt gebracht voor door derden beheerde fondsen. De kickback vergoedingen neutraliseren gedeeltelijk de beheerkosten in de indirecte beleggingen. 5 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 51

52 Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 27,01 24,53 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,27 0,34 Waardeveranderingen beleggingen 2,11-0,83 Overige opbrengsten 0,05 0,00 Resultaat 2 2,43-0,49 1) Het fonds is in 2013 gestart en bestaat dus nog geen vijf jaar. Het resultaat over 2013 is berekend over de periode 12 maart 2013 t/m 31 december ) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Selectie Fonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een kostenratio bekend maken. De service fee wordt niet in rekening gebracht over het geïnvesteerde vermogen belegd in gelieerde beleggingsfondsen, ter voorkoming van dubbele kosten. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,317% (eerste halfjaar 2013: 0,104% naar tijdsevenredigheid berekend vanaf de startdatum van het fonds, 12 maart 2013). De door de verzekeraar te betalen kickback vergoedingen zijn in mindering gebracht op de som van de service fee en de kosten van de onderliggende fondsen. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via de beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 52

53 4.2 ZWITSERLEVEN MIXFONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 53

54 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Europees Aandelenfonds ,92 51,49 Zwitserleven Obligatiefonds ,08 48,51 Totaal ,00 100,00 PER PARTICIPATIE (in euro) Zwitserleven Europees Aandelenfonds 16,84 16,71 Zwitserleven Obligatiefonds 17,17 16,69 Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ De participaties in Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Obligatiefonds worden gewaardeerd tegen intrinsieke waarde. Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuille van Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Obligatiefonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Voor een beperkt gedeelte van de portefeuilles ( ) zijn dergelijke actieve markt quotes niet voorhanden en wordt de reële waarde afgeleid nof op basis van actieve quotes die in de markt worden weergegeven maar welke markt niet liquide is (waar geen/weinig handel plaatsvindt) dan wel nof op basis van een koers welke wordt berekend op basis van prijzen in de markt voor vergelijkbare securities. Voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 817) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in de Zwitserleven Beleggingsfondsen zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. Het betreft de indirecte beleggingen Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Obligatiefonds. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via Zwitserleven Obligatiefonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 54

55 Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via Zwitserleven Obligatiefonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Mixfonds is dit 2,1 miljoen. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via de Zwitserleven Beleggingsfondsen waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Het betreft de indirecte beleggingen in Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Obligatiefonds. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via Zwitserleven Europees Aandelenfonds in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Vorderingen Onder vorderingen is opgenomen: Te vorderen van fondsen Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen: Te betalen aan participanten Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 31,98 30,33 27,06 23,26 24,04 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 1,09 1,25 0,92 0,89 0,61 Waardeveranderingen beleggingen 0, ,00-1,69 0,47 Resultaat 2 1,68 3,36 3,92-0,80 1,08 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 55

56 WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Mixfonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,040% (eerste halfjaar 2013: 0,020%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Obligatiefonds waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 56

57 4.3 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 57

58 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds ,11 64,75 Zwitserleven Selectie Fonds ,08 9,89 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds ,06 15,28 Zwitserleven Credits Fonds ,75 10,08 Totaal ,00 100,00 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE (in euro) Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 10,61 9,94 Zwitserleven Selectie Fonds 26, ,53 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 32, ,22 Zwitserleven Credits Fonds 10,73 10,58 1) De intrinsieke waarde van Zwitserleven Selectie Fonds en van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds waarin Zwitserleven Horizonfonds belegt is per berekend met inachtneming van de informatie zoals die op beschikbaar was. Na afsluiting van de financiële administratie van deze fondsen is gebleken dat per abuis een kickback vergoeding niet was verantwoord, waardoor de intrinsieke waarde van Zwitserleven Selectie Fonds en Zwitserleven Wereld Aandelenfonds hoger had moeten zijn ( 27,01 resp. 32,07) dan de intrinsieke waarde zoals berekend ultimo verslagperiode ( 26,97 resp. 32,06). Aangezien het voor Zwitserleven Horizonfonds om een niet materieel verschil gaat, zijn de cijfers van Zwitserleven Horizonfonds niet aangepast. In het halfjaarbericht van Zwitserleven Selectie Fonds en Zwitserleven Wereld Aandelenfonds is de intrinsieke waarde wel gecorrigeerd. Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuilles van Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 11) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 58

59 Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Horizonfonds is dit 283 duizend. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via de onderliggende beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Het betreft de indirecte beleggingen Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Vorderingen Onder vorderingen is opgenomen: Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen: Te betalen aan participanten Te betalen uit hoofde van effectentransacties Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 59

60 Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 31,90 29,23 29,06 24,90 24,84 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,86 1,10 1,01 1,83 0,76 Waardeveranderingen beleggingen 2,81-0,85 3,96-1,81-0,02 Resultaat 2 3,67 0,25 4,97 0,02 0,74 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Horizonfonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,068% (eerste halfjaar 2013: 0,035%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via de onderliggende fondsen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 60

61 4.4 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 61

62 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds ,09 46,69 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds ,13 27,43 Zwitserleven Selectie Fonds ,11 12,82 Zwitserleven Credits Fonds ,67 13,06 Totaal ,00 100,00 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE (in euro) Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 10,61 9,94 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 32, ,22 Zwitserleven Selectie Fonds 26, ,53 Zwitserleven Credits Fonds 10,73 10,58 1) De intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds waarin Zwitserleven Horizonfonds belegt is per berekend met inachtneming van de informatie zoals die op beschikbaar was. Na afsluiting van de financiële administratie van deze fondsen is gebleken dat per abuis een kickback vergoeding niet was verantwoord, waardoor de intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds hoger had moeten zijn ( 32,07 resp. 27,01) dan de intrinsieke waarde zoals berekend ultimo verslagperiode ( 32,06 resp. 26,97). Aangezien het voor Zwitserleven Horizonfonds om een niet materieel verschil gaat, zijn de cijfers van Zwitserleven Horizonfonds niet aangepast. In het halfjaarbericht van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds is de intrinsieke waarde wel gecorrigeerd. Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuilles van Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 162) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 62

63 Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Horizonfonds is dit 54 duizend. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via de onderliggende beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Het betreft de indirecte beleggingen Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen van participanten Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: Te betalen aan participanten Te betalen uit hoofde van effectentransacties Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 63

64 Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 29,78 27,39 26,78 23,00 22,87 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,63 0,54 0,72 1,38 0,59 Waardeveranderingen beleggingen 1,78 0,06 2,78-1,25 0,12 Resultaat 2 2,41 0,60 3,50 0,13 0,70 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Horizonfonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,077% (eerste halfjaar 2013: 0,040%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via de onderliggende fondsen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 64

65 4.5 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 65

66 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Wereld Aandelenfonds ,25 52,53 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds ,01 21,73 Zwitserleven Selectie Fonds ,09 12,75 Zwitserleven Credits Fonds ,66 12,99 Totaal ,00 100,00 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE (IN EURO) Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 32, ,22 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 10,61 9,94 Zwitserleven Selectie Fonds 26, ,53 Zwitserleven Credits Fonds 10,73 10,58 1) De intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds waarin Zwitserleven Horizonfonds belegt is per berekend met inachtneming van de informatie zoals die op beschikbaar was. Na afsluiting van de financiële administratie van deze fondsen is gebleken dat per abuis een kickback vergoeding niet was verantwoord, waardoor de intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds hoger had moeten zijn ( 32,07 resp. 27,01) dan de intrinsieke waarde zoals berekend ultimo verslagperiode ( 32,06 resp. 26,97). Aangezien het voor Zwitserleven Horizonfonds om een niet materieel verschil gaat, zijn de cijfers van Zwitserleven Horizonfonds niet aangepast. In het halfjaarbericht van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds is de intrinsieke waarde wel gecorrigeerd. Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuilles van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 223) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 66

