1. Inleiding. Ook de 4 e kwartaalrapportage 2015 heeft dezelfde structuur als de andere rapportages die eerder in uw raad zijn behandeld.

Transcriptie

1 1

2 Inhoud 1. Inleiding Terugblik op Budgetrealisatie 4 e kwartaal Indicatoren sociaal domein Ontwikkeling risico s Bijlagen

3 1. Inleiding Vanaf 1 januari 2015 zijn we verantwoordelijk voor de gedecentraliseerde taken op het gebied van het sociaal domein. Vanwege deze grote decentralisatie, zowel beleidsmatig als financieel, hebben wij een aparte begroting sociaal domein opgesteld. Uw raad heeft op 18 november 2014 ingestemd met deze begroting. Op 5 november heeft uw raad ingestemd met de Exploitatiebegroting Sociaal Domein In 2015 hebben wij u elk kwartaal een voortgangsrapportage (financieel en inhoudelijk) aangeleverd. Dit is de rapportage van het 4 e kwartaal Uw raad heeft besloten in 2016 te volstaan met eens per half jaar een uitgebreide rapportage en de andere kwartalen de voortgangsrapportages 1 ter kennisgeving te willen ontvangen. Bij de uitgebreide rapportages in 2016 behoort vanzelfsprekend ook het vragenuurtje waarin uw raad vragen over de rapportages kan stellen aan de wethouder. De data van betreffende vragenuren worden in overleg met de griffier en het presidium bepaald. Ook de 4 e kwartaalrapportage 2015 heeft dezelfde structuur als de andere rapportages die eerder in uw raad zijn behandeld. In hoofdstuk 2 blikken we eerst beleidsmatig en financieel terug op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein en geven wij een vooruitblik op Vervolgens presenteren we in hoofdstuk 3 de budgetrealisatie (financieel en inhoudelijk) en rapporteren we in hoofdstuk 4 over de indicatoren van het sociaal domein. Tot slot beschrijven we in hoofdstuk 5 de ontwikkeling in de risico s van het sociaal domein. 1 Dit betreft de rapportages van SWVO, Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland en de GR de Bevelanden, afdeling WIZ. 3

4 2. Terugblik op afgelopen periode. 2.1 Een beleidsmatige terugblik Algemeen jeugdzorg Voor wat betreft de ingezette (Zeeuwse jeugdhulp) kunnen we voor 2015 stellen dat: 40% van de verwijzingen naar jeugdhulp in Zeeland via de gemeente loopt en uiteindelijk in het 4 e kwartaal 56 % via huisartsen/specialisten. We ernaar streven om het aantal doorverwijzingen door (huis)artsen nog meer te verlagen. Ten opzichte van het derde kwartaal zijn deze aantallen gelijk gebleven. Zo n 4% van de Borselse jeugdzorg komt via het juridisch kader binnen; er eind jongeren in een GGW 2 traject zitten, ten opzichte van 52 aan het begin van 2015; het merendeel van de Borselse jongeren binnen de jeugd-ggz 3 geholpen wordt. De verwijzing voor deze hulp wordt veelal door de huisarts gedaan. Door een goede samenwerking met de jeugdarts in 2016 verwachten wij overigens het aantal doorverwijzingen vanuit de huisartsen te kunnen verminderen; we in Borsele 523 unieke jongeren hebben die jeugdzorg ontvangen, waarbij er 762 verschillende producten ingezet worden; we binnen de 523 unieke jongeren aan het einde van het 4e kwartaal nog 275 cliënten tellen met overgangsrecht. Het proces van herindicering loopt. We hebben ervoor gekozen om het proces van herindicering administratief te verlengen. Dat betekent dat de indicaties, indien noodzakelijk, automatisch verlengd worden tot 1 april In die periode krijgen betreffende cliënten een gesprek met hun zorgaanbieder om te onderzoeken of de zorg door moet gaan of afgesloten kan worden; er totaal 49 zorgaanbieders binnen onze gemeente zorg bieden aan onze jongeren, waarvan er 42 zorg bieden aan alleen de nieuwe cliënten. Dit aantal niet verschilt t.o.v. het 3 e kwartaal; er eind 2015 nog 2 Borselse kinderen/jongeren in de gesloten jeugdzorg (JR/JB) verblijven. Dit aantal is gedurende 2015 stabiel gebleven; we het aantal zorgproducten wat ingezet kan worden nog steeds te groot vinden. Het verminderen van het aantal zorgproducten is een transformatiedoelstelling in Zorgstructuur De samenwerking tussen de professionals in ons Sociaal Domein verloopt goed. Wel gaan we in 2016 duidelijker formuleren wie waarom in welk overleg aanwezig moet zijn. We hebben eind 2015 de eerste aanzet hiervoor gedaan door samen met de professionals de doelstellingen van de overleggen scherper te formuleren. Dit naar aanleiding van de verkregen informatie over privacybescherming in de Zeeuwse Leertuin en de evaluatie die met de professionals Sociaal Domein is opgesteld. In 2016 zullen wij een aangepaste beschrijving van onze lokale zorgstructuur inclusief overlegmomenten aanbieden. Daarin nemen we dan ook de beschrijving van de Toegang Jeugdhulp mee. Dit werd in 2015 vermengd met inhoudelijk casusoverleg en dat blijkt niet wenselijk. 2 Gezins Generiek Werken. Dit betreft een methodische werkwijze van Intervence waarbij de medewerker aan de slag is met het gehele gezin en niet alleen met het kind. 3 GGZ = Geestelijke gezondheidszorg, waarbij het grootste gedeelte van de jongeren in de basis GGZ behandelt wordt. Door een vermindering van de specialistische GGZ zal dit aantal nog stijgen. 4

