Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 2 van 70

Transcriptie

1 Tweede integrale begrotingsupdate 2016 Vastgesteld in de raadsvergadering op 17 november 2016

2 Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 2 van 70

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Inleiding... 5 I. Ontwikkelingen per programma Zorg & welzijn Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer Openbare werken Publiekszaken Financiën Facilitaire zaken Algemene en juridische zaken Personeel & organisatie Bestuur en directie Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Mutaties in reserves...46 II. Begroting III. kredieten...51 IV. Bijlagen Productenraming begroting Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 3 van 70

4 Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 4 van 70

5 Inleiding Voor u ligt de tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU). Dit document bevat per programma de doelstelling en de stand van zaken met betrekking tot de in de begroting 2016 genoemde prioriteiten. Het meerjarenperspectief treft u niet in de document maar in de begroting De 2 e IBU bevat een actualisatie van de begrote baten en lasten per programmaonderdeel van het lopende begrotingsjaar. Hierbij wordt onderstaande uitsplitsing gemaakt. a. Technische correcties In dit overzicht wordt een aantal administratieve overboekingen met een technisch karakter vermeld die per saldo geen invloed hebben op het saldo van de begroting. b. Autonome ontwikkelingen Onder de autonome ontwikkelingen worden opgenomen de effecten van onder meer wet- en regelgeving en onvermijdelijke ontwikkelingen van bestaand beleid. c. Nieuw beleid Ook worden begrotingswijzigingen voorgesteld die betrekking hebben op nieuw te voeren beleid. d. Bezuinigingen Tot slot worden begrotingswijzigingen voorgesteld die betrekking hebben op voorgenomen bezuinigingen. Samenvattend overzicht van de mutaties in deze 2 e IBU op productniveau en de nieuwe begroting 2016 per programma treft u hieronder aan: Saldo 2016 Mutaties 2e IBU 2016 Progr. Omschrijving Saldo voor 2e IBU 2016 Technische correcties Autonome ontwikkelingen Nieuw beleid Bezuinigingen Saldo na 2e IBU Zorg en welzijn VROM Openbare werken Publiekszaken Financiën Facilitaire zaken Algemene en juridische zaken Personeel en organisatie Bestuur en directie Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal saldo van baten en lasten Mutaties in reserves Geraamd resultaat Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 5 van 70

6 Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 6 van 70

7 I. Ontwikkelingen per programma Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 7 van 70

8 Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 8 van 70

9 1. Zorg & welzijn Doelstelling De afdeling Zorg & welzijn gaat ervan uit dat de burgers van Waterland naar vermogen verantwoordelijkheid nemen voor het eigen welzijn en dat van hun naasten. De afdeling stelt zich ten doel om burgers te ondersteunen en te compenseren die hiertoe niet in staat zijn en geen naasten hebben die hen kunnen ondersteunen. De afdeling levert daartoe diensten binnen de taakvelden sociale zaken, maatschappelijke ondersteuning, minima, gezondheid, leerplicht, leerlingenvervoer en inburgering nieuwkomers. De afdeling draagt bij aan de leefbaarheid van de gemeente door het in samenhang realiseren van voorzieningen, onder meer op het gebied van onderwijs, sport, jeugd en gezin en cultuur. Prioriteiten a. Sociaal domein Uitvoering beleidsplan: in 2016 voeren wij het beleidsplan voor het sociaal domein verder uit. Dit beleidsplan omvat de taken op het gebied van Jeugd, Wmo en Participatie. Wij evalueren dit beleidsplan en stellen een nieuw beleidsplan op voor de jaren 2017 en verder. Wij voeren de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wmo uit. De uitvoering baseren wij op de in 2014 en 2015 vastgestelde verordeningen. Wij monitoren de uitvoering. Wij leggen twee keer per jaar een verantwoordingsrapportage voor aan de raad. Hierbij sluiten wij aan op de verantwoording die wij aan het Rijk moeten afleggen. Inkoop: de dienstverleningsovereenkomst voor de inkoop van zorg met de gemeente Zaanstad is voor 2015 gewijzigd. Wij evalueren de overeenkomst in 2015 en maken voor 2016 nieuwe afspraken in regionaal verband. Wij voeren de beleidsnotitie Social Return bij inkoop uit. Wij nemen de resultaten mee in de verantwoordingsrapportage. Transitie Baanstede: op grond van het vastgestelde transitieplan zijn de regiogemeenten vanaf 2016 verantwoordelijk voor de detachering van medewerkers met een SW-indicatie. Er wordt regionaal onderzocht hoe de regiogemeente hieraan in de praktijk invulling kunnen geven, in samenhang met de invulling van het Werkgeversservicepunt (WSP). Werkgeversdienstverlening: Wij geven invulling aan de werkgeversdienstverlening door deelname aan het regionale werkgeversservicepunt (WSP) en het intensiveren van onze contacten met lokale Waterlandse ondernemers. Beleid schuldhulpvelening en armoede: In de tweede helft van 2015 hadden wij de ontwikkeling van het beleid op het gebied van schuldhulpverlening en armoede gepland. Deze prioriteiten schuiven door naar begin Het uitgangspunt van ons beleid voor het sociaal domein is de verantwoordelijke Waterlander die zelf regie voert over zijn leven en een gemeente die dit stimuleert. Door armoede is echter niet iedereen in staat om naar eigen vermogen volwaardig mee te doen aan de samenleving. In onze gemeente zijn inwoners die door omstandigheden kampen met armoede, met het risico op sociaal isolement als gevolg daarvan. Het armoedebeleid heeft als belangrijkste doel om mensen blijvend in staat te stellen mee te doen aan de maatschappij. Uitvoering beleidsplan: Wij hebben de raad begin april geïnformeerd over het proces om te komen tot de evaluatie en een nieuwe uitvoeringsagenda. In mei hebben wij de evaluatie van het beleidsplan en de uitvoering van het Sociaal domein besproken in de klankbordgroep Sociaal domein. Het rapport hebben wij eind juni naar de raad gestuurd. Het document bevat ook de Uitvoeringsagenda voor Met de klankbordgroep Sociaal domein is afgesproken om ook over 2016 een evaluatie te houden en vanaf dat moment de evaluatie elke twee jaar te houden. Dit sluit goed aan bij de beleidscyclus. In 2017 stellen wij een nieuw beleidsplan op voor Inkoop: De gemeenten Edam-Volendam en Purmerend hebben de dienstverleningsovereenkomst (DVO) voor Wmo niet ondertekend, zij doen de kopen zelf in voor de Wmo in de jaren Het is nog niet bekend of zij na 2018 weer aansluiten bij de regio. De DVO voor jeugd is wel door alle regiogemeenten ondertekend. Het social return beleid wordt nog niet volledig uitgevoerd (door gebrek aan capaciteit). Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 9 van 70