67 Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Horizonfonds is dit 250 duizend. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via de onderliggende beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Het betreft de indirecte beleggingen Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Vorderingen Onder vorderingen is opgenomen: Te vorderen van participanten Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen: Te betalen uit hoofde van effectentransacties Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 67

68 Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 29,89 27,68 26,28 22,35 22,61 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,48 0,32 0,69 1,21 0,54 Waardeveranderingen beleggingen 1,73 1,06 2,93-1,44 0,24 Resultaat 2 2,21 1,38 3,62-0,23 0,78 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Horizonfonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,077% (eerste halfjaar 2013: 0,041%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via onderliggende fondsen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 68

69 4.6 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 69

70 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Wereld Aandelenfonds ,27 57,52 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds ,00 16,77 Zwitserleven Credits Fonds ,08 12,73 Zwitserleven Selectie Fonds ,65 12,98 Totaal ,00 100,00 PER PARTICIPATIE (in euro) Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 32, ,22 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 10,61 9,94 Zwitserleven Credits Fonds 26, ,53 Zwitserleven Selectie Fonds 10,73 10,58 1) De intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds waarin Zwitserleven Horizonfonds belegt is per berekend met inachtneming van de informatie zoals die op beschikbaar was. Na afsluiting van de financiële administratie van deze fondsen is gebleken dat per abuis een kickback vergoeding niet was verantwoord, waardoor de intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds hoger had moeten zijn ( 32,07 resp. 27,01) dan de intrinsieke waarde zoals berekend ultimo verslagperiode ( 32,06 resp. 26,97). Aangezien het voor Zwitserleven Horizonfonds om een niet materieel verschil gaat, zijn de cijfers van Zwitserleven Horizonfonds niet aangepast. In het halfjaarbericht van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds is de intrinsieke waarde wel gecorrigeerd. Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuilles van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt.voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 203) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 70

71 Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Horizonfonds is dit 194 duizend. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via de onderliggende beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Het betreft de indirecte beleggingen Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Vorderingen Onder vorderingen is opgenomen: Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen: Te betalen aan participanten Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 71

72 Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 34,73 32,25 30,17 25,56 26,17 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,48 0,27 0,64 0,90 0,02 Waardeveranderingen beleggingen 1,88 1,52 2,90-1,23 0,02 Resultaat 2 2,36 1,79 3,54-0,34 0,04 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Horizonfonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,077% (eerste halfjaar 2013: 0,041%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via onderliggende fondsen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 72

73 4.7 ZWITSERLEVEN HORIZONFONDS 20+ BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 73

74 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Wereld Aandelenfonds ,27 57,52 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds ,00 16,77 Zwitserleven Selectie Fonds ,08 12,73 Zwitserleven Credits Fonds ,65 12,98 Totaal ,00 100,00 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE (IN EURO) Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 32, ,22 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 10,61 9,94 Zwitserleven Selectie Fonds 26, ,53 Zwitserleven Credits Fonds 10,73 10,58 1) De intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds waarin Zwitserleven Horizonfonds 20+ belegt is per berekend met inachtneming van de informatie zoals die op beschikbaar was. Na afsluiting van de financiële administratie van deze fondsen is gebleken dat per abuis een kickback vergoeding niet was verantwoord, waardoor de intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en van Zwitserleven Selectie Fonds hoger had moeten zijn ( 32,07 resp. 27,01) dan de intrinsieke waarde zoals berekend ultimo verslagperiode ( 32,06 resp. 26,97). Aangezien het voor Zwitserleven Horizonfonds 20+ om een niet materieel verschil gaat, zijn de cijfers van Zwitserleven Horizonfonds 20+ niet aangepast. In het halfjaarbericht van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds is de intrinsieke waarde wel gecorrigeerd. Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuilles van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt.voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 440) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 74

75 Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven Horizonfonds 20+ is dit 1,0 miljoen. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via de onderliggende beleggingsinstellingen waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Het betreft de indirecte beleggingen Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds en Zwitserleven Selectie Fonds in vreemde valuta en loopt dus een significant valutarisico. Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: Te betalen uit hoofde van effectentransacties Te betalen aan participanten Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 75

76 Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 28,14 26,12 24,25 20,37 21,34 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,40 0,27 0,64 0,96 0,5 Waardeveranderingen beleggingen 1,63 1,59 3,04-1,88 0,54 Resultaat 2 2,03 1,86 3,68-0,92 1,04 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven Horizonfonds 20+ wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,077% (eerste halfjaar 2013: 0,041%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via onderliggende fondsen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 76

77 4.8 ZWITSERLEVEN HORIZONRENTEFONDS BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro s REF Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen 4 Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen WINST- EN VERLIESREKENING T/M T/M Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som der bedrijfsopbrengsten Resultaat KASSTROOMOVERZICHT T/M T/M Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 77

78 TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de halfjaarcijfers van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. BALANS Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille AANTAL PARTICIPATIES INTRINSIEKE WAARDE (in duizenden euro s) BELANG IN % Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds ,57 84,59 Zwitserleven Credits Fonds ,43 15,41 Totaal ,00 100,00 INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE (IN EURO) Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 10,61 9,94 Zwitserleven Credits Fonds 10,73 10,58 Aangezien het fonds zijn vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in een andere beleggingsinstelling, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. De aldus te verstrekken informatie is opgenomen in de toelichting op de indirecte beleggingen verderop in dit halfjaarbericht. Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ Voor nagenoeg alle financiële instrumenten ( ) die zich in de portefeuilles van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds, Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Selectie Fonds bevinden ( ), is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen of actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt.voor het resterende gedeelte van de portefeuilles ( 119) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koers die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaats vindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Koersrisico Koersrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds zoveel mogelijk te spreiden naar regio s en sectoren. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt derhalve een significant renterisico. Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt via beleggingen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds in vastrentende waarden en loopt dus een significant kredietrisico. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 78

79 Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal vorderingen en liquide middelen. In het geval van Zwitserleven HorizonRentefonds is dit 157 duizend. Het is mogelijk dat het fonds kredietrisico loopt via Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds waarin dit fonds participeert. Voor dit kredietrisico verwijzen wij naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen van participanten Totaal De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: Te betalen aan participanten Te betalen uit hoofde van effectentransacties Totaal De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. Fondsvermogen T/M T/M Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode Vijfjarenoverzicht Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties In euro s Per participatie Intrinsieke waarde 33,84 31,01 31,54 27,49 26,50 Dividend Opbrengsten uit beleggingen 0,97 1,00 0,86 1,90 0,70 Waardeveranderingen beleggingen 1,85-1,52 2,83-0,96-0,33 Resultaat 2 2,82-0,52 3,69 0,94 0,36 1) Betreft het dividendvoorstel over het betreffende jaar wat in het volgende boekjaar wordt uitgekeerd. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 79

80 WINST- EN VERLIESREKENING Synthetische lopende kostenfactor Meer dan 10% van de netto intrinsieke waarde van Zwitserleven HorizonRentefonds wordt belegd in beleggingsinstellingen die zelf een lopende kostenfactor bekend maken. De aldus berekende synthetische lopende kostenfactor bedraagt op jaarbasis 0,040% (eerste halfjaar 2013: 0,020%). Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. Aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via onderliggende fondsen waarin dit fonds participeert, verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting op de indirecte beleggingen. Transactiekosten Er zijn geen transactiekosten ten laste van het vermogen van het fonds gebracht. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 80