5 De wachtlijst van Veilig Thuis 4 is intussen genormaliseerd. Alle kinderen die op de wachtlijst staan (er zijn geen casussen van huiselijk geweld die op de wachtlijst staan) zijn in beeld van onze professionals en worden gemonitord. Wanneer ingeschat wordt dat een casus niet kan wachten krijgt deze prioriteit in de onderzoeken van Veilig Thuis. De samenwerkingsafspraken Veilig Thuis en de lokale zorgstructuur verwachten wij voor de zomer 2016 vast te stellen, zodat meer duidelijk wordt wie welke taak, rol en/of verantwoordelijkheid heeft. Toegang van de jeugdzorg. Inhoudelijk blijft een belangrijk aandachtspunt dat er veel doorverwijzingen naar de jeugdzorg zijn, waar wij geen invloed op hebben. Wel blijkt Zeeuws breed dat de toegang tot de jeugdzorg steeds meer via de gemeenten loopt ( van 52% naar 35% Zeeuws breed) Door een goede samenwerking tussen huisartsen en jeugdartsen te organiseren gaan we er vanuit dat we deze aantallen in de toekomst nog meer kunnen verlagen. De jeugdartsen van de GGD Zeeland zijn eind 2015 gestart met een actieve benadering van de Borselse huisartsen om de samenwerking te verbeteren. Dit zal in 2016 nog verder gaan. De Borselse toegang tot jeugdhulp, inclusief de bereikbaarheid van ons loket, werd in 2015 georganiseerd door professionals van de voorliggende voorzieningen (JGZ 5, MEE Zeeland en maatschappelijk werkenden van SMWO) Zij deden dit bovenop hun basistaken en daarom moesten we daar extra voor betalen. Hiervoor was geld gereserveerd binnen de exploitatiebegroting wat toereikend is gebleken. Uit onze werkwijze blijkt intussen wel dat het lukt om de basisvoorzieningen meer in te zetten, met als uiteindelijke doel de inzet van de specialistische voorzieningen te verminderen. Ook is gebleken dat onze werkwijze door enkele gemeenten in Zeeland en ook door professionals in deze gemeenten gezien wordt als prettig, respectvol, snel en adequaat. Enkele Zeeuwse gemeenten zijn ook op bezoek geweest om te onderzoeken hoe de structuur en werkwijze van Borsele eventueel overgenomen kan worden. Deskundigheidsbevordering In 2015 hebben we ons voor wat betreft deskundigheidsbevordering van de professionals vooral gericht op: Privacybescherming binnen het Sociaal Domein. Omgaan met (v)echtscheidingen. Inhoudelijk casemanagement Voor een beschrijving van deze deskundigheidsbevordering verwijzen wij u naar onze 3e kwartaalrapportage Ook in 2016 gaan we met deze thema s voor deskundigheidsbevordering verder. De samenwerking met de toegang voor Wmo-verstrekkingen (GR de Bevelanden, afdeling WIZ) en de Borselse zorgstructuur krijgt steeds meer vorm en loopt naar tevredenheid. De opzet van de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) die in 2016 opgesteld wordt, zal hier naar onze mening positief aan bijdragen. Herindicaties Eind 2015 liepen we op schema om de herindicaties PGB op te stellen. De deadline van 1 november (herbeoordeling en informeren SVB 6 ) hebben wij niet gehaald en wij hebben daarom besloten tot administratieve verlenging van de indicaties zowel voor 4 Veilig Thuis is de naam voor het Advies en Meldpunt Kindermishandeling en Huiselijk geweld (AMHK) dat wij in Zeeuwse samenwerking vanuit onze wettelijke taak (Jeugdwet) moeten organiseren. 5 JGZ = Jeugd Gezondheid Zorg 6 Sociale Verzekeringsbank die de budgetten voor PGB beheert en direct de betreffende zorgaanbieders betaald. Inwoners hebben sinds 2015 niet zelf meer het beheer over hun PGB. 5

