Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is.

Transcriptie

1 Examen VMBO-KB 2010 gedurende 200 minuten landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is. Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 20 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 100 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PK-0901-b-10-1-o

2 Dit examen gaat over een stage bij vermeerderingsbedrijf Pothof. Als stagiaire werk je mee aan het vermeerderen van planten, maar je doet ook administratief werk. Vermeerderingsbedrijf Pothof is gevestigd aan de Veenweg 12, 1221 AB Waasdam, telefoonnummer , adres: Tijdens het examen voer je de volgende opdrachten uit: een voorbereidende opdracht maken een minitoets maken gerst zaaien rabarber scheuren en uitplanten bomen enten een reflectieopdracht maken de kostprijs berekenen van bomen die ontstaan zijn door enten de resultaten beoordelen een nieuw ras opgeven een bericht schrijven een minitoets maken Onderdeel A de NAK tijdsduur 35 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Enkele keren per jaar komen er keurmeesters van de NAK naar vermeerderingsbedrijf Pothof. De NAK is de Nederlandse Algemene Keuringsdienst voor zaaizaad en pootgoed van landbouwgewassen. Je zoekt op internet naar informatie over de NAK. Voor onderdeel A heb je het bestand start_nak.htm nodig. Dat is een simulatie van de website Beantwoord de opdrachten 1 en 2 met behulp van de informatie in dit bestand. 1p 1 Open het bestand start_nak.htm. De NAK keurt zaai- en pootgoed en gaat daarvoor naar vermeerderingsbedrijven. Welke andere taak voert de NAK uit in opdracht van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV)? PK-0901-b-10-1-o 2 lees verder

3 2p 2 De keurmeesters hebben bij vermeerderingsbedrijf Pothof de gerst gekeurd door middel van een veldkeuring. Waarop is de gerst bij deze keuring beoordeeld? Schrijf zes aandachtspunten op. 1p 3 Op de verpakking van zaaizaad staat een label met kenmerken die door de NAK zijn gecontroleerd. Het label op de verpakking van gerst staat hieronder. NAK NAK - NEDERLAND GECERTIFICEERD ZAAD Soort: Ras: Partijnr.: Sluiting: Geteeld in: Kiemkracht: Waardering: ZOMERGERST TIPPLE NL I Ontsmet: Dkg.: Kiempercentage: (Hordeum vulgare) ONTSMET % 54g 98% EG systeem Model kg Welke kenmerken op het label zijn door de NAK gecontroleerd? Schrijf drie kenmerken op. PK-0901-b-10-1-o 3 lees verder

4 2p 4 Je gaat berekenen hoeveel gram gerst nodig is voor het veldje van 2 bij 3 m dat je gaat inzaaien. Het gewenste aantal zaden per m 2 is 250. Om het gewicht van het zaad te berekenen, heb je het Dkg (= duizendkorrelgewicht) op het label nodig. Dat is het gewicht van 1000 gerstkorrels. Bereken hoeveel gram gerst nodig is voor jouw proefveldje. Schrijf de berekening op. 15p 5 Maak de minitoets bij opdracht 5. PK-0901-b-10-1-o 4 lees verder

5 Onderdeel B gerst zaaien tijdsduur 30 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Vermeerderingsbedrijf Pothof kweekt zaaizaad voor granen. Je gaat zomergerst zaaien op een veldje van 2 bij 3 m. Deze zaaigerst is ontstaan door kruising op vermeerderingsbedrijf Pothof en is nog niet gecertificeerd. Je moet de grond zaaiklaar maken. Je hoeft niet te spitten. 2p 6 Stel een materialen- en gereedschappenlijst samen voor de uitvoering van het werk dat hoort bij opdracht 7 tot en met 10. Laat je lijst beoordelen door de examinator. 1p 7 Verzamel de benodigde materialen en gereedschappen om het zaad af te wegen. Weeg de juiste hoeveelheid zaad af, zie opdracht 4. Bewaar het zaad in een bakje. Verzamel de rest van de benodigde materialen en gereedschappen. Vraag aan de examinator waar je de gerst kunt zaaien. PK-0901-b-10-1-o 5 lees verder

6 2p 8 Zet het veldje uit. 2p 9 Bewerk de grond zodat hij geschikt is om in te zaaien. Werk de randen netjes af. 4p 10 Zaai het zaad breedwerpig uit over de grond. Laat je werk beoordelen door de examinator. Hark de zaden in en geef water als dat nodig is. Steek een etiket in het veldje met daarop je naam, de zaaidatum en de naam van het gewas. Onderdeel C rabarber scheuren en uitplanten tijdsduur 30 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Vermeerderingsbedrijf Pothof vermeerdert rabarberplanten door scheuren. Je gaat rabarberplanten scheuren en uitplanten. Vraag aan de examinator waar de moerplanten zijn. Voor het scheuren heb je het volgende nodig: 3 moerplanten van rabarber spade duimstok of liniaal gereedschap om te planten gieter met broeskop 2 steeketiketten transportbak PK-0901-b-10-1-o 6 lees verder