10 Transitie Baanstede: Het transitieplan Baanstede is in december 2015 (met instemming van de gemeenteraden) stopgezet. Aan de hand van een scenariostudie is onderzocht wat het betekent als de Gemeenschappelijke Regeling werkvoorzieningschap Zaanstreek-Waterland (Baanstede) wordt opgeheven. Voor de zomer hebben alle gemeenten in de regio een plan aangeleverd waarin zij beschrijven hoe zij vorm willen geven aan de uitvoering van de Participatiewet (inclusief de Wsw). Uit deze plannen blijkt dat de gemeenten Zaanstad en Purmerend samen een nieuw Participatiebedrijf creëren (met onderdelen van de Baanstede organisatie). De andere gemeenten kunnen desgewenst diensten inkopen bij het nieuwe Participatiebedrijf. Uit lokaal onderzoek is gebleken dat de gemeente Waterland de uitvoering van de Wsw zelf kan doen. Wij onderzoeken (in relatie tot de regionale ontwikkeling van het Participatiebedrijf Zaanstad en Purmerend) de mogelijkheden om als gemeente zelf uitvoering te geven aan de Wsw. Daarbij is aandacht voor de organisatorische consequenties van het zelf uitvoeren van de groenwerkzaamheden door Wsw-medewerkers en de cliënten uit de Participatiewet. Werkgeversdienstverlening: Wij geven invulling aan de werkgeversdienstverlening door deelname aan het werkgeversservicepunt (WSP) regio Waterland en het intensiveren van onze contacten met lokale Waterlandse ondernemers. Wij hebben lokaal contact gehad met ongeveer 15 ondernemers en bedrijven. Wij hebben geïnvesteerd in onze contacten met Europarcs. Wij hebben 4 kandidaten geplaatst bij een reguliere werkgever. Wij zijn er daarnaast in geslaagd om een cliënt met een doelgroepverklaring te plaatsen bij een lokale zorgaanbieder. In mei 2016 organiseerden wij samen met de gemeenten Edam-Volendam en Landsmeer een succesvolle werkgeversbijeenkomst. Tot slot is er vanuit het Werkbedrijf een filmpje gemaakt bij Bakkerij Gutter te Monnickendam. De bakkerij is een goed voorbeeld als het gaat over het in dienst nemen van personeel met een afstand tot de arbeidsmarkt. Wij hopen met het filmpje andere werkgevers te motiveren en stimuleren. In oktober gaan wij nog een keer in gesprek met de ondernemersvereniging. Beleid schuldhulpverlening en armoede: Het beleidsplan armoedebestrijding en schuldhulpverlening is eind juni 2016 door de gemeenteraad vastgesteld. Het doel van het beleidsplan armoedebestrijding en schuldhulpverlening is om inwoners die (tijdelijk) niet financieel zelfredzaam zijn (financieel) te ondersteunen, zodat zij weer grip krijgen op hun situatie, volwaardig kunnen meedoen aan de samenleving en uiteindelijk weer zelfredzaam worden. Wij zijn gestart met de voorbereiding en uitvoering van de activiteiten uit het beleidsplan. Vanaf februari 2016 wordt de Schuldhulpverlening uitgevoerd door de Kredietbank Nederland. De Kredietbank Nederland voert de schuldhulpverlening integraal uit en bevordert financiële zelfredzaamheid. De Kredietbank Nederland draagt daarmee zorg voor het creëren van duurzame financiële stabiliteit voor inwoners van de gemeente Waterland. b. Volksgezondheid: op basis van de (tussentijdse) evaluatie van de gezondheidsnota leggen wij in 2016 nadere accenten op de thema s alcohol, drugs en roken (genotmiddelen), gezond gewicht en psychische gezondheid. In 2016 treden wij in overleg met de regiogemeenten en de GGD Zaanstreek-Waterland over de nieuwe (lokale/gemeentelijke) nota gezondheidsbeleid. Deze nota moet twee jaar na het uitbrengen van de landelijke nota gezondheidsbeleid worden vastgesteld. De landelijke nota staat gepland in het najaar van Daarbij kijken wij ook of integratie met het op te stellen beleidsplan voor het Sociaal Domein voor de jaren 2017 en verder mogelijk is. De landelijke nota gezondheidsbeleid houdt vast aan de doelen op het gebied van gezondheidsbevordering en voorkoming van chronische ziekten, preventie, gezondheidsbescherming en het beperken van gezondheidsverschillen tussen laag- en hoogopgeleiden. Daarbij staat een integrale aanpak voorop. De lokale thema s in de gemeentelijke gezondheidsnota sluiten daarbij aan. De integrale aanpak in de landelijke gezondheidsnota wijzigt de positionering van de GGD in het zorglandschap. Deze wijziging en de verandering in taken, werkwijzen en interne organisatie komen tot uitdrukking in de kadernota 2017 van de GGD. Integratie met het beleidsplan voor het Sociaal Domein ligt daarmee voor de hand. De planning voor dat beleidsplan is verschoven naar 2018 en daarmee gelijk aan de planning voor het nieuwe gezondheidsbeleid. Daarnaast wordt in november 2016 het visiedocument GGD Zaanstreek-Waterland vastgesteld waarin richting aan de nieuwe positionering van de GGD wordt gegeven. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 10 van 70