6 de Wmo als voor de Jeugdwet. Hiermee wordt de indicatie verlengd wordt tot 1 mei Mensen die het betreft, hebben hierover informatie gekregen. Procescoördinatoren De formatie van de procescoördinatoren is per uitgebreid. We werken dan met 3 procescoördinatoren, die gezamenlijk een belangrijke rol hebben in het regisseren (procesmatig) van de zorg. Dit doen zij in nauwe relatie met de inhoudelijke casemanagers (professionals). Doordat een van onze coördinatoren langdurig was uitgevallen is zij in november 2015 vervangen. De functie van procescoördinatie is essentieel voor het slagen van de transformatie, het uitvoeren van onze regiefunctie en de begeleiding van de professionals in het Sociaal Domein. Ontwikkelingen jeugdzorg ten opzichte van het macrobudget. Zeeuws breed zit de realisatie jeugdzorg in 2015 op 102% t.o.v. het Zeeuwse macrobudget. Borsele zit echter op 94%. In verband met de Zeeuwse solidariteit betalen wij in meer voor deze afspraak. In 2016 wordt de solidariteit los gelaten, maar krimpen ook onze budgetten. Van belang is dan dus dat we kritisch blijven kijken naar de inzet van de jeugdhulp. Omdat in 2015 de solidariteit echter nog wel bestaat, betekent dit dat we extra moeten bij betalen. Dit wordt verrekend in de jaarrekening van de GGD Zeeland, omdat de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland een onderdeel is van de GR GGD Zeeland en er een gezamenlijke jaarrekening aangeboden wordt. Er zijn wel een aantal onzekerheden te benoemen in de analyse. Een aantal lichten wij eruit, voor de volledige opsomming van onzekerheden verwijzen wij naar de rapportage (blz. 52): De bevoorschotting van de SVB is gebaseerd op de geïndiceerde bedragen. Niet duidelijk is of alle bedragen ook daadwerkelijk geïnd worden door de betreffende zorgaanbieders PGB. Er zijn nog facturen ingediend die niet gecontroleerd zijn. Mogelijk worden die nog aangepast na controle door de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland. GGZ-aanbieders werken met een totaal budget per traject. Daarom spreken zij van een OHW 7 wanneer het traject nog niet is afgesloten. Pas na afsluiten van een traject wordt een definitieve afrekening gedaan. Ontwikkelingen in de uitkeringen Uit de rapportage van GR De Bevelanden/ WIZ blijkt dat er op basis van het budget gebundelde uitkering (BUIG) 2015 er voor onze gemeente sprake zou zijn van een overschot op het onderdeel bijstanduitgaven. Dat wil zeggen dat 2% van het rijksbudget niet is uitgegeven. 7 OHW=Onder Handen Werk 6

7 In het algemeen is het aantal uitkeringsgerechtigden in de Bevelanden in 2015 gestegen. De oorzaak ligt volgens GR de Bevelanden vooral in het voortvarend oppakken van de taakstelling statushouders 8. De realisatie van maatwerkvoorzieningen Activering was t/m het 3 e kwartaal relatief laag, maar ook na het 4 e kwartaal is minder uitgegeven dan verwacht. Het totale uitkeringsbestand van Borsele is in 2015 stabiel gebleven, maar ligt met 223 wel boven onze norm van 198. Wet maatschappelijke ondersteuning. De rapportage van SWVO laat zien dat de kosten voor hulpmiddelen voor de meeste gemeenten in de Oosterschelderegio lager zijn dan verwacht. Borsele, Noord-Beveland en Tholen zijn hierop echter een uitzondering. Wij hebben meer uitgegeven dan in de 2 e begrotingswijziging 2015 was uitgegaan ( ), maar t.o.v. de oorspronkelijke begroting 2015 overschrijden we niet. In vergelijking met 2014 hebben we minder uitgegeven voor hulpmiddelen. Voor de regiotaxi hebben we meer uitgegeven dan in We blijven hierbij wel binnen de begroting en komen alsnog lager uit dan oorspronkelijk was begroot door SWVO. Dit geldt ook voor de kosten voor de huishoudelijke hulp. In vergelijking met 2014 hebben we minder uitgegeven voor de huishoudelijke hulp. Ook met dit bedrag blijven we binnen de begroting 2015 van het SWVO. Voor de aankoop & onderhoud van trapliften hebben we pas in het derde kwartaal kosten gemaakt en in het 4 e kwartaal geld terug ontvangen. Dat betekent dat we in hebben uitgegeven voor trapliften. Ten opzichte van 2014 is dat een vermindering van Aanschaf en onderhoud van trapliften is moeilijk te sturen, omdat het risico groot is dat we in 2016 wel een aantal trapliften moeten betalen. Voor de nieuwe taak Begeleiding hebben we uiteindelijk uitgegeven. Er zijn dat jaar geen innovatiemiddelen uitgegeven. We verwachten dat dit in 2016 zal veranderen omdat we weten dat er een aantal initiatieven zijn die een beroep zullen doen op de innovatiemiddelen. T.o.v. de begroting SWVO hebben we minder uitgegeven aan Begeleiding dan in de begroting SWVO beschreven. Totaal laat het financieel kwartaaloverzicht 4 e kwartaal 2015 zien dat we in Borsele minder is uitgegeven dan verwacht in de gewijzigde begroting In de inforaad van juni 2016 zal een doorkijk voor 2016 geboden worden. 8 In de rapportage van de GR de Bevelanden wordt hier gesproken over vergunninghouders. 7

