De Pampa in Artis. School: Bedrijf: Titel project:

Transcriptie

1 School: Bedrijf: Titel project:

2 1. De opdracht De Pampa in Artis Opdrachtgever Artis is de oudste dierentuin van Nederland en bestaat al 177 jaar. Jullie opdrachtgevers zijn hr Roald Severens en hr. Jasper Buikx, twee biologen van Artis. Zij hebben de opdracht in samenspraak met de dierverzorgers uitgewerkt en zij zullen de opdracht toelichten in een presentatie in de collegezaal in Artis en bij een paar verblijven. In dit project werk je als dierverzorger in Artis. Jullie team ontwerpt nieuwe dierverblijven met daarbij alle onderdelen die voor dat specifieke dier van belang zijn. Bij het ontwerpen moet je rekening houden met de natuurlijke leefomgeving van de dieren. Het nieuwe verblijf moet de dieren aanzetten tot natuurlijk gedrag, hierbij speelt gedragsverrijking een belangrijke rol. Ook moeten de dieren en hun verblijf een attractie vormen voor het publiek. Tenslotte moeten de dierverzorgers hun werkzaamheden goed en veilig kunnen uitvoeren. Situatie In Artis leven ongeveer dieren die tot bijna 900 soorten behoren. Vroeger verbleven deze dieren in hokken die klein waren en niet leken op de omstandigheden in de vrije natuur. Tegenwoordig zorgen dierentuinen ervoor dat verblijven aangepast zijn aan de leefomstandigheden van de dieren en lijken verblijven steeds meer op de natuurlijke omgeving van het desbetreffende dier. Het natuurlijke gedrag in dierentuinen wordt dus enorm gestimuleerd. 2/11

3 Op de bijgeleverde plattegrond zie je dat de dierentuin twee duidelijke natuurlijke gebieden heeft nagebootst met daarop verschillend diersoorten die ook in het echt bij elkaar leven. De Zuid-Amerikaans Pampa (nr 25) is het leefgebied van de grote miereneters, capibara' s, lama's, mara's, kuifhoenderkoeten en Zuid-Amerikaanse tapirs. Deze Pampa is in 2004 geopend en er zijn sinds die tijd al menig jongen geboren van de diverse diersoorten. Op de Pampa staat een gebouwtje uit 1920 dat een rijksmonument is. Dat betekent dat het niet verwijderd of veranderd mag worden, het moet onderdeel blijven van de dierentuin.originele bestemming huisvesting van zebra's en andere eenhoevigen, huidige bestemming huisvesting van Zuid-Amerikaanse diersoorten. Ooit huisden de zebra s en onagers van Artis in de Volharding en onder de Artisbibliotheek, maar vanaf 1920 bevolkten zij in het Eenhoevigenhuis, schenking van het bestuurslid J.H. van Eeghen. Dr. A.F.J. Portielje schetste daar nog een kleiner gebouwtje bij, op precies dezelfde leest geschoeid en bedoeld voor de loopvogels, maar dat ontwerp is niet gerealiseerd. In 2004 werd rondom deze zebrastallen de Zuidamerikaanse Pampa geopend; de zebra s waren inmiddels verhuisd naar het nieuwe Savanne-terrein aan de Doklaan, waar ze nu flink kunnen rennen. NATUURLIJK GEDRAG Het is belangrijk dat dieren fysiek en geestelijk gezond blijven. Dat kan alleen als ze zich zo veel mogelijk natuurlijk kunnen 3/11

4 gedragen. De dieren in Artis krijgen regelmatig nieuwe uitdagingen en prikkels. Door ze speelobjecten te geven, het voedsel gevarieerd aan te bieden of ze samen te laten leven met andere diersoorten verrijkt het gedrag van dieren in dierentuinen. Door dieren uit te dagen hun natuurlijke gedrag te vertonen, houd je ze actief en gezond. In Artis verzinnen biologen en dierverzorgers daarom van alles om de dieren zich natuurlijk te laten gedragen. Sociale verrijking Om het natuurlijk gedrag van dieren te stimuleren, probeert Artis zoveel mogelijk interactie tussen de verschillende dierstoorten te creeren. Het bij elkaar brengen van meerdere diersoorten in een verblijf, zorgt ervoor dat hun omgeving interesanter wordt. De dieren krijgen hierdoor meer uitdagende prikkels. Deze sociale verrijking is goed voor het welzijn van de dieren. Gedragsverrijking Biologe Nicolette Snijders is de Artis-expert op het gebied van gedragsverrijking. Ze verzamelt ideeën en kijkt samen met de dierverzorgers wat er mogelijk is. Vaak moet er speciaal wat worden gemaakt. De leeuwen krijgen bijvoorbeeld van tijd tot tijd een koeienhuid die wordt vastgebonden aan een boomstronk. Vervolgens eten ze het met huid en haar op. Dit lijkt dus heel erg op hoe leeuwen het met prooien in de natuur doen, legt Nicolette uit. Het is een vorm van gedragsverrijking die goed inspeelt op het natuurlijke gedrag van leeuwen. 4/11