11 In 2015 is met name aandacht besteed aan de lokale thema s alcohol, drugs en roken en gezond gewicht. Dit continueren wij in Voor 2016 zetten wij ook in op de thema s psychische gezondheid en eenzaamheid bij ouderen. De gezondheid van ouderen krijgt extra aandacht in het kader van Wmo-begeleiding en de zelfredzaamheidsgedachte daarbij: ouderen die langer thuis wonen en dit ook verantwoord moeten kunnen doen. In de periode 22 september tot en met 14 oktober maken wij gebruik van de landelijke themaweken Week tegen de eenzaamheid, Week van de opvoeding en Kinderboekenweek om de thema s eenzaamheid, opvoeden en opgroeien (meer in het bijzonder taal(door)ontwikkeling) en voor altijd jong/over opa s en oma s te verbinden. De rode draad tijdens deze aaneenschakeling van weken is contact. Wij werken daarbij samen met Halt, De Bolder/de jongerenwerker, de scholen in basis- en voortgezet onderwijs, de ketenpartners van ons CJG en de afdeling Zorg & welzijn, de organisaties voor gecoördineerd ouderenwerk en de kerken. Daarnaast zijn in regionaal verband met regiogemeenten en de GGD de eerste stappen gezet voor een project over suïcidepreventie. c. De Bolder: de Bolder is een ontmoetingsplek voor veel inwoners van de gemeente. Met 80 actieve vrijwilligers wordt een breed scala aan activiteiten verzorgd voor jong en oud. Daarnaast biedt De Bolder ondersteuning aan doelgroepen zoals werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt en kwetsbare jongeren. Sinds 1 januari 2015 zijn KANS (naschoolse activiteiten) en het jongerenwerk samengevoegd met en in De Bolder. Door de samenvoeging maakt men beter gebruik van elkaars kennis en netwerk, zijn de doelgroepen beter in beeld en is het bereik van De Bolder toegenomen. De samenvoeging biedt mogelijkheden om de beschikbare middelen efficiënter en doelmatiger in te zetten. De financiële situatie is de afgelopen jaren verbeterd. De Bolder heeft vanaf 2017 perspectief op een gezonde financiële situatie. Vanuit dit perspectief werken we met De Bolder aan de ontwikkeling van een vraag gestuurd aanbod en richten wij ons op preventieve activiteiten die goed aansluiten bij de maatschappelijke ontwikkelingen en de behoeften van inwoners. Vanuit het perspectief van een financieel gezonde organisatie werken wij met De Bolder aan de ontwikkeling van een vraaggestuurd aanbod en preventieve activiteiten die goed aansluiten bij de maatschappelijke ontwikkelingen en de behoeften van onze inwoners. Nu het project multifunctionele accommodatie/brede school op de locatie van de v.m. Kohnstammschool niet doorgaat willen we opnieuw met de betrokken maatschappelijke partners om de tafel om te kijken hoe de toekomstige huisvesting het beste vorm kan krijgen. Met een QuickScan willen we onderzoeken wat daarvoor de beste mogelijkheden zijn. We richten ons op huisvestingsmogelijkheden in het huidige gebouw van Sociaal Cultureel Centrum De Bolder. U krijgt hierover een voorstel in het 1 e kwartaal d. Actualisatie van de nota Sport en bewegen (Sportnota): in juni 2015 heeft u met raadsinformatiedocument nr de evaluatie van de Sportnota ontvangen. Hieruit blijkt dat vrijwel alle actiepunten zijn uitgevoerd. Met de sportverenigingen willen wij in 2015 nieuwe actiepunten voor de sport opvoeren en de Sportnota actualiseren. Ook hierbij kijken wij of integratie met het op te stellen beleidsplan voor het Sociaal domein voor de jaren 2017 en verder mogelijk is. De actualisatie van de sportnota was in 2015/2016 gepland. Deze wordt naar verwachting eind 2016/begin 2017 opgesteld. e. Sporthal: Sporthal t Spil in Monnickendam is sterk verouderd en moet worden gerenoveerd of vervangen. Om deze afweging goed te kunnen maken hebben wij een quickscan uit laten voeren, waarbij verschillende scenario s met consequenties en een kostenraming in beeld zijn gebracht. Wij hebben besloten om nieuwbouw van het zwembad niet mee te nemen in de toekomstige ontwikkeling van de sporthal. De overgebleven scenario s zijn besproken met de scholen en de sportverenigingen van Monnickendam. Met deze input is een voorkeursrichting vastgesteld die binnenkort aan de raad wordt voorgelegd en in 2016 nader uitgewerkt wordt. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 11 van 70

12 Op 4 juli 2016 bent u tijdens een bijeenkomst geïnformeerd over de verschillende scenario s voor renovatie en/of nieuwbouw van de sporthal. In het najaar 2016 nemen wij een beslissing over het scenario dat verder zal worden uitgewerkt. Ongeacht de keuze voor een scenario doen wij eind 2016 een voorstel over de aanleg van een 2 e Hockeyveld. f. Passend Onderwijs: scholen zijn vanaf 1 augustus 2014 verplicht een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. De ondersteuning kan bestaan uit onderwijszorg of jeugdzorg. Afstemming tussen de Samenwerkingsverbanden voor de zorg op school en de gemeenten moet daarom constant plaatsvinden. Via de schoolmaatschappelijk werker op school is er een directe aansluiting naar de jeugdprofessionals binnen de gemeente. Wij monitoren de inzet van de schoolmaatschappelijk werker en kijken of er in 2016 nog aanpassingen nodig zijn. Anders gaan wij over tot meerjarige afspraken. De evaluatie van het schoolmaatschappelijk werk plus in het primair onderwijs heeft in het voorjaar plaatsgevonden. De scholen zijn tevreden over de huidige schoolmaatschappelijk werker en de extra inzet die sinds dit schooljaar plaats kan vinden. In het voortgezet onderwijs is in januari 2016 een nieuwe schoolmaatschappelijk werker gestart. Evaluatie van de inzet daar vindt in de 2 e helft van het jaar plaats. Wij zetten de huidige afspraken voort in het nieuwe schooljaar. Meerjarige afspraken zijn uitgesteld naar schooljaar g. Brede scholen Mfa Brede school scholeneiland in Monnickendam (mfa/bss): de mfa/bss wordt eind 2015 aanbesteed op basis van engineering & construct, waarna de geselecteerde aannemer in 2016 het Definitief Ontwerp, het bestek en technische tekeningen opstelt in overleg met de gemeente en toekomstige gebruikers. De in 2015 op hoofdlijnen overeengekomen wijze van beheer en exploitatie wordt in 2016 verder gedetailleerd. Nadat de omgevingsvergunning is aangevraagd en verleend, kan in de tweede helft van 2016 met de bouw begonnen worden. Brede school Broek in Waterland (BSB): in 2015 wordt voor de BSB een financieel/technisch onderzoek uitgevoerd naar de verschillende mogelijkheden: renovatie/uitbreiding of nieuwbouw, op de huidige of een andere locatie, wel of geen verbreding met andere functies. In 2016 moet dit leiden tot een functioneel programma van eisen (FPvE) en een stedenbouwkundig programma van eisen (SPvE). Afhankelijk van de snelheid van dit proces kan mogelijk een start worden gemaakt met het ontwerp en de aanbesteding. Mfa Brede school scholeneiland in Monnickendam (mfa/bss) Het project Mfa/BSS is beëindigd. De schoolbesturen hebben een voorstel gedaan om de gebouwen op het scholeneiland te renoveren/vernieuwen. De plannen worden in de 2 e helft van 2016 verder uitgewerkt en voorgelegd aan de raad. Brede school Broek in Waterland (BSB) Het financieel/technisch onderzoek (QuickScan) is uitgevoerd. In juni/juli 2016 is daarover een consultatieronde gehouden onder alle partijen en belanghebbenden. Tevens is een brede info/consultatieavond georganiseerd in juni die de nodige steun voor het voorkeursscenario én aandachtspunten heeft opgeleverd. In september/oktober vindt besluitvorming plaats over het vervolgproces. Daarna worden samenwerkingsovereenkomsten gesloten met de deelnemende partijen. Zo mogelijk kan een start worden gemaakt met het Voorlopig Ontwerp. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 12 van 70