8 2.2 Een algemene financiële terugblik Drie rapportages Onze rapportage is gebouwd op een drietal bouwstenen. De afzonderlijke kwartaalrapportages van respectievelijk GR De Bevelanden/ WIZ over werk en inkomen, SWVO over de WMO en de inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland over jeugdzorg. Daarnaast zijn de financiële gegevens ook gebaseerd op de eigen financiële administratie. 4e kwartaalrapportage 2015 GR De Bevelanden/ WIZ BUIG Uit het overzicht van de ontwikkeling van het budget gebundelde uitkering (BUIG) gedurende het jaar 2015 blijkt dat Borsele een overschot heeft van Participatie Uit het overzicht in de uitgaven voor participatie blijkt dat Borsele er sprake is van een onderschrijding van het budget met Deze cijfers zijn reeds verwerkt in de jaarrekening e kwartaalrapportage WMO 2015 SWVO Voor die zaken die worden uitgevoerd door de SWVO is er ten opzichte van de begroting sprake van een positief verschil van Dit bedrag is in de jaarrekening als vordering opgenomen. Rijksvergoeding WMO Sociaal domein De Rijksvergoeding WMO Sociaal domein (decentralisatie AWBZ) verloopt niet via het SWVO, maar via het gemeentefonds. In 2015 zijn er geen grote afwijkingen t.o.v. de begroting. 8

9 4e kwartaalrapportage 2015 Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland Zeeuws breed zit de realisatie jeugdzorg in 2015 op 102% t.o.v. het Zeeuwse macrobudget. Borsele zit echter op 94%. Bedragen * 1000 euro Zorg op basis van Zorg op basis van % gebruik Algemene posten begroting gebruik Totaal 2015 Macro 2015 Ruimte macrobudget Borsele % Goes % Kapelle % Noord-Beveland % Reimerswaal % Schouwen-Duiveland % Tholen % Middelburg % Veere % Vlissingen % Hulst % Sluis % Terneuzen % Totaal % Op basis van de afspraak m.b.t. solidariteit betaalt Borsele een bedrag van Dit is reeds als te betalen bedrag opgenomen in de jaarrekening 2015 van de gemeente. Bedragen * 1000 euro Resultaat obv verdeelsleutel Ter verrekenen Ouderbijdrage Te veel gefactureerd voorschot Voorlopige afrekening per gemeenten Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen Middelburg Veere Vlissingen Hulst Sluis Terneuzen Totaal Risico s PGB s: de SVB heeft nog geen inzicht gegeven in de uitputting van de PGB s. Nu is het voorschotbedrag opgenomen in de financiële realisatie. Naar verwachting zal er op basis van de uitputting een bijstelling naar beneden plaatsvinden. De hoogte hiervan is op dit moment niet in te schatten bijgesteld. Er worden geen nieuwe correcties op het macrobudget jeugd voor 2015 meer verwacht fouten in deze bestanden, zoals dubbelingen, onterechte declaraties, verkeerde producten 9

10 en tarieven worden nu in de realisatie meegeteld. Controle hiervan kan nog een bijstelling in de kosten naar beneden tot gevolg hebben. De omvangt hiervan is niet in te schatten (nog) niet aan de inkooporganisatie zijn doorgegeven (zowel vanuit gemeenten als zorgaanbieders) zullen een negatief effect hebben op de uitputting van de middelen Reserve WMO De reserve WMO komt na toevoeging van het saldo van de 4 e kwartaalrapportage uit op een bedrag van ie 10

11 3. Budgetrealisatie 4 e kwartaal Financieel overzicht 4e kwartaalrapportage 2015 Sociaal Domein Borsele IV3 code Activiteit Categorie Onderdelen budget + wijziging Realisatie 3e kwartaal prognose 2015 Over/tekort werkelijk 2015 Saldo jaarrekening Bijdrage Betho Geneeskundige en andere adviezen ivm bijstandsverlening IOAW IOAZ Kosten levensonderhoud Bbz 2004 Kosten levensonderhoud startende ondernemers Bbz Domotica (automatisering in thuiszorg) 0 Woningaanpassingen Hulpmiddelen Overige voorzieningen gehandicapten Begeleiding Huishoudelijke hulp Respijtzorg Dagbesteding Vervoer Financiele tegemoetkoming op grond art Wmo Maatschappelijke Opvang Vrouwenopvang Inloopfunctie GGZ Beschermd wonen Verslaving Opvang Eigen bijdrage PGB Wmo Eigen bijdrage maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo Eigen bijdrage maatwerkvoorzieningen natura materieel Wmo Eigen bijdrage opvang en beschermd wonen Huishoudelijke ondersteuning (zonder beschikking) Sociaal en Cultureel werk Buurt- en clubhuizen Ondersteuning vrijwilligers en informele zorg Sociale Samenhang en wijkopbouw Diensten en ruimten voor mensen met een beperking Algemeen maatschappelijk werk Preventie Collectief vervoer Toegankelijkheid voorzieningen Welzijnsbeleid Vouchers die toegang geven tot algemene voorzieningen Opvoedondersteuning (CJG) Voorlichting, advies, instructie, begeleiding en procescoordinatie Voorlichting Advisering Clientondersteuning Preventie Vroegsignalering Inkooporganisatie begeleiding SWVO Inkooporganisatie Jeugd Procescoördinatie Toegang jeugd/wmo PGB Wmo Begeleiding PGB Jeugd Begeleiding Eigen bijdrage algemene voorzieningen PM Landelijke Transitiearrangement jeugd Begeleiding Jeugd en opvoedhulp 0 Jeugd VB-zorg 0 Jeugd GGZ Zorg Vervoer Persoonlijke verzorging 18-0 Kortdurend verblijf Kinderbeschermingsmaateregelen jeudgreclassering Aanpak kindermishandeling/amhk Opvang 18-0 Vrouwenopvang Huiselijk geweld 18- Centrumgemeente Beschermd wonen 18-0 Verslaving Ouderbijdrage ind. voorziening PGB Jeugd Ouderbijdrage ind. voorziening natura Jeugd Ouderbijdrage opvang Jeugd Gemeentefonds WMO Sociaal domein Gemeentefonds Participatiewet Gemeentefonds Jeugd Sociaal domein Totaal geraamde baten nieuwe taken Sociaal Domein Totaal geraamde lasten nieuwe taken sociaal Domein Verschil

