3. Teun introduceert de eerste spreker, Hans Schiphorst/gemeente Steenwijkerland:

Transcriptie

1 Verslag Extra Ledenvergadering Van Teun Boxum (voorzitter) Datum Tijd uur Locatie Giethoorn, Restaurant Hollands Venetië Notulist Muriëlle de Vos (secretaresse) Afkortingen TB=Toeristenbelasting NP=Nationaal Park ELI=Economische zaken Landbouw en Innovatie BIZ=Bedrijven Investeringszone 1. Opening De voorzitter opent de Extra Ledenvergadering en heet de aanwezigen van harte welkom, in het bijzonder gastsprekers Hans Schiphorst (gemeente Steenwijkerland), Elmar Theune (ELI), Arianne de Blaeij (LEI, Wageningen UR) en Marien Borgstein (LEI, Wageningen UR). 2. Inleiding Op 13 februari 2012 heeft er een eerste overleg plaatsgevonden tussen bestuur KopTop, Hans Schiphorst en Elmar Theune. Er is toen afgesproken dat er te zijner tijd een terugkoppeling zou plaatsvinden over de voortgang naar het onderzoek voor het invoeren van een BIZ. Op 31 mei jl. heeft er een extra ingelaste ledenvergadering plaatsgevonden om ondernemers/leden te informeren over deze voortgang en zijn er verschillende sprekers aan het woord geweest om het onderzoek van verschillende kanten te belichten en toe te lichten. Teun legt uit dat KopTop absoluut geen standpunt inneemt over de mogelijkheid tot invoering van een BIZ en dat de invoering hiervan uitsluitend en in zijn totaliteit gedragen moet worden door de ondernemers zelf. Wel geeft Teun aan dat KopTop er al jaren voor pleit om de toeristenbelasting af te schaffen, maar dat de gemeente heeft aangegeven deze belasting niet te kunnen missen. 3. Teun introduceert de eerste spreker, Hans Schiphorst/gemeente Steenwijkerland: Hans stelt als eerste de medegastsprekers voor, vertelt hun rol in het gehele onderzoek en legt de agenda voor, voor de avond: - Elmar Theune van ELI => ELI financiert en participeert in het onderzoek. Mocht dit onderzoek ergens toe leiden, dan is dit voor meer plaatsen interessant. - Arianne de Blaeij van het LEI => zal iets over de techniek vertellen. Hoe zou een BIZ eruit kunnen zien en hoe zou dit dan georganiseerd kunnen worden. - Marien Borgstein van LEI => Senior projectregisseur en discussieleider van de avond. Aanleiding voor het onderzoek voor het mogelijk introduceren van een Bedrijven Investeringszone buitengebied in de gemeente Steenwijkerland, ligt in de discussie omtrent de toeristenbelasting, welke tijdens de begrotingsbehandeling van november 2011 is herrezen. Wethouder Luc Greven heeft daarop de toezegging gedaan dat hij mogelijke alternatieven voor de TB op een rij zou zetten. Daar is dit onderzoek uit voort gekomen. Wat zijn de kernen van het bezwaar op de toeristenbelasting: - Met het geïnde geld worden andere dingen gefinancierd.

2 Blad 2 - Het is een onevenwichtige belasting. Alleen de sector verblijfrecreatie betaalt. - Ondemocratische belasting. Mag niet over mee gestemd worden, ondanks dat de raadsleden die hierover besluit vormen wel gekozen worden. De hamvraag t.a.v. de toeristenbelasting t.o.v. het invoeren van de BIZ is kan het niet wat evenwichtiger. Voorwaarde voor de BIZ is dat deze alleen ingevoerd kan worden wanneer: Een meerderheid van de ondernemers hiermee aan de slag wil en deze meerderheid moet staan voor tweederde van de totale WOZ waarde. Een BIZ moet leiden tot ruimer budget voor promotie en investering in infrastructuur. Dit is randvoorwaardelijk om tot een bloeiende recreatieve sector te komen. Randvoorwaarden invoeren BIZ/mate van belang: - Ligging; iemand die groot belang heeft, betaalt meer dan iemand die klein belang heeft. - Sector; uitsluitend gericht op recreatie/toerisme groter belang dan b.v. een fietsverhuur. - Omvang; groot hotel heeft meer belang dan fietsverhuur. Belangrijk doel binnen het nu lopende onderzoek is meer draagvlak creëren door financieel inzicht te bieden in de inkomsten en waar deze aan besteed kunnen worden en het mogelijke resultaat hiervan. Iemand die nu geen TB betaalt, wil dit straks ook niet gaan betalen, tenzij dit leidt tot meer omzet. Waaraan betalen en hoeveel? De sector Recreatie&Toerisme heeft groot belang bij het in stand houden van de kwaliteit van het gebied. Hans geeft in zijn presentatie aan dat het toch in geen geval de bedoeling is dat de inkomsten uit de BIZ uitgegeven gaan worden hieraan. De gelden die hieruit voortkomen, zijn uitsluitend bedoeld voor