81 INDIRECTE BELEGGINGEN Indien een beleggingsinstelling haar vermogen voor gemiddeld 20 procent of meer belegt in andere beleggingsinstellingen, is artikel 124, lid 1i van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Wft) van toepassing. Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen belegt in de volgende Zwitserleven Beleggingsfondsen: nzwitserleven Obligatiefonds nzwitserleven Europees Aandelenfonds nzwitserleven Wereld Aandelenfonds nzwitserleven Government Bonds 10+ Fonds nzwitserleven Credits Fonds nzwitserleven Vastgoedfonds Daarnaast belegt Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in de volgende extern beheerde fondsen: npimco Global High Yield Bond Fund nstone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund De op grond van artikel 124, lid 1i Bgfo Wft te verstrekken informatie is hieronder opgenomen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 81

82 ZWITSERLEVEN OBLIGATIEFONDS Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid actiam.nl/fondsbeheer AFM Vastrentend Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Zwitserleven Obligatiefonds % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Mixfonds ,81% ,94% Fondsvermogen Zwitserleven Obligatiefonds Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming (in duizenden euro s) Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 17,17 16,69 16,85 15,74 15,84 Samenstelling fondsvermogen Beleggingen Vorderingen Liquide middelen Schulden Totaal fondsvermogen Maximaal kredietrisico 684,9 miljoen 656,7 miljoen Omloopfactor 83,06% 177,36% Lopende kostenfactor 0,020% 0,041% In de berekening van de lopende kostenfactor zijn de transactiekosten niet meegenomen. Beleggingen Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode Effectief rendement 1,88% 2,65% Coupon rendement 3,05% 3,27% Gemiddeld resterende looptijd 7,40 jr 7,07 jr Modified duration 5,98 5,54 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 82

83 SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Staat(sgegarandeerd) , ,5 Financiële conglomeraten , ,9 Banken , ,0 Kapitaalgoederen , ,4 Nutsbedrijven , ,7 Telecommunicatiediensten , ,7 Consumenten Servicebedrijven , ,4 Verzekeringen , ,8 Basisgoederen , ,7 Auto's , ,7 Voeding en dranken , ,6 Technologie , ,2 Banken, covered bonds , ,2 Media , ,2 Totaal , ,0 Valutaverdeling BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Euro , ,0 Totaal , ,0 Illiquide beleggingen In de portefeuille van dit fonds bevinden zich geen illiquide beleggingen. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds sluit geen dekkingstransacties af voor het afdekken van koers- en wisselkoersrisico s. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten Voor de fondsen met belang in deze gelieerde beleggingsinstelling, zijn geen directe beheerkosten in Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, alle beheerkosten worden betaald middels de participaties in de indirecte beleggingen. Beleggingsbeleid Zwitserleven Obligatiefonds belegt in obligaties, onderhandse leningen, medium-term notes en structured products en een klein deel in liquiditeiten. Het fonds belegt minimaal 75% in waardepapieren die zijn gedenomineerd in euro en tot 25% in niet-euro leningen, mits afgedekt naar euro. De benchmark van het fonds is de iboxx Overall Index (Gross TR). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 83

84 ZWITSERLEVEN EUROPEES AANDELENFONDS Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid actiam.nl/fondsbeheer AFM Aandelen Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Zwitserleven Europees Aandelenfonds % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Mixfonds ,30% ,20% Fondsvermogen Zwitserleven Europees Aandelenfonds Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming (in duizenden euro s) Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 16,84 16,71 14,44 13,26 14,14 Samenstelling fondsvermogen Beleggingen Vorderingen Liquide middelen Schulden Totaal fondsvermogen Maximaal kredietrisico 7,3 miljoen 2,0 miljoen Omloopsnelheid 48,74% 94,71% Lopende kostenfactor 0,020% 0,041% In de berekening van de lopende kostenfactor zijn de transactiekosten niet meegenomen. Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 84

85 SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Farmacie & biotechnologie , ,6 Banken , ,9 Energie , ,2 Basisgoederen , ,7 Voeding en dranken , ,4 Verzekeringen , ,8 Telecommunicatiediensten , ,1 Kapitaalgoederen , ,7 Consumenten Servicebedrijven , ,0 Transport , ,2 Nutsbedrijven , ,9 Verzorgingsproducten , ,7 Financiële conglomeraten , ,4 Duurzame consumptiegoederen , ,6 Auto's , ,8 Onroerend goed , ,7 Zakelijke dienstverlening , ,4 Uitgeverijen , ,5 Halfgeleiders , ,5 Technologie , ,2 Detailhandelvoeding , ,5 Software & services , ,5 Dienstverlening & Apparatuur Gezondheidszorg , ,5 Reclame , ,6 Detailhandel , ,6 Totaal , ,0 Valutaverdeling BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Euro , ,2 Britse pond , ,0 Zwitserse frank , ,0 Zweedse kroon , ,4 Noorse kroon , ,9 Deense kroon , ,5 Totaal , ,0 Illiquide beleggingen Er bevinden zich geen illiquide beleggingen in de portefeuille van dit fonds. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds sluit geen dekkingstransacties af voor het afdekken van koers- en wisselkoersrisico s. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de gedeclareerde dividenden. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 85

86 Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten Er zijn geen directe beheerkosten in Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, alle beheerkosten worden betaald middels de participaties in de indirecte beleggingen. Beleggingsbeleid Zwitserleven Europees Aandelenfonds belegt in een goed gespreide portefeuille, samengesteld uit gerenommeerde Europese ondernemingen met goede winstverwachtingen. De fondskeuze wordt steeds actueel gehouden om altijd op veranderende economische ontwikkelingen en aandelenwaarderingen in te kunnen spelen. De benchmark van het fonds is de MSCI Europe Index Net EUR. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 86

87 ZWITSERLEVEN WERELD AANDELENFONDS Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid actiam.nl/fondsbeheer AFM Aandelen Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Horizonfonds ,26% ,69% Zwitserleven Horizonfonds ,08% ,58% Zwitserleven Horizonfonds ,69% ,10% Zwitserleven Horizonfonds ,63% ,49% Zwitserleven Horizonfonds ,74% ,38% Fondsvermogen Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming (in duizenden euro s) Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 32,07 30,22 25,70 22,81 23,50 Samenstelling fondsvermogen Beleggingen Vorderingen Liquide middelen Schulden Totaal fondsvermogen Maximaal kredietrisico 7,5 miljoen 3,3 miljoen Omloopsnelheid -14,68% -2,48% Lopende kostenfactor 0,021% 0,045% In de berekening van de lopende kostenfactor zijn de transactiekosten niet meegenomen. Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 87

88 SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN SNS Responsible Index Fund - Equity Europe , ,9 SNS Responsible Index Fund - Equity North America , ,0 Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund , ,6 SNS Responsible Index Fund - Equity Pacific , ,5 Totaal , ,0 Illiquide beleggingen In de portefeuille van dit fonds bevinden zich geen illiquide beleggingen. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds sluit geen dekkingstransacties af voor het afdekken van koers- en wisselkoersrisico s. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de gedeclareerde dividenden. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten Er zijn geen directe beheerkosten in Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, alle beheerkosten worden betaald middels de participaties in de indirecte beleggingen. Beleggingsbeleid Zwitserleven Wereld Aandelenfonds belegt in de maatschappelijk verantwoorde indexfondsen van SNS: SNS Responsible Index Fund - Equity Europe (37,0%), SNS Responsible Index Fund - Equity North America (35,2%), SNS Responsible Index Fund - Equity Pacific (12,6%) en het Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund (15,2%). Deze indexfondsen streven naar kapitaalgroei op lange termijn door het rendement te volgen van de bij het fonds behorende benchmark. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 88