12 3.2 Stand van zaken per IV3 categorie 610 Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen en subsidies Participatiewet Er komen met het samenvoegen van het Test- en trainingscentrum meer middelen vrij voor maatwerkvoorzieningen. Hoewel de realisatie van de maatwerkvoorzieningen tot en met het 3 e kwartaal laag was, verwachtte de GR de Bevelanden dat de begrote bedragen volledig benut zouden worden. Op onderdelen zijn de Borselse rijksbudgetten niet geheel uitgegeven. De niet uitgegeven bedragen hoeven niet terugbetaald te worden en worden volgens afspraak toegevoegd aan de reserve Inkomensvoorziening. 661 Maatvoorzieningen natura materieel Wmo Hier wordt uitvoering aan gegeven door de GR de Bevelanden en ingekocht vanuit het SWVO (zie bijlage SWVO 4 e kwartaalrapportage). Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3 e kwartaalrapportage te melden. 662 Maatwerkvoorzieningen natura immaterieel Wmo Begeleiding. Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3 e kwartaalrapportage 2015 te melden Respijtzorg. Ook het 4 e kwartaal is veel geïnvesteerd in het ondersteunen van Vrijwilligers en Mantelzorgers vanuit ons VrijwilligersHuis. Er zijn initiatieven genomen om uitwerking te geven aan de opzet en ontwikkeling van het digitale platform Mantelzorgondersteuning en de website van het VrijwilligersHuis. De middelen hiervoor schuiven we vanuit 2015 door naar Dagbesteding. Eind 2015 hebben wij ingestemd met het Plan van aanpak van de SVRZ voor de opzet van Dagbesteding als algemene voorziening. De uitwerking hiervan krijgt in 2016 verder vorm. Ook wordt onderzocht of we in 2016 in samenwerking met SVRZ en KIO naar een combinatie Dagbehandeling en dagbesteding kunnen toewerken. Eventuele kosten voor deze innovatieve ontwikkelingen worden betaald vanuit het (innovatie) budget Begeleiding & Dagbesteding dat ondergebracht is in de begroting van het SWVO. 663 Opvang en beschermd wonen De Maatschappelijke Opvang/ Vrouwenopvang en Beschermd Wonen blijven een zorgenkindje in Zeeland. De gemeente Vlissingen stelt gekort te zijn op haar Begeleidingsmiddelen Wmo door haar taak als centrumgemeente en vraagt daarom aan de Zeeuwse gemeenten een extra bijdrage. Bestuurlijk verwachten wij geen Zeeuws draagvlak voor deze aanvraag van 12

13 Vlissingen. Begin 2016 zullen wij hierover besluiten. Het beleid Beschermd wonen hebben wij in december 2015 vastgesteld, inclusief de bijbehorende tarievenlijst wanneer mensen een PGB Beschermd wonen willen. We hebben eerder al besloten terughoudend te zijn met aanvragen PGB Beschermd wonen. In 2015 hebben we één bezwaarschrift ontvangen op ons besluit voor een PGB Beschermd wonen. De inkoop Beschermd wonen voor 2017 is momenteel een Zeeuwse discussie. Er zijn regio s die regionaal bestuurlijk willen aanbesteden. Andere regio s geven de voorkeur aan Zeeuws bestuurlijk aanbesteden vanuit het CZW-bureau. Begin 2016 zal de stuurgroep CZW (waarin Borsele niet vertegenwoordigd is) een besluit nemen over de inkoop Beschermd wonen Zoals het er nu naar uitziet zal er in 2015 incidenteel geld voor Beschermd wonen overblijven bij de centrumgemeente Vlissingen (zowel voor ZiN- als PGB-middelen). Mogelijk kunnen deze middelen o.a. ingezet worden om Zeeuwse Gronden extra te financieren. Doordat Zeeuwse Gronden hun aantal bedden in Zeeland namelijk uitgebreid heeft (o.a. in Ovezande) terwijl daar geen financiële middelen tegenover stonden vanuit de centrumgemeente, lopen we het risico dat Zeeuwse Gronden liquiditeitsproblemen krijgt. Dit is niet wenselijk. Daarom wordt in 2016 gezocht naar een incidentele oplossing vanuit de niet uitgegeven middelen van de centrumgemeente. 667 Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo Eigen bijdrage Opvang en Beschermd Wonen. Deze boekingen verlopen voor de jeugdhulp via de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland en zijn onderdeel van het Zeeuwse macrobudget. In 2016 vervallen deze middelen omdat de eigen bijdrage voor de jeugdhulp door het Rijk dan is afgeschaft. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe gemeenten hiervoor gecompenseerd worden door het Rijk. Mogelijk brengt de meicirculaire hierover meer duidelijkheid. Voor wat betreft de Wmo ontvangen wij de middelen rechtstreeks vanuit het Centraal Administratie Kantoor (CAK). 670 Algemene voorzieningen Wmo en jeugd Ondersteuning vrijwilligers en informele zorg Sociale samenhang en wijkopbouw Preventie. Ons VrijwilligersHuis is momenteel bezig met de uitvoering van het Uitvoeringsplan Mantelzorgondersteuning. De financiële middelen hiervoor ontvangen wij binnen het budget Wmo vanuit het Gemeentefonds. Het project Zorgzame Dorpen loopt goed. Dit project heeft een looptijd tot eind Burgers vinden elkaar steeds meer. Diverse dorpen regelen het al zelfstandig. Eind 2016 evalueren we het project. We zetten in op borging van de methodiek op lange termijn. Zorgzame dorpen hebben een relatie met de opzet van jeugdnetwerken in diverse dorpen. We 13