13 Financiële mutaties 2 e IBU Omschrijving Mutaties begroting 2016 Baten Saldo Geraamd resultaat vóór 2e IBU 2016* Autonome ontwikkelingen Nr. Onderdeel Omschrijving Sociaal domein Welzijn Onderwijs en jeugd Loonkosten Zorg & welzijn Kapitaallasten Zorg & welzijn Nieuw beleid Nr. Onderdeel Omschrijving Onderwijs en jeugd Loonkosten Zorg & welzijn Totaal mutaties 2e IBU 2016 Geraamd resultaat na 2e IBU 2016 *Stand tot en met raadsvergadering 30 juni Toelichting autonome ontwikkelingen 1. Programmaonderdeel Sociaal domein De verlaging van de lasten worden veroorzaakt doordat: De onderhoudskosten van woningaanpassingen en rolstoelvoorzieningen lager zijn. De vervoerskosten lager zijn omdat er minder gebruik wordt gemaakt van het aanvullend openbaar vervoer en er minder mensen in aanmerking komen voor een bijdrage in de vervoerskosten omdat dit oud beleid betreft waarvoor nu nog een overgangsrecht geldt. Er minder externe adviezen voor de WMO worden opgevraagd. De lasten die zijn opgenomen als nog te betalen post uit 2015 lager zijn dan ingeschat. Daarnaast stijgen de lasten doordat: De uitgaven inzake de participatiewet hoger zijn dan verwacht. De definitieve vaststelling van de bijdrage aan Baanstede over 2015 leidt tot een nabetaling. De kosten van de wijksteunpunten zijn gestegen. Er extra lasten voor 2 quick scans voor sociaal cultureel centrum De Bolder zijn. Voor de financiering wordt gebruik gemaakt van het budget onvoorzien, programmaonderdeel onvoorzien, punt 46). Baten De verhoging van de baten wordt veroorzaakt doordat:: De rijksbijdrage voor de bijstandsverlening voor de uitkeringen inzake de participatiewet naar boven is bijgesteld. De inkomsten in verband met regresrecht niet waren begroot. Daarnaast dalen de baten doordat het Rijk een eindafrekening over 2013 en 2014 heeft gemaakt en daaruit blijkt dat wij een deel van de bijdragen van sociale werkvoorziening en volwasseneducatie moeten terugbetalen. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 13 van 70

14 2. Programmaonderdeel Welzijn De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat: De gemeentelijke bijdrage voor de GGD voor de jeugdgezondheidszorg hoger is vastgesteld. Bij de jaarafrekening van de elektriciteit van gymzaal Nieuwland een naheffing is ontvangen. Er een eenmalige investering voor draineren van het veld van sportcomplex Broek in Waterland naast het hoofdveld nodig is en aanleg van extra drains in het hoofdveld ten behoeve van verbetering afwatering. Het alternatief voor chemische onkruidbestrijding op de sportcomplexen Broek in Waterland, Ilpendam, Marken en Markgouw onvoldoende effectief bleek en wordt vervangen door verticuteren. Dit is duurder in de uitvoering maar effectiever. De totale kosten voor het herdenkingsmonument the Wave hoger zijn dan geraamd hier tegenover staan inkomsten van het Hoogheemraadschap. Daarnaast dalen de lasten doordat: De gemeentelijke bijdrage voor de GGD voor algemene gezondheidszorg en voor de GHOR lager is vastgesteld. Bij de jaarafrekening van de elektriciteit van de Marijkehal en gymzaal Ilpendam geld is terugontvangen. Bij de jaarafrekening van de elektriciteit van de volksfeesten geld is terugontvangen.. Baten De verhoging van de baten wordt veroorzaakt doordat het hoogheemraadschap een bijdrage heeft overgemaakt voor het herdenkingsmonument the Wave. 3. Programmaonderdeel Onderwijs en jeugd De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat: De sloop en woningbouw op de locatie van de voormalige Tiede Bijlsmaschool is vertraagd hierdoor zijn er nog kosten voor gas, elektriciteit, water, opstalverzekering, zuiveringslasten, rioolrecht, afvalstoffenheffing en niet planmatig onderhoud. Er een second opinion opgesteld dient te worden met betrekking tot de kostenraming van de huisvesting van de scholen op het scholeneiland. Voor financiering wordt gebruik gemaakt van het budget onvoorzien, programmaonderdeel onvoorzien, punt 46). In motie voor de renovatie van de scholen op het scholeneiland, wordt benadrukt dat de schoolbesturen als bouwheer moeten optreden bij de renovatie. Dat betekent dat zij verantwoordelijk zijn voor alle zaken die gedurende de bouwvoorbereiding aan de orde zijn, zoals het contracteren van een architect, een installatieadviseur en een constructeur. De schoolbesturen hebben aangegeven niet langer in staat te zijn kosten van bouwvoorbereiding te voldoen zonder dat daarvoor een vergoeding tegenover staat. Daarom wordt voorgesteld een budget te verstrekken aan CPOW ad en aan SPOOR ad Uitbetaling van het budget vindt pas plaats bij de daadwerkelijke start van de bouwvoorbereiding. 4. Programmaonderdeel Loonkosten Zorg & welzijn De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat:: Een medewerker van Zorg & welzijn consignatiediensten is gaan uitvoeren. De formatie is uitgebreid hierdoor worden er ook meer reiskosten gemaakt. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 14 van 70

15 5. Programmaonderdeel Kapitaallasten Zorg & welzijn De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat er onterechte kosten zijn geboekt op het krediet Huisvesting onderwijs en maatschappelijke organisaties. Deze onkosten hadden geboekt moeten worden op het betreffende voorbereidingskrediet. Bij het opstellen van de jaarrekening 2015 zijn alle voorbereidingskosten inzake dit krediet verantwoord in Dit betekent dat deze onterechte kosten geboekt op het krediet Huisvesting onderwijs en maatschappelijke organisatie ook in 1 keer moeten worden gecorrigeerd. Toelichting nieuw beleid 6. Programmaonderdeel Onderwijs en jeugd De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat er extra middelen zijn ontvangen van het Rijk (gemeentefonds) voor de opvang van peuters voor 2 dagdelen per week. Dit is een tegemoetkoming aan de ouders die de gemeente moet betalen. 7. Programmaonderdeel Loonkosten Zorg & welzijn De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat de wetgeving omtrent de uitbetaling van het vakantiegeld is gewijzigd. Het vakantiegeld voor de 2 e helft van 2016 wordt gereserveerd. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 15 van 70