5 Opdracht Op de Pampa in Artis leven verschillende diersoorten bij elkaar om het natuurlijke gedrag van dieren te stimuleren en om de dieren meer ruimte te geven. Voor de verschillende diersoorten is het echter ook fijn om zich terug te trekken op een rustige plek of dat ze sociaal gedrag met elkaar kunnen vertonen. Hoe kunnen we er voor zorgen dat de diersoorten op de Pampa zo'n plekje hebben? Opdracht: Ontwerp een nieuw Pampa-verblijf of ontwerp verschillende soorten gedragsverrijking voor meerdere diersoorten van de Pampa. 5/11

6 2. Uitwerking opdracht De Pampa in Artis 1. Orientatie 1: Situatie in Artis De opdrachtgever wil dat je op school een collage maakt over de situatie in Artis. In de collage moet duidelijk worden: Hoe de Pampa eruit ziet en ingericht is (gebruik plattegronden, foto s en tekeningen met afmetingen). Denk ook aan de omliggende gebouwen en de gegeven informatie aan bezoekers. Welke voorwerpen er al aanwezig zijn voor gedragsverrijking. Welke voorzieningen er zijn voor het bieden van veiligheid/beschutting. Hoe andere verblijven van soortgelijke dieren in Artis eruit zien. Wat de verschillen zijn met een aantal moderne verblijven in Artis zoals het Vlinderpaviljoen en het Apen- en vogelhuis. 2. Orientatie 2: Gedragsonderzoek dierentuin Naast het onderzoek naar dierenverblijven is het natuurlijk heel belangrijk onderzoek te doen naar de dier en het gedrag van de dieren en andere bewoners van de Pampa. Het verblijf moet ruimte bieden voor de sociale leefwijze van de dieren en het natuurlijke gedrag stimuleren. De opdrachtgever wil van dit onderzoek een verslag zien. Jullie gaan nu gedragsonderzoek doen aan de dieren van de Pampa. Iedereen van het groepje heeft hierin een taak. Zoek een plekje voor of bij het verblijf waar je lekker kunt zitten en de dieren goed kunt zien. Per tweetal zoek je een dier uit dat je 8 minuten gaat volgen, dus jullie gaan twee dieren volgen in totaal. Eén van de twee schrijft en houdt de tijd in de gaten, de ander kijkt naar het dier en roept wat het dier doet. De opdrachtgever wenst een ethogram van de door jullie gekozen dieren. Gebruik bijlage 2 bij deze opdracht. Lees de opdracht eerst goed door en volg de stappen. Begrijpen jullie het? Aan de slag en succes!! 6/11

7 3. Orientatie 3: Onderzoek natuurlijke omgeving Hoe leven de dieren van de Pampa in hun natuurlijke omgeving? Bijvoorbeeld, wat eten ze en wat is hun leefwijze? Maak een lijst van deze en minimaal nog 8 vragen en zoek de antwoorden. Maak hier een duidelijk verslag van. 4. Analyse 1 Leg alle gegevens die jullie hebben bij elkaar en vergelijk de dieren en problemen met elkaar. Voor welke diersoort ofvoor welk probleem willen of jullie iets ontwerpen dat bedoeld is als oplossing voor het probleem? Beargumenteer jullie keuze. Overleg jullie keuze met de docent. 5. Programma van eisen Maak een Programma van Eisen (PVE) voor jullie oplossing. Denk daarbij natuurlijk aan wat je hebt geleerd vanuit de beginpresentatie en de onderzoeken naar dierenverblijven en het gedrag van de dieren, maar denk ook aan: I De wensen van de verzorgers. II De wensen van dierentuinbezoekers. III De regels rond het monument IV Hoe het ontwerp gaat werken? In ieder geval moet het nieuwe ontwerp: Duurzaam zijn. Duidelijk maken welk probleem er door wordt opgelost. Het liefst op verschillende manieren het gedrag stimuleren (zoals nadenken én doen) 7/11

8 Passen in de huidige situatie. Stel vervolgens minimaal 10 eisen op waar het ontwerp volgens jullie verder aan moet voldoen. 6. Ontwerpschetsen en bouwtekeningen van jullie idee De opdrachtgever wil in schetsen van het ontwerp een goede indruk krijgen van de werking van het ontwerp. Maak vervolgens een duidelijke bouwtekening op schaal van de nieuw te bouwen oplossing voor het probleem. 7. Maquette of werkend prototype Maak naar aanleiding van de werktekening een maquette of werkend protype op schaal. 8. Publiciteitsuiting Maak een publiciteitsuiting. Artis wil graag een origineel krantenartikel waarin jullie verblijf gepromoot wordt en duidelijk 8/11