14 verwachten begin 2016 te starten met het eerste jeugdnetwerk in het dorp Borssele. Voor de begeleiding van de Zorgzame dorpen en de Jeugdnetwerken hebben we extern professionele ondersteuning/coaching ingehuurd. Ook is er een relatie met de straathoekwerker gelegd voor de jeugdnetwerken. Zoals eerder ook beschreven hebben we in 2015 noodgedwongen andere prioriteiten moeten stellen (her-indicaties, doorontwikkeling samenwerking Dorpteam/verbindingsteam, nieuwe indicaties stellen etc.). Daardoor is Preventie nog te weinig opgezet. De uitbreiding van de procescoördinatie heeft ook een taak in de opzet van de preventieve acties in Borsele Voor eind 2015, 2016 en verdere jaren worden de nieuwe preventieve activiteiten verder opgepakt en uitgebreid. We denken dan o.a. aan de doorontwikkeling van de Ondersteuningsteams binnen het onderwijs, onderzoeken of Vitale revolutie in Borsele opgezet kan worden, onderzoeken of het voor de huisartsen mogelijk is om meer voorliggend aan de basis-ggz ondersteuning te bieden door bijvoorbeeld een praktijkondersteuner GGZ in te zetten, doorontwikkeling van de leefstijlcoaches, etc. 671 Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd Voorlichting Advisering Cliëntondersteuning. Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3e kwartaalrapportage 2015 te melden Procescoördinatie. Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3e kwartaalrapportage 2015 te melden. Omdat we nog steeds in ontwikkeling zijn, blijven we tussentijds evalueren of de workload overeenstemt met de formatie Inkooporganisatie Jeugd. De beheersmatige mogelijkheden voor de gemeenten worden in 2016 geregeld door het opstellen van o.a. outcome-criteria. Hierin worden we Zeeuws breed ondersteund door de ervaren Zeeuwse projectleider Transformatie Jeugdhulp Zeeland. Zij wordt betaald vanuit het budget van de Inkooporganisatie Jeugdhulp Inkooporganisatie SWVO. Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3e kwartaalrapportage 2015 te melden. 672 PGB Wmo en Jeugd Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3e kwartaalrapportage 2015 te melden. Wij verwachten dat we in 2016 de bevoorschotting van de SVB zelf gaan doen. In 2015 werd dat nog door de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland gedaan. Het aantal PGB s in het algemeen daalt nog steeds. Dit heeft ook te maken met het beleid van de Zeeuwse gemeenten dat PGB-zorg zo min mogelijk nodig moet zijn. De benodigde zorg moet, waar mogelijk, via Zorg in Natura (ZIN) worden georganiseerd. Het verschil t.o.v. de 3 e kwartaalrapportage (de drie budgetten scoren allen lager) vloeit voort uit de vergelijking van de bestanden die door ons en de SVB zijn uitgevoerd. De toegekende bedragen zijn toen aangepast. 14

