Preventief alcoholen drugsbeleid in de onderneming
|
|
- Simon van der Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Preventief alcoholen drugsbeleid in de onderneming mei - juni 2009 Juridisch luik CAO n 100 & Praktische topics Sabien Lemaire senior juridisch adviseur ADMB Studiedienst 1
2 3 Inhoud CAO n 100 Praktische topics testen mogelijke maatregelen arbeidsongeval en dronkenschap aansprakelijkheid casus: bedrijfsfeest CAO n 100 2
3 5 Situering Interprofessioneel Akkoord responsabiliseren werkgevers en werknemers collectief alcohol- en drugsbeleid nodig, gericht op: preventie regels inzake gebruik alcohol en drugs op het werk procedures bij aanpakken problematisch gedrag procedures inzake al dan niet aangekondigde testen hulpverlening en bijstand 6 Draagwijdte Preventie met focus op prestaties disfunctioneren op het werk ten gevolge van alcohol-, drugs- en medicatiegebruik bespreekbaar maken, voorkomen en verhelpen verminderde, veranderde arbeidsprestaties eenvoudiger vast te stellen dan achterliggend probleem van alcohol- en drugsgebruik 3
4 7 Draagwijdte Kader-CAO uitwerking van minimaal kader waaraan preventief alcohol- en drugsbeleid moet voldoen voldoende ruimte voor persoonlijke invulling door werkgever bevoegdheid bij bedrijven zelf 8 Draagwijdte Preventief alcohol- en drugsbeleid kadert in het globaal personeelsbeleid opvolgen, bespreken en evalueren van functioneren werknemers het integraal gezondheids- en veiligheidsbeleid goed gestructureerd welzijnsbeleid met toepassing van algemene preventiebeginselen (cf. artikel 5 Welzijnswet 4/8/1996) 4
5 9 Draagwijdte Vier mogelijke pijlers als basis voorlichting en vorming concrete regels rond beschikbaarheid en gebruik van alcohol en drugs procedures bij acuut en chronisch misbruik hulpverlening 10 Draagwijdte Algemene consensus is essentieel goede communicatie en groot draagvlak via ruime beleidsgroep preventiediensten, comité voor preventie en bescherming op het werk, ondernemingsraad, syndicale delegatie, hiërarchische lijn, werknemers individueel 5
6 11 Toepassingsgebied Elke werkgever privésector ook indien slechts 1 werknemer in dienst (nog) niet openbare sector en vrij onderwijs Elke werknemer verschillen kunnen naargelang de doelgroep 12 Verplichtingen werkgever Tegen uiterlijk 1 april 2010 Voeren preventief alcohol- en drugsbeleid gefaseerd en aangepast aan de grootte van de onderneming de aard van de activiteiten (bv. horeca) de specifieke risico s eigen aan die activiteiten de specifieke risico s eigen aan bepaalde groepen van personen (bv. werknemers met een veiligheidsfunctie, vrachtwagenbestuurders, ) 6
7 13 Preventief alcohol- en drugsbeleid Eerste fase = verplicht Uitgangspunten en doelstellingen bepalen met uitwerking beleids- en intentieverklaring 1. oprichten van een stuurgroep (samenstelling en opdracht) 2. voorbereiding (opmaken van een stand van zaken) 3. opstellen beleids- en intentieverklaring 4. opname in arbeidsreglement (zonder wijzigingsprocedure) 14 Preventief alcohol- en drugsbeleid Eerste fase = verplicht Beleidsverklaring werkgever in brede consensus met comité voor preventie en bescherming op het werk en ondernemingsraad bij ontstentenis, de vakbondsafvaardiging bij ontstentenis, de werknemers individueel 7
8 15 Preventief alcohol- en drugsbeleid Tweede fase = facultatief Verdere uitwerking van eerste fase regels m.b.t. beschikbaarheid op het werk (of niet) van alcohol binnenbrengen van alcohol en drugs werkgerelateerd gebruik van alcohol en drugs procedures bij vaststelling disfunctioneren of overtreden voorgaande regels (bv. testen) werkwijze en procedure bij werkonbekwaamheid werknemer (vervoer naar huis, kosten, begeleiding, ) 16 Preventief alcohol- en drugsbeleid Tweede fase = facultatief Werkgever in brede consensus met comité voor preventie en bescherming op het werk en ondernemingsraad bij ontstentenis, de vakbondsafvaardiging bij ontstentenis, de werknemers individueel Wijzigingsprocedure arbeidsreglement hier wel te volgen 8
9 17 Testen alcohol- of drugsgebruik Wanneer door de werkgever? na collectief akkoord tussen werkgever en werknemers (tweede fase) enkel met oog op preventie (nagaan of werknemer geschikt is werk uit te voeren) steeds toestemming werknemer nodig niet gericht op rechtstreekse sanctionering maakt enkel deel uit van globale beoordeling van de werknemer (nog andere indicatoren nodig) 18 Testen alcohol- of drugsgebruik Uitwerking in tweede fase aard van de testen doelgroep van werknemers die aan de testen kunnen onderworpen worden te volgen procedures bevoegde personen voor afnemen testen tijdstippen waarop kan getest worden mogelijke gevolgen bij positief testresultaat 9
10 19 Testen alcohol- of drugsgebruik Onderscheid niet testen o.b.v. wet van 28/01/2003 betreffende de medische onderzoeken gebeuren door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer wel niet-geijkte testen gebeuren door de werkgever (of door hem aangeduid persoon) ademtesten, psychomotorische testen, vaardigheidsproeven en eenvoudige reactietesten enkel positieve of negatieve indicatie, geen zekerheid over de intoxicatie 20 Preventief alcohol- of drugsbeleid Advies en medewerking preventieen beschermingsdiensten samenwerking met interne en externe diensten voor preventie en bescherming op het werk 10