9 gemaakt wordt wat jullie oplossing zo uniek maakt. Het artikel mag maximaal 250 woorden zijn en maximaal 3 afbeeldingen! Deze lever je digitaal in bij je docent!! Afronding opdracht De opdracht wordt afgerond met een maximaal 5 minuten durende overtuigende presentatie van jullie voorstel om het probleem dat jullie gezien hebben te kunnen oplossen. (denk aan het prototype of de maquette, en maak ook foto s van het prototype/maquette om het goed zichtbaar te maken voor het publiek). Laat zien hoe jullie oplossing werkt. Daarbij leveren jullie de van tevoren digitaal jullie publiciteitsuiting in bij je docent die zorgt dat Artis ze ontvangt. 9/11

10 3. Het beroep De Pampa in Artis Het beroep Je hebt belangstelling voor het functioneren van levende organismen, mensen, dieren en planten. Misschien wil je meer te weten komen over het ontstaan en de behandeling van kanker. Nieuwe geneesmiddelen ontwikkelen. Misschien wil je gedragsonderzoek doen, of onderzoeken wat er precies in de hersenen gebeurt. Of, bijvoorbeeld onderzoeken welke invloed de milieuveranderingen hebben op het leven in de Waddenzee. In al die gevallen is een studie biologie iets voor jou! Belangrijke vraagstukken in de biologie zijn moeilijk op te lossen. Verschillende wetenschappers leveren vaak elk maar een stukje van de puzzel waarna we pas het hele plaatje kunnen zien. De ontwikkelingen in de levenswetenschappen gaan snel. Denk aan het in kaart brengen van de (menselijke) genen en alle ontdekkingen die daar mee gepaard gaan. Denk aan het onderzoek naar de gevolgen van de wereldwijde temperatuurstijging op biologische systemen. Allemaal ingewikkelde raadsels die onderzoekers stukje bij beetje proberen te ontrafelen. Misschien wil jij later ook een bijdrage leveren aan de oplossing van een van deze fascinerende vraagstukken. wat kun je ermee worden? Waar kun je de opleiding volgen? Voor het beroep van dierentuinontwerper bestaat geen speciale opleiding, maar je kunt het worden als je de benodigde kennis en vaardigheden hebt verworven en gemotiveerd bent. De opleidingen tot bioloog of tuinarchitect kan je met een vwo-diploma volgen op universiteiten en hbo-instellingen. Biologie studeren op wetenschappelijk niveau is aan de meeste universiteiten mogelijk. Voor creatieve beroepen zijn vindingrijkheid, motivatie en werkervaring belangrijker dan diploma's. Waar werk je? In welk beroep je na je studie terecht komt, hangt voor een groot deel af van jouw specialisatierichting. In toenemende mate komen biologen terecht in het bedrijfsleven. Er zijn verschillende beroepsmogelijkheden, bijvoorbeeld: Wetenschappelijk onderzoeker, Voorlichtingsfunctionaris, medewerker bij musea of wetenschapsjournalist, Leraar in VWO en HBO of... Dierentuinontwerper. Informatie over opleiding Waar kun je de opleiding volgen? Voor het beroep van dierentuinontwerper bestaat geen speciale opleiding, maar je kunt het worden als je de benodigde kennis en vaardigheden hebt verworven en gemotiveerd bent. De opleidingen tot bioloog of tuinarchitect kan je met een vwo-diploma volgen op universiteiten en hbo-instellingen. Biologie studeren op wetenschappelijk niveau is aan de meeste universiteiten mogelijk. Voor creatieve beroepen zijn vindingrijkheid, motivatie en werkervaring belangrijker dan diploma's. 10/11

11 4. Beoordeling De Pampa in Artis Procesbeoordeling De procesbeoordeling gaat over de competenties van ieder teamlid. Elk teamlid werkt aan zijn eigen competenties en ontwikkelt zijn aandeel in het groepsproces. Het cijfer van de procesbeoordeling is 50% van het eindcijfer van dit project. De procesbeoordeling bestaat uit een beoordeling door het team, een beoordeling van jezelf en een beoordeling van je docent. De docent bepaalt uiteindelijk het cijfer van de procesbeoordeling. Beoordeling van jezelf Formulier_procesbeoordeling jezelf.pdf Beoordeling door het team Formulier_procesbeoordeling team.pdf Beoordeling door docent Samenwerken Inventief zijn Doorzetten Plannen en organiseren 11/11