16 2. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer Doelstelling De afdeling Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer (VROM) stelt zich tot doel om: - de goede ruimtelijke kwaliteit van de gemeente te behouden en waar nodig te verbeteren; - het economische en toeristische klimaat van de gemeente te verbeteren; - het woningaanbod in de gemeente aan te laten sluiten bij de behoefte binnen de gemeente; - de monumentale waarden, de karakteristieke waarden van de beschermde stads- en dorpsgezichten en de archeologische waarden binnen de gemeente te behouden; (grote), voornamelijk ruimtelijke, projecten te helpen realiseren. Prioriteiten a. Duurzaamheid: in 2016 wordt de agenda duurzaamheid verder uitgevoerd. De levende agenda is sturend en richtinggevend en kan gaandeweg de uitvoering worden bijgesteld, zowel in doelstelling en ambitie als in concrete uitwerking van de plannen en ideeën. De projecten en plannen van de agenda waar al in 2015 mee is gestart en die doorlopen in 2016 zijn o.a. het verduurzamen van Vve s, de uitrol van een duboloket, de brede school projecten, samenwerkingsprojecten met lokale initiatieven, het aanmaken van een duurzaamheidspagina op de website, verbindingen leggen met lokale initiatieven, het aanpassen van de nota inkoop en aanbesteding en opstellen diverse onderhouds- en beheerplannen, het grondstoffenplan en het verduurzamen van het gemeentehuis. In 2016 starten diverse andere projecten en initiatieven waaronder o.a. het verduurzamen van monumenten, een voorstel tot aanpassing van de welstandsnota, prestatieafspraken met woningcorporaties, verdere uitrol elektrisch vervoer en bijbehorende infrastructuur en diverse groenprojecten. Conform het uitvoeringsprogramma 2016 van de duurzaamheidsagenda zijn de volgende zaken opgestart/uitgevoerd: - Duurzaamheid inbrengen in het gebouwenbeheerplan en start nulmeting: wij zijn in gesprek met een bureau om (extra) investeringen in duurzaamheidsmaatregelen te starten met het gemeentehuis mee te nemen in het gebouwenbeheerplan door energieverbruik te monitoren en zodoende kosten- besparingen terug te laten vloeien in het budget voor gebouwenbeheer. - Inkoop groene stroom/grondstoffenplan: wij onderzoeken momenteel de opties tot inkoop van 100 % groene stroom, hetgeen wij vanaf het moment dat wij een nieuw contract moeten afsluiten (april 2017) met onze leverancier moeten realiseren. - Zonnepanelen brandweerkazerne Broek in Waterland: dit is vertraagd omdat er in een zeer laat stadium is gebleken dat er een nieuw trafostation moet worden gerealiseerd. - Het actieplan Zaanstreek Waterland Energiebesparing is afgerond en bestuurlijk vastgesteld. Voornaamste acties in 2016 betreffen: continuering duboloket en op maat gesneden roadshows met ondersteuning van duboloket, voortzetting cursussen voor bouwbedrijven en project verduurzaming Vve s en opstellen Product Markt Combinaties (PMC s) in het kader van de versnellingsaanpak vanuit het rijk voor verduurzaming van de particuliere woningvoorraad. - Aanpassen welstandsnota: met behulp van info en gesprekken met Groene Grachten en gemeente Amsterdam wordt een aanpassing op korte termijn voorbereid. b. Woonvisie: in 2015 is een Woonvisie vastgesteld, waarin een brede visie op het wonen in de gemeente, met beleidskaders en een agenda voor de uitvoering is geformuleerd. In 2016 zullen, samen met de woningcorporaties en de huurdersverenigingen prestatie-eisen worden opgesteld en vastgelegd. De verwachting is dat de woningmarkt verder aantrekt en de (regionale) woningbehoefte groot blijft. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 16 van 70

17 Alle corporaties hebben een bod op de woonvisie gedaan. De onderhandelingen over de biedingen en de prestatieafspraken vinden plaats in het derde kwartaal van 2016 en verwacht wordt dat vóór 1 januari 2017 overeenstemming zal worden bereikt. c. Bestemmingsplannen: in 2016 zal aandacht zijn voor het beheer (actueel houden) van de ruimtelijke plannen. Op de agenda staat de start van een herziening van het bestemmingsplan Broek in Waterland, dat begin 2018 moet zijn vastgesteld. In de begroting is met de herziening van het bestemmingsplan Broek in Waterland al rekening gehouden. Hiernaast is vanwege de gewijzigde Woningwet in 2016 onderzoek gewenst naar de mogelijkheden van een gedeeltelijke herziening van bestemmingsplannen die voor 29 november 2014 zijn vastgesteld. Vaststelling van een dergelijke herziening dient plaats te vinden voor 1 juli Afhankelijk van (nieuwe) initiatieven zullen postzegelbestemmingsplannen worden opgesteld. De aanbestedingsprocedure voor het bestemmingsplan Broek in Waterland 2018 is voor de zomer van 2016 afgerond. In het najaar wordt het eerste product verwacht, de Nota van Uitgangspunten en Inventarisatie. De deadline voor vaststelling is gesteld op 1 maart Ook zijn een aantal postzegelbestemmingsplannen in voorbereiding gebracht en een aantal inmiddels afgerond. d. Structuurvisie 2030: de gemeente beschikt over een prachtig landschappelijk en waardevol gebied met kleine historische kernen dat voor de toekomst behouden en versterkt moet worden. Het is belangrijk dat ruimtelijke projecten worden ontwikkeld in samenhang met de beleidsterreinen: ruimtelijke ordening (Natuur, Wonen, Beschermde stads- en dorpsgezichten), agrarische ontwikkeling, economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling, duurzame ontwikkeling en toerisme. Bij aanvang van deze bestuursperiode is besloten dat wordt geïnvesteerd in het op- en vaststellen van een ruimtelijke structuurvisie die richting geeft aan de ruimtelijke ontwikkeling van Waterland. De structuurvisie is dan ook opgenomen in het Collegeprogramma dat afgelopen maart is vastgesteld. De afgelopen maanden zijn besteed aan de voorbereiding van de uitvoering van het Project Structuurvisie Waterland Met verwijzing naar het plan van aanpak zullen de fasen aanbesteden & inrichten en analyseren aan het eind van dit jaar (2015) zijn afgerond. Vanaf begin 2016 kan iedereen mee doen aan de structuurvisie, want dan treedt het project naar buiten met de belangrijke fase Zoeken naar Visie. In die fase vinden onder meer de visiebijeenkomsten plaats met ingezetenen, belanghebbenden en de gemeenteraad. Andere mijlpalen die voor dit project voor het jaar 2016 in de planning in hoofdlijnen staan, zijn: een digitale peiling en het opstellen van de ontwerp-structuurvisie (raadsinformatiedocument nr , week ). Opgesteld wordt de Omgevingsvisie Waterland Het proces verloopt volgens planning. Verwacht wordt dat de ontwerpvisie in het najaar van 2016 aan de raad wordt voorgelegd. Vaststelling en bekendmaking van de Omgevingsvisie staat gepland voor het voorjaar van e. Projecten: ook in 2016 zullen projecten worden geleid en gefaciliteerd op het gebied van woningbouw, brede scholen, bedrijven en het eigen gemeentelijke vastgoed. Mede door het opstellen van een structuurvisie zullen vragen over welke ontwikkelingen waar wenselijk zijn, in samenhang worden bekeken. Belangrijke ruimtelijke projecten die momenteel in behandeling zijn: Mirror Waterhotel (hotel- en zalencomplex), Nieuwe brandweerpost Broek in Waterland, Fietspad dijk Katwoude, Brede school Broek in Waterland, Brede school Scholeneiland, Hellingweg (woningbouw, detailhandel), Ilpenhof (20 woningen), Lagedijk 3-4 (25 woningen), Regenboog (47 woningen), t Schouw (50 woningen), Scholeneiland (woningbouw na verhuizing scholen), Sebastianusschool (ontwikkeling van senioren- en jongerenwoningen), Stiereveld (19 woningen), De Trambaan (16 woningen), Van Disweg (15 woningen), Zeedijk 1 (7 woningen), De Bennewerf (35 woningen) en Buurterstraat/Kerkbuurt (14 woningen). Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 17 van 70

