Marktparticipatie A27 Houten - Hooipolder

Transcriptie

1 RWS BEDRIJFSINFORMATIE Marktparticipatie A27 Houten - Hooipolder Afsluitend verslag marktparticipatie ten behoeve van de toets op de maakbaarheid van het concept Ontwerptracébesluit van het project A27 Houten - Hooipolder. Datum 25 april en 19 mei 2016 Status Definitief

2

3 Colofon Uitgegeven door Rijkswaterstaat Grote Projecten en Onderhoud Informatie P. Mbikayi Telefoon Datum 7 juni 2016 Status Definitief Versienummer V01

4

5 1 Inleiding Aanleiding marktparticipatie Uitgenodigde en aanwezige marktpartijen Doel marktparticipatie Verstrekte informatie Aanpak marktparticipatie op hoofdlijnen 7 2 Eerste bijeenkomst marktparticipatie Doel van eerste bijeenkomst Aanpak eerste bijeenkomst marktparticipatie op hoofdlijnen Uitkomsten eerste bijeenkomst Algemeen OTB grenzen Achtergrondinformatie Bruggen binnen het tracé Beperkende eisen De vijfde groep Evaluatie eerste bijeenkomst 10 3 Tweede bijeenkomst marktparticipatie Doel van tweede bijeenkomst Aanpak tweede bijeenkomst marktparticipatie op hoofdlijnen Uitkomst tweede bijeenkomst Wijzigingsvoorstellen Houtense brug Hagesteinsebrug Merwedebrug Keizersveerbrug Evaluatie t.a.v. tweede bijeenkomst Evaluatie als pilot 14

6 1 Inleiding 1.1 Aanleiding marktparticipatie Rijkswaterstaat (hierna RWS) heeft samen met zijn ketenpartners in de Marktvisie 1 de wens uitgesproken om te excelleren als bouwers van een veilig, leefbaar en bereikbaar Nederland. Samen en samenwerken staan centraal in de Marktvisie. Het project A27 Houten- Hooipolder is door RWS gekozen als één van de pilots om invulling te geven aan genoemde visie. In dat kader organiseerde RWS een marktparticipatie. Dit heeft RWS in samenwerking met de ketenpartners gedaan, vertegenwoordigd door brancheorganisaties. Het spreekt voor zich dat RWS geen partij uit heeft gesloten die op eigen initiatief aan de marktparticipatie deel wilde nemen. Deze marktparticipatie heeft de kans geboden aan de ketenpartners van RWS om zich uit te spreken over het voorgenomen ontwerptracébesluit (OTB) van het project A27 Houten- Hooipolder. De vraag of het voorgenomen OTB in de ogen van de ketenpartners maakbaar is, stond hierbij centraal. RWS streeft er naar een rechtsgeldig OTB dat voldoende ruimte biedt om te excelleren. De marktparticipatie was opgedeeld in twee bijeenkomsten met focus op de bruggen in het tracé. De eerste bijeenkomst vond plaats op 25 april en de tweede op 19 mei Uitgenodigde en aanwezige marktpartijen Het project A27 Houten - Hooipolder heeft de uitnodiging voor de marktparticipatie op twee manieren uitgezet: Via de brancheorganisaties die betrokken zijn bij de Marktvisie (dat zijn Bouwend Nederland, NL Ingenieurs, Vereniging van Waterbouwers, MKB-Infra, UNETO-VNI en ASTRIN); Door publicatie op TenderNed d.d. 14 april Via de brancheorganisaties zijn vanuit hun achterban 24 personen afgevaardigd en vanuit TenderNed zijn 6 aanmeldingen binnengekomen. Tijdens de eerste bijeenkomst waren daadwerkelijk 22 personen uit de markt (waarvan 2 Waterbouwers, 7 van Bouwend Nederland, 2 van ASTRIN, 3 van NL Ingenieurs, 2 UNETO-VNI en 6 via TenderNed) aanwezig. Van RWS-zijde waren 8 personen aanwezig. De tweede bijeenkomst heeft plaatsgevonden met bijna dezelfde partijen als bij de eerste. De volledige lijst van de participerende partijen is als bijlage 1 aan dit verslag toegevoegd. 1.3 Doel marktparticipatie Het doel van de marktparticipatie was samenspraak met de brancheorganisaties als volgt geformuleerd: In een vroegtijdig stadium samen met de markt toetsen of het OTB maakbaar is. Bijkomend doel was om te toetsen of door de huidige beschrijving in het voorgenomen OTB geen kansrijke oplossingen worden uitgesloten. 1

