2 december Nationaal Park, de heer A. Moens. Hierna te noemen: Nationaal Park; Hierna tezamen te noemen: partijen.

Transcriptie

1 2 december 2011 Green Deal tussen de Gemeente Steenwijkerland, de Ondernemersvereniging Steenwijkerland, het Nationaal Park Weerribben-Wieden en de Rijksoverheid Ondergetekenden: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, ieder handelend in zijn hoedanigheid van bestuursorgaan, tezamen hierna te noemen: Rijksoverheid; 2. Het college van burgemeester en wethouders van gemeente Steenwijkerland, handelend als bestuursorgaan van de gemeente, namens deze haar burgemeester mevrouw M.A.J. van der Tas. Hierna te noemen: de gemeente; 3. KopTop, de vereniging van recreatie ondernemers in de regio Waterreijk Weerribben Wieden, namens deze de voorzitter, de heer T. Boxum. Hierna te noemen: KopTop 4. Het Nationaal Park Weerribben-Wieden, vertegenwoordigd door de voorzitter van het Nationaal Park, de heer A. Moens. Hierna te noemen: Nationaal Park; Hierna tezamen te noemen: partijen. Algemene overwegingen: 1. Het kabinet beoogt een Green Deal met de samenleving, die bijdraagt aan verduurzaming van de maatschappij op korte en langere termijn en die lonend is voor overheid en maatschappij. Doel van de Green Deal is te laten zien dat groen en groei hand in hand gaan en ontwikkeling van economie en natuur (ecologie) elkaar wederzijds ondersteunen. 2. Partijen zien publiekprivate samenwerking als de beste manier om verduurzaming van onze economie te versnellen en hier ook economisch van te profiteren. Deze unieke gezamenlijke aanpak is in Nederland op andere terreinen zeer succesvol en de Green Deal zal hierop voortbouwen. Creativiteit, ondernemerschap en innovatie zijn onmisbaar om deze verduurzaming mogelijk te maken. 3. Bij de Green Deal gaat het om concrete duurzame initiatieven, waarbij barrières verdwijnen, innovaties ontwikkeld, gefinancierd en toegepast worden en duurzame kansen worden benut. In de praktijk loopt de maatschappij tegen belemmeringen aan die in de weg staan aan initiatieven die leiden tot een verdere verduurzaming. 4. In de Green Deal willen partijen concrete afspraken maken die deze belemmeringen wegnemen, opdat initiatieven die anders moeilijk van de grond komen ruim baan

2 krijgen. Deze initiatieven kunnen vervolgens ook als voorbeeldfunctie dienen voor andere partijen en daarmee de totale markt in beweging zetten. 5. De voor de Green Deal geïnventariseerde projecten van initiatiefnemers zijn door het wegnemen van de beschreven belemmeringen potentieel succesvol, kunnen op korte termijn resultaten opleveren en kunnen uitmonden in nieuwe economische activiteiten of kostenbesparingen op korte of langere termijn voor het bedrijfsleven. De resultaten van een Green Deal kunnen daarna toepasselijk zijn op andere, vergelijkbare projecten, waardoor de reikwijdte van de Green Deal kan worden vergroot zonder dat daar specifieke ondersteuning vanuit de rijksoverheid tegenover staat. 6. Het advies van de Taskforce Biodiversiteit en Natuurlijk Hulpbronnen vraagt specifiek aandacht voor groene groei in relatie tot duurzaam gebruik en versterking van biodiversiteit. 7. De Green Deals Biodiversiteit zijn concrete initiatieven die zowel een sterke relatie hebben met biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen als betrekking hebben op één van de thema s uit de duurzaamheidsagenda, te weten: grondstof-en productketens, wateren landgebruik, natuurbeheer, voedsel, mobiliteit, klimaat en energie. 8. Deze Green Deal geeft invulling aan het advies van de Taskforce Biodiversiteit en Natuurlijke Hulpstoffen, met name op het punt van vergroening economie en van landgebruik en gebiedsbescherming. De Green Deal tussen Partijen bestaat uit de volgende afspraken: De initiatiefnemers: Toerisme en recreatie vormen een steeds belangrijker economische drager in het buitengebied. Een deel van de financiering van toeristisch-recreatieve voorzieningen in de openbare ruimte en voor gebiedsgerelateerde toeristisch-recreatieve promotie wordt gefinancierd door middel van toeristenbelasting. Door velen wordt dit als een onevenwichtig instrument gezien: immers de belasting wordt uitsluitend in de verblijfrecreatie sector geheven en niet bij de sector dagrecreatie of andere sectoren die een belang hebben bij recreatie en toerisme. De vraag is nu op welke manier partijen die (in wisselende mate) een belang hebben bij toeristisch-recreatieve voorzieningen in een gebied kunnen bijdragen. In de gemeente Steenwijkerland bestaat ervaring met de Experimentenwet Bedrijven Investeringszone