11 21 Preventief alcohol- en drugsbeleid Voorlichting werknemers informatieverplichting van de werkgever nodige info en opleiding aan leden hiërarchische lijn en werknemers over uitvoering van het preventiebeleid via arbeidsreglement of eventuele andere communicatiemiddelen passende instructies inzake opdrachten, verplichtingen, verantwoordelijkheden en middelen 22 Preventief alcohol- en drugsbeleid Verplichtingen hiërarchische lijn uitvoeren beleid werkgever binnen hun bevoegdheid en op hun niveau voorstellen en adviezen formuleren onderzoeken en maatregelen treffen bij ongevallen te wijten aan disfunctioneren advies inwinnen interne/externe dienst waken over naleving instructies beleid rol opnemen in de procedures en bij werkonbekwaamheid 11
12 23 Preventief alcohol- en drugsbeleid Verplichtingen werknemers naar eigen vermogen positief meewerken aan beleid zich houden aan de regels verwittigen bij onregelmatigheden en gevaar bijstand verlenen aan de werkgever en interne/externe diensten 24 Preventief alcohol- en drugsbeleid Rol preventieadviseur knipperlichtfunctie info aan werknemer over mogelijkheden tot bijstand op niveau van de onderneming info over mogelijkheid zich te wenden tot behandelend geneesheer of gespecialiseerde diensten/instellingen kan zelf contact opnemen met externe hulpverlener onder voorbehoud van akkoord werknemer 12
13 25 Preventief alcohol- en drugsbeleid Evaluatie door werkgever regelmatig overleg tussen werkgever en leden hiërarchische lijn en interne/externe dienst Raadpleging door werkgever comité voor preventie en bescherming via evaluatie dynamisch risicobeheersingssysteem schriftelijk globaal preventieplan schriftelijk jaarlijks actieplan Praktische topics 13
14 Testen 28 Testen Onderscheid testen in kader van KB 28 mei 2003 (KB Gezondheidstoezicht Werknemers) enkel door de preventieadviseur arbeidsgeneesheer testen buiten KB 28 mei 2003 kan ook door de werkgever 14
15 29 Testen In kader van KB 28 mei 2003 Welke werknemers? veiligheidsfunctie functie met verhoogde waakzaamheid activiteit met bepaald risico activiteit verbonden aan voedingswaren 30 Testen In kader van KB 28 mei 2003 Preventieadviseur-arbeidsgeneesheer gebonden aan beroepsgeheim diagnose beperkt zich tot: arbeidsgeschikt, of arbeidsongeschikt (tijdelijk of definitief) met ziekteverlof sturen 15
16 31 Testen In kader van KB 28 mei 2003 Alcohol en drugstest mogelijk? Test moet relevant en proportioneel zijn -> indien klinisch onderzoek geen uitsluitsel geeft kan urine- of bloedonderzoek verantwoord zijn Enkel indien hiermee een contra-indicatie voor beoogde werkpost kan worden aangetoond Bij weigering: verbod tewerk te stellen 32 Testen Buiten KB 28 mei 2003 Testen door preventieadviseurarbeidsgeneesheer (PA-AG) indien belangrijk voor functie en mits akkoord werknemer In de praktijk werkgever stelt alcoholprobleem vast en stelt hulplijn voor via bezoek aan PA-AG werknemer wordt geroepen door PA-AG werknemer heeft geen alternatief -> ontslag 16
17 33 Testen Buiten KB 28 mei 2003 Testen door de werkgever enkel indien concrete maatregelen in tweede fase verder werden uitgewerkt (cf. supra) regels over testen moeten in arbeidsreglement o.m. aard van de testen, personen bevoegd tot testen, beoogde werknemers, controletijdstippen, de mogelijke gevolgen van een positief resultaat 34 Testen Buiten KB 28 mei 2003 Testen door de werkgever toereikend, ter zake dienend en niet overmatig mits telkens voorafgaande toestemming werknemer mag geen aanzet geven tot discriminatie enkel nagaan of de werknemer geschikt is om zijn werk uit te voeren resultaat mag enkel gebruikt worden in kader van functioneren en niet om te bestraffen geen verwerking resultaten in een bestand als persoonsgegevens 17
18 35 Testen Buiten KB 28 mei 2003 Invoering alcoholslots in bedrijfswagens, bij gebruik gevaarlijke machines Kan voorzover uitgewerkt in tweede fase van alcohol- en drugsbeleid Mits nodige omzichtigheid in kader wet op de privacy legitiem doel, proportioneel, en transparant Mogelijke maatregelen 18
19 37 Mogelijke maatregelen Toegang tot werkvloer ontzeggen? Algemene principes 1. werkgever moet werknemer van arbeid voorzien 2. werkgever moet welvoeglijkheid in acht doen nemen 3. werkgever zorgt ervoor dat arbeid in behoorlijke en veilige omstandigheden plaatsvindt 38 Mogelijke maatregelen Toegang tot werkvloer ontzeggen? Verbod tot werken opleggen, kan indien: 1. storend gedrag werknemer, of 2. onveilig gedrag werknemer, of 3. onrendabel gedrag werknemer 19
20 39 Mogelijke maatregelen Toegang tot werkvloer ontzeggen? Betrokkene niet zomaar naar huis sturen eerst laten rusten op bedrijf naar huis laten brengen (taxi, ) Geen recht op gewaarborgd dagloon Geen recht op gewaarborgd loon Quid bij agressie? politie 40 Mogelijke maatregelen Disciplinaire of pecuniaire sancties bij disfunctioneren Moeten verplicht in het arbeidsreglement worden opgenomen anders niet afdwingbaar Uiterlijk 1 ste werkdag volgend op de inbreuk ter kennis brengen van de WN (zoniet: nietig) 20
21 41 Mogelijke maatregelen Disciplinaire of pecuniaire sancties bij disfunctioneren Waarschuwing (mondeling schriftelijk) Aangetekende ingebrekestelling Schorsing arbeidsovereenkomst zonder loon Geldboete (max. 1/5 dagloon + moet aangewend worden ten voordele van het bedrijf) Gewoon ontslag (cf. rsprk: belang dat werkgever kan aantonen dat hulp PA-AG werd geweigerd) Ontslag om dringende reden 42 Mogelijke maatregelen Ontslag om dringende reden Ernstige tekortkoming die elke professionele samenwerking tussen werkgever en werknemer onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt actie binnen 3 werkdagen Feitelijke discussie waarbij men rekening kan houden met o.m.: antecedenten hoedanigheid van werknemer (scholingsniveau, functie, onderscheid leidinggevende en anderen) houding werknemer in het verleden 21
22 43 Mogelijke maatregelen Ontslag om dringende reden Dronkenschap of drugsverslaving op het werk omstandigheden die in de richting gaan van een fout: herhaalde feiten, schade aan de WG, alcohol in het verkeer, in uitzonderlijke gevallen wordt verslaving erkend als ziekte => geen dringende reden 44 Mogelijke maatregelen Ontslag om dringende reden Bewijzen voor het vaststellen van disfunctioneren strafbare feiten: optie om strafklacht neer te leggen bvb. alcoholintoxicatie in het verkeer fouillering: enkel door private bewakingsfirma en in bepaalde omstandigheden (CAO nr. 89 NAR) camerabewaking: voorwaarden vastgelegd in CAO nr. 68 NAR 22
23 45 Mogelijke maatregelen Ontslag om dringende reden Bewijzen voor het vaststellen van disfunctioneren detectiveverslag: feitelijk vermoeden, hoogstens begin van bewijs politiediensten inschakelen voor strafbare feiten meest courante bewijsmiddel: schriftelijk bewijs betrokkene erkent de feiten op papier schriftelijke verklaring van getuigen (= begin van bewijs), bij getuigenverhoor voor de rechtbank onder eed (= wel bewijs) Arbeidsongeval en dronkenschap Aansprakelijkheid Casus bedrijfsfeest 23
24 47 Arbeidsongeval en dronkenschap Dronkenschap sluit kwalificatie arbeidsongeval niet uit Dronkenschap belet in principe ook niet dat er recht is op arbeidsongevallen-uitkeringen tenzij kan aangetoond worden dat er geen sprake is van plotse gebeurtenis door dronkenschap Dronkenschap belet in principe ook niet dat er recht is op gewaarborgd loon tenzij zware fout kan aangetoond worden 48 Arbeidsongeval en dronkenschap Onderscheid aansprakelijkheid arbeidsongeval tijdens uitvoering van de arbeidsovereenkomst arbeidswegongeval 24
25 49 Arbeidsongeval tijdens uitvoering arbeidsovereenkomst Burgerrechtelijke aansprakelijkheid Werkgever Artikel 1384 B.W.: de WG is aansprakelijk voor schade aan derden, veroorzaakt door zijn aangestelden terugvordering van werknemer kan (cf. infra) Werknemer Burgerrechtelijke immuniteit (artikel 18 W.A.O.) enkel aansprakelijk voor bedrog, zware fout of gewoonlijk lichte fout dronkenschap is doorgaans een zware fout (duidelijk bepalen in arbeidsreglement) 50 Arbeidsongeval tijdens uitvoering arbeidsovereenkomst Strafrechtelijke aansprakelijkheid Werkgever niet aansprakelijk voor misdrijf werknemer opmerking: medeplichtigheid werkgever ziet alcoholprobleem maar doet niets Werknemer werknemer is steeds aansprakelijk voor eigen misdrijf 25
26 51 Arbeidswegongeval Burgerrechtelijke aansprakelijkheid Werkgever niet aansprakelijk artikel 1384 B.W. geldt hier niet Werknemer steeds aansprakelijk burgerlijke immuniteit van artikel 18 W.A.O. geldt hier niet 52 Arbeidswegongeval Strafrechtelijke aansprakelijkheid Werkgever niet aansprakelijk Werknemer steeds aansprakelijk 26
27 53 Casus: bedrijfsfeest Gelijkstelling met arbeidsongeval Onderscheid aansprakelijkheid: ongeval op het feest ongeval op weg naar of van het feest 54 Casus: bedrijfsfeest Ongeval op het feest Burgerrechtelijke aansprakelijkheid werkgever artikel 1384 B.W. (cf. supra) eventueel bijkomend burgerrechtelijk aansprakelijk o.b.v. artikel 1382 B.W. eigen fout werkgever (overtreding zorgvuldigheidsnorm), causaal verband tussen fout werkgever en schade (moeilijk bewijs) werknemer artikel 18 W.A.O. (cf. supra) 27
28 55 Casus: bedrijfsfeest Ongeval op het feest Strafrechtelijke aansprakelijkheid werkgever niet aansprakelijk (cf. supra) eventueel toch aansprakelijk als medeplichtige aanzet tot drinken werknemer persoonlijk aansprakelijk 56 Casus: bedrijfsfeest Ongeval op weg naar/van feest Burgerrechtelijke aansprakelijkheid werkgever niet aansprakelijk opletten artikel 1382 B.W. eigen fout werkgever (overtreding zorgvuldigheidsnorm), causaal verband tussen fout werkgever en schade (moeilijk bewijs) werknemer zelf aansprakelijk 28
29 57 Casus: bedrijfsfeest Ongeval op weg naar/van feest Strafrechtelijke aansprakelijkheid werkgever niet aansprakelijk tenzij medeplichtigheid aanzet tot drinken dronken werknemer laten rijden werknemer persoonlijk aansprakelijk 29
PREVENTIEF ALCOHOL- EN DRUGSBELEID
Alcohol en drugsbeleid in de ondernemingen PRINCIPE Werknemers of uitzendkrachten die op het werk alcohol en drugs gebruiken of onder invloed ervan zijn kunnen de veiligheid, de gezondheid en het welzijn
Nadere informatieBelang van het implementeren van een alcohol- en drugsbeleid. Sabine Stevens Preventieadviseur psychosociale aspecten
Belang van het implementeren van een alcohol- en drugsbeleid Sabine Stevens Preventieadviseur psychosociale aspecten Wist u dat? Het aantal probleemdrinkers bij de beroepsbevolking wordt geschat op 5 tot
Nadere informatieCOLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 100 VAN 1 APRIL 2009 BETREFFENDE HET VOEREN VAN EEN PREVENTIEF ALCOHOL- EN DRUGSBELEID IN DE ONDERNEMING
COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 100 VAN 1 APRIL 2009 BETREFFENDE HET VOEREN VAN EEN PREVENTIEF ALCOHOL- EN DRUGSBELEID IN DE ONDERNEMING ------------------------ VERSLAG -------------- In het interprofessioneel
Nadere informatieCOLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 100 -------------------------------------------------------------------------
COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 100 ------------------------------------------------------------------------- Zitting van woensdag 1 april 2009 ---------------------------------------------- COLLECTIEVE
Nadere informatieOnderwerp. CAO nr. 100 betreffende een preventief alcohol- en drugsbeleid in de onderneming. Datum. 1 april 2009. Copyright and disclaimer
Onderwerp CAO nr. 100 betreffende een preventief alcohol- en drugsbeleid in de onderneming Datum 1 april 2009 Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen
Nadere informatieHoe ver reikt het controlerecht?
Sterke drank, zwak werk 25-6-2015 2015 Hildegard Schmidt Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale asbl Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk
Nadere informatiereventief alcohol- en drugsbeleid binnen de onderneming
Instituut voor de autocar ar en de autobus v.z.w. 1 Institut pour l autocar ar et l autobus a.s.b.l. reventief alcohol- en drugsbeleid binnen de onderneming CAO n 100 P R E V E N T I E F A L C O H O L
Nadere informatieHoe zet ik een alcohol- en drugpreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers
WG Hoe zet ik een alcohol- en drugpreventiebeleid op in mijn onderneming? Informatiebrochure voor werkgevers Wist u dat...? Het aantal probleemdrinkers bij de beroepsbevolking wordt geschat op 5 tot 10%.
Nadere informatieDepartement Psychosociale Aspecten
Departement Psychosociale Aspecten (bron FOD) Model 1 : beleidsverklaring waarbij de onderneming ervoor kiest om het alcohol- en drugsbeleid niet verder uit te werken (zie Art. 3, 3 en 4 van het KB van
Nadere informatieA D V I E S Nr Zitting van vrijdag 10 oktober
A D V I E S Nr. 1.655 ------------------------------ Zitting van vrijdag 10 oktober 2008 ----------------------------------------------- Een alcohol- en drugbeleid in de onderneming x x x 2.213-1 Blijde
Nadere informatieAlcohol en drugbeleid
Alcohol en drugbeleid Probleemstelling Er waren in de organisatie verschillende meldingen van problemen rond drankmisbruik. Het arbeidsreglement was niet voldoende uitgewerkt om tot een duidelijke aanpak
Nadere informatieAlcohol en drugsbeleid van de VGC
Alcohol en drugsbeleid van de VGC p. 45 Een beleid? Het alcohol en drugsbeleid van de VGC geldt voor iedereen en past in het globaal personeels, gezondheids en veiligheidsbeleid. Opzet ervan is preventief
Nadere informatieAlcohol- en drugsbeleid in jouw onderneming?
Alcohol- en drugsbeleid in jouw onderneming? // Een handboek voor de toepassing van CAO nummer 100 betreffende een preventief alcohol- en drugsbeleid Algemene Centrale ABVV Hoogstraat 26-28 1000 Brussel
Nadere informatieCOLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 72 VAN 30 MAART 1999 BETREFFENDE HET BELEID TER VOORKOMING VAN STRESS DOOR HET WERK -------------------
COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 72 VAN 30 MAART 1999 BETREFFENDE HET BELEID TER VOORKOMING VAN STRESS DOOR HET WERK ------------------- Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
Nadere informatieONTHAAL EN BEGELEIDING VAN BEGINNENDE WERKNEMERS
ONTHAAL EN BEGELEIDING VAN BEGINNENDE WERKNEMERS Nadine Gilis juriste FOD werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Directie humanisering van de arbeid Afdeling normen Doelstelling De mogelijkheden van
Nadere informatieGEMEENSCHAPPELIJK COMITÉ VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING AAN DE HAVEN VAN ANTWERPEN ALCOHOL- EN DRUGSBELEID
GEMEENSCHAPPELIJK COMITÉ VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING AAN DE HAVEN VAN ANTWERPEN Brouwersvliet 33 Bus 7 2000 ANTWERPEN 1 VEILIGHEIDSBERICHTEN 5 SEPTEMBER 2007 ALCOHOL- EN DRUGSBELEID Binnen het Gemeenschappelijk
Nadere informatieNIEUWE REGELS VOOR DE RE-INTEGRATIE VAN ARBEIDS- ONGESCHIKTE WERKNEMERS
e-doc NIEUWE REGELS VOOR DE RE-INTEGRATIE VAN ARBEIDS- ONGESCHIKTE WERKNEMERS 2 De werkgever is verplicht eerst na te gaan of de werknemer binnen de onderneming nog aangepast of ander werk kan doen. 3
Nadere informatieBehandeld door Commissie Medisch Toezicht Commissie Risicobeheer - werkgroep ad hoc (2007-2009)
I. Wettelijke basis CAO nr. 100 alcohol- en drugbeleid op het werk. In het Staatsblad van 13 juli 2009 verscheen het KB dat de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) nr. 100 van 1 april 2009 over een preventief
Nadere informatieInhoud. Inleiding 1. Roken in de onderneming
Inhoud Inleiding 1 Hoofdstuk I. Antitabaksbeleid als topprioriteit 3 I. Gezondheidsrisico 3 A. Kerncijfers 3 B. Discussies vermijden op bedrijfsniveau 3 II. Antitabaksbeleid als topprioriteit 3 Hoofdstuk
Nadere informatiePreventie als basis voor een alcohol- en drugbeleid in het bedrijf. Pleidooi voor een actief fase 2 -beleid op de werkvloer
Preventie als basis voor een alcohol- en drugbeleid in het bedrijf Pleidooi voor een actief fase 2 -beleid op de werkvloer Marc TACK teamleider preventie CGG Eclips Gent ssies 2012-2013 Van waaruit? CGG
Nadere informatieFocus op het preventief alcohol- en drugbeleid
Preventie en wetgeving Focus op het preventief alcohol- en drugbeleid 2009/4 actualisatie januari 2013 Inhoud 1 Wettelijk kader...4 1.1 Referentie...4 1.2 Historiek...4 1.3 Een kader...6 1.4 Twee invalshoeken...6
Nadere informatieSENSIBILISERING M.B.T. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN AANSPRAKELIJKHEDEN WAT ZOU ER ALLEMAAL KUNNEN VERKEERD (AF)LOPEN?
SENSIBILISERING M.B.T. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN AANSPRAKELIJKHEDEN WAT ZOU ER ALLEMAAL KUNNEN VERKEERD (AF)LOPEN? Franky De Witte, Senior consultant veiligheid. Officiële versie 30 september 2010 INLEIDING
Nadere informatieUw verantwoordelijkheid bij een arbeidsongeval van een uitzendkracht
Uw verantwoordelijkheid bij een arbeidsongeval van een uitzendkracht Bron: Privésector: Wet 10 april 1971 Overheidssector: Wet 3 juli 1967 2 Soorten arbeidsongevallen Op de werkvloer/werf Van en naar het
Nadere informatieRe-integratie van arbeidsongeschikte werknemers
Re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers Nadine Gilis adviseur FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid 1 Re-integratie op een dubbel spoor 2 mogelijke
Nadere informatieRe-integratie van arbeidsongeschikte werknemers
Re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers Nadine Gilis Algemene Directie Humanisering van de Arbeid Pieter De Munck Regionale Directie Toezicht Welzijn op het werk Vlaams-Brabant & Limburg 1 Re-integratie
Nadere informatieOmgaan met het gebruik van alcohol en andere drugs op en rond het werk: de juridische regels
Omgaan met het gebruik van alcohol en andere drugs op en rond het werk: de juridische regels Isabel PLETS Assistente Arbeidsrecht, Vakgroep sociaal recht, UGent Advocaat, Lydian, Brussel Willy VAN EECKHOUTTE
Nadere informatieINHOUD. 1. Inleiding... 15
INHOUD 1. Inleiding... 15 2. Psychosociale risico s op het werk... 17 2.1. Stress op het werk... 19 2.2. Burn-out... 22 2.3. Ongewenst gedrag en conflicten... 23 2.3.1. Geweld op het werk... 23 2.3.2.
Nadere informatieRe-integratie van arbeidsongeschikte werknemers
Re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers Nadine Gilis adviseur FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid 1 Re-integratie op een dubbel spoor 2 mogelijke
Nadere informatie27 MAART KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK
27 MAART 1998. KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen,
Nadere informatieBELEIDSNOTA DRUGBELEID VAGGA
BELEIDSNOTA DRUGBELEID VAGGA INHOUD Inleiding 1. Waarom een drugbeleid? 2. Uitgangspunten 3. Regelgeving 4. Procedures 5. Hulpverlening 6. Vorming & Voorlichting 7. Evaluatie Inleiding In onze samenleving
Nadere informatiePsycho-sociaal beleid : Wetgeving & invulling
Psycho-sociaal beleid : Wetgeving & invulling 2 Psychosociale aspecten : subjectieve invulling van een objectief gegeven Michigan Model Kahn e.a., 1964 Persoonlijkheid Stressor Gebeurtenis Interpretatie
Nadere informatieEen preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven
Een preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven Marie-Claire Lambrechts Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs KU Leuven, Omgeving en Gezondheid Seminarie Gezondheid op de werkvloer, 22/2/18 Brussel
Nadere informatieINHOUD INLEIDING 11 AFDELING 1 OP WIE IS DE ARBEIDSONGEVALLENWET VAN TOEPASSING? 13 1. ALGEMEEN 13
INHOUD INLEIDING 11 AFDELING 1 OP WIE IS DE ARBEIDSONGEVALLENWET VAN TOEPASSING? 13 1. ALGEMEEN 13 2. WERKNEMERS DIE ONDER DE TOEPASSING VALLEN VAN DE WET VAN 27 JUNI 1969 OP DE MAATSCHAP- PELIJKE ZEKERHEID
Nadere informatieOmgaan met het gebruik van alcohol en andere drugs op en rond het werk: de juridische regels
Omgaan met het gebruik van alcohol en andere drugs op en rond het werk: de juridische regels Isabel PLETS Assistente Arbeidsrecht, Vakgroep sociaal recht, UGent Advocaat, Lydian, Brussel Willy VAN EECKHOUTTE
Nadere informatiePVI 22 maart 2018 Aansprakelijkheid en arbeidsveiligheid Sofie Heyndrickx. Intro Enkele cases Strafrechtelijke aansprakelijkheid
PVI 22 maart 2018 Aansprakelijkheid en arbeidsveiligheid Sofie Heyndrickx Ezelstraat 25 B-8000 Brugge T +32[0]50 33 82 91 F +32[0]50 47 16 59 advocaten@crivits-persyn.be Schema Intro Enkele cases Strafrechtelijke
Nadere informatieKB s 24 april 2014 Gezondheidstoezicht
KB s 24 april 2014 Gezondheidstoezicht GDPB 16/10/2014 gdpb@bz.vlaanderen.be www.bestuurszaken.be KB van 24 april 2014 tot wijziging van het KB van 27 maart 1998 betreffende de externe diensten voor preventie
Nadere informatieWetsontwerp tot aanvulling en wijziging van het Sociaal Strafwetboek en verscheidene bepalingen van sociaal strafrecht.
9 februari 2016 Mevrouw, Mijnheer, Wetsontwerp tot aanvulling en wijziging van het Sociaal Strafwetboek en verscheidene bepalingen van sociaal strafrecht. Voorafgaand: Het wetsontwerp tot aanvulling en
Nadere informatieHet kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996
Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996 Welzijnsdag 12 november 2012 1 Inhoudsopgave Korte schets wetgeving De risicoanalyse Preventiemaatregelen Rolverdeling in
Nadere informatieCodex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid
Codex over het welzijn op het werk Boek I.- Algemene beginselen Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 89/391/EEG van de Raad
Nadere informatieA WORLD OF SERVICE. Beleidsverklaring ISS Alcohol- en drugsbeleid (AD)
A WORLD OF SERVICE Beleidsverklaring ISS Alcohol- en drugsbeleid (AD) I. BELEIDSVERKLARING ISS ALCOHOL- EN DRUGSBELEID (AD) Basisbeginselen Regelgeving Het voeren van een beleid, ter bevordering van het
Nadere informatieRol TWW Wet psychosociale risico s 2014
Rol TWW Wet psychosociale risico s 2014 Sandrine Schatteman Sociaal inspecteur TWW Antwerpen Kennisdirectie psychosociologie Sandrine.schatteman@werk.belgie.be Inhoud Toepassingsgebied Opdracht TWW Algemeen
Nadere informatieEen preventief alcohol- en drugsbeleid 30 Vragen en antwoorden over cao nr.100
Een 30 Vragen en antwoorden over cao nr.100 Een 30 Vragen en antwoorden over cao nr.100 30 Vragen en antwoorden over cao nr.100 4 1 / Is dit een cao over alcoholtesten op het werk? 10 2 / Wat is een goed
Nadere informatieKnipperlichten Sociaal Recht
Knipperlichten Sociaal Recht 25 februari 2010 Edward Carlier Advocaat www.reliancelaw.be Overzicht nieuwigheden 2009 1. Recht op individuele voortzetting collectieve ziekteverzekering; 2. Verhoogde ontslagkost
Nadere informatiePSYCHOSOCIAAL WELZIJN MODULE 2
PSYCHOSOCIAAL WELZIJN MODULE 2 HOE EFFICIËNT OMGAAN ALS WERKGEVER/LEIDINGGEVENDE MET EEN ALCOHOL EN/OF DRUGPROBLEEM OP DE WERKVLOER Sabine Stevens Preventieadviseur psychosociale aspecten, Idewe Prenne
Nadere informatieINHOUD VOORWOORD 11 INLEIDING 13 AFDELING 1 RECHTSBESCHERMING 15
INHOUD VOORWOORD 11 INLEIDING 13 AFDELING 1 RECHTSBESCHERMING 15 1. VERBOD OP DISCRIMINATIE VAN ZWANGERE OF BEVALLEN VROUWEN 15 2. AANWERVING EN ZWANGERSCHAP 18 2.1. Probleemstelling 18 2.2. Het recht
Nadere informatieZorgnetwerken en arbeidsrecht: instructierecht
Zorgnetwerken en arbeidsrecht: instructierecht Sabine Vanoverbeke Joris De Keersmaeker I. Overzicht 1. Inleiding 2. Netwerken juridische kwalificatie 3. Netwerken - arbeidsrechtelijke 4. Arbeidsovereenkomsten
Nadere informatieKoninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S
Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 31.3.1998) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 3 mei 1999 betreffende
Nadere informatie23/12/15. Doelstelling. Inleidende oefening: groepsgesprek. Casus Jan. Belangrijke personen in mijn reintegratietraject
Medefinanciering door Doelstelling Kennis verhogen omtrent wie allemaal betrokken is/kan zijn bij een re-integratie-traject Meer duidelijkheid m.b.t. rol en taken van deze personen Je kan dit vertalen
Nadere informatieEerstehulpverlening: wat zegt de wetgeving?
Eerstehulpverlening: wat zegt de wetgeving? Lucie Guillemyn Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk Regionale Directie Toezicht
Nadere informatieJuridische verantwoordelijkheden /aansprakelijkheid van de preventieadviseur
Juridische verantwoordelijkheden /aansprakelijkheid van de preventieadviseur dr. Vanessa Verdeyen Docent sociaal recht & zorgrecht Vrijwillig wetenschappelijk medewerker Instituut Sociaal Recht, KULeuven
Nadere informatiePsychosociale risico s. Hoe kan Securex u ondersteunen?
Psychosociale risico s Nieuwe wetgeving Hoe kan Securex u ondersteunen? Inhoudstafel De nieuwe wetgeving 1. Toepassingsgebied 2. Wat zijn psychosociale risico s? Welke maatregelen moet de werkgever treffen?
Nadere informatieMiddelenbeleid in een onderneming
Team psychosociaal welzijn Middelenbeleid in een onderneming Deel 1: Motieven (Waarom?) Inhoud Deel 2: Wat kun je er aan doen? (Wat?) Deel 3: Ontwikkeling beleid (Hoe?) 1 Deel 1: Waarom moet uw organisatie
Nadere informatieArbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur... 2
Inhoudstafel Deel 1 Arbeidsovereenkomst Basiscontract Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur..................................... 2 Bijkomende bedingen Proefbeding... 5 Voorbehoud inzake gegevens om
Nadere informatieOntslag wegens dringende reden
Ontslag wegens dringende reden C. ENGELS -Kluwer a Wolters Kluwer business Inhoud V 1- Begrip I 1.1. Wettelijke definitie 1 1.2. Ontleding van de definitie I 1.2.1. Vereisten 1 1.2.2. Eerste vereiste:
Nadere informatieConcordantietabel boek I Algemene beginselen van de codex welzijn op het werk
Concordantietabel boek I Algemene beginselen van de codex welzijn op het werk Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun
Nadere informatieLICHTE ONGEVALLEN Nota over de wetgeving
VL/NB Brussel, woensdag 23 april 2014 LICHTE ONGEVALLEN Nota over de wetgeving Twee nieuwe KB's bepalen de toepassingsmodaliteiten van het concept 'licht ongeval' in de reglementering betreffende arbeidsongevallen,
Nadere informatieNAR Nationale Arbeidsraad
NAR Nationale Arbeidsraad NEERLEGGING REGISTRATIE DATUM 08-04-2009 14-04-2009 NUMMER 2009-1937 91788 KONINKLIJK BESLUIT I BELGISCH STAATSBLAD I COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 100 Zitting van woensdag
Nadere informatieRisicoanalyse en preventiemaatregelen
Arbeidsongevallen en onbezoldigde stages Met stagiairs bedoelt men personen die gewoon onderwijs volgen en in het kader van die opleiding arbeidsprestaties verrichten bij een werkgever om beroepservaring
Nadere informatieInterimarbeid - Wettelijk kader betreffende het welzijn van de uitzendkracht
Interimarbeid - Wettelijk kader betreffende het welzijn van de uitzendkracht Yves De Groeve Arbeidsinspecteur FOD WASO, RD TWW Oost-Vlaanderen yves.degroeve@werk.belgie.be Studienamiddag PCBA O-Vl 21/04/2017
Nadere informatieReturn To Work. Re-integratie op een dubbel spoor. Nadine Gilis Evelien De bruyn
Return To Work Nadine Gilis Evelien De bruyn FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid 1 Re-integratie op een dubbel spoor 2 mogelijke trajecten: Re-integratietraject
Nadere informatieInhoudstafel. De Bibliotheek Sociaal Recht Larcier... Voorwoord... Voorafgaandelijk... 1
v De Bibliotheek Sociaal Recht Larcier.................................. Voorwoord...................................................... i iii Voorafgaandelijk..................................................
Nadere informatieCommunicatiekanalen in bedrijven
Communicatiekanalen in bedrijven Valérie Vervliet Federale Overheidsdienst Tewerkstelling, Arbeid en Sociaal Overleg Overleg Comité PBW vakbondsafvaardiging rechtstreekse participatie Advies preventieadviseurs
Nadere informatieCirculaire ARBEIDSONGEVALLEN
DEFINITIE art 7 DEFINITIE ERNSTIG Welzijnswet 1996 art 94bis, 1 Codex art I.6-2 DEFINITIE ARBEIDSWEGONGEVAL Een ongeval van een werknemer is een arbeidsongeval (AO) als volgende voorwaarden zijn vervuld:
Nadere informatieProvincieraadsbesluit
departement Interne Organisatie Interne dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk dossiernummer: 1102073 Provincieraadsbesluit betreft verslaggever Middelenbeleid goedkeuring het beleid en het reglement
Nadere informatieBedrijfswagens: enkele arbeidsrechtelijke aspecten en courante knelpunten
Bedrijfswagens: enkele arbeidsrechtelijke aspecten en courante knelpunten Dirk Heylen advocaat-vennoot Bedrijfswagens in het arbeidsrecht: 10 courant voorkomende vragen 1. Recht van de werknemer op een
Nadere informatieRe-integratie. Dr. Valérie Vervliet. Geef me werk dat bij me past en ik hoef nooit meer te werken Confucius
Re-integratie Dr. Valérie Vervliet Adviseur beleidscel Werk minister Kris Peeters Postdoctoraal navorser Universiteit Antwerpen Geef me werk dat bij me past en ik hoef nooit meer te werken Confucius 1
Nadere informatieProcedure bij alcohol- en druggebruik in de instelling.
ALCOHOL - en DRUGBELEID Procedure bij alcohol- en druggebruik in de instelling. De Raad van Bestuur van is zich ten volle bewust van zijn verantwoordelijkheid als werkgever. Vandaar dat hij richtlijnen
Nadere informatieDEEL 2: Re-integratie langdurige zieken: Procedure
DEEL 2: Re-integratie langdurige zieken: Procedure 1. Wat te doen vanaf de aangifte van de arbeidsongeschiktheid? Ten laatste twee maanden na de aangifte van je arbeidsongeschiktheid maakt de arts van
Nadere informatieRe-integratie van arbeidsongeschikte werknemers
Re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers Congres Navorming Provinciaal Veiligheidsinstituut 9 februari 2017 Ziek zijn is als een hoop stenen op je pad. Bouw je een muur om je heen of wordt het een
Nadere informatieModernisering van de uitzendwetgeving
Modernisering van de uitzendwetgeving De sociale partners van de interim-sector hebben lang onderhandeld m.b.t. de regelgeving rond de modernisering van de uitzendarbeid. Ze zijn tot een volledig akkoord
Nadere informatieCOLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 VAN 2 JUNI 1987 BETREF- FENDE DE INVOERING VAN NIEUWE ARBEIDSREGELINGEN IN DE
COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 VAN 2 JUNI 1987 BETREF- FENDE DE INVOERING VAN NIEUWE ARBEIDSREGELINGEN IN DE ONDERNEMINGEN, GEWIJZIGD DOOR DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 42 BIS VAN 10 NOVEMBER
Nadere informatieWelzijn en opleidingen
Welzijn en opleidingen De wetgeving over het welzijn op het werk verplicht werkgevers de nodige maatregelen te nemen om het welzijn van de werknemers te bevorderen tijdens de uitvoering van hun werk. Een
Nadere informatieDE WEG NAAR EEN FORMEEL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID BIJ BARCO
CAO 100 DE WEG NAAR EEN FORMEEL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID BIJ BARCO Ronny Smismans Director Facilities & EHS 20 December 2010 Pagina 1 Barco International company, headquartered in Kortrijk, Belgium Active
Nadere informatiePROCEDURE P036: Uitvoering van het beleid ten aanzien van alcoholgebruik en drugsbezit/gebruik
2007-0008691 r PROCEDURE P036: Uitvoering van het beleid ten aanzien van alcoholgebruik en drugsbezit/gebruik Opmerkingen: 26 mei 2008: T.o.v. de versie van 1 juli 2007 zijn de volgende punten gewijzigd:
Nadere informatieINHOUDSOVERZICHT TEN GELEIDE 11
SOVERZICHT TEN GELEIDE 11 DEEL 1 BESPREKING VAN DE NIEUWE EN BESTAANDE WETGEVING 15 1. De drugwetgeving 15 1.1. Overzicht van de drugwetgeving 15 1.1.1. Wet 24 februari 1921 15 1.1.2. De uitvoeringsbesluiten
Nadere informatie2.1. Geen schorsing van de arbeidsovereenkomst evt. een bijlage te ondertekenen
1. Beëindigende overmacht wegens definitieve arbeidsongeschiktheid Met de wet houdende diverse bepalingen inzake arbeidsrecht in het kader van arbeidsongeschiktheid van 20 december 2016 (BS 30 december
Nadere informatieSamen hoger! Afschakelplan of black-out Arbeidsrechtelijke aanpak? RIJDT VOOR U
Samen hoger! Afschakelplan of black-out Arbeidsrechtelijke aanpak? 1 1. INLEIDING 2. SAFETY FIRST 4. STROOMONDERBREKINGEN: TE VERHALEN OP DE RVA? 5. INFORMATIE EN COMMUNICATIE 6. BESLUIT 1. INLEIDING AFSCHAKELPLAN
Nadere informatieAnti-alcoholbeleid op het werk. ACV-Openbare Diensten juli 2013
Anti-alcoholbeleid op het werk ACV-Openbare Diensten mei juli 2013 2014 Krachtlijnen voor een alcoholbeleid op het werk Zowel werknemers als werkgevers winnen bij een duidelijk alcoholbeleid. De uitwerking
Nadere informatieAlcohol- en drugsbeleid Inleiding:
Alcohol- en drugsbeleid Inleiding: Het drinken van alcohol is als het ware verankerd in onze cultuur en overstijgt de verschillende klassen van de bevolking. Iedereen drinkt alcohol of excuseert zich omdat
Nadere informatieARBEIDSVEILIGHEID EN AANSPRAKELIJKHEID
ARBEIDSVEILIGHEID EN AANSPRAKELIJKHEID Gouverneur Roppesingel 15 bus 1.2 (B) 3500 Hasselt T +32 11 36 09 71 F +32 11 36 08 15 steven.renette@mploy.be ERNSTIG ARBEIDSONGEVAL 1. ERNSTIG ARBEIDSONGEVAL Arbeidsongeval:
Nadere informatieBasisvorming veiligheid niveau 3 Onthaalbeleid
Basisvorming veiligheid niveau 3 Onthaalbeleid Ann Goeman Coördinator psychosociale aspecten Gemeenschappelijke preventiedienst GO! - Wettelijke bepalingen - Betrokken actoren - de werkgever - hiërarchische
Nadere informatieAANSPRAKELIJKHEID OP DE WERKVLOER: PREVENTIEADVISEURS EN MILIEUCOÖRDINATOREN
AANSPRAKELIJKHEID OP DE WERKVLOER: PREVENTIEADVISEURS EN MILIEUCOÖRDINATOREN PREVENTIEADVISEURS EN MILIEUCOÖRDINATOREN 1 CASE 1 Een PA stelt vast dat er wordt gewerkt zonder het dragen van de PBM s (bv.
Nadere informatieHet re-integratietraject voor arbeidsongeschikte werknemers: Wat is de huidige stand van zaken?
Het re-integratietraject voor arbeidsongeschikte werknemers: Wat is de huidige stand van zaken? Nadine Gilis Evelien De bruyn FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg 1 Programma Het re-integratietraject:
Nadere informatie24 APRIL Koninklijk besluit tot wijziging van diverse bepalingen inzake welzijn op het werk (1)
NL FR einde eerste woord laatste woord Publicatie : 2014-05-23 FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG 24 APRIL 2014. - Koninklijk besluit tot wijziging van diverse bepalingen
Nadere informatieMEDEDELING MAATREGELEN BETREFFENDE HET WELZIJN OP HET WERK VAN UITZENDKRACHTEN
MEDEDELING 2011-02 18/01/2011 MAATREGELEN BETREFFENDE HET WELZIJN OP HET WERK VAN UITZENDKRACHTEN Koninklijk besluit van 15 december 2010 tot vaststelling van maatregelen betreffende het welzijn op het
Nadere informatieEen preventief alcohol- en drugsbeleid 1. in het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
Een preventief alcohol- en drugsbeleid 1 in het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 1 Het beleid heeft betrekking op alle middelen ( o.a. (il)legale drugs en medicatie) die een gedragsverandering
Nadere informatieWORKSHOP ALCOHOL, DRUGS & DE INVLOED OP DE WERKVLOER IN DE MAAK- EN PROCESINDUSTRIE. Provinciehuis Boeverbos -29/04/2019
WORKSHOP ALCOHOL, DRUGS & DE INVLOED OP DE WERKVLOER IN DE MAAK- EN PROCESINDUSTRIE Provinciehuis Boeverbos -29/04/2019 Panel Heidi Verlinden (HR Research Expert Securex) Isabel Plets (advocaat Lydian,
Nadere informatieIPV - Opleidingsadviseur van de voedingssector
Wettelijke verplichtingen inzake het onthaal van uitzendkrachten De organisatie van het onthaal van uitzendkrachten wordt wettelijk geregeld door de CAO nr. 22 betreffende het onthaal en de aanpassing
Nadere informatieVoor leidinggevenden ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK
Voor leidinggevenden ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK Alcohol en drugs op de werkplek: cijfers en gevolgen 4 Preventie: een wettelijke vereiste 8 Een preventief alcohol- en drugsbeleid opstellen 10 Tips voor
Nadere informatieWerk en Verslaving. Ard van Oosten psychiater, bedrijfskundige
Werk en Verslaving Ard van Oosten psychiater, bedrijfskundige Inhoud Inleiding Verslaving als ziekte Werk en verslaving Medisch - Juridisch kader Beleid Inleiding Gewoonteverslaving Gokverslaving, chatverslaving,
Nadere informatieHet gevaar van social media: gebruik (en misbruik) van moderne communicatiemiddelen. GEZAG VAN DE WERKGEVER PRIVACY VAN DE WERNEMER
Het gevaar van social media: gebruik (en misbruik) van moderne communicatiemiddelen. 2011 GEZAG WERKGEVER VRIJHEID VAN MENINGSUITING Kwisje: vragen 5 THEMA S GEZAG WERKGEVER VRIJHEID VAN MENINGSUITING
Nadere informatieKB preventie van psychosociale risico s op het werk
KB preventie van psychosociale risico s op het werk Bevindingen 1 jaar later Frank Van der Elst Preventieadviseur Psychosociale Aspecten inhoud Deel 1: Stand van zaken wetgeving Omschrijving psychosociale
Nadere informatieWELZIJNSWETGEVING: wat met veiligheidsfuncties en het gezondheidstoezicht
WELZIJNSWETGEVING: wat met veiligheidsfuncties en het gezondheidstoezicht Nadine Gilis Adviseur Afdeling Normen welzijn op het werk Algemene Directie Humanisering van de Arbeid FOD Werkgelegenheid, Arbeid
Nadere informatieOnthaal van nieuwe medewerkers
Onthaal van nieuwe medewerkers IVOC CHECKLIST VOOR DE WERKGEVER F030-5.0 1 Inhoud IVOC checklist Inlichtingen over de aanwerving pagina 3 Voorbereiding van het onthaal pagina 4 Dag van de aanwerving pagina
Nadere informatieCirculaire 2016/03. Tarifering Externe Diensten PBW
Een nieuwe tarifering voor Externe Diensten Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW) PRINCIPE KB 27 november 2015, dat het KB Externe Diensten van 27 maart 1998 wijzigt WELZIJNSWET 1996 Welzijnswet
Nadere informatieBeleidsplan Alcohol en drugs CEWEZ Haven van Zeebrugge / Brugge Havenarbeiders van het algemeen en het aanvullend contingent
Beleidsplan Alcohol en drugs CEWEZ Haven van Zeebrugge / Brugge Havenarbeiders van het algemeen en het aanvullend contingent 1. Inleiding a) startfase Binnen de centrale der werkgevers haven van Zeebrugge/Brugge
Nadere informatieOR.C.A. = Organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten. Opkomen voor werknemers zonder wettig verblijf. Woordkeuze doet ertoe.
Opkomen voor werknemers zonder wettig verblijf De ervaringen van OR.C.A. Binnenkort FAIRWORK Belgium OR.C.A. = Organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten Operatief sinds 2005 Missie = arbeidsrechten
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE. III. Drugwet: 24 februari 1921 A. Inleiding 28 1. Algemeen... 28 2. Afbakening... 30 B. Wat is strafbaar?... 30 1. Algemeen...
INHOUDSOPGAVE I. Beleid A. Situering van het drugbeleid...1 B. De parlementaire werkgroep Drugs...2 C. De Federale Beleidsnota Drugs...4 D. Invloed van de wetswijziging in 2003...5 E. De richtlijn van
Nadere informatiehet administratief statuut van het operationeel personeel van de hulpverleningszones en boek 15
1/6 Advies nr 36/2012 van 12 december 2012 Betreft: adviesaanvraag aangaande een voorontwerp van wet houdende sommige bepalingen van het administratief statuut van het operationeel personeel van de hulpverleningszones
Nadere informatieArt. 33 van de WZW verplicht elke WG een IDPBW op te richten, waarin minstens één PAwerknemer
Nr. 910 Brussel, 12 januari 2010 BETREFT: MOGELIJKHEID VOOR MEERDERE WERKGEVERS TOT OPRICHTING VAN EEN GEMEENSCHAPPELIJKE INTERNE DIENST VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK (GIDPBW). 1. Wetgeving
Nadere informatie