15 In 2015 zijn de onderstaande budgetten betaald aan de SVB 9 : Wmo Huishoudelijke Hulp Wmo Begeleiding Jeugdwet Totaal hebben wij een bedrag van overgemaakt naar de SVB. Op dit moment is nog niet duidelijk welke budgetten er door de SVB exact aan de zorgaanbieders betaald zijn. De SVB is nog bezig met de inventarisatie. Het kan zijn dat er budgetten niet volledig uitbetaald zijn omdat bijvoorbeeld de factuur van de zorgaanbieders lager is dan het budget dat verstrekt is. Het geld wat dan bij de SVB blijft staan komt terug naar de gemeente. Wanneer dat is en om hoeveel geld het gaat is momenteel nog niet duidelijk. 677 Eigen bijdrage alg. voorzieningen Wmo en Jeugd Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3e kwartaalrapportage 2015 te melden. 682 Individuele voorzieningen natura Jeugd Hierop zijn geen inhoudelijke verschillen t.o.v. de 3e kwartaalrapportage 2015 te melden. 683 Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd. De samenwerking met Veilig Thuis (voorheen Advies en Meldpunt Kindermishandeling en Steunpunt Huiselijk geweld) is onderdeel van onze toegangsstructuur en werkt ook regelmatig op de flexplekken Sociaal Domein binnen ons gemeentehuis. Het werkgeverschap van Veilig Thuis is vanaf juli 2015 ondergebracht bij de Gemeenschappelijke regeling GGD Zeeland. 10 De wachtlijst bij Veilig Thuis normaliseert op dit moment. Alle personen die op de wachtlijst staan, zijn bekend bij de professionals in onze gemeente. Dat betekent dat het door de professionals als verantwoord wordt beoordeeld wanneer mensen op de wachtlijst staan. T/m het derde kwartaal zijn er geen huisverboden afgegeven in onze gemeente. De relatie Veiligheidshuis en Veilig Thuis wordt momenteel Zeeuws breed vorm gegeven. Dit is in 2015 nog niet geheel afgerond. 687 Ouderbijdragen incl. voorzieningen en opvang Jeugd Het innen van de ouderbijdrage loopt via het CAK en wordt direct overgemaakt naar de Inkooporganisatie Jeugdhulp. De landelijke politiek heeft intussen besloten dat de ouderbijdrage vanaf 2016 niet meer geïnd gaat worden. Hoe de staatssecretaris dit bedrag gaat compenseren aan de gemeenten is op moment van schrijven nog niet bekend. Verantwoording naar het Rijk per IV3 code: Voor de verantwoording richting het Rijk zijn de kosten voor de jeugdzorg op basis van de IV3 codes als volgt verdeeld in Borsele: IV3-code Bedrag aan het Rijk verantwoord: Totaal Sociale verzekeringsbank 10 Voorheen lag het werkgeverschap van het Steunpunt Huiselijk geweld (SHG) bij de GGD en dat van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) bij Intervence 15

16 Algemeen slotconclusie Deze 4 e kwartaalrapportage geeft een beeld over In onze jaarrekening 2015 hebben we onderstaande tekst opgenomen: WMO Dit beleidsproduct heeft een voordelig saldo van Dit wordt met name veroorzaakt door: Reden: Bedrag Verklaring Lagere lasten voor WMO verstrekkingen Er zijn minder aanvragen gedaan en dus minder beschikkingen afgegeven. Lagere lasten voor ondersteuning vrijwilligers en preventie Doordat we in 2015 vooral nog bezig geweest zijn met de uitvoering van de transitie hebben we nog weinig tijd kunnen nemen voor de transformatie. Investeren in Preventie is een onderdeel van de transformatie, omdat door goede preventieve inzet de noodzaak van duurdere zorg verminderd/voorkomen kan worden. Lagere lasten voor Er zijn minder personele uren ingezet op de dorpsteams Lagere lasten voor begeleiding, respijtzorg en vervoer post Dorpteams Het voordeel wordt o.a. veroorzaakt doordat minder begeleiding is geindiceerd, er nog een bedrag meegenomen wordt naar 2016 voor het uitvoeringsplan mantelzorgondersteuning en er minder kosten zijn gemaakt voor vervoer. Hogere lasten voor PGB -/ Lasten voor PGB s zijn moeilijk in te schatten. Deze kosten blijven een vorm van open eind financiering. Lagere vergoeding eigen bijdrage Hogere lasten inhuur personeel en lagere lasten pakketmaatregelen AWBZ Minder lasten voor opvang beschermd wonen Geen onttrekking aan de reserve WMO -/ De eigen bijdragen zijn per saldo lager omdat er minder zorg is ingezet Het restant van de AWBZpakketmaatregelen wordt altijd toegevoegd aan de Wmo-reserve. De uitgaven voor deze post zijn moeilijk van tevoren in te schatten Het bedrag wat we aan de gemeente Vlissingen moeten betalen i.v.m. de Zeeuwse bijdrage Maatschappelijke Opvang is niet maximaal gefactureerd door Vlissingen. -/ Dit betreft het restantkrediet ( ) AWBZ-pakketmaatregelen Dit is voor gebruikt, restant dus De rijksbudgetten waren voldoende voor de uitgaven. Hierdoor was de onttrekking uit de Wmo-reserve niet nodig. Van het totaal bedrag van heeft betrekking op de nieuwe taken binnen het sociaal domein. Hiervoor wordt voorgesteld dit te verrekenen met de reserve WMO. Het verschil van is een voordeel op de budgetten van de al bestaande taken binnen het Sociaal Domein. 16