7 RWS verwachtte van de participanten dat ze aangaven of het OTB onnodige beperkingen bevat en hoe dit opgelost kan worden. In samenspraak met de brancheorganisaties is afgesproken dat de focus op de vier grote rivierovergangen zal liggen. Een deel van de uitkomst zal dienen als input voor verbetering voor aankomende planstudies en een ander deel zal voor de A27 Houten Hooipolder toepasbaar moeten zijn. 1.4 Verstrekte informatie Gedurende het traject van de marktparticipatie is de volgende informatie verstrekt: Marktparticipatiedocument (eerder op TenderNed gepubliceerd) Powerpoint presentaties (zie bijlage 2) Verstrekte info en tekeningen (eerder op TenderNed gepubliceerd) 1.5 Aanpak marktparticipatie op hoofdlijnen De marktparticipatie werd in twee sessies georganiseerd. De eerste bijeenkomst werd op 25 april jl. gehouden en de tweede vond op 19 mei jl. plaatst. De marktparticipatie bestond in hoofdzaak uit: Een eerste bijeenkomst, waarbij het concept OTB en de door RWS als dilemma s ervaren punten zijn toegelicht. Een tweede bijeenkomst waarbij een verdiepingsslag is gemaakt op de resultaten van de eerste bijeenkomst. De invulling van de werkwijze en aanpak van de marktparticipatie is tot stand gekomen in samenspraak met de brancheorganisaties en met een aantal marktpartijen die zich daarvoor aanmeldden tijdens de eerste bijeenkomst.

8 2 Eerste bijeenkomst marktparticipatie 2.1 Doel van eerste bijeenkomst In hun introductie hebben de vertegenwoordiger van Bouwend Nederland namens de brancheorganisaties en de interne opdrachtgever (RWS) de gezamenlijkheid (Marktvisie) uitgestraald en de focus op de toets op de maakbaarheid van OTB benadrukt. 2.2 Aanpak eerste bijeenkomst marktparticipatie op hoofdlijnen De marktparticipatie werd op 25 april jl. tussen 12:30 en 18:00 uur ter kantoor van RWS (LEF Future Center) Westraven in Utrecht gehouden. De marktparticipatie bestond in hoofdlijn als volgt uit: Kennismaken, verwachtingen delen, gezamenlijke probleemstelling Marktparticipatie i.r.t. project Toelichting op project en OTB Pauze Inzoomen op de vragen/deelvragen Samen aan de slag met de vier bruggen Het vervolg en evaluatie Borrel 2.3 Uitkomsten eerste bijeenkomst Algemeen Tijdens de eerste bijeenkomst van de marktparticipatie zijn, ondanks de voorbereiding tussen RWS en de brancheorganisaties, verschillende beelden ontstaan over de verwachtingen ervan. Tijdens de bijeenkomst bleek een significant aantal aanwezigen niet geïnteresseerd te zijn in het OTB en de bruggen, maar in de inkoopstrategie en algemene thema s uit de Marktvisie zoals positie MKB. In het algemeen kan worden vastgesteld dat het woord flexibiliteit de rode draad heeft gevormd van de marktparticipatie. Flexibiliteit om te voorkomen dat het onderscheidende vermogen van de markt, inclusief innovatie, wordt beperkt. Een aantal punten is aan de orde gesteld die voor een toekomstige marktparticipatie aandacht behoeft. Zo is bijvoorbeeld de vraag welke branche wanneer de beste bijdrage zou kunnen leveren. De vraag voor focus (waar het over moet gaan) vraagt eveneens aandacht in de voorbereiding. Vragen met betrekking tot de inkoopstrategie zijn gesteld maar behoorden niet tot de scope van de marktparticipatie. Ze zullen te zijner tijd met belangstellende marktpartijen tijdens het aanbestedingstraject worden besproken OTB grenzen De aanwezige marktpartijen gaven in grote meerderheid aan de projectgrens, inclusief de werkruimte, aan beide zijde van het tracé gelijk te laten trekken, dit om de mogelijkheid voor nieuwbouw in plaats van hergebruik niet onnodig uit te sluiten. Er werd aandacht gevraagd voor de mogelijkheid om de as vrij te laten binnen de grenzen van het OTB.