89 ZWITSERLEVEN GOVERNMENT BONDS 10+ FONDS Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid actiam.nl/fondsbeheer AFM Vastrentend Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Horizonfonds ,62% ,60% Zwitserleven Horizonfonds ,49% ,88% Zwitserleven Horizonfonds ,36% ,67% Zwitserleven Horizonfonds ,80% ,45% Zwitserleven Horizonfonds ,09% ,73% Zwitserleven HorizonRentefonds ,84% ,04% Fondsvermogen Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming (in duizenden euro s) Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 10,61 9,94 10,55 9,43 9,71 Samenstelling fondsvermogen Beleggingen Vorderingen Liquide middelen Schulden Totaal fondsvermogen Maximaal kredietrisico 536,6 miljoen 430,6 miljoen Omloopsnelheid 52,88% 117,45% Lopende kostenfactor 0,020% 0,040% In de berekening van de lopende kostenfactor zijn de transactiekosten niet meegenomen. Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode Effectief rendement 1,92% 2,63% Coupon rendement 3,14% 3,24% Gemiddeld resterende looptijd 15,39 jr 15,23 jr Modified duration 11,19 10,76 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 89

90 SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Staat(sgegarandeerd) , ,0 Totaal , ,0 Valutaverdeling BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Euro , ,0 Totaal , ,0 Illiquide beleggingen In de portefeuille van dit fonds bevinden zich geen illiquide beleggingen. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds sluit geen dekkingstransacties af voor het afdekken van koers- en wisselkoersrisico s. Beleggingsresultaat volgens meest recent halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten Er zijn geen directe beheerkosten in Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, alle beheerkosten worden betaald middels de participaties in de indirecte beleggingen. Beleggingsbeleid Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds is een beleggingsfonds dat belegt in vastrentende waarden met gemiddeld een relatief lange duration. De benchmark van het fonds is de iboxx Sovereign 7+ AAA/AA/A Index (TR). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 90

91 ZWITSERLEVEN CREDITS FONDS Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid actiam.nl/fondsbeheer AFM Vastrentend Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Zwitserleven Credits Fonds % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Horizonfonds ,89% ,58% Zwitserleven Horizonfonds ,36% ,11% Zwitserleven Horizonfonds ,47% ,01% Zwitserleven Horizonfonds ,90% ,40% Zwitserleven Horizonfonds ,49% ,34% Zwitserleven HorizonRentefonds ,35% ,05% Fondsvermogen Zwitserleven Credits Fonds Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming (in duizenden euro s) Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 10,73 10,58 10,80 9,94 10,97 Samenstelling fondsvermogen Beleggingen Vorderingen Liquide middelen Schulden Totaal fondsvermogen Maximaal kredietrisico 223,2 miljoen 195,4 miljoen Omloopsnelheid 15,08% 63,42% Lopende kostenfactor 0,020% 0,040% In de berekening van de lopende kostenfactor zijn de transactiekosten niet meegenomen. Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode Effectief rendement 1,91% 2,59% Coupon rendement 3,65% 3,96% Gemiddeld resterende looptijd 5,44 jr 5,17 jr Modified duration 4,66 4,38 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 91

92 SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Banken , ,3 Nutsbedrijven , ,5 Telecommunicatiediensten , ,1 Kapitaalgoederen , ,8 Verzekeringen , ,6 Consumenten Servicebedrijven , ,8 Voeding en dranken , ,9 Auto s , ,0 Financiële conglomeraten , ,7 Basisgoederen , ,5 Staat(sgegarandeerd) , ,4 Technologie , ,1 Media 872 0, ,9 Energie , ,4 Totaal , ,0 Valutaverdeling BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Euro , ,0 Totaal , ,0 Illiquide beleggingen In de portefeuille van dit fonds bevinden zich geen illiquide beleggingen. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds sluit geen dekkingstransacties af voor het afdekken van koers- en wisselkoersrisico s. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten Voor de fondsen met belang in deze gelieerde beleggingsinstelling, zijn geen directe beheerkosten in Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, alle beheerkosten worden betaald middels de participaties in de indirecte beleggingen. Beleggingsbeleid Zwitserleven Credits Fonds is een fonds dat voornamelijk belegt in vastrentende waarden die niet gegarandeerd zijn door de overheid en zijn uitgegeven door ondernemingen of instellingen. Voorbeelden zijn bedrijfsobligaties, leningen met en zonder onderpand en structured products. De benchmark van het fonds is iboxx Corporates Index (TR). HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 92

93 ZWITSERLEVEN VASTGOEDFONDS Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid actiam.nl/fondsbeheer AFM Vastgoed Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Zwitserleven Vastgoedfonds % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Selectie Fonds ,91% ,30% Fondsvermogen Zwitserleven Vastgoedfonds Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming (in duizenden euro s) Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 19,84 17,52 17,12 14,17 16,57 Samenstelling fondsvermogen Beleggingen Vorderingen Liquide middelen Schulden Totaal fondsvermogen Maximaal kredietrisico 0,9 miljoen 1,3 miljoen Omloopsnelheid 60,79% 20,64% Lopende kostenfactor 0,219% 0,541% In de berekening van de lopende kostenfactor zijn de transactiekosten niet meegenomen. Beleggingen T/M T/M Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Onroerend goed , ,0 Totaal , ,0 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 93

94 Valutaverdeling BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Euro , ,0 Britse pond , ,0 Zwitserse frank , ,0 Zweedse kroon , ,0 Noorse kroon , Totaal , ,0 Illiquide beleggingen In de portefeuille van dit fonds bevinden zich geen illiquide beleggingen. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds sluit geen dekkingstransacties af voor het afdekken van koers- en wisselkoersrisico s. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de gedeclareerde dividenden. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winst- en verliesrekening verantwoord. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten Er zijn geen directe beheerkosten in Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen, alle beheerkosten worden betaald middels de participaties in de indirecte beleggingen. Beleggingsbeleid Zwitserleven Vastgoedfonds belegt in beursgenoteerde aandelen van Europese vastgoedondernemingen en beleggingsmaatschappijen in vastgoed. De benchmark van het fonds is Global Property Research 250 Europe Index, UK 20%, UCITS. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 94

95 PIMCO GLOBAL HIGH YIELD BOND FUND Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid Te downloaden via PIMCO Funds website ( Central Bank of Ireland Vastrentend Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Pimco Global High Yield Bond Fund % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Selectie Fonds ,85% ,05% Fondsvermogen Pimco Global High Yield Bond Fund Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming, fondstotaal Aantal uitstaande rechten, fondstotaal Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming, klasse totaal Aantal uitstaande rechten, klasse totaal Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 19,94 19,05 17,97 SAMENSTELLING FONDSVERMOGEN (KLASSE) Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Industrie , ,1 Telecommunicatie , ,5 Financieel , ,5 Zorg , ,5 Luxe consumenten goederen , ,1 Niet-duurzame consumenten goederen , ,4 Energie , ,3 Informatie Technologie , ,4 Materialen , ,3 Nutsvoorzieningen , ,4 Andere sectoren , ,7 Liquide middelen , ,2 Totaal , ,0 Illiquide beleggingen Er bevinden zich geen illiquide beleggingen in de portefeuille van dit fonds. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds kan afgeleide financiële instrumenten gebruiken in het kader van een efficiënt portefeuillebeheer. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest en gedeclareerde dividenden. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten De kosten van Pimco Global High Yield Bond Fund komen gedeeltelijk voor rekening van de verzekeraar (SRLEV N.V.) en worden voor dat gedeelte niet ten laste van Zwitserleven Selectie Fonds gebracht. De verzekeraar die het fonds en daarmee de onderliggende fondsen voor zijn verzekeringsproduct gebruikt, wenst de kosten laag te houden. Om dit te bewerkstelligen komen de kosten van de onderliggende fondsen gedeeltelijk voor rekening van de verzekeraar. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 95

96 Beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid van Pimco Global High Yield Bond Fund is gericht op het behalen van een maximaal totaal rendement door te beleggen in high yield obligaties. De benchmark van het fonds is de Bofa Merrill Lynch Global High Yield BB-B Rated Constrained Index. Het fonds wordt beheerd door PIMCO Global Advisors (Ireland) Limited. Het fonds belegt ten minste twee derde van zijn vermogen in high yield obligaties met een rating lager dan Baa3 (Moody s) of BBB- (Standard & Poor s). Maximaal 20% van het vermogen wordt belegd in effecten met een rating lager dan B3 (Moody s) of B- (Standard & Poor s). Het fonds kan vastrentende waarden van buiten de Eurozone en de Verenigde Staten aanhouden. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 96