meer promotie van het gebied en versterking van de infrastructuur. Een alternatieve discussie op de BIZ is of deze alleen betrekking heeft op de toeristenbelasting, goed voor euro per jaar, of ook op de forensenbelasting, goed voor euro per jaar. Hier kan over gepraat worden. Hans geeft aan dat, wanneer er niet genoeg draagvlak is voor de invoering van een BIZ, de heffing van de toeristenbelasting blijft bestaan zoals hij nu is. Het zal niet aan de orde zijn dat de gemeente Steenwijkerland de TB gaat afschaffen, omdat het een belangrijke inkomstenbron is voor de investering in de recreatieve sector. De recreatieve sector is een belangrijke groeisector voor de gemeente Steenwijkerland. Daarom moeten de randvoorwaarden voor een BIZ ook goed voor elkaar zijn. 4. Hoe organiseer je een BIZ toeristisch Steenwijkerland? (Spreker Arianne de Blaeij) Voor Nederland onderzoeken we of het instrument BIZ een geschikt alternatief zou kunnen zijn voor toeristenbelasting. Voor het beantwoorden van deze vraag is het goed om inzicht te hebben in hoe toeristenbelasting in andere landen geregeld is. Het LEI heeft in beeld gebracht welke systemen er zijn, hoe deze systemen werken en hoe een evt. vertaling naar een BIZ eruit zou kunnen zien. Voor het beantwoorden van de vraag hoe een BIZ recreatiesector eruit zou kunnen zien, zijn er twee interessante buitenlandse systemen, het Oostenrijkse systeem en het TBIS systeem (VS en UK). In Oostenrijk wordt er toeristenbelasting betaald door alle bedrijven die profiteren van toeristen. Hierbij is de hoogte van de heffing afhankelijk van het belang in toerisme (locatie, branche). In de VS bestaat het instrument Tourism Business Investment District (TBID). Momenteel wordt ook in Engeland gekeken of TBIDs een interessant instrument zouden kunnen zijn.

3 Blad 3 Arianne van het LEI toont een powerpointpresentatie t.a.v. het BIZ systeem (in andere landen). Een BIZ recreatiesector is een tool die ingezet kan worden door ondernemers, in overleg met de gemeente om toeristische promotie en infrastructuur te financieren. Vraag die hiermee gemoeid is, is, welke bedrijven profiteren, welke gaan betalen en welke grondslag is mogelijk? Het uitgangspunt hierbij voor Nederland is dat de heffingsgrondslag afhankelijk is van het belang in toerisme. 5. Opening discussie met Marien Borgstein, met als vraagstelling: Hoe kijkt u tegen het BIZsysteem aan? Vragen vanuit KopTop leden: 1. Waarom moet er met de BIZ meer geld opgehaald worden? Hans=> Als je de TB en forensenbelasting bij elkaar neemt, innen kost 7% en is tamelijk efficiënte heffing, dan moet het alternatief in ieder geval hetzelfde budget binnenhalen tegen niet hogere overheadkosten, anders is deze vorm minder efficiënt. Het is belangrijk dat de toeristische recreatieve infrastructuur hetzelfde blijft of vergroot wordt, met als doel dat hier wellicht op termijn ook meer mensen door komen. Wanneer je gevraagd wordt te investeren, dan doe je dit alleen maar als dit tot een soort rendement leidt. Essentie is dat de overheid, gemeente, dit bedrag heft en dat een gekozen vertegenwoordiging vanuit de ondernemers meebeslist over hoe deze middelen besteed gaan worden. Gemeente zal niet volledig afstand doen. Het zal dan dus een gezamenlijke besluitvorming worden. 2. Ik vind het vervelend dat ik ga bepalen of mijn buurman ook gaat meebetalen. Elmar=> Stel dat alleen de verblijfssector positief denkt over het invoeren van een BIZ en de andere sector(en) niet, dan kan het ook zo zijn dat alleen de verblijfssector een BIZ opzet. 3. U geeft aan dat het bedrag dat binnengehaald wordt door de gemeente aan TB en forensenbelasting, bij de uitgaven wel 5 tot 6 keer over de kop gaat. Is het zo dat, wanneer de BIZ ingevoerd zou worden, de gemeente zich qua investeringen volledig terugtrekt? Hans=> Nee, de gemeente trekt zich niet terug. De bedoeling van de BIZ is juist om de financiële pot groter te maken, zodat er meer geïnvesteerd kan worden. 4. Als alle ondernemers moeten meedoen, hoe bereikt u al deze mensen dan? Hans=> Wij leggen een hele serie overleggen en informatieavonden af. Uiteindelijk moet het zo zijn dat alle ondernemers tijdens deze avonden hun zegje kunnen doen. 5. Krijgen we straks niet de discussie wie in welke groep gaat vallen? Hoe doen ze dit b.v. in Oostenrijk? Arianne=> Oostenrijk heeft een ontzettend lange lijst waarin exact vermeld staat wie waarin valt. Dit luistert heel nauw en wordt allemaal van bovenaf vastgesteld. Het kan daardoor zijn dat een bioscoop in het ene gebied meer moet betalen dan in een ander gebied. 