Inhoud. Inleiding 1. Roken in de onderneming

Transcriptie

1 Inhoud Inleiding 1 Hoofdstuk I. Antitabaksbeleid als topprioriteit 3 I. Gezondheidsrisico 3 A. Kerncijfers 3 B. Discussies vermijden op bedrijfsniveau 3 II. Antitabaksbeleid als topprioriteit 3 Hoofdstuk II. Beleid inzake tabaksgebruik 5 I. Definitie 5 II. Vijf bestanddelen 5 III. Eerste bestanddeel Afdwingbare en regulerende maatregelen 5 A. Hoffelijkheidsbeleid? 5 B. Duidelijke verbodsbepalingen uitwerken 6 C. Evenwichtig rookbeleid 6 D. Maatregelen ter ondersteuning van rokers 6 E. Afdwingbaarheid 7 IV. Tweede bestanddeel Het gebruik van rookwaren 7 V. Derde bestanddeel De werkplaats 7 A. Definitie 7 B. Absoluut rookverbod 9 VI. Vierde bestanddeel De arbeidsovereenkomst 9 VII. Vijfde bestanddeel Het welzijn 10 A. Algemeen Welzijnswet Vaststelling 11 B. Doelgroep 11 Hoofdstuk III. Verplichtingen van de werkgever 13 I. Algemeen 13 II. Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 betreffende de bescherming van de werknemers tegen tabaksrook 13 A. Doelstelling 13 B. Wie? 14 C. Uitzonderingen Gesloten plaatsen waar voedingsmiddelen en/of dranken ter consumptie aangeboden worden en waar het toegelaten is te roken 14 a. Situatie vanaf 1 januari b. Situatie vanaf 1 januari Roken in de onderneming V

2 ROKEN IN DE ONDERNEMING c. Personeel? 17 d. Horecazaken De als privé-vertrekken te beschouwen gesloten plaatsen van alle instellingen van maatschappelijke dienstverlening en van de gevangenissen, waar de bewoners en niet-bewoners onder welbepaalde voorwaarden mogen roken De privé-woningen Thuisarbeid 18 D. De werkruimte en sociale voorzieningen Werkruimte 18 a. Binnen of buiten 18 b. Voorbeelden Sociale voorzieningen Voertuigen 20 a. Rookverbod 20 b. Woon-werkverkeer 21 c. Eerste voorwaarde 21 d. Tweede voorwaarde 21 e. Derde voorwaarde 21 f. Bedrijfsvoertuigen 22 E. Rookkamer Doel Vrije keuze Bestemming en inrichting Advies preventiecomité Toegang Ongelijke behandeling 24 a. Eerste interpretatie 24 b. Tweede interpretatie Rookkamer, een nuttig alternatief? 25 F. Derden 26 III. Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk 26 A. Algemeen 26 B. Het analyseren van het risico Bewezen risico Federaal plan Verslag bij K.B. 19 januari Besluit 29 C. Het voorkomen van het risico 29 D. Het bestrijden van risico s bij de bron 29 E. Voorlichting 30 VI Kluwer

3 INHOUD IV. Het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 inzake welzijnsbeleid 30 A. Dynamisch risicobeheersingssysteem 30 B. Risicoanalyse 30 C. Preventiemaatregelen 31 D. Globaal preventieplan 31 V. Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli VI. De Wet van 11 juni 2002 betreffende de bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk 32 A. Pesterijen volgens de Wet 32 B. Verschillende situaties 32 Hoofdstuk IV. Recht van de werkgever 33 I. Algemeen 33 A. Instructierecht 33 B. Dynamisch risicobeheersingssysteem 33 II. Concrete maatregelen 34 A. Gedogen of verbieden Principe Verbieden Gedogen 35 B. Beperkingen in de tijd Theorie Voorbeelden 36 C. Beperkingen in de ruimte 36 D. Personele beperkingen 36 III. De bron 37 A. Keuze van de rechtsbron 37 B. De collectieve arbeidsovereenkomst : grootste rechtskracht, moeizaamste onderhandeling 37 C. De individuele arbeidsovereenkomst : individuele goedkeuring 38 D. Het arbeidsreglement : specifieke wijzigingsprocedure 38 E. Het eenzijdig instructierecht : rookbeleid op maat 39 Hoofdstuk V. De verplichtingen van de werknemers 41 I. De instructies van de werkgever naleven 41 A. Afdwingbaarheid 41 B. Actieve bijstandsplicht 42 II. Overtredingen 42 A. Arbeidsreglement 42 B. Soorten sancties 42 C. Ontslag om dringende reden 43 Roken in de onderneming VII