3 (BIZ). De initiatiefnemers denken dat een variant op deze wet mogelijkheden biedt voor het buitengebied en dan vooral voor het in stand houden en versterken van toeristischrecreatieve voorzieningen. Nadere uitwerking: De experimentenwet Bedrijven Investeringszone Sinds mei 2009 bestaat de Experimentenwet Bedrijven Investeringszone (BIZ, Een BIZ maakt het mogelijk voor ondernemers om gezamenlijk te investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving, waarbij alle ondernemers meebetalen. Een BIZ is een afgebakend gebied, waarbinnen ondernemers gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. De activiteiten van een BIZ zijn aanvullend op die van de gemeente. De activiteiten zijn dus extra, boven de diensten die de gemeente levert. Bij voldoende draagvlak betalen alle ondernemers mee. De gemeente stelt hiervoor een heffing in en keert de opbrengst van de heffing uit aan de vereniging of stichting die de activiteiten namens de ondernemers uitvoert. De activiteiten kunnen bijvoorbeeld gericht zijn op: veiligheid: extra toezicht, verlichting, hekwerken of camerabewaking bereikbaarheid: bewegwijzering en verkeersvoorzieningen aantrekkelijkheid: schoonmaak, onderhoud, groenvoorziening, promotie en evenementen. De beoogde resultaten zijn: minder kosten door gezamenlijke inkoop van diensten meer omzet door meer bezoekers het gebied wordt aantrekkelijker en veiliger Werkwijze van de BIZ: De ondernemers organiseren zich in een stichting of vereniging. Ze maken een plan en zorgen voor voldoende draagvlak. Gemeente en ondernemers maken afspraken over uitvoering van dit plan. De gemeente organiseert een draagvlakmeting onder alle ondernemers. Als deze positief uitvalt, dan kan de BIZ doorgang vinden. Namens de ondernemers int de gemeente vervolgens een heffing, de BIZ-bijdrage. Zo ontstaat er een budget voor investeringen in het gebied. Deze BIZ-bijdrage is gebaseerd op de WOZ-waarde van de bedrijfspanden van de betreffende ondernemer.

4 Een BIZ toeristisch Steenwijkerland Het doel van een BIZ toeristisch Steenwijkerland is primair gericht op het verwerven van middelen voor het beheer en instandhouding van toeristisch-recreatieve voorzieningen en toeristisch-recreatieve promotie. Als afgeleide kan worden bezien of er ook mogelijkheden zijn om eventueel in beperkte mate bij te dragen aan de kwaliteit van natuur en landschap als drager van de toeristisch-recreatieve sector. De gedachte daarbij is dat de betrokken partijen (in meer of mindere mate) een belang hebben ook in redelijkheid bijdragen aan het genereren van middelen voor de beoogde doelen. De vraag is nu hoe de mate van belang op een passende en heldere wijze geheven kan worden: de WOZ - zoals die nu bij de huidige BIZ wordt gebruikt - is dat in ieder geval niet, omdat de WOZ waarde geen goede vertaling is van het belang dat een ondernemer heeft. De vraag is wat een bruikbaar alternatief is. Een goede maatstaf zou wellicht gevonden kunnen worden door de heffing te koppelen aan de Standaard Bedrijf Indeling Code zoals die door het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Kamer van Koophandel wordt gehanteerd. Een ander bruikbaar alternatief zou het databestand LISA, een databestand met gegevens over alle vestigingen in Nederland waar betaald werk wordt verricht - onder andere voor de vrijetijdssector - kunnen zijn ( Nadere studie moet uitwijzen wat het meest geschikte instrument is. Een andere vraag die moet worden uitgezocht is hoe draagvlak tot stand kan komen. In de huidige experimentenwet wordt gewerkt met een gekwantificeerde en een gekwalificeerde (op basis van WOZ-waarde) meerderheid die aanwezig moet zijn om het instrument te kunnen invoeren. Uitgezocht moet worden wat voor een BIZ toeristisch Steenwijkerland een geschikte route is om tot draagvlak te komen. Voor de wijze waarop een BIZ toeristisch Steenwijkerland gestalte kan krijgen kan in grote lijnen worden aangesloten bij de ervaringen met de huidige experimentenwet BIZ. Bij de evaluatie van de experimentenwet BIZ kan wat geleerd is met de virtuele BIZ toeristisch Steenwijkerland worden meegenomen. Dit zou kunnen leiden tot een aanvulling van de wet met een hoofdstuk over BIZ-buitengebied of een BIZ-toeristische sector.