6. Zouden wij niet beter af zijn om TB af te schaffen en de uitgaven van de gemeente naar beneden te doen. Als het duidelijk is waar die extra 6 miljoen aan uitgegeven wordt, b.v. promotie, dan kan dit weggestreept worden, omdat de ondernemers dit zelf doen. Waarom geen streep door de inkomsten en uitgaven en quitte spelen? Hans=> Wanneer je ervoor kiest om minder te investeren, dan investeer je structureel minder in de infrastructuur wat het gebied niet ten goede komt. Daarnaast is al aangegeven dat de gemeente in ieder geval niet de toeristenbelasting zal afschaffen, maar wel bereid is om te zoeken naar een alternatief.

4 Blad 4 Daarvoor zijn wij vanavond ook bij elkaar gekomen, om hierover te brainstormen. Gemeente hecht veel waarde aan investeren in recreatieve sector. Elmar=> Wanneer je gaat strepen in inkomsten en uitgaven, schiet je jezelf uiteindelijk in je eigen voet, omdat de totale investeringspot structureel kleiner wordt. Met name in gebieden waar de bevolking aan het krimpen is, zou het goed zijn wanneer het lukt om in dit gebied het toerisme goed op de kaart te zetten. Dit houdt het gebied levendig en zorgt voor werkgelegenheid. 7. Is het mogelijk om inzichtelijk te maken waar het geld nu aan uitgegeven wordt? Nu wordt elke keer hetzelfde argument opgeworpen, n.l. de beschoeiing. Hans=> Juist met de BIZ kun je investeringen prioriteren. Ook krijg je met de BIZ meer inzicht en inspraak in waar het heffingsgeld in geïnvesteerd moet worden. 8. Als je draagvlak wilt creëren, moet men weten wat het gaat kosten en wat het zou kunnen opleveren. Hier moet duidelijkheid over geboden worden. Welke rol gaat het Nationaal Park hierin spelen, hebben zij ook een stem hierin en gaan zij ook meebetalen? Hans=> Een van de stappen in het vervolgonderzoek is om meer gevoel te krijgen met de BIZ en wat dit praktisch zou gaan betekenen. Dit is een volgende stap die gezet gaat worden, het model verder ontwikkelen en er vervolgens een virtuele doorberekening op loslaten. Het Nationaal Park heeft het financieel moeilijk op dit moment en is bezig via allerlei modellen om financiële middelen bij elkaar te harken om te kunnen blijven functioneren. Het Nationaal Park is een belangrijk merk voor het toerisme. Het Nationaal Park zal zich bij de financieringsmogelijkheden in belangrijke mate gaan richten op beheer. Het geld wat opgehaald zou worden via de BIZ, gaat niet naar natuurbeheer. Vraag lid..wel naar promotie NP? Hans=> Als het BIZ instrument er zou komen, dan bepaal je gemeenschappelijk of er geld ingezet zou kunnen worden t.b.v. het NP. Vraag lid..moet NP ook meebetalen aan de BIZ. In feite zijn zij ook ondernemer en een concurrent van de bootverhuurder. Hans=> Wellicht dat zij ook meebetalen. 9. Waarom hebben we dit systeem nodig. Waarom kan dit niet van bovenaf geregeld worden. Hans=> Er is vaak discussie over TB geweest door ondernemers die aangaven het zelf beter te weten hoe dit moest. Gemeente wil hierop de zeggenschap gaan delen en denkt hiermee te beantwoorden aan de behoefte van de ondernemers. 10. Er zijn behoorlijk veel niet geregistreerde bedrijven. Hoe worden zij meegenomen in het BIZ verhaal? Zou veel geld opgehaald kunnen worden bij bedrijven die niet geregistreerd zijn. Hans=> Om meegenomen te worden in de BIZ zal er waarschijnlijk een bepaald schaalniveau worden toegepast. Niet meedoen in de BIZ is ook geen zeggenschap hebben over waarin geïnvesteerd moet worden. 11. Waarom kan het geen systeem worden met de huidige vorm van TB heffing, waarbij ook medezeggenschap wordt gecreëerd voor de ondernemers. Wanneer je inzichtelijk maakt waar het aan besteed wordt, dan krijg je ook meer begrip. 12. Campinggasten moeten nu al zoveel betalen. Het is de hoop dat met het nieuwe systeem men minder geld hoeft te betalen, anders prijs je jezelf uit de markt. Hans => Er wordt afgesproken dat Hans inzichtelijk zal maken waar de gemeente allemaal geld aan uitgeeft in de recreatiesector, hoe wordt dit geïnd en worden sommige uitgaven niet gedekt door andere verschillende belastingen (beschoeiing als argument voor verhoging WOZ en toeristenbelasting) => actiepunt Hans Schiphorst!