4 ROKEN IN DE ONDERNEMING III. Aansprakelijkheid 43 A. Persoonlijke aansprakelijkheid 43 B. Strafrechtelijke verantwoordelijkheid 44 Hoofdstuk VI. Bedrijfsrisico's 45 I. Noodzaak 45 II. Schema impact welzijnsfenomenen 45 A. Individueel risico 45 B. Collectief risico 46 C. Bedrijfsrisico 46 D. Frequentie 46 E. Financiële impact 47 Hoofdstuk VII. Financiële impact 49 I. Gezondheidskost 49 A. Ziekterisico verdubbeld 49 B. Wettelijk gewaarborgd loon Berekening Eén vijfde Formule 50 C. Conventioneel gewaarborgd loon Aanvullende loongarantie Formule 50 D. Verhoogde bijdragen inzake aanvullende ziekteverzekering 51 II. Afwezigheidskost 51 A. Roker Rookpauzes Kostprijs per sigaret Afwezigheid op jaarbasis Formule 52 B. Niet-roker 53 III. Infrastructurele kost 53 A. Extra ruimte en verluchting 53 B. Voorbeelden 53 IV. Burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de werkgever 54 A. Schadeclaims 54 B. Fout van de werkgever 54 C. Causaliteit fout en schade 55 V. Strafrechtelijke aansprakelijkheid 56 VI. Reputatierisico 56 VIII Kluwer

5 INHOUD Hoofdstuk VIII. Implementatie rookbeleid via preventiecomité 57 I. Procedure 57 II. Voorafgaand advies 57 III. Bijkomende toelichtingen 58 IV. Rookkamer 58 V. Informatie en opleiding 58 Hoofdstuk IX. Financiële tegemoetkomingen aan rokers die stoppen 59 I. Algemeen 59 A. Succes 59 B. Kost eigen aan de werkgever 59 a. Rookbeperkende maatregelen 59 b. Reële kosten 59 II. Concreet schema 60 A. Toepassingsvoorwaarden 60 B. Voorbeeld 61 Hoofdstuk X. Stappenplan antirookbeleid 63 I. Fase 1 Bedrijfsdoelstelling 63 A. Verbod 63 B. Doelstellingen 63 II. Fase 2 Ontwerp 63 A. Concrete uitvoering 63 B. Inhoud 64 III. Fase 3 Overleg 65 A. Verplicht overleg in het preventiecomité Preventieadviseur Debat Toelichting advies 65 B. Ander overleg 66 IV. Fase 4 Beslissing 66 A. Mededeling aan het preventiecomité 66 B. Eventueel akkoord 66 V. Fase 5 Implementatie 66 VI. Fase 6 Opvolging en naleving 67 VII. Fase 7 Aanpassing 67 Besluit 69 Bibliografie 71 I. Literatuur 71 II. Wetgeving 71 Roken in de onderneming IX

6 ROKEN IN DE ONDERNEMING III. Links kerngetallen 72 IV. Andere links 72 Bijlagen 73 I. Onderzoeksresultaten op bedrijfsniveau Algemeen Referentiegroep Basisstelling Werkomgeving met verschillende personen Bijzondere ruimtes eisen bijzondere maatregelen Vergaderingen Intenties van de werknemers Hinder Secundaire afwezigheidkost Rokers op de werkplaats Voornemens van de rokers 76 II. Wetteksten 77 A. Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, B.S. 22 augustus B. Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, B.S. 18 september C. Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, B.S. 31 maart D. Koninklijk Besluit van 3 mei 1999 betreffende de opdrachten en de werking van de comites voor preventie en bescherming op het werk, B.S. 10 juli E. Koninklijk Besluit van 28 mei 2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers, B.S. 16 juni F. Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 betreffende de bescherming van de werknemers tegen tabaksrook, B.S. 2 maart 2005 (eerste uitg.) 91 G. Koninklijk Besluit van 13 december 2005 tot het verbieden van het roken in openbare plaatsen, B.S. 22 december X Kluwer