9 2.3.3 Achtergrondinformatie De deelnemers realiseren zich heel goed dat het (O)TB een lopend proces is en dat de ruimte om de uitkomst ervan te beïnvloeden beperkt is. Om de planstudie niet over te hoeven doen, blijkt enige kennis van de achterliggende informatie die ten grondslag liggen aan de gemaakte keuzes voor het (O)TB noodzakelijk. RWS heeft voor deze informatie gezorgd tijdens de tweede sessie op 19 mei Deelnemers aan de marktzijde vragen zich duidelijk af of er bij die achtergrond rekening is gehouden met de toekomstvastheid van de keuzes (spitsstrook versus rijstrook, renovatie versus nieuwbouw bijvoorbeeld) en gaven het advies om beide opties open te houden als het gaat om de bruggen. Andere achtergrondinformatie met betrekking tot het areaal (grondbalans, beeld voertuigverliesuren) werden belangrijk geacht om te bepalen of het concept OTB wel dan niet maakbaar is binnen het taakstellende budget. Areaalgegevens bepalen mede de ontwerp- en realisatiekosten Bruggen binnen het tracé Hier speelt de toekomstvastheid duidelijk een rol in het onderscheidende vermogen van de marktpartijen. Zoveel mogelijk toegevoegde waarde voor het beschikbare budget was het advies. De deelnemers gaven aan welke voordelen samenhangen met de keuze voor hergebruik of nieuwbouw: optimale LCC, vrijheid in de bouwtechniek, het voorkomen van hinder tijdens de bouw en de mogelijkheid om iconische bruggen neer te bouwen, worden onder ander genoemd als redenen om meer flexibiliteit in het OTB te bouwen. Verder vroeg de markt om meer flexibiliteit voor de positionering van de steunpunten, dit in relatie tot de toekomstvastheid bij verruiming van het rivierbed Beperkende eisen Een aantal eisen wordt tijdens de marktparticipatie aangemerkt als beperkend. Dat zijn: Eisen m.b.t. esthetiek (vormgeving en andere architectonische eisen) gaan soms ten koste van de optimalisatiemogelijkheden. Het mogelijk voorschrijven van hergebruik wordt als beperkend ervaren. Het taakstellende budget kan een toekomstvaste oplossing in de weg staan De vijfde groep De vijfde groep die spontaan is ontstaan vanuit de behoefte om onderwerpen zo breed mogelijk te willen benaderen, heeft een aantal punten meegegeven. Dit zijn punten die zowel in het belang van de vervolgbijeenkomst op 16 mei 2016 als in de evaluatie van de pilot meegenomen zullen worden. Het betrekken van de marktpartijen bij het bepalen van: De context waarbinnen de marktparticipatie plaats dient te vinden (wie wat bepaalt, hoe lang daarvoor nodig is, hoe we creativiteit toelaten binnen de randvoorwaarden). De rolverdeling in het contract met de daar bijbehorende risicoverdeling en houding en gedrag tijdens de uitvoering. De rol die de markt kan spelen bij de totstandkoming van het OTB zelf.

