Prestatieafspraken 2017 DE WOLDEN

Transcriptie

1 Prestatieafspraken 2017 DE WOLDEN november 2016

2

3 1. Inleiding Voor u ligt de Overeenkomst Prestatieafspraken De Wolden De Woningwet 2015 beoogt dat gemeenten, huurdersorganisaties en corporaties prestatieafspraken maken over hun werkgebied. Alle partijen kunnen daar volwaardig en gelijkwaardig aan bijdragen. In deze Overeenkomst Prestatieafspraken De Wolden 2017 hebben gemeente De Wolden, woningcorporatie Actium en huurdersplatform MEVM de onderlinge werkafspraken vastgelegd voor het jaar Deze overeenkomst Prestatieafspraken geldt voor de periode van 1 januari 2017 tot en met 31 december vormt een oplegger bij het Bod 2017 van Actium (d.d. juni 2016) (zie bijlage 1). is tot stand gekomen binnen het kader van de meerjarige prestatieafspraken Gemeente De Wolden heeft door het aflopen van het Woonplan op dit moment geen actueel Woonplan. Het Woonplan wordt momenteel, in nauwe samenwerking met Actium en MEVM, geactualiseerd en wordt uiterlijk maart 2017 formeel vastgesteld. Hoewel het Woonplan al enigszins gedateerd is, hebben we gezamenlijk geconstateerd dat de grote lijnen, zoals ook opgenomen in de meerjarige prestatieafspraken overeind blijven staan (zie bijlage 2). Op basis van deze grote lijnen zijn deze afspraken tot stand gekomen. geeft, naast de werkafspraken voor 2017, ook een globale doorkijk naar de verdere toekomst. bevat afspraken over de volgende thema s: - Algemene samenwerkingsafspraken - Ontwikkeling woningvoorraad - Woonruimteverdeling en betaalbaarheid - Kwaliteit en duurzaamheid - Huisvesting bijzondere doelgroepen - Wonen, welzijn en zorg (met een lichte zorgvraag, ouderen) - Leefbaarheid en participatie - Overige afspraken - Financiën 3

4 2. Algemene samenwerkingsafspraken In het kader van algemene samenwerkingsafspraken, spreken partijen het volgende af: Gemeente De Wolden legt haar volkshuisvestelijke doelstellingen vast in haar Woonplan Het Woonplan wordt uiterlijk maart 2017 vastgesteld. De resultaten van het door onderzoeksbureau Companen in 2016 uitgevoerde woningmarktonderzoek liggen hieraan ten grondslag. Gemeente De Wolden en Actium zijn gezamenlijk opdrachtgever van dit woningmarktonderzoek. Actium en MEVM worden door de gemeente betrokken bij het proces om te komen tot een nieuw Woonplan. Om de toekomstige prestatieafspraken goed vorm te geven, stellen gemeente De Wolden, Actium en MEVM uiterlijk april 2017 een meerjarige raamovereenkomst vast. Deze raamovereenkomst fungeert als het meerjarige kader voor de jaarlijkse prestatieafspraken en is het vervolg op de prestatieafspraken Om deze raamovereenkomst op te kunnen stellen, is het noodzakelijk dat het Woonplan, in ieder geval in concept, tijdig gereed is. Actium brengt voor 1 juli 2017 haar jaarlijkse bod uit aan gemeente De Wolden, waarin zij haar voorgenomen activiteiten in gemeente De Wolden voor 2018 inzichtelijk maakt en een doorkijk geeft naar de jaren tot en met In het bod wordt duidelijk wat de volkshuisvestelijke bijdrage is van Actium aan de doelstellingen van gemeente De Wolden, zoals vastgelegd in het Woonplan De Overeenkomst Prestatieafspraken 2017 wordt beschouwd als een pilot op het gebied van tripartiete samenwerking bij het maken van prestatieafspraken en de opgedane ervaringen worden in 2017 geëvalueerd. De inzichten zullen worden meegenomen bij het maken van prestatieafspraken voor Overlegstructuur In 2017 vindt er minimaal twee keer een bestuurlijk overleg plaats tussen de wethouder Ruimte en Wonen en Actium. Op verzoek van één van de partijen kan een extra bestuurlijk overleg worden geïnitieerd. De gemeente verzorgt de agenda en de verslaglegging. In 2017 vindt er minimaal twee keer een tripartiet bestuurlijk overleg plaats tussen de wethouder Ruimte en Wonen, Actium en huurdersplatform MEVM. Op verzoek van één van de partijen kan een extra bestuurlijk worden geïnitieerd. De gemeente verzorgt de agenda en de verslaglegging. In 2017 komen gemeente De Wolden en Actium regelmatig bij elkaar voor een beleidsmatig overleg. Waar mogelijk vindt dit overleg in gezamenlijkheid plaats met de gemeente Hoogeveen, binnen de samenwerkingsorganisatie. Deze overleggen zijn bedoeld om de prestatieafspraken en de woningmarkt te monitoren, voor de wederzijdse uitwisseling van informatie, het in gang zetten van nieuwe initiatieven, de bespreking van het bod, de 4

5 actualisatie van de woonvisie en de voorbereiding van het bestuurlijk overleg. De agenda en verslaglegging wordt door de gemeente verzorgd. In 2017 vindt er twee keer een intergemeentelijk overleg plaats tussen de wethouders en bestuurders van de gemeenten en corporaties in de regio Zuidwest Drenthe. 5

6 3. Ontwikkeling woningvoorraad Ongeveer 18% van de totale woningvoorraad in De Wolden betreft sociale huurwoningen, verspreid over twaalf kernen. Het marktaandeel van Actium in De Wolden, inclusief woningen met een zorgbestemming, bedraagt 96% van de sociale woningvoorraad. In totaal heeft Actium ongeveer woningen in de gemeente. Ten aanzien van de ontwikkeling van de woningvoorraad, spreken partijen het volgende af: Actium In 2017 levert Actium 33 nieuwe woningen op in De Wijk. Dit betreft het project Parkweg/Wilhelminaweg/Brietweg Fase 1. De verwachte, benodigde investering is 5,7 miljoen euro. In 2017 heeft Actium geen voorgenomen sloopplannen voor woningen in De Wolden. Actium verkoopt naar verwachting maximaal 15 woningen in De Wolden. Actium verkoopt alleen de woningen die een verkooplabel toegekend hebben gekregen. Woningen met het label Verkoop worden in eerste instantie aan de zittende huurder aangeboden. Wanneer de huurder de woning niet kan of wil kopen, kan de huurder de woning gewoon blijven huren. Bij het vrijkomen, na vertrek van de zittende huurder, komt de woning opnieuw in aanmerking voor verkoop en wordt de woning als verkoopwoning op de markt gebracht. Actium biedt de koopwoning aan de belangstellenden aan in de volgende volgorde: - Huurders van Actium, woonachtig in dezelfde plaats als waar de koopwoning zich bevindt. - Starters, woonachtig in dezelfde plaats als waar de koopwoning zich bevindt. - Huurders van Actium die in een andere plaats wonen. - Starters die in een andere plaats wonen. - Overige belangstellenden. In de kernen Drogteropslagen, Echten, Linde en Alteveer zal Actium de voor verkoop gelabelde woningen eerst als reguliere verhuring aanbieden. De verkoop-stop is tijdelijk van aard en geldt voor een periode van twee jaar. Deze maatregel is niet ingegeven door demografische ontwikkelingen, maar door de tijdelijke druk op de sociale woningmarkt door statushouders en de uitstroom uit instellingen. Indien er tussentijds geen andere besluiten zijn genomen, zullen de woningen vanaf 1 augustus 2018 weer direct voor verkoop aangeboden worden. De volgende spelregels zijn van toepassing op bovenstaande beleidswijziging: - Indien er na de eerste aanbieding geen passende reacties zijn, zal de woning alsnog te koop worden aangeboden. - De mogelijkheid voor de zittende huurder om de woning te kopen blijft gehandhaafd. - Het strategische uitgangspunt (lange termijn) voor deze kernen, namelijk terugtrekken, blijft gehandhaafd. 6

7 Gemeente De Wolden Gemeente De Wolden houdt bij het vaststellen van de jaarlijkse WOZ-waardering tijdig rekening met de door Actium te slopen woningen, dan wel reeds gesloopte woningen. In geval van sloop zal er bijstelling plaatsvinden, waarbij gemeente De Wolden taxeert op marktwaarde. Dit gebeurt op basis van een jaarlijks vooroverleg tussen André Radix en Harm Meekhof van Actium en de afdeling Belastingen van gemeente De Wolden. Dit overleg vindt plaats aan het einde van het jaar, op initiatief van Actium. Om bij te dragen aan de betaalbaarheid van nieuwbouw, brengt gemeente De Wolden bij nieuwbouw, per te realiseren sociale huurwoning, een vaste grondprijs in rekening, overeenkomstig het gemeentelijk beleid ten aanzien van grondprijzen (Grondprijsnotitie). Er geldt een vaste kavelprijs voor kavels tot 200 vierkante meter. Deze kavelprijs bedraagt voor sociale huurwoningen ,- exclusief BTW (prijspeil 2016). Jaarlijks worden de grondprijzen herzien. 7

8 4. Woonruimteverdeling en betaalbaarheid In relatie tot woonruimteverdeling en betaalbaarheid spreken partijen het volgende af: Actium Actium streeft ernaar dat minimaal 82% van de woningvoorraad in de gemeente De Wolden een huurprijs heeft tot 628,76 (tweede aftoppingsgrens, prijspeil 2016) en daarmee betaalbaar en bereikbaar blijft voor de primaire doelgroep. Langzamerhand zullen de huurprijzen van de woningen toegroeien naar deze verdeling over de huurprijsklassen, met name doordat woningen van huurders wisselen. Gemiddeld wisselt 8 a 9% van de woningen van Actium per jaar van huurder. In 2017 beperkt Actium de totale huursomstijging tot maximaal inflatie + 1%. Dit is conform de wettelijke vastgestelde huursombenadering (Wet Doorstroming Huurmarkt 2016) en de afspraken in het Sociaal Huurakkoord (2015). De huursombenadering houdt in dat de totale huursom over een jaar gerekend, in dit geval, niet meer mag stijgen dan inflatie + 1%. De totale huursom(stijging) betreft dus zowel de jaarlijkse huuraanpassing als huurwijziging bij mutatie. In 2017 realiseert Actium een woonlastencalculator in haar woonruimteverdeelsysteem of op haar website. Deze woonlastencalculator biedt de woningzoekenden bij de aangeboden woning een reëel overzicht van de geschatte totale woonlasten, gecombineerd met een betaalbaarheidsadvies. Dit maakt het maken van een bewuste, betaalbare keuze voor woningzoekenden eenvoudiger. Actium en gemeente De Wolden blijven samenwerken op het gebied van ondersteuning voor huurders bij financiële problemen, conform de Samenwerkingsovereenkomst Schuldhulpverlening. Actium komt zo vroeg mogelijk in actie bij dreigende betalingsachterstanden om huurachterstanden en huisuitzettingen te voorkomen. Actium voert een actief en persoonlijk incassobeleid om huurachterstanden zo snel mogelijk op te lossen of niet te hoog op te laten lopen. Dit kan bijvoorbeeld door het afsluiten van een betalingsregeling. Ten bate van de monitoring van de ontwikkeling van de wachttijden bij woningtoewijzing maakt Actium deze gegevens inzichtelijk en treft, indien nodig, aanvullende maatregelen. Gemeente De Wolden Gemeente De Wolden zal, op verzoek van Actium, meewerken aan het leveren van benodigde informatie voor de te realiseren woonlastencalculator in het woonruimteverdeelsysteem of op de website van Actium. 8

9 Woonlasten bestaan niet alleen uit de huurlasten, maar ook uit gemeentelijke heffingen. Gemeente De Wolden spant zich in om de gemeentelijke lasten voor huurders zo laag mogelijk te houden en om haar burgers actief te informeren over de bestaande regelingen, zodat de totale woonlasten betaalbaar blijven. De gemeente heeft een kwijtscheldingsregeling gemeentelijke belastingen (afvalstoffen- en rioolheffing). Deze is alleen van toepassing op particulieren met een bijstandsuitkering. Zij kunnen zelf kwijtschelding aanvragen. De Wolden heeft een vangnetconstructie in de vorm van bijzondere bijstand en minimaregelingen. Op deze regelingen kan slechts in uitzonderlijke situaties een beroep worden gedaan. Alleen inwoners met een bijstandsuitkering of 110% van het sociaal minimum hebben hier recht op. 9

10 5. Kwaliteit en duurzaamheid In relatie tot kwaliteit en duurzaamheid spreken partijen het volgende af: Actium Actium streeft op bedrijfsniveau naar een woningvoorraad met een gemiddelde Energieindex van 1.25 (vergelijkbaar met energie-label B). Om deze doelstelling te bereiken, zal Actium in 2017 in gemeente De Wolden investeren in energetische maatregelen. In 2017 brengt Actium, zonder huurverhoging voor zittende huurders, bij 118 woningen extra isolatie aan en 89 woningen zullen worden voorzien van zonnepanelen. De betreffende woningen worden met deze maatregelen naar energielabel B gebracht. Op dit moment heeft de woningvoorraad in De Wolden een gemiddelde Energie-Index van 1,86. Dit staat gelijk aan gemiddeld energielabel D. In 2017 investeert Actium ruim 2,8 miljoen euro in het planmatig onderhoud van 390 woningen in De Wolden. Gemeente De Wolden In 2017 stelt gemeente De Wolden een nieuw Actieplan Klimaat en Energie vast. Daarin zal worden bepaald of er een vervolg komt op de Subsidieregeling energiebesparing bij woningeigenaren. Er zijn vier scenario s die op dit moment uitgewerkt worden. Gemeente De Wolden continueert de Subsidieregeling duurzaamheidsmaatregelen voor starters en heeft hiervoor in totaal beschikbaar gesteld, tenzij de raad gedurende de actualisatie van het Woonplan anders beslist. Gemeente De Wolden stelt voor beschikbaar voor de Zonnelening. De Provincie Drenthe verdubbelt dit bedrag, waardoor er in totaal beschikbaar is. Gemeente De Wolden stimuleert lokale initiatieven, zoals het energieneutraal maken van dorpen. Op dit moment worden Ansen, de Wijk, Koekangerveld en Ruinerwold gestimuleerd en gefaciliteerd. Gemeente De Wolden is partner van het Drents Energieloket en ondersteunt projecten. MEVM Huurdersplatform MEVM zet zich, eventueel in samenwerking met andere lokale partijen, in voor bewustwording en gedragsbeïnvloeding van huurders op het gebied van duurzaamheid 10

11 door het inzetten van een energiecoach. De energiecoach kan huurders, maar desgewenst ook woningeigenaren, voorlichten. 11

12 6. Huisvesting bijzondere doelgroepen In relatie tot de huisvesting van bijzondere doelgroepen spreken partijen het volgende af: Actium Actium houdt haar sociale huurwoningen voldoende bereikbaar voor reguliere woningzoekenden en wijst daarom maximaal 20% van de vrijgekomen woningen toe via bemiddeling aan bijzondere doelgroepen, buiten het reguliere woonruimteverdeelsysteem om. Actium draagt bij aan het realiseren van de gemeentelijke taakstelling voor huisvesting van statushouders en ziet de huisvesting van deze doelgroep ook als onderdeel van haar kerntaak. Actium vindt de huisvesting van statushouders bij uitstek een regionaal vraagstuk en werkt graag collegiaal (met andere corporaties en gemeenten) samen wanneer de situatie daarom vraagt. Actium monitort regelmatig de omvang van de verwachte huisvestingsvraag en de druk hiervan op de sociale huurwoningmarkt in De Wolden. Indien de norm van 20% dreigt te worden overschreden, worden alternatieve huisvestingsvormen voor statushouders verkend en desgewenst geïmplementeerd. Oplossingen worden in eerste instantie gezocht binnen de bestaande woningvoorraad van de corporatie(s). In tweede instantie zoeken Actium en gemeente De Wolden gezamenlijk oplossingen binnen het overige bestaande vastgoed. Tot slot is het realiseren van tijdelijke woonruimte een laatste mogelijke oplossingsrichting. Actium zal een uniform beleid ontwikkelen ten aanzien van de toekenning van medische urgentie aan woningzoekenden. Actium kan een medische urgentie verlenen aan woningzoekenden die door acute lichamelijke klachten ernstige fysieke beperkingen ervaren in het gebruik van de huidige woning en die die nu geen aangepaste woning hebben of waarvan de huidige woning niet aan te passen is. Op dit moment verschilt het beleid van de verschillende gemeenten ten aanzien van de toekenning van medische urgentie in haar werkgebied van elkaar. Gemeente De Wolden Gemeente De Wolden is verantwoordelijk voor de realisatie van de taakstelling voor huisvesting van statushouders en werkt hiervoor samen met de corporaties in haar gemeente. De gemeente erkent bovendien de noodzaak tot afstemming van de huisvesting van statushouders op regionaal niveau. Gemeente De Wolden is bereid om te investeren en om collegiaal samen te werken (met andere corporaties en gemeenten) wanneer de situatie daarom vraagt. Voorbeelden van dergelijke kwesties zijn de huisvesting van specifieke doelgroepen (1-2 persoons huishoudens) of andere lokale knelpunten. De investering en collegiale samenwerking kan bijvoorbeeld bestaan uit het overnemen van (een deel van) elkaars taakstelling en/of het gezamenlijk huisvesten van statushouders. 12

13 Gemeente De Wolden spant zich maximaal in om een uniform beleid ten aanzien van de toekenning van medische urgentie aan woningzoekenden door Actium te faciliteren. 13

14 7. Wonen, welzijn en zorg In relatie tot wonen, welzijn en zorg spreken partijen het volgende af: Actium In 2017 formuleert Actium beleid ten aanzien van Wonen, Welzijn en Zorg. Onderdeel hiervan is een onderzoek naar de potentiële aanpasbaarheid van haar bestaande woningvoorraad voor huurders. Op aanvraag van huurders faciliteert Actium het langer zelfstandig wonen door op verzoek van de huurder woningaanpassingen uit te voeren binnen de kaders van het vastgestelde huurbeleid en, indien mogelijk, met gebruikmaking van de bestaande Wmo-voorzieningen. Gemeente De Wolden In 2017 wil gemeente De Wolden, samen met Actium, een gezamenlijke visie ontwikkelen op de huisvesting van inwoners met een (lichte) zorgvraag. Inwoners die zelf, dan wel met hulp van met personen in hun omgeving, onvoldoende zelfredzaam zijn, kunnen een beroep doen op ondersteuning door de gemeente in het kader van de WMO, zodat zij zo lang mogelijk in de eigen leefomgeving kunnen blijven wonen. Op grond van de Wmo kan er een maatwerkvoorziening worden toegekend. Maatwerk betekent in dit geval dat de voorziening wordt afgestemd op de mogelijkheden en behoeften van de bewoner. Wat huisvesting betreft, kan daarbij worden gedacht aan de aanpassing van de woning en vergoeding in verhuiskosten. 14

15 8. Leefbaarheid en bewonersparticipatie In relatie tot leefbaarheid en bewonersparticipatie spreken partijen het volgende af: Actium In 2017 investeert Actium ongeveer in de personele inzet op leefbaarheidsactiviteiten in gemeente De Wolden. Actium bepaalt heel gericht het niveau van inzet op leefbaarheid per gemeente aan de hand van een leefbaarheidsmonitor waarbij, met behulp van het landelijke instrument RIGO Leefbaarometer informatie over de leefbaarheid inzichtelijk wordt gemaakt. De leefbaarheidsscores laten zien dat de leefbaarheid in gemeente De Wolden zeer positief scoort. In De Wolden hanteert Actium daarom een basis-inzet ten aanzien van leefbaarheid, zonder aanvullende programma s. Actium zorgt dat de directe omgeving van haar woningen schoon, heel en veilig blijft. In het geval van sociale problematiek zorgt Actium dat signalen bij de hulpverleningsinstanties terecht komen. Actium handelt en bemiddelt bij overlastmeldingen en faciliteert leefbaarheidsinitiatieven op verzoek van huurders. Actium betrekt huurders en woningzoekenden bij de voorbereiding, totstandkoming en uitvoering van haar beleid, haar producten en haar diensten. In 2017 besteedt Actium aan participatie op organisatieniveau. Naar rato van het aantal woningen dat Actium heeft in de gemeente De Wolden, bedraagt de investering van Actium in De Wolden Bovendien worden de aanwezige bewonerscommissies financieel ondersteund. Hiervoor is een totaalbedrag van vastgesteld. In 2017 legt Actium vragen voor aan haar online klantenpanel en gebruikt huurders en woningzoekenden dus als klankbord. De panelleden kunnen op deze laagdrempelige manier ons beleid beïnvloeden. Actium wil goed contact onderhouden met de gemeenteraad en organiseert daarom minimaal één keer per jaar een informatiebijeenkomst. Ook gaat Actium in op verzoeken om informatie vanuit de gemeenteraad. Goede informatie over bijvoorbeeld investeringsruimte en wachttijden draagt bij aan het maken van gedegen keuzes. Gemeente De Wolden In 2017 zet gemeente De Wolden de regeling Initiatiefrijk De Wolden voort. Het budget is bedoeld voor ontwikkeling en uitvoering van maatschappelijke initiatieven. Doel is om meer ruimte te bieden aan initiatieven van inwoners en daarmee de leefbaarheid en/of sociale vitaliteit en/of de sociale infrastructuur van een dorp of de gemeente te vergroten. In totaal is er beschikbaar tot en met

16 Tot en met april 2017 heeft gemeente De Wolden een sociale ombudsvrouw. Zij behandelt naast klachten over gedrag en bejegening ook inhoudelijk zaken binnen het sociale domein. In de loop van 2017 zal besloten worden of het contract verlengd wordt. MEVM Het huurdersplatform MEVM vertegenwoordigt formeel de belangen van de huurders van Actium, ook in gemeente De Wolden. MEVM vergadert regelmatig met Actium en voorziet Actium gevraagd en ongevraagd van advies op het gebied van beleid en dienstverlening. Contant met woningzoekenden en huurders gebeurt voornamelijk op aanvraag van woningzoekenden en huurders zelf, per , telefoon of desgewenst via persoonlijk contact. 16

17 8. Overige afspraken Gemeente De Wolden, Actium en huurdersplatform MEVM spannen zich maximaal in om de realisatie van glasvezelaansluitpunten in de meterkasten van woningen te realiseren. 17

18 9. Financiën In relatie tot financiën spreken partijen het volgende af: Actium Onderstaande tabel biedt een totaaloverzicht van de begrote investeringen en uitgaven van Actium in gemeente De Wolden in 2017, conform het uitgebrachte bod Investeringen en uitgaven 2017 (x 1.000) Nieuwbouw 33 woningen De Wijk Planmatig onderhoud Energetische maatregelen (isolatie 718 en zonnepanelen) Personele inzet leefbaarheid 34 Huurdersparticipatie 12.8 Gemeente De Wolden Gemeente De Wolden heeft een generieke achtervangovereenkomst met het WSW ten behoeve van de door de corporaties op te nemen leningen, gekoppeld aan het investeringsprogramma in de gemeente De Wolden van Actium. Hierbij geldt als voorwaarde dat de investeringscapaciteit van de corporaties niet wordt beperkt. 18

19 Ondertekening Aldus overeengekomen en getekend, 26 november 2016 Namens Gemeente De Wolden Dhr. J. ten Kate Namens Actium Mevr. E. Dost-Bijl Namens Huurdersplatform MEVM. Dhr. H. Oostland Bijlagen Bijlage 1: Bod 2017 Actium Bijlage 2: Overeenkomst prestatieafspraken De Wolden juni juni

20

21

22 Actium Adviseur strategie en beleid Linden Douma Huurdersplatform MEVM Voorzitter Henk Oostland Gemeente De Wolden Beleidsadviseur Volkshuisvesting Judith Veldman