18 Momenteel zijn veel projecten in verschillende fasen in ontwikkeling: - Mirror Waterhotel (behoefteonderzoek); - Nieuwe brandweerpost Broek in Waterland (oplevering); - Fietspad dijk Katwoude (quickscan en consultatieronde); - Brede school Broek in Waterland (quickscan en consultatieronde): - Kebo-locatie (SOK voor supermarkt en 23 appartementen); - Ilpenhof (start sloop/nieuwbouw 20 woningen); - Regenboog (46 woningen, SPVE); - t Schouw (50 woningen bouw/inrichtingsplannen), - Sebastianusschool (11 senioren- en jongeren woningen vaststelling SPVE) - Stiereveld (19 woningen provinciale ontheffing); - De Trambaan (16 woningen oplevering); - Van Disweg (15 woningen bestemmingsplan); - Zeedijk 1 (5 woningen bestemmingsplan); - Kerkbuurt 22 (5 appartementen, omgevingsvergunning). Het project Lagedijk 3-4 (25 woningen) is begin dit jaar opgeleverd. De projecten Brede School Scholeneiland (schoolbesturen willen niet verhuizen) en Bennewerf (35 woningen niet economisch uitvoerbaar) zijn beëindigd. Daar staat tegenover dat nieuwe projecten zijn gestart, zoals organische transformatie Galgeriet (op basis van het rapport Taskforce Ruimtewinst), woningbouw Kohnstammlocatie, Wonen op Marken. f. Bouwtoezicht: de Rijksoverheid is voornemens om het bouwtoezicht te privatiseren. Wetgeving hiervoor is op komst. De verwachting is dat dit fasegewijs (gekoppeld aan het type bouw) zal worden ingevoerd en in 2016 moet worden beslist wat dit voor gevolgen heeft voor de gemeentelijke organisatie. De plannen die het Rijk heeft om het bouwtoezicht te privatiseren zijn nog niet in een besluitvormende fase beland. Volstrekt onduidelijk is of en zo ja wanneer er gevolgen voor de gemeente zijn te verwachten. g. IJsselmeergebied: Wij investeren ook in 2016, al dan niet in ISW-verband, in ambtelijke en/of bestuurlijke afvaardiging bij presentaties en bijeenkomsten die te maken hebben met het Markermeer/IJmeer. Waar nodig zullen wij reageren op ontwikkelingen die het unieke karakter van Waterland aantasten. TBES: Eén van de ontwikkelingen is de eerste fase van het Toekomst Bestendig Ecologisch Systeem (TBES). Hiervoor wordt een ecologisch boekhoudsysteem opgestart. De luwtemaatregelen bij het Hoornse Hop worden uitgewerkt tot een definitief ontwerp. De Marker Wadden wordt in 2016 in de eerste fase uitgevoerd. Deltaprogramma s: in 2016 wordt door het Rijk, de Provincie en de Waterschappen verder uitvoering gegeven aan de uitvoering van de vijf deltabeslissingen. De beslissingen over het flexibele peilbeheer in het IJsselmeer/Markermeergebied en de nieuwe veiligheidsnormen worden in 2015 en 2016 voorbereid om in 2017 in werking te kunnen treden. Dijkversterkingen: het Hoogheemraadschap Hollandsnoorderkwartier en Rijkswaterstaat bereiden de dijkversterkingen voor van de Markermeerdijk Hoorn-Amsterdam en de dijk rond Marken. Er wordt zowel ambtelijk als bestuurlijk bijgedragen aan de optimalisatie van de beide dijkversterkingen. Bij de Markermeerdijken wordt bijgedragen aan een verdere zoektocht naar een geoptimaliseerd dijkontwerp bij Uitdam. Bij Katwoude wordt verder gezocht naar een doelmatige oplossing waarbij ook de tussenliggende dijkvakken direct worden aangepakt. Zodat ook het geplande fietspad in één keer kan worden gerealiseerd en de overlast voor omwonende beperkt kan blijven tot één versterkingscyclus. In de pilot Meerlaagse Veiligheid Marken wordt bijgedragen aan de voorbereiding van de besluitvorming voor een keuze voor de dijkversterking in laag 1, wordt bijgedragen aan het onderzoek naar waterrobuust ontwikkelen in laag 2 en naar mogelijke maatregelen in laag 3. In de oplossing is ruimte voor maatwerk, passend in het landschap, aansluitend aan de cultuurhistorie, rekening houdend met zetting en is een specifieke aanpak van crisisbeheersing. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 18 van 70