7 10p 11 Maak tien scheurlingen van rabarber. Laat je werk beoordelen door de examinator. Vraag aan de examinator waar je de scheurlingen kunt uitplanten. Vervoer de scheurlingen in een transportbak. Plant de scheurlingen uit in twee rijen op de plaats die de examinator heeft aangegeven, met een rijafstand van 40 cm en een plantafstand in de rij van 50 cm. Maak de scheurlingen voldoende vochtig. Steek twee etiketten bij de scheurlingen, één aan het begin en één aan het einde met daarop je naam, de datum van het scheuren en de naam van de plant. Onderdeel D enten van linde, iep, acacia of appel tijdsduur 45 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je het bestand bomen_enten nodig. Om bomen te vermeerderen maakt vermeerderingsbedrijf Pothof gebruik van enten. Bij het enten wordt enthout op een onderstam geplaatst. Je houdt bij hoe lang je bezig bent met enten, omdat je dat nodig hebt voor een kostprijsberekening. Voor het enten heb je het volgende nodig: 6 onderstammen met wortels entmes enthout voor 6 enten entwas kwast bindelastiek of enttape 2 steeketiketten kladpapier Voordat je gaat enten, kun je daarover een filmpje bekijken op de computer. Het filmpje gaat over handelingen die nodig zijn bij het enten. Je mag het filmpje vaker bekijken, maar zodra je in de praktijkruimte werkt, mag je niet meer terug naar de computer. Je kunt aantekeningen maken over het filmpje op kladpapier. Die aantekeningen worden niet beoordeeld. Open het bestand bomen_enten en bekijk het filmpje. PK-0901-b-10-1-o 7 lees verder

8 16p 12 Schrijf de tijd op waarop je werkelijk met enten begint, dus ná het doorlezen van de instructie. begintijd:.. In het filmpje heb je gezien hoe je enten moet snijden en binden. Let bij het enten op de volgende punten: De onderstam is 10 tot 20 cm en de ent 5 tot 12 cm met twee tot vier ogen of oogparen. Zorg ervoor dat de snijvlakken vlak zijn. Neem enthout dat ongeveer even dik is als de aangesneden onderstam. Zorg dat het schuine snijvlak van de ent even groot is als dat van de onderstam, beide ongeveer 3 cm lang. Plaats de ent op de onderstam zodanig dat de twee snijvlakken precies op elkaar liggen. Bind de ent vast met behulp van bindelastiek of enttape. Laat je werk beoordelen door de examinator. Doe met een kwast entwas op de enting en op de top van de ent. Maak op deze manier zes enten. Zet de geënte bomen in een transportbak. Schrijf de tijd op waarop je klaar bent met het maken van de zes geënte bomen. eindtijd: Laat je werk beoordelen door de examinator. Vraag aan de examinator waar je de bomen moet uitplanten. PK-0901-b-10-1-o 8 lees verder

9 Zet de geënte bomen uit in twee rijen met een rijafstand van 50 cm en een plantafstand van 80 cm. Giet de bomen aan. Zet steeketiketten met daarop je naam, de datum en de naam van het ras van de boom bij de eerste en laatste geënte boom. 3p 13 Je hebt bomen geënt. Je gaat nu je eigen werk beoordelen. Schrijf drie aandachtspunten op die belangrijk zijn bij het werken met planten in het algemeen of bij enten. Beoordeel in welke mate je voldaan hebt aan elk aandachtspunt. Gebruik één van de volgende cijfers voor je beoordeling: 3 goed 2 gedeeltelijk goed 1 niet goed Geef een uitleg bij elke beoordeling. Gebruik de tabel hieronder. In de eerste rij staat al een voorbeeld van een aandachtspunt, van een cijfer en van een uitleg. aandachtspunt cijfer uitleg De uiteinden van het bindelastiek moeten goed vastzitten, zodat de enting niet losgaat. 2 Ik heb daarop gelet, maar later zag ik dat bij één boom een uiteinde niet goed vastzat. PK-0901-b-10-1-o 9 lees verder

10 2p 14 Je hebt drie vermeerderingsvormen toegepast. Welke vermeerderingsvorm kostte gemiddeld per plant de meeste tijd? Schrijf de drie vermeerderingsvormen op in de volgorde van 'kost veel tijd' = 1 naar 'kost weinig tijd' = 3. Licht toe waarom je deze volgorde gekozen hebt Toelichting... PK-0901-b-10-1-o 10 lees verder