5 Blad BIZ is een socialer systeem. Meer mensen die de pot gaan vullen. Kun je een factor op loslaten om per definitie hoger op uit te komen. In de basis is dit niet zo n raar verhaal, maar het moet wel zo zijn dat het geld in de recreatiesector geplaatst gaat worden. Formeel gaat de TB nu naar Algemene Middelen. Op het moment dat de BIZ ontwikkeld gaat worden, wordt de besteding veel inzichtelijker. 14. TIP: voor de verontreinigingsheffing bestaat ook een hele (bedrijven) indeling Marien=> Dit is genoteerd en zal worden uitgezocht => actiepunt LEI! 15. Is het mogelijk om vanuit de andere informatiebijeenkomsten ook de verslagen te ontvangen? Hans=> Ja, dit is mogelijk. Wij zullen hiervoor zorgen=> actiepunt secretaresse KopTop, opvragen verslagen. Marien beëindigt de discussie en vat nog even kort samen wat er is besproken: BIZ heeft voordelen. Grootste voordeel is dat je als ondernemers samen met de overheid kunt bepalen waar het geïnde geld aan uitgegeven wordt. Daarnaast wordt er door de BIZ ook een stukje oneerlijkheid weggenomen door eerlijke verdeling van de lasten. Wel zijn er twijfels over de uitvoering. Hoe moet je dit gaan inrichten. Hoe moet je dit in de schaalvergroting gaan organiseren. Creëer je een BIZ voor het geheel of op kernen gericht? BIZ moet het geloof gaan brengen dat het een instrument kan zijn dat ons verder helpt. Marien vraagt de aanwezigen wie, na deze informatie, de BIZ nog de moeite waard vindt. Van alle aanwezigen twijfelt 25% nog, 35% is tegen en 45% is voor. Hans=> Vanavond behoort tot een serie van avonden. De insteek is niet dat de BIZ er moet komen. We zijn nu aan het onderzoeken of er draagvlak voor is. Natuurlijk is het in dit stadium nog lastig om te zeggen of je voor of tegen bent. We zijn nu bezig iets nieuws te ontwikkelen en dat betekent dat er nog een hele hoop vragen zijn. Deze kunnen nog niet zomaar worden opgelost. Volgende stap is het maken van een doorberekening. Het kan best zijn dat er ook dan nog veel hindernissen voorbij komen die wel of niet te overwinnen zijn. Daarna komt het moment om serieus te gaan peilen, b.v. d.m.v. een stemming. Maar zover zijn we nog lang niet. Vanavond is georganiseerd om meer gevoel te krijgen bij de BIZ. Hieruit blijkt dat er nog een zeer sterk wisselend beeld is hieromtrent. Dit kun je alleen maar aanscherpen als je meer informatie hebt. Volgend doel is dus om meer info te ontwikkelen en vervolgens zal de vraag opnieuw aan de orde komen. Het is best een complexe materie en het zal nog heel lang duren voor het zover is als de BIZ daadwerkelijk wordt ingezet. Hans dankt de aanwezigen voor zijn/haar aanwezigheid en voor het meedenken en meepraten. 6. De voorzitter dankt iedereen voor zijn/haar aanwezigheid en sluit de vergadering om uur.