19 TBES: Voor het ecologisch boekhoudsysteem is duidelijk geworden dat een groot deel van de benodigde gegevens al wordt gemonitord en dat uitgewerkt wordt hoe deze gegevens worden gecombineerd en geanalyseerd volgens de methodiek van de Thermometer. De Notitie Reikwijdte en detailniveau voor de luwtemaatregelen Hoornse Hop heeft inmiddels ter inzage gelegen. Samen met de regio doen wij mee aan de pilot maaibeheer waterplanten Hoornse Hop Er worden afspraken gemaakt over een structurele aanpak van de waterplantenoverlast na Deltaprogramma s: De verwachting is dat het ontwerppeilbesluit IJsselmeergebied in het najaar van 2016 ter inzage wordt gelegd. De nieuwe veiligheidsnormen conform de nieuwe Waterwet worden verder voorbereid. Ook is er veel aandacht voor waterrobuust en klimaatbestendig inrichten. Dijkversterkingen: Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Rijkswaterstaat bereiden de dijkversterkingen voor van de Markermeerdijken tussen Hoorn en Amsterdam en de dijk rond Marken. Bij de Markermeerdijken wordt de ter inzage legging van het ontwerp verder voorbereid. Er vindt momenteel een afweging plaats uit nog een aantal veiligheidsoplossingen voor de delen die in Waterland worden versterkt. De meest actuele kennis wordt daarin meegenomen. In de pilot Meerlaagse Veiligheid Marken is voor de Zuidkade gekozen voor een buitenwaartse versterking en voor de Westkade voor een versterking binnen het huidige profiel. De overslagbestendigheid en de de beste oplossing voor de zetting van de dijk worden nog nader uitgewerkt. Ook de doorontwikkeling van de klimaatadaptieve woontraditie op Marken en de recreatieve meekoppelkansen worden verder uitgewerkt. h. Economie: In 2016 zal een economische agenda worden opgesteld dat zich richt op de volle breedte van de economie, met al haar diversiteit aan sectoren en ondernemingen zoals aantrekkelijke werk- en kantorenlocaties, florerende winkelgebieden, de arbeidsmarkt en werkgelegenheid. De Ondernemersvereniging Waterland (OVW), het Midden en Klein Bedrijf (MKB Nederland) en de ondernemers zullen betrokken worden bij het opstellen van de economische agenda en de uitvoering daarvan. Voor de ontwikkeling van de economische agenda zijn wensen en urgente actiepunten besproken met ondernemers uit diverse sectoren van het bedrijfsleven. De economische agenda en het uitvoeringsprogramma zal in het 4 e kwartaal voor besluitvorming aan uw raad worden aangeboden. Voorts is een programma bedrijfsbezoeken voor de portefeuillehouder economische zaken in voorbereiding, waarin nadrukkelijk rekening wordt gehouden met de diversiteit van het Waterlandse bedrijfsleven en een evenredige verdeling over de dorpskernen. i. Visie op recreatie en toerisme: Toerisme en recreatie is een belangrijke economische pijler van onze gemeente en is een speerpunt van beleid. Vanuit een breed perspectief is in 2015 een visie op recreatie en toerisme opgesteld. In 2016 zullen de voorgestelde projecten in de uitvoeringsagenda , behorende bij de toeristische visie, worden uitgevoerd, mits er voldoende formatie beschikbaar is. Allereerst zal er gewerkt worden aan productontwikkeling en kwaliteitsverbetering van het bestaande aanbod (bijvoorbeeld fietsverhuur stimuleren) en aan de watersport en waterrecreatie (realiseren van meer officiële zwemwaterlocaties, kano-overstapplaatsen en het realiseren van een digitaal registreersysteem voor waterparkeren). In 2016 is er gewerkt aan de productontwikkeling en kwaliteitsverbetering van het toeristisch aanbod. Concreet heeft dit geleid tot de realisering van fietsverhuur en het aanleggen van drie kano-overstapplaatsen in het centrum van Monnickendam. Daarnaast is er een ontwerp gerealiseerd voor een kunstwerk over de waterstanden (het leven onder NAP niveau) op Marken (hetgeen ook is opgenomen in de uitvoeringsagenda van de toeristisch visie). Er is actief meegewerkt aan het opstellen van de visie op waterrecreatie in Noord-Holland Aan de uitvoeringsmaatregelen die voortvloeien uit de visie worden ook subsidies gekoppeld die benut kunnen worden voor de verbetering van vaarroutenetwerken in de regio voor bijvoorbeeld de kleine recreatievaart (sloepen, kano s) en het realise-ren van officiële zwemplekken. Ook wordt er gewerkt aan een verbeterde toeristische bewegwijzering. Op initiatief van de gemeente Waterland is er bestuurlijk overleg over het toerisme op de drukste bestemmingen in onze regio: Zaanse Schans, Volendam en Marken. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 19 van 70

20 Dit heeft geleid tot een eerste bijeenkomst met touroperators in maart Doel van deze bijeenkomst was om ervaringen met elkaar uit te wisselen en te zien hoe de druk op de bestemmingen beheersbaar kan blijven in de toekomst. Hier wordt in het najaar verder vervolg aan gegeven. Eén van de producten die daarbij wordt gerealiseerd is een plattegrond (voor buschauffeurs/gidsen) van deze drie bestemmingen met daarop de parkeergelegenheden, praktische informatie en de leefregels (via symboliek) op de bestemmingen. In de MRA wordt er ambtelijk actief deelgenomen in het actieprogrammateam toerisme waarbij één van de doelstellingen is verbeterde informatievoorziening en samenwerking in de MRA regio s richting de Nederlandse bezoekersmarkt. Daarnaast is er actief bijgedragen aan de uitvoering van het project Amsterdam Bezoeken, Holland Zien 2 (deel 2), de evaluatie hiervan en de vervolgopdracht voor ABHZ3 die nu klaar ligt voor bestuurlijke besluitvorming in BO PRES. j. Toezicht en Handhaving: in 2015 is de integrale handhavingsnota vastgesteld. Deze nota geeft het kader en de strategie voor de uitvoering van toezicht en handhaving op het gebied van bouwen, ruimtelijke ordening, brandpreventie, openbare buitenruimte en een aantal resterende wetten in de gemeente Waterland voor de periode Met de vaststelling van deze nota wordt beoogd een einde te maken aan de versnippering in handhavingsnota s binnen de verschillende beleidsvelden. Voortaan zal er nog maar één handhavingsnota voor deze beleidsvelden (APV, bouwen etc.) worden opgesteld en daarop gebaseerd één handhavingsuitvoeringsprogramma. Hoewel er al in de geest van de handhavingsnota wordt gewerkt, is er nog geen integraal uitvoeringsprogramma vastgesteld. De reden is dat deugdelijke afstemming intern en met externe partners meer tijd kost dan was voorzien. Gezien de vertraging zal de uitvoering in 2017 plaats gaan vinden. Daar waar noodzakelijk zullen de ervaringen met het werken met het in de handhavingsnota vastgelegde beleid worden geëvalueerd. Nieuwe ontwikkelingen: k. Omgevingsdienst: vanwege de invoering van de Wet Vergunningen, Toezicht en Handhaving is de gemeente genoodzaakt om deel te gaan nemen aan een Omgevingsdienst via een gemeenschappelijke regeling. Op dit moment is er een dienstverleningsovereenkomst met de Omgevingsdienst IJmond. Er vinden oriënterende gesprekken plaats met de Omgevingsdienst IJmond en de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Vanwege de ligging van de gemeente Waterland (aangrenzend aan de gemeente Amsterdam, die deelneemt aan de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied) is het juridisch mogelijk om een keuze te maken tussen deze twee omgevingsdiensten. Verwacht wordt dat er in het vierde kwartaal van 2016 een raadsvoorstel kan worden ingediend. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 20 van 70