10 2.4 Evaluatie eerste bijeenkomst Alle partijen hebben aangegeven het belangrijk te vinden om vroegtijdig betrokken te willen worden bij relevante keuzes van de aanbesteder en later opdrachtgever zonder de kans op deelname aan de toekomstige aanbesteding in gevaar te brengen. Marktpartijen hebben tijdens de voorbereiding en uitvoering van de marktparticipatie verschillend gereageerd. Hierdoor ontstond enige ruis tijdens de uitvoering van de marktparticipatie. Er dient rekening gehouden te worden met de genoemde diversiteit van de branches zowel in de voorbereiding als in de uitvoering van de marktparticipatie. Het verdient bijzondere aandacht om vooraf goed af te stemmen waar de dialoog over zou moeten gaan. Van alle aanwezigen werd de grootste groep gevormd door leden van de brancheorganisaties. Aanmeldingen via TenderNed waren minimaal. Gebleken is dat de projecthistorie essentieel was voor marktpartijen. De marktpartijen zeiden behoefte aan enige kennis van de projecthistorie (waarom welke keuzes) te hebben. Deze kennis zou namelijk ervoor kunnen zorgen dat niet onnodig advies gegeven zou worden gericht op het opnieuw maken van de planstudie. De neiging om over inkoopstrategie te praten, was ondanks de voorbereiding toch sterk aanwezig. Hier is tijdens de bijeenkomst niet op ingegaan.

11 3 Tweede bijeenkomst marktparticipatie 3.1 Doel van tweede bijeenkomst Bij de tweede bijeenkomst van de marktparticipatie is een verdiepingsslag gemaakt op basis van de resultaten van de eerste bijeenkomst. Het doel hiervan was om een aantal concrete wijzigingsvoorstellen op het OTB te identificeren met als doel de kans voor excelleren voor de ketenpartners en waarde voor het gemeenschapsgeld te vergroten. Tijdens de tweede bijeenkomst zijn argumenten verzameld ter onderbouwing van de wijzigingsvoorstellen. Een deel van de uitkomst zal dienen als input voor verbetering voor aankomende planstudies en een ander zal voor de A27 Houten Hooipolder toepasbaar moeten zijn. 3.2 Aanpak tweede bijeenkomst marktparticipatie op hoofdlijnen De tweede bijeenkomst werd op 19 mei jl. tussen 13:00 en 18:00 uur bij het NBC te Nieuwegein gehouden. De bijeenkomst bestond in hoofdlijn als volgt uit: Introductie en resultaten eerste bijeenkomst Achtergrond project i.r.t. OTB en (on)mogelijkheden om OTB aan te passen Identificeren wijzigingsvoorstellen per brug Pauze Uitwerken wijzigingsvoorstellen Het vervolg en evaluatie Borrel 3.3 Uitkomst tweede bijeenkomst De deelnemers hebben unaniem het belang van een vroegtijdige betrokkenheid van de ketenpartners (in het bijzonder de bouwende markt) bij het maken van OTB benadrukt. Bij voorkeur nog eerder dan in onderhavig pilot omdat er dan meer ruimte is om adviezen uit de marktparticipatie in het OTB te verwerken. De tweede bijeenkomst heeft een paar concrete wijzigingsvoorstellen opgeleverd waarmee het TB meer ruimte aan de markt zou kunnen bieden om te excelleren tijdens de realisatiefase Wijzigingsvoorstellen Houtense brug De verbreding van de bestaande brug past binnen de ruimte die het OTB biedt en is verreweg de goedkoopste oplossing mits de bestaande brug voldoet aan de eisen van de constructieve veiligheid. Echter de technische uitvoerbaarheid van deze optie zou onzeker dan wel risicovol zijn (zettingsverschillen oud-nieuw met risico op scheurvorming/hoogteverschillen in het wegdek). De bestaande brug wordt momenteel onderzocht op constructieve veiligheid. De participerende markt heeft de wens geuit om nieuwe ruimte in het OTB te creëren met als doel diverse opties t.b.v. de te maken oeververbinding mogelijk te maken. Hierbij hoort ook de extra werkruimte die nodig zou zijn om nieuwbouw naast de rivier te kunnen realiseren en later invaren. De volgende opties werden besproken:

12 Nieuwe brug naast bestaande westbrug buiten de TB grenzen bouwen om vervolgens deze in te schuiven op de plaats van de gesloopte oude brug. Nieuwe brug naast bestaande westbrug. Oostbrug en westbrug vervangen door nieuwe (boog)bruggen Verbreiding cq uitbreiding los van bestaande brug (met kleine tussenruimte) Hagesteinsebrug Voor de Hagesteinsebrug is geen voorstel voor wijziging van het OTB gedaan. De aanwezigen waren van mening dat er voldoende flexibiliteit op de z-as is om met oplossingsrichtingen te komen qua materiaal en/of constructiekeuze. De keuze voor hergebruik van de bestaande brug is door de markt als logisch beoordeeld. De brug is veel nieuwer dan bijvoorbeeld de Keizersveerbrug, is onlangs geconserveerd en vertegenwoordigt meer kapitaal. Tevens signaleert de markt dat er in het geval dat er voor een nieuwbouw wordt gekozen, de bruggen ook iets dichter bij elkaar gebouwd kunnen worden. De 10 m in het OTB is meer dan hetgeen dat nodig zou zijn. Er werd wederom geadviseerd om de architect geen onnodige eisen mee te laten geven. Een belangrijke opmerking werd gemaakt over het oostelijk deel van de brug. Dat deel zit niet in het OTB. Indien op een later moment wordt besloten om dit deel wel aan de scope toe te voegen, adviseert de markt om de grens van de X-as zodanig te verschuiven dat er meer werkruimte ontstaat Merwedebrug Voor de Merwedebrug is één voorstel gemaakt: Meer ruimte in het OTB maken om één nieuwe brug ten westen van de bestaande brug mogelijk te maken. De brug zou bestaan uit 8 rijstroken (2x4), 2 vluchtstroken en een fietspad. Na het omzetten van het verkeer op de nieuwe brug zal de oude brug worden gesloopt. Argumenten hiervoor zijn: Eerder klaar voor de volledige capaciteit. De markt acht het mogelijk om binnen 3 jaar na de gunning om het verkeer op de nieuwe brug plaats te laten vinden. Een half jaar zal nodig zijn voor de sloop van de oude brug. Minder hinder voor het verkeer omdat er slechts 1 fasewissel nodig is i.p.v. 2. Geen risicovol hergebruik van de bestaande brug, dus na gunning meer financiële- & plantechnische zekerheid. Twee nieuwe basculebruggen (in feite komt er één nieuwe basculebrug, maar gezien de breedte zal deze ongetwijfeld uit 2 beweegbare brugdekken bestaan), een stuk eenvoudiger vanuit Machinerichtlijn. Afmetingen basculebruggen vrij te bepalen naar laatste inzichten en onafhankelijk bestaande afmeting bascule brug. Geen aparte en moeilijk te realiseren aanbruggen maken voor Ruimte voor de Rivier. Middenpijler hoofdoverspanningen kan vervallen, waardoor duur tussensteunpunt (wordt duurder ingeschat dan langere overspanning) vervalt. Zeker gunstig beoordeeld door vaarwegbeheerder. Wellicht kan totale hoofdoverspanning verminderd worden door wegvallen tussensteunpunt. Aangezien de nieuwe brug qua steunpunten niet meer gelijk hoeft te zijn aan de bestaande kan de ON een optimalisatie zoeken tussen het aantal steunpunten en de lengtes tussen de steunpunten.