97 STONE HARBOR EMERGING MARKETS LOCAL CURRENCY DEBT FUND Algemeen Vindplaats meest recente jaarrekening Te downloaden via ( ) Toezichthouder Central Bank of Ireland Soort belegging Vastrentend Beleggingsbeleid Actief Relatieve belang van Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen in Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund % VAN NAV % VAN NAV Zwitserleven Selectie Fonds ,65% ,17% Fondsvermogen Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming, fondstotaal Aantal uitstaande rechten, fondstotaal Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming, klasse totaal Aantal uitstaande rechten, klasse totaal Intrinsieke waarde per recht van deelneming (in euro s) 130,85 122,85 146,28 SAMENSTELLING FONDSVERMOGEN (FONDS) Sectorallocatie BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Staat(sgegarandeerd) , ,5 Energie , ,8 Telecommunicatie , Nutsvoorzieningen , ,1 Liquide middelen & equivalent , ,6 Totaal , ,0 Valutaverdeling BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN BEDRAG % VAN DE BELEGGINGEN Mexicaanse peso , ,6 Poolse zloty , ,1 Myanmarese kyat , ,3 Turkse lira , ,0 Indonesische roepie , ,9 Braziliaanse reaal , ,2 Russische roebel , ,1 Zuid-Afrikaanse rand , ,2 Colombiaanse peso , ,0 Thaise baht , ,5 Roemeense leu , Amerikaanse dollar , ,6 Hongaarse forint , ,2 Filippijnse peso , ,6 Nigeriaanse naira , Chilleense peso , ,1 Peruviaanse sol nuevo ,0 Liquide middelen & equivalent , ,6 Totaal , ,0 HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 97

98 Illiquide beleggingen Er bevinden zich geen illiquide beleggingen in de portefeuille van dit fonds. Verplichtingen dekkingstransacties Het fonds kan diverse geldmarktinstrumenten en afgeleide financiële instrumenten gebruiken in het kader van een efficiënt portefeuillebeheer. Beleggingsresultaat volgens meest recente halfjaarbericht Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest en gedeclareerde dividenden. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Daarnaast bestaat het resultaat uit gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en de beleggingsinstelling over de kosten De kosten van Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund komen gedeeltelijk voor rekening van de verzekeraar (SRLEV N.V.) en worden voor dat gedeelte niet ten laste van Zwitserleven Selectie Fonds gebracht. De verzekeraar die het fonds en daarmee de onderliggende fondsen voor zijn verzekeringsproduct gebruikt, wenst de kosten laag te houden. Om dit te bewerkstelligen komen de kosten van de onderliggende fondsen gedeeltelijk voor rekening van de verzekeraar. Beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid van Stone Harbor Emerging Markets Local Currency Debt Fund is gericht op het behalen van een maximaal totaalrendement door te beleggen in vastrentende waarden (obligaties) in opkomende markten. De benchmark van het fonds is JP Morgan GBI-EM Global Diversified Index. Het fonds wordt beheerd door Stone Harbor Investment Partners (United Kingdom) LP. Het fonds belegt ten minste 70% van zijn vermogen in vastrentende waarden (obligaties) van uitgevende instellingen, met name van overheden, die economisch verbonden zijn met opkomende markten. Het vermogen wordt grotendeels belegd in vastrentende waarden met een minimale rating van investment grade, ofwel minimaal Baa3 (Moody s) of BBB- (Standard & Poor s). Het fonds kan beleggen in gebieden zoals Azië, het Midden Oosten, Zuid Amerika en in opkomende landen in Europa inclusief Rusland. HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 98

99 5 OVERIGE GEGEVENS HALFJAARBERICHT 2014 ZWITSERLEVEN MIX BELEGGINGSFONDSEN 99

Halfjaarbericht 2014

Halfjaarbericht 2014 Halfjaarbericht 2014 VOORWOORD WIJZIGING DIRECTIE SNS BELEGGINGSFONDSEN N.V. Per 1 juli 2014 zijn SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. ( SBB ) en SNS Asset Management N.V. ( SNS AM ) gefuseerd en is de naam

Nadere informatie

Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 december 2015

Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 december 2015 Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 december 2015 Betreft: I. Wijziging Hoofdstuk 2, Aanvullende Prospectussen, paragraaf 2.1 Zwitserleven Aandelenfonds... 2 II. Wijziging

Nadere informatie

INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN

INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN Informatie voor werkgevers Ingangsdatum 1 januari 2016 Als uw werknemer niet kiest voor een gegarandeerde uitkering wordt zijn premie belegd. Dit

Nadere informatie

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Per 1 augustus 2016 voert de beheerder van de Aegon Funds, de AEAM Funds en de Aegon Paraplu 1 Funds, Aegon Investment

Nadere informatie

Addendum. Prospectus van 1 mei 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V.

Addendum. Prospectus van 1 mei 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. Addendum Prospectus van 1 mei 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. 1 augustus 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 11, Supplementen, paragraaf 11.2.1 Beleggingsbeleid RZL Azië Aandelenfonds' 2 Wijziging

Nadere informatie

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Jaarverslag ALGEMENE INFORMATIE BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 Postbus 8444 3503 RK Utrecht website: www.snsbeleggingsfondsenbeheer.nl BEWAARDER

Nadere informatie

NN First Class Balanced Return Fund

NN First Class Balanced Return Fund NN First Class Balanced Return Fund Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/015 Het NN First Class Balanced Return Fonds won in het eerste kwartaal 8,9% Zeer sterke performances van aandelen en

Nadere informatie

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Ook in 2015 heeft Pensioenfonds Vervoer in het beleggingsbeleid en de uitvoering ervan weer een impuls kunnen geven aan maatschappelijke verantwoord beleggen. Nadat

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid

Nadere informatie

Addendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Beleggingsfondsen

Addendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Beleggingsfondsen Addendum bij prospectus 18 juli 2018 Zwitserleven Beleggingsfondsen 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3 'Fondsstructuur',

Nadere informatie

Addendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen

Addendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen Addendum bij prospectus 18 juli 2018 Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3

Nadere informatie

Inhoud JAARVERSLAG 2013 SNS BELEGGINGSFONDSEN N.V. 2

Inhoud JAARVERSLAG 2013 SNS BELEGGINGSFONDSEN N.V. 2 Jaarverslag 2013 Inhoud 1 Profielschets SNS Beleggingsfondsen 5 1.1 Inleiding 6 1.2 Onze beleggingsfilosofie in het kort 6 1.3 Maatschappelijk bewust vermogensbeheer 7 1.4 Risicomanagement 7 1.5 Juridische

Nadere informatie

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Beleggingsfondsen Jaarverslag PERSONALIA BEHEERDER ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht website actiam.nl/fondsbeheer DIRECTIE ACTIAM N.V. J. de Wit, voorzitter E.J. van Bergen, directielid

Nadere informatie

Addendum. Prospectus van 1 september 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V.

Addendum. Prospectus van 1 september 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. Addendum Prospectus van 1 september 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3 'Structuur', paragraaf 3.3.1

Nadere informatie

Addendum. Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V.