21 Financiële mutaties 2 e IBU Omschrijving Mutaties begroting 2016 Baten Saldo Geraamd resultaat vóór 2e IBU 2016* Technische correcties Nr. Onderdeel Omschrijving Economische aangelegenheden Gebiedsontwikkeling Autonome ontwikkelingen Nr. Onderdeel Omschrijving Bouw- en woningtoezicht Economische aangelegenheden Gebiedsontwikkeling Loonkosten VROM Nieuw beleid Nr. Onderdeel Omschrijving Loonkosten VROM Totaal mutaties 2e IBU 2016 Geraamd resultaat na 2e IBU 2016 *Stand tot en met raadsvergadering 30 juni Toelichting technische correcties 8. Programmaonderdeel Economische aangelegenheden De verlaging van de lasten wordt veroorzaakt doordat er een deel van het budget voor het baggeren jachthaven Hemmeland wordt ingezet voor het baggeren van de binnenhaven Monnickendam, zie programmaonderdeel Openbare ruimte, punt Programmaonderdeel Gebiedsontwikkeling De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat er subsidies inzake Grote kerk en Speeltoren zijn ontvangen die te maken hebben met het gebouwenbeheer en worden vervolgens middels een dotatie aan de voorzieningen gebouwenbeheerplan administratief verwerkt. Baten De verhoging van de baten wordt veroorzaakt doordat er subsidies inzake Grote kerk en Speeltoren zijn ontvangen die te maken hebben met het gebouwenbeheer en worden vervolgens middels een dotatie aan de voorzieningen gebouwenbeheerplan administratief verwerkt. Toelichting autonome ontwikkelingen 10. Programmaonderdeel Bouw- en woningtoezicht De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat op basis van de werkelijke kosten van de afgelopen jaren kosten voor constructieberekening dit jaar worden bijgesteld. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 21 van 70

22 Baten De verhoging van de baten wordt veroorzaakt doordat de verwachting is dat dit jaar meer WABO omgevingsvergunningen worden uitgegeven dan gepland. 11. Programmaonderdeel Economische aangelegenheden De verlaging van de lasten wordt veroorzaakt doordat na het uitvoeren van de baggerwerkzaamheden van de havens er naar verwachting middelen over blijven van het eerder beschikbaar gestelde budget (begrotingswijziging 17 december 2015 in verband met Visie jachthaven Hemmeland, dossier 336). Voorgesteld wordt dit verwachte restant budget op dit programmadeel af te ramen en dus niet te onttrekken uit de algemene reserve (zie programmaonderdeel Mutaties algemene reserve, punt 47), zoals eerder in het raadsbesluit van 17 december 2015 was voorgesteld. Daarnaast stijgen de lasten doordat er budget noodzakelijk is voor het uitvoeren van asbestsanering van diverse gebouwen op jachthaven Hemmeland. Deze middelen worden onttrokken uit de algemene reserve (zie programmaonderdeel Mutaties algemene reserve, punt 47). Baten De verlaging van de baten wordt veroorzaakt doordat er lagere inkomsten zijn van jachthaven Hemmeland. Daarnaast stijgen de baten doordat er meer opbrengsten worden ontvangen inzake een vergoeding voor de inzet van personeel en de vergoeding voor elektriciteit mbt de jachthaven Hemmeland. 12. Programmaonderdeel Gebiedsontwikkeling De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat: Er kosten worden gemaakt inzake het project Waterrobuust. Tegenover deze kosten staan inkomsten van deelnemende partijen, waardoor het effect per saldo bedraagt. Echter op deze post moeten wel separaat de lasten worden begroot. Er een subsidie voor planmatig onderhoud aan de Waegh is ontvangen. Deze inkomsten worden toegevoegd aan de voorziening gebouwenbeheer. Per saldo geen effect. Daarnaast dalen de lasten doordat dit jaar er geen controlekosten worden gemaakt voor stedelijke vernieuwing. Baten De verhoging van de baten wordt veroorzaakt doordat: Er inkomsten zijn ontvangen inzake opgelegde verbeurde dwangsommen. Er inkomsten worden ontvangen van deelnemende partijen inzake het project Waterrobuust. Er een subsidie is ontvangen voor planmatig onderhoud aan de Waegh. Deze inkomsten worden toegevoegd aan de voorziening gebouwenbeheer. Per saldo geen effect. 13. Programmaonderdeel Loonkosten VROM De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat: Het ABP de premie voor ex-werknemers over 2014/2015 in rekening heeft gebracht. Hiermee is in de begroting geen rekening gehouden. Daarnaast is een honorarium in rekening gebracht wegens begeleiding van het proces met een ex-werknemer. Een nieuwe medewerker is aangesteld als BHV-er en hiervoor een vergoeding krijgt. Daarnaast dalen de lasten doordat met ingang van 1 juli 2016 de consignatiedienst van een medewerker is beëindigd. Baten De verhoging van de baten wordt veroorzaakt doordat er een vergoeding is ontvangen wegens zwangerschap van een medewerkster. Toelichting nieuw beleid 14. Programmaonderdeel Loonkosten VROM De verhoging van de lasten wordt veroorzaakt doordat de wetgeving omtrent de uitbetaling van het vakantiegeld is gewijzigd. Het vakantiegeld voor de 2 e helft van 2016 wordt gereserveerd. Tweede integrale begrotingsupdate 2016 (2 e IBU 2016) Pagina 22 van 70