5 Partijen spreken het volgende met elkaar af: Prestatie initiatiefnemers 1. De initiatiefnemers willen onderzoeken of een BIZ ook voor het toerisme een reële mogelijkheid is om vanuit ondernemers een bijdrage te leveren aan (primair) het beheer en instandhouding van toeristisch-recreatieve voorzieningen en toeristisch-recreatieve promotie. Als afgeleide kan worden bezien of er ook mogelijkheden zijn om in beperkte mate bij te dragen aan de kwaliteit van natuur en landschap als drager van de toeristisch-recreatieve sector. Het resultaat van dit onderzoek willen de initiatiefnemers inbrengen in de evaluatie van de Experimentenwet BIZ. 2. De initiatiefnemers willen zelf een virtueel experiment starten en daarmee actief meedenken over hoe een BIZ toeristisch Steenwijkerland er uit zou kunnen zien. In zo n experiment hopen we duidelijk in beeld te krijgen welke kansen en knelpunten een alternatief voor de huidige toeristenbelasting met zich meebrengt. 3. De gemeente is bereid de mogelijkheden voor verbreding van de toeristenbelasting te bezien en samen met de verschillende stakeholders een voorstel uit te werken hoe een BIZ toeristisch Steenwijkerland er uit zou kunnen zien. 4. Het Nationaal Park Weerribben-Wieden is bereid om via haar Stichting Samen voor het Nationaal Park Weerribben Wieden te werken aan draagvlak bij ondernemers (vrienden van, tegenprestaties, wegzetten van gelden aan goede doelen ten gunste van natuurbeheer en onderhoud recreatieve voorzieningen). 5. KOPTOP is bereid samen met het Nationaal Park te werken aan draagvlak voor locale gebiedsverbindendheid bij het bedrijfsleven. 6. Partijen werken samen een voorstel uit hoe een BIZ toeristisch Steenwijkerland er zou kunnen zien. De gemeente draagt de helft van de kosten voor de projectleiding al dan niet in natura (max. 10 dagen). De geschatte kosten hiervan zijn

6 Tegenprestatie Rijksoverheid 1. De Rijksoverheid is bereid de gedachte van een BIZ buitengebied, dan wel toerisme in te brengen in de evaluatie Experimentenwet BIZ zoals die in 2012 door bureau Berenschot gaat plaatsvinden in afstemming met de begeleidingscommissie die bestaat uit vertegenwoordigers van het Ministerie van EZ, de VNG, VNO-NCW, MKB-Nederland en de verenigde Kamers van Koophandel. 2. De Rijksoverheid rapporteert één keer per jaar aan de Tweede Kamer over de voortgang van de Experimentenwet. De eerstvolgende rapportage aan de Tweede kamer vindt plaats in het voorjaar van Daarin wordt het voornemen opgenomen om te onderzoeken of een BIZ buitengebied dan wel toerisme tot de mogelijkheden behoort en kan worden meegenomen in de evaluatie van de Experimentenwet. 3. Partijen werken samen een voorstel uit hoe een BIZ buitengebied dan wel toerisme uit zou kunnen zien. De Rijksoverheid is bereid de helft van de kosten voor de projectleiding op zich te nemen al dan niet in natura (max. 10 dagen). De geschatte kosten hiervan zijn Wellicht is ook enig onderzoek nodig. Hiertoe is de overheid bereid de helpdesk van EL&I ter beschikking te stellen. 4. De Rijksadviseur voor het landschap ir. Yttje Feddes is bereid om mee te denken over de landschappelijke kwaliteit van de Weerribben-Wieden en directe omgeving. Slotbepalingen. Deze Green Deal treedt in werking met ingang van de dag na ondertekening en geldt voor de periode 2011 tot Alle in deze Green Deal genoemde afspraken worden zo snel mogelijk ter hand genomen. Partijen komen overeen dat de Green Deal afspraken niet in rechte afdwingbaar zijn. Deze Green Deal zal samen met andere afgesloten Green Deals openbaar worden gemaakt, waardoor andere partijen kennis kunnen nemen van de gesloten Green Deals, zodat navolging van deze Deals kan worden bevorderd.

7 Getekend te s-gravenhage op 13 december 2011 De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Drs. M.J.M. Verhagen De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu J.J. Atsma De burgemeester van de gemeente Steenwijkerland, M.J.A. van der Tas De voorzitter van KOPTOP, T. Boxum De voorzitter van het Nationaal Park Weerribben-Wieden, mede namens de Vereniging Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer A. Moens