Addendum. Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V. Addendum Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V. 9 oktober 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3, 'Structuur', paragraaf

Nadere informatie

31.07.2015 VOORSTEL EN TOELICHTING TOT WIJZIGING VAN DE VOORWAARDEN VAN DEELNAME VAN

31.07.2015 VOORSTEL EN TOELICHTING TOT WIJZIGING VAN DE VOORWAARDEN VAN DEELNAME VAN DELTA LLOYD CORPORATE BOND FUND, DELTA LLOYD COLLATERALIZED BOND FUND, DELTA LLOYD SOVEREIGN BOND FUND, DELTA LLOYD SOVEREIGN LT BOND FUND, DELTA LLOYD SOVEREIGN XLT BOND FUND, DELTA LLOYD SUB SOVEREIGN

Nadere informatie

Wijziging voorwaarden TCM aandelenfondsen

Wijziging voorwaarden TCM aandelenfondsen Wijziging voorwaarden TCM aandelenfondsen Inleiding Trustus Capital Management B.V. (Trustus) voert op dit moment de directie en het beheer van Intereffekt Investment Funds N.V. (IIF). Trustus is in het

Nadere informatie

Aan de basis van onze dienstverlening. ligt een transparant en duurzaam beleid. Hoe gaan we met onze klanten om?

Aan de basis van onze dienstverlening. ligt een transparant en duurzaam beleid. Hoe gaan we met onze klanten om? Because we care Onze missie is het realiseren van beleggingsdoelen voor onze klanten door het leveren van duurzame performance, service en advies. Verantwoord in alles wat we doen, blijven verrassen en

Nadere informatie

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011 Persbericht Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011 Zeist, 26 augustus 2011 Ondanks het moeilijke klimaat voor beleggen is het volume

Nadere informatie

Addendum bij prospectus 1 december Zwitserleven Beleggingsfondsen

Addendum bij prospectus 1 december Zwitserleven Beleggingsfondsen Addendum bij prospectus 1 december 2018 Zwitserleven Beleggingsfondsen 1 december 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 3 'Fondsstructuur', paragraaf 3.4 'Beheerder' 3 2 Wijziging Hoofdstuk 7 Kosten

Nadere informatie

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Jaarverslag II Jaarverslag 2012 - Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Algemene informatie Beheerder SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 Postbus 8444 3503 RK

Nadere informatie

Addendum. Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V.

Addendum. Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V. Addendum Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V. 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3, 'Structuur', paragraaf

Nadere informatie

Pensioen Laboratorium Een interactief onderzoek voor de leergierige Pensioenspecialist

Pensioen Laboratorium Een interactief onderzoek voor de leergierige Pensioenspecialist Pensioen Laboratorium Een interactief onderzoek voor de leergierige Pensioenspecialist Het Pensioen Laboratorium van Zwitserleven Een interactief Werklab waar u samen met uw collega s pensioenadviseurs

Nadere informatie

Registratiedocument 1 JULI 2014

Registratiedocument 1 JULI 2014 Registratiedocument 1 JULI 2014 Registratiedocument van ACTIAM N.V. Dit is het registratiedocument van ACTIAM N.V., als bedoeld in artikel 4:48 Wet op het financieel toezicht. Het hierin bepaalde heeft

Nadere informatie

Beleggen in het Werknemers Pensioen

Beleggen in het Werknemers Pensioen Kwartaalbericht Beleggen in het Werknemers Pensioen Het Werknemers Pensioen van a.s.r. is een moderne DC-regeling. Het kent drie lifecycles: defensief, neutraal en offensief. Alle lifecycles van het Werknemers

Nadere informatie

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Jaarverslag ALGEMENE INFORMATIE BEHEERDER ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht website actiam.nl/fondsbeheer DIRECTIE ACTIAM N.V. J. de Wit, voorzitter E.J. van Bergen,

Nadere informatie

Toelichting Utrecht, 29 november 2013

Toelichting Utrecht, 29 november 2013 Toelichting Utrecht, 29 november 2013 SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V., de beheerder van SNS Beleggingsfondsen N.V., maakt hierbij, op grond van artikel 4:47 van de Wet op het financieel toezicht, bekend

Nadere informatie

Addendum bij het Prospectus van SNS Beleggingsfondsen N.V. d.d. 14 september 2010

Addendum bij het Prospectus van SNS Beleggingsfondsen N.V. d.d. 14 september 2010 Addendum bij het Prospectus van SNS Beleggingsfondsen N.V. d.d. 14 september 2010 Betreft: I. Wijziging Hoofdstuk 7, Pools, paragraaf Het beheer, Uitlenen van financiële instrumenten II. III. IV. Wijziging

Nadere informatie

Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen Jaarverslag ALGEMENE INFORMATIE BEHEERDER ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht website actiam.nl/fondsbeheer DIRECTIE ACTIAM N.V. J. de Wit, voorzitter

Nadere informatie

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen eerste halfjaarverslag 2018 maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/09/015 Het NN First Class Return Fund verloor in het derde kwartaal 9,6% Het kwartaal werd gekenmerkt door winstnemingen na een positieve

Nadere informatie

Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2013

Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2013 Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2013 Gedurende het slotkwartaal van 2013 heeft de ECB ervoor gekozen om het monetaire beleid verder te verruimen. De reden hiervoor was onder meer een verrassend lage

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 31/03/016 Het NN First Class Return Fund verloor in het eerste kwartaal van 016,1% Het was een historisch slecht begin van het jaar

Nadere informatie

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Beleggingsfondsen Jaarverslag II Jaarverslag 2012 - Zwitserleven Beleggingsfondsen Algemene informatie Beheerder SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 Postbus 8444 3503 RK Utrecht

Nadere informatie

De gegevens van Hewitt Associates zijn: Hewitt Associates Outsourcing B.V. Beukenlaan 143 Postbus 80040 5600 JP Eindhoven

De gegevens van Hewitt Associates zijn: Hewitt Associates Outsourcing B.V. Beukenlaan 143 Postbus 80040 5600 JP Eindhoven Philips Pensioenfonds heeft de uitvoering van het Philips flex pensioen uitbesteed aan Hewitt Associates Outsourcing B.V. U kunt bij Hewitt Associates terecht met al uw pensioenvragen. De gegevens van

Nadere informatie

Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015

Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015 Levensloop Rendement Bouw Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd.

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/016 Het NN First Class Return Fund won in het tweede kwartaal van 016 3,6% De stemming werd vooral bepaald door de zoektocht naar

Nadere informatie

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA - A

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA - A Jaarverslag 2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA - A SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA - A (Fonds voor gemene rekening) BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/019 Het NN First Class Return Fund won in Q circa % April was sterk, mei zwak en juni liet weer zeer positieve rendementen zien

Nadere informatie

Addendum. Prospectus van 1 december 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V.

Addendum. Prospectus van 1 december 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. Addendum Prospectus van 1 december 2018 RZL Beleggingsfondsen N.V. 1 december 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Hoofdstuk 3 'Structuur', paragraaf 3.8 'ACTIAM' 3 2 Wijziging Hoofdstuk 7 'Kosten en vergoedingen',

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/09/016 Het NN First Class Return Fund behaalde dit kwartaal,9% De groei in opkomende markten werd breder gedragen Wereldwijde aandelen

Nadere informatie

Nieuwsbericht. 22 januari Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Postbus KA AMSTERDAM.