17 Jeugdzorg Dit beleidsproduct heeft een nadelig saldo van t.o.v. de 3e kwartaalrapportage sociaal domein Dit wordt veroorzaakt door: - Hogere kosten begeleiding -/ Lagere lasten PGB s en voorlopige nadelige afrekening jeugdbudget -/ Lagere lasten kindbeschermende maatregelen Lagere Rijksvergoeding -/ Niet ontvangen verhaal -/ Uit het eerdere overzicht van de 3 e kwartaalrapportage blijkt dat de uitkeringen in het sociaal domein de komende jaren nog zullen dalen. Uitgaande van het principe dat de uitgaven gelijk moeten zijn aan de inkomsten betekent dit dat er de komende jaren ook nog bezuinigd zal moeten worden. 11 In de jaarrekening is dit als één post genomen, het betreft hier echter een samenvoeging van een positief bedrag restant PGB s (exclusief de verrekening vanuit de SVB) en een negatief bedrag ivm extra bijdrage Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland in het kader van de Zeeuwse afspraken rondom solidariteit Dit betreft de ouderbijdrage Jeugdzorg en wordt verrekend in de jaarrekening GGD 2015 en de gemeentelijke jaarrekening

18 4. Indicatoren sociaal domein Vastgestelde indicatoren Raad Speerpunt Indicator Stand van zaken 31 december 2015 Wij willen door actief Aantal geregistreerde 169 burgerschap de sociale cohesie binnen de kernen activeren. mantelzorgers bij het VrijwilligersHuis Aantal Woon+++ aanvragen 28 Aantal klanten van warme maaltijdvoorziening 153 Aantal huisbezoeken - Jeugdhulp - VrijwilligersHuis - Wmo-verstrekkingen GR de Bevelanden jeugdhulp - 98 VrijwilligersHuis - Wmo huisbezoeken De registratie hiervoor is nog niet op orde. Dit zal in de nabije toekomst wel mogelijk zijn. Wij willen een transformatie binnen de jeugdzorg bewerkstelligen en hierbij financieel binnen het rijksbudget blijven. Cliënten jeugdzorg ingedeeld per categorie (lichte en zwaar) Percentage binnen het rijksbudget voor jeugdzorg. Kosten jeugdzorg gemeente in verhouding met anderen in Zeeland en in Nederland cliënten in de Jeugdzorg, waarvan 275 met een overgangsrecht. 94 % op basis van de 4 e kwartaal rapportage Inkooporganisatie Jeugdzorg Omdat we in Zeeland de jeugdzorg in 2015 op basis van 100% solidariteit verrekenen is geen vergelijking van de kosten te maken. Vanaf 2016 worden de kosten op basis van daadwerkelijk gebruik verrekend, waardoor vergelijking wel mogelijk zal zijn. 18

19 5. Ontwikkeling risico s De belangrijkste ontwikkelingen in de risico s van het sociaal domein betreffen: a. Discussie solidariteit bij de jeugdhulp Per 2016 is besloten dat de solidariteit in Zeeland losgelaten wordt. Dat betekent dat alle gemeenten zelf de kosten voor hun jeugdhulp moeten betalen. Wel is bestuurlijk besloten dat de specialistische voorzieningen in Zeeland, waar mogelijk, beschikbaar moeten blijven. Dit wordt in 2016 verder uitgewerkt, maar betekent wel een hoog risico voor onze gemeente wanneer het gebruik van jeugdhulp hoger uitvalt. Momenteel lijkt het erop dat we het op zouden kunnen vangen met ons beschikbare budget en de door de raad geoormerkte reserve Wmo. b. Discussie gezamenlijk inkopen van jeugdhulp Voor de jaren 2016 en 2017 hebben we besloten de inkoop jeugdhulp gezamenlijk met alle Zeeuwse gemeenten te organiseren. Mogelijk zal voor de jaren daarna de inkoop van de niet-complexe jeugdhulp in de Oosterschelderegio gekoppeld gaan worden aan de inkoop van de Wmo-verstrekkingen. Dit wordt in 2016 verder uitgewerkt. c. Daling Rijksbudget voor jeugdhulp als gevolg van de herverdeling In de junicirculaire 2015 is de herverdeling voor de budgetten jeugdzorg bekend gemaakt. Borsele kent een negatief herverdeeleffect. Het risico is dat we niet uitkomen met het Rijksbudget. Hiervoor is de egalisatiereserve-wmo beschikbaar. Hiermee kunnen we fluctuaties opvangen. d. Onvoldoende inzicht in de financiële voortgang van de budgetten van het sociaal domein. Het sociaal domein is een open eind financiering, vooral voor de Wmomaatwerkvoorzieningen. Deze blijven momenteel binnen de begroting. Voor de inkoop Jeugdzorg hebben wij wel gesteld dat het budget leidend moet zijn, maar daarin lopen we risico dat de uitgaven van de kosten hoger uitvallen dan ons beschikbare budget. Ook hiervoor zullen we de egalisatiereserve-wmo benutten. 19

20 6. Bijlagen Als bijlage bij deze voortgangsrapportage zijn opgenomen: - 4 e kwartaalrapportage 2015 Werk Inkomen Zorg (WIZ) GR De Bevelanden - 4 e kwartaalrapportage Wmo 2015 SWVO - 4 e kwartaal 2015 Jeugdzorg Inkooporganisatie jeugdhulp Zeeland 20