11 Onderdeel E kostprijsberekening tijdsduur 10 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je het bestand kostprijsberekening_k.xls nodig. Je gaat een kostprijsberekening maken van 100 geënte bomen. Maak gebruik van de onderstaande gegevens. Een jonge werknemer bij vermeerderingsbedrijf Pothof kost 16,50 per uur. Gebruik je eigen werktijd van opdracht 12 voor het berekenen van de kosten voor arbeid. De kosten van materialen en hulpmiddelen kun je berekenen met onderstaande tabel. materialen en hulpmiddelen prijs ( ) onderstam boom 2,25 ent 0,25 bindelastiek of enttape voor 25 stuks 10,00 entwas voor enten 24,50 25 steeketiketten 1,95 4p 15 Open het bestand kostprijsberekening_k.xls. Vul de benodigde materialen en hulpmiddelen in voor het maken van 100 enten. Bereken de kosten van deze materialen en hulpmiddelen. Bereken de kosten van arbeid voor het maken van 100 enten. Het programma telt de afzonderlijke kosten bij elkaar op. Maak een afdruk van kostprijsberekening_k.xls door op de knop print te klikken. Sla het bestand niet op. Lever de afdruk in bij de examinator. Je bent klaar met dit deel van het examen. De rest maak je over drie of vier weken. Lever het opdrachtenboekje in bij de examinator. PK-0901-b-10-1-o 11 lees verder

12 Onderdeel F resultaten beoordelen en nieuw ras aanmelden tijdsduur 50 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Je gaat de veldopkomst bepalen van de gerst die je drie of vier weken geleden gezaaid hebt. De veldopkomst is het percentage zaden dat planten gevormd heeft. Voor het tellen van de planten heb je het volgende nodig: pootlijn duimstok of meetlint piketten hamer Kies een deel van je gerstveldje, waarop het aantal gerstplanten ongeveer gemiddeld is. Zet op die plaats een telvak van 0,5 m 2 uit. Loop niet in het telvak. 3p 16 Tel het aantal gerstplanten in het telvak en schrijf dit aantal op. aantal gerstplanten in 0,5 m 2 Bereken de veldopkomst van de gerst. Schrijf de berekening op. Rond af op een heel getal. 2p 17 Hoe groot is het verschil tussen de veldopkomst van de gerstzaden die je hebt gebruikt en het kiempercentage op het label in het opdrachtenboekje? Wat kan een goede reden zijn voor een (eventueel) verschil met de veldopkomst op het label? PK-0901-b-10-1-o 12 lees verder

13 Voor de volgende opdrachten heb je de uitwerkbijlage en de bestanden aanmeldenras_o.doc en .doc nodig. De uitwerkbijlage gebruik je om de gegevens in te vullen die je buiten, op je veldje moet waarnemen. Deze gegevens neem je daarna over op het digitale formulier. Alleen de gegevens die je digitaal invult worden beoordeeld, de aantekeningen op de uitwerkbijlage niet. 6p 18 Vermeerderingsbedrijf Pothof wil de gerst die je geteeld hebt aanmelden als nieuw ras, omdat de gerst resistent is tegen gele roest. Daarvoor ga je als medewerker van Pothof een digitaal formulier invullen. Je gebruikt hierbij de gerst die je geteeld hebt en de informatie die je kunt vinden in dit opdrachtenboekje. Verzamel op de uitwerkbijlage de gegevens die je buiten moet waarnemen. Open het bestand aanmeldenras_o.doc. Dat is een formulier voor het aanmelden van een nieuw ras. Vul het formulier volledig in. Maak een afdruk van aanmeldenras_o.doc. Sla het bestand niet op. Je hebt het formulier ingevuld, maar er zijn enkele onduidelijkheden over het aanmelden van een nieuw ras. Het is niet bekend of er kosten verbonden zijn aan de aanmelding en wat er gebeurt als iemand anders eenzelfde ras aanmeldt. En het is niet duidelijk hoe lang het duurt voor je een reactie krijgt na het insturen van het formulier. Je schrijft een bericht naar de Raad voor Plantenrassen, adres: Daarin zeg je dat je een nieuw ras wilt aanmelden en je stelt vragen over de genoemde onduidelijkheden. 6p 19 Open het bestand .doc. Vul het adres en het onderwerp in. Schrijf het bericht. Onderteken met je eigen naam en vermeld het adres van vermeerderingsbedrijf Pothof. Maak een afdruk van .doc. Sla het bestand niet op. Lever de afdrukken van het formulier en van het bericht in bij de examinator. 16p 20 Maak de minitoets bij opdracht 20. Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. PK-0901-b-10-1-o* 13 lees verder einde