Nieuwsbericht. 22 januari Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Postbus KA AMSTERDAM. Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Nieuwsbericht 22 januari 2010 Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Postbus 59011 1040 KA AMSTERDAM www.achmeabeleggingsfondsen.nl I N F O R M A T I E M E M O R A N

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/015 Het NN First Class Return Fund leverde in het tweede kwartaal 1,7% in De wereldeconomie vertraagde sterk, aandelen begonnen

Nadere informatie

Aanvullend prospectus. Achmea paraplu fonds A

Aanvullend prospectus. Achmea paraplu fonds A Aanvullend prospectus Achmea paraplu fonds A Inlegvel behorende bij het aanvullend Prospectus Achmea paraplu fonds A Inlegvel per 1 januari 2017 Wijziging benchmark Beleggingspool Achmea Aandelen Wereldwijd

Nadere informatie

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q3 2017

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q3 2017 Robeco Life Cycle Funds Kwartaalbericht Q3 2017 Kwartaalbericht Q3 2017 Inleiding In dit kwartaalbericht voor de Robeco Life Cycle fondsen vindt u de resultaten over het derde kwartaal van 2017. Het beeld

Nadere informatie

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015 Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015 Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Marktontwikkelingen derde kwartaal 2015 Geen renteverhoging

Nadere informatie

ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe

ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe Jaarverslag 2014 ACTIAM RESPONSIBLE INDEX FUND EQUITY EUROPE (Fiscale Beleggingsinstelling) Beheerder ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht Website ACTIAM.nl/fondsbeheer

Nadere informatie

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY PACIFIC

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY PACIFIC Jaarverslag 2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY PACIFIC SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY PACIFIC (Fonds voor gemene rekening) BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht

Nadere informatie

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Halfjaarbericht

Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen. Halfjaarbericht Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen Halfjaarbericht Algemene informatie Beheerder ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht website actiam.nl/fondsbeheer DIRECTIE ACTIAM N.V. J. de Wit, voorzitter E.J. van

Nadere informatie

De jaarlijkse kosteninhouding voor het beheer van de verzekering Levensloop Aandelen bestaat uit een aantal componenten:

De jaarlijkse kosteninhouding voor het beheer van de verzekering Levensloop Aandelen bestaat uit een aantal componenten: Levensloop Aandelen Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2009 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door

Nadere informatie

Achmea life cycle beleggingen in beeld

Achmea life cycle beleggingen in beeld Achmea life cycle beleggingen in beeld Scheiden. Uw pensioengeld in vertrouwde handen Wat betekent dat voor uw ouderdomspensioen? Achmea life cycle beleggingen in beeld Voor het beleggen van pensioen bent

Nadere informatie

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Halfjaarbericht

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Halfjaarbericht Zwitserleven Beleggingsfondsen Halfjaarbericht ALGEMENE INFORMATIE BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 Postbus 8444 3503 RK Utrecht website: www.snsbeleggingsfondsenbeheer.nl BEWAARDER

Nadere informatie

De jaarlijkse kosteninhouding voor het beheer van de verzekering Levensloop Rendement bestaat uit een aantal componenten:

De jaarlijkse kosteninhouding voor het beheer van de verzekering Levensloop Rendement bestaat uit een aantal componenten: Levensloop Rendement Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2008 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door

Nadere informatie

Fortis Investments. Fortis Groen Fonds. Kwartaalrapportage

Fortis Investments. Fortis Groen Fonds. Kwartaalrapportage Fortis Investments Fortis Groen Fonds Kwartaalrapportage 13-07-2009 Fortis Groen Fonds beleggingsfonds voor gemene rekening met een closed-end structuur Beheerder Fortis Funds (Nederland) N.V. Postbus

Nadere informatie

Beleggingsbeleid Ardanta Risicobewustzijn Doelstellingen Beleggingsbeleid

Beleggingsbeleid Ardanta Risicobewustzijn Doelstellingen Beleggingsbeleid Beleggingsbeleid Ardanta Het beleggingsbeleid van Ardanta is uitbesteed aan de afdeling Financial Markets van ASR Nederland. Jaarlijks stellen wij het beleid in samenspraak met deze afdeling vast, waarna

Nadere informatie

Beleggingsupdate Allianz Pensioen

Beleggingsupdate Allianz Pensioen Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Beleggingsupdate Allianz Pensioen Beleggingsupdate Q3 2017 Rendementen Allianz Pensioen Passieve en Actieve Lifecycles In deze Beleggingsupdate vindt u tabellen

Nadere informatie

Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 april 2017

Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 april 2017 Addendum bij het Prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen d.d. 1 april 2017 Betreft: I. Wijziging Hoofdstuk 11 Supplementen, onderdeel 11.1 Zwitserleven Aandelenfonds, paragraaf 11.1.1 Beleggingsbeleid...

Nadere informatie

Levensloop Rendement Bouw

Levensloop Rendement Bouw Levensloop Rendement Bouw Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2016 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd.

Nadere informatie

AEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006

AEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006 Profiel Het AEGON Equity Fund is een besloten fonds voor gemene rekening, waarin verzekeringsrelaties van AEGON kunnen participeren. Het AEGON Equity Fund belegt wereldwijd in aandelen met de nadruk op

Nadere informatie

Beleggingsaanbod a.s.r. Presentatie Astra Zeneca 27 oktober 2015

Beleggingsaanbod a.s.r. Presentatie Astra Zeneca 27 oktober 2015 Beleggingsaanbod a.s.r. Presentatie Astra Zeneca 27 oktober 2015 Onderdeel van a.s.r. a.s.r. is de Nederlandse verzekeringsmaatschappij voor alle verzekeringen. Bij a.s.r. werken ruim 3.900 medewerkers

Nadere informatie

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY EUROPE

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY EUROPE Jaarverslag 2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY EUROPE SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY EUROPE (Fiscale Beleggingsinstelling) BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht

Nadere informatie

Persbericht. Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012

Persbericht. Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012 Persbericht Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012 Zeist, 28 februari 2013 Het totaal aan vermogen van de door Triodos Investment Management beheerde

Nadere informatie

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA

2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA Jaarverslag 2013 SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA SNS RESPONSIBLE INDEX FUND - EQUITY NORTH AMERICA (Fiscale Beleggingsinstelling) BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan

Nadere informatie

ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe - A

ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe - A ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe - A Jaarverslag 2014 ACTIAM RESPONSIBLE INDEX FUND EQUITY EUROPE A (Fonds voor gemene rekening) Beheerder ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht Website ACTIAM.nl/fondsbeheer

Nadere informatie

MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT

MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT 28 SEPTEMBER 2017 Inhoudsopgave Wat verandert er?... 3 Duurzaam beleggen... 4 Duurzame indexen... 4 Hoeveel bedrijven worden uitgesloten?...

Nadere informatie

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015 Levensloop Rendement Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door Loyalis

Nadere informatie

Essentiële Beleggersinformatie

Essentiële Beleggersinformatie Essentiële Beleggersinformatie Dit document verschaft u essentiële beleggersinformatie aangaande dit fonds. Het is geen marketingmateriaal. De verstrekte informatie is bij wet voorgeschreven en is bedoeld

Nadere informatie

Halfjaarbericht 2015

Halfjaarbericht 2015 Halfjaarbericht 2015 PERSONALIA DIRECTIE SNS BELEGGINGSFONDSEN N.V. ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht Website actiam.nl/fondsbeheer DIRECTIE ACTIAM N.V. J. de Wit, voorzitter E.J. van Bergen, directielid

Nadere informatie

Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen. Jaarverslag Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen Jaarverslag ALGEMENE INFORMATIE BEHEERDER SNS Beleggingsfondsen Beheer B.V. Croeselaan 1 Postbus 8444 3503 RK Utrecht website: www.snsbeleggingsfondsenbeheer.nl

Nadere informatie

MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT

MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT 14 SEPTEMBER 2017 Inhoudsopgave Wat verandert er?... 3 Duurzaam beleggen... 4 Engagement... 4 Uitsluiting... 4 Duurzame indexen... 4 Hoeveel

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Interpolis Obligaties 3e kwartaal 2012

Interpolis Obligaties 3e kwartaal 2012 Interpolis Obligaties 3e kwartaal 2012 De obligatiemarkten werden in het derde kwartaal vooral beïnvloed door de ingrepen van de Europese Centrale Bank (ECB). Aan het begin van het kwartaal bleven aanvankelijk

Nadere informatie

Risico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd

Risico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd Risico pariteit Risico pariteit is een techniek die wordt ingezet om de risico s in een beleggingsportefeuille te reduceren. Sinds 2008 heeft risico pariteit om drie redenen veel aandacht gekregen: 1.

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%

Nadere informatie

LifeCycle Prestatie Pensioen

LifeCycle Prestatie Pensioen LifeCycle Prestatie Pensioen 2018 www.nn.nl Wat houdt LifeCycle Beleggen in? Het maakt gebruik van LifeCycle Beleggen van NN Investment Partners. Met LifeCycle Beleggen hebben de specialisten van NN IP

Nadere informatie

start Beleggen in de Reaal Vermogensverzekering

start Beleggen in de Reaal Vermogensverzekering start Beleggen in de Reaal Vermogensverzekering 2 > Zelf > Beleggingsmix > Life > Actief > Maatschappelijk > Wie > Bijlage > Bijlage > Bijlage de Reaal Vermogensverzekering afgestemd op risico Cycle: beginnen

Nadere informatie

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 1. Derde kwartaal 2012

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 1. Derde kwartaal 2012 ABN AMRO verzekeringen Profielfonds 1 Derde kwartaal 2012 Marktontwikkelingen & vooruitzichten De plannen van de ECB hebben hun uitwerking op de financiële markten niet gemist. De rente op de obligatiemarkten

Nadere informatie

Producten. SynVest Beleggen. Beleggingsfondsen in: Obligaties Vastgoed Aandelen. SYNVEST. Morgen begint vandaag.

Producten. SynVest Beleggen. Beleggingsfondsen in: Obligaties Vastgoed Aandelen. SYNVEST. Morgen begint vandaag. Producten SynVest Beleggen Beleggingsfondsen in: Obligaties Vastgoed Aandelen SYNVEST. Morgen begint vandaag. 2 SynVest Beleggen Introductie Tegenwoordig is behoud en groei van vermogen niet eenvoudig.

Nadere informatie

Beleggingsbeginselen

Beleggingsbeginselen Beleggingsbeginselen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Versie april 2015 Deze Verklaring beleggingsbeginselen maakt onderdeel uit van het beleggingsbeleid van het pensioenfonds en is aangepast

Nadere informatie

1 Verslag van de directie Corporate Governance Risicobeleid 4

1 Verslag van de directie Corporate Governance Risicobeleid 4 ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Halfjaarverslag 2019 ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Halfjaarverslag 2019 Inhoudsopgave 1 Verslag van de directie 4 1.1 Corporate Governance 4 1.2 Risicobeleid

Nadere informatie

ACTIAM Responsible Index Fund Equity North America A

ACTIAM Responsible Index Fund Equity North America A ACTIAM Responsible Index Fund Equity North America A Jaarverslag 2014 ACTIAM RESPONSIBLE INDEX FUND EQUITY NORTH AMERICA A (Fonds voor gemene rekening) Beheerder ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht

Nadere informatie

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q2 2017

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q2 2017 Robeco Life Cycle Funds Kwartaalbericht Q2 2017 Kwartaalbericht Q2 2017 Inleiding In dit kwartaalbericht voor de Robeco Life Cycle fondsen vindt u de resultaten over het tweede kwartaal van 2017. Het zag

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Matthijs Claessens 30 september 2010 www.ingim.com Agenda Huidig mandaat bij ING IM Performance, beleid en vooruitzichten

Nadere informatie

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012.

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website. Beleggingsrendement 4,2%

Nadere informatie

Inhoud HALFJAARBERICHT 2013 SNS BELEGGINGSFONDSEN N.V. 2

Inhoud HALFJAARBERICHT 2013 SNS BELEGGINGSFONDSEN N.V. 2 Halfjaarbericht 2013 Inhoud 1 Profielschets SNS Beleggingsfondsen 4 1.1 Inleiding 5 1.2 Onze beleggingsfilosofie in het kort 5 1.3 Maatschappelijk bewust vermogensbeheer 6 1.4 Risicomanagement 7 1.5 Juridische

Nadere informatie

1 Verslag van de directie Corporate Governance Risicobeleid 5

1 Verslag van de directie Corporate Governance Risicobeleid 5 ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Halfjaarverslag 2018 ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Halfjaarverslag 2018 Inhoudsopgave 1 Verslag van de directie 4 1.1 Corporate Governance 4 1.2 Risicobeleid

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2012. SNS Beleggingsfondsen N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht Postbus 8000 3503 RA Utrecht Telefoon 030-291 55 44

JAARVERSLAG 2012. SNS Beleggingsfondsen N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht Postbus 8000 3503 RA Utrecht Telefoon 030-291 55 44 JAARVERSLAG 2012 JAARVERSLAG 2012 SNS Beleggingsfondsen N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht Postbus 8000 3503 RA Utrecht Telefoon 030-291 55 44 Internet snsbeleggingsfondsen.nl Handelsregister KvK Utrecht

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 31/1/015 Het NN First Class Return Fund won in het vierde kwartaal van 015 3,5% Het herstel van de wereldeconomie liet in het vierde

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 105,7% naar 110,5%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014. Samenvatting: stijgende aandelen

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014. Samenvatting: stijgende aandelen Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014 Samenvatting: stijgende aandelen Nominale dekkingsgraad gestegen van 123,0% naar 123,6% Reële dekkingsgraad

Nadere informatie

visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer

visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer de zon schijnt, maar centrale banken vinden het nog fris 2 okt-16 nov-16 dec-16 jan-17 feb-17 mrt-17

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2015 In het vierde kwartaal van 2015 daalde de wettelijke dekkingsgraad 1 met 0,5% punt van 105,1% naar 104,6%. De actuele dekkingsgraad 2 steeg echter met 1,2%-punt

Nadere informatie

NN First Class Return Fund - Passive

NN First Class Return Fund - Passive NN First Class Return Fund - Passive Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/019 Het NN First Class Selective Passive Return Fund won in het eerste kwartaal 11,4% Het sterke kwartaal volgde op

Nadere informatie

Levensloop Rendement

Levensloop Rendement Levensloop Rendement Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2016 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door

Nadere informatie

Goed moment high yield obligaties te overwegen

Goed moment high yield obligaties te overwegen Goed moment high yield obligaties te overwegen Het tij zit mee voor hoogrentende bedrijfsobligaties, ofwel High Yield obligaties. Deze categorie bedrijfsobligaties kent een relatief hogere coupon dan reguliere

Nadere informatie

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q4 2017

Robeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q4 2017 2 I nleiding Robeco Life Cycle Funds Kwartaalbericht Q4 2017 3 Resultaten 4 Vooruitblik Kwartaalbericht Q4 2017 Inleiding In dit kwartaalbericht voor de Robeco Life Cycle fondsen vindt u de resultaten

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/017 Het NN First Class Return Fund verloor in het tweede kwartaal 0,6% Aandelen bleven in lokale valuta s gemeten stijgen De euro

Nadere informatie

Informatie beleggingsfondsen Werknemers Pensioen. Ingangsdatum 1 januari 2017 Versie

Informatie beleggingsfondsen Werknemers Pensioen. Ingangsdatum 1 januari 2017 Versie Informatie beleggingsfondsen Werknemers Pensioen Ingangsdatum 1 januari 2017 Versie 16-12-2016 1 Inhoud Algemeen 3 Beleggingskeuzes 3 Lifecycle beleggen 4 Werknemers Pensioen Mixfondsen 4 Onderliggende

Nadere informatie

Essentiële Beleggersinformatie

Essentiële Beleggersinformatie Essentiële Beleggersinformatie Dit document verschaft u essentiële beleggersinformatie aangaande dit fonds. Het is geen marketingmateriaal. De verstrekte informatie is bij wet voorgeschreven en is bedoeld

Nadere informatie

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1 BELEGGINGSSTATUUT Stichting Fonds Oncologie Holland April 2015 30 april 2015, pag. 1 Inhoudsopgave I Beleid.... 3 Algemeen 4 Hefbomen 4 Restricties....4 II Middelenverdeling......5 Strategische asset allocatie

Nadere informatie