13 Meer ruimte voor vormgeving, waardoor boogbrug niet de enige oplossing is. Hierdoor kunnen verschillende brugtypen en aannemers (civiel en staal) in concurrentie treden. Geen deformatieproblemen op bestaande brug door bouw nieuwe dicht bij oude (opgetreden bij project Ewijk), omdat oude brug wordt gesloopt. Brug gaat 100 jaar mee ipv een deel 100 jaar en de rest 30 jaar. Mogelijke opwaardering traject naar 130 km ipv 100 km. Zal onderzocht moeten worden op wenselijkheid/mogelijkheid. In de nieuwe situatie zal de bestaande brug in dakprofiel gaan liggen; het op 1 oor leggen van de weg is constructief gezien niet mogelijk (volgt uit herberekening). Een dakprofiel heeft niet de voorkeur op een ASW, maar kan wel (is gecheckt intern RWS). Bij een volledig nieuwe brug kan de weg op 1 oor liggen. De uitvoegstrook voor de afslag Avelingen (vanuit zuidelijke richting) kun je al op de brug laten beginnen. In het huidige ontwerp (OTB) is deze uitvoegstrook relatief kort en moet de bestaande aanbrug zelfs nog verbreed worden. Als in 1x een nieuwe brug aangelegd wordt kun je ook meteen een volwaardige uitvoegstrook aanbrengen. Door het aanbrengen van de versterkingen aan de bestaande brug wordt de doorvaarthoogte beperkt (enkele decimeters); De vaarwegbeheerder is hier waarschijnlijk niet blij mee. Dit geldt niet bij een nieuwe brug Keizersveerbrug Voor de Keizerveerbrug zijn twee voorstellen gemaakt: aanpassing Z-as en X-as. Aanpassing Z-as Bij de huidige flexibiliteitsbepaling van de Z-as in het OTB is in de praktijk maar één oplossing mogelijk, namelijk een oplossing die lijkt op de bestaande brug. Door de markt wordt dit ervaren als onnodig beperkend. Verruiming van de Z-as biedt de mogelijkheid om met andere oplossingen te komen voor de nieuwe brug qua constructie en/of materiaalkeuze. Argumenten hiervoor zijn: Levensduurbenadering, toekomstvastheid en besparing van de onderhoudskosten; Bekeken vanuit de burger vinden de marktpartijen het moeilijk uitlegbaar waarom er gekozen wordt voor hergebruik van de bestaande brug. Marktpartijen adviseren om de keuze op LCC te baseren. Aanpassing X-as: ruimte aan de westzijde creëren Conform het OTB bestaat de mogelijkheid om de bestaande brug te vervangen door een nieuwe brug voor de oostelijke rijbaan, of één (gecombineerde) nieuwe brug voor beide rijbanen te realiseren. Om een nieuwe brug naast de bestaande brug te bouwen moet de X-as verruimd worden. Hierdoor ontstaat ook echt de keuzevrijheid voor een geheel nieuwe brug (naast de keuze voor hergebruik + nieuwbouw). Argumenten hiervoor zijn: Mogelijk verdere verbetering van de doorstroming boven de projectdoelstellingen. Een geheel nieuwe brug biedt de mogelijkheid voor een logischer rijbaanindeling te realiseren. Levensduurbenadering, toekomstvastheid en besparing van de onderhoudskosten; Bekeken vanuit de burger vinden de marktpartijen het moeilijk uitlegbaar waarom er gekozen wordt voor hergebruik van de bestaande brug. Marktpartijen adviseren om de keuze op LCC te baseren.

14 3.4 Evaluatie t.a.v. tweede bijeenkomst Met de participerende markt is vooraf helder afgestemd over de verwachtingen van de tweede bijeenkomst (waaronder de doelgroep). Participerende marktpartijen hebben hier uitstekend invulling aan gegeven door brug en/of planstudie-experts af te vaardigen. Er is voldoende aandacht geweest voor de achtergrond van de RWS keuzes ten behoeve van het OTB. 3.5 Evaluatie als pilot De toets op maakbaarheid van het OTB laat zien hoe belangrijk het is om bij de uitvraag binnen de planstudie al rekening te houden met de imperatieven van de realisatiefase. Het is gebleken dat het taakstellende budget een grote rol heeft gespeeld in het bepalen van het OTB (scopediscussie). Gedurende deze marktparticipatie is door de markt aangegeven dat de uitkomst van de planstudie hier en daar te richtinggevend is en daardoor de functionaliteit onnodig in de weg staat. Gedacht kan worden aan het waarderen bij de uitvraag in de planstudiefase van inschrijvers die de integraliteit (van Verkenning tot Realisatie) waarborgen. Met de brancheorganisaties wordt dit traject geëvalueerd om te beoordelen of een toets door de bouwers op de maakbaarheid standaard een plek in de planstudie moet krijgen. Hierbij zal o.a. de timing van het betrekken van